7
Dreigende tweedeling is signaal
van ontregelde gezondheidszorg
RET dient voor zijn belangen op te komen
m
Zinloos geweld; het'
begint bij jezelf
Sveaparken in Schiedam
Tabakswet
E-mailadres
Millenniumgekte
'Met een
voorrangsregeling
voor 'rijken'
verkort je de
wachtlijsten niet'
Rotterdams Dagblad j
Rotterdams Dagblad
Zaterdag 30 j anuari 1999
Onder eindredactie van Annemfek van Oosten, tel.: 010-4004358
In een aardig pr-stukje in uw krant vermeldde u dat
duizenden mensen op de informatiedag in Sehiedam
af zullen komen, voor bet kopen van een woning in
Schiedam-noord. Dit hobby-project van de Sehiedam-
se wethouder Reinhout bevat echter een aantal nade
len, waarop tot nu toe kritiekloos is gereageerd.
De Zweedse cultuur is geheel anders dan de Neder
landse. Een Zweed zit by na nooit in zijn tuin, de Ne
derlander wel. De tuinen in Sveaparken zijn veel te
klein en mogen niet omheind worden. Dat wordt lek
ker barbecuen tussen de hondenuitwerpselen dus.
Mijn tweede punt is dat Sveaparken niet gebouwd
mag worden. Het vliegveld Zestienhoven gaat uitbrei
den, er komt een grotere baan. Ik vrees dat Sveapar
ken een tweede Zwanenburg zal worden. Je zou bijna
gaan denken dat de Schiedamse wethouder daarom
voor die kleine Zweedse tuintjes kiest. De mensen
kunnen straks toch niet buiten zitten.
Kopers, let op uw zaak.
M. Kok, Schiedam
Minister ElsBorsthandelt.alsarts, naar het medische
inzicht dat tabaksrook de gezondheid ernstige schade
toeb rengt en grijpt in: zij heelt de plicht om patiënten
in bescherming te nemen tegen een ernstige ziekte
bron die tabaksrook heet.
Op8januari 1999verklaardeprof. Piet Borst,directeur
vanhet Nederlands Kankerinstituut teAmsterdamin
het TV-programma 'B W dat de gezondheidsscha
de door tabaksrook wetenschappelijk gefundeerd is
en dat deartsen het daar unaniem over eenszijn. Prof.
Borst vindt het gruwelijk dat kinderen onvoldoende
worden beschermd tegen tabaksrook. Het zit hem
hoog dat er miljoenen guldens aan wetenschappelijk
onderzoek wordt uitgegeven aan kankerbestrijding
terwijl er gewoon wordt doorgerookt. Naar aanleiding
van het feit dat het Nederlands Astma Fonds het
zwartboek'Rookmaaktmyziek'en23.ÜOQbijbehoren-
de handtekeningen aan Els Borst heeft overhandigd,
heeft de minister aangekondigd te overwegen een
boete in te stellen voor beheerders van openbare ge
bouwen wanneerhetrookverbodwordtoverschreden.
Aangezien de reden van dit voorstel bekend is, hoeft
het dus bij niemand verbazing of woede te wekken:
het bezit van een goede gezondheid is voor iedereen
een groot genot.
B. Meulenbelt (verpleegkundige Medische Alliantie
tegen het Roken, lid Astma Fonds, lid Nederlandse
Hartstichting/Vrienden van de Hartstichting),
Rotterdam
Ik vind het een goede zaak dat de raadsleden en wet
houders tegenwoordig een e-mailadres hebben dat via
de website van het stadhuis kan worden gevonden;
mits je mag verwachten dat de e-mail ook wordt gele
zen door de ontvanger.
Vorige week heb ik van de nieuwe mogelijkheid ge-
bruik gemaakten wethouderMeijerenzes raadsleden
op de hoogte gebracht van een ontwikkeling in de
stadsvernieuwing. Jammer genoeg heb ik van nie
mand een reactie gekregen. Tot zover dus geen res
pons op vragen en opmerkingen van de burger.
Deze week las ik in NG {weekblad van de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten) over een kort onder
zoekje naar de bereikbaarheid via internet. Ook de e-
mails van de redactie van dit blad aan gekozen verte
genwoordigers van de grote steden bleven onbeant
woord. Slechts één e-mail weid, weken later, beant
woord. Dat gebeurde in Amsterdam. De e-mails die
naar Rotterdam werden verstuurd liggen waarschijn
lijk nog ergens ongelezen in cyberspace.
Ik concludeer dat de aangeboden mogelijkheid tot
elektonisch communiceren niet werkt. Kennelijk is
het bestuur in Rotterdam nog niet toe aan dit 'nieu
werwetse gedoe'. Het is daarom zaak om de burger
niet in de waan te laten dat het sturen van een e-mail
zin zou hebben. Wordt deze post wel gelezen?
Kortom, gemeente Rotterdam haal het e-mailadres
maar van de website en verwijs mensen naar een post
bus-adres. Burgervriendelijk is dat misschien niet,
maar wel eerlijk.
Julien Luscuere, Rotterdam
De millennium-wisseling is kennelijk in staat om ve-
lenhethoofdopholtebrengen.Ookopzichzelfrespec-
tabele instituten als de NOS, de publieke en commer
ciële omroepen, de schrijvende pers en helaas ook de-
*ze krant blijken zich met graagte te conformeren aan
deze gekte. Dekaterzal echter dubbelhard aankomen
wanneer men uiteindelijk tot het besef komt dat een
etmaal pas voorbij is wanneer de laatste seconde van
de laatste minuuut van het laatste uuris weggetikt. Zo
zal de twintigste eeuw pas echt zijn verstreken nadat
de laatste seconde van de laatste minuut van het laat
ste uur van hetlaatste etmaal vanbet jaar200ü,enheus
geen seconde eerder, voorgoed voorbij zijn. Pas dan
begint het volgende millennium echt.
Wie dus nu al plannen maken (het moeten er vele tien
duizenden zijn) om het begin van de 21 ste eeuw te vie
ren hoeven zich bepaald niet te haasten. Er is des te
meer tijd om op het gemak tot bezinning te komen.
J. G. van Oosten, Rhoon
DE. GEgWHB IDJ
ZOR&.
Tekening Theo Gootjes
Stel dat hij het geld op deplank
heeft liggen, dan nog zou Ars.
L.MJ.L. Lodewick er niet over
piekeren een operatie uit eigen
zak te betalen. „Ik behoor niet
tot de armsten, maar ik wacht
wel tot ik aan de beurt ben," rea
geert de voorzitter aX van de
Raad van Bestuur van het Aca
demisch Ziekenhuis Rotterdam.
Hij vindt het jammer dat de dis
cussie over te weinig geld voor de
gezondheidszorg zich verengt tot
de vraag of rijken die een opera
tie uit eigen zak betalen voor
rang moeten krijgen in het zie
kenhuis. „Iedereen valt daar
over, vooral de politiek, maar er
wordt voorbij gegaan aan de es
sentie van het probleem."
Door Joke Waltmans
De essentie van het probleem is
dat er met deze discussie wordt
getornd aan het Nederlands cul
tuurgoed dat gezondheidszorg
voor iedereen toegankelijk moet
zijn, ongeacht ras, sekse, geloof of
leeftijd en dat we dat solidair met
z'n allen betalen. In de dertig jaar
dat drs. L.M.J.L. Lodewick in de
gezondheidszorg werkzaam is,
waarvan de laatste twintig jaar in
het management, ziet hij dat die
zekerheid aan het vervagen is.
„Tien jaar geleden is de verande
ring gekomen. De kans dat je bin
nen een acceptabele tijd wordt ge
holpen, wordt steeds minder,"
weet hij uit de dagelijkse praktijk.
Op een nieuwe heup moet je ze
ker een half jaar wachten, een
oogoperatie duurt ook zolang. „Je
leeft er geen half jaar langer door
als je eerder wordt geholpen,
maar je leven wordt wel vergald
als je door dat wachten gedwon
gen bent achter de geraniums te
gaan zitten."
Lodewick snapt wat zijn collega
Jan Hamel van het Academisch
Ziekenhuis Groningen bedoelt
als hij zegt dat er een tweedeling
in de zorg ontstaat als de politiek
niet snel genoeg in actie komt. „Ik
stel dezelfde diagnose. Het is een
signaal van de ontregelde gezond
heidszorg," zegt hij.
Gebakken peren
Om de oorzaak daarvan te vinden
gaat Lodewick terug naar 1983
toen door de regering de budget
tering voor de gezondheidszorg
„Do kosten voor de ziekenhuizen en de budgetten van de over-
heidtonen aan dat erveel meer nodïgisdandeoverheid beschik
baar stelt," zegt drs. LM J.L Lodewick (Inzet). Foto LevienWllIemse
werd ingevoerd. „Een prima ma
nagementinstrument dat door de
overheid ais bezuiniging werd ge
bruikt." Dat leidde tot efficiency
verbeteringen en de eerste klap
pen werden zonder veel proble
men opgevangen. „De grens is
een jaar of tien geleden bereikt.
Door een jarenlang tekort zitje nu
met de gebakken peren," legt Lo
dewick uit.
En daarmee wordt het geldtekort
een puur politiekprobleem. In het
verleden is uit een enquête al ge
bleken dat Nederlanders best
meer geld over hebben voor ge
zondheidszorg. Dat betekent ho
gere collectieve lasten. „Maar dat
wil minister Zalm niet, want dan
gaat de Nederlandse concurren
tiepositie in het buitenland naar
de donder. Eigenlijk is het een
krankzinnige discussie. De bevol
king wil wel, maar de sociale las
ten mogen niet stijgen. Dan heb je
een patstelling," schetst Lode
wick het probleem.
Dat mensen door de lange wacht-
lijsten zelf op zoek gaan naar op
lossingen, kan de voorzitter a.i.
wel begrijpen. Dat je met een
voorrangsregeling voor 'ryken' de
wachtlijsten verkort, gelooft hij
niet. Hij geeft als voorbeeld de
privéklinieken waar jaarlijks een
bedrag van zestig tot honderd mil
joen gulden omgaat. „In de ge
zondheidszorg gaat het om zestig
miljard. Als je bedenkt dat die
groep het dubbele tarief betaalt,
los je daarmee de problemen niet
op."
Toch waarschuwt hij de koppen
niet in het zand te steken.Als de
grenzen straks opengaan, kan een
Fransoos hier zo een ziekenhuis
bouwen. De kosten zijn hoog en
de eisen streng, maar de verzeke
ringsmaatschappijen springen er
wel op in. Ook nu al beloven die
maatschappijen dingen die ze
naar mijn idee niet waar kunnen
maken. Een snellere behande
ling? Als je in Eindhoven woont
en je kunt in Den Helder sneller
worden geholpen, dan zou ik me
zelf nog wel even achter de oren
krabben," zegt hjj. Het ergert Lo
dewick vooral dat er onvoldoende
op deze ontwikkelingen wordt ge
reageerd. „Ze staan erbij en kij
ken ema. En als iemand iets
nieuws roept, is er een snelle reac
tie. De politiek wordt nü gecon
fronteerd met de gevolgen van de
keuze die ze in het verleden heeft
gemaakt."
Ook de ambitie, het enthousiasme
en de motivatie die in het zieken
huis aanwezig zijn, worden door
het tekort aan geld in de kiem ge
smoord. Lodewick vindt het daar
om jammer dat er zoveel over zie
kenhuizen wordt geklaagd. „Wij
willen alles leveren, het mag de
patiënt aan niets ontbreken. Dat
bieden wjj graag aan, maar dat
kost geld," zegt Lodewick.
Prachtig schip
In de begroting van het AZR voor
1999 komt dat duidelijk naar vo
ren. Alle ('heel goede en doortim
merde') jaarplannen van de ver
schillende afdelingen bij elkaar
opgeteld, vragen om 330 formatie
plaatsen. Daarvan heeft het AZR
er ongeveer zestig kunnen hono
reren. „Dat betekent dat.tve, tegen,
tachtig procent 'nee' moesten zeg
gen. Medewerkers begrijpen dat,
maar het frustreert wel"
Gedurende het hele gesprek blijft
Lodewick rustig. Verheft zijn
stem niet. Hy weet dat het AZR
doet wat het kan. „We hebben
heel korte roeispaantjes op een
prachtig schip waar je steeds
meer moet. Medisch-technisch
gezien kunnen we ook steeds
meer."
Poen, poen, poen. Dat is er nodig
en niets anders. Het personeel
komt ook wel, als je ze maar wat te
bieden hebt. Want werken in het
AZR is prachtig werk, klinkt het
stellig. En het is hoogstaand, top
of the bill, inspirerend. Lodewick
hoeft niet naar de woorden te zoe
ken. „Onze werfkracht is groot,
maar we zijn financieel beperkt.
We kunnen niet concurreren met
het bedrijfsleven."
De 130 miljoen die minister Borst
de ziekenhuizen beschikbaar
heeft gesteld om de lange wacht-
hjsten weg te werken, kan Lode
wick wel waarderen. „Alle kleine
beetjes helpen," klinkt het gela
ten. „Ze erkent tenminste dat er
onvoldoende middelen zijn." Lie:
ver heeft de voorzitter a.i. dat er
eens goed gekeken wordt naar het
financieel jaaroverzicht van de
gezondheidszorg dat onlangs voor
de vijfde keer is verschenen. „De
kosten voor de ziekenhuizen en
de budgetten van de overheid to
nen aan dat er veel meer nodig is
dan de overheid beschikbaar
stelt. Dan moet je niet als een
IJzeren Hein blijven roepen dat je
maar zoveel in de knip hebt. De
politiek heeft hier zelf voor geko
zen en ze wist van te voren dat de
gevolgen negatief zouden zijn."
Door Gerard Lappee
Het debat deze week over de toe
komst van het openbaar vervoer in
Rotterdam was geen overbodige
luxe, want naast successen kent het
systeem van tram, metro en bus ook
nog een aantal zaken die verbeterd
kunnen worden.
Het probleem van de openbaar ver
voerbedrijven in Nederland is dat zij
elk jaar met een steeds bescheidener
rijksbijdrage moeten zien rond te ko
men. Deze dalende inkomsten leiden
er toe dat de OV-bedrijven hun ande
re inkomsten moeten verhogen én
hun uitgaven moeten verlagen. Con
creet betekent dit dat zij efficiënter
moeten werken, meer reizigers moe
ten trekken en eventueel de prijs van
de plaatsbewijzen moeten verhogen.
Ook het Rotterdamse vervoersbe
drijf RET worstelt met deze opgave.
Na het nemen van een aantal effici-
ency-maatregelen en het besluit om
jaarlijks onrendabele ritten te
schrappen, is de rek eruit. Daarnaast
bleek het afgelopen jaar de groei van
het aantal reizigers achter te blijven
bij eerdere prognoses.
Eén van de voornaamste oorzaken
van dit achterblijvende reizigersaan
tal is dat het zogenoemde 'flanke
rend beleid' van de gemeente Rotter
dam onvoldoende is. Dit beleid is er
op gericht om naast het aanbieden
van een kwalitatief goed openbaar
vervoer het gebruik van de auto in de
stad te ontmoedigen.
Zo kent Rotterdam in vergelijking
met andere grote steden veel gratis
parkeerplaatsen bij het centrum van
de stad, hetgeen zich direct vertaalt
in een dalend aantal reizigers voor de
RET. Dat dalend aantal reizigers
geldt voor de trams op de Kruiskade,
die door het gemis van een vrye
trambaan vaak minuten vertraging
oplopen.
Dat Rotterdam te weinig doet om rei
zigers van de auto het openbaar ver
voer in te krijgen, is voor Groenlinks
onlangs de reden geweest een motie
in te dienen om het flankerend be
leid te verbeteren. De dienst Steden
bouw Volkshuisvesting, de RET en
het Parkeerbedrijf Rotterdam heb
ben nu opdracht gezamenlijk een
plan op te stellen. Ten behoeve van
'het OV-debat' heeft de RET zes rap
portages uitgebracht. Opmerkelijk is
dat honderd pagina's lang met geen
woord wordt gerept over de genoem
de motie en daarmee wekt de RET de
indruk een aangereikt instrument te
negeren.
Om het voorzieningenniveau mini
maal op peil te houden, zy n er keuzes
nodig. De RET lykt zich daarbij voor
al te beperken tot zaken als zonever
kleining, het wijzigen van tarieven
en het deels verleggen van bus- en
tramroutes. Stuk voor stuk onder
werpen waar elk OV-bedrijf zich het
hoofd over breekt, maar die niet te
rugslaan op de plaats van het open
baar vervoer in het overige gemeen
telijk beleid.
Eigenlijk durft de RET alleen in de
rapportage over het busnet duidelijk
vast te stellen dat er een gebrek is
aan flankerend beleid. Bussen en
trams komen steeds vaker vast te
staan in het drukke verkeer en ver
liezen daardoor reizigers. Aparte
tram- en busbanen zijn hiervoor de
oplossing. Als voorbeeld dient tram
lijn 20, die dankzij haar aparte baan
de reiziger in korte tijd van de ene
naar de andere zyde van de Maasoe
ver vervoert.
Het probleem is dat de aanleg van
een goede infrastructuur voor het
openbaar vervoer het in de belangen
afweging veelal verliest van maatre
gelen ten behoeve van het autover
keer, het scheppen van parkeerplaat
sen, het aanleggen van groenvoorzie
ningen en het tegengaan van het ver
snipperen van openbare ruimte.
Daarnaast leiden de aanleg van mini-
rotondes en wegvet smallingeiï die de
snelheid van hetautoverkeer moeten
verminderen, vaak tot belemmerin
gen van het openbaar vervoer. De
RET beklaagt zich in haar rapportage
over het busnet en over onvoldoende
daadkracht van het gemeentebe
stuur, hetgeen voor het bedrijf reden
is om plannen voor een 'voorbeeld-
buslijn' over een hele route in de ijs
kast te zetten.
Naar de mening van de fractie van
GroenLinks in de Rotterdamse ge
meenteraad zou het vervoerbedrijf
RET beter voor zijn belangen moeten
opkomen. Daarbij weet het zich ge
steund door de opvatting van het ge
meentebestuur dat het openbaar ver
voer beter in staat moet worden ge
steld om een kwalitatief hoogwaar
dig alternatief voor de auto te zijn.
Zon alternatief heeft echter alleen
een kans van slagen als het openbaar
vervoer voorrang krijgt binnen het
gemeentelijk beleid. Het helpt daar
bij als de RET duidelijk van zich laat
horen en zo nu en dan eens bij de ge
meente aan de bel trekt!
(Gerard Lappee is burgenuadslid
voor GroenLmks in de raadscommis
sie voor verkeer en vervoer, sport en
recreatie van de gemeente Rotter
dam)
Door Marcel Potters
Vroeger, toen de mensen nog in berenvellen
rondliepen en op mammoeten jaagden, werd
er niet te lang doorgezeurd. Hadden twee van'
die types mot, dan werd steevast naar de knots gegré
pen, die vervolgens met een vaartje op de schedel;
van één van de strijdende partijen neerdaalde. En-
daarmee was het pleit beslecht. v*
Zo was het in de tijd dat de discussie rondom zinloos
geweld nog niet bestond. Tegenwoordig zijn we eén
stuk slimmer. Althans, dat denken we. We praten
dingen uit, discussiëren tot we een ons wegen, heb
ben communicatie hoog in het vaandel staan, flinke
jongen die ons nog kwaad krijgt, laat staan agressief.
We bezinnen, eer we beginnen. De beschaving is een
dikke huid geworden, in plaats van een dun laagje.
Was het maar waar.
Laat een ieder maar eens bij zichzelf te rade gaan.
Hoe vaak windt u zich op om dingen een dergelijke
uitspatting eigenlijk niet waard zijn? We wensen deJ
scheidsrechter in het stadion rechtstreeks het graf-
in, als hij het waagt vóór de tegenstander te fiuiteiCj
We springen in de veehthouding, als iemand by Al- j
bert Heijn per ongeluk met z'n karretje tegen een j
been opbotst i
En wat te denken van het verkeer? Je toetert en
maakt wilde armgebaren als de auto voor je niet sneb
genoeg optrekt. En een middelvinger is je deel als je
niet snel genoeg opzij gaat voor een aanstormend
scheurijzer. Menig verkeerslicht wordt op z'n minktt
naar een onbehaaglijke planeet als Pluto gewenst,
omdat het arme ding na verloop van tijd op róód
springt.
Geweld is dagelijkse kost. Je schrikt je rot als je hodrt
hoeveel vrouwen door hun (ex-)eehtgenoot worden
mishandeld. Sommigen lopen al met een speciaaf
alarmknopje om de nek, om de politie bijtijds te kun
nen waarschuwen als de nood aan de vrouw komt^
Veel kinderen krijgen agressie met de paplepel inge
goten -jarenlang hebben ze thuis kunnen zien datje,
met brute kracht uiteindelijk je zin krijgt
Nog erger wordt het als men drugs of drank in de
kraag heeft of beschikt over een vuurwapen. Of er
ger: een combinatie van dit alles. Dan zijn we ineens
weer die holbewoner van vroeger. En krijgen we situ
aties, zoals recent in Gorkum. Gevolgd door een de
monstratie van weldenkende burgers die zich afvra
gen hoe het zover heeft kunnen komen.
Kamerleden en ministers draaien hun riedeltje a£-
over camerabewaking, zwaarder straffen en het aan?
pakken van het wapenbezit. Ofschoon vooral da£
laatste een loffelijk streven is, moeten hieraan géén*
overspannen verwachtingen worden gekoppeld. Au
gelopen jaar werden in deze regio 'slechts' 1200 wfcj"
pens inbeslag genomen, op een totaal van -naosS
schatting- 10 15.000. Zelfs als het dubbele aantgïj
wapens wordt onderschept, dan nóg blijft het èejf
druppel op de gloeiende plaat, <f.-g
Het zal wel weer een tijdje stil worden over dit ondert
tEF*' fSK
Dat is vreemd. Zinloos geweld wordt blijkbaar pas"
een kwestie, als ex doden vallen. Terwijl het al jarep-
dagelykse kost is. zie de vele berichten over geweld
dadige berovingen, overvallen en mishandelingen/
Slachtoffers bij de vleet, mensen die bijvoorbeeld in
de loop van een vuurwapen hebben gekeken, omdaf
ze per ongeluk op het verkeerde moment op een be-,
paalde piekwaren. Of in de tram in elkaar worden gëg
slagen, omdat ze naar de mening van een of andere
agressieveling de andere kant op hadden moeten kij*
ken.
Treuren om ditsoort misdaden lijkt ook in een anden
verband grenzen te kennen. In heel Nederland Ijiidjl
den de klokken tijdens de stille mars in.Gorfaina*
maar één land verderop ging het leven gewooh^érj
der. Half België ging na de affaire Dutroux de straat-
op, maar dat protest bleef tot onze zuiderburen be-"
perkt
Wat weten we nog van zinloos geweld in landen ais
Soedan of Afghanistan? Daar waar het regel is om
conflicten gewapenderhand te beslechten? Daarom
is het zo mooi dat juist in Gorkum vorige week zo
weinig mensen 'nee' zeiden tegen de komst van
asielzoekers. Vluchten voor zinloos geweld is immers
één van de redenen voor vreemdelingen om hun heü
by ons te zoeken.
Wie toch iets wil doen tegen agressie en geweid, zat
in het klein moeten beginnen. Bij jezelf, dus. Lach
om een rood verkeerslicht maak een ontspannen
praatje met je herrieschoppende buren, bewaar jè
kalmte bij een ambtelijk loket. En die scheidsrech
ter, die doet ook maar z'n werk. Knik vriendelijk naar
een opgestoken middelvinger. En vooral: prober
thuis de vrede te bewaren. Want als je het kwaad wilt
uitroeien, zul je bij de wortel moeten beginnen.
Opgericht 2 april 1991
Uit de staturen:
Het Rotterdams Dagblad Is een onafhankelijke regionale
krant, zonder binding met enige levensbeschouwelijke
organisatie, politieke partij of belang I
engroeperfng. De krant steltzlch ten doel door middel van
berichtgeving in woord en beeld, analyse en _J
achtergrondartikelen haar lezers zo actueel, objectief en
veelzijdig mogelijke Informatie te verschaffen.
Hoofdredactie; J. Prins en LP. Prank.
Chef Central Desk; FJ. Eckhardt.
Rubriekschefs:
Eindredactie Vormgeving: R.LJ. vanZeelst ■*-
Stadsredactie Rotterdam: J.S. Bootster. *"0*
Editie Voorne-Putten: C.G, Buitendijk.
Editie Waterweg: JA Rozendaal.
Editie Ussel en lek; M.E- Verwaaijen ive>
Editie Regio Zuid: C.H. Soeters, -"4
Nieuwsdienst/BinnerVbuiten land :B-V. Verkade. V
Cultuur Leven; MJ.F. Maas,
Economie; N.P. de Vries „««i
Sport: P. Ouwerkerk. "»rt?
Illustratie: F. van Someren. ~".v
Informatiebeheer: G J, van den HU. V
,vöB
Persbureaus: ANP, AP, Geassocieerde Pers Diensten ~5',
(GPD), Graphic News.
Correspondenten In het buitenland via Geassocieerde Pi
Pers Diensten en The independent (Londen).
Boedapest: drs. J.W.M. Gertsen; Bonn: P.G.W. v. -Jt
Nuljsenburg; Brussel: drs. M.H. Peeperkom, PJAM.
Koopman; Genève: B. Kroon; Istanbul: dra. J.EJ.M. Lutz;
Kaapstad: P. ter Korst; Lorden: K. Karksma; Maddd;
H.v.d. Boom; Moskou: H.S. Hoogendijk; Nairobi: FJ.M.wq
d. Houdt; Parijs: C. van Zweeden; Peking: dr. J. van der
Made; Rome: JA Geleijnse; Sarajevo: H. Doornbos; Tel te,
Avhn A.P. Bloemendaal; Tokyo: dr. J. Stalpers; jiu
Washington: drs. J.BA Wanders. .-viel
Deze podiumpagina bevat analyses en meningen van *->*
redacteu rengastsch rijvers en lezers. Het commentaar offj
pagina 3 vertolkt de mening van de krant
