mmi
Clubgebouw De Hollandiaan
is 'architectonisch pareltje'
Een Schiedams experiment met een hele lange staart
Verdachte serie-inbreker wilde slechts 'mooie tas'
Kaasschaaf
Dichters en fotografen
Vrouwen in de Filippijnen
Open huis NME-centrum
Renovatie kerktoren
Bert van
Bommel wijdt
Jaarboek '98 aan
oude en
toekomstige
monumenten
Rotterdams Dagblad
tt.-i
Wethouder Wegman wordt hier en daar in Schiedam verweten op
halfslachtige wijze de begroting sluitend te hebben gemaakt De zo
genoemde kaasschaafmethode is, als ik het goed heb begrepen, voor
het laatst gehanteerd. Volgend jaar moeten keiharde keuzes worden
gemaakt en verdwijnt Wiegmans kaasschaaf in de keukenla. Met dat
vooruitzicht voor ogen bood SP-fractievoorzitter Edith Kuiter! de
wethouder vorige week een gouden kaasschaaf aan.
Heeft u zijn gezicht gezien, afgelopen woensdag op de foto in onze
krant? Nee, haal 'm dan nog meer even uit de doos met oud papier.
Het is de moeite waard. Jonge, jonge. Zit ie me toch met een peen en
uiengezicht naar dat ding te kijken! Je ziet 'm denken 15ezus, wat
moet ik dtór nu mee? Nu hebben we thuis twee kaasschaven.'
Zo'n kop zou ik ook hebben. Sterker nog, met precies zo'n gezicht
stond ik enkele maanden geleden ook. Niet met een kaasschaaf in
mijn handen, maar met een kaasmolentje. Het ding ging plotseling
kaduuk en de geplande pasta-party viel bijna in duigen omdat de
ovengerechten niet konden worden gegratineerd.
Dat kaasmolentje had ik jaren geleden ergens in Frankrijk gekocht
Handig hoor zo'n dingetje. Stukje oude brokkelkaas erin, wat korda
te zwengeltjes aan het molentje en je hebt in een handomdraai ge
raspte kaas op je dampende avondmaal. Nu dus niet meer, want ik
kan nergens in Nederland zo'n apparaatje vinden. Zelfs een 'opspo
ring verzocht-telefoontje met de politie in Schiedam leyerde geen
bruikbaar adres op.
Toen ik Aad Wiegman daar plotseling met die kaasschaaf zag zitten,
werd het vuur voor mijn zoektocht naar een kaasmolentje plotseling
weer aangewakkerd. Kan de wethouder van financiën volgend jaar
niet een kaasmolen-methode toe gaan passen om de begroting slui
tend te krijgen? Wie weet dat dan Will van Wijk met de overhandi
ging van een gouden kaasmolent; e de door de WD verfoeide rasp-ra-
ge wil afschaffen. Als ie er eentje vp de kop kan tikken tenminste. In
dat geval dan gelijk het verzoeker direct maar twee te kopen. Eentje
voor mij! Dan kom ik volgend jaar de burgemeester en wethouders
tracteren op pasta. Met vers gedraaide kaas uit mijn nieuwe kaaamo-
lentjeerop!
SANDER SONNEMANS
Vlaardingen
Amateurfotografen laten zich in een expositie in de
Vrije Akademie aan de Oosthavenkade inspireren
door gedichten met het thema Winterlicht. De ten
toonstelling, die tot en met 18 december te zien is, is
een initiatief van Kunstgebouw en de Stichting
Kunst en Cultuur Zuid-Holland. De gedichten zijn
afkomstig van dichters uit den lande die gereageerd
hebben op een oproep van Kunstgebouw, een cultu
rele organisatie in Zuid-Holland met ais doel zoveel
mogelijk inwoners in contact te brengen met kunst
en cultuur. De deelnemende fotografen hebben op
hun beurt hun associaties bij de gedichten omgezet
m beeld. Geïnteresseerden in deze wisselwerking
tussen poèzie en fotografie kunnen van dinsdag tot
en met vrijdag terecht in de Vnje Akademie van 9,00
tot 17.00 uur, op donderdag en vrijdag ook van 19.00
tot 21,00 uur.
Mw. J. van Geest-van Dijk uit 's-Gravenzande is
woensdag te gast bij de Nederlandse Christen Vrou
wenbond, afdeling Holy-Noord. Aan de hand van
dia's zal zij vertellen over het project Vrouwen in de
Filippijnen van de christelijke vrouwenbond. Leden
en belangstellenden zijn uitgenodigd voor deze bij
eenkomst in de Vredeskerk aan de Olmendreef. Aan
vang 20.00 uur.
Het Centrum voor Natuur-en Milieu Educatie (NME)
houdt woensdag open huis. Het NME is aan het einde
van de zomer verhuisd van de Oleanderstraat naar
de Havenstraat 2d. Wethouder Wesenhagen overhan
digt deze middag tevens het eerste exemplaar van
het lespakket 'Lege batterijen? Geef ze een tweede
leven' aan een vertegenwoordiger van de scholen.
Het NME verzorgt at enkele jaren lessen voor het ba
sisonderwijs in Maassluis. Ook kunnen scholen er
leskisten, video's, cd-roms en andere materialen op
het terrein van natuur- en milieuonderwijs lenen.
Het nieuwe lespakket over batterijen, bestemd voor
alle basisscholen, is ontwikkeld door Stibat (Stich
ting Batterijen) en gaat over de inzameling en ver
werking van hatterijen
Redactie
Waterweg:
Edwin
Comelltse,
Marc Floor,
Ben van
Haren,
Danielle
Hermans,
Judith van
Klaveren,
Marlétfe
Olsthoom,
Jan
Rozendaal
Overde
Vesten 3,
3116 AD
Schiedam
Postbus 373,
3100 AJ
Schiedam
Telefoon
2732700
Telefax
4265227
Sportredac
tie:
Sander
Sonnemans
Telefoon
2732700
4004310
Zelfs de grondlegger van Hollands zelfstandigheid Dirk Hl op de hoek
van de Markt en de Schoolstraat wendde verbijsterd zijn hoofd af nadat
het groene doek rondom de kerktoren was gevallen. Ook het geuzenmo-
nument verzette zich met opgeheven hand richting stadhuis. Waaromde-
ze al dan niet terechte gevoelens? De Facilitaire Dienst Afdeling Gebou
wen en Service van de Gemeente Vlaardingen heeft mijns inziens iets
'monumentaals' in en voor Vlaardingen omzeep geholpen. Hierbij doel ik
ni et op de sier lij ke steigers rondo m de tor en. Niet op het vakkundig uitge
voerde voegwerk, het nieuw aangebrachte laagje verf en de nieuwe blik
semafleider van de toren. Dat was immers hard nodig, zodat die halve mil
joen 'keiharde guldens' volgens mij naar wens zijn besteed. Zei het niet
dat er weer eenszonder enigmenseUjk gevoel en overleg, dier-, natuur-en
milieu-onvriendelijke beslissingen zijn genomen.
Het gaat om het volgende: sinds mensenheugenis hui§t er in dit soort to
rens een grote verscheidenheid aan vogels: de torenvalk, de torenkraai of
kauw, de kerkuil, detorenduifen dezeerbekendehoutduiven. Voordeto
ren op de Markt 63 geldt de behuizing voor deze vogels al sinds 1744.
De renovatie van de toren luidde echter voor hen het einde van bewoning
in. Bij aanvang van de werkzaamheden werden zij door werklui in door-
werkpakken verjaagd en werd hun woonomgeving afgesloten met een
groen en modem uitziend net. Na vele vergeefse pogingen bleek er geen
doorkomen meer aan.
Eindelijk viel het doek om de kerktoren, worden de steigers nu neerge
haald, dus kerende vogels fluitend huiswaarts. Maar er is het een en ander
veranderd. Bij aankomst bezeren zij namelijk direct hun neus (snavel),
want er zijn inmiddels roestvrijstalen tralies en of ruiten in de licht-en to
rengaten geplaatst. Ook zijn galmgaten gedicht met kippengaas.
Nooit en te nimmer had er er iemand last van hen. Zelfs de stadsbeiaar-
diers waren met hen goede maatjes. Dirk 111 zag dit alles met lede ogen
aan, hoe verbijsterde en verwarde vogels de gerenoveerde muren der
kerktoren afzochten, op zoek naar hun eeuwenoude onderkomens. Wat
zich daar de komende dagen, maanden en misschien wel jaren op grote
hoogte af gaat spelen laat zich raden. Dirk ni zal op zijn besluit het hoofd
te doen afkeren van zulk een bloederig schouwspel, nimmer meer terug
komen en deopgeheven handvande man van het verzet richting het stad
huis zal nimmer worden ingetrokken.
Dirk Tempelaar, Vlaardingen
Door Mare Flooi
Rotterdam/Schiedam—Een Schie
dammer had gezien hoe dit jaar
op de ochtend van 5 augustus een
man langs zijn woning fietste,
stopte, een boodschappentas met
inhoud in de bosjes legde, en zijn
weg vervolgde. Daar moest meer
achter steken, dacht de opletten^
de burger, en hij informeerde de
politie. Die bekeek Qv 4as en vond
daarin onder meer een videore
corder, cd's en een spelcomputer.
Een agent besloot af te wachten
wie de tas kwam ophalen.
Al een uurtje later was het raak.
De 38-jarige M. V. fietste op de
bosjes af, pakte de tas en ging er
weer vandoor. Na een achtervol
ging wist de agent de man van
zijn fiets te sleuren en aan te hou
den. De spullen in de tas bleken
nog dezelfde ochtend te zijn ge
stolen uit een woning aan de
Schiedamse Schie.
De verdachte M. V. - normaliter
dakloos rondzwervend m Rotter
dam - ontkende gisteren voor de
Rotterdamse meervoudige straf
kamer echter de bewuste tas met
spullen in de bosjes te hebben ge
dumpt. Dat hij de buit had opge
pikt kon hij niet ontkennen, maar
ja, wie laat zo'n mooie tas nou lig
gen?
Of hij altijd zo goed in bosjes keek
als hij er langsfietste, wilde recht
bankpresident S. J. van Klaveren
dan ook van V. weten. ,,Nou nee,
maar ik zag die tas gewoon," ant
woordde die. Van Klaveren: „En u
had nog niet zo'n tas en dacht: die
vind ik wel handig om te hebben?
V. bleef echter volhouden niet te
weten hoe de tas m de bosjes was
terechtgekomen. Ook ontkende
hij iets te maken te hebben met
dne pogingen tot inbraak en een
geslaagde kraak die op dezelfde
ochtend waren gepleegd in Schie
dam en Rotterdam. Bij één po
ging was V. door twee getuigen
voor de volle honderd procent
herkend.
Rond 9.00 uur hadden twee jonge
tjes van 10 en 12 jaar gezien hoe
een vreemde man bij hun woning
aan de Rotterdamse Zestienho-
vensekade had aangebeld en ver
volgens tegen de voordeur begon
te trappen. Alleen thuis en doods
bang telden ze meteen hun moe
der. De man verdween echter voor
er iemand bij de woning kwam.
Evenals de getuige die een man
de tas had zien dumpen in de bos
jes, herkenden de twee jongetjes
V. als de dader bij een spiegelcon
frontatie, Daarbij kwam officier
van justitie G. M. Munnichs met
een verklaring van een medege
vangene van V. Die had verteld
dat de verdachte hem had ont
huld waar een geldkistje was te
vinden dat eveneens was buitge
maakt bij de inbraak aan de
Schie. Het kistje werd inderdaad
op de aangewezen plek gevonden,
achter een elektriciteitshuisje in
Schiedam.
En zelfs de Rotterdamse parket
wachten zagen in de aan heroïne
en cocaïne verslaafde V. een vaste
klant. Maar de verdachte bleef de
rechtbank voorhouden dat ze toch
echt de verkeerde hadden. „Ik
weet niks van die inbraken," zei
hij. „Ik ben die ochtend ook niet
naar Schiedam gefietst. Hooguit
erlangs."
De officier van justitie achtte de
geslaagde inbraak en twee pogin
gen daartoe bewezen. „Ik ben er
in mijn hart van overtuigd dat hij
ook verantwoordelijk is voor de
derde poging, maar bewijzen
daarvoor hebben we niet," zei hij.
Munnichs eiste een jaar celstraf
tegen V.
Raadsvrouwe A.H.A.C. Waals
vond echter dat de bewijslast te
gen V. aan alle kanten rammelde.
Vooral de politie was behoorlijk
tekortgeschoten. Die had bijvoor
beeld onvermeld gelaten wat de
afstand was tussen de getuige die
de dropping van de tas had waar
genomen en de dader. Bovendien
voerde zij aan dat de spiegelcon
frontaties onrechtmatig waren.
Want niet had V. als enige persoon
aan de getuigen moeten worden
getoond zoals nu het geval was ge
weest, maar tussen een aantal an
dere mannen. „Want mijn client
voldoet nogal aan een algemeen
signalement." constateerde zij.
„Kort donker haar, ongeschoren,
en een leren jack." Waals eiste
dan ook vrijspraak.
De rechtbank doet op 30 novem
ber uitspraak.
Door Ben van Haren
Vlaardingen „Als het tot
een eerlijkere toedeling van
kosten komt en het gebruik
van energie en grondstoffen
economisch zwaarder gaat
wegen, zal ook om financiële
redenen steeds meer herge
bruik van oude gebouwen
sprake zijn."
Bert van Bommel draagt in zijn
artikel Vlaardingse monumenten
en stadsgezichten' zelfs milieuar
gumenten aan om bestaande ge
bouwen een nieuwe bestemming
te geven. Het artikel vult bijna ge
heel het Historisch Jaarboek 1998,
dat afgelopen week is versche
nen.
De presentatie vond plaats in de
hal van het hoofdkantoor van
Klaasse Klaas se, een onlangs in
een grotere groep opgegane ac
countantsgroep. Gastheer Klaas-
se sprak in zijn openingswoord
over een kantoor met 'dure vier
kante meters'. Het is een villa, die
reder IJzermans aan de Schie-
damseweg liet bouwen in 1883.
Hij kon toen vanaf zijn balkon
over de weilanden heen de haven
en zelfs de Maas zien. Pas veel la
ter kreeg de Schiedamseweg rijen
winkels. IJzermans' vrijstaande
villa, met tuin rondom, was gele
gen tussen het perceel van villa
Maaszicht van de familie Van Lin
den van den Heuvell en de tuin
van De Harmonie, waarop de
Stadsgehoorzaal is gebouwd. La
ter kocht Mees Zoonen de Villa
Uzermans' om als bankgebouw te
gebruiken. Klaasse beloofde de
Historische Vereniging Vlaardin
gen om te bly-
ven proberen
'als goed rent
meester' met
het opvallende
gebouw om te
blijven gaan,
maar vertelde
tevens dat de
noodzakelijke
restauratie van het zinken dak
bijna een half miljoen gulden zal
kosten.
Grootheden
Van Bommel, als architect-advi
seur werkzaam op het bureau van
de Rijksbouwmeester, beschrijft
Vlaardingse monumenten in de
breedste zin van het woord. Nog
herkenbare terpen, zoals Markt
en Landje van Chardon, histori
sche wateren, parken, gevelste
nen en ornamenten komen naast
alle soorten van gebouwen in zijn
artikel aan bod. In de meeste ge-
sallen vermeldt hij hierbij behal
ve de naam van de ontwerper ook
de betekenis die deze heeft in de
Nederlandse bouwgeschiedenis.
Vele grootheden hebben in Vlaar
dingen werk afgeleverd.
De rijkdom van
Vlaardingen aan
WEuCrüpuOuV»-
monumenten en
de angst dat die
verloren gaan,
klinkt door in het
rijk geïllustreer
de verhaal van
Van Bommel, lljj
relativeert wel
maar plaatst te
vens veel kriti
sche kanttekeningen. Hij noemt
vernielingen door het aanbren
gen van dubbelglas en het ge
bruik van kunststof kozijnen. Hij
waarschuwt tevens voor het ver
keerd toepassen van nieuwe tech
nieken.
„Helaas
Ul^JAl li 1 UI
praktijk
maar al te
vaak dat het
nodig is om
aandacht
voor onder
houd- en
restauratie
technieken
te vragen.
De spreiding van kennis en vaar
digheden op het gebied van tradi
tioneel bouwen is schrikwekkend
afgenomen en moderne technie
ken, hoe nuttig die in sommige
gevallen ook zijn, worden maar al
te vaak niet of verkeerd toege
past. Een voorbeeld in dit verband
is gcvclrcmiging. Het is dc laatste
decennia in om gevels te laten rei
nigen en helaas moet gezegd wor
den dat in vrijwel alle gevallen dit
werk wordt uitgevoerd op een wij
ze die het gebouw meer kwaad
dan goed doet. Het zogenaamde
vuil op de gevels ligt namelijk
niet alleen op het oppervlak, maar
is doorgaans ook diep in het mate
riaal gedrongen en sterk gehecht.
Bij het losmaken van dat vuil
wordt onvermijdelijk ook de steen
en de voeg beschadigd, zodat één
Van het balkon van de *VI)la
van Uzermans' aan de Schie-
dams©weg kon na gereedko
ming In 1883 reder Uzermans
over de Maas zeilende sche
pen Zien passeren. Foto Bert van
Bommel/Reproductie Roet Dijkstra
maal reinigen afhankelijk van de
gebruikte techniek ongeveer
overeen komt met een halve tot
vele eeuwen natuurlijk verval van
de gevel."
En over het uit 1650 daterende ou
de stadhuisje aan de Markt merkt
hij op: „De zogenaamde histori
sche hal in het stadhuis is hele
maal niet zo historisch als wij den
ken. De hal is tot stand gekomen
door de ruimten van de midden
gang en de kamers ter rechter zij
de daarvan samen te voegen."
Mendelssohnplein
Hij betreurt het verlies van de
staalconstructie in de raampartij-
en van de portiekflats rond het
Mendelssohnplein (van Jan Wils,
de ontwerper van het Olympisch
Stadion). Natuurlijk pleit hij op
nieuw voor de instandhouding
van de Pniëlkerk van Jac. van der
Vlis uit Vlaardingen. „De enige
nog bestaande kerk uit de jaren
1950 die ik het stempel monu
ment zou willen meegeven."
De recentere Sionkerk aan het
Westnieuwland - 'eerste grote
zelfstandige werk van Hans
Treurniet' - ziet hy als een toe
komstig monument. Het vroegere
clubgebouw van De Hollandiaan
in park 't Nieuwelant, van fa-
brieksarchitect L. Poldervaart,
noemt hij „een architectonisch
pareltje dat beter verdient dan de
huidige deplorabele staat."
Te weinig waardering krijgt vol
gens Van Bommel ook het oude
Post- en Telegraafkantoor, dat in
1939 aan de Westhavenkade ge
reed kwam en met fraai beeld
houwwerk is versierd. In die
buurt bewondert hij verderde ori
ginele winkelpui van een vroege
melkwinkel van Hollandia en de
rondbouw op de hoeken van Rij
kestraat en Westhavenplaats.
„Misschien is iemand bereid een
blikopener op het pand los te la-
ten," schrijft hij over de na meu-
beltoonzaal tot supermarkt ge
worden vroegere Van Toors OHe-
goedfabriek aan de Parallelweg,
waar de deels ronde bakstenen
gevels achter metaalplaten zijn
verstopt.
(Het Historisch Jaarboek 1998,
met kronieken van 1947 en 1997,
kwam tot stand met financiële
steun van Klaasse Klaasse en
Boekhuis Den Draak).
Dlntdag 17 m~refnber
SCHIEDAM
Dcdfl 4 Motons. AvondbtljartgroeoStricklede.
18.00-20.00u. Wijkcentrum De Blauw®
toug. Contactmiddag oud-lndiégangers,
1330u, Theetor a.d. Schto. Staatsope ra van
Tatarstan met LaTravtata.20.15u. 't Podium.
Jamsessie, 2 L30u.
VLAARDINGEN
Holy Ziekenhui*. Informatiemiddag hart- en
vaatziekten. 14.00-16.00u. De Babb®r«pol-
der. Presentatie hul pmtddelendoorlhuiBZOrg-
wnkel, 14,00u. Dc Soenda. Rookvrij klaver
jassen, 19.O0-21.3Ou, Da Lijndraaier. Jut»*
leumoostzegel-veiimg. 20.15u.
ROTTERDAM
Dizzy 22.00 Amtf PereSmanTno. Hal 414,00
Voodo. LantararvVarwtar 19.30 DEAF 98:
Sene van 5. 20.30 DEAF 98: Jedeg. Rottar-
darnte Schouwburg Kl.z. 20.30 Gebf.. Botv
heur 17.30-21.00 DEAF 98: Digtal Dtvfl.
Ned. ArchHectuuHnstrtuut 20.00-22.30
Citylrfe; verhalen van de stad. Zaal da Unie
20,30 De artistieke wet van de traagheid.
Woensdag 18 november
SCHIEDAM
Dc de 4 Motor»*. Ouderenbiljarttoemooi,
9.30-16, OOu., bingo, 13.30-16.00u. en da-
mesbiljart, 18.00-22.00u. NP8 Gebouw.
FilmavondH-stonscheVer,Schiedam,20.00u.
VLAARDINGEN
Harmonie. Demonstratie houtsnijden bij NV-
VH, I0.00-I2.00u. Stedigehoorzaai. To
neelgroep Het Volk. 20.OOu. Vredeskerk.
Maandelijkse bijeenkomst NCVB, 20.00u.
MAASSLUIS
Centrum voor Natuur- en MUtou Educatie.
Open huis, 13.30-15.30u,
ROTTERDAM
Prins®* Theater 14.00 Kindermddag, i.s.m.
Stichting Dunya. Rotterdam TheaterWest
14.00 Manjke van Mil. Verteltheater, Oodora-
ma 2030 Castor et CompagmeiCanada)Ro-
town22.00 Hey DJ. Met het Parool team. Rot
terdam TheatarWart 19,30-21.30 Koor
Spelen met je stem. Theater 't Kapelletje
13.00 Tussen de Boxen. TfwotwZuMpto/n
Gri 20.15 Fred P»ek. Zaal de Unie 20.30
NCRV Volgspot-Lwe. Lantar«Wenster
20,00DEAF 98: Sene van 5: Why2K?. ƒ20.30
DEAF 98: Jetlag. GJWtotfteeWheater203Q
Tiy-out Blaman, Vrouw en Vriend. Schel-
Bnfs 19.00 Moeders Mooiste. Hal 414.00
en 20.00 Voodo. Luxor Theater 2 0,15 Came-
retten1998. RotterdantoeSchouwbuig Stu
dio 20.45 Het drama van de dochters van Lot
W.Z. 20.30 Gebr.. RO THEATER Try-out
N0ehtas4el.BonhewlO.OO-2i.OO DEAF 98:
Digital Drve. (14.00-18.00 DEAF 98: Open
Territories). Erasmus Universiteit, d IB-77
16.00-17.15 SG Dossier: emotionele Intelli
gentie. Maatstaf voor succes? Nlghttcwn
22.00 DEAF 98: Nighttowi. Dutch Electronic
Arts Festival. Prinses Theater 20.00Wereld-
programma, i.s.m. Stichting Dunya,
Bioscopen
Van do. 12 t/mwo.lBnov.
ROTTERDAM
Cinerama 1: The Horse WisepeT (12) dag,
(beh.za.zo.) 12.20-18.20-20.20, zazo.
12.50-1635-20,20. Cln.2: 'Blade' (16)
dag.18,30-21.30. do.vr.ma.di.ook 1230-
1530. CtnJ: 'Lock, stocks, two smoking bar
rel' (16) dag 15.45-1830-21.15, do.vr.ma-
.di.ook 12.45. Cfr.4: 'Elizabeth' (16) dag.
12.10-15.20-18.10-21.10. CtoA 'Saving
private Ryan' (16) dagl7.l5-20.45,
do.vr. ma.di .ook 1330.
I ma* Theater 'Amazone' (a) dag 13, 'Eve
rest1 (al) dag.14-18-19. Thrill Ride' (al) 15-
20. 'Saving Private Ryan" (16) dag 21. 'Seren-
getr Symphony* (12) dag 17,15 zo.oph 11,
Ven.1: 'Sunday* (16) dag 19.30, vr.ook 15.
'Like it is' (16) dag(beh,ma.) 22, Sneak Pre
view ma.22. Ven.2: '2 mmuten shite' (16)
dagl9,30, wo. 15. 'Riviera Hotel' (16) dag
21.30. 'Bratvr, 15.30. 'U Strada'zo.13. 'Piz
za, Wrra, faso', zo.15. Rotterdam Filmeourse,
ma. 16, VenJ: 'Mrs.Dslkwa/ (16) dag20,
vr.15. The Ice Storm' (16) dag22, Ven.4: 'le
bal masque' (16) vr.i5.iO.13. 'Orbis Pictus'
(16) dag 19.30, The James Gang* (16)
dag22.
Lum.l: The Negoüator" (16) dag 14-17.30-
21. Lum. 2: 'Halicween: H20' (16)
dag18.45-21.30, do.vr.ma.di.ook 13,15-
16. Lum.3: 'Godzilla,(121dagl7.45-21,do-
.w.ma^j.ook 14. Lum. 4: 'Nightwatch' (16)
dag.16-18-4 5-21,30, do. vr.ma.dt.ook 13.
Pettto: 'Saving Private Ryan' (16) dag 11.40-
17-20.40. The Truman Show' (12) dag
11.30-14-16,50-19.15-21.40. do.nlet
11.30.'Blade'(16)dagl6.10-i8.50-21.3ft
vr.met 16.10. do.vr.ma.di.ook 11-13.35, 'Out
of Sight' (12) dagl5.30-1835-21.20; do.vr
.ma.di.ook 11,20. di.niet 2130. The Horse
Wiisperer* (12) dag 11.40-16-20. The Ne-
gobatof* (16) dagl5.20-18,15-21.10, do.vr-
.ma.di.ookll.50,'DrDolittle'(al) dagll.20-
14-16,30-19-21,50. Sneak preview. 'Chop-
fStvowtuq1'30' Lum.1: 0
.Za.GG.15. Lum.2: 'Snake eyes' (16) ttJa.
00.30. Lum.3: The negotiator' (16) vr-
.Z0.OO.15. Um4: 'Halloween: H20' (16) vr-
ja. 00.30,
KJndermatinees: Ciru2: 'Dubbel Dwars' za-
JO.wo.12-15. Ctn3: 'Het magische zwaard'
za.zo.wo.13.15. Ctn.5: 'Small soldiere' za-
.zo.wo. 12,05-14.40. Lum.2: 'Dr.DolittJe'za-
JO.wo-13.30-16.LumJ: 'SerengetSympho-
ny' za.ZO.wo.14. Lum.4; 'Air Bud' za-
jo.wo.13.30. Patfté: (Dubbel Dware' za-
.zo.wo.13.15, 'Madelief; Krassen in het tafel-
öad' zajo.wo. 11.10-13.20. 'Jacht op de
kleintjes'za zo.wo.ll-13.10.Vert.:'Madelief,
krassen in hettatelblad'zo.l3-15rwo.l5. 'De
tovenaar van Oz' zo.13. 'Pippi Langkous*
zo.wo. 15. 'Koningder maskers'zo.wo. 15.
Schiedam Met het experiment van het
elektronisch stemmen had Schiedam tij
dens de begrotingsbehandeling niet al
leen een primeur; het bleek ook het start
schot i'oor een felle discussie over het de
mocratisch gehalte van de politieke be
sluitvorming in de Brandersstad. Want
het individuele stemgedrag van de lokale
raadsleden valt nu op geen enkele manier
te controleren. Een druk op de knop mag
misschien wat sneller afgehandeld zijn
dan het ouderwetse handopsteken; dui
delijker is het zeker niet Want wie stemt
nu voor en wie tegen? De gang van zaken
rond een motie over de toegangsgelden
van het Stedelijk Museum Schiedam was
een mooi voorbeeld van deze verwarring.
Bij de bespreking verklaarden alle partij
en voor het plan te zyn. By het elektro
nisch stemmen floepten er echter twee te
genstanders op,
De discussie is inmiddels ver over de
grenzen van Schiedam heen gerimpeld.
Tot in de Tweede Kamer reiken de gevol
gen van het elektronisch experiment.
Landelijke vertegenwoordigers van poli
tieke partijen zijn inmiddels ingescha
keld, evenals "de minister en de staatsse
cretaris van Binnenlandse Zaken.
Het draait nu om de vraag of de lokale de
mocratie gediend is by de overigens zeer
snelle en efficiente manier van stemmen.
Een rondgang maakt duidelijk dat de
twijfel hierover groot is. Als politieke on
duidelijkheid de prijs is van de gewonnen
snelheid, dan houden veel raadsleden,
deskundigen en betrokkenen het liever
bij het ouderwetse handopsteken.
Theo Schoenmakers, voormalig raads
lid en voorzitter van 'Platform Schie
dam, het politieke geweten van de stad'
in brieven aan de gemeenteraad en de
staassecretaris:
„De democratie wordt geweld aangedaan
met de gang van zaken rond de stemming
over de begroting op 12 november. Tij
dens schorsingen in de vergadering van
de raad is door onze vereniging in contac
ten met raadsleden van een groot aantal
fracties ernstig bezwaar gemaakt tegen
de gang van zaken. Slechts voor één
raadslid was dit aanleiding de wijze van
stemmen in de raad ter discussie te stel
len.
De raadsleden hebben ervoor gekozen
het eerder dit jaar van de Schiedamse
keizer verkregen mandaat uit te voeren
in anonimiteit en heimelijkheid, in plaats
van in de vereiste openbaarheid. Ze heb
ben daarmee geen bijdrage geleverd aan
het slechten van de afstand tussen bevol
king en politiek, De kiezer dient immers
de mogelijkheid te hebben zijn gekozen
vertegenwoordigers aan te spreken op de
wijze waarop deze uitvoering geven aan
het verkregen mandaat. Ze hebben zich
onttrokken aan de mogelijkheid om ter
verantwoording worden geroepen over
hun stemgedrag."
M. Boogers, docent bestuurskunde aan
de Katholieke Universiteit Brabant:
„Als er niets over de manier van stemmen
wordt gezegd in de Gemeentewet of het
reglement van orde van de gemeente dan
mag het. Zo simpel is het. Maar ik zie het
voordeel er niet van in. Wat is de winst
van het elektronisch stemmen. Tijd
winst? Dat lijkt me sterk met een ge
meenteraad met vijfendertig leden.
Handopsteken duurt misschien iets lan
ger, maar ook weer niet zoveel langer.
Een nadeel naast dat een deel van de poli
tieke verantwoording van de raadsleden
in de anonimiteit verdwijnt, is het verlies
aan fractiediscipline. Het is nu voor het
individuele raadslid heel makkelijk om
onder de fractiekoers uit te komen. Je
kan lekker een minderheidsstandpunt
innemen zonder dat daar een haan naar
kraait. Zo kan je het gezamelijke stand
punt van de fractie aan je laars lappen.
Dat lijkt me niet echt bevorderlijk voor de
politiekerust."
J. van den Heuvel, medewerkster Ver
eniging van Nederlandse Gemeenten
(VNG):
„Ons hebben nog geen klachten bereikt
dus wij zien nog geen rol voor ons wegge
legd. Wij kunnen alleen de letterlijke
tekst van de Gemeentewet geven. Voor
interpretatie met u bij het ministerie
zijn."
G. Bodewidz, medewerker van het Mi
nisterie van Binnenlandse Zaken:
.Het is voor ons een nieuwe zaak, Ik kan
niet terugvallen op gelijke gevallen. De
Schiedamse zaak kon hierdoor wel eens
een precedent gaan scheppen- De wet
zegt er in elk geval niets oyer. De zaak zal
dus opzijn merites moeten worden beoor
deeld Daarbij moet worden afgewogen of
het in strijd is met de wet Je kan je echter
afvragen of het wenselijk is om een deel
van de openbare besluitvorming in het
geheime te trekken. Of dit nou de schoon-
heidprijs verdient..."
Burgemeester R. Scheeres van Schie
dam:
„Het systeem is mij prima bevallen. We
zullen het nog weieens vaker gebruiken,
denk ik. Het heeft twee grote pluspunten:
het is sneller en je kan er bijna geen fou
ten mee maken. Bij het handopsteken
word nog wel eens iemand over het hoofd
gezien. Dat zal met het elektronisch stem
men niet gebeuren.
Ik ben echter de eerste om toe te geven
dat er één groot nadeel aan kleeft. Het is
niet voor honderd procent na te gaan wie
er voor of tegen heeft gestemd. Maar in de
eerstvolgende commissie algemene en
economische zaken moeten we maar eens
uitgebreid praten over het systeem. En
ais het bevalt kunnen we het opnemen in
het reglement van orde."
