25
'Kunst hoort niet in galeries
of musea, maar op de markt
Country Gazette jubileert in blakende
Rouwen
zonder
gevoel
Tweede cd
Total Touch
nu al goud
Oranje-medley op valreep
Rotterdams Dagblad
Vrijdag 29 mei 1998
Het zou een opwarmertje kunnen zijn voor
Rotterdam als culturele hoofstad van Europa. De
Rotterdamse Kunstdagen: een festival dat zich
woensdag 3donderdag 4 en vrijdag5 juli afspeelt in
de Laurenskerk, op het Binnenrotteplein en in de
Openbare Bibliotheek. Peter van der Ploegen Rini
Biemans vertellen over dit particulier initiatief dat
onder meer bestaat uit een expositie, een
kunstmarkten een kunst- en nijverheidsbeurs met
als belangrijkste attractie het reproduceren ofwel
vervalsen van schilderen.
Door Eric Westerveld
Rotterdam - Ze staan symbool voor
yin en yang, de bekende tekens af
komstig uit de boeddhistische leer.
Het ronde, zwartwitte symbool ka
rakteriseert de eenheid die bestaat
tussen passief (yin) en actief (yang).
Yin heeft yang nodig orn haar eigen
kwaliteiten tot uiting te doen ko
men, maar ook om de tekortkomin
gen te compenseren en hetzelfde
geldt voor yang.
Hoewel deze metafoor mij in begin
sel sympathiek voorkomt, heb ik me
regelmatig achter de oren gekrabt
als er weer eens een product op de
markt komt dat hierop gebaseerd
zou zijn is. Denk aan de kuren, dië
ten of zelfs complete therapieën en
levensstijlen die uitgaan van het
yin-yang beginsel. 'Omarm deze
wijsheid en u zult verlost zijn van al
uw kwalen', luidt dan de boodschap.
Hier ben ik toch een beetje te nuch
ter voor. Yin-yang is een mooie ge
dachte, maar in de praktijkheb je er
niets aan. Althans, dat was mijn stel
lige overtuiging, tót mijn ontmoe
ting met Peter van der Ploeg, direc
teur van de Stichting Ars Movendi
en Rini Biemans, die zichzelf be
schouwt ais 'conceptueel kunste
naar' en bedenker van onder andere
'gebakken zaktelefoons', 'slappe lui
pistolen' en het open netwerk 'Bie
mans Concern'. Ars Movendi en het
'Biemans Concern', waarvan Rini
'directeur' is, organiseren de Rotter
damse Kunstdagen, een festival dat
op 3,4 en 5 juli wordt gehouden op
drie locaties: in de Laurenskerk, op
het Binnenrotteplein en in de Open
bare Bibliotheek.
Wie is Peter van der Ploeg en wat is
Ars Movendi? Peter (in pak, strop
das): „Ik heb vroeger les gegeven in
het Jenaplan-onderwijs. Daarna ben
ik als marketing manager voor Dier
gaarde Blijdorp gaan werken. In
1994 heb ik Ars Movendi opgericht
ofwel cultuur in beweging nadat ik
in Engeland 'Art in Action' had be
zocht. Dit festival wordt al 25 jaar
lang gehouden en jaarlijks door zo'n
25,000 mensen bezocht. Het is een
bijzonder levendig, onderhoudend
en gezellig festival met als kenmerk
dat kunst dicht bij de bezoekers
t staat. Zoiets moet ook in Rotterdam
mogelijk zijn, dacht ik toen. Om dit
te verwezenlijken, ben ik Ars Mo
vendi begonnen."
Hoewel Biemans (wijde spijker
broek, ongekamde haren) verwoede
pogingen doet hem te onderbreken
danwel aan te vullen, staat Van der
Ploeg dit niet toe. Onverstoorbaar
en zeer rustig (de kenmerken van
yin) vervolgt hij: „De opzet van Art
in Action is voor ons een inspiratie
bron die we gebruiken als blauw
drukvoorde Rotterdamse Kunstda
gen. Het eerste onderdeel is een
doorlopende presentatie van arties
ten en kunstenaars van diverse plui
mage: dansers, schilders, verhalen
vertellers, dichters, enzovoort. Het
tweede bestaat uit workshops. Net
als in Engeland is de bedoeling dat
mensen betrokken raken bij kunst,
er zelf aan meedoen. Tot slot is er de
markt; kunstenaars kunnen hier
hun producten verkopen."
Biemans ziet eindelijk zijn kans
schoon om iets toe te voegen aan het
verhaal van Van der Ploeg. Onrus
tig, gehaast, yang: „Het netwerk,
dót is waar het om draait. Contacten
zijn onmisbaar voor diegene die wil
slagen in de kunst Sterker, voor mij
is communiceren kunst. Je kunt wel
in je eenlje kunst gaan zitten ma
ken, maar daar heb je niets aan. Dat
houdt op een gegeven moment op.
De kunst moet naar de mensen toe,
naar de markt in plaats van naar ga
leries en musea. Kunst tussen de
mensen, dat is onze doelstelling."
Peter:„Al in '95 heeft Ars Movendi
een subsidie-aanvraag ingediend
om de Rotterdamse Kunstdagen te
kunnen organiseren. Het merk
waardige is dat onderzoeksburo
Wemar een positieve aanbeveling
deed, maar de subsidie door Rotter
dam Festivals werd geweigerd. Ook
de Raad van de Kunsten weigerde,
met als argument dat het plan zó
goed was dat het geen subsidie no
dig had. Hiermee zouden we zonder
problemen sponsors kunnen vin
den, was de gedachtengang. Maar
dat is toch de wereld op zijn kop?
Sorry meneer, uw plan is zo goed dat
u géén subsidie krijgt. Dat was 1995.
De jaren die daarop volgden ging
het precies zo: geen cent subsidie."
Het is inmiddels 1998 en Ars Moven
di gaat met het Biemans Concern de
Rotterdamse Kunstdagen organise
ren, maar dat betekent niet dat er
subsidie is toegekend. Nogmaals
Van der Ploeg: „Rini's inzet wordtin
ieder geval door het Centrum voor
de Beeldende Kunst betaald, even
als een onderdeel van het program
ma. Over de rest van het programma
zijn we nog in onderhandeling en tot
die tijd leen ik persoonlijk geld aan
Ars Movendi."
Biemans: „Het is onbegrijpelijk dat
het zoveel moeite kost om organisa
ties over de streep te trekken om
subsidie te verlenen. In vergelijking
met bijvoorbeeld het R-Festival heb
ben wij een véél kleiner budget no
dig. De potjes lijken al bij voorbaat
verdeeld te zijn, terwijl cns initia
tief, dat jaarlijks gehouden kan wor
den, geheel past bij Rotterdam Cul
turele Hoofdstad."
„Aan de andere kant ben ik eraan
gewend dat mensen eerst de kat uit
de boom kijken; dat ging bij mijn
vorige projecten ook zo. 'Dertigers
in de Natuur', de musical die vorig
jaar éénmaal is vertoond in Popular
'Conceptueel
kunstenaar'
Rini Biemans:
'Je kunt wel in
je eentje
kunst gaan
zitten ma ken,
mair daar
heb je niets
aan. Dat
houdt op een
iegeven mo
ment Op'. Ar
chieffoto Rotter
dams Dagblad
heeft niets gekost, ook niets opgele
verd trouwens, maar de mensen pra
ten er nu nog over. Ik zoek naar
nieuwe vormen om bestaande
kunstuitingen in te kunnen gieten.
Ik creëer nieuwe structuren waar
binnen kunstenaars zich kunnen
ontplooien en waarmee ze naar bui
ten kunnen treden. De Rotterdamse
Kunstdagen vormen zo'n nieuwe
structuur of kader."
Wat dat in de praktijk betekent?
Biemans, samenvattend: „Er komt
een Montmartre-terras op de kop
van de zondagsmarkt waar geschil
derd zal worden, er is een expositie
in de bibliotheek en er wordt een
kunstmarkt georganiseerd. Maar
het meest experimentele onderdeel
van het festival is de 'Kunst-.en Nij-
.verheidsbeurs' in de Laurenskèifc.
De stand zélf is daarbij het kunst
werk. Wetenschappers zullen in
eenvoudige bewoordingen moeilij
ke zaken bespreken met het pu
bliek. Er is een stand waarin je jezelf
een vluchteling waant Er is een lo
terij en er zal een cursus gegeven
worden over hoe je schilderijen
kunt reproduceren, vervalsen dus.
Verder is er een stand over de Euro-
mast als kermisattractie, maar er is
n% veel, veel meer!"
Door Louis Du Moulin
Boskoop Een beetje country-lief-
hebber in Nederland kan het adres
zo oplepelen: Zwanenwater 25, Bos
koop. Want daar komt al 25 jaar het
(bijna) zaligmakende maandblad
vandaan voor allen die willen weten
er in Nashville en in eigen land ge
beurt op hun favoriete muziekge
bied. Dankzij Hans en Jannv van
Dam, de drijvende krachten achter
Country Gazette, dat van een 'ge
stencild schoolkrantje' stilaan uit
groeide tot een volwaardig tijd
schrift.
Die gestage ontwikkeling vond
plaats op basis van uitsluitend vrij
willigerswerk, hetgeen de prestatie
van het coördinerende echtpaar al
leen maar bewonderenswaardiger
maakt. Gegeven de schommelingen
in de populariteit van het belichte
genre is de algehele expansie ook
zeker niet probleemloos verlopen,
maar 'door positief denken' werden
telkens opnieuw de moeilijkste hin
demissen genomen.
Kiezen voor zekerheid is altijd een
ander uitgangspunt geweest van het
bevlogen koppel. Ook nu het Coun
try Gazette meer dan ooit voor de
wind gaat wordt aan die behoedza
me koers niet getoomd. „Over de
eerste 3000 abonnees hebben we
twintig jaar gedaan, over de tweede
3000 slechts vjjf jaar en er komen er
nog steeds iedere dag bij, dus we
zouden zo langzamerhand best pro
fessioneel kunnen gaan werken. Te
meer daar de advertentieverkoop op
rolletjes verloopt. We moeten soms
zelfs verzoeken om adverteerders in
plaats van hele pagina's halve te la
ten nemen, omdat we niet willen dat
de redactionele inhoud onderge
sneeuwd raakt. Niettemin zie ik ons
op korte termijn die stap niet zetten,
want het gaat op deze manier ook
lekker Bovendien kunnen we in de
ze constructie helemaal ons eigen
gang gaan, terwyl een uitgever van
buitenaf ook altijd zo z'n eigen wen
sen en belangen zal hebben,aldus
Hans van Dam, 'slechts' verant
woordelijk voor de redactionele in
houd zoals z'n wederhelft zorg
draagt voor 'alleen maar' de admini
stratieve besognes.
Voor hem is het een geruststellende
wetenschap dat z'n dierbare gees
teskind, van start gegaan met een
oplage van 250 exemplaren, zich in
veilig vaarwater bevindt. „Per slot
van rekening ben ik bijna 55 en kun
je er niet zomaar van uitgaan dat ik
ook de volgende 25 jaar fluitend zal
volmaken,"
De algehele verbreding kan voor
een deel worden toegeschreven aan
D© harde
Countiy
met vanaf
links're
geltante
Jannyvan
hoofdre
Hansvan
Dam en
'starrepor
ter' Rineke
van Beek.
FatoCG
de aanzienlijke journalistieke kwa
liteitsverhoging, die het hele, 25-
koppige medewerkersteam door
schade en schande heeft bewerk
stelligd. Herinner Van Dam dan ook
liever niet aan de knulligheden uit
de beginperiode, toen bijvoorbeeld
de artiesten maar al te vaak met to
renhoog ontzag werden benaderd,
waardoor de inhoud veel te zoetsap
pig werd. „Tegenwoordig verzorgt
Rineke van Beek de interviews met
zeg maar de sterren en die zijn stee
vast dik in orde. Daarbij is de foto
grafie op een peil gekomen dat er
ook weinig op aan te merken valt,
zodat we ons voor de redactionele
inhoud allang niet meer hoeven te
schamen," springt Van Dam meteen
over naar het heden. „En over de no
dige contacten met de grote namen,
hun managers en platenmaatschap
pijen hebben we gelukkig ook niet
te klagen. Omdat iedereen in deze
scene weet dat Country Gazette voor
Nederland de belangrijkste ingang
is, lukt het ons echt iedereen te spre
ken te krijgen de we willen hebben.
Daarvoor moet je je meestal wel
even flink inspannen. Zo gaan we
ieder jaar in juni naar de Fainfatr-
week in Nashville, waar elke dag
drie shows worden gegeven en waar
je bij wijze spreken alle artiesten die
op dat moment iets te vertellen heb
ben vanzelf tegen het lijf loopt."
Het groeiproces kan verder niet los
worden gezien van een onmisken
bare opleving in de belangstelling
voor de, country-muziek, die ener
zijds berust op de komst van gespe
cialiseerde zenders op radio en tele
visie en anderzijds direct verband
houdt met het 'overgewaaide' feno
meen country-dansen. Om even bij
die laatste impuls te beginnen: zon
der zou Countiy Gazette er heel wat
minder rooskleurig voor staan, er
kent Van Dam, „Door die rage, want
daar kun je echt wel van spreken,
zijn er heel wat lui op indirecte wijze
enthousiast geworden voor country-
muziek. Je moet het zo zien: het
dansen appelleert vooral aan dertig
plussers die nog wel uit willen gaan,
vaak omdat ze alleenstaand zijn,
maar die geen zin meer hebben in
de herrie van een disco. Wat is er
dan mooier om met elkaar een dans
je te maken bij een geluidssterkte
waarbij je nog normaal kunt conver
seren? Daar lag in eerste instantie
de aantrekkingskracht van het
country-dansen. Watje nu ziet is dat
ook bij jongeren steeds meer animo
ontstaat om in te haken, waardoor
die dansavonden inmiddels een veel
breder publiek trekken. Het gevaar
van daarvan is wel dat de balans
straks doorslaat naar de meer ver
nieuwende stromingen, zodat men
er dan ook ineens met harde coun
try-house wordt geconfronteerd."
Muziekzenders
De intrede van met name Country
FM en CMT in het Nederlandse om
roepbestel heeft vanzelfsprekend
ook bijgedragen tot meer oor en oog
voor 'Nashville en omstreken'. Jam
mer is alleen dat het radiostation
lang niet overal op de kabel wordt
doorgegeven en dat de zo ambitieus
gestarte televisiezender z'n Europe
se veroveringsplannen tot nader or
der op een laag pitje heeft gezet.
„Over Country FM hoor ik mooie
verhalen, maar ik kan dat station
hier niet ontvangen en zo lopen er
nog andere gefrustreerde liefheb
bers rond. CMT had overal waar het
werd doorgegeven een grote kijk
dichtheid, maar moest toch plaats
moeten maken voor zogenaamd
meer gewilde zendgemachtigden.
Met andere woorden, vanuit die rtv-
hoek zou er dus eigenlijk veel meer
in hebben gezeten dan er is uitgeko
men," stelt Van Dam vast. „Want ik
ben ervan overtuigd datje zeker een
kwart van Nederland country-min
ded kunt maken, als je de mensen er
maar mee in aanraking brengt.
Wat dat betreft laat Hilversum het
eveneens afweten. Daar kiest men
voor de eenheidsworst ofwel de weg
van de minste weerstand door zich
te beperken tot de grootste hits en
verder alles af te wijzen. De publie
ke omroepen zitten daar de com
merciële te imiteren, terwijl ze veel
beter kunnen denken aan het ver
vullen van hun eigen functie en dat
is mijns inziens het bewerkstelligen
van een zo breed mogelijk aanbod.
Met programma's voor bepaalde
doelgroepen op vaste uren, zodat ie
dereen precies weet wanneer wat te
beluisteren valt, kom je al een heel
eind. Kijk maar naar de BBC, waar
al dik 25 jaar zo wordt gewerkt,
waardoor er in heel Groot-Brittan-
nië geen liefhebber meer rondloopt
die je niet zou kunnen datje daar op
woensdag voor country en folk kunt
afstemmen en op donderdag voor
country en blues."
Naturel
Hans van Dam, die bij het A.O.C.
Groencoliege in zijn woonplaats zijn
brood verdient als beheerder van de
praktijktuinen, denkt zelf een aardi
ge formule voor een aansprekend
radioprogramma te hebben uitge
broed en zou niets liever zien dan
dat er een omroep mee aan de slag
ging. „Ik heb het concept 'Naturel'
genoemd en zit te popelen om er
mee aan de slag te gaan. Waar het op
neerkomt is een twee uur 'durend
programma, dat meer behelst dan
country alleen. Ook de randgebie
den zoals cajun, texmex, folk, het
Keltische geluid en dan nog wat
blues. In feite is dat hetzelfde aan
dachtsveld als van Country Gazette,
want met het blad hebben we ook
nooit strakke grenzen willen trek
ken. Geef zo'n formule een kans en
je kunt er donder op zeggen dat je
ongelooflijk veel mensen naar je toe
trekt."
Geheel in de aard van het beestje is
bij het zilveren jubileum (waarvoor
de Van Dams al werden onderschei
den door de Dutch Country Music
Association) gekozen voor een be
scheiden feest. „We hadden wel
groot op kunnen doen door bijvoor
beeld Ahoy' af te huren, maar in de
ze tijd van het jaar gebeurt er ieder
weekend al zoveel. Je loopt daardoor
met zo'n eenmalige stunt het risico
dat je veel publiek weghaalt bij eve
nementen die het juist zo hard no
dig hebben. Dat is natuurlijk het
laatste wat we willen, dus vieren de
ze mijlpaal maar met een gezellig
onderonsje voor alle medewerkers
en andere relaties. Daarbij wordt
voor mij als bluegrass-liefhebber
van origine een hartewensje ver
vuld met een optreden van de Old
Time City Slickers, die dit jaar trou
wens ook 25 jaar bestaan. En Janny,
die er altijd een moderner smaak op
na heeft gehouden, wordt getrac-
teerd op een sessie van haar favorie
te Nederlandse zanger Ruud Her
mans."
'25 jaar Country Gazette', vrijdag
avond in De Schalm in De Meem.
Nadere informatie: 0172-214775.
Amsterdam - 'This Way' van Total
Touch is in de voomotering al goed
voor goud. De tweede cd van de pop
groep van Trijntje en Tjeerd Ooster
huis is gisteren uitgekomen en vol
gens platenmaatschappij BMG heb
ben platenwinkelieïs ongeveer
75.000 exemplaren van This Way'
besteld. Dat betekent dat de cd mo
menteel tussen goud en platina in
zit. 'Total Touch', de titel van de eer
ste geluidsdrager van de groep, le
verde drievoudig platina op.
Door Han Geurts
RotterdamWie iets waardevols
verliest, krijgt nogal eens de be
hoefte tot terugblikken. Zo ook
in 'Rouwklacht' van Wallace
Shawn. Afgezien van twee doden
zijn er relaties kapotgegaan en
idealen om zeep geholpen, zelfs
samenlevingen in ontbinding.
De rouwklager kijkt daarop terug
en mag nog eens vertellen hoe hij
dat allemaal heeft beleefd.
Toneelgroep De Trust zet in de
grote zaal van de Schouwburg
niet meer neer dan twee tafels
met boeken, een kannetje thee
en koeken en daarachter drie
mensen in conferentie. Daarmee
heeft de voorstelling alles van
een discours - of van de eerste re
petitie waaxby de acteurs nog
aan tafel zitten. Er is nauwelijks
interactie, dus alle aandacht gaat
naar de tekst. De spelers dragen
het moeiteloos. Sylvia Poorta rea
geert subtiel op wat haar partner
meldt, met veelzeggende blikken
die laten zien dat zij een geheel,
andere visie heeft op zijn be
schrijvingen van de gebeurtenis
sen van toen-en-toen. Jappe
Claes brengt het verhaal met ver
ve, zij het te maniëristisch om jé
echt mee te nemen in zijn ziele-
wereld.
Ondraaglijk
Toch wordt de statische enscene
ring op der» duur behoorlijk on
draaglijk. Niet alleen zou de
voorstelling in de kleine zaai be
ter tot zijn recht komen, maar
ook rijst de vraag: is het nou echt
m'n goeie tekst? Ik vind van niet
Het verhaal bevat de nodige di-
ché's, zoals mensen als ratten, fi
losofische uitstapjes over het
zelf, een hypothetische geweld-
spiraal in een hypothetische sa
menleving eromheenHet is alle
maal nogal bedacht en vrij vaag.
De tekst zit vol metonnodige me
taforen en heeft in elk geval voor
deze enscenering teveel woor-
den.
Riagg
Maar mischlen het belangrijkste:
het gevoel ontbreekt Door zoveel
te praten kom je niet tot elkaar,
zelfs niet tot het publiek. Je
vraagt je af: vanwaar deze open
hartigheid? Er is geen dwingen
de reden om het verhaal te vertel
len, geen situatie die daar om
vraagt Het zijn ongeveer de ont
boezemingen na achtentwintig
bezoekjes aan het Riagg: hart
stikke goed geworden in het ver
tellen van het levensverhaal en
de rompslomp eromheen, maar
niemand die het nog wil horen. i
'Rouwklacht' van Wallace
Shawn door de Trust. Gezien:
gisteravond in de Rotterdamse
Schouwburg (grote zaal).
artiest
Koos Alberts
a I b u
'Zingt
Hollandse Hits'
labo
CNR Music
d u u
52.21 min
Niet veertien, maar vijftien nummers zijn geperst op 'Koos Alberts Zingt i
Hollandse Hits'. Pas toen de hoes al van de pers was, besefte producent Bart
van der Post dat er geld viel te verdienen aan het WK-voetbal in Frankrijk.
Op de valreep werd het besluit genomen om ook nog een Oranje-medley te
maken. Dus is de cd 3.21 minuten langer dan staat vermeld op de schijf er» de
achterflap.
Om het 'foutje, bedankt!' goed te maken is er voor de koper als Oranje-in-
steek een voetbalsticker geplakt op de verpakking. De extra medley is, even
als de voorgaande veertien samenvattingen van bekende Nederlandse hits,
weinig verheffend. Met we gaan naar Frankrijk (3x), "Olé, oié, oié!, 'Neder
land die heeft de bal, die mooie bal van goud' en het afgezaagde 'Hup, Hol-
land, Hup', is er niks nieuws onder de zon. Dat geldt eveneens voor de ande
re, volgens de ondertitel 'onvergetelijke Hollandse meezingers' op deze
schijf. Wat overigens niet wegneemt dat Koos' geluid op elk feest een beste
stemmingmaker is. In korte tijd heeft hij immers je geheugen helemaal op-
gefrist en weet je weer precies waar je staat met je kennis van het Neder
landstalig repertoire,
ReinWolters
