17
De lessen van de
ramp bij CMI
l
w xËHBBBi
1
mm.
Na de brand zijn
er in de
Rijnmondregio
45 sirenes
bijgekomen
.■em
•iësfgÊ"
1m
ïjs&M
mms
sSVMi.tMii pS
B3B5SEIB51
a
a
a
a
a
Rotterdams Dagblad
Vrijdag 29 mei 1998
Route gevaarlijke stoffen:
Verzorgingsgebied
Regionale
Hulpverleningsdienst
Rotterdam Rijnmond
Waterweg ge
vaarlijke stoffer
Hoofdroute
gevaarlijke stoffen
ïAü®
Hoek van
Holland
Industriegebied
Spoorlijn
gevaarlijke stoffen
Aanduiding dat
afrit aansluiting
geeft op route
gevaarlijke stof
fen
Aanduiding
route gevaar
lijke stoffen
vj-S
Capelle
a/d IJssel
v Maas-
vr
Rotterdam
Evacuatieplan Maasvlakte:
Krimpen
a/d Ussel
AAj Schiedam
Opstapplaats
in geval van
evacuatie/
ontruiming
««Ooitvoorne
„Snelle
«K» nz
Rotterdam
verzamelplaats
In geval van
evacuatie/
ontruiming
20
Zissrte-i
waal
•dr Rockanje
HP**,
Meuwenhoomftj?
f t.. <$y Mmi
%'t
Bedrijven met gevaarlijke stoffen:
jfi
MRU*.
ftarms
wÏf,v5>
jjjhk*- r- r> X$jjfy
tóp
XPV»
Haringvliet '"L
vf. (>i
Bedrijven die grote hoeveelheden gevaarlijke stoffen op het terrein hebben, zijn verplicht een Extern Veitigheidsrapport (EVR)
op te stellen Deze 49 bedrijven zijn apart genoemd in bijgaande bedrijvenlijst en met een nummer aangegeven op de over
zichtskaart Bedrijven die kleinere hoeveelheden gevaarlijke stoffen op het terrein hebben, zijn verplicht om de nodige zorg in
acht te nemen om zware ongevallen te voorkomen (zorgplicht-bedrijven), maar hoeven geen EVR te maken Als deze be
drijven meer dan 10 ton verpakte gevaarlijke stoffen hebben moeten zij zich houden aan de regels die de Commissie
Preventie van Rampen met gevaarlijke stoffen (CPR15-2 bedrijven) heeft opgesteld Zorgplicht- en CPR15-2 bedrijven zijn
gevestigd op de in geel aangegeven industrieterreinen Bij een onverhoopt ongeval kunnen met de wind gevaarlijke stoffen
worden verspreid in de omgeving Ze kunnen dan uw gezondheid schaden Gevaarlijke stoffen kunnen ook in de hodem of in
het water tercht komen
Bedrijven in het Rijnmondgebied die een rapport inzake de externe veiligheid hebben opgesteld
Het beeld staat veel Rijnmonders nog op het netvlies gebrand. Dikke, vette rookwolken met gevaarlijke
chemische dampen vulden op die 28e februari 1996 de lucht boven Rotterdam. De vlammen sloegen uit het
overslagbedrijf CMI aan de Keilestraat. De alarmsirenes in de regio loeiden. Maar in sommige wijken
hoorden veel bewoners ze niet. Of wisten niet precies wat ze moesten doen... Woensdag 3 juni, tijdens de
Landelijke Sirene-testdag, moeten alle sirenes wel goed te boren zijn. Bovendien worden de bewoners van
deze regio er nog eens van doordrongen juist te handelen bij een dreigende ramp. Op een informatiebro
chure, die een dezer dagen vanwege een grote regionale voorlichtingscampagne over rampenbestrijding
bij ruim 1,1 miljoen mensen in alle brievenbussen valt, is het beeld van de CMI-brand nog een keer te zien.
De oude motors Irenes stonden mees
tal op een dak, waar ze met een drie
poot op waren gemonteerd. Ze wer
den via een vaste lijnverbinding geac
tiveerd. Een elektromotor dreef een
soort ventilator aan, die mechanisch
geluid produceerde. Een groot nadeel
was, dat de sirenes in een groot ge
bied alleen tegelijkertijd konden wor
den aangezet. Daardoor was de drem
pel voor het gebruik vrij hoog. Wel
werden ze elke eerste maandag van
de maand getest. De oude sirenes
zijn Inmiddels allemaal vervangen
door nieuwe sirenes met een elektro
nisch geluidssignaal.
Door Hans Geurens
Nee, bij de CMI-brand gingen die
dingen niet helemaal goed Maar
daar zal verandering in komen
volgens regionaal commandant J
Berghuys van de Regionale Hulp
verleningsdienst Rotterdam-
Rijnmond Bij een eventuele cala
miteit zullen straks veel meer
mensen straks het alarm horen en
weten hoe te handelen, daar is hy
van overtuigd De grote, wettelijk
verplichte voorlichtingscampag
ne ov er rampen die eens in de vy f
jaar wordt gehouden, zal zijn
vruchten afwerpen
„Bovendien." zegt Berghuijs, te
vens commandant van de Rotter
damse brandweer, „zaten we bi]
de CMI-brand nog in een proefpe
riode met dse nieuwe elektroni
sche alarmsirenes Het was voor
het eerst in Nederland dat die
werden gebruikt," blikt Berghuijs
ruim twee jaar terug „De Ryn-
mondregio was aangewezen als
proefregio voor de nieuwe sirenes
die de oude BB-motorsirenes
moesten vervangen
Er_zyn lessen getrokken uit de
Brand bij CMI Er moesten sirenes
extra komen, was de conclusie
Het effect van het achtergrondla
waai en hoge gebouwen bleek sto-
render dan verwacht Er zuilen
komend jaar 45 sirenes zijn bijge
plaatst m het gebied van de Re
gionale Hulpverleningsdienst
Rotterdam-Rijnmond ,.De bhnde
vlekken zijn nu opgevuld," zegt
Berghuijs „Bovendien zijn er si
renes geplaatst op plaatsen waar
veel recreanten komen, zoals bij
voorbeeld het surfstrand aan de
Grevehngen op de grens van ons
gebied
In totaal staan er nu 223 van die
inmiddels bekende sirenes met
discusvormige schijven in de
Rijnmondregio, die bestaat uit
Rotterdam, het westetijk deel van
IJsselmonde, Voome-Putten,
Goeree-Overflakkee, Vlaardin-
De brand die
bij velen een
einde maak
te aan de illu
sie dat ram
pen met che
mische stof
fena een ver
van ons bed
kunnen ge
beuren: Dik
ke rookwol-
ken vol ge
vaarlijke
dampen kwa
men eind fe
bruari 1996
vrij bij CMI, Fo
10 Nie s van dar
Hoeven
Sirene het
geluid wordt
elektronisch
versterkt
Bereik geluid
350 m in
stedelijke
Radiosignaal
zet sirene
in werking
Bereik geluid
op het platte-
j Elk jaar wor
den de sirenes
op de eerste
Antenne
woensdag van
juni tegelijker
tijd in het hele
De sirenes
land luid
zijn afzonder
i jk te bedie
^ue sirenes
kunnen stil
Kastmet
accu: voor
getest wor
Stroom-
uitvalt Nv-J
te
gen, Schiedam, Maassluis, de B-
Driehoek en de Krimpenerwaard
Bovendien zullen de sirenes,
mocht er zich weer een dergelijke
calamiteit voordoen, herhaalde
lijk loeien In tegenstelling tot bij
de CMI-brand Toen werd een
deel van de bevolking zich by een
enkel lang signaal niet bewust dat
er een alarm aan de gang was
Komende woensdag, op 3 juni, is
de vuurdoop Dan zullen alle sire
nes in het Rijnmondgebied m
werking worden gezet Niet alleen
m deze regio trouwens In heel
het land worden ze getest Hierbij
zal het signaal dne keer te horen
zijn om 12 00 uur, om 12 05 en om
1210, telkens een halve minuut
lang
De landelijke proef zal eens per
jaar plaatsvinden, op de eerste
woensdag in juni Een tijd van het
jaar die meestal aangename tem
peraturen heeft en een goede
kans op zon Dus meer mensen op
straat dan bij koud weer en dus
meer kans dat mensen de sirene
horen loeien Maar daar heeft de
gekozen datum niets mee te ma
ken, aldus de Rotterdamse brand
weercommandant De reden is
puur het feit dat inmiddels m heel
Nederland de oude motorsirenes
vervangen zijn door nieuwe elek
tronische
Knop
De nieuwe sirenes hebben twee
grote voordelen boven de oude.
legt Berghuijs uit Ze kunnen af
zonderlijk worden bediend, zelfs
op wijkniveau „Vroeger stelde je
met een druk op de knop gelijk al
les in werking Het gebruik was
dus erg hoogdrempelig Boven
dien kunnen ze stil getest wor
den Daardoor is het niet meer no
dig ze elke maand aan te zetten,
zoals bij de oude werd gedaan om
vastzitten te voorkomen Maar
een keer per jaar moeten de nieu
we toch even m praktijk worden
getest „Want de mensen moeten
het signaal toch herkennen zegt
Berghuijs
Daarnaast wil de regionale hulp
verleningsdienst ook dat de be
volking van het Rijnmondgebied
weet wat ze moet doen in het ge
val van calamiteiten Om daar
voor te zorgen is een grootscheep
se voorlichtingscampagne opge
zet, waaraan twintig van de 22 ge
meenten in het gebied meedoen
Alleen Krimpen aan den IJssel en
Bleiswijk hebben ervoor gekozen
de grote voorlichtingscampagne
aan hun inwoners, die eens in de
vijf jaar moet worden geho'
zeK te verzorgen
In totaal is acht ton uitgetrokken
voor de campagne De Rijnmond
is hst eerste rtebied m NedsHard
waar deze voorlichting op zo'n
grote schaal en in regionaal ver
band wordt aangepakt, laat Berg
huijs met zonder trots weten ,We
hebben hier natuurlijk ook flink
watervanng
Het grote voordeel van een derge
lijke regionale campagne is vol
gens hem de herkenbaarheid 'Als
de sirene gaat Ga direct naar
binnen Sluit ramen en deuren
Luister naar Radio Rijnmond,'
meldt de voorpagina van de voor
lichtingsbrochure, die huis-aan-
huis wordt verspreid De tekst
staat midden tussen de rookwol
ken van de CMI-brand „Als de
mensen die foto zien," zegt hy
wijzend op de voorpagina van de
brochure, „dan ben ik gelijk bin
nen bij de mensen
In de voorlichtingsfolder die in
heel de regio by 587 500 huishou
dens in de brievenbus wordt ge
stopt, staat ook een overzicht van
de 49 chemische bedrijven in het
Rynmonögebied die tegenwoor
dig verplicht zijn een Extern Vei-
ligheidsrapport (EVR) op te stel
len Dit zijn bedryven die grote
hoeveelheden gevaarlijke op het
terrein hebben Deze bedryven
zyn op een kaart genummerd
aangegeven Ook zyn op deze
kaart de industrieterreinen ^ge-
kleinere hoeveelheden chemi
sche stoffen op het terrein zyn ge
vestigd De samenwerking met de
bedryven m de regio verloopt pri
ma, volgens de Rotterdamse
brandweer Berghuijs ,Ze zien
ook in dat veiligheid belangrijk is
voor hun continuïteit
Nut
Ondanks alle veiligheidsmaatre
gelen zullen incidenten als CMI
altijd kunnen blijven voorkomen,
weet commandant Berghuys
Maar waar het volgens de regiona
le hulpverleningsdienst om gaat
is de gevolgen zo veel mogelyk te
beheersen Vandaar ook de voor
lichtingscampagne
De ambities zyn groot De regio
nale hulpverleningsdienst heeft
zich tot doel gesteld minstens vijf
tig procent van de bevolking het
signaal te laten herkennen Ook
moet de helft van de bevolking
weten wat ze moet doen in het ge
val van calamiteiten Slechts min
der dan tien procent mag het hele
maal fout doen in een rampsitua
tie
Om vast te stellen of de voorlich
tingscampagne nut heeft gehad,
is vantevoren een zogeheten nul
meting verricht dat wi! zeggen
dat er wordt gekeken hoeveel
mensen nu al op de hoogte zyn
van het basisscenario by rampen
Dat bleek dertig procent van de
ondervraagden te zyn Na afloop
een peiling verricht „Zo toetsen
we of we waar geven voor ons
geld zegt Berghuijs AVant je
kunt wel voorlichting geven en
vervolgens achtero\er leunen,
maar je moet ook kyken of je je
doel bereikt
terrein
bedrijf
hoofdactiviteit
Giftig
Maasvlakte
1
ARCQ Chemie Nederland*
productie propyl eenoxide en styreen-
9
monomeer
2
Maasvlakte Olie Terminal (MOT)
op- en overslag aardolie
9
3
Europe Combined Terminals
(EC!)
overslag containers
9
9
4
Nederlandse Gasunie
opslag vloeibaar aardgas
9
9
Europoort
5
Nerefco Europoort
olie raffinadenj
9
9
9
6
Shell Neder/and Raffinaderij
opslag aardolie
9
7
TEAM Terminal
opslag aardolie
9
8
Kuwait Petroleum Europoort
olie raffinadenj
9
9
9
Caldw Europoort
productie formaldehyde en afgeleide
9
denvaten
10
Neste Resms
productie formaldehydeharsen en
9
9
dimethylether
11
Kemira Agro Rozenburg
productie kunstmest en chemicaliën
9
12
ARCO Chemie Nederland
opslag vloeibare gassen
9
9
13
Maatschap Europoort
opslag aardolie
9
Terminal (MET)
14
Van Ommeren Tank Terminal
Europoort
opslag olieproducten
9
9
15
Paktank Oil Nederland
opslag olieproducten
9
9~
(Europak installatie)
Botlek
16
IC! Holldnd
productie (grondstoffen voor)
kunststoffen
9
9
17
Targor
productie pofypropyleen
9
9
18
ARCO Chemie Nederland
productie chemicaliën
9
9
9
(oa propyleenoxide)
19
Air Products Nederland
productie industriële gassen
20
Handelsveem Seinehaven
opslag verpakte chemicaliën
21
Veembednjf De Rijke
opslag verpakte chemicaliën
flocatie Botlekl
22
DSM Special Products
productie chemicaliën (o a fenol
3
9
9
Rotterdam
en benzoëzuur)
23
Cytec Industries
productie chemicaliën
9
9
24
Paktank TTR
opslag olieproducten en chemicaliën
9
9
25
Dapemo WW
overslag chemicaliën
9
9
26
Paktank Chemical Nederland
opslag olieproducten en chemicaliën
9
9
9
27
28
Blagden Chemicals Holland
Akzo Nobel Chemicals
productie formaldehyde
productie chloor, vinylchlonde en
metaalalkylen
9
9
29
Van Ommeren Tank Terminal
op- en overslag van olieproducten
a
9
9
Botlek
en chemicaliën
30
Exxon Chemical Holland
productie aromaten voor kunststoffen
9
9
31
Esso Nederland
olie raffinaderij
9
9
32
C&P Botlek International
op- en overslag chemicaliën
9
9
33
Booy Port Services
overslag chemicaliën
9
9
9
34
Paktank Oil Nederland
opslag olieproducten en chemicaliën
9
9
Pernis
35
Kemira Agro Pemis
productie kunstmest
9
36
Elf Atochem locatie Rotterdam
productie zwavelchemicahën
en gewasbeschermingsmiddelen
9
9
37
Shell Nederland Raffinaderij
olie raffinadenj
9
9
9
38
Shell Nederland Chemie
productie chemicaliën
9
9
9
39
Nerefco Pemis
opslag olieproducten
9
40
D.stripak Chemicals
opslag en distributie verpakte chemi
9
9
caliën
Oostelijk haven
gebied
41
Europe Combined Terminals
overslag containers
9
9
9
42
C Stetnweg Handelsveem/ RST
overslag van containers en verpakte
chemicaliën
9
9
43
Rail Service Center
overslag containers
9
9
44
Ferro (Holland)
productie anorganische coatings
(email)
9
Spaanse Polder
45
Ferro (Holland)
productie anorganische kleurstoven
en kleurconcentraten
9
Spijkemsse
46
De Rijke
opslag chemicaliën
9
9
47
Bans Investment
opslag chemicaliën
9
9
48
Store-Ship
opslag chemicaliën
9
9
Vlaardfngen
49
Zwanenburg
opslag bestrijdingsmiddelen err
a
9
chemicaliën
in aanbouw
Q Giftige of schadelijke stoffen: Tasten het centrale zenuwstelsel aan Daarnaast is er kans op verstikking, ademhalings
moeilijkheden en mogelijke gevolgen op lange termijn
Explosieve stoffen: Ontp/otfings- en brandwondengevaar
a Brandbare stoffen: Branthmndengevsar. rook kan giftig zyn B.n.ra.m. p,abl.afltf/Bio„ ooin
