22
Cultuur
Susan Sarandon toont
nasleep van scheiding
Herinneringen aan een jeugd aan zee
ms
Gibson als eenling in wereld vol verraad
Claire Dolan: filmen buiten gebaande paden
GRATIS NAAR PATHÉ: doe mee met Oscar-quiz
Film Stepmom zit vol
vingerafdrukken van een van
de meest gevierde actrices
BBEIHIHBSMB
.luurrrBiiimmn
- l-hH-HH-i'l-W
Bioscoop topS
f2 T "mes^i„hV(!
Rotterdams Dagblad
Woensdag 3 maart 1999
Door Pieter van Lierop
Londen „Het was vreemd
om vast te stellen dat je, tel
kens als je de grimeerafde-
ling verliet, er beroerder uit
zag dan toen je er binnen
ging." Susan Sarandon ver
telt over de opnamen van
Stepmom', de door Chris Co
lumbus geregisseerde film
waarin ze aan kanker zal
doodgaan. „Het dwingt je er
toe onder ogen te zien dat je
ook zelf ooit dood 'it gaan.
Ik heb altijd de neiging ge
had mijn eigen sterfelijkheid
te ontkennen."
Susan Sarandon is in 'Stepmom'
gescheiden van Ed Harris die een
nieuwe relatie is begonnen met
Julia Roberts. De manier waarop
Juliaze speelt een succesvol re
clamefotograaf omgaat met de
kinderen van Susan vormt onder
werp van voortdurende twisten.
Maar de ontdekking dat Susan
door een ongeneeslijke ziekte is
getroffen, brengt de vrouwen
dichter tot elkaar en creëert de
voorwaarden voor een laatste
Kerstfeest met de hele familie in
droevige verzoening verenigd.
Susan Sarandon bestrijdt dat
'Stepmom' alleen maar de zoveel
ste tranentrekker van Hollywood
zou zijn: „Dit verhaal gaat niet
over sterven, maar over de uitda
gingen van het ouderschap die
zeer complex kunnen zijn, maar
soms ook erg grappig. Het gaat
ook over de nasleep van een schei
ding, de haat waar je je soms niet
eens van bewust bent en uiteinde
lijk ook de vergiffenis die het mo-
gelijkmaakt verder te gaan met je
leven."
De 52-jarige Sarandon
is een van Amerika's
meest gevierde actri
ces. Door haar rollen in
films als 'Atlantic City',
'Pretty Baby', 'Witches
of Eastwick' en 'Bill
Durham' verwierf ze
zich een reputatie als
een 'thinking man's
sex idol'. Oscarnomi
naties vielen haar ttr, deel voor
'Thelma and Louise', 'Lorenzo's
Oil', 'The Client' en 'Dead Man
Walking'. Die laatste film gere
gisseerd door echtgenoot Tim
Bobbins bracht haar twee jaar
geleden de Academy Award, Sa
randon is geen actrice die even er
gens gauw een rolletje doet, maar
iemand die zich verregaand iden
tificeert met de films die ze aan
pakt. In 'Stepmom' heeft ze twee
jaar energie geïnvesteerd.
„Julia Roberts kreeg een oor
spronkelijk script dat ze mij toen
heeft doorgezonden. Dat verhaal
zat toen veel te simpel in elkaar
omdat vanaf het moment dat mijn.
personage ziek werd, iedereen in
eens dikke vrienden werd met el
kaar. Dat was ten eerste niet erg
realistisch en ten tweede weinig
interessant. Ik was zo ongeveer de
hele film bezig met doodgaan."
„In de opnieuw bewerkte versie
van het script ga ik nog steeds
dood, maar ligt er een veel zwaar
der accent op diepgang van de re
laties. Er is een conflictueuze situ
atie die opgelost moet worden,
wat door die ziekte weliswaar be
spoedigd wordt maar toch een
proces betekent waar men sowie
so doorheen had gemoeten."
„Iri die herziene versie werd ons
gevoel verwerkt dat als die twee
vrouwen nader tot elkaar zouden
komen, zulks niet eerder diende
te geschieden dan in de finale van
de film. Het zou iets zijn dat eerst
don: 'ik lijk
met op die
perfect geor-
dame in
'Stepmom'.
Foto GPD
verdiend moest, worden. En de
animositeit tussen de vrouwen
moest niet gebaseerd zijn op het
bekende cliché: zij is jonger en ik
ben ouder, zij heeft een carrière
en ik zit in het slop, zij heeft een
vent en ik niet. Dat is allemaal te
makkelijk. We wilden dat er een
wezenlijke botsing in opvattingen
zou plaatsvinden."
Pittiger
„Mijn personage ergert zich aan
de manier waarop die andere
vrouw met de kinderen om
springt en die ergernis is ook te
recht Ze is slordig.
Dat 2e een baan wil
hebben is niet erg,
maar ze moet wel in
staat zijn die kinde
ren aandacht te ge
ven. Ze moet ze niet
in Central Park ergens in het zon
netje zetten met een zak snoep,
zelf gaan fotograferen en een paar
uur later verbaasd zijn dat d( kin
deren er niet meer zitten, lulia's
personage heeft geen flauv idee
hoe zo'n situatie aan te pakken.
Dat moet haar worden geleerd.
Daarom scheld ik Julia voortdu
rend de huid vol. Wat heerlijk was
om te doen met een goede vrien
din." -
„Ik wilde mijn personage pittiger
neerzetten dan ze aanvankelijk
bedacht was. Ik wilde haar min
der perfect maken dan moeders
meestal zijn in films. Ik wilde
haar ook valse trekjes meegeven.
Ze is wel een totaal andere moe
der dan ik zelfben. Ik lijk niet op
die perfect georganiseerde dame
in 'Stepmom'. Ik heb mijn hele le
ven voortdurend conflicten ge
voeld tussen wat ik professioneel
wilde bereiken, wat ik wilde bete
kenen als moeder en nog een
stukje leven dat ik puur voor me
zelf wilde houden. Ik heb altijd
het gevoel gehad dat ik geen van
die dingen goed genoeg deed. Het
was zalig om in een film een
vrouw te zijn die het wel allemaal
voor elkaar heeft. Maar ja, dan
heeft zy weer andere problemen."
„Het toevoegen van dit soort di
mensies aan het script heeft veel
tijd gekost. We moesten boven
dien een regisseur vinden, een
cast bij elkaar krijgen en dat
script nog een paar keer door de
molen halen. Ik heb zelf regisseur
Chris Columbus benaderd en heb
hem geassisteerd bij het schrij
ven. Ik heb zelf drie kinderen; 6,9
en 13 zijn ze momenteel. Chris
heeft er vier. Met die gezamenlij
ke ervaring hebben we de details
van het familieleven zo specifiek
mogelijk proberen te krijgen."
„Ik heb er een hoop dingetjes in
De belangrijkste gebeurtenis in de internationale filmwe
reld staat weer voor de deur. In de nacht van zondag 21
maart worden in Los Angeles de jaarlijkse Oscars uitge
reikt.
Lezers van het Rotterdams Dagblad maken kans op gra
tis bioscoop-kaartjes als ze meedoen aan onze Óscar
quiz
Wie de goede antwoorden aankruist op de bijgaande vier
vragen dingt mee naar een van de volgende pnizen:
'Eerste en tweede prijs, tot het jaar 2000 één keer per
maand met twee personen gratis naar de Pathé mega
bioscoop in Rotterdam.
'Derde prijs: drie maanden lang één keer per maand met
twee personen gratis naar Paté.
'Tien troostprijzen: eén keer met twee personen gratis
naar Pathé.
Eén Nederlandse
film werd dit jaar
geselecteerd voor
de Oscarcompetitie,
maar verwierf uit
eindelijk geen
nominatie:
A. DetripvanTeetje
De Poolse Bruid
C. Abeltje
The Thin Red Line
{7 nominaties) kreeg
onlangs een belang
rijke prijs op een
internationaal
festival:
A. Gouden Palm
B. Gouden Beer
C. Gouden Kalf
De Oscars voor de
beste acteur en beste
actrice gingen vorig
jaar naar Jack
Nicholson en Helen
Hunt. Zij speelden de
hoofdrollen In:
A. LA.Confidential
B. Titanic
C. As Good As It Gets
Wie speelt de hoofd
rol in Karakter, vorig
jaar onderscheiden
met een Oscar voor
de beste buiten
landse film?
A. Jan Decleir
B Rijk de Gooijer
C. Huub Stapel
Inzendingen met vermelding van naam, adres, leeftijd en telefoonnummer, moeten uiterlijk zaterdag 20 maart in ons
bezit zijn en kunnen worden opgestuurd naar: Rotterdams Dagblad, Oscar-quiz Postbus 1162,30QQ BD Rotterdam
Rotterdams Dagblad/TdV/GRAPHIC NEWS
Oscar nominaties
Elizabeth
La Vits Bella
Saving Private Ryan
Shakespeare in Love
The Thin Red Line
Roberto Bemgm in La Vita Bella
Tom Hanks in Saving Private Ryan
Ian McKellen in Gods and Monsters
Nick Nolle m Affliction
Edward Norton in American History X
Cale Blanchelt in Elizabeth
Fernanda Montenegro in Central Station
Gwyneth PaltrDwin Shakespeare in Love
Meryl Streep in One True Thing
Emily Watson in Hilary and Jackie
James f-obum in Affliction
Robert Duvall in A Civil Action
Ed Hams in The Truman Show
Geoffrey Rush in Shakespeare In Love
Billy Bob Thornton in A Simple Plan
Kathy Bates in Primary Colors
Brenda Blelhynm Little Voice
Judi Dench in Shakespeare In Love
Rachel Griffiths in Hilary and Jackie
Lynn Redgrave m Gods and Monsters
Roberto Bemgm voor La Vita Bella
Steven Spielberg voor Saving Private Ryan
John Madden voor Shakespeare in Love
Tarrence Malick voor The Thin Red Line
Peter Weir voor The Truman Show
Central Station (Brazilië)
Children of Heaven (Iran)
La Vita Bella (Italé)
The Grandfather {SpanjeJ
Tango Argentinië
I* 4 feu1
12 4 Shakes
5 02o fa#jj
verwerkt die ik ooit mijn eigen
kinderen heb horen zeggen. De
kinderfoto's die je links en rechts
in mijn huis ziet, zijn geen foto's
van de acteurs op jongere leeftijd
maar foto's van mijn eigen kinde
ren. Het maken van die gebor
duurde mantel voor het zoontje
en van die quilt voor de dochter,
dat zijn dingen die ik ooit voor
mijn eigen kinderen heb gedaan.
Je mag dus zeggen dat er heel wat
van mijn vingerafdrukken op dit
project terecht zijn gekomen."
In Amerika alleen al is met 'Step
mom' honderd miljoen dollar ver
diend, wat frappant
veel is voor een film
productie van be
scheiden omvang en
een verhaal over fa-
milieproblemen. Dat
de recensies minder
laaiend waren dat Sarandon ge
wend is, lijkt de actrice nauwe
lijks te deren,
„Sommigen, vinden de film te
week en sentimenteel, anderen
hebben hem in hun hart gesloten.
Ik weet dat 'Stepmom' breder toe
gankelijk is dan een aantal ande
re films die ik gedaan heb. Dit ver
haal staat midden in onze sociale
cultuur en beweegt zich op een
bekend terrein voor heel veel
mensen. Toch zitten we zeker niet
op een platgelopen pad, want zo
veel films worden er niet gemaakt
Oï'er doodnormale families. Als
Ju'iia er niet bij betrokken was ge-
1? -. r 30e6l»!C*
M fe" ^ekke„
Swn/ofBteS^
Wn Rad Line
1910 bezoeken
RottertJam» DagMad/03Q299/Bron Pathé Cinemas
weest en Chris niet en ik niet, dan
was ook deze film nooit van de
grond gekomen."
„Het lijkt een beetje op wat ik
meemaakte toen ik 'The Client'
had gedaan en ik me in Europa
moest verdedigen omdat ik in
eens in een commerciële film te
zien was, terwijl men best ook had
mogen opmerken dat het in elk
geval de beste Grisham-verfil
ming was van het hele rijtje. Of
films commercieel zijn of niet, dat
doet er ook helemaal niet toe.
Goede films dienen onderhou
dend te zijn, ze moeten je gevoels
matig aanspreken en ze moeten je
inzichten geven die je niet eerder
had."
„Het is prachtig als je een film de
volgende dag nog kunt navertel
len. Het is prachtig als een film
controverse veroorzaakt. En het is
prachtig als een film stof geeft om
over door te discussiëren. Dat is
watGtepmom' doet. Van Arnold
Schwarzenegger tot en met Whit
ney Houston én mijn buren komt
iedereen naar mij toe om over de
ze film te praten en ze hebben al
lemaal een andere invalshoek. Ik
hoorde dat talloze meisjes van 14,
15 jaar oud meerdere malen naar
'Stepmom' gaan kijken en ik heb
geen idee waarom ze dat doen.
Niet om zich te vergapen aan mijn
garderobe, in elk geval."
Te zien in Pathé 4 en Arcaplex
(Spijkenisse).
Door Leo Bankersen
Zoals gebruikelijk bij de Griekse
cineast Theo Angelopoulos is het
weer moeilijk om vast te stellen
waar zijn nieuwste film nu precies
over gaat. In 'L'éternité et im
jour' (Gouden Palm in Cannes)
blikt een oude, stervende schrij
ver (fraaie rol van Bruno Ganz) te
rug op zijn leven, zoveel is duide
lijk. Een toevallige ontmoeting
met een Albanees jongetje leidt
echter ook tot een onverwachte
bespiegeling over het wezen van
de poëzie. Tijdens hun omzwer
vingen door nachtelijk Grieken
land ontdekt het kind drie oude
woorden die zo'n beetje de kern
van de zaak schijnen samen te
vatten.
Op het Filmfestival Rotterdam
was filmcriticus en Angelopouios-
kenner Gideon Bachmann in ie
der geval present om voorafgaand
aan de vertoning van 'L'éternité
et un jour' de betekenis van die
archaïsche termen uit te leggen.
Want inderdaad, de ondertiteling
maakt er zich wat gemakkelijk
vanaf. Het eerste woord, korfula-
mu, duidt het hart van een bloem
aan, maar ook het gevoel van ge
borgenheid van een baby in moe
ders armen. Het tweede, xenitis,
is het gevoel overal een vreemde
ling te zijn, ontheemding dus, of
ballingschap. En in de context
Bruno Ganzzwaait naar een scheepje in L'Eternité et un jour'. FotoGPD
van het filmverhaal: geobsedeerd
zijn door je werk, en zo het leven
en de liefde laten ontglippen Dat
is waar de schrijver aan denkt.
Ook het laatste woord heeft be
trekking op zijn levensloop. Arga-
thini betekent laat in de nacht, de
levensavond.
Is zo'n uitleg nodig om van de film
te kunnen genieten? Het is aardig
om te weten, maar aan de beelden
voegt het eigenlijk niet zo heel
veel toe. En die beelden zijn weer
even betoverend als in Angelop
oulos' eerdere werk. Lange, trage
rijders met vloeiende overgangen
tussen heden en verleden. Herin
neringen aan een jeugd aan zee,
aan een lachende, dansende
vrouw in een witte jurk en dan
weer terug naar de miezerige re
gendag van het heden.
De ontmoeting tussen de schrij
ver en het jongetje vindt plaats in
een klassiek Angelopoulos-tafe-
reel. De man wacht in zijn auto
voor het kruispunt, straatkinde
ren komen aanrennen om de rui
ten te wassen, onverwacht duikt
de politie op en het volgende mo
ment veranderen de chaos en pa
niek in een schitterende choreo
grafie van auto's en rennende
mensen. Ook tijdens de nachtelij
ke bustochten van het tweetal
lijkt het meer om de beweging te
gaan dan om het bereiken van het
doel. En de woordloze verstand
houding die je tussen die twee
ziet groeien is minstens zo be
langrijk als de woorden die de
dichter door het jongetje krijgt
aangereikt,
Pijn
Woorden komen ook in de vorm
van de poëtische brieven die de
schrijver herinneren aan zijn ja
ren geleden overleden vrouw.
Mooie zinnen, met weemoed en
pijn, maar ook zinnen die ongrijp
baar blijven omdat zoiets tijdens
het kijken al snel wat vluchtig is.
De film zelf is ook een beetje als
een zwerftocht. Fascinerende
beelden naast momenten die je
het gevoel geven dat Angelopou
los zijn vertrouwde routine volgt.
Filosofische bespiegelingen naast
alledaagse ontroering, pure esthe
tiek tegenover grauw en grimmig
realisme. Een film van Angelop
oulos moetje nemen zoals hij is.
Te zien in Venster 4,
Door René R. Kastelein
Brian Heigeland was co-scenarist
van de moderne film noir 'LA
Confidential', een van de beter
vertelde, intelligentere genre
films van 1997. Zijn lange speel
filmdebuut 'Payback', een rema
ke van John Boormans 'Point
Blank' (1967), onderscheidt zich
door een verteltrant die organisch
en dwingend is.
Mel Gibson speelt de onderkoelde
beroepscrimineel Porter. Na een
geslaagde overval raakt hij zijn
deel van de buit kwijt door ver
raad van zijn vrouw en partner in
het kwaad Val (Gregg Henry), die
zich met beider deel van de buit
inkoopt in een syndicaat. Ternau
wernood gered van de dood op de
smerige behandeltafel van een il
legale artsenpraktijk (de film zit
vol prachtige clichés), zet 'de man
die dood had moeten zijn' de jacht
in op zijn geld.
Syndicaatslid
Omdat zijn bijna-moordenaar is
opgeklommen in de misdaad en
als syndicaatslid onaantastbaar
lijkt, wordt het een wanhoopsae-
tie die hem als eenling tegenover
een overmacht plaatst in een we
reld van geweld, macht en ver
raad. Een voice-over die Gibson
klassieke film noir wijsheden in
de mond legt, is spaarzaam ge
noeg om een sfeer van desolaat
heid op te roepen en verbindt de
film met de geschiedenis van het
genre.
'Payback' is qua sfeer vergelijk
baar met 'LA Confïndential'.
Ook hier is de misdaad meer dan
zomaar een logische kapstok om
explosies en geweld aan op te han-
Mei Gibson in 'Payback', een sterk regiedebuut van Brian Heige
land. FotoGPD
gen, Heigeland heeft oog voor de
rituelen van. de misdaad, de
machtsverhoudingen en de cou
leur locale. Van de informanten
op straat en in taxi's die de ogen
en oren zijn van de organisatie,
komt Porter via de middenman
nen uit bij het hoogste echelon.
Daar treft hij James Coburn als
dandy die met zyn stijlvolle pak
ken en slangeleren koffers het
respectabele gezicht van de orga
nisatie verbeeldt, en Kris Kristof-
ferson als de grote baas die, in een
gruwelijk harde martelscène, de
ultieme verbeelding wordt van
het kwaad.
Riefenstahl
Gedraaid op zorgvuldig gekozen
locaties in Chicago en New York,
weerspiegeld Payback middels de
strakke, zakelijke architectuur de
ontoegankelijkheid van de orga
nisatie. Het effect wordt sterk
aangezet in shots die door geome
trie en camerahoek herinnerin
gen oproepen aan het werk van
Leni Riefenstahl, verder ver
sterkt door de uilgebleekte, koel-
blauwe kleuren.
De wanhoopsactie van Porter, bij
gestaan door een callgirl (Mari-,
Bello) voor wie hij in een vroeg r
leven een zwak had, wordt door
die stijlvastheid van vormgeving
en nadruk op sfeer een fascine
rende. De los, bijna laconiek acte
rende Gibson speelt hier een van
zijn betere rollen; onthecht en
zonder veel illusies of bravoure;
een bad guy met een klein hart,
die de sympathie van de kijker
moeiteloos opwekt. In een genre
waar sfeer en oorspronkelijkheid
het steeds vaker afleggen tegen
effecten om het effect, overtuigt
Heigeland (1961) met een sterk
geregisseerd en stijlvast debuut.
Te zien in Lumière 1 en Arcaplex
(Spijkenisse).
Door Leo Bankersen
Een paar jaar geleden maakte de
jonge Amerikaanse regisseur
Lodge Kerrigan veel indruk met
zijn compromisloze debuut'Clean
Shaven'. Een beklemmende low-
budgetfdm die ons probeerde bin
nen te voeren in de belevingswe
reld van een schizofreen. Die kor
relige, neurotische beelden heb
ben in zijn nieuwe film 'Claire
Dolan' plaatsgemaakt voor een
koele, strakke stijl, maar het ach
terliggende principe werkt nog
steeds. De vorm—afstandelijk en
vrijwel emotieloos—weerspiegelt
de houding waarmee de hoofdper
soon zich staande probeert te hou
den. Claire Dolan (Katrin Cart-
lidge) is een call-girl in New York
die na de dood van haar moeder
pogingen doet weer een normaal
leven te beginnen.
'Claire Dolan' is niet gemaakt
voor liefhebbers van sappig dra
ma. Kerrigan wandelt zelfbewust
buiten de gebaande paden. Ook
tegenstanders van deze tamelijk
vergaande vorm van stilering zul
len moeten erkennen dat hier een
cineast aan het werk is die zijn
ideeën zeer consequent en zorg
vuldig, en met een perfect stijlge
voel weet vorm te geven. Niet he
lemaal verrassend dus dat Kerri
gan hiervoor bij een Franse pro
ducent terecht kwam, en dat hij
voor de twee belangrijkste rollen
Eumoese acteurs uitkoos.
Ingehouden
Katrin Cartlidge kennen we van
haar neurotische rollen in 'Naked'
en 'Career Girls' van Mike Leigh.
De rol van Claire speelt ze juist
heel ingehouden, meteen strakke
trek om de mond en felle, prie-
Katrin Cartlidge zet Claire neerals iemand die zich met een pant
ser van de buitenwereld heeft afgeschermd. Foto gpd
mende ogen. De woorden waar
mee ze haar klanten verleidt ko
men als toonloze formules uit
haar mond. Dit is iemand die zich
met een pantser van de buitenwe
reld heeft afgeschermd.
Zo mogelijk nog verontrustender
is het om Colm Meany ('The Snap
per') haar pooier te zien spelen.
Meany's vaderlijke uitstraling
roept verwarrende associaties op,
en er zijn vage aanwijzingen dat
hij al een akelige rol in Claires le
ven speelde toen ze pas 12 \vss.
As het er op aan komt is hij mee
dogenloos, en Claire weet dat.
Ook New York kreeg van Kerri
gan een tegendraadse behande
ling. De doorgaans als een chaoti
sche bijenkorf uitgebeelde we
reldstad is hier een niemandsland
van glas, staal en beton waarin
Claire alleen contact heeft met
haar rijke klanten die mechani
sche seks bedrijven. Zelfs de rela
tie die ze begint met die ene man
die werkelijk interesse lijkt te to
nen blijft ondanks goede wil van
beide kanten steken in te haastige
seks en woorden die niet echt be
tekenis krijgen. Deze aardige
taxichauffeur zal niet haar redder
worden, al had hij het wei gewild.
Claire kan alleen aan die trooste
loze wereld van misbruik en on
macht ontsnappen door zelf dras
tische maatregelen te nemen.
Kerrigan laat haar daarmee boven
haar rol va» slachtoffer uitstijgen.
Dat is dan toch nog een hoopvol
element in een film die verder een
behoorlijk pessimistisch wereld
beeld uitdraagt. Hoop geven ook
de gevoelens die Claire koestert
voor haar moeder, voor de kinde
ren van haar nichtje en voor haar
eigen ongeboren baby. Ook dat
toont Kemgan m neutrale, afstan
delijke beelden, wars van senti
ment, maar het voorkomt dat
'Claire Dolan' een onverdraaglij
ke film wordt.
Te zien in Venster 2.
