16
Amerikaanse poiitiek is om te lachen
x
Waterrijke thriller in de nacht
Wat is de beste
plek voor Rodin?
Love-story van een engel
Baaba Maal slaat brug
Stripmuseum
in Groningen
Applaus en
kritiek voor
'Left Luggage'
Nominaties
MTV-awards
Peter Fonda
in het spoor
van zijn vader
Bioscoop top 5
4
Rotterdams Dagblad
ff
Woensdag 15 juli 1998
- Er komt een Ne
derlands Stripmuseum in Gro
ningen. Daarover hebben de
Stichting Het Nederlands
Stripmuseum en de gemeente
Groningen gisteren overeen
stemming bereikt De bouw
van het museum, dat zich niet
alleen gaat richten op strips en
cartoons maar ook op multime
dia en informatietechnologie,
begint volgend jaar. De nieuw
bouw veigt een investering
van 20 miljoen gulden en moet
in,het jaar 2(100 klaar zijn.
Het initiatief-voor een stripmu
seum werd enkele jaren gele-'
den al genomen. De financie
ring daarvoor kwam toen ech
ter niet rond. De gemeente
Groningen steekt 2,5 miljoen
in het project, de provincie een
miljoen gulden. De rest komt
■van Europese fondsen en het
bedrijfsleven.
Volgens de Stichting Het Ne
derlands Stripmuseum wordt
het nieuwe museum het enige
in zijn soort in West-Europa. Er
wordt gerekend op minstens
100.000 bezoekers per jaar.
Jeruzalem De film 'Left Lugga
ge' van Jeroen Krabbé is met
overweldigend applaus begroet
op het 15de filmfestival van Jeru
zalem. Maar na afloop moesten de
regisseur en scenarioschrijver
Edwin de Vries een aantal pittige
vragen van kijkers beantwoor
den. Waarom had de adeur/regis-
seur de door hemzelf gespeelde
ultra-orthodoxe vader Kalman zo
veel sympathieker gemaakt dan
in Carl Friedman s boek 'Twee
koffers vol?' Waarom zitten er in
een film die veel chassidische jo
den graag zouden willen zien
naaktscènes die ervoor zorgen dat
ze vanuit religieus oogpunt 'Left
Luggage' niet mogen bekijken?
Waarom verbeeldt de film de jood
se belevingswereld uitsluitend
negatief?
Na verteld te hebben over hun ei
gen jeugd als Mnderen van Holo-
caust-overlevers, trachtten Krab
bé en De Vries uit te leggen dat de
situatie in Israël anders is dan in
Nederland en Belgie. In tegen
stelling tot Israëli's weten de
meeste Nederlanders en Belgen
niet eens dat er zoiets als ultra-or
thodox jodendom bestaat, laat
staan wat deze fundamentalisti
sche tak van het joodse geloof be
helst.
Verkeerd beeld
Door vader Kalman nog negatie
ver af te beelden dan al het geval
is in de film, zou een verkeerd
beeld van de chassidische wereld
kunnen ontstaan; en het laatste
wat De Vries en Krabbé wilden,
was het orthodoxe jodendom be
kritiseren of karikaturiseren. Wat
de naaktscène betreft, onthulde
Krabbé in Jeruzalem voor het
eerst dat deze geïnspireerd is door
een foto uit de Tweede Wereldoor
log die hem altijd zeer heeft aan
gegrepen: twee vrouwen die
naakt zwemmen voordat ze wor
den geëxecuteerd.
Krabbé gaf vlak voor de première
toe nerveus te zijn over de reac
ties van het Israëlische publiek.
Jeruzalem gold voor hem als het
hol van de leeuw. Als deze twee in
de film behandelde onderwerpen
ergens in de wereld verkeerd kon
den vallen, dan was dat wel in de
ze stad. Maar na het overweldi
gende applaus tijdens de aftite
ling bleek zijn film echter het on
denkbare te hebben gepresteerd.
Zelfs de meest orthodoxen-veraf
schuwende, links-liberale toe
schouwers in de zaal sniften ont
roerd.
'Left Luggage' is genomineerd
voor een prijs in de categorie Je
wish Experience. De prijsuitrei
king is zaterdagavond.
tos Angeles Madonna heeft
gisteren negen nominaties in
de wacht-gesleept voor de
MTV-awards op 10 september
rnt Los Angeles.
,0/. rockband Garbage volgt
Madonna op de voet met acht
nominaties. Vorig jaar waren
de Spice Girls en The Prodigy
de grote winnaars bij de uitrei
king van de prijzen in Aho/ in
Rotterdam.
Na Madonna en Garbage haal
de rapper Will Smith zes nomi
naties. Aero smith, Busta Rhy
mes, The Prodigy en Radio-
head kregen er vier.
Door Piet van de Merwe
Een paar jaar geleden zorgde
de verschijning van het boek
'Primary Colors', geschreven
door Anonymous, in Amerika
voor grote opschudding. Met
pikante details werd de cam
pagne beschreven die een
zuidelijke gouverneur voer
de voor het presidentschap.
Velen herkenden in hoofd
persoon Jack Stanton presi
dent Bill Clinton. De schrij
ver van het boek, Joe Klein
die journalist was bij News
week, ontkende aanvanke
lijk het boek te hebben ge
schreven. Toen uitkwam dat
hij toch de schrijver was,
werd hij door zijn weekblad
ontslagen. Gelukkig kon hij
wel een vet filmcontract ver
kopen.
Mike Nichols was de gelukkige
koper en hy heeft als producent
en regisseur de filmversie van
'Primary Colors' gemaakt De
vraag is of dit een film over poli
tiek Is. Nichols brengt de film wel
zo in de publiciteit. De recente
'Wag The Dog' bekeek niet de po
litiek, maar was een satire op de
macht van de media. Deze film is
een komedie, weer niet over de
politiek, maar over de mensen die
een politieke campagne maken.
In de film volgen we Henry Bur
ton, kleinzoon van een zwarte ac
tivist uit de jaren zestig. Hij wordt
verleid om by de presidentscam
pagne van gouverneur Stanton te
gaan werken. Het is via hem dat
we alle anekdotes leren over Stan
ton. Ondanks alles wat Nichols
over deze film mag beweren, is
het een spelletje wie de meeste
mensen en situaties uit de werke
lijkheid kan herkennen. Dat komt
vooral door John Travolta. Hij
speelt niet Jack Stanton, hij doet
Clinton, Grijs haar, buikje, een
beetje hese stem met zuidelijk ac
cent en donut of kipkluifje in de
aanslag. Het is niet een van zijn
meest interessante rollen, maar in
een van de eerste scènes maakt
hij wel duidelijk waarom Clinton
zo geliefd is. Het is het directe
contact met mensen waarin hij
warm en geïnteresseerd over
komt. Een dergelijke scène zit
ook aan het einde van de film en
daartussenin zitten allerlei voor
vallen die mensen met een sterk
politiek geheugen kunnen plaat
sen. Hoewel politiek, wordt er
over politiek nauwelijks gespro
ken. De campagne van Stanton is
gelimiteerd tot het beperken van
de schade die Stanton met het
kwistig gebruik van zijn jonge
heer aan richt.
Deze film is gemaakt voordat Mo
nica Lewinsky een bekende naam
werd en is daarom bij toeval zeer
actueel. Terughoudend zijn May
en Nichols over wat mevrouw
Stanton hiervan denkt. Emma
Thompson speelt Susan Stanton
niet als Hillary Clinton en doet
dus net het tegenovergestelde
van Travolta. We komen er niet
achter wat de politieke denkbeel
den van Stanton zijn, wat over
eenkomt met de werkelijkheid
van Clinton. Frustrerend voor de
film komen we er ook niet achter
hoe Jack en Susan over elkaar en
over de campagne denken. Of hoe
Henry Burton over dit alles denkt.
Want hij is de nominale hoofdper
soon. De Britse toneelacteur Adri
an Lester kan van deze Burton
niet meer dan een schaduw ma
ken en moet de glansrollen laten
aan Kathy Bates en Larry Hag-
man,
Gelukkig bekijkt Elaine May dit
hele politieke spel met veel gevoel
voor humor en zorgt voor de ene
komische scène na de andere. Zo
als de scène met radiopresentator
Rob Reiner waarin Stanton te
gast is in zijn programma en een
andere presidentskandidaat op
belt. Heel even dreigen de twee
mannen over politiek te gaan pra
ten, maar Reiner kan dat nog net
voorkomen met de vraag wie de
favoriete komiek is van Stanton.
Het is treurig dat dit inderdaad de
stand van zaken ïs in de Ameri
kaanse politiek. Men is meer ge
ïnteresseerd in Monica Lewinsky
dan in de eventuele aanwezigheid
van een buitenlands beleid. Re
gisseur Nichols is geen echt grote
regisseur. Hij mist een gevoel
voor timing en heeft nog nooit het
juiste tempo voor een van zijn
films kunnen vinden. 'Primary
Colors' is geen uitzondering. Hij
staat er wel ombekend dat zijn ac
teurs altijd zeer goed spelen en
dat is ook nu weer het geval. (Pa-
thé 2)
fx®-'»®
Door Leo Bankersen
De helikopteropname,waarmee 'Hard Rain'
begint is zo te zien gemaakt tijdens een echte
overstroming. Maar water in het wild is onbe
rekenbaar en moeilijk te .regisseren. Het ei
genlijke werk vond daarom plaats in een oude
vliegtuighangar die werd omgebouwd tot een
badkuip ter grootte van twee voetbalvelden.
Bovendien speelt deze waterrijke thriller zich
geheel 's nachts af, zodat het btikveldbeperkt
blijft en het niet nodig was telkens een onaf-
zienbare watervlakte na te bootseri.
In fiVaterworld' was de hele wereld ondergelo
pen, in 'Hard Rain' gaat het maar om een
klein stadje. Toch maakt dit laatste spekta
kel, met doorweekte acteurs, huizen die on
der water verdwynen en permanent neergut
sende regen een veel nattere indruk, Wie zich
bij voorbaat verheugt op hachelijke ontsnap
pingen uit snel onderlopende ruimtes of een
brekende stuwde wordt door regisseur Mi-
kael Salomon opzij a 'wenken bediend.
Hoewel alle voorwaarden aanwezig zijn voor
een klassieke rampenfilm gebruikte scena
rioschrijver Graham Yost (Speed) de waters
nood slechts als achtergrond voor een actie
thriller rond de overval op een geldtransport.
Morgan Freeman maakt van het slechte weer
gebruik om zijn slag te slaan, maar heeft niet
gerekend op de hoge plichtsopvatting van de
jonge bijrijder (Christian Slater). In feite is de
film één lange achtervolging met uitbundige
vuurgevechten, explosies en schurken met
Met door
weekte ac
teurs als
Christian Sla-
ter en Morgan
Freeman, hul
zen die onder
water verdwij
nen en per
manent neer-
gutsende re-
speedbootjes die de jonge held achterna zit
ten. Ondanks het nagestreefde., realisme
maakt het allemaal een nogal gekunsteldein-
druk. Zowel verhaal als personages blijven
steken in stereotiepen en verplichte 'onver
wachte'wendingen.
Als Slater het werkelijk benauwd krij'gt is de
sheriff natuurlijk nergens te bekennen, en
wordt een aardige jonge vrouw (Minnie
Driver) zijr belangrijkste medestander. Zij
was toeva' htergebleven om een kerk te
redden. Z makers plotseling cultuurbe-
wustgewoi ii? Wacht maar af. Op het hoog
tepunt van de film vliegen twee speedboten
dwars door de gebrandschilderde ramen naar
binnen. Daar was het dus om begonnen. (Ar-
caplex, Cinerama 1, Lumière 3)
Door Piet van de Merwe
Een van de meest geliefde en
meest geprezen films van dejaren
tachtig is 'Der Himmel Uber Ber
lin' van Wim Wenders. Hollywood
had voor deze typisch Europese
kunstfilm een Amerikaanse re
make in gedachten. Die is er nu
dan van gekomen onder de titel
'City Of Angels'. Fans van Wen
ders hoeven niet bang te zijn voor
heiligschennis: het is niet echt
een remake geworden. Wel heb
ben beide films wn engel als
hoofdpersoon. Het gefilosofeer in
de ruimte van bet origineel wordt
nu tot een minimum beperkt,
men concentreertzieh volledig op
de 'love-story'. En daarin kunnen
de twee hoofdrolspelers, Nicolas
Cage en Meg Ryan, uitblinken zo
dat het geheel zeer aangenaam
wordt om naar te ky ken.
Cage speelt engel Seth. een van
de engelen die over Los Angeles
waakt. Zoals door Wenders be
dacht houden engelen ervan om
geheel in het zwart gekleed op
grote hoogten gezeten met elkaar
te praten over wat de mensen be
zighoudt Het js de taak van een
engel om mensen te halen en te
begeleiden als het hun tyd is. Dat
doet Seth in de operatiekamer
van hartchirurg Magrie Rice. In
de strjjd om haar p. te red
den kijkt Maggie retr,n de ogen
van Seth. Althans dat denkt Seth,
want engelen kunnen met gezien
worden door mensen, behalve als
de engel dat zelf wil Maggie raakt
zo in de war door het verlies van
haar patiënt dat ze getroost moet
worden. Een taak die Seth op zich
neemt. Hij komt erachter dat hij
sterfelijk kan worden en zo de
menseüjke ervaring kan leren
kennen. De vraag is of hij dat voor
Maggie wil doen.
Het is de verdienste van het script
van Dana Stevens dat de toon de
hele film lang serieus blijft. Het
sluit slim aan op een gevoel dat
veel mensen tegenwoordig heb
ben dat er toch meer moet zijn en
presenteert de ideale man in de
vorm van een engel. Cameraman
John Seale en componist Gabriel
Yared werkten vorig jaar mee aan
'The English Patient1 en leveren
nu dezelfde kwaliteit af. Alleen re
gisseur Brad Silberlïng haalt niet
het niveau van zijn medewerkers.
Dat doet hij ongetwijfeld in op
dracht van zijn producenten, die
het idee hadden om voor deze film
speciaal songs te laten schrijven
door Alanis Morissette, Peter Ga
briel en de Goo Goo Dolls. Die
moeten m de film te horen zijn en
Silberling doet dat door middel
van videoclips, die de boei behoor
lijk ophouden. Daardoor wordt
ook deze film, net als veie andere,
onnodig lang. (Arcaplex, Pathé 5)
Emma Thompson en John Tra
volta als 'het echtpaar Clin
ton'. FotoGPD
Door Pieter van Lierop
'Ulee's Gold' is de film die acteur
Peter Fonda begin dit jaar tot de
laatste rij kanshebbers opstuwde
bij zowel de Globes als de Oscars.
In beide gevallen diende hy uit
eindelijk voorrang te geven aan
Jack Nicholson, zijn oude makker
uit dc legendarische cultfilm
'Easy Rider', maar Fonda stond
wel voor het eerst in het middel
punt van dit type belangstelling.
Ook hij zit al 35 jaar in het vak,
maar afgezien van 'Easy Rider', is
hij voornamelijk bij onaanzienlij
ke producties betrokken geweest.
Des te verrassender is het om
hem nu terug te zien in 'Ulee's
Gold', een film van Victor Nunez.
Fonda speelt imkerUlee Jackson.
Een zwijgzame Vietnam-veteraan
die in de moerassen van Florida
meer interesse kan opbrengen
voor byen dan voor mensen.
Sinds zes jaar is hij weduwnaar.
Zijn enige zoon zit in de bak van
wege een bankoverval en zijn
schoondochter is al sinds tijden
de hort op. Ulee zit opgescheept
met de zorg voor twee Jdeindoeh-
ters.
De rust wordt verstoord door zoon
Jimmy vanuit de bajes. Hij wil dat
pa in Orlando schoondochter He
len gaat zoeken, die zich ophoudt
in het gezelschap van twee van
Jimmy's voormalige spitsbroe
ders. Met tegenzin trekt Ulee naar
die stad en vindt Helen, zwaar
verslaafd aan drugs. Een en ander
blijkt een opzetje van de twee cri
minelen om uit te vinden waar de
Jacksons zich ophouden. De twee
willen zo achterhalen waar de
poet van de bankroof door Jimmy
wac ,erstopt.
De situatie lijkt stereotiep. Films
met Clint Eastwood of Charles
Branson zouden uitgebreid illu
streren dat het hoofdpersonage
niet voor niets ooit in Vietnam
heeft gevochten. In de finale van
'Ulee's Gold' gaat het anders toe.
Kiezen voor een gewelddadige op
lossing en voor de poen, dat zou
immers het deficit betekenen van
het soort leven waar Ulee voor ge
kozen had. Fonda doet zoals zijn
eigen vader het gedaan zou heb
ben: met een rechte rug incasse
rend en met bedachtzame intelli
gentie zoekend naar een onver
moede uitweg. Het moet vooral
die frappante gelijkenis met Hen
ry Fonda zijn geweest die de Ame
rikanen een aangename schok be
zorgde toen ze naar deze Peter
Fonda keken. (Venster 4)
®caP Impact
4 Titsnlc
5
Waar zal deze Rodin straks naar toe wandelen? Archieffoto Jaap
Roze ma/Rotterdams DagW ad
Door Peter van Eykelenburg
Rotterdam Het by veel Rotter
dammers geliefde Rodin-beeld
van een wandelende hoofdloze
man komt vrijdag terug op de
Westersingel. "L'Homme qui
marche', zoals het beeld heet,
staat dan weer achter de plataan
in het gras voor de ingang van
het Parkhotel. „Het personeel
van dat hotel let goed op hem,"
zegt Hans Abelman, bij het Cen
trum Beeldende Kunst verant-'
woordelijk voor de buitenkunst
in Rotterdam.
Maar er is discussie over wat de
beste plek is voor de sculptuur
van Rodin. Museum Boijmans
Van Beuningen wil- het beeld,
dat de afgelopen maanden on
derdeel was van de Haagse bui-
tènexpositie Sculptuur '98, in'de"
beeldentuin zetten die'het ver-"
nieuwde museum straks rijk zal
zijn. „Het beeld heeft recht op
een mooie museale omgeving.
Maar Rotterdam is niet altijd
zorgvuldig met hem omgespron-
gen," meent Boijmans-conser-
vator Karei Schampers. „Toen
het beeld op de Lynbaan stond,
parkeerden mensen er hun fiets
tegenaan. En op de Westersingel
gaat het beeld verloren door de
grote boom die er voor staat."
Sinds enkele jaren staat de Ro
din nog meer verscholen door
dat de grond rondom de plataan
met bijna een meter is opge
hoogd om de boom meer steun
te geven.
Het CBK zal zich. verzetten te
gen plaatsing in Boijmans. „Wij
vinden het een democratisch
beeld, een publiek eigendom,
dus moet hij op openbaar terrein
staan: Dat was z® op de Lijn
baan, op twee plekken bij de
Doelen en nu alweer heel wat ja-
ren op de WestersingeL En het is
een beeld van een man die wer
kelijk op straat loopt," zegt Hans
Abelman. „Dat wil 2eggen met
zijn voeten op de grond, en niet
staand op een sokkeI,ZQals Boy-
mans wil"
De definitieve plek van de Ro
din komt aan de orde in een
werkgroep van deskundigen die
een openbare discussie voorbe
reidt'over de Rotterdamse col
lectie van internationale buiten-
beelden. De commissie gaat be
gin volgend jaar aan de slag. Het
voorwerk wordt op dit moment
al gedaan door Jan van Adri-
chem, medewerker van de
Mondriaan Stichting. Hij inven
tariseert de collectie en legt vast
hoe de beelden er op dit moment
bijstaan en wat daar eventueel
aan moet verbeteren. Paul Rob-
brecfat, een van de twee architec
ten voor de renovatie van Boy-
mans, zal in opdracht van het
CBK een nieuw ontwerp maken
voor de inrichting van de beel
denroute vanaf het Centraal Sta
tion tot aan Boijmans. Op die
route staat ook het Rodin-beeld.
Het Franse ministerie van cul
tuur heeft Rotterdam gevraagd
de wandelende Rodin-man in
het jaar 2000 te mogen lenen.
Van mei tot september dat jaar
is in de tuin van het Palais Royal
in Parijs een tentoonstelling van
dertig sculpturen onder het the
ma 'Walking Men'. Abelman:
„Dat doen we natuurlijk graag.
Het jaar daarop, als Rotterdam
cultuurhoofdstad van Europa is,
hebben we de Rodin dan im
mers weer terug. Maar als het
beeld in 2000 na de discussie
hier in de stad inderdaad ergens
een definitieve plek heeft gekre
gen, moet je hem niet meer uit
lenen, denk ik."
artiest
Baaba Maal
bum
Nomad soul
label
Palm Pictures/
Munich
67:21 mm.
In Senegal is er nog geen sprake van dat de troon van Youssou NDour
wankelt Hier ligt dat anders. De bredere visie op wereldmuziek die
landgenoot Baaba Maal al op 'Firin' in fouta' etaleerde, krijgt op 'Nomad
soul' een nog indrukwekkender vervolg. Dit album zou wel eens de ge
schiedenis in kunnen gaan als de plaat die de aanzet gaf tot de definitie
ve integratie van moderne Westerse en traditionele Afrikaanse muziek
opvattingen. Ergo: vergeet eerdere crossover pogingen en duik onderin
de wondere wereld van grootmeester Maal.
Voor dit project zijn kosten noch moeite gespaard. Vier opnamelocaties
(Dakar, Kingston, Londen, New York), tien producers, heel veel 'gas
ten' (van reggae-bassist Robbie Shakespeare tot avantgarde trompettist
Jon Hasseli) kwamen er aan te pas. Het resultaat is overweldigend. Tra
ditioneel koraspel en percussie ontmoeten moderne dance-eiektroniea
en waaieren uit over een dun laagje Ierse folk. De experimenteerdrift
vindt z'n apotheose on 'Lam lam' waarop geluidskunstenaar Brian Eno
en Howie B. Maai in een modern meditatieve richting dirigeren, In de
samenwerking met reggaezanger Luciano ('Africans unite') heeft Mael
nog eens een n 'antische potentiële zomerhit in handen. Met deze cd
neemt hy alva n voorschot op de belangrijke rol die zyn continent
ongetwijfeld in net nieuwe millennium gaat spelen.
Joop Breedveld
