4 Binnenland i De Anne Frank-industrie 'Rechtbank van Groningen verlengde onrechtmatig tbs' Meisje dook onder om niet te hoeven getuigen in zedenzaak mk 1Ü W* WD-voorzitter legt functie neer Compliment voor Lavateam Oude zwaarden boven water Weefgetouw de vriescel in Veel publiek Fokker-expo RIVM tegen bezuinigingen Twee weken dood in huis Meldpunt voor ongevallen in zwembad Instrument maakt weghalen baarmoeder overbodig Bemiddeling in rel Westerkerk Rotterdams Dagblad Donderdag 3 september 1998 Den Haag Partijvoorzitter drs. W. K Hoekzema van de WD legt komend vooijaar zijn functie neer. Hoekzema is dan vijf jaar WD-voorzitter geweest. Hij is in het dagelijks leven burgemeester van Den Helder. De combinatie van partijvoorzitter en burge meester van de marinestad valt hem te zwaar, zo geeft hij op als reden voor zijn vertrek. Amsterdam Het Lavateam in Waalwijk heeft het Nationale Compliment 1998 in de wacht ge sleept. Leden van het Lavateam bieden opvang aan kinderen die niet in het reguliere jeugdwerk te recht kunnen. Op 2 september ontvangen de Brabantse vyijwilli* gers het Nationale Compliment uit handen var» minister Peper (Binnenlandse Zaken). De tweede prijs in deze jaarlijkse competitie gaat naar voetbalvereniging Hier- onymus uit Tilburg. De derde prijs is voor het werkervarings project Eeoleur uit Dordrecht Hier begeleidt een groep vrijwilli gers jongeren die moeilijk een baan kunnen vinden, by de ver koop van tweedehands Ideding. GroningenEen archeoloog heeft in de kelders van het Groninger Museum zes zwaarden uit de Ka rolingische tijd (rond 800) ontdekt in een berg roestig ijzer. De zwaarden lagen al tachtig jaar in de magazijnen van het museum. Ze zijn in 1919 gevonden in een grafveld bij het kerkdorp Godlin ze. Uit de roestige berg kwamen verder twee stijgbeugels, twee schildlmoppen, drie lanspunten en kleinere voorwerpen te voor schijn. Ze lagen in crematiegra ven van de lokale elite uit de acht ste of begin negende eeuw. Het Groninger Museum heeft de voor werpen onlangs laten schoonma ken. De spullen worden vanaf 26 september twee maanden lang tentoongesteld.in het museum. Tilburg Het weefgetouw uit het Tilburgse geboortehuis van de za lige Peerke Donders (1809-188?) is vandaag een Alphense vriescel in gegaan. Het invriezen van het ge touw gebeurt op 32 graden onder nui en is nodig om houtworm en ander ongedierte te doden. Het werktuig blijft tien dagen in de vrieskou. Het weefgetouw van missionaris Peerke Donders, die in 1983 zalig werd verklaard, is ook nodig aan restauratie toe. Schiphol De Fokker-tentoon stelling in het luchtvaartmuseum Aviodome op Schiphol trekt drommen bezoekers. Nauwelijks zes weken na de opening hebben al veertigduizend mensen de ten toonstelling bezocht. Aviodome verwacht dat m totaal honderd duizend belangstellenden de ex positie, die tot midden januari loopt, zullen bekijken. Het lucht vaartmuseum toont onder meer 25 historische Fokker-vliegtui gen, waaronder de allereerste Fokker Spin uit 1911 en de laatste niet meer afgebouwde Fokker 50. Biithoven Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in Biithoven keert zich te gen nieuwe bezuinigingen die het kabinet oplegt. Door de maatrege len zullen naar schatting 110 ar beidsplaatsen verloren gaan. De ondernemingsraad van het insti tuut schrijft aan de ministers van VWS en VROM en aan de Tweede Kamer dat de bezuiningen vol strekt onaanvaardbaar zijn. Het RIVM vindt de nieuwe bezuini gingen onbegrijpelijk omdat het kabinet juist zegt de kwaliteit van de gezondheidszorg en van het milieu te willen verbeteren. KatwijkDe politie heeft het ont zielde lichaam van een 59-jarige man aangetroffen Lu een flatwo ning in Katwijk. De man is ver moedelijk twee weken geleden overleden. De politie vond de man na een melding van een bezorgde buurvrouw. De doodsoorzaak is nog onbekend. Straatsburg De rechtbank in Groningen heeft in 1993 onrecht matig de tbs verlengd van een man, die in 1990 vijf jaar cel en tbs kreeg opgelegd wegens dub bele doodslag. Het Europese Hof van de Rechten van de Mens in Straatsburg heeft dit, met acht stemmen tegen een, bepaald in een vonnis. De officier van justitie vorderde in mei 1993 een verlenging van de termijn van fes van de man, die in juni van dat jaar zou eindi gen. De brief raakte zoek bij de griffie van de rechtbank. Pas in september viel het besluit de tbs- termijn te verlengen, hoewel die termijn toen dus al was afgelo pen. Het Europese Hof vonnist bo vendien dat de verdachte recht heeft op een bedrag van 6475 gul den in verband met kosten van zijn proces. De man krijgt echter geen vergoeding van 250 gulden per dag voor elke dag dat hij ten onrechte.van zijn vrijheid be roofd zou zjjn, zoals hij had ge- eist. De taan verblijft nu met zogehe ten woon verlof in Deventer in het kader van de tbs. Zyn raads man mr. F, Swart tekende on langs beroep aan tegen een ver lengmg van de fes van zyn elf- ent Hij denkt daarbij nu sterker te staan door het vonnis van het Europese Hof. Compoterfout Mr. Swart denkt bovendien dat het vonnis gevolgen kan hebben voer andere rechtszaken in ons land. Hij wijst erop dat rijn kan toorgenoot mr. C. Korvinus re centelijk in Breda te maken had met een rechtszaak waarbij een vordering te laat werd ingediend als gevolg van een computerfout Leiden De 15-jarige Mandy Wa terval uit Leiden is drie weken on dergedoken om niet te hoeven ge tuigen in een zedenzaak. Het meisje werd het afgelopen week einde door de recherche in een Schevenings café aangetroffen, nadat zy drie weken spoorloos was geweest In maart 1996 verklaarde de 15-ja- rige tegenover de Leidse politie dat haar moeder, haar oma en een huisvriend haar en een paar van haar vriendinnen tussen 1990 en 1993 stelselmatig hadden mishan deld en verkracht. Bij het seksue le misbruik, in een flat aan de Condorhorst in de Leidse Meren- wyk, waren zelfs betalende toe schouwers, aldus het meisje te genover de politie. Vlak voor de rechtszitting, okto ber vorig jaar, trok Mandy haar verklaringen in, volgens de politie uit angst. De daders zouden het meisje met de dood hebben be dreigd. Ondanks het terugtrekken van haar getuigenis veroordeelde de rechtbank in Den Haag de drie verdachten tot gevangenisstraf fen van anderhalf tot vijf jaar. De drie gingen in hoger beroep. Het meisje zou 7 augustus op nieuw worden verhoord. Een aan tal dagen daarvoor liep ze weg uit een tehuis. Politie en Justitie maakten zich grote zorgen over haar lot en begonnen een groot scheepse zoekactie. Gevreesd werd dat zij slachtoffer was ge worden van een misdnjf of tegen haar wil werd vastgehouden. Na haar aanhouding m de buur. van het Kurhaus bleek dat daar van geen sprake was. Mandy ver klaarde m Den Haag te zijn onder gedoken en onvindbaar te willen blijven tot na de behandeling van het hoger beroep. Ze is nu overge bracht naar een bewaakte inrich ting. Justitie heeft besloten dat het kind achter gesloten deuren wordt verhoord en dat de verdach - ten daarbij niet aanwezig mogen zyn. Het hoger beroep dient op 23 okto ber. In Duitsland wilde men een in- (ercitytrein naar Anne Frank noemen en in Japan was een maandverband te koop van het merk Anne Frank. Zo is er meer onkies. Er is al jaren .sprake van een industrie rondom het ver moorde joodse meisje dat we reldberoemd werd door haar postuum uitgegeven dagboek. DoorAad Wagenaar Amsterdam Bij uitgeverij Ba lans verschijnt deze week de bio grafie van Anne Frank, 'Pluk ro zen op aarde en vergeet mij niet', geschreven door de 29-jarige En gelse Carol Ann Lee. En ook by uitgeverij Bert Bakker verschijnt een levensbeschrijving van Anne Frank, Das Madchen Anne Frank', van de hand van de 31-ja- rige Oostenrijkse Melissa Mülier- Brandstatter, Het zijn het tweede en het derde boek dat dit jaar uit komt over Anne. Eerder publi ceerde David Barnouw, onderzoe ker en voorlichter van het Rijks instituut voor Oorlogsdocumenta tie in Amsterdam, al zijn 'Arme Frank voor beginners en gevor derden'. Bamouws ironisch getitelde boek gaat over wat de schrijver de 'An ne Frank-industrie' noemt. Indu strie? „Ach," zegt Barnouw, ,je zou dat toch bijna zeggen wan néér je kijkt wie en wat er \n de wereld zoal met Anne Frank, haar nagedachtenis en erfgoed, bezig zijn. Van haar dagboek zijn al meer dan 25 miljoen exemplaren verkocht, jaarlijks komen zeven honderdduizend mensen op de Prinsengracht op bezoek in het Achterhuis en de tentoonstelling 'Anne Frank, een geschiedenis voor vandaag' reist al vanaf 1985 door de wereld en trok tot dusver meer dan zeven miljoen bezoe kers." Industrie? Vorige zomer is er een rechts geding ge weest om het handelsmerk 'Anne Frank'. De Anne Frank Stich ting in Amster dam deed in 1993 in Zwit serland een verzoek om re gistratie van dat merk. Het in Bazel geves tigde Anne Frank Fonds kwam ertegen in het geweer en verzocht het Zwitserse gerechtshof de registratie niet toe te staan. Zo wilde men voorkomen dat de naam Anne Frank commercieel werd uitge buit door de stichting die het An ne Frank Museum exploiteert. Wij zijn de enige erfgenamen van Otto en Anne Frank', luidde het in Barel, 'we willen geen commerci alisering van haar naam, niet op T-shirts en niet op koffiebekers'. De Zwitserse rechters wezen het verzoek van het Fonds echter af. Ze vonden dat de Amsterdamse stichting nu eenmaal als eerste had gevraagd om registratie van het handelsmerk Anne Frank en er daarom recht op had. Het zou de Anne Frank Stichting met het bezit van dat handels merk overigens helemaal niet be gonnen zyn om vrijer te kunnen opereren op het gebied van mer chandising. De stichting wil com mercieel misbruik ervan juist voorkómen. Eerbetoon Anne Frank, op 12 juni 1929 gebo ren in het Duitse Frankfurt en op of omstreeks 31 maart 1945 over leden in het concentratiekamp Bergen-Belsen, heeft tijdens de bezetting met haar familie en een ander gezin ondergedoken geze ten in een huis aan de Amster damse Prinsengracht. Van 12 juni 1942 tot 1 augustus 1944 hield ze in dat zogenaamde Achterhuis een dagboek bij. Deze geschriften David Bar nouw voor het Anne Frank Huis in Amsterdam: 'Misschien is al die poespas wel ietsdat'An- ne Frank graag zoii hebben ge wild.' h.'to l'n-rj fV.v Kmm. kwamen na de bevrijding in han den van haar vader Otto Frank, die de oorlog als enig gezinslid overleefde. In 1947 heeft Frank het dagboek laten uitgeven. Hij deed dat bij wijze van postuum eerbetoon aan zijn vermoorde dochter, die immers zo graag schrijfster had willen worden. Het 'Dagboek van Anne Frank' haalde grote verkoopcijfers en kreeg tal van vertalingen. Vooral in de VS werd het een bestseller, omdat het er ook allerwegen door het onderwijs werd geadopteerd. Voor het beheer van de auteurs rechten richtte Otto Frank een fonds op in Bazel, zijn naoorlogse woonplaats. Daarnaast kwam het iri 1957 in Amsterdam tot de Anne .Frank Stichting. Die wilde zorgen dat het Achterhuis in de oorspron kelijke toestand bewaard en voor bezoek toegankelijk werd. Ook wilde de stichting 'de idealen (uit dragen) aan de wereld nagelaten in het Dagboek van Anne Frank'. Al spoedig stroomden duizenden naar het hoge huis aan de Prin sengracht. Voor toeristen uit de hele wereld was een bezoek aan Amsterdam onvolledig als 2c niet ook enige tijd op de gracht in de rij hadden gestaan om daarna eventjes door het Achterhuis te mogen schuifelen. Ondertussen groeide de Anne Frank Stichting als professioneel bewustwordingsorgaan en wer den ook belendende panden van het Achterhuis betrokken. In haar bestrijding van 'vooroordeel, dis criminatie en onderdrukking' en het 'streven naar een democrati sche samenleving waar dan ook' wekte de stichting door overijve righeid nogal eens wrevel op. Een weekbladschrijver riep de woede over rich af door te gewagen van de 'Fatsoengestapo van de Prin sengracht', nadat de Anne Frank Stichting weer eens in het geweer was gekomen tegen een gesigna leerd geval van antisemitisme en racisme. David Barnouw: „In de jaren ze ventig was het inderdaad zo dat bij elk hakenkruis dat ergens in Nederland was aangetroffen, de media werden bestookt met pers berichten van de Anne Frank Stichting. Men had daar toen ai de zogenaamde politieke correctheid zeer hoog xn het vaandel staan en dat leidde soms tot zelotisme. De stichting gedroeg zich te zeer als of men alleen dóór wist wat de ide alen van Anne Frank waren. Bui tenstaanders moesten zich daar maar niet in mengen." Spijkerbroek David Barnouw houdt zich op het Rijksinstituut voor Oorlogsdocu mentatie al vele jaren bezig met Anne Frank en hoe het haar dag boek na de oorlog is vergaan. Hy is er al vele jaren getuige van hoe onkies men soms met Anne Franks gedachtegoed probeert om te gaan. Zo heeft men vanuit Bazel kunnen voorkomen dat een fabrikant in Brazilië met Anne Frank-spykerbroeken de markt opging. Een paar jaar geleden werd de Duitse spoorwegen (Bun- desbahn) met succes verzocht af te zien van het plan om een van hun luxe intercitytreinen naar Anne Frank te vernoemen. Barnouw kent een nog sterker staaltje. „In Japan, waar een kwart van de hele oplage aan bui tenlandse vertalingen van het dagboek is verkocht, hebben ze zelfs een maandverband gehad van het merk Anne Frank," zegt hy. „Dat had zyn oorzaak in het feit dat het dagboek van Anne Frank voor Japanse meisjes het onderwerp menstruatie bespreek baar had gemaakt In het Japan van de jaren vijftig lag dat nog steeds in de taboesfeer en was er nauwelijks voorlichting over. An ne uitte rich echter nogal vrijmoe dig over de perikelen van de maandstonde en daar konden de Japanse meisjes kennelijk wat van opsteken. Zo is in Japan het begrip 'Anne's day' ontstaan: de dag dat men menstrueert Hieruit blijkt dat iedereen uit het dag boek kan halen wat hij wil." Barnouw berust daarin. „Als ik het in mijn boek over de Anne Frank-industrie heb, houdt dat ook wat zelfspot in," zegt hij. „Ik maak er immers ook deel van uit. Ik houd lezingen over Anne Frank, tot in de VS toe, ik heb aan de wetenschappelijke uitgave ge werkt en heb nu 'Anne Frank voor beginners en gevorderden'. Ik draai dus braaf mee in die zoge naamde industrie." Verdeeld Dat er in het Anne Frank-land- schap nogal eens wrijvingen zyn, komt misschien ook- doordat de nalatenschap van Anne Frank en haar vader Otto is verdeeld over drie plaatsen. Namens de Staat der Nederlanden ontving het Rijksinstituut voor Oorlogsdocu mentatie van Otto Frank nage noeg alle handschriften van An ne, evenals een grote collectie boeken en artikelen die met de verschillende uitgaven van het dagboek, het toneelstuk en de film te maken hebben. De Anne Frank Stichting kreeg het beheer over het grachtenpand in Amsterdam. Het Anne Rank Fonds in Bazel werd de plaats waar alle opbrengsten van de ver schillende uitgaven van het dag boek binnenstromen en de royal ty's worden geïncasseerd voor het gebruik van foto's van Anne Frank en haar familie. Hoeveel geld er inmiddels is op gepot, wordt geen buitenstaander gewaar; het fonds doet er geen en kele mededeling over. De door uitgevers en toneel- en filmma kers betaalde rechten moeten echter ruim vijftig jaar na de eer ste uitgave van het dagboek in de tientallen miljoenen guldens lo pen. Ook over de bestemming die het fonds aan die gelden geeft, is bijna niets bekend. In Bazel wor den af en toe een paar goede doe len genoemd die door het Anne Frank Fonds worden gesubsidi eerd. Voor het overige beperkt men zich tot de mededeling dat het beheer van de gelden naar Zwitserse wet- en regelgeving honderd procent correct ge schiedt. Bij de Anne Frank Stichting in Amsterdam is men kribbig over het geheimzinnige en zuinige be heer van het vele geld. Terwyl men vanuit het Achterhuis de ide alen van Anne Frank verspreidt houdt de rijke Zwitserse stichting die daarbij zou kunnen helpen, de vinger op de knip. De stichting kan geld goed gebruiken, Men werkt er inmiddels met een staf van ruim zeventig man. In 1997 bezochten* 710.543'mensen het museum, een recordaantal en bij na veertien procent meer dan in De Amsterdamse stichting en het Zwitserse fonds zijn ver uit elkaar gegroeid. David Barnouw denkt dat de kloof is ontstaan na de dood van Otto Frank in 1980. „Het door hem nogal idealistisch be heerde fonds kreeg toen een nieu we leiding in de persoon van Vic tor Frank-Steiner, overigens geen familie van Otto Frank. Deze man is er flink tegenaan gegaan en heeft de contracten die er met ver schillende uitgevers waren gron dig herzien en geactualiseerd. Al les werd veel zakelijker en harder. Frank-Steiner heeft in zijn ijver zelfs nog een poging gedaan het hele stadsgezicht van de Prinsen gracht onder de copyrights van zijn fonds te brengen, maar dat is niet gelukt." Wel heeft men er in Ba2el voor ge zorgd dat de auteursrechten nog ruim vijftig jaar worden doorbe taald. In 1997 zou de eerste uitga ve van het dagboek vijftig jaar oud zijn. Daarmee verviel het au teursrecht op de tekst. Om dat verlies voor te zijn heeft het fonds tijdig een Duitse schrijfster aan het werk gezet voor een nieuwe versie van het dagboek, aange vuld met tekstfragmenten van Anne die pas in 1986 openbaar zijn geworden. Dit boek ('the defi nitive edition') is in 1991 met de nodige fanfare op de Amerikaan se boekenmarkt gepresenteerd. Hierdoor loopt het copyright door tot 2941. David Barnouw verdenkt nie mand in Bazel van verrijking of kwalijke besteding van de vele miljoenen die Anne Franks dage lijkse notities in het Achterhuis hebben opgeleverd. „Dat zou ook met in de geest van Otto Frank zijn," zegt hij. „Ik ben een paar keer bij hem thuis geweest in Zwitserland. Het was daar erg so ber en bescheiden ingericht; met zoveel geld op de bank had Otto zich van alles kunnen permitte ren en laten omringen met allerlei kostbaarheden. Maar niets daar van." David Barnouw maakt zich, de door hem bedachte term 'Anne Frank-industrie' ten spijt, niet al te druk om aan alle aandacht die Anne Frank en haar dagboek nu en in de toekomst nog ten deel zal vallen. „Anne wilde een groot schrijfster worden," zegt hij. „En dit soort dingen - twee biografieën tegelyk, een opera, en ook nog eens zo'n boek als ik heb geschre ven - dat overkomt na hun dood alleen de echte beroemde schrij vers. Dus zo bekeken is al die poespas misschien wel iets dat Anne Frank graag zou hebben ge wild. Maar we zullen dat helaas nooit weten." Rijswijk Er komt een landelijk meldpunt voor ongevallen in zwembaden De ouders van een bijna m Dronten verdrenken kleuter willen zo de veiligheidsei sen in de 723 Nederlandse zwem baden aangescherpt krijgen. De ouders vinden die in zwembaden volstrekt onvoldoende. Zy stellen dat de badmeesters door de toena me van het aantal glijbanen en wildwaterbanen geen overzicht meer hebben over het bad en zo doende de veiligheid niet meer kunnen garanderen. Provincies controleren de zwem baden aan de hand van de Wet veiligheid en hygiëne zwemgele- genheden Die stelt geen eisen aan het aantal badmeesters dat aanwezig moet zyn maar maakt slechts gewag van 'voldoende per soneel*. Onlangs luidde ook de Neder landse Vereniging van Zwembad- medewerkers na een reeks inci denten de noodklok over de vei ligheid in zwembaden. De vereni ging heeft er vooral grote moeite mee dat zwembaden we! steeds meer geld uittrekken voor nieuwe faciliteiten, maar met voor het aantrekken van personeel. Het 4-jange jongetje dat in Dron ten byna verdronk, struikelde daar vonge week over een op staand randje en belandde in het 1,40 meter diepe bad. Nijmegen Een nieuw chirur gisch instrument kan baarmoe- dcrverwijdcringen voortaan voor komen. Poliepen, vleesbomen, verklevingen of aangeboren af wijkingen in de baarmoeder zyn door de vinding in veel gevallen poliklinisch met een kijkoperatie te behandelen, meldt dr. M. Vleu gels van het Camsius-Wilheimina Ziekenhuis in Nijmegen. Vleugels leidde anderhalfjaar het onderzoek naar de nieuwe tech niek. Met een kijkbuisje met daaraan vast een klein instru ment kan in de baarmoeder wor den geopereerd. Kijkoperaties zijn op zich niet nieuw. Het is ech ter wel voor het eerst dat artsen met een kijkoperatie in de baai moeder kunnen opereren. Het gaat volgens de arts om een eenvoudige techniek, die gynae cologen zich makkelijk eigen kunnen maken. Een op de vijf Nederlandse wou wen moet voor baarmoederklach ten naar het ziekenhuis. Voorals nog was een baarmoederverwyde- nng vaak de enige optie om dc problemen te verhelpen. De nieuwe ingreep kan onder plaatselijke verdoving worden uitgevoerd en is daardoor minder zwaar dan een operatieve baar- moederverwydering onder narco se. Vleugels heeft de techniek by 75 vrouwen met succes getest. Amsterdam De hervormde provinciale kerkvergadering (pkv) Noord-Holland gaat be middelen in het slepende con flict in de Westerkerkgemeen te in Amsterdam. Op korte termijn legt ze een uitgewerkt plan ter goedkeu ring voor aan de wijkkerken- raad en de centrale kerken raad van de Hervormde Ge meente Amsterdam. Dat heeft pkv-secretaris dr. J. Bruin gisteren gezegd Over de manier waarop het provinciaal kerkbestuur de problemen in de Wester denkt op lossen, kon hij nog geen mededelingen doen. Het bestuur van de pkv moet het plan eerst uitwerken. De pkv zal zich volgens Bruin inspannen voor de opbouw van de gemeente 'in communica tieve en bestuurlijke zin'. Het gaat daarbij om de problemen rond de wijkkerkenraad en de huidige predikante, F. Ooster- wyk. De problemen in de landelijk nadat de populaire predikant N. ter Linden werd opgevolgd door Oosterwijk. Haar optre den, onder meer op het com municatieve vlak, stuitte op weerstand bij een deel van de gemeente. Pogingen om het conflict op te lossen, leverden niets op. Het comité Red de Wester, dat zich keert tegen üosterwyk, eist dat de wijkkerkenraad af treedt. Ter Linden wil voorlo pig niet meer in de Wester pre ken. I

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1998 | | pagina 2