OBEL
LCD-schermen:
erg mooi
maar nog duur
m
Clinton achter de computer
Drieduizend populaire planten
I
Zelf een X-File oplossen
Tikken zonder
Microsoft helpt
bij Windows98
Compaq Presario
'thuiscomputer
van het jaar'
tCHANNEL
^üÉistaï
De laatste keer
Software ISDN-kaart te breed
Ml
Vrijdag 3 juli 1998
Rotterdams Dagblad
redactie Digi@taal
Postbus 2999,3000CZ Rotterdam
E-mail: digitaal@rotterdamsdagblad.nl
Rotterdams Dagblad'.
Nu Windows 98 sinds een week
op de markt is, rekent Micro
soft op een toenemend beroep
op de helpdesk van Product
Support Services, in ieder ge-
"val de komende tijd Het aantal
.medewerkers van deze help
desk is daarom met vijftig pro-
tcent uitgebreid. De gebruikers
5kunnen daar terecht als de in-
gebouwde hulpmiddelen van
|Windows98, zoals de Mainte
nance Wizard, het ook niet
|meer weten. Tevens zijn verbe
teringen aangebracht in Sup-
...port Online, de op het web ge-
baseerde helpafdeling van Mi
crosoft, die dagelijks door
mee dan honderdduizend be
zoekers wordt geraadpleegd,
'De Knowledge Base is uitge
breid met vierhonderd nieuwe
documenten en tweehonderd
specifieke 'how to'-artikelen.
De Ameri
kaanse pre
stdent Clin
ton gebruik
te zijn reis
naar China
n et a een
voor officiële
ontmoetm
gen en be
zoeken. n
Sjanghai be
zocht Clinton
spontaan
een Internet-
cafe waar hij
plaatselijke
studenten
trots de
website van
het Witte
Huis liet
zien.
Foto Paul Ri
cfiards/EPA
TLC Domus heeft de vele tuinlief-
hebbers bediend met een encyclo-
pïe op cd-rom. Deze Domus Tuin
Encyclopedie 3.0 geeft een uitge
breide beschrijving van driedui
zend populaire planten voorin de
tuin. Alles over de verzorging, de
bloeiwijze, de zaaitijd, de juiste
plaats in de tuin en nog veel meer
is op de schijf gemakkelijk te vin
den.
Het naslagwerk behandelt niet al
leen vaste planten, maar ook 1-ja-
rigen, bolgewassen, bomen en
groenten. Van alle planten wordt
niet alleen een uitgebreide be
schrijving gegeven, maar worden
ook foto's getoond.
Het maken van een selectie is vrij
eenvoudig, en geeft goede moge
lijkheden om te zoeken naar een
plant die het op een bepaalde plek
in de tuin prima zou doen. Een
groenblijvende struik die niet ho
ger wordt dan twee meter en die
goed gedijt op een schaduwrijke
plek, om maar een voorbeeld te
geven, is op die manier snel te
vinden.
Vervolgens is het natuurlijk nog
wel de vraag of de tuinplant die
uiteindelijk is geselecteerd, by
het tuincentrum ook gekocht kan
worden. In een aantal gevallen is
dat niet zeker. Er bestaat twijfel
over of alle planten die in de ency
clopedie genoemd worden, hier
verkrijgbaar zijn.
Helder
De encyclopedie is helder van op
zet. Na de installatie kun je er al
vrij snel mee aan de slag. De com
pacte handleiding is daarbij zel
den nodig, want het gebruik van
het programma wijst zichzelf.
Het programma voorziet daar
naast in extra informatie, die kan
worden binnengehaald vanaf de
Website van TLC Domus. De ge
bruiker moet daarvoor natuurlijk
wel toegang tot het Internet heb
ben.
De Tuin Encyclopedie is zelfstan
dig te gebruiken, maar kan ook
worden benut als aanvulling en
uitbreiding van het TLC Domus-
programma 3D Tuin Design. De
plantenbeschrijvingen uit de en
cyclopedie kunnen in het ont
werpprogramma worden geïm
porteerd en zijn dan direct voor
het ontwerpen van een nieuwe
tuin beschikbaar.
De Tuin Encyclopedie heeft een
adviesprijs van 99 gulden.
Bij Compaq hangt de vlag uit sinds de Presario
4860 door drie consumentenelectronicabladen is
uitgeroepen tot 'thuiscomputer van het jaar'. Le
zers van MediaTotaal, PC Consument en Compu-
terlTotaal selecteerden het apparaat om de snel
heid, geluids- en beeldkwaliteit, multifunctionali
teit en het grote bedieningsgemak,
Het bewuste model beschikt over een Pentium II-
333, een 8 GB harddisk, tot 384 MB uit te breiden
RAM en een tweede generatie DVD-romspeler,
waarmee complete bioscoopfilms, met ondertite
ling in meerdere talen afgespeeld kunnen wor
den. Als bijzonder handig wordt ook de camcor
der- of videoaansluiting aan de voorzijde ervaren,
waarmee videofragmenten en stilstaande beelden
gemakkelijk kunnen worden binnengehaald.
Compaq presenteerde eerder deze maand een
nieuwe Presario-lijn met de bureaumodellen
2254, 5000 en 5130 en de portables 1230 en 1635,
met oplopende mogelijkheden en uiteraard prij
zen. Bovendien werden drie nieuwe beeld
schermen geïntroduceerd, 14,15 en 17 inch
groot, die alle drie voorzien zijn van los-
koppelbare luidsprekers en een geïnte
greerde Telex-microfoon voor
optimale kwaliteit
bij spraakop-
name,
Wat zijn de leukste, gekste, raarsteboeiend
ste of meest interessante plaatóen - 'sites' in
Iniemet-taal- om eens een kijkje te nemen
op Internet. Mooie site tegengekomen? Laat
het ons weten.
e-mail: digitaal@rotterdarasdagblad.nl
Deze top 5 vs in interactieye vorm te vinden
op de site van het Rotterdams Dagblad:
http://wwwJotterdamsdagblad.nl/
THE
ffW; trduutr ar,m I" tkeLvjifU urrtiirr *f
JjtMvfAtMttvfi tltthfuvM ht Suir!
"finnita *4uiJtinnily.rn h mtrmui r uw
- uriih Srtxi iMurruttt thrtr urhrwmit
Rijk gevulde multimediawebsite, fraai ontworpen, verplichte
kost voor sitebouwers.
De Nobelprijzen op:
http^/www jiobelchannel.com
Nog zo'n mooi gemaakte site: Cabby Cabby, oftewel verhalen
van een taxichauffeur uit New York op:
http://www.gabby.com
Kinderen kunnen - voor 15 juli 1998 - hun naam bij de NASA
opgeven. Eind 1989 worden aiie namen op Mars per cü afgele
verd. Aanmelden via:
http ://spaceki dsJiq.nasa.gov,'mars/
Alleen al3,5 terrabyte aan foto's, Microsoftbrengt de wereld tot
4 op een meter in hoogte in beeld op:
1 http://terraserverjnicrosoft.com/
Meer dan zeventig muziekkanalen in realaudio op:
http://www.thedj.com/
Het nieuwe tijdperk voor keyboards is begonnen.
Aangestuurd door een sterk toenemende behoefte aan
RSI-preventie bij computergebruikers zijn nu ook speciaal
hiervoor ontwikkelde keyboards verkrijgbaar. The Kinesis Interna
tional is het eerste toetsenbord dat de spierziekte RSI probeert te voor
komen. Het toetsenbord is uitgerust met twee verzonken gedeeltes waar
door de positie van de hand, arm, rug, nek en schouder sterk wordt verbeterd.
Door de 'duim omhoog positie' wordt tijdens het typen de spierspanning van de
onderarm sterk vermindert. De polsen, handen en vingers blijven tijdens het
werk op één positie waardoor verkramping van de spieren ir. de onderarm bij
langdurige arbeid wordt tegengegaan. Geïntegreerde polssteunen en polsbed
voorkomen verkramping van de nek en schouders.
Het Kinesis keyboard is exclusief verkrijgbaar bij Backshop, computer en ge
zondheid. Meer info: 010-2480216
Door Paul Houkes
Het beeldscherm van de computer
neemt meestal erg veel ruimte in,
vooral in de diepte. Eigenlijk is die
ouderwetse beeldbuis met zijn elek
tronenkanon inmiddels hopeloos ver
ouderd, Maar het ziet ernaar uit dat
de dagen van de kathodestraalbuis
geteld zijn. Er is inmiddels een opvol
ger met grote voordelen: het LCD-
scherm. Dit vloeibare-kristallen-
scherm, dat vanwege zijn hoge prijs
nog niet zo erg populair is, vormt een
uitstekend alternatief voor die grote,
zware kast op het bureau. Het scherm
is plat, weegt aanzienlijk minder en
geeft een haarscherp, flikkervrij
beeld in prachtige, levensechte kleu
ren.
Computerfabrikant NEC zette onlangs en
kele nieuwe modellen MultiSync LCD-
schermen op de markt. Naast de 14- en 20-
inch schermen die al eerder te koop waren
levert NEC nu twee 15-inch versies van de
MuitiSync's.de 1510 en 1510V. De maataan
duiding is wel wat verwarrend, want verge
lijken met een traditionele 15-inch monitor
kun je ze niet zomaar. Het beeldoppervlak
van de 15-inch LCD-schermen is namelijk
vrijwel net zo groot als dat van een 17-inch
CKT-bak. De
een vrij slechte leesbaarheid.
De TFT-schermen werken anders. Elk indi
vidueel kristal in het scherm wordt aange
stuurd door een 'eigen' transistor. Dat
maakt zo'n scherm zeer snel en uiterst
scherp. De vervaardiging van dergelijke
TFT-schermen is echter kostbaar, onder an
dere door een hoog uitvalpercentage tij
dens de fabneage. Langzamerhand hebben
de fabrikanten echter toch een wat betere
prijsstelling welen te bereiken, en daarmee
ook een langzaam groeier.de populariteit.
Rechtop
Een handige voorziening van het LCD-
scherm is dat het scherm negentig graden
kan worden gekanteld; het staat dan dus
rechtop in plaats van in de breedte. Ideaal
voor de opmaak van pagina's, het ontwer
pen van Websites of het schrijven van brie
ven, Een complete A4-pagma wordt met de
ze stand op ware grootte afgebeeld. Er is wel
een speciale videodnver nodig die m staat
is om het beeld vanuit de computer ook een
kwartslag te draaien. Het is ook mogelijk
om het scherm van zyn voel los te koppe
len. Het kan dan als een schilderij aan de
muur worden gehangen.
Het enige nadeel is, zoals eerder genoemd,
de prijs: 4500 gulden exclusief BTW:; flink
wat meer dan wat je voor een traditionele
beeldbuismonitor kwijt bent. De voerdelen
van het LCD-scherm wegen echter zwaar,
dus een groot deel van dat prijsverschil
wordt daarmee goedgemaakt.
beeldscher-
-1 7v.ur. jv7'
men van NEC
zyn van het zo
genaamde ac-
üeve-matnxty-
Dit TFT-
scherm
een veel mooi
er beeld dan de
schermen
op de
markt
kwamen.
schermen
maakten
bruik van
passieve LCD-
technologie,
knstal-
vloeistof
sen twee glas-
elektnsehe
stroompjes
werden plaat-
vloeistof druk
veranderingen
teweeg
bracht,
ter plekke wél
of juist
knstalbcht
werd doorgela
ten. Een groot
nadeel van dit
systeem
van het
klappen
kristallen
met als gevolg
Ruim driejaar geleden
schreef ik m deze column
hoe teleurstellend myn di
gitale ontmaagding was verlopen.
Een jongen had mij zyn huis inge
lokt met de belofte dat ik via zyn
computer het Internet opkon By
nader inzien bestond het netwerk
uit twee computers, de zijne en
die van zyn buurjongen, verbon
den door een gat in de muur.
By na een jaar daarna zag ik voor
het eerst een Webpagina, en toen
pas werd ik gegrepen door het
idee van een wereldwyd netwerk.
Het was de zomer van 1994 en de
NASA publiceerde foto's van de
inslag op Jupiter van de komeet
Shoemaker-Levy 9 (http://gali-
leo.iw.nasa.gov/wimage.htmI),
Het saaie amberkleurige werk
scherm had ineens krankzinnige
diepte gekregen, honderd procent
adrenaline, dat ik realtime mee
mocht kijken door de loep van een
onmenseiyke supervoyeur
Heel even leek het World Wide
Web op een alwetende encyclope
die, maar eigenlijk was de onme
telijke, onbeteugelbare en onbe
grijpelijke overvloed aan infor
matie meteen duidelijk. Het was
alsof de fantasie werkelijkheid
was geworden waarin je brieven
adresseerde met straat, plaats,
land, Europa, aarde, melkweg,
heelal, kosmos, universum. Inter
net was de oplossing van het pro
bleem van de postbode met het
universum alsbezorgingswijk.
Met onvoorstelbaar enthousias
me typten tienduizenden men
sen hele boeken over, om hun
speafieke deskundigheid toe te
voegen aan het grote kennisii-
chaam. AI die nieuwe pagina's
werden weer nauwlettend in het
oog gehouden door duizenden
mensen die alle nieuwe adressen
indexeerden, in lijstjes waarin
het toeval tot principe was verhe
ven.
Mij n nostalgie naar die tijd is
misschien nog wel het meest ge
kleurd door de exclusiviteit van
het bijbehorende beginnersleed.
Zonder gedegen inzichten m
hard- en software was je ge
doemd tot een analoog bestaan of
eeuwige onderdanigheid aan de
kennis of het neefje met verstand
van computers. Die rituele initia
tie is verdwenen nu hel Internet
een algemeen gebruiksgoed is
geworden en de vereiste appara
tuur door massa-productie zeer
goedkoop. Als rasechte masochist
ging de lol er voor mij al behoor
lijk vanaf. Maar de genadeslag
voor deze stukjes is de tien mega
bitverbinding waarmee ik vanaf
mijn nieuwe werkplek het Web
afsurf. Het is allemaal niet erg ge
noeg meer om er over te kunnen
Door Fons Simons
Een groot deel van de nog steeds
in aantal groeiende bezitters van
een ISDN-aansluiting zit nog met
software, die nauwelijks aan de
veranderde eisen voldoet. Vooral
de vele duizenden bezitters van
de Teles-kaart, die PTT Telecom
in het ISDN pakket heeft gele
verd.
Teles Benelux uit Roelofarends-
veen heeft daarom Teles Powerp-
ack 6.011 uitgebracht. Bezitters
van een origineel pakket betalen
79,-. Nieuw kost het pakket
129,-.
De software heeft een complete
uitgebreide Nederlandse handlei
ding. Stap voor stap worden in
stallatie, gebruik en het opsporen
van fouten doorgenomen. Ook de
installatie onder Windows98 komt
aan de orde. De software zelf is
niet in het Nederlands vertaald.
Wel is er op de installatie cd-rom
een apart Nederlandse deel, waar
bij rekening wordt gehouden met
de speciale omstandigheden bij
PTT Tekcom Want ISDN is nog
niet overal in de wereld precies
hetzelfde. De instellingen zijn
echter ook naderhand nog aan te
passen, zodat ook met de Verenig
de Staten kan worden gebeld.
Hoewel er van tevoren door Teles
wordt gewaarschuwd voor even
tuele problemen bij het vervan
gen van de bestaande software,
gaat het installeren heel vloeiend
Zelfs problemen met de Teles-
kaart, die niet door Windows
wordt herkend (geen plug-and-
play), worden tijdens de installa
tie spelenderwijs verholpen. Ook
een op de pc aangesloten Intel-ca
mera levert nu beeld op in het bij
geleverde videophone-program-
ma.
Andere verbeteringen in Powerp-
ack zijn het uitgebreide ant
woordapparaat, dat nu voor de he
le familie geschikt is. Berichten
kunnen in aparte postvakken
worden opgeslagen. Voorwaarde
voor een optimaal gebruik is wel,
dat er gebruik wordt gemaakt van
echte ISDN-toestellen, De pc kan
dan als het ware ook als hulp-tele
fooncentrale dienen.
Andero trucks met het program
ma zijn talrijk. Zo kun je desge
wenst ingesproken berichten la
ten doorzenden naar-een door jou
gekozen nummer. Dat kan even
eens met faxen. Eventueel kun
nen berichten en faxen worden
opgehaald. Maar ook kun je e-
mail laten voorlezen door een
computerstem
Aanpassingen voor het Telespak-
ket kunnen via het speciale servi-
cenummer worden opgehaald. In
dien gewenst zoekt het program
ma 2elf contact met deze service.
Mochten er dan nog vragen over
blijven kan er allereerst op de
website 'www.teles.com' worden
gekeken. Daarna is er dan ook
nog de telefonische helpdesk.
Door WiU de Raaff
Rond de televisieserie The X-Fi-
les is een ware cult ontstaan, die
vele miljoenen adepten kent. FBI-
agenten Fox Mulder en Dana
Scully onderzoeken zaken, die ie
ders voorstellingsvermogen te bo
ven gaan. Daar vallen bovenna
tuurlijke verschijnselen onder,
maar ook het bewijs voor het be
staan van buitenaards leven. Mul
der is de ruimdenkendste van de
twee, Scully is arts en scepticus.
Zij lossen veel zaken op, maar
kunnen niet alles verklaren, me
de door een geheimzinnig com
plot van een niet minder schim
mige groep mensen,
Vanaf 16 juli kunnen de fans mee
spelen in een zinderende pc-afle-
vering van de serie. De speler
kruipt in de huid van FBI-agent
Craig Willmore, die van FBI-di-
recteur Walter Skinner (ook uit de
serie) de opdracht knjgt het raad
sel op te lossen van de verdwij
ning van Mulder en Scully. In de
intro-film betreedt het tweetal
een verlaten loods, waarna plotse
ling het vuur op hen wordt ge
opend. De schutters verdwijnen,
als het tweetal dekking zoekt, in
een wit licht, maar van Mulder en
Scully wordt verder ook niets
meer vernomen.
Aan Craig Willmore (de speler
dus) de opdracht om uit te zoeken
wat er gebeurd is. Hij kan her en
der voorwerpen bekijken, meene
men, zijn portable telefoon ge
bruiken, zijn PDA (Personal Digi
tal Assistant, een heuse Apple
Newton) raadplegen, e-mails ver
zenden en ontvangen en in de
FBI-computer rondneuzen. Will
more moet allerlei plaatsen bezoe
ken, mensen ondervragen en be
slissingen nemen om het raadsel
op te lossen. En dat is niet gemak
kelijk.
Voor de kwaliteit, zeg maar genia
liteit van het verhaal tekent de
man achter de serie, Chris Carter
himself. Nog een bijzonderheid
aan dit spel: het is in zijn geheel in
video opgenomen. Een uitdaging
van jewelste voor de makers,
maar fantastisch gelukt. Mulder,
Scully en anderen uit de serie
hebben speciale draaidagen ge
had om de scènes uit het spel op te
nemen.
De bediening van The X-Files
Game is eenvoudig en intuïtief,
het mysterie daarentegen des te
groter Zoeken, puzzelen en ge
nieten dus van dit product, dat
veel meer is dan een spel maar
nog net geen toelatingsexamen
voor de FBI.
Systeemeisen: Pentiuml20,
16MB RAM, 250MB vrije ruimte,
4-speed cd-romspeler, 16-bit
high-colour, DirectX-comp. ge
luidskaart, muis. Prijs 99,95.
