7
Irak dreigt met aanval op Turkije
VERBIJSTEREND'
Leeuw danst voor het konijn
Oppositie Indonesië wil Timor niet dumpen
Ehrlichman
overleden
Nigeriaanse
kandidaturen
Doden carnaval
Sao Paulo
Serviër maakt
volkslied Bosnië
Rusland schaft
doodstraf af
Zes doden door
kou in Moskou
'Amerikaanse en Britse bases in buurlanden zullen worden aangevallen'
Karadzic legt
laatste hand
aan memoires
Franse politie beboet
skiën buiten de pistes
Roemeense stakingsleider
krijgt achttien jaar ceï
VS willen af van de 'Starrs'
Ontwapening en bezetting
Kosovo blijven hangpunten
Paul McCartney belooft ongemanipuleerd voedsel
de Bijenkorf^)
Rotterdams Dagblad
Dinsdag 16 februari 3999
Atlanta De Amerikaan John
Ehrlichman, veroordeeld wegens
de Watergate-affaire, is op 73-jan-
ge leeftijd overleden. Ehrlichman
zag zich in april 1973 gedwongen
af te treden als topadviseur van
president Nixon voor binnenland-
zaken. Twee jaar later werd hij
-veroordeeld voor zijn rol in de Wa-
^ergate-affaire, die ook de Repu
blikeinse president Nixon zelf de
kop kostte. Ehrlichman moest
achttien maanden achter slot en
grendel wegens belemmering van
de .rechtsgang, samenzwering en
meineed bij zijn pogingen een in-
braak bij de oppositionele Demo-
'cfaten te verheimelijken.
AbujaDe voormalige Nigeriaan
se 'minister van Financien Falae
i wordt de uitdager van ex-presi-
'.{ieht Obasanjo bij de presidents
verkiezingen eind februari. Hij is
vanmorgen naar voren geschoven
door twee partijen, de All Peoples
Party en zijn eigen Alliantie voor
Democratie. De twee partijen be
sloten samen de stembusstrijd in
te gaan om een kans te maken te
gen Obasanjo en diens Democra
tische Volkspartij, de belangrijk
ste politieke beweging van Nige
ria. De presidentsverkiezingen op
2?,februari moeten een einde ma-
- ken aan vijftien jaar militair be-
Voormalig heerser Obasan
jo was gisteren 5 gekozen tot pre
sidentskandidaat. Nigeria heeft
'^fnët zijn 108 miljoen inwoners de
"grootste bevolking van Afrika.
Sao Pauk)Het carnavalsfeest in
Brazilië wordt overschaduwd
door tientallen incidenten met do
delijke afloop. Met name in Sao
Paulo is het raak. Daar kwamen
sinds zaterdag zestig feestvieren
de personen oj) een gewelddadige
manier om het leven, blijkt uit
een eerste overzicht van de politie
van de deelstaat. In Rio de Janei
ro, de hoofdstad van het carnaval,
blijft het daarentegen opvallend
rustig. Volgens de politie deden
zich tot nu toe slechts vechtpartij
tjes en enkele aanrandingen voor.
Sarajevo—Het lied dat het Bosni
sche parlement afgelopen donder
dag verkoos tot nationaal volks
lied, blijkt gecomponeerd te zijn
door een Bosnisch-Servische vi-
ooidocent. Het lied kreeg de goed
keuring van zowel de Serviërs als
de moslims en de Kroaten in het
parlement, dat de compositie ver-
1 'koos boven twee andere. De iden-
fïtëit van de componisten was niet
-^békend gemaakt aan de parle
mentariërs. De componist is ene
Dusan Sestic uit Banja Luka. „Ik
o'lteh persoonlijk heel gelukkig en
"/Befoepsmatig zeer tevreden," zei
-üSéBtic. Internationale waame-
"JiflÖrs noemden de stemming in
het parlement „historisch en sym-
bolisch," omdat er niet volgens
-partijlijnen werd gestemd. Alle
■andere nationale symbolen, zoals
ude vlag, het wapen en de munt,
zijn wegens te sterke verdeeld
heid in het parlement aangewe
zen door de hoogste internationa
le functionaris voor Bcsnié, Wes
tendorp. De tekst van het volks
lied moet nog gemaakt worden.
Moskou Rusland zal de dood-
v. straf formeel afschaffen en door
"levenslang vervangen. De Russi
sche minister van Justitie, Pavel
Krasjeninnikov, heeft dit gisteren
bekendgemaakt. Rusland beloof
de de doodstraf af te schaffen toen
het in 1996 tot de Raad van Euro
pa toetrad. Later dat jaar bevroor
het de uitvoering van de straf,
maar schrapte hem niet uit de
boeken. Het gevolg daarvan is dat
er nog steeds mensen tot de dood
straf worden veroordeeld. Sinds
-augustus 1996 is er evenwel nie
mand meer geëxecuteerd.
Moskou De extreme kou heeft
in Moskou opnieuw mensenle
vens geëist. Nog eens zes mensen
kwamen door bevriezing om het
leven, waarmee het totale doden
tal in de Russische hoofdstad als
gevolg van het koude winterweer
op honderd is gekomen. Voorts
zijn 173 mensen met onderkoe-
lingsverschijnselen opgenomen.
Twee mensen liepen verwondin
gen op door naar beneden vallen
de ijspegels.
Washington/Bagdad Irak heeft gisteren gedreigd bases in
het westen van Turkije aan te vallen als de Britten en Ameri
kanen hun patrouilles boven de Noord-Iraakse no-flyzone
voortzetten. In een interview met Radio Monte Carlo zei
Iraaks vice-president Taha Yassin Ramadan dat Irak de Ame
rikaanse en Britse bases in de buurlanden zal aanvallen, om
dat de patrouilles vandaar uitgevoerd worden. Hij zei dat de
waarschuwing gold voor de basis Ingirlik in Turkije en voor
bases in Saudi-Arabie en Koeweit. Het is de eerste keer in ja
ren dat Irak Turkije bedreigt.
Ramadan deed zijn uitspraken op
dezelfde dag dat vice-premier Ta-
riq Aziz in Ankara sprak met de
Turkse premier Bulent Ecevit.
Irak is ontevreden over het feit
dat Turkije de Amerikaanse en
Britse luchtmacht toelaat op de
Turkse basis Ingjrlik en Aziz
drong er bij Ecevit op aan daar
een einde aan te maken. Ecevit
zei echter na het overleg dat daar
geen sprake van zal zijn.
Eerder gisteren hadden Ameri
kaanse gevechtsvliegtuigen in de
noordelijke no-flyzone van Irak
twee aanvallen uitgevoerd op
Iraakse luchtafweerinstallaties.
Het Pentagon stelde dat ze door
de Irakezen waren uitgedaagd.
Irak meldde dat aanvallen in de
zuidelijke no-flyzone aan vijf
mensen het leven kosten. Er zou
den 22 mensen gewond zijn ge
raakt.
Amerikaanse vliegtuigen gooiden
bij Mosul, vierhonderd kilometer
Eengealli
eerd tank-
vliegtuigstijgt
op van dezui
deüjke Turkse
uchtmacht-
basis Inqirhk
Medewerk
ing vanTur
kiie aan de
Amerikaanse
en Britse
luchtaanval
len is Irak een
doorn in het
OOg. Foto AP
ten noorden van Bagdad, een 225
kilo zware bom op de luchtafweer-
installatie die hen onder vuur had
genomen. Een uur later beschoot
eert gevechtsvliegtuig een radar
installatie die het toestel aan
straalde. De vliegtuigen zijn onbe
schadigd op hun bases terugge
keerd.
Belgrado De voormalige Bos
nisch-Servische leider Radovan
Karadzic legt de laatste hand aan
zyn memoires. Volgens het onaf
hankelijke Servische weekblad
Argument heeft hij zijn werk al
verkocht aan een Amerikaanse
uitgever. Het Joegoslavië-Tribu-
naal zoekt Karadzic wegens oor
logsmisdaden en genocide.
Uit bronnen binnen Karadzic'
partij, de SDS, vernam de krant
dat Karadzic al ruim een miljoen
gulden heeft ontvangen voor zijn
lijvige werk.
Argument schrijft dat veel Servi
sche leiders die in Republika
Srpska met Karadzic hebben sa
mengewerkt 'als de dood zijn'
voor onthullingen in het boek.
Daardoor zou het Joegoslavië-Tri-
bunaai in Den Haag hen op het
spoor kunnen komen.
Karadzic was voor de oorlog in
Bosnië psychiater in Sarajevo. Te
genwoordig leeft hij in Pale, het
bolwerk van de nationalisten in
de Servische entiteit binnen Bos
nië. Het tribunaal heeft hem sa
men met zijn rechterhand tijdens
de oorlog, generaal Ratko Mb<hc,
aangeklaagd wegens volk», i-
moord en misdaden tegen de
menselijkheid wegens hun aan
deel in de slachting van duizen
den moslimmannen in Srebreni
ca, in juli 1995.
Grenoble In de Franse Alpen
zijn dit weekeinde voor de eer
ste keer skiërs aangehouden,
omdat zij zich buiten de aange
geven pistes bevonden. Skiers,
alpinisten of snowboarders mo
gen er niet komen, omdat ze la
wines kunnen veroorzaken.
De politie maakte zaterdag pro-
ces-verbaal op tegen vier FVanse
skiërs die zich buiten de gebaan
de wegen vermaakten. Zondag
werden twee Zwitserse snow
boarders aangehouden aan de
voet een helling van het verbo
den, zeer lawinegevaarljjke
Morelan-gebied.
De officier van justitie van Tho-
non-les-Bains moet nog beslis
sen of de vakantiegangers kun
nen worden vervolgd. Bij de vier
Fransen werden de aangiften
gedaan voordat het verbod in
werking trad.
Zaterdag verbood de prefect van
Haute Savoie in de Alpen het
skiën buiten de aangegeven pis
tes. Zes mensen waren toen om
gekomen door lawines. Hij acht
te het verbod noodzakelijk, om
dat onvoldoende werd gerea
geerd op zijn oproep niet meer
buiten de pistes te komen.
Boekarest Het Roemeense
Hooggerechtshof heeft gisteren
stakingsleider Miron Cozma ver
oordeeld tot achttien jaar gevan
genis voor zijn rol bij rellen in
Boekarest in 1991. Het hof vernie
tigde een eerdere uitspraak van
een lagere rechtbank, waarbij
Cozma's straf was teruggebracht
tot slechts achttien maanden we
gens verstoring van de cnenbare
orde.
Tegen de uitspraak van het Hoog
gerechtshof is geen beroep moge
lijk. Wel zou president Constanti-
nescu gratie kunnen verlenen.
Cozma leidde in 1991 een mars
Van stakers uit de Jiuvallei op de
Roemeense hoofdstad. De stakers
sloegen er in Boekarest op los, sta
ken overheidsgebouwen in brand
en bezetten het parlementsge
bouw. Er vielen enkele doden. De
toenmalige regering Roman trad
af naar aanleiding van de gebeur
tenissen.
Tot het aantreden van president
Constant!nescu in 1996 was Coz
ma nooit ter verantwoording ge
roepen voor zijn rol in de gebeur
tenissen van 1991. Toen dat wel
gebeurde, zat hij in afwachting
van zün proces ruim een jaar in
hechtenis. Maar na de uitspraak
dooi de lagere rechtbank werd hij
vorig jaar weer op vrije voeten ge
steld.
i
Drie weken geleden leidde Cozma
een nieuwe mars op Boekarest,
uit protest tegen voorgenomen
sluiting van mijnen in de Jiuval
lei. Enkele dagen geleden kwa
men de mijnwerkers en de rege
ring tot een vergelijk over deze
kwestie.
Een groep Chinese Maleislërs verzamelde zich vanmorgen (plaatselijke tijd) voor een tempel In Kuala Lumpur om met een feeu-
wendans de komst van het Chinese nieuwjaar {het Jaar van het Konijn) te vieren. Foto Tefi Eng/AP
Washington De wet op de onaf
hankelijke onderzoeker die gein-
spireerd werd door het Watergate-
schandaal en culmineerde in het
onderzoek van Kenneth Starr
naar president Bill Clinton zal
waarschijnlijk in juni worden in
getrokken.' Dat zeggen vooraan-
- staande Republikeinen en Demo
craten. „Een ding dat dit Congres
'"kén doen,'is de wet óp de onafhan-
kelijke onderzoeker niet verlen
gen. Het was een idee van na Wa
tergate en het was een ramp,"
zegt Democratisch Senator Da
niel Patrick Moynihan uit New
York. „Deze wet moet weg. Ik wil
geen amendementen, ik wil dat er
een einde aan komt," stelde zijn
Republikeinse collega Mitch Mc-
Connell. McConnell heeft met 20
andere Senatoren tegen verlen
ging gestemd nadat de wet in 1990
was verlopen. De wet zal 30 juni
opnieuw verlopen tenzij het Con
gres voor verlenging stemt en
Clinton daarmee akkoord gaat.
De wet werd in 1978 aangenomen
zodat onderzoeken naar mogelijk
■wangedrag van de president, zijn
nen plaatsvinden zonder politieke
inmenging en zfóndët'vïees' vóór
de gevolgen bij de onderzoeker.
Het gebruik van een onafhanke
lijk onderzoeker in een aantal ne
telige zaken was echter geen on
verdeeld succes. Republikeinen
waren ontevreden over de onder
zoeker in de Iran-Contrazaak on
der Ronald Reagan en Demoera
ten beschuldigen Starr ervan zijn
macht te hebben misbruikt in het
onderzoek naar Clinton.
Door Theo Haerkens
JakartaDe leidster van de Indo
nesische oppositiepartij PDI, Me
gawati Soekamoputri, heeft zich
uitgesproken tegen afscheiding
van Oost-Timor van Indonesië.
Daarmee lijkt er binnen de oppo
sitie een meerderheid te zijn om
de omstreden 27ste provincie van
Indonesië binnenboord te hou
den.
Eerder gaf moslimleider Abdur
rahman Wahid aan dat hü niet
voor afscheiding van het in 1976
ingelijfde gebied is. Na een be
zoekje aan de gevangen rebellen
leider José 'Xanana' Gusmao, ver
telde Wahid, die beter bekend is
als Gus Dur, dat hij persoonlijk
Oost-Timor liever niet laat gaan,
maar dat de bevolking zelf zich
over haar toekomst moet uitspre
ken. Ook de andere moslimleider,
Amien Rais, kon geen enthousias
me opbrengen over het plan van
de Indonesische regering de op
standige provincie maar zo snel
mogelijk -president Habibie
noemde 1 januari 2000 - onafhan
kelijk te maken. Hij wil pas na
een periode van enkele jaren met
vergrote autonomie, een referen
dum over de kwestie om de ver
deelde bevolking te verenigen,
aan het idee te laten wennen en
verder bloedvergieten te voorko
men.
Dat is ook wat Gusmao nastreeft,
al meent zijn organisatie in staat
te zjjn ook onmiddellijke onaf
hankelijkheid in goede banen te
kunnen leiden. Nobelprijswin
naar bisschop Belo bestrijdt dat
de overgrote meerderheid van de
bevolking achter Gusmao's Freti
lin staat en pleitte onlangs voor
een referendum op zo kort moge
lijke termijn. Dat is ook wat Por
tugal, waar Oost-Timor een kolo
nie van was, nastreeft in de onder
handelingen onder leiding van de
Verenigde Naties. Indonesië wil
niets weten van een referendum,
omdat dit slechts zou uitmonden
in een bloedbad.
Op een bijeenkomst waar haar
partij definitief Penjuangan
{'Strydend') aan haar naam toe
voegde, toonde Megawati zich ge
schokt over mogelijke afschei
ding. „De Oost-Timorezen zijnon-
ze broeders, dus waarom zouden
ze weggaan?" Voor veel Indone
siërs is Oost-Timor in de afgelo
pen decennia een normale, zij het
onrustige provincie geworden.
Dat was voor de regering-Habibie
ook lange tijd reden elke discus
sie over afscheiding de kop in te
drukken. Afscheiding van Oost-
Timor zou een domino-effect in
gang zetten: andere gebieden
waar onafhankelijkheidsverlan
gens leven, zoals Atjeh en Irian
Jaya (westelijk Nieuw-Guinea),
zouden hetzelfde kunnen eisen.
Nu benadrukt de regering echter
vooral dat Oost-Timor een heel
andere geschiedenis heeft dan de
rest van het land. Oost-Timor
maakte nooit deel uit van Neder-
landsch-Indië, maar was tot 1975
een Portugese kolonie. Na de An
jer-revolutie, toen Portugal van
een dictatuur veranderde in een
democratie, bloeide in Oost-Ti
mor het streven naar onafhanke
lijkheid op. In Lissabon waren de
geesten rijp voor het afsluiten van
het koloniale verleden. De half
slachtige houding van de Portu
gezen maakte het voor Indonesië
niet moeilijk het gebied in te lij
ven, al zouden de bevolking en de
wereldgemeenschap zich daar
nooit bij neerleggen.
Blok
Inmiddels beschouwt de regering
van Indonesië Oost-Timor als een
geweldig blok aan het been. Het
vasthouden van de opstandige re
gio, waar in de afgelopen twintig
jaar rivieren van bloed vloeiden,
gaat ten koste van oprecht harte
lijke verhoudingen met het bui
tenland. Daarnaast kost de aan
wezigheid van het leger in de re
gio Indonesië zo'n honderd mil
joen gulden per jaar, wat voor het
land, dat de ernstigste economi
sche crisis in dertig jaar door
maakt, niet meer is op te brengen.
Zelfs voor het houden van de ver
kiezingen, moet Indonesië tot af
schuw van minister van Buiten
landse Zaken Alatas, financiële
hulp van buiten accepteren.
Daarom is het aanbod nu dat
Oost-Timor definitief kiest tussen
meer zelfstandigheid binnen het
Indonesische staatsbestel of snel
le en volledige onafhankelijkheid,
met alle consequenties van dien.
De regering heeft een voorkeur
voor de eerste optie, maar het los
laten van de eigenzinnige Timo-
rezen lost ook verscheidene pro
blemen op.
Het is echter de vraag of het zover
komt. Habibie, wiens legitimiteit
door zijn tegenstanders nog
steeds wordt betwist, vindt dat
het Volkscongres na de verkiezin
gen op 7 juni de knoop definitief
moet doorhakken. Gezien zijn ge
ringe populariteit en de grote aan
hang van Megawati en haar strijd
makker Gus Dur en van Amien
Rais, zijn er maar weinigen in In
donesië die geloven dat Habibie
na die datum nog lang op het plu
che zal zitten. Daarmee vervalt
dan tevens de steun voor het idee
Oost-Timor op zo kort mogelijke
termijn onafhankelijk te verkla-
Ra mbo uil let Alleen de Russi
sche minister van Buitenlandse
Zaken lijkt nog optimistisch over
het vredesoverleg in RambouiM.
Onder zware internationale druk
hebben de delegaties gisteroch
tend het overleg hervat. Ze heb
ben nog maar enkele dagen te
gaan voordat het ultimatum af
loopt dat de Contactgroep de strij
dende partijen in Kosovo heeft
Een eerste tegenslag was de afwij
zing van een bevelhebber van het
Kosovo Bevrijdingsleger U£K om
de guerrillastrijders te ontwape
nen. „Ontwapening van de oppo
sitie is een belachelijk voorstel.
Alle actieve UQK-Ieden zijn ervan
overtuigd dat hun afgevaardig
den een dergelijk akkoord bij de
vredesbesprekingen nooit zullen
tekenen. Daarmee zou de bevol
king van de Zuid-Servische pro
vincie onbeschermd achterblij
ven," zei de commandant giste
ren.
Het Westen, met name de Ameri
kanen, zouden eveneens tegen
ontwapening van het U£K zijn.
Een zundag geopenbaarde bijlage
van het concept-vredesakkoord
van de Contactgroep voorziet in
de ontwapening van het guerrilla-
leger binnen 120 dagen na het
sluiten van een akkoord.
Vooral de Amerikanen zouden
willen dat het Bevrijdingsleger
een rol blijft spelen in Kosovo. Ais
belangrijkste reden voor deze
wens noemt de krant de angst
voor aanvallen op eventuele
NAVO-eenheden door ongecon
troleerde elementen in Kosovo.
De Servische delegatie bleef gis
teren bij zijn categorische weige
ring een buitenlandse vredes
macht op Servisch grondgebied
toe te staan. Ongeveer dertigdui
zend militairen zouden toezien op
een eventuele vrede. „Als het ak
koord goed is en door de meerder
heid van de Kosovaren wordt ge
accepteerd, hebben wij nergens
een buitenlandse troepenmacht
voor nodig, afgezien van de jacht
op terroristen, wat wij zelf kun
nen," sprak de Servische presi
dent Milan Milutinovic.
De Russische minister van Bui
tenlandse Zaken, Igor Ivanov,
ging gisteren mee met het Servi
sche standpunt tegen een buiten
landse vredesmacht. De Russen,
de enige bondgenoot van Joego
slavië binnen de Contactgroep,
vinden dat een multinationale
vredesmacht alleen met toestem
ming van Belgrado naar Kosovo
kan worden gestuurd.
Londen De ex-Beatle Paul Mc
Cartney wil absoluut geen gene
tisch gemanipuleerde ingrediën
ten meer in de vegetarische pro
ducten die de naam van zijn over
leden vrouw dragen. De zanger
reageerde geschokt op een onder
zoek waaruit zou blijken dat de
maaltijden van het merk Linda
McCartney niet honderd proeent
zuiver zijn. De zanger/producent
kondigde eigen analyses aan, om
dat hy er vanuit gaat dat er
hoogstwaarschijnlijk fouten zijn
gemaakt bij het onderzoek. Maar
hij sluit niet uit dat leveranciers
natuurlijke soja met gemanipu
leerde soja mengden.
Linda McCartney, die in april vo
rig jaar op 56-jarige leeftijd dan
borstkanker overleed, lanceerde
haar eigen voedselproducteiriin
1995.
Ze was haar hele leven vegetariër
en voerde consequent actie tegen
de vleesindustrie en genetische
manipulatie van voedsel.
BIJENKORF
Blazer, 100% linrtcn, in grijs, zwart en camel. 36 t/m 46. Van 269,95 voor 1SS,-
Rok, enkeiïang met valse overslag, 100% polyester georgette,
in gnis. zwart en camel. 36 t/m 46. Van 143,35 voor 39,-
De Bijenkorf zet de toon.
