3
Verslagenheid
overheerst bij
staf Witte Huis
De auto van de toekomst is snel, stil en zuinig
Moreel gezag
Waardering voor Hillary
Roemruchte vlek dwingt Clinton
tot vernederende bekentenis
Rotterdams Dagblad Commentaar
Boete voor casino in Schiedam
Djanko
's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten. CU
3.59
6.43
6.73
6.69
4.99
Rotterdams Dagblad
Dinsdag 18 augustus 1998
New York Misschien voor het
eerst sinds Bill Clinton m 1993
president werd, drukken de
Amerikanen diens vrouw Hil
lary aan hun hart. Zij waarderen
het dat zij haar man blijft verde
digen, ook nu hij zijn overspeli
ge gedrag heeft toegegeven.
De Amerikanen hebben een
haat-liefde-verhouding met de
presidentsvrouw, die zeker in de
eerste jaren na 1993 een stevige
politieke rol opeiste. Zij gaven
hun kinderen niet de naam H i-
iary, uit ergernis over de L' u-
ding van de presidentsvr' jw,
Maar nu identificeren zy zich
met haar, volgens Sfr^nanie
Dolgoff, adjunct-hooiüredacteur
van het maandblad Cosmopoli
tan. De affaire-Lewinsky heeft
de scherpzinnige juriste volgens
haar menselijker gemaakt. Net
als Jacqueline Kennedy draagt
zij haar last 'charmant en waar
dig', aldus Dolgoff.
Ook de veranderde opvatting
van de Amerikanen over over
spel kan een rol spelen. Uit een
opiniepeiling van een vrouwen
blad blijkt dat 46 procent van de
ondervraagden hun echtgenoot
zou vergeven, nadat hij had be
kend met een andere vrouw
naar bed te zijn geweest. Zeven
jaar geleden was de tolerantie je
gens ue overspelige echtgenoot
aanzienlijk geringer. Uit een on
derzoek bleek toen dat slechts
12 procent van de ondervraagde
vrouwen overspel kon vergeven.
Voor het Witte Huis staan vier televisiepresentatoren op een rij
elk voor hun eigen omroep verslag te doen van het verhoor van
Clinton. Foto Paul J. Richards/AFP
In het televi
siekamp'
wordt een ou
de opname
van 'First La
dy' Hillary
Clinton nog
eensbeke
ken. FotoRuöi
Fremson/AP
'/Kilt
Door John Wanders
Washington Het federale hart
van de dolgedraaide Amerikaanse
hoofdstad Washington oogde gis
teren als het Vaticaan tijdens de
verkiezing van een nieuwe paus.
De wereld wachtte vol spanning
of er al witte rook kwam uit het
Witte Huis.
In het Witte Huis zelf was de
stemming er een van verslagen
heid. Clintons naaste adviseurs
verklaarden openlijk dat ze zich
verraden voelden door hun presi
dent. Zeven maanden hadden ze
voor hem op de bres gestaan en
volgehouden dat zijn glasharde
ontkenning van een seksuele re
latie met voormalig stagiaire
Monica Lewinsky op waarheid be
rustte.
Erskine Bowles, stafchef van het
Witte Huis, drong er bij alle mede
werkers op aan de rijen gesloten
te houden. Slechts een enkeling
hield nog rekening met de moge
lijkheid dat Clinton zijn seksuele
relatie met Lewinsky zou blijven
ontkennen, Liegen tegenover een
federale 'grand jury' is een onver
geeflijk vergrijp en de hoeveel
heid belastend bewijsmateriaal
bood de president geen andere
mogelijkheid dan zijn relatie met
Lewinsky op te biechten. Er was
de getuigenis van Lewinsky zelf,
die haar seksuele relatie met Clin
ton, voor de 'grand jury' had toege
geven. Er waren de belastende
verklaringen van anderen. Er was
de veelbeschreven jurk met de
roemruchte vlek, een in potentie
sluitend bewijs van een seksueel
avontuurtje.
Voormalig presidentskandidaat
Jesse Jackson onthulde dat hij
aan de vooravond van Clintons
verhoor samen met de 'First
Family' had gebeden. „Laten we
Na het ruim vijf uur durende verhoor vertrok aanklager Kenneth
Starr zonder een woord te zeggen. Foto Greg Gibson
Terwijl binnen Clinton werd verhoord stonden buitende hekkendrommen mensen omtekijkerof ze
een glimp konden opvangen van de president, foto Roberto Borea/AP
er geen doekjes om vónden, hij
(Clinton) schaamt zich voor wat er
is gebeurd. Hillary moet de verne
dering van dit alles ondergaan,"
zei de bekende zwarte dominee.
Hij zei verder dat de 'First Lady'
ondanks alles nog altijd achter
haar echtgenoot staat, wat voor
veel Amerikaanse vrouwen een
belangrijke overweging is om
Clinton te vergeven. „Hun huwe
lijk zal deze crisis overleven," ver
zekerde Jackson. Volgens ver
schillende bronnen werd Hillary
pas afgelopen dagen geïnfor
meerd over de werkelijke aard
van de relatie tussen Lewinsky en
haar echtgenoot.
De vernedering is voor Hillary
Rodham Clinton, des te groter om
dat zij in interviews een onwrik
baar geloof uitsprak in de op
rechtheid van haa* echtgenoot.
President Clinton verklaarde op
26 januari met opgestoken vinger
dat er nooit van 'seksuele relaties'
met Lewinsky sprake was, dat hij
nooit iemand had aangezet om
hierover te liegen en dat alle be
schuldigingen hierover 'vals' wa
ren. Hillary trachtte het Ameri
kaanse volk ervan te overtuigen
dat 'Monica-gate' het werk was
van een 'omvangrijke rechtscon-
servatieve samenzwering' tegen
de president. In een recent inter-
vïewbeweerde zij zelfs dat het he
le schandaal nooit zulke immense
proporties had gekregen als het
echtpaar Clinton politiek naam
had gemaakt in een andere staat
dan het enigszins achtergebleven
Arkansas.
Roekeloos
De populariteit van de president
bleef zeven maanden lang onaan
getast door de affaire. Mogelijk
dat daarin nu verandering komt.
Nu Clintons aanvankelijke ont
kenning een glasharde leugen is
gebleken, zullen veel van zijn
aanhangers zich bedonderd voe
len. Ook voor de grote meerder
heid van de Amerikanen die al
lang overtuigd was van het be
staan van een seksuele relatie tus
sen Lewinsky en de president,
kan Clintons spijtbetuiging har
der zijn aangekomen dan ver
wacht. Opiniepeilers wezen er al
op dat de reactie van het publiek
op de 'aannemelijkheid' van een
seksuele relatie tussen Clinton en
Lewinsky sterk zou kunnen afwij
ken van de reactie op Clintons fei
telijke bevestiging van die relatie.
Zeker is dat de schaduw van Mo
nica Lewinsky over Clintons pre
sidentschap zal blijven hangen,
waarschijnlijk tot in de eeuwig
heid. Bill Clinton was dolgraag de
geschiedenis in gegaan als vrede
stichter in het Midden-Oosten.
Maar de wereldpolitiek zal niet de
eerste associatie zijn die latere ge
neraties Amerikanen met deze
president zullen hebben - tenzij
hij de Derde Wereldoorlog ontke
tent. Clinton zal in de geschiede
nisboeken voortleven als de presi
dent die zijn land in diepe verle
genheid bracht door zijn onbegrij
pelijk roekeloze gedrag met een
donkerharige, ietwat mollige 21-
jarige stagiaire van het Witte
Huis.
Immoraliteit wordt bepaald door het politieke beleid, niet door
de seksuele uitspattingen van een president. De Nigeriaanse
schrijver en Nobelprijswinnaar Wole Soyinka bekritiseerde
drie maanden geleden met deze woorden de ophef die al zeven
maanden woedt over wat zich allemaal in het Witte Huis zou heb
ben afgespeeld. Soyinka smeekte om meer aandacht voor wezenlij
ke zaken als de mensenrechten en de Amerikaanse president zal
het inmiddels zonder meer met hem eens zijn. Niets is voor William
Jefferson Clinton belangrijker dan zijn plaats in de geschiedenis.
Hij wil op zijn daden worden beoordeeld en niet op zijn gebreken.
De ontluisterende speech van Clinton van vannacht brengt een
breukvlak in zijn presidentschap. De schrandere jurist en handige
politicus is meermalen in zijn politieke loopbaan teruggekeerd uit
ogenschijnlijk verloren posities. Steeds weer heeft hy spijt betuigd
over fouten en over zijii wat al te eenzijdige uitleg van zijn werke
lijkheid. Dit keer lijken de obstakels echter onneembaar, zelfs voor
'the Comeback Kid' uit Arkansas. De 42ste president van de VS
staat vanaf nu nationaal en internationaal te boek als een leugen
achtige man die zich in zijn werkvertrekken seksueel liet bevredi
gen door een stagiaire die niet veel ouder was dan zijn dochter.
Als er geen kink in de kabel komt, zal Clinton nog tot januari 2001
het gezicht zijn waarmee de Verenigde Staten de boer op moeten.
De functie van Clinton is een veelzijdige. De Amerikaanse presi
dent is staatshoofd, regeringsleider, bevelhebber van de strijd
krachten en partijleider. Hij geeft-bovendien leiding aan Amerika's
buitenlandse betrekkingen. Omdat Clintons natie de laatst overge
bleven supermacht is, geldt hij als voornaamste wereldleider. Maar
hoe serieus zullen zijn opponenten Clinton nog nemen? Zullen re
geringsleiders en staatshoofden stiekem in hun vuistje lachen als
ze een willekeurige medewerkster aan hem voorstellen?
Zijn morele gezag is verdwenen. Niet eens zo zeer door rijn onver
antwoorde gedrag, maar veel mee* door zijn gewoonte om de waar
heid te beschouwen als een makkelijk meerkeuze-menu. Door zijn
gedraai heeft hij het aanzien van de VS in de wereld onnoemelijk
veel schade toegebracht. Bill Clinton heeft nog heel wat uit te leg
gen. Mogelijk aan de aanklagers van Kenneth Starr. En zeker aan
zijn politieke vrienden en naaste medewerkers. Wie kan zich nog
herinneren dat in januari, tijdens de eerste dagen van de crisis over
de president en Monica Lewinsky, het halve kabinet voor hem in de
bres sprong? Met voorop minister Madeleine Albright van Buiten
landse Zaken. Allicht geloofde zij dat de president de waarheid
sprak, verklaarde Albright aan de poort van het Witte Huis. Sterker,
ze wist het zeker. Clinton heeft binnen en buiten het Witte Huis
veel uit leggen, maar wie gelooft hem nog?
Het lijdt geen twijfel of de Republikeinen zullen garen spinnen bij
de afbrokkeling van het presidentschap. De Democraten hopen bij
de Congresverkiezingen van begin november de meerderheid in
het Congres terug te winnen, maar die hoop lijkt vervlogen. De ver
wachting is dat veel Democratische kiezers dusdanig gedemoti
veerd zijn geraakt door de zaak-Lewinsky, dat ze zich niet zullen la
ten registreren als kiezer en in november dus niet naar de stembus
zullen gaan. De geloofwaardigheid van Clinton is--aan stukken,
maar daarmee ook het aanzien van de Amerikaanse politiek. Het
zorgvuldig geregisseerde aantrekken van het boetekleed doet daar
niets aan af. Dat boetekleed was al teveel bezoedeld,
Schiedam De gemeente Schie
dam heeft de eigenaar van een
pand waarin een casino is geves
tigd een boete van ruim vijftien
duizend gulden opgelegd en
dreigt het erfpachtcontract op te
zeggen. Dat zou sluiting beteke
nen van speelclub De Joker, waar
een variant van het Golden Ten-
spel kan worden gespeeld.
De gemeente zoekt al sinds de
opening op 31 juli mogelijkheden
om de tent te sluiten, omdat die
criminelen zou aantrekken. Een
mogelijkheid ligt in het erfpacht
contract, omdat niet zou worden
voldaan aan de voorwaarden daar
in. Zo verplicht dat contract tot
exploitatie van een snookerhal in
het pand, wat een casino uitsluit
Bovendien moet de zaak een
'open uitstraling' hebben. De rui
ten zijn echter afgeplakt, waar
door inkijk onmogelijk is.
(SpERmA-vUkkÉN)
rv/iEuw onTUerp A^ER,frAAN!E vLAC,
RotterdamOver vijfjaar kan de
Golf GTI worden afgedankt. Wie
dan nog een beetje sportief wil rij
den, stapt over naar de elektn- rii
aangedreven Mercedes A kit.
Supersnel, stil, zeer zuinig
nauwelijks milieuvervuilend, dal
is de elektrische auto van de toe
komst, Shell maakte gisteren be
kend te gaan samenwerken met
Daimler Benz om de elektromotor
van de toekomst verder te ontwik
kelen. In 2004 moet het voertuig
op de markt komen.
De ontwikkeling van de elektri
sche auto gaat hard. Er zijn inmid
dels brandstolcellen op de markt
die klein genoeg zijn om in be
staande auto's in te bouwen. Een
van de vroegere problemen was
dat je een aanhanger vol accu's
nochg had om een autootje te la
ten rijden. De prestaties doen niet
meer onder voor die van gewone
verbrandingsmotoren. De nieuwe
elektromotor, waaraan ook Shell
meewerkt, krijgt een vermogen
van 100 pk en gebruikt gemiddeld
en liter brandstof op 30 kilome
ter. „En dat is meer dan tweemaal
zo zuinig als de huidige A klasse
Mercedes," zegt een woordvoer
der van Shell.
Bovendien heeft een elektromo
tor het voordeel dat hij meteen op
toeren is. Accelereren van 0 tot
100 in acht seconden moet geen
enkel probleem zyn.
De oliemaatschappij is binnenge
haald vanwege haar specifieke
kennis omtrent brandstoffen. De
brandstofcellen maken elektrici
teit uit zuurstof en waterstof. „Het
probleem is voldoende waterstof
als brandstof mee te nemen," laat
de zegsman van Shell weten. „Wa
terstof is een vluchtige stof. Tot
nu toe experimenteerde Daimler
met tanks met waterstof onder
hoge druk. Het kost veel energie
om waterstof onder druk in de
tank te krijgen. Bovendien is het
geen veilig idee om zo'n tank vol
waterstof in je auto te vervoeren.
Denk maar aan de ontploffing van
ruimteveer Challenger, toen ont
ploften er ookwaterstoftanks."
CPO
Shell heeft een techniek, CPO ge
naamd, waarmee het mogelijk is
bestaande brandstoffen als benzi
ne, diesel of lpg te verrijken met
waterstofgas. „Daardoor wordt de
benzine geschikt als brandstof
voor de elektrische auto. De ver
rijkte benzine kan ook door gewo
ne verbrandingsmotoren ge
bruikt worden. De automobilist
kan dan bij de gewone benzine
pompen terecht. Er zijn meteen
voldoende punten waar getankt
kan worden," schetst de woord
voerder de voordelen.
Roet
Een motor die nog maar de helft
aan brandstof gebruikt van de
huidige motoren, dat lijkt nauwe
lijks een voordeel voor een maat
schappij die haar geld moet ver
dienen met de verkoop van benzi
ne. Op de langere termijn is de
doorbraak van de elektrische auto
echter onontkoombaar, is de ver
wachting. Vooral wegens de veel
betere milieu-eigenschappen.
„De elektromotor stoot water en
kooldioxyde (COj) uit. Dat laatste
is een broeikasgas, maar de hoe
veelheid is veel lager dan bij de
conventionele verbrandingsmoto
ren. Bovendien komt er geen roet
meer wij en geen stikstofoxide.
Ook wordt het m de toekomst mo
gelijk de elektrische auto's op bio
diesel te laten rijden. Dat redu
ceert de uitstoot van kooldioxide
nog verder."
De maatschappijen willen meteen
doorbreken met de elektromotor.
Mercedes kiest nadrukkelijk voor
inbouw in de A-klasse, de mid
denklasser van het concern. Ook
Ford is druk doende met het bou
wen van een elektrische auto.
Shell is er klaar voor. „De CPO
techniek wordt al toegepast in bij
voorbeeld Pemis. De brandstof le
veren is geen probleem."
- Oral B tandenborstel, advantage 35,
J-. per stuk 4.79 Bonus voordeel 1.20
2 Fa deodorant, spray of roller,
duopak 8.58 Bonus voordeel 2.15
3 Fa douche,
duopak 8.98
Bonus voordeel 2.25
Unicura handsoap, pomp en navulling
1 duopak 9.08
Bonus voordeel 239
5 0rganics shampoo of conditioner,
flacon 200 mi 5.99 Bonus voordeel 1.00
Aanbiedingen geiden t/m 23 augustus as