26
Witte werkste
vrij van
kinderziektes
De nieuwe manager, die werkt niet meer
Nieuwe generatie baanzoekers kampt met luxeproblemen
'Voor mensen die heel lang
niet hebben gewerkt is het
moeilijk ritme te krijgen'
Opleiding autobranche
trekt meer vrouwen
Marjan van
Lier raast
Emile
Ratelband en
prinses Irene
voorbij
Kabine» wil bucpeiAi"
regels oor verbod op
leeftijdsdiscriminatie
Rotterdams Dagblad
Door Desiree van der Jagt
Het begon als een werklozenproject, maar de zogenoemde witte
werksters vormen inmiddels een apart onderdeel van het
schoonmaakbedrijf Den Heijer. Begin 1996 draaide het Rotter
damse bedrijf mee in een proefproject en nu bijna driejaar la
ter heeft Den Heijer dertig witte schoonmaaksters in dienst
en twee coördinatoren die alles in goede banen proberen te leiden.
„In eerste instantie dachten we dat we het er gemakkelijk bij konden doen, maar het is zo'n
andere markt. Particulieren zijn zoveel meer veeleisend en de groep langdurig werklozen heb
ben veel meer begeleiding nodig, datje het echt apart moet aanpakken," vertelt G. Ziere-den
Heijer, adjunct-directeur van het bedrijf.
Zaterdag 31 oktober 1998
De 'witte'werkster maakt ook het huisvan di
recteur Den Heijer schoon. FotoCorVos
In schoonmaakland heerst een gi
gantische concurrentie en met
het proefproject zag Den Heijer
en nog een aantal andere bedrij
ven in de regio hun kans waar om
de markt te verruimen. „We zijn
via de werkgeversorganisatie be
naderd. Veel schoonmaakbedrij
ven haakten uiteindelijk af omdat
de klant destijds vijftien gulden
per uur hoefde te betalen en met
zo'n prijs weet je datje er altijd op
toe moeten leggen," vertelt Ziere.
Desondanks koos Den Heijer toch
voor deelname. „Het ligt ook in
het verleden van ons bedrijf. Mijn
onlangs overleden opa die het be
drijf vlak na de Tweede "Wereld
oorlog heeft opgezet nam al de
zwakkeren in de samenleving on
der zijn hoede. Het menselijke as
pect in een bedrijf had hij hoog in
het vaandel en dat proberen wij
ook nog steeds vast te houden,"
legt Ziere de beweegredenen uit.
Schoonmaken by particulieren
vergt een geheel andere aanpak
dan bij bedrijven. „Het is een heel
andere doelgroep. Vaak wordt
door een klant van een werkster
veel te veel verwacht. Door de er
varingen in de loop der tijd zeg
gen we nu voordat we bij een
klant beginnen altijd heel na
drukkelijk dat die klant wel reële
eisen moet stellen. Verwacht niet
van een werkster dat die zaken
opknapt in een tijdsbestek waarin
je dat zelf niet eens kunt doen."
Vandaar ook dat de werksters mi
nimaal vier uur per week bij de
mensen thuis werken. „Dat heb
ben we ook als een soort bescher
ming in de richting van de werk
sters ingevoerd."
Bleekwater
Vooral in de beginperiode, werd
Ziere geconfronteerd met tal van
problemen. Bleekwater was een
continue zorg. „Inmiddels wer
ken we niet meer met bleekwater,
De kans op kleine ongelukjes,
vlekken op bijvoorbeeld vloerbe
dekkingen, is met bleekwater te
groot en daarnaast is het slecht
voor het milieu," vertelt Ziere.
Tegenslag
Ook op andere onverwachte ge
bieden werd Ziere geconfronteerd
met tegenslag. „Hoe ga je om met
ongelukken in huis, extreem las
tige klanten, maar ook met werk
sters die niet op tijd komen of te
lang op vakantie gaan. We wisten
wel een beetje hoe je met klanten
om moet gaan, maar het was in
het begin toch heel moeilijk om
met mensen te werken die al lang
durig niet meer hadden gewerkt
Sinds vorig jaar werken langdurig
werklozen eerst twee, maanden,
met behoud van uitkering. „Voor
mensen die heel lang niet meer
hebben gewerkt is het moeilijk
om weer ritme te krijgen. Dat
vergt een enorme omschakeling.
Vandaar dat met de sociale dienst
die proefperiode is afgesproken.
Het is voor ons de enige manier
om de motivate te testen," vertelt
Ziere. „We laten sollicitanten al
tijd zelfstandig naar ons kantoor
in de Spaanse Polder komen. Ook
dat is een testje. Als ze straks bij
mensen thuis gaan schoonmaken
moeten ze ook zelfstandig hun
weg zien te vinden."
"Uiteindelijk vallen veel mensen
weer af. „Veel van de afvallers
kunnen het toch niet opbrengen
om dit werk te doen. Op dit mo
ment hebben we 36 langdurig
werklozen in dienst, waarvan der
tig in de particuliere schoonmaak
zitten. Daarmee krijgen deze
mensen weer een kans en er zit
ten hele goede bij." t
Het proefproject waar het alle
maal mee begon is inmiddels af
geblazen Bij de meeste bedrijven
is het experiment niet goed beval
len. „Maar bij ons wel. We hebben
alleen wel ondervonden datje dit
er niet bij moet doen. Je moet er
echt apart aandacht aan besteden
zowel naar de klanten als naar de
werknemers."
Uitbreiding
Op dit moment is de tak met de
witte werksters redelijk stabiel,
„De kinderziektes zijn eruit. We
hebben de moeilijkheden waar we
in eerste instantie mee werden
geconfronteerd nu goed onder
controle," zegt Ziere. Het schoon
maakbedrijf kijkt nu dus vooruit.
„Dit jaar willen we duizend consu
mentenuren binnenhalen en we
komen daar goed in de buurt. Al
leen al deze^eek hebben tien
nieuwe cpstartadressen."
Uiteindelijk moeten de twee con
sulenten ieder 700 uren binnen
halen. „Als we eenmaal zo'n 1400
uren hebben dan gaan we niet
meer actief werven. Wel zullen de
schoonmaakadressen daarna nog
veranderen, want in de particulie
re sector zit nu eenmaal een gro
ter verloop dan bij bedrijven."
De uitbreiding in uren betekent
ook dat meer langdurig werklo
zen bij Den Heijer aan de slag
kunnen. Ziere denkt het aantal
werknemers voor de witte werk
sters nog te kunnen verdubbelen.
„Maar we denken dan niet alleen
meer aan langdurig werklozen.
Ook vrouwen die weer willen wer
ken kunnen we gebruiken. Het is
een hele leuke baan waarin je met
een hoge mate van zelfstandig
heid kunt werken. Voor werkende
moeders lijkt mij dat toch heel
aantrekkelijk. Maar natuurlijk
kunnen ook mannen sollicite
ren."
Door Wanda Vervest
Twintig jaar geleden moest je
naar India op zoek naar jezelf.
Aan de hand van een goeroe liet
iemand dan zyn aardse bezittin
gen achter zich om innerlijk ver
rijkt te worden. Nu zwemt een
beetje bumed-out manager met
dolfijnen, knuffelt bomen of Iaat
zich Hawaïaans masseren. En hij
filosofeert over 'Nooit meer Wer
ken' met Maijan van Lier. Haar
boodschap is simpel: als je met
plezier werkt, voelt het niet als
werken.
Van Lier zag zelf begin jaren ne
gentig het licht. De kapster kapte
er mee, verkocht haar salon en
ging zich bezinnen. „Tot ik een te
lefoontje kreeg dat het voormalig
Karmelietenklooster te koop
stond. Dat was een teken," vertelt
Van Lier.
In' het voormalige klooster, van
oudsher een plek van bezinning
en rust, vestigde de ex-kapster
het management- en bezinnings
centrum Carnac, Een centrum
waar managers die worstelen met
zichzelf, hun werk, hun carrière
en hun gevoel van welbevinden
tegen betaling rust en inspiratie
kunnen vinden.
Camac is 4e inspiratie voor het
boek 'Nooit meer Werken'. In
Camac komen mensen als Paul
Bos. Eind dertig en burnt out. Een
jaargeleden had hij nog zijn eigen
communicatie adviesbureau.
„Vijftien man personeel," vertelt
Paul trots. Maar hij miste iets. Iets
vaags en ongrijpbaars. Hij ver
kocht het bedryf en begon onder
Marjan van Uen 'Als Je met plezier werkt, voelt het niet als werken.' foiogpd
begeleiding van een coach aan
een jaartje niets doen. Een sabba
tical zoals dat in managerskrin-
gen heet. Nu is hij gelukkig met
een dag vaderen over zijn zeven
maanden oude dochtertje, en met
twee dagen ontspannen door te
werken op de boerderij van zijn
vader. Niet als boer, maar als een
soort boerenstrateeg.
Paul kan het zich veroorloven op
zoek te gaan naar zichzelf. Hij
heeft er zijn huis niet voor hoeven
verkopen en is niet aan lager wal
geraakt. Een doorsnee-arbeider
kan niet doen wat hij doet, „Dat
begrijp ik ook welerkent Paul.
„Maar moet ik het daarom laten?"
Ontspanning en bezinning brach
ten hem tot zichzelf.
Als er nu een knoopje van zijn
boordje afbreekt en hij dus geen
stropdas om kan, is dat geen ramp
meer, zo vertelt Paul blij. „Vroe
ger zou ik me daar vreselijk onge
rust over hebben gemaakt."
Over en voor dit soort mensen
schrijft Marjan van Lier ook. Hoe
wel, schrijven? In urenlange ses
sies met schrijver Henk Noortzet-
te ze haar filosofieën uiteen.
Waarna het aan Noort was om het
ook daadwerkelijk op te schrij
ven. Met af en toe stevige dis
cussies," vertelt Noort. „Soms
snapte hij het niet," zegt Van Lier.
„Dan zei ze dat ik cr niet rijp voor
was, en dat maakte me zo ra
zend," aldus Noort. „Soms had ik
de neiging om hem mijn huis
maar uit te sturen," hekent Van
Lier. „Maar dan ging hij het lezen,
en dan snapte hij het toch."
Op haar boekpresentatie komen
ook mensen af die werken. Men
sen die wel, en die nog niet het
licht gezien hebben. Dus is de
boekpresentatie niet gewoon in
een zaaltje met wat mensen bij el
kaar, maar een heuse pelgrims
tocht. Daar kun je praten met de
Feng Shui-therapeut. Zeer bedre
ven in de Chinese kunst van
plaatsing en inrichting. In huis en
in kantoor. „Aaide manier waar
op je in deze ruimte staat, kan ik
zien hoe ieamd zich voelt," zegt
de therapeut.
En dat allemaal terwijl door de
duinen bij Noordwijkerhout een
stevige wandeling wordt ge
maakt. Met als opdracht te praten
overwerk. Over hoe jij je werk be
leeft. Watje zou kunnen doen om
dat te veranderen. Om uit de neer
waartse spiraal te raken. Maar
daadwerkelijk uit de band sprin
gen en gewoon een uurtje op een
duintop van het uitzicht genieten,
dat durft toch niemand aan. Want
ja, dat past niet in het schema. Ge
heel volgens opdracht neemt ook
iedereen een exemplaar van Van
Uers boek, om dat aan een ander
te kunnen geven.
„Ze wordt een goeroe," beweert
directeur Harry van Starren van
managmentcentrum De Baak
over Maijan van Lier. „En heel
slim ontkent ze dat, waarmee ze
het beeld dus bevestigt. Vervol
gens wordt ze overal gevraagd, en
omdat ze zich koestert in de
warmte van de spotlights, gaat ze
overal op in. Om 'Nooit meer wer
ken' werktze zich rot. Tot ze er ge
noeg van heeft en zich terugtrekt,
Om een boek te schrijven waarin
ze het volstrekt tegenovergestel
de beweert. En iedereen denkt:
wat knap."
Het is een wat optimistische toe
komstvoorspelling. Maar Emile
Ratelband en prinses Irene kijk
uit. De nieuwe manager stuur je
niet meer over hete kolen of in
een zwembad vol dolfijnen. Die
gaat op pelgrimstocht met Maijan
van Lier om nooit meer te hoeven
werken.
Door Sylvia Marmelstein
De arbeidsmarkt lijkt een para
dijs voor jongeren die afstuderen,
maar niets is minder waar. De
huidige generatie werkzoeken
den kampt wel degelijk met moei
lijkheden, al gaat het dan om
luxeproblemen. Voor veel jonge
ren staan de werkgevers in de raj.
Ze kunnen uit zoveel banen kie
zen dat ze compleet van slag ra
ken. Ze belanden op werkplekken
die niet bij hen passen en waar ze
diep ongelukkig worden. Bureaus
voor sollicitatietraining en loop
baanbegeleiding hebben er hun
handen aan vol deze 'fout-kiezers'
op de juiste weg te krijgen.
„Want van job naar job blijven
hoppen, is ook niet alles," vertelt
Geraldine Sinnema, hoofd trai
ningen by het KLV-loopbaancen-
trum, verbonden aan de Land
bouwuniversiteit Wagemngen.
Zij geeft cursussen aan HBO'ers
en academici die nog op zoek zijn
naar hun ideale baan. De fout-kie-
zer, ook wel switcher genoemd, is
op zich geen nieuw fenomeen.
Maar dat pas afgestudeerden
massaal banen kiezen die met bij
hen passen, is volgens Sinnema
wel nieuw. „Het komt doordat de
personeelstekorten op de arbeids
markt oplopen."
Twijfelaars
Vooral academici blijken grote
twijfelaars. Veel studierichtingen
zijn zo algemeen dat de jongeren
na hun afstuderen niet eens we
ten wat voor beroep er bij hen
past. Met diploma's politicologie,
letteren of geschiedenis kunnen
ze allerlei kanten op, „Dat jonge
ren met weten welke, komt vaak
doordat ze op universiteiten geen
stages lopen. Ze hebben dus nog
nooit aan het arbeidsproces ge
snuffeld en weten met wat voor
werk ze leuk vinden."
Gekste banen
Mensen met een diploma aan de
landbouwuniversiteit ziet ze in de
gekste banen terechtkomen. „Ze
gaan aan de slag als zeeman, saxo
foonleraar en intercedent bij een
uitzendbureau. Dat is natuurlijk
Ijojteuiike leuk. Maar velen heb
ben zoveel keuze, dat ze er maar
iets uitpikken. Ze kiezen met
doordacht en zijn hun baan na
een paar maanden meer dan zat."
Steeds vakei kloppen fout-kie
zers uit heel het land aan bij Sin
nema. „Hoe krijg ik een baan die
bij mij past," is hun vraag. Naast
de normale sollicitatietraining
voor de starters op de arbeids
markt begint Sinnema daarom
met een speciale driedaagse trai
ning voor HBO'ers en academici
die al één of meerdere keren een
verkeerde baan hebben gekozen.
Switchers moeten volgens Sinne
ma eerst voor zichzelf duidelijk
maken wat ze zo vreselijk vinden
aan hun huidige baan en wat er
wel leuk is.
Gespreksstof
Ook dieper in het verleden spitten
kan handig zijn. „Ze moeten voor
zichzelf op een rijtje zetten wat ze
ooit hebben gedaan en wat ze leuk
vonden. Tijdens hun studie, of
voor de sportvereniging. Waar
kregen ze energie van? Wanneer
hebben ze complimenten van an
deren gekregen omdat ze iets heel
goed deden. Bovendien kunnen
ze het gebruiken als gespreksstof
bij sollicitatiegesprekken."
Kies nooit zomaar in het wildeweg
een baan omdat je toevallig door
die werkgever werd gevraagd,
raadt Sinnema aan. „Ga eerst zelf
rondneuzen. Knip vacatures uit
en bel de werkgevers op. Vraag
wat de baan precies inhoudt, hoe
de dag van de werknemer die zij
zoeken eruit ziet. Sommige jonge
ren nemen bijvoorbeeld een baan
aan als beleidsmedewerker ter
wijl ze niet eens weten wat het is
Soms denken ze dat ze de hele
dag op pad zijn. Pas later blijkt dat
ze altijd aehter het bureau moeten
werken."
Haastwerk bij de speurtocht naar
een ideale baan is volgens Sinne
ma nergens voor nodig. „Het is
misschien fijn om zo snel moge
lijk na je studie een baan te heb
ben, maar je kunt beter op je ge
mak rondkijken. „Haastige kie
zers, kiezen namelijk vaak ver
keerd. Vervolgens worden ze on
gelukkig op hun werkplek en
denken dat ze de enige zijn die
niet meteen de baan van hun le
ven hebben. Dan voelen ze zich
nog schuldig ook."
Sollicitatietrainingen kunnen de
paniekgevoelens vaak wegne
men, merkt Sinnema. „Dan zien
jongeren dat ze niet de enige zijn
met het probleem. Ze praten met
elkaar en ontdekken sneller wat
voor werk ze zoeken, want in een
groep komen er veel nieuwe idee-
ei los. Als ze eenmaal weten wat
wülen, moeten ze alleen die
Jeale baan nog krijgen. Daarom
leren switchers op de cursus ook
de kneepjes van het solliciteren."
Het kabinet zal een nieuw wetsvoorstel indienen
voor het verbod op leeftijdsdiscriminatie by de se
lectie van personeel Daarin wordt een aantal uit
zonderingen op dit verbod opgenomen.
Staatssecretaris Verstand van Sociale Zaken
heeft dat aan de Tweede Kamer geschreven. Het
door het vorige kabinet ingediende wetsvoorstel
voor een verbod op leeftydsdiscnminatie wordt
ingetrokken.
Het nieuwe wetsvoorstel is het gevolg van een af
spraak in het regeerakkoord om betere aanslui
ting te zoeken bij de wetgeving voor gelijke be
handeling. Bovendien wordt de reikwijdte van de
wet uitgebreid
Kern van het nieuwe wetsvoorstel bluft dat het by
het aannemen van nieuw personeel verboden is
onderscheid ie maken naar leeftijd. Ook bij pro
jecten die bedoeld zyn om werkzoekenden ge
schikt te maken voor de arbeidsmarkt geldt dit
verbod.
Het verbod is echter met van kracht als een onder
neming een zwaarwegend belang heeft te streven
naar een evenwichtige leeftijdsopbouw van het
personeelsbestand. De werkgever moet dan wel
aannemelyk maken dat anders de continuïteit
van de onderneming gevaar loopt.
Ook mogen er leeftijdsgrenzen gesteld worden als
een functie nsico's meebrengt voor de veiligheid
of gezondheid van een werknemer Hetzelfde
geldt onder meer by het werven van personeel
voor de verzorging, verpleging of opvoeding in
privéhuishoudens.
Vrouwen wilton ookgraag het autovak In. Dat ze er al verstand
van hebben blijkt uit het haft datze een mooie BMWhobben ge
kozen om zich te laten fotograferen. Foto Brand ovm-uwm/ü po
Door Margriet Huitfeld
In hun vrije ty d maken ze proef
ritten met auto's, lezen AutoVi-
sie en Auto Wéék, hebben bij
baantjes in auto-showrooms, be
studeren de nieuwste modellen,
bezoeken autobeurzen en met
vriendinnen hébben ze 't er
over. Dagelijks dan, want vrou
wen krijgen steeds warmere ge
voelens voor de auto in het alge
meen en het mannenbohverk
eromheen in het bijzonder.
Het IVA, Instituut voor Auto
branche en Management uit
Driebergen heeft ditjaar een re
cord aantal vrouwelijke studen
ten binnen de muren: waren het
er in 1975 nog slechts drie, dit
jaar zijn het er achtendertig.
Wat hebben de wmtuen van nu
opeens met auto's?
,/t Fascineert me," zegt Nicole
Duijkers (19) die in haar derde
jaar zit en een Renault 5 rijdt,
„want we hebben er allemaal
mee te maken; mannen énvrou-
wen."
Desondanks vallen ze op, de da
mes tussen alle negenhonderd
heren van het instituut. Want
ook voor hen was het even wen
nen. „Veel jongens vonden het
in het begin vreemd. Dachten
bovendien dat ze lollig waren
met kreten als Hé, lekker wijf,
over jou wil ik wel heen.' Keken
je eindeloos na en wisten alles
van je tot en met het type auto
waar jein reed. Inmiddels is dat
over," glimlacht Patricia van
Slobbe (18), die een Opel Corsa
rijdt, „na een tijdje valt het ze
niet meer op als we langslopen.
Ze kijken nu alleen nog naar
meisjes die hier niet studeren."
Rona van Leeuwen (19) met een
Nissan Micra 1986 wil het auto
vak in vanwege de uitdaging:
„Omdat het verkopen van een
auto je meer aangrijpt dan het
verkopen van een kledingstuk.
Een auto is één brok kracht, hij
is duur en je moet de techniek
aan een klant kunnen uitleg
gen. Dat maakt het spannend."
Kunnen vrouwen dat ook, die
technische informatie geven, of
vvorricn ze dan uitgelach en
„Soms" schudt Rona haar
hoofd: .Jas geleden zei een
man nog tegen me: laat iemand
anders maar even komen. Heb
ik er een andere vrouwelijke
collega bijgehaald. Keek 'ie nog
al beteuterd, maar toen hij door
kreeg dat wy als vrouw heel
goed wisten waar we het over
hadden, begon hij het leuk te
vinden."
Nicole kmift: „Zo gaat het
meestal, ook alg ze zeggen dat jij
achter het aanrecht hoort in
plaats van in de autoshowroom.
En dat maakt het autovak voor
my aantrekkelijk, laten zien dat
je dit dus óók kunt"
Alle studenten van het IVA, ook
de vrouwelijke, moeten, behal
ve over management- en marke-
tingtechnieken over basisken-';
nis beschikken en volgènlessen -
in chassis, verbrandingsin offe
ren, elektrotechniek en mecha
nica. In het practicum oefenen^
2e met stroom en spanning^
schroef-en sehutfmaaMnjectie-
systcmcn, Yicrwid uitlij ruitgri
versnellingsbaktechniek en tiet1
viertaktprindpe. "l
De meisjes trekken dan,"even-"»
als de jongens, een overall aan-'
Dit is wél een uitzondering,',
want op het gebied van kleding'
gelden strikte regels, ook voor'
de vrouwelijke studenten. Rok-
lengtes niet te kort: minimaal
een handlengte vanaf de dij en
tot tien centimeter boven de
knie, broeken vooral klassiek,
maar mantelpakjes genieten de -
voorkeur, geen sportschoenen,
geen Ieren outfits en in de show
room geen nonchalante truien
of vesten, maai blazerjasjes.
Of de vrouwen het wel eens,ge
bruiken: de korte rok of het
strakke truitje om een dure auto
verkocht te-krijgen?
„Schei uit," roepen ze direct
„als je het daarvan moet hebben
doe je iets niet goed."
Waar moeten ze het dan wel van
hebben?
„Van je presentatie," meent1
Sharine van Beest (21), terwyL/
Karlijn Broekhuizen (19), bezit
ster van een Toyota Corolla,
stelt dat een vrouw beter luis-j
tert, mensgerichter is, minder
pusherig en rustiger. „Wat dat
betreft zijn vrouwen geschapen
voor de autoverkoop!"
En als mannen een vrouw toch
gqnn uitproberen op hmr pro
ductkennis?
De vrouwelijke studenten be
ginnen te lachen: „Lukt ze niet,
want we hebben berekend dat
tachtig procent van de mannen
minder van auto's weet dan wij
hier."
