16
'Rare midden' tussen
humor en drama
Digitaal de hoek om in Vermeers 'Gezicht op Delft'
Jean Marais was bij
leven al een mythe
Een tapijt van graniet
voor hart van Schiedam
Absoluut meesterschap
in 'A touch of Weill'
Ivar van Urk wil sfeer uit zijn jeugd
overbrengen in 'Oom Wanja'
In Memoriam
Ilse niet bij stem,
Kuntjjt^pmea
Nobelprijs voor de vrede
Rotterdams Dagblad
Dinsdag 10 november 1998
Door Dolf Welling
Een naakte man staat ongemak
kelijk, op handen en voeten, in de
kapel van het Stedelijk Museum
Schiedam. Zijn ten top geheven
anus gaapt als een gulzige spaar
potgleuf. Deze analist is een kera
misch werkstuk van Gijs Ass-
mann. In een van de museumza
len staan zijn meer fantastische
gewrochten. Objecten die blij
kens de titel op de seizoenen
slaan, hebben de mengvorm van
een eiland dat bestaat uit een
mensheuvel met groeisels, bouw-
sèis en een beestje. Dat is ook het
geval met enkele bladen in ge
mengde technieken. Andere wer
ken op papier veroorloven zich
onvrolijke vnjheden met de Sus-
ke en Wiske-stripfiguren,
Assmann is een van de drie kun
stenaars die door een commissie
werden uitverkoren om een ont
werp te maken voor het nieuwe
Stadserf. Die plek in Schiedam is
een plein. Wat in Rotterdam met
veel geld en snobisme definitief
mislukte, kan in Schiedam een
succes worden. Het Rotterdamse
zogenaamde Stadhuisplein is
evenmin een plein als het onge
lukkige Schouwburgplein. Een
plein heeft namelijk een vorm.
Het wordt tot een openluchtzaal
door wanden van gebouwen die
representatief zyn en op voetgan-
gersniveau bovendien gezellig. In
Rotterdam zijn goede plannen
vair die aard verworpen.
Dbu architect prof.ir. H.J.M.
Rajjssenaars heeft een complex
van twee bouwvolumen ontwor
pen dat onder meer het gemeen
tebestuur en de stadswinkel, een
theater, het gemeentearchief en
de openbare bibliotheek omvat.
De gebouwen flankeren de lange
zijden van een plein. Een 'kop-
wand' bestaat uit de Sint Liduina-
basiliek. De nieuwe gebouwen
hebben geen arcaden, maar wel
strenge zuilen. Het plein is aldus
een strak-Hollandse versie van de
piazza zoals oude Italiaanse ste
den die als hart hebben. Het Stad
serf is wat te smal om nu al be
haaglijk te zijn als verblijfsruim-
te. Als het theatercafé rich op war
me dagen naar buiten toe uit
breidt, kan wel zoiets als het café
Florian in Venetië ontstaan.
Mozaïek
Voor.de verfraaiing van het plein
was een flink bedrag beschikbaar.
De gemeente heeft het ontwerp
van de Amerikaan Mart Mullican
uitverkoren. Het plein heeft een
vloer gekregen met een 21 bij 59
meter groot mozaïek van grijs en
roze graniet. De tekening in dit
werk bestaat uit drie pictogram
men uit de eigen beeldtaal van de
kunstenaar. Hij doelt er mee op
de mens, de wereld en de elemen
ten. In de museumkapel hangen
enorme lappen elk met zo'n picto
gram.
In een mooi, geïllustreerd cahier
geeft Bartomeu Man, de directeur
van Witte de With, een toelichting
op^it werk. Hij schrijft over 'di-
chotomische categorieën van te
genstellingen' en 'de invloed die
de,.digitalisering heeft uitgeoe
fend-op vormen van de waarne
ming van de wereld.' De mozaïek
steentjes moeten ons doen den-
k^aan de pixels die een scherm
beeld vermen. Hst interieur van
de San Marco, om nog eens naar
Venetië te verwijzen, is dan al
vroeg bekleed met pixels.
De artikelen over de andere geno
mineerde kunstenaars zijn glas
helder en informatief. Wouter
Prins wijst in verband met de ge
wrochten van Assma»- op de gro
teske figuren die middeleeuwse
kunstenaars op luchtiger* van
en kapitelen in kathedralen aan
brachten. Hy legt ook uit dat de
beeldhouwer op zijn manier wat
natuur in het strenge plein wilde
brengen. Tom Claassen heeft in
een museumzaal met een sneeu-
wige, witte kunststof een ontoe
gankelijk bouwsel samengesteld
en een vloerkleed van latex en
zand gelegd dat een onbedwing
bare lust tot schoonmaken wekt.
Een bruine mop van brons blijkt
zoiets als een vogel in ruwbouw
voor te stellen. In elk geval niet
iets dat de lucht in kan. Uit een
moot relaas van Anne Christine
Glitre blijkt dat Claassens werk
gaat over 'de onafwendbaarheid
en de zwaarte die het verstijfde
masker van de Dood en de gelei
delijke ontbinding van de materie
bevat. Een soort barse terugkeer
naar de natuur...'
Moordwyven
De onlangs in dit blad afgebeelde
aanwinst van Boijmans Van Beu-
ningen is een schilderij van de
weinig bekende broer van de com-
nnnistJ. P.Sweelinck. De schilder
G Tit Pieters2 demonstreerde
met dit ambitieuze werk dat hij
veel had opgestoken van de Itali
aanse kunst Een kleine expositie
in de oude vleugel van het muse
um Iaat meer historische vrouwe
lijke triomfen zien uit de eigen
collectie. Niet alleen Arent de Gel-
'Frühllng lm Popo', papier
(1996), van de hand van Gijs
Assmann. Foto Gijs Assmann
der, aan wie momenteel het Dor-
drechts Museum een expositie
wijdt, werd geboeid door sterke
vrouwen. Iri de schilderkunst zo
wel als in de bijbel is de vrouw
vaak verleidelijk en vrij dikwijls
fataal.
Mieke Bal, Annetje Boers ma en
Jeroen Giltay hebben over dit on
derwerp een geïllustreerd infor
matieblad gemaakt. Ze verwijzen
naar het schilderij met de val van
Ixion die in een nog moeilijker po
sitie is weergegeven dan Ass-
manns figuur in Schiedam. Swee-
linck zal dit doek gezien hebben
in het atelier van zijn leermeester
Cornells van Haarlem. Een kleine
gruwelkamer is gevormd met en
kele schilderijen. 'Deze verhalen
over de victorie van vrouwen zo
wel als experimenten met de uit
beelding van losse lichaamsdelen,
kwetsbare slapers en hoofden
zonder lichaam, komen ook voor
op prenten en tekeningen uit de
collectie' stelt het blad met vol
doening vast. De -expositie geeft
er stichtelijke voorbeelden van.
'Beelden voor het Stadserf, ia
het Stedelijk Museum Schie
dam, tot 22 november, 'Moord-
wijven' is nog tot en met 3 janua
ri te zien in Museum Boijmans
VanBeuningen.
Woensdag gaat Anton Tsjechovs
'Oom Wanja' van het Rotterdam
se productiehuis FACT in pre
mière in de Rotterdamse
Schouwburg. Voor regisseur Ivar
van Urk vormt deze zwarte ko
medie een bijzondere uitdaging.
Met een opmerkelijke cast (met
onder anderen Joop Doderer en
Maarten Wansink) gaat hij op
zoek naar Tiet rare midden' tus
sen lach en tragedie. Een van de
pijlers daarbü is acteur Cees
Geel, een studiemaatje van Van
Urk, Te samen spreken zij over
het belang van sfeer, de onver
mijdelijke afstand en het posi
tieve dictatorschap van de kun
stenaar.
Door Dèms S. Wienng
Delft In de kleine foyer van het
Delftse theater de Veste praat Ivar
van Urk opgelucht over de eerste
try-out die net met goed gevolg
beloond meteen staande ovatie—
op de planken is gebracht. De
spanning
van de
vuurdoop
voor pu
bliek is
omgezet
in tevre
denheid.
Dat geldt
ook voor
ex-RO
Theater
acteur
Cees
Geel die
de rol van arts Astrov speelt. „Het
was zeer spannend of het stuk
niet zou doorslaan in te veel lach
of dat het publiek het komische in
het drama niet zou inzien," zegt
Geel over de fcry-out. „Maar de
mensen in de zaai reageerden pre
cies zoals wij het in gedachten
hadden. Zij bepalen toch het rit
me waarin je speelt, dat moet je
niet onderschatten."
Van Urk: „Ik wist dat het een zwa
re klus zou worden. Normaal
wordt het stuk op de lach ge
speeld, of wordt het als een zware
tragedie gezien. Ik heb er bewust
voor gekozen om juist dat rare
midden tussen humor en drama
uit te vergroten. Dat is, naar mijn
mening, hoe Tsjechov 'Oom Wan
ja' bedoeld heeft. Een andere uit
daging is om het stuk in een he
dendaags kader te plaatsen. Hoe
wel de tekst van Tsjechov eeuwig
heidswaarde heeft, is het toch
honderd jaar geleden dat het werd
geschreven. Dan is het de taak
van de regisseur om het in deze
tijd nog realistisch te doen voor
komen."
Een van de instrumenten die Van
Urk hiervoor heeft gebruikt
springt direct in het oog: het ab
stracte decor. Twee grote, gele
Scène uit 'Oom Wanja', waarin Anton Tsjechov achtmensen bijeen brengt diegedwongen worden
met elkaar samen te leven. Foto Sanne peper Fotografie
Ook Geel speelt met een afstand.
„Astrov is wel een mens voor mij
geworden, maar ik verpersoonlyk
my niet met hem. Je moet een af
stand bewaren die niet doorslaat.
Nooit mag je slimmer zyn dan het
personage datje speelt."
David Lynch
De sfeer in 'Oom Wanja' spreekt
uit het beeldend stiüsme. De rust
de stilte, de vormgeving, het heeft
allemaal veel weg van de films
van Hollywooddissident David
Lynch (bekend van Twin Peaks).
Als een soort toneelversie van
'Eraserhead' heeft Van Urk het
geheel geregisseerd.
„Ik ben een groot bewonderaar
van die man," 'zegt Van Urk. „Bij
de voorbereiding heb ik met de
vormgevers ook over hem gespro
ken. Lynch kan inzoomen op een
kopje thee en dan langzaam het
beeld naar onder de tafel slepen.
Zo'n. kopj e thee wordt dan door de
kijker met hele andere ogen beke
ken. Het krygt iets onheilspel
lends. Die schoonheid, dat drei
gende, wilde ik ook. Ik beschouw
de vergelijking dan ook als een
compliment."
Van Urk veert op: „Ik speel met
de kijkcodes van mensen, net als
Lynch. Ik trap op tenen. De televi
siekijker van tegenwoordig is al
leen gewend aan het snelle zapge-
weld. Dat komt ook terug in de to
neelwereld. Ik wil de kijker datge
ne wat hij ziet op een andere ma
nier laten> beleven. Het-publiek
platformen lijken elkaar te weer
spiegelen als hemel en aarde. Bei
de zijn schuin geplaatst, waardoor
de vloer hellend wordt en samen
met haar spiegelbeeld in de nok
van het theater een opengesperde
bek vormt. De symboliek is voor
velerlei uitleg vatbaar, maar Van
Urk wil mets openbaren.
„Dat rare midden waarvoor we
gaan, maakt wel dat je je begeeft
op een heliend vlak," verwijst Van
Urk naar de schuine vloer. Ook by
Geel heerst een vorm van onze
kerheid over de complexiteit van
de uitvoering: „Je moet volledig
op je regisseur kunnen vertrou
wen en dat doe ik dus ook. Ik heb
eerder op de toneelschool een pro
ductie met Ivar gedaan, maar
daarna hebben we nooit meer sa
mengespeeld. Natuurlijk hebben
we elkaar altijd in de gaten gehou
den." Van Urk vult hem aan: „Er
was een soort onuitgesproken af
spraak dat we nog iets samen zou
den, doen, Toenik een acteur voor
"de rol van Astroy zocht, stond voor
my vast dat Cees de meest ge
schikte kandidaat zou zijn."
Het idee dat Tsjechov voor ogen
stond bij het schrijven van het to
neelstuk mensen drinken een
kopje thee en ondertussen vol
trekt zich het noodlot vertoont
parallellen met de Van Urks jeugd
m Harderwijk. Tsjechov brengt in
een landhuis acht mensen samen
op een landgoed. Allen hunkeren
ze naar liefde en zinvolle levens
doelen. „Toen ik het las, wist ik
dat ik dit ooit wilde uitvoeren. Het
zijn mensen die gedwongen wor
den met elkaar samen te leven. Zo
heb ik mijn jeugd ook ervaren en
dat was de sfeer die ik wilde over
brengen. Ik kan het stuk niet
brengen in een kader van hon
derd jaar geleden, gewoonweg
omdat ik daar niets van af weet. Ik
kan het ook niet laten spelen in
het Rusland van nu, want daar
heb ik ook geen weet van. De eni
ge mogelijkheid voor my is om de
sfeer van jeugd op het toneel uit
te beelden," aldus Van Urk.
De afstand die de regisseur heeft
genomen van zijn jeugd is dezelf
de die hij nu bij 'Ocm Wanja'
heeft. Van Urk: „Toen ik de tekst
voor het eerst las; werd ik-heel
verdrietig; 'Wat een 'dréJha,";wat'-~ Wordt door mij geïrriteerd om Uit
een tragedie' dacht ik. Toen ik hei eindelijk geconcentreerder ie ky-
later nog eens las, lag ik blauw
van het lachen. Met die humor be
kijk ik nu ook myn jeugd. Het
heeft jaren geduurd, maar er is nu
een afstand geschapen."
ken. Wat dat betreft heb ik wel
iets van een dictator, zoals alle
kunstenaars. Maar niet in nega
tieve zin, ik ben een postitieve
dictator."
Bezoekers van het Techniek Mu
seum in Delft kunnen vanaf vol
gende week een digitale stads
wandeling maken door het Delft
van Johannes Vermeer. De facul
teit Geodesie van de Technische
Universiteit bedacht een manier
om bet beroemde schilderij 'Ge
zicht op Delft' na te bouwen op
de computer. Kunstliefhebbers
kunnen zo het historische stads
gezicht van dichterbij bekijken.
Door Jacquelien Nienhuis
Delft De echte kunstliefhebber
kent de frustratie. Je ziet het
meesterwerk wel, maar je zou er
zo graag doorheen willen kyken.
Terug in de tijd waarin het is ge
maakt. Aan tafel schuiven bij de
Aardappeleters of tussen de
schuifdeuren kijken hoe Rem
brandt kapitein Banningh Cock
een plaatsje geeft tussen zijn
mannen.
Voor de echte Vermeer-fans is er
een alternatief. De faculteit Geo
desie van de Technische Univer
siteit in Delft ontwierp een drie
dimensionale wereld, gebaseerd
op het beroemde schilderij 'Ge
zicht op Delft'. Bezoekers kun
nen, met een speciale bril, wande
len door de straten van het Delft
uit 1660. Dat was in die tijd een
middelgrote stad met zo'n 25.000
inwoners en dankzij de vele brou
werijen, handel en tapijtweverij
en een welvarende gemeente.
Vele schilders portretteerden de
Prinsenstad, maar Vermeer was
een van de weinigen die de zuid
kant van de stad schilderde. Op
het beroemde stadsgezicht, ge
schilderd vanaf het Zuideinde,
zijn de torens van de Nieuwe Kerk
en de Oude Kerk duidelijk zicht
baar aan de horizon. Voor de
Scheepmakerij liggen twee ha
ringbuizen, schepen voor de ha
ringvaart, en in het midden schit
teren de inmiddels verdwenen
Schiedamse poort en de Rotter
damse poort met de ophaalbrug.
Op de computer zyn de straten en
grachten van het Delft van Ver
meer nauwkeurig gereconstru
eerd. De faculteit Geodesie werk
te samen met kunsthistoricus K
Kaldenbach twee maanden aan
de 3D-wereld. De basis vormde
een stadskaart van de bekende
De digitale
versie van
'Gezicht op
Delft. Foto GPO
Gezicht op
Delft'van Jo
hannes Ver
meer. Foto gpd
cartograaf J. Blaeu uit 1660.
Alle bekende elementen zoals de
grachten, de torens en de huizen
hebben we eerst teru ggebracht tot
grote en kleine vlakjes. Alleen de
elementen die zichtbaar zijn van
af de Hooikade hebben we gede
tailleerder ingetekend. We heb
ben een aantal standaardhuisjes
getekend die we vervolgens tien
keer hebben gekopieerd, zoals
vroeger bij die ouderwetse bouw
dozen ook gebeurde. De torens
van de Rotterdamse poort en de
Schiedamse poort met de ophaal
brug zijn speciaal ontworpen door
het Haagse bedrijf Crossworlds,"
vertelt student Ingrid Alkema.
Het idee om een virtueel 'Gezicht
op Delft' te bouwen, kwam van
Kaldenbach. Hij bestudeert al
twintig jaar het werk van Vermeer
en verzamelde tientallen kaarten
en prenten over het Delft van Ver
meer. „Binnen de schilderkunst
hoort Vermeer bij de grote top. En
van alle schilderijen die hy heeft
gemaakt, is het 'Gezicht op Delft'
verreweg het mooist." verklaart
Kaldenbach zijn passie voor de
schilder. „Het is moeilijk uit te
leggen waarom Vermeer zo bij
zonder is. Zeker aan iemand die
weinig weet van schilderkunst.
Bijna net zo moeilijk als aan ie
mand die geen rijbewijs heeft te
vertellen waarom een Maserati zo
lekker rydti"
Kaldenbach is enthousiast over
het resultaat. „De had niet gedacht
dat het er zo levensecht zou uit
zien. Het is echt prachtig. Natuur
lijk is het geen echt nieuwe
vondst, want de faculteit Bouw
kunde heeft in 1980 al vastgesteld
waar Vermeer precies moet heb
ben gestaan. Maar een dergelijke
presentatie van een schilderij is
binnen de kunstgeschiedenis nog
nooit vertoond."
Ook voor geodeten is 'Het Gezicht
op Delft' een interessant schilde
rij, vertelt projectbegeleider van
Geodesie, E. Verbree. „Het stads
gezicht biedt veel aanknopings
punten, zoals de kerktorens en de
Rotterdamse poort, om de exacte
locatie te bepalen waar Vermeer
heeft gestaan."
De faculteit Geodesie werkt al
langer aan een computersysteem,
waarmee geografische data kun
nen worden gevisualiseerd. Maar
ervaringen met schilderijen had
den de onderzoekers nog niet.
Verbree: „Normaal doe je opme
tingen in het open veld, die ver
werk je vervolgens in een platte
grond of een computersysteem.
Nu gaat het om een kaart van drie
eeuwen geleden. En dat Is toch
wel een heel bijzondere ervaring,"
De ingenieur ziet veel voordelen
in het gebruik van virtual reality
by presentaties. „Je bent echt
deel van een andere wereld. Op
een kaart zie je ook wel de straten
en de gebouwen. Maar nu kun je
er echt doorheen wandelen, zien
hoe de omgeving op je afkomt en
ontdekken welk gevoel een stad
teweeg brengt."
„Een schilderij is eigenlijk heel
statisch. De schilder kiest het
punt dat hij het mooiste vindt.
Maar degene die het werk bekijkt,
is misschien best nieuwsgierig
hoe de omgeving er een tikje naar
links uitziet. Dat kan in onze vir
tuele wereld Je kunt zelfs achter
de beeltenis kijken of er overheen
zweven en dan zie je byvoorbeeld
dat er naast de huizenrij op de
voorgrond alleen maar velden lig
gen. Want Delft bestond in die tijd
natuurlijk alleen nog maar uit een
binnenstad," legt de projectbege
leider uit.
Spannend
Kaldenbach en Verbree zyn niet
bang dat de 3D-presentatie de
charme van het zeventiende-
eeuwse stadsgezicht aantast
„Juist niet," zegt Kaldenbach fel.
„Bezoekers kunnen het schilderij
op deze manier beter ervaren, er
echt inkruipen. Mijn ervaring is
dat een schilderij spannender
wordt als je er meer over weet De
torenklok en de trekschuit, in elk
detail op het doek zit een verhaal.
Je kunt de virtuele wereld gebrui
ken om de kennis over het schil
derij en Vermeer te verdiepen en
op die manier zal de waardering
voor deze topschilder alleen maar
toenemen."
Hij geeft een voorbeeld- „We we
ten dat Vermeer heeft gemanipu
leerd met de afmetingen van ge
bouwen de toren van de Nieu
we Kerk is in het echt bijvoor
beeld smaller en de lichtinval.
Het is spannend om te herkennen
hoe Vermeer de werkelijkheid
precies heeft vervormd."
Kaldenbach heeft grootse toe
komstplannen met het program
ma. „Je kunt aan de beelden en
verschillende huizen en torens op
de kaart allemaal extra informatie
verbinden. Bezoekers van het
museum kunnen dan bijvoor
beeld op de Oude kerk klikken en
de geschiedenis van het gebouw
lezen of de computer vragen waar
A van Leeuwenhoek, de tijdge
noot van Vermeer woonde."
Parijs Jean Marais, die gisteren
op M-jarige leeftijd in Cannes aan
de Cóte d'Azur overleed, was bij
leven al een mythe. Zyn carrière
deelde hy tussen toneel en film,
waarby hy in de ogen van het pu
bliek de onafscheidelijke compag
non bleef van schry ver-dichter-ci-
neast Jean Cocteau.
Marais, die op 11 december 1913
in Cherbourg werd geboren als
Jean Villain en zoon van een arts,
stond als middelbare scholier al
graag op de planken. Vooral dank
zij zyn markante athletische ui
terlijk lang en blond, brede ka
ken en blauwe ogenmaakte hij
in 1933 zijn debuut in de film.
Een doorbraak het echter nog eni
ge tijd op zich wachten en jaren
lang werkte hij nog als fotograaf
en figurant. De roem kwam pas na
zijn ontmoeting met de schryver
en dichter Cocteau in 1937, een
van de veelzijdigste en merkwaar
digste figuren uit de Franse
kunstwereld in de eerste helft van
deze eeuw. Cocteau raakte ter
stond onder de indruk van de jon
ge acteur met het profiel van een
Griekse god en bood hem een rol
aan in zyn stuk Oedipe Roi (Oedi
pus).
Zelfs tijdens de oorlog lachte het
succes Marais toe, met name m
L'Etemel Retour, Bejubeld werd
hy voor zyn rol in Cocteaus verfil
ming van 'La Belle et la Béte'
(Beauty and the Beast) en de to
neelstukken 'L'Aigle deuxtètes'
en 'Les parents tembles'. Na de
oorlog volgden onder andere 'La
machine infernale' en 'César et
Cléopatre'.
De triomfen volgden elkaar op m
een loopbaan die zorgvuldig door
Cocteau werd gestuurd. Die
schreef diverse scenario's voor
zyn jonge protégé en regisseerde
zyn belangrijkste films. Onverge
telijk trad Marais op als Orpheus
in Qyteaus gelijknamige film.
Na C/Jteaus dood m 1963 speciali
seerde Marais zich in heldenrol
len in avonturenfilms, waarin hij
tydens gevaariyke scènes onder
geen beding een stand-in wilde,
zoals in 'Le capitaine Fracasse',
'Le masque de Fer' en "Le eomte
de Monte Cristo'.
De acteur zette zich verder onver
moeibaar m om de herinnering
aan Cocteau levend te houden,
door diens toneelstukken op te
voeren en gedichten voor te dra
gen. In 1990 trad Marais nog in
Den Haag op in een stuk van Coc
teau. Marais speelde in totaal in
meer dan zestig films, waarvan
Bernardo Bertolucci's 'Stealing
beauty' in 1995 de laatste was. Te
gen het einde van zyn leven hield
hy zich onder meer bezig met zyn
talloze hobby's, onder meer schil
deren. Wegens zyn veelzijdige ta
lent werd hy in 1996 benoemd tot
de hoogste rang van de Legion
d'Honneur, die van commandeur.
Zelf zei hy graag: „Ik ben geen ar
tiest, ik vermaak me."
Door Martin Bijkerk
Achteraf besef je pas hoe verdu
veld knap het in elkaar steekt al
lemaal, maar op het moment van
de voorstelling geniet je alleen
maar. 'A touch of Weill', van de
Spaanse zanger/danser/choreo
graaf Joaquim Sabaté is een van
die zeldzame voorstellingen waar
in je als recensent na een kwartier
pen en blocnote terzijde legt, om
dat je je ongestoord wilt laten
meevoeren. In een merkwaardig
toneelbeeld van levensgroot gede
formeerde menselijke gestalten
van papiermaché zingen, musice
ren, dansen en acteren vijf men
sen die multigetalenteerd zijn,
Onderwerp is het welbekende
liedrepertoire van Kurt Weill, veel
toeschouwers neuriën gezellig
mee met Surabaya Johnny en an
dere onsterfelijke liedjes. De
dans, de zang en de muziek zijn
op een ongelooflijk knappe ma
nier met elkaar verweven doordat
geen der artiesten zich aan dezelf
de discipline houdt. De counter
tenor Amon Zlotnik danst even
soepel als hij zingt, zet in travestie
een ontroerend verbitterd wijf'
neer, of een olympische drag-
queen die radslagen draait op vijf
tien centimeter hakken,
Joaquim Sabaté zingt in het coun
ter-register weliswaar valser dan
Madonna, maar maakt in zijn
danswerk, en in de liederen die
minder hoogte vereisen, veel
goed. De choreografie die hy cre-
eerde getuigt van een muzikali
teit die maar zelden op het dansto-
neel is te zien.
Absoluut meesterschap bereikt
Sabaté in de wijze waarop hij ac
cordeonist Peter Vree, klarinettis-
te Barre Bouwman en pianiste
Maite Iparraguire zingend en
dansend in de toneelhandelingen
weet te betrekken. Sabaté haalt
het maximum uit de danstheatra-
le mogelijkheden van de drie,
zonder hen ook maar een seconde
boven hun macht te laten grijpen.
Zo bereikt 'A touch of Weill' die
symbiose van muziek, dans,en to
neel waar anderen slechts naar
kunnen reiken. En hoe vilein de
counters ook trachten te zyn in
hun glilteyurkjes en gigahakken,
ordinair nichtencabaret wordt de
voorstelling nergens omdat het
daarvoor vakmatig een te hoog ni
veau heeft. Heerlyk.
'A touch of Weill', première. Ge
zien gisteravond in Korzo Thea
ter Den Haag, tijdens CaDance
festival. Daar nog vanavond.
Haarlem Wereldster-jn-aan-"
tocht Ilse DeLange heeft zodanige
problemen met haar stem dat zè
deze week haar mond niet open
mag doen. De countryzangeres
ondergaat vrijdag een vervolgon
derzoek aan haar werkkapitaal.
Kunipt
Kuruption!
A&M/Polydor
d u u
123:46 mm.
De Amerikaanse rapper Kurput alias Ricardo Brown heeft een brug ge
slagen in de bloedige stryd tussen de West Coast en East Coast rapsce-
nes. Zyn cd 'Kuruption!' is een dubbelaar met een schijfje voor zowel de
west- als oostkust. Deze bi-coastal edition bevat naast de gladde, Puff
Daddy-esque oostkust hiphop dan ook westelijke G-funk en gangsta rap
in de Death Row-sfeer.
Zelf komt Brown van origine uit het oostelijk gelegen Philadelphia,
maar hij zette zijn eerste schreden op het rap-pad pas op het even be
ruchte als befaamde Death Row-label. Het op het eerste oog stichtelijke
gebaar om voor beide kusten een cd af te leveren, lijkt daarom niet meer
op een angstvallige poging tot lijfsbehoud, Tussen grote namen als
Tupac, Dr. Dre en Snoop Doggy Dogg (die hy ooit in een rap-battle ont
moette) kreeg hij bij Death Row nooit de kans om in het licht te treden.
Na de ontmanteling van het label verdween hij in het rumoer. Nu heeft
het liefje van rap-diva Foxy Brown met medewerking van onder ande
ren Soopa Fly Priest, Daz Dillinger en Warren G er een aardig cd'tje uit
geperst, zonder overigens erg inventief te zijn. Daarvoor behoeft de be
brilde rapper dan ook geen prijs te krijgen, maar misschien gokt Kurupt
met de voor oost- en westkust vriendelijke cd wel op een soort muzikale
Nobelprijs voor de vrede. Is ook leuk.
DènisS.Wiermr
C
