Te exclusief
om trendsetter
te zijn
MEENEEM PRIJS
SUPER DE BOERI
m
5.00
SS.'
Liesbeth List keert met
nieuw programma terug
naar eigen repertoire
Dusty Springfield (1939-1999),
beste blanke soulzangeres ooit
'Claim op Beethovens Für
Elise is een gimmick'
Ais beste getest in hei
TV-programma Kassa:
ALTIJD OP ZOEK NAAR HET BESTE
'ÖSLIDE
Hoopers nieuwe oogappel
Super Koffie robuust
aroma roodmerk
Maltre Paul
streeptompoucen
In Memoriam °u^sJIinfDeldln"9LFcte
1-1
Rotterdams Dagblad
-,rf,
Donderdag 4 maart 1999
Ze gaat in het najaar de hoofdrol
spelen als Edith Piaf in de gelijk
namige musical. „Dat is een
enorme uitdaging," meent Lies
beth List. „Want ik heb niets met
die Franse zangeres." Voor het
zover is, werkt ze in het theater
eerst haar eigen liedjesprogram
ma 'Vergezicht' af. „Dat is toch
het leukst," zegt ze. „In zo'n mu
sical als 'Eindeloos' (september
1997), waarin ik de hoofdrol als
een overjarige, alcoholische hip
pie speelde, ben je echt een on
derdeel van het geheel. Nu mag
ik weer mijn eigen repertoire
zingen. Wij vieren echt feest op
het toneel."
Door Hans Piët
'Ik ben geen volksheldin.' FotoGPD
Liesbeth List meent dat ze op
nieuw de beste musici uit Neder
land rond zich heeft weten te ver
zamelen. „Wat ik zo leu-w vind aan
de nieuwe generale ij dat ze zo
goed geschoold zijn. De meesten
komen van het conservatorium.
En dat is heel handig. Zo breng ik
op mijn nieuwe cd 'Vergezicht', op
12 april in de winkel, het duet
'Een kind van overzee' met de
klassieke zangeres Ets Bongers.
Zij is er tijdens mijn tournee niet
bij, dus heb ik aan Hubert Heerin-
ga die is zo goed dat hij niet
meer van mij afkomtgevraagd
haar partij instrumentaal in te
vullen. Dat doet hij dan even. Het
maakt het werken veel gemakke
lijker."
"Wie in het theater naar Liesbeth
List gaat luisteren, krijgt een dub
bele verrassing voorgeschoteld.
Want behalve dat ze veel nieuw
materiaal zingt, klinken die num
mers anders dan op Vergezicht'.
„Onder de schijnwerpers is het
meer popmuziek geworden. Op
het album zijn er nogal wat strij
kers aan te pas gekomen. Overi
gens zing ik mijn nieuwe single
'Heb het leven lief binnenkort
een keer op het podium in grote
bezetting. Dat gebeurt tijdens het
'Gala van het Nederlandse lied'
dat op 27 maart op de televisie
wordt uitgezonden. Het is een eer
betoon aan Wim Sonneveld. Om
die reden breng ik, samen met het
Metropole Orkest, ook het num
mer 'Tearoom tango'. Ze hadden
me 'Nikkelen Nelis' willen laten
doen, een subliem nummer, maar
alleen echt leuk wanneer je er ook
Door Aad van der Ven
Amsterdam Anne-Sopble Mut
ter is naar verluidt 's werelds
duurste violiste. Zij treedt in
maart 2000 op met het Koninklijk
Concertgebouworkest (KCO). „Er
moest stevig worden onderhan
deld," zegt Jan Willem Loot, alge
meen directeur van het orkest,
„voordat we haar binnen de nor
men hadden, die wij voor onszelf
hebben gesteld."
Het programma van het volgende
seizoen laat zien dat het KCO er
veel aan gelegen is in het interna
tionale muziekleven een toonaan
gevende rol te spelen. Naast chef
dirigent Riccardo Chailly zijn
contract loopt tot 2004staat een
groot aantal gerenommeerde
gastdirigenten voor het ensem
ble. Eredirigent Bernard Haitink
leidt twee programma's in okto
ber. Ook Kurt Masur, die het or
kest nooit eerder heeft geleid, if
er bij. Hij werkt met Anne-Sophie
Mutter samen in werken van Lu-
toslawski en Mozart.
Tot de dirigenten die terugkeren
behoren Colin Davis, Mariss Jan
sons, Michael Tilson Thomas, Esa
Pekka Salonen, MstislavRostrop-
ovitsj, Christian Thielemann,
Hans Vonk en Nikolaus Hamon-
court. Onder de solisten bevinden
zich de pianisten Murray Perahia,
Jean-Yves Thibaudet en Maria
Joao Pires.
Bruckner en Mahler zijr allebei
met drie symfonieën rijk verte
genwoordigd. Chailly leidt hij de
wereldpremière van een recon
structie van de eerste versie van
liederen uit 'Des Knaben Wunder-
hom'. Mahler heeft die oorspron
kelijk voor kamerorkest geschre
ven.
Het orkest speelt onder leidin/;
van Tilson Thomas voor het eersc
een werk van de 20ste-eeuwse
nieuwlichter Giacinto Scelsi. Ook
gaat er een werk van Theo Verbey
in premièrf Nederlandse premiè
res zijn 'Naive and sentimental
music' van Adams onder leiding
van Salonen en 'Symphonisehes
Vorspiel' van Sehnittke, te dirige
ren door Rostropovitsj.
het geluid van die trommel en bel
len bij maakt en dus die pasjes
doet. Om dat onder de knie te krij
gen heb je een maand nodig. Die
tijd heb ik niet."
Protesten
Die popmuziekaanpak heeft haar
al wat protesten opgeleverd.
„Sommige bezoekers vinden het
te hard en roepen dat dan ook, zo
als in Amsterdam. Vooral oudere
mensen denken de List van vroe
ger aan te treffen, maar sinds
mijn ontmoeting met Frank
Boeijen in 1994 heb ik de chan
sons ingeruild voor Nederlandsta
lige pop. En de muziek van nu is
harder, dan die optredens met
pianist en bassist. Wat niet wil
zeggen dat er geen dynamiek in
het concert zit. Er zijn ook rustige
momenten. Ik heb naar een mooie
balans gezocht, naar een scala aan
verschillende sferen. Die klagers
ben ik overigens wel gewend. Ik
herinner mij dat er eens twee oud
jes op de eerste rij zijn weggelo
pen omdat ik een nummer van
Brei zong over oudere die
zijn vergeten."
In haar nieuwe show zingt Lies
beth Listwee.: aantal Jacques
Brel-nummers. „Vorig jaar is er,
in verband met zijn twintigste
sterfdag, erg veel interesse voor
hem geweest. Dat is nu weer weg
geëbd. Maar ik vind het onzin, dat
er 21 jaar na zijn dood geen num
mers van hem door my, als Brel-
kenner, zouden mogen worden
gezongen. Daarom heb ik een
blokje van vijf composities sa
mengesteld."
„Qrappig is dat het werk nog even
actueel is als het moment waarop
hij het schreef. En voor mij is het
even terugkijken. Ik ben tenslotte
met Brei begonnen. Bovendien
kan ik ermeelaten zien dat ik ook
kan acteren. Mijn nieuwe liedjes
mogen dan vooral persoonlijke
overpeinzingen zijn, Brei schreef
nummers waarin karakters voor
kwamen, die ik nu vocaal kan
neerzetten."
Up tempo
Die overpeinzingen zijn volgens
Liesbeth List de nieuwe muzikale
trend. „Het is wat de huidige ge
neratie popschrjjvers zoals Han
Kooreneef aflevert. En hoewel ik
voor mijn show up tempo-werk
kan gebruiken, zal ik in die stro
ming mee moeten varen, anders
raag ik geen plaat maken. Ik ben
namelijk te exclusief om trendset
ter te zijn. Daar bedoel ik mee dat
ik gee- "olksheldin ben. De mas
sa ko~ et op mij af. Kijk, Marco
Borsalu i.ekt volle stadions en De
Kast ik heb "voor mijn album
met die groep 'De pastorale' op
nieuw opgenomen staat in
Lemmer voor 20.000 man. Dat
lukt my niet"
'Vergezicht' van Liesbeth List in
Theater Zuidplein, vrijdag 5
maart. Met: Liesbeth List (zang),
Norbert Sohewijn Gelpke (bas),
Dave van Beek (drums), Eric van
de Bovenkamp (piano), Peter van
Benthem (gitaar) en Hubert Hee-
ringa (diverse instrumenten).
Liesbeth List treedt op 23 april
op in Barendrecht en op 24 april
in Papeudrecht.
Door Louis Du Moulin
Normaliter zou ze eergisteren
naar Buckingham Palace zijn ge
komen vanwege haar bevordering
tot officier in de Orde van het
Britse Rijk. Op 15 maart wachtte
haar in New York ook nog een
huldiging in verband met haar op
name in de prestigieuze Rock 'n
Roll Hall Of Fame. Helaas is het
Dusty Springfield, die in de jaren
zestig aan de lopende band werel
dhits scoorde, niet vergund ge
weest om deze eervolle optredens
zelf bij te wonen. Begin dit jaar
werd duidelijk dat de Britse zan
geres opnieuw was getroffen door
borstkanker en dat haar dagen
waren geteld. Dinsdagavond blies
ze, 59 jaar oud, in haar landhuis in
Henly-on-Thames haar laatste
adem uit.
Hoe snel haar gezondheidstoe
stand achteruit ging, werd vorige
maand duidelijk bij de uitreiking
van de Brit Awards. Dustry
Springfield had juist daar nog zo
graag een keer willen schitteren,
maar moest toch afzeggen. Waar
op ze besloot zich geheel terug te
trekken om zich zoveel moge
lijk als Mary (Isobel Catherine
Bernadette) O'Brien met een
enkele naaste vriendin voor te be
reiden op het naderende einde.
Hoe bijzonder ze tegelijkertijd
bleef, blijkt wel uit haar laatste
wil: het overgrote deel van haar
vermogen is bestemd voor de kan
kerbestrijding.
Dusty Springfield was 'superhot'
in de tweede helft van de jaren
zestig. Daarna bijna twee decen
nia zo goed als 'out' en vervolgens
(vanaf de 'herlancering' door The
Pet Shop Boys met "What Have I
Done To Deserve This' in 1987)
een soort 'grand lady of British
rock'. Hooglijk gewaardeerd door
haar jongere vakgenoten ombaar
bevrijdende pionierswerk. „Toen
ik bekend werd hadden vrouwen
in de rock 'n roll nog niet veel te
betekenen gehad. Je had Helen
Shapiro die iets eerder was door
gebroken en min om meer gelijk
tijdig met mij braken Lulu en Cil
ia Black door, daarmee had je het
gehad," wist Springfield, die in de
zomer van 1964 met haar eerste
solo-single 'I Don't Know What To
Do With Myself meteen de roos
trof.
Eerder had ze (geboren 16 april
1939, uit Iers-Schotse ouders) deel
uitgemaakt van The Lana Sisters
en van The Springfields, een trio
waarin haar broer Tom de leiden
de figuur was. Diens besluit om,
ondanks behoorlijk succes (hits
als 'Island Of Dreams', 'Bambino',
'Silver Threads And Golden
Needles') ermee te stoppen,
maakte voor zusiief de weg vrij
voor een avontuurlijker solo-car
rière. Waarbij ze zich zou ontpop
pen van een vrij onschuldige
pak25Qg 2.90
pak500g
doosje 4 stuks 3,79
2 doosjes
Aanbieding is geldig t/m 6 maart'99
Door Marcel van Silfhout
Den Haag Wie een tennisbal met de geur
van versgemaaid gras op de markt wil bren
gen, is te laat. Die geur is sinds enkele weken
beschermd En als de rechter dat volgende
week goed vindt staan straks ook de eerste
negen tonen van Beethovens 'Für Elise' in het
Europese merkenregister genoteerd. De we
reld der commercie, erkennen ook de deskun
digen, wordt almaar gekker.
Het gerechtshof in Den Haag buigt zich
maandag over de vraag of de eerste negen to
nen van Beethovens 'FürElise' als merkentu-
ne mogen "worden beschermd. Er is overigens
geen conflict over, benadrukt het Amster
damse merkenbureau Shield Mark dat de
klassieke tonen als exclusief'klankmerk' op
eist. Het betreft een proefproces,
Maar echt serieus wordt het niet genomen
Dr. D. Visser, universitair docent merke
recht in Leiden, noemt het leuk voor de publi
citeit en het aanboren van een nieuwe markt
in gebakken lucht, maar hij acht het vastleg
gen van zo'n tune tamelijk zinloos. „In de
praktijk is het geen issue. Het is nu edit niet
zo dat wij zeggen: 'goh, we zaten met een gro
te lacune in de wet die nu is opgelost'."
Om aan te tonen dat het Amsterdamse mer
kenbureau de zaak waarschijnlijk welzal win
nen, wijst hij op de internetsite van de raad
van beroep van het E' npese merkenregister.
Dat is de instantie waar alle producten die
men in Europa juridisch wil beschermen wor
den aangenomen of afgewezen „Kijk hier,
het is een bedrijf uit Woelden gelukt om de
geur van versgemaaid gras op een tennisbal
beschermd te krijgen. Als dat al mag, zal een
merkentune het ook wel halen."
Proefproces
Bas Kist, directeur van Shield Mark, beaamt
dat het een proefproces is. „Je hoort steeds va
ker dat in de reclame gebruik wordt gemaakt
van geluiden zoals jingles en tunes. Als je
thuis Girotel opstart, krijg je de Postbank-tu
ne. Net als de 'tuut, tuuf van Overtoom is dit
hetzelfde als de beeldtaal en de beeldmerken
waarmee bedrijven zich proberen te onder
scheiden." Maar tot nog toe weigert het Bene-
lux-merkcnregister cassettebandjes aan te
nemen. Daarom legt Bas Kist de Haagse rech
ter nu de uit 1971 stammende, wettelijke defi
nitie van een individueel.merk voor. Die
luidt- „Als individuele merken worden be
schouwd de benamingen, tekeningen, af
drukken, stempels, letters, cijfers, vormen
van waren of verpakking en alle andere te
kens die dienen om de waren van een onder
neming te onderscheiden
Kist: „Daarom leggen wij nu het depot van de
eerste negen tonen van Beethovens Für Elise
voor, maar dan via de notenbalk. Dat zijn toch
ook 'tekens'?" Het feit dat al in 1975 kleuren,
zoals de kleur groen van PTT-Telecom, als
merk zijn geaccepteerd, ziet hij als een prece
de:11. „Maar we moeten niét vergeten dat het
schermen van een merk geen monopolie
wtekent. Zoals de bescherming van die kleur
groen alleen voor de teleeom-markt geldt, en
straks onze tonen van F "lise alleen voor
een juridisch adviesbureau. .Us er een bakker
komt die dezelfde tonen van Beethoven wil
gebruiken, kan dat. Je kunt het alleen clai
men als bescherming tegen een concurrent"
Zinloos
Volgens de I^idse merkenrechtdeskundige
Visseris de bescherming echter volstrekt zin-
loosomdateenbedrijfdat een concurrentmet
z'n tune aan de haal ziet gaan ook zo naar de
rechter kan stappen. „Als de tune van 'Rand
stad uitzendbureau' bijvoorbeeld zou worden
gejat, is dat duidelijk een onrechtmatige
daad." Mocht de rechter maandag in het voor
deel van Shield Mark beslissen, dan rijst vol
gens Visser wel een ander interessante vraag.
Niet over het gebruik van werk van de al veel
meer dan zeventig jaar geleden gestorven
Beethoven (de termijn, waarna iemands nala-
tenschap publiek domein wordt), maar wel
over het gebruik van de vele reclamejingles.
Vissen „Dan rijst de vraag hoe het vastleggen
van jingles zich verhoudt tot de Bumra-Stem-
ra-rechten. Moet je die dan éérst alkopen?"
Toch blijft het voor de merkenrechtdeskundi
ge uiteindelijk een grote gimmick- En vooral
veel goede handel
<r, -t rt
AP Photo/Co lumb ia Records/M!He Owen
'sweetheart' tot een superieure
'zangeres met ballen', een vrou
welijke tegenhanger van Elvis
Presley, Carl Perkins en niet te
vergeten Tom Jones.
Amerika werd al gauw haar be
loofde land. Dankzij in eerste in
stantie de artistieke voogdij van
Burt Baeharaeh en Hal David, die
haar na 'I Don't Know...' aan nog
een hele rits andere mega-hits
(waaronder Wishing And Hopin',
You Don't Have To Say You Love
Me', 'I Close My Eyes And Count
To Ten') zouden helpen. Het
'zwarte element' in haar stem, dat
haar anders dan anderen maakte,
zou het best tot z'n recht komen
onder de hoede van Jerry Wexler,
die haar uitriep tot de 'beste blan
ke soulzangeres ooit'. Het door"
hem geproduceerde album 'Dusty
In Memphis' (uit 1968) geldt nog
altijd als een regelrecht meester
werk, van eenzelfde kaliber als
Ike Tina Turners mijlpaal *Ri-
ver Dec-1 Mountain High'.
Tot a -a.. 1972 zou ze nog 'plank
gas' blijven meedraaien in het
hectische showbizrircus. Toen
trapte ze op de rem, uitgeput na
een portie tropenjaren lopende
vanaf haar middelbare schooltijd.
Los Angeles werd haar schuil
plaats, die ze af en toe slechts nog
verliet voor verschijning in een te
levisieshow, een lucratief nacht-
duboptreden of een leuk studio-
klusje, zoals het fungeren als
tweede stem op Anne Murrays
'Together'.
Naarmate die semi-retraite langer
duurde kreeg ze steeds meer het
aureool van 'de Greta Garbo van
de pco', van het buitengewone ta
lent dat de wereld te kort deed
door haar talloze fans te laten
wachten op meer moois. Over die
exclusieve gave, haar kapitale
zangstem, deed ze zelf overigens
altijd vrij luchtig. „Ik ben ermee
geboren. Dat geluid was er ge
woon, het heeft alleen nog vrij
lang geduurd voordat ik zelf over
tuigd was van het bijzondere ka
rakter," liet ze zich meer dan eens
ontvallen.
In 1984 streek Dusty Springfield
onverwacht neer in 'roze' Amster
dam en kondigde ze haar come
back aan. Die zou nog driejaar op
zich laten wachten, maar wel zo
verrassend zijn als beloofd: What
Have I Done To Deserve This', te
beschouwen als een cadeautje
van superfans Neil Tennant en
Chris Lowe, samen The Pet Shop
Boys, die hun idool dik twee jaar
later nog eens op het goede spoor
zetten met 'Nothing Has Been
Proved' (uit de film 'Scandal').
Pulp Fiction
Hierna zou ze nog wel enkele ke
ren hitgevoelig zijn (in 1990 met
'In Private' en 'Reputation'), maar
niet meer de energie kunnen op
brengen uit haar absolute glorie-
jaren. Haar luxe leven kreeg een
dramatische wending, toen ze in
1994 na het volgen van het zo
veelste strenge dieet een
vreemde'plooi bij haar borst ont
dekte. Kanker, stelden de specia
listen meteen vast. Het gezwel
werd verwijderd en na nog eens
zes maanden chemo-therapie
werd Dusty Springfield genezen
verklaard Als onverwachte bonus
mocht ze de herontdekking van
haar hit 'Son Of A Preacher Man'
(uit 1968) verwelkomen, een di
rect voortvloeisel uit het giga-sue-
ces van Quentin Tarantino's film
'Pulp Fiction'.
Aan actief inspelen op die verse
waarderingsgolf ook tot uit
drukking komend in de homma
ge-musical 'I Only Want To Be
With You' kwam ze niet meer
toe. Omdat ze opnieuw de strijd
moest aanbinden tegen de onge
wenste wildgroei in haar lichaam.
Tijdens die 'blessuretijd' stelde ze
zieh zo filosofisch mogelijk op en
deed ze nog enkele goede zaken,
zoals de verkoop van de rechten
op haar platenopnamen voor een
slordige twintig miljoen gulden.
Via internet bleven de fans op de
hoogte van haar (gemoedstoe
stand. De laatste berichten meld
den dat ze opvallend goed gehu
meurd was.
artiest
Furslide
album
'Adventure'
label
Meanwhile
...Records,/
Virgin
d u ii
50.56 mm.
'f .-35
U
k--r\y'; j
Furslide komt uit New York en draait in feite om zangeres, gitariste en
liedjesschrijfster Jennifer Turner, die zich eerder in de kijker speelde
als hulpje van Natalie Merchant. Voor de lancering van haar eigen trio
deed ze met succes een beroep op Nellee Hooper, als geluidstovenaar
vermaard vanwege z'n bijdragen aan de studio-avonturen van Björk,
Massive Attack en U2. Diens vertrouwen in Furslide was zo groot dat hij
de band meteen vastlegde voor z'n nieuwe label Meanwhile... Records.
Wellicht dat Hooper vooral is afgegaan op Turners podiumuitstraling,
want dit visitekaartje is toch lang niet zo spannend als de titel sugge
reert Furslide, dat poppy melodieën veelal onderbouwt met heftig gi-
taarwerk, komt als verkapt Jennifer Turner-project nogal eens in de
buurt van Sheryl Crow, Alanis Morissette en ook Liz Phair. En mist
daardoor een duidelijk eigen geluid. Eclectisch is het etiket dat Hooper
Cie op deze introductie hebben geplakt Wie een beetje minder posi-
ti ef is ingesteld of gewoon meer originaliteit had verwacht zal dat opvat
ten als richtingloos.
Louis Du Moulin.