5
WAO-plan WD afgeschoten
x
i?
Bestelbus met xtc-grondstoffen ontploft
PvdA-steun voor hongerstakende witte illegalen
Rode Kruis ziet af van
wereldwijde superloterij
Gezondheidsonderzoek
na Bijlmerramp vooral
om onrust weg te nemen
is® ©si gee®
Betalen voor
schade bajes
Endemol wil 350
miljoen kijkers
Dader moord
achterhaald
Politie pakt
nepagent op
Fiod ontdekt
fraude met olie
Brandstichter
neergeschoten
Coalitiepartijen vliegen elkaar in de haren over aanpak arbeidsongeschiktheid
Hepatitus op
Delftse school
en In Veghels
ziekenhuis
Rek- en strekoefeningen voor de postbode
'Ons land blijft belangrijke
Europese drugshandelnatie'
Een dag uit
Rotterdams Dagblad M I Vrijdag 5 maart 1999
Leeuwarden Twee gedetineer
den moeten de ruim 27.000 gul
den schade die in oktober 1994
dooreen explosie in de Bijlmerba
jes te Amsterdam is ontstaan, aan
de Staat vergoeden. Dat heeft de
Leeuwarder rechter bepaald in
een civiele procedure die de over
heid tegen beide zware crimine
len had aangespannen. Het komt
byna nooit voor dat de overheid
de schade bij een ontsnapping, of
een poging daartoe, op gevange
nen verhaalt. Nadat een hoeveel
heid semtex tot ontploffing was
gebracht, poogde het duo te ont
snappen. Hun opzet faalde, omdat
de explosie niet krachtig genoeg
was.
Hilversum Televisieproducent
Endemol Entertainment wil m
het najaar op één moment 350
miljoen mensen tegelijk aan de
buis kluisteren. De producent wil
dat doen met een show die in 22
Europese landen zal worden uit
gezonden. De Europese Commis
sie heefteen startkapitaal van een
miljoen euro ter beschikking ge
steld. Het programma zal gaan
over de huidige informatiemaat
schappij. De uitwerking daarvan
op het dagelijkse leven van de Eu
ropeanen is voor de Europese
Commissie reden genoeg om het
programma te steunen.
Alkmaar De politie Noord-Hol
land Noord verdenkt een 24-jarige
Albanees van de moord op een 20 -
jarige landgenoot. Die werd op 16
januari in Alkmaar op straat neer
geschoten. De verdachte woont
vermoedelijk in Italië, maar hij is
nog niet aangehouden. Wel is een
internationaal opsporingsbevel
uitgegaan.
Amsterdam Een 19-jange Am
sterdammer heeft de afgelopen
vier maanden ongeveer vyfti gdui-
zend gulden buit gemaakt door
zich minstens 25 keer valselijk als
agent voor te doen. Hij viel deze
week door de mand, omdat hij
zonder verzckeringsplaatje op
zijn brommer reed. Toen hij zich
moest legitimeren, liet hij een zie-
kenfondskaart zien die op naam
stond van een van zijn bejaarde
slachtoffers. De nepagent ging
volgens de politie bij oudere men
sen langs en hield een verhaal
over inbraken in de buurt. Hij
stelde zijn slachtoffers voor om
uit voorzorg een kluis te plaatsen.
Tijdens zijn bezoeken wist de 'po
litieman' de ouderen hun pinpas
en pincode te ontfutselen.
Rotterdam De Fiscale Inlichtin
gen- en Opsporingsdienst (FIOD)
heeft een grootschalige fraude
met diesel en gasolie ontdekt.
Door douanepapieren te verval
sen, ontdoken oliehandelaren in
Nederland en België voor tiental
len miljoenen aan belasting. Der
tien personen zijn aangehouden.
Na bet ontdekken van de fraude
heeft het Openbaar Ministerie in
Almelo samen met de FIOD en de
Belgische justitie sinds oktober
vorig jaar diverse huiszoekingen
gedaan. In België zijn invallen ge
weest bij enkele transportbedrij
ven. ïn Nederland kregen olie
handelaren in Goor, Hardinxveld-
Giessendam en Tiel onverwacht
bcioek. Daarbij werden admini
straties in beslag genomen.
Alkmaar Een agent van het
korps Noord-Holland Noord heeft
gisteravond in Medemblik een 27-
jarige man in zijn been geschoten.
De Medemblikker bedreigde de
agent en zijn collega met een mes,
nadat hij een omstander licht had
verwond. De man had eerder op
de avond brand gesticht in een
woning aan de Oude Haven in
Medemblik, waar hij een kamer
huurde. De woning brandde volle
dig uit, de twee naastgelegen pan
den liepen zware rook- en water
schade op. De bewoners van de
drie huizen zijn voorlopig elders
ondergebracht. Volgens een
woordvoerder van de politie was
de brandstichter agressief en niet
tot bedaren te brengen. Toen de
agenten bleven proberen de man
te kalmeren, richtte diens agres
sie zich op hen. De agent zag zich
genoodzaakt een maal gericht te
schieten. 1.
Den Ha?g Het plan van de WD om een groot gedeelte van
de WAO'ers met 'lichte' psychische klachten hun uitkering te
ontnemen, is door coalitiepartners PvdA en D66 met felle be
woordingen naar de prullenbak verwezen. „Volstrekt asoci
aal," oordeelde D66-woordvoerder Schimmel tijdens het debat
in de Tweede Kamer over de plannen van WD'er Wilders om
het huidige aantal van 900.000 WAO'ers terug te dringen.
„U wilt overspannen mensen met
kinderen naar de bijstand verwij
zen," zei een geëmotioneerde
Schimmel, Alle Tweede-Kamer
fracties vielen over de voorstellen
van Wilders heen. Volgens PvdA-
'er Smits gaat hij er te gemakke
lijk van uit dat „psychische klach
ten aanstellerij zijn".
De liberaal reageerde geïrriteerd
op de felle reacties op zijn plan
nen. „Wij proberen iets aan het
WAO-probleem te doen. Iedereen
die dit plan afwijst, is er verant
woordelijk voor dat alles weer be
spreekbaar wordt als het aantal
WAO'ers niet snel genoeg terug
loopt." Hij doelde hiermee op een
verdere verlaging van hoogte en
duur van de uitkering als blijkt
dat de WAO onbetaalbaar wordt.
De VVD wil voor een werknemer
met psychische klachten alleen
nog een WAO-uitkering toeken
nen als hij of zij is opgenomen in
een inrichting, geen dagelijkse le
vensfuncties meer kan verrichten
(zoals aankleden en wassen) of
niet meer kan omgaan met ande
ren. Alleen de 'zware' gevallen
krijgen dan nog een volledige
WAO-uitkering. Wie niet voldoet
aan die criteria wordt volledig ar
beidsgeschikt verklaard. Ook de
zittende WAO'ers met psychische
klachten moeien volgens deze re
gels herkeurd worden. De perso
nen die zo buiten de boot vallen,
moeten wel extra worden gehol
pen bij het zoeken van een baan.
De VVD denkt met deze maatre
gel het aantal WAO'ers in zes jaar
tijd met 250.000 terug te dringen.
Van de arbeidsongeschikten
kampt een derde met psychische
klachten. De andere partijen zet
ten grote vraagtekens achter deze
cijfers. Ook staatssecretaris Hoo-
gervorst liet weten dat hij weinig
heil ziet in de plannen van zijn
partijgenoot. „Dan zou het hele
stelsel moeten worden gewijzigd,
en we hebben nu juist met elkaar
afgesproken dat niet te doen. Bo
vendien zou deze regeling in de
praktijk meteen door de rechter
worden verboden."
Streefcijfers
Door het geruzie tussen de partij
en onderling leek het af en be net
of het debat over Wilders' voor
stellen ging in plaats van die van
Hoogervorst. De plannen van de
staatssecretaris kunnen op vol
doende steun rekenen van de
Tweede Kamer. Wel willen D66 en
PvdA dat het kabinet werkgevers
verplicht jaarlijks minstens
25.000 WAO'ers in dienst te ne
men. Hoogervorst voelt niets voor
dergelijke 'streefcijfers'. „Dat
roept weerstand op bij werkge
vers," vindt hij. De bewindsman
verwacht dat komend jaar al
30.000 WAO'ers een baan vinden
via de huidige wetgeving. PvdA
en D66 betwijfelen of dat lukt en
denken dat er meer druk op de ke
tel nodig is. Eén onderdeel uit de
plannen van Hoogervorst werd
door een Kamermeerderheid af
gewezen. WAO'ers mogen bij hun
herkeuring niet worden beoor
deeld op de vraag of ze wel vol
doende hun best hebben gedaan
om weer aan het werk te komen.
Verder wil de PvdA in het Burger
lijk Wetboek laten opnemen wat
een werkgever allemaal moet
doen om een zieke werknemer in
dienst te houden. PvdA-woord-
voerster Smits repte met geen
woord over het ontslagverbod
voor WAO'ers waarmee haar par
tijgenoot Melkert in de Staten-
campagne mee sehermde.
Delft Op een school voor speci
aal onderwijs in Delft is de ziekte
hepatitis A geconstateerd. Zes
leerlingen en twee leerkrachten
van de school zijn besmet met de
ziekte. Naar verwachting zijn nog
eens drie leerlingen eveneens be
smet. Alle leerlingen en perso
neelsleden worden dinsdag inge
ënt.
Op de school komen kinderen uit
Delft, maar ook uit de verre om
trek.
Volgens de afdeling gezondheids
zorg van de GGD is er geen reden
tot grote ongerustheid. De kans
dat de hepatitis, die kan worden
overgedragen door het eten of
drinken van voedsel dat is veront
reinigd met ontlasting, wijd wordt
verspreid, acht de GGD nihil.
Voor de ziekte bestaat gezien de
besmettingsgraad een aangifte
plicht. Dat betekent dat behande
laars de GGD moeten inseinen als
ze de ziekte constateren. Hepati
tis A duurt in de meeste gevallen
ongeveer zes weken. Er is nog
geen medicijn tegen ontwikkeld.
Wie zich grieperig en vermoeid
voelt en verkleuring merkt aan
huid, oogwit, ontlasting of urine,
moet een arts raadplegen.
Operatie
Het SintJosephziekenhuis in
Veghel gaat negenhonderd oud
patiënten onderzoeken op een
mogelijk besmetting met hepati-
tis-B. Het gaat om mensen die de
afgelopen twee jaar in het zieken
huis een operatie hebben onder
gaan, De afgelopen tijd is via de
GGD bij vijf voormalige patiënten
en een medewerker van de opera
tiekamer een besmetting vastge
steld.
Er bleef bar weinig over van dit bestelbusje dat gisteren op een landweggetje in de gemeente Susteren ontplofte. Het voertuig
stond in brand. De brandweer kwam ter plaatse en ontdekte net op tijd dat zich in het busje vaten met ether, aceton en lekkende
zuurstoffiessen bevonden. De spuitgasten maakten zich op een draf uit de voeten, waarna niet veel later een enorme explosie
volgde. De spullen in het busjes waren grondstoffen voor het produceren van xtc-plllen. Nadat de vlammen waren gedoofd, kon de
technische recherche aan de slag. FotoEnnindoA/mino/ANp
Door Thea van Beek
Amsterdam Ruim zestig promi
nente vrouwen bin nen de Amster
damse PvdA hebben opgeroepen
tot solidariteit met de Turkse hon-
gerstaaksters. Ze willen dat bur
gemeester Patijn zelf een com
missie van deskundigen instelt
die advies uitbrengt over de posi
tie van vrouwen en kinderen on
der de witte illegalen. De commis
sie moet ook de gevolgen van de
Koppelingswet in kaart brengen.
Met hun oproep willen de PvdA-
vrouwen zo snel mogelijk een ein
de maken aan de hongerstaking
van vijftien Turkse vrouwen. Van
daag is de 32ste dag van hun hon
gerstaking en de lichamelijke
conditie van de vrouwen is slecht.
Twee van hen reageren steeds
minder alert en kampen met ver
lies van aandacht en concentratie.
De PvdA'ers vinden dat er op
nieuw moet worden nagegaan of
de gezinnen van de witte illegalen
een toekomst hebben in Neder
land. „Wij zijn van mening dat bij
de besluitvorming over de ver
blijfstitel voor witte illegalen eco
nomische criteria een te overheer
sende rol spelen. De mate van in
burgering in Nederland van vrou
wen en kinderen zou bii de be
sluitvorming over verblijfstitels
zwaarder moeten wegen," vinden
de PvdA'ers, die bovendien plei
ten voor een zeustandige ver
blijfsvergunning voor allochtone
vrouwen.
Opening
De Tweede Kamer heeft tot nu toe
het standpunt ingenomen niet te
willen zwichten onder dreiging
van een hongerstaking. PvdA-
asielwoordvoerster Albayrak
biedt nu een kleine opening tot
een doorbraak. Zij zegt zich te
kunnen voorstellen dat de burge
meesters van de gmte rteden
eens gaan kijken naar de gevol
gen van de Koppelingswet.
Behalve de Turkse vrouwen, wei
geren in Amsterdam ook 31 Ma
rokkaanse mannen nu al 24 dagen
lang voedsel. Voor vrijwel ieder
een geldt dat zij niet kunnen aan
tonen gedurende zes jaar twee
honderd dagen achtereen te heb
ben gewerkt. Reden waarom zij
niet in aanmerking komen voor
een verblijfsvergunning. Door in
voering van de Koppelingswet
zijn zij al hun rechten op voorzie
ningen in Nederland kwijtge
raakt.
De hongerstakers vinden dat bin
nen de Vreemdelingenwet nieu
we criteria moeten komen. Zo
zouden mensen die kunnen aan
tonen minimaal drie jaar in Ne
derland te hebben gewoond voor
invoering van de Koppelingswet,
alsnog in aanmerking moeten ko
men voor een verblijfsvergun
ning, Zij zeggen blij te zijn met
het initiatief van de PvdA-vrou-
wen. Maar zolang er geen enkele
garantie is dat een landelijke
commissie de gevolgen van de
Koppelingswet onderzoekt, komt
er ook geen einde aan de honger
stakingen.
Limburg houdt nog steeds droge voeten, maar het hoge water van de Maas zorgt her en der nog
overlast. Een postbesteller moet vervaarlijk vooroverbuigen om de bus te vullen van deze Roer-
mondse woonboot. Foto Marcel van Hoorn/ANP
Den Haag Het Internationale
Rode Kruis heeft besloten zich
terug te trekken uit de interna
tionale miHenniumloterij Mil
lions 2000. De internationale
hulporganisatie vreest de go*de
naam te verliezen door proble
men in te veel landen met het
verkrijgen van een vergunning
voor de grootschalige loterij
Toen vorig jaar bekend werd dat
het Rode Kruis zich zou willen
verbinden aan een mondiale lo
terij met een hoofdprijs van ne
gentig miljoen gulden, barstte
een storm van kritiek los. Ande
re Nederlandse loterijen, waar
onder de Nederlandse Postcode-
Loterij, wezen de hulporganisa
tie erop dat in de "Wet op Kans
spelen is vastgelegd dat er geen
nieuwe vergunningen voor lote
rijen worden gegeven en de ac
tie dus onrechtmatig zou zijn.
Bovendien had het Rode Kruis
zich middels een contract ver
bonden aan de PostcodeLoterij,
waardoor ze geen giften van an
dere loterijen mocht ontvangen.
De PostcodeLoterij dreigde zelfs
met een juridisch proces om de
verkoop van de loten tegen te
gaan.
Uiteindelijk is dat niet doorge
gaan, omdat het Internationale
Rode Kruis zelf besloot zich te
rug tc uckkeXi. Hoe wel het Rade
Kruis door deze beslissing veie
miljoenen misloopt, is het vol
gens directiesecretaris Bakker
van het Nederlands Rode Kruis
de beste oplossing: „Als de lote
rij was doorgegaan, was deze on
wettelijk geweest. En we willen
onze goede naam niet kwijt"
Den Haag Het onderzoek door
het Amsterdams Medisch Cen
trum naar de gezondheidsklach
ten van slachtoffers en hulpverle
ners van de Bijlmerramp wordt
uitgevoerd om tegemoet te ko
men aan de angst en onzekerheid
onder die mensen. Maar medisch-
wetenschappelijk is er eigenlijk
geen aanleiding voor. De klachten
zijn zo weinig concreet, dat het
onderzoek waarschijnlijk geen
verband kan aantonen tussen de
klachten en de ramp.
Dat bleek gis
teren uit de
verhoren door
de parlemen
taire enquête
commissie
Bijlmerramp
over de ge
zondheidspro
blemen. Oud
directeur Ren-
gelink van de
Amsterdamse
GG en GD en
de plaatsver
vangend
hoofdinspecteur van de volksge
zondheid Plokker zetten hun
vraagtekens bij het lopende AMC-
onderzoek. Beiden waren het
eens met eerdere besluiten om
geen groot bevolkingsonderzoek
uit te voeren.
Gisteren bleek ook dat ambtena
ren van het ministerie van VROM
in 1992 hun toenmalige minister
Aiders nooit hebben ingelicht
over het verarmde uranium aan
boord van de rampjumbo. Zij von
den dat volgens de hoofdinspec
teur van de milieuhygiëne, Ver
kerk, niet nodig, omdat de risico's
van het uranium minimaal wer
den geacht. Overigens bleek ook
Verkerk niet door zijn onderge
schikten te zijn ingelicht. Hij gaf
toe d at 'de drempel om actie te on
dernemen, om de minister in te
lichten en andere instanties erbij
te betrekken, omlaag moet'.
Immuunziekte
Hoofdinspecteur Plokker gaf toe"
dat wellicht meer mensen lijden
aan een zeldzame ziekte van hun
immuunsysteem dan lang is' ge
dacht. Tot nu toe was sprake van
vier gevallen. Of de afwijking het
gevolg is van de ramp staat echter
niet vast. Tijdens het AMC-onder-
zoek wordt hier speciaal naar ge
keken, hoewel het AMC geen
voorstander is van de uitbreiding
van het onderzoek.
GG en GD-directeur Rengelink
zei nog steeds het besluit uit 1994
te steunen om geen bevolkings
onderzoek te doen. Zijn dienst
heeft destijds vijftig huisartsen in
en om de Bijlmer gevraagd klach
ten die met de ramp te maken
konden hebben door te geven,
'maar dat heeft toen niets opgele
verd'.
Rengelink meende dat de huisart
sen de eerst aangewezen waren
om eventuele
klachten te
melden. De
klachten die
er waren, we
ken volgens
de huisartsen
niet duidelijk
af van die van
vóór de ramp.
Rengelink er
kende wel dat
het beter zou
zijn geweest
als enkele ja
ren later nog
eens zo'n inventarisatie gehou
den was. Dat is nu niet gebeurd.
Volgens A Keverling Buisman
van het kernonderzoekscentrum
ECN in Petten kan ook het ver
armd uranium in de rampjumbo
geen oorzaak zijn van de klach
ten, Hij zei dat de straling van het
uranium na de ramp verwaarloos
baar was. Volgens Keverling Buis
man is het risico op longkanker
door de straling vergelijkbaar met
het risico van iemand die maar
één keer één sigaret rookt. Alleen
als iemand jarenlang, dag in dag
uit is blootgesteld aan een hoe
veelheid verarmd uranium van 5
milligram per kubieke meter, zou
den er verhoogde risico's kunnen
zijn. Maar van dergelijke concen
traties is op de rampplek, noch bij
het werken in hangar 8 op Schip
hol, waar de brokstukken van de
El Al jumbo waren opgeslagen,
ooit sprake geweest.
Het AMC deelde gisteren mee dat
de veiligheidsmaatregelen voor
haar personeel zijn opgeheven.
Enkele weken geleden werden
die ingesteld nadat bedreigingen
waren binnengekomen, toen het
AMC liet weten niet in staat te zijn
tot een afdoend bevolkingsonder
zoek. Het aantal dreigtelefoontjes
is nu zo afgenomen, dat de maat
regelen kunnen worden gestopt.
Rotterdam Nederland blijft ook
de kohiende jaren een van de be
langrijkste drugshandelnaties
van Europa, ongeacht hoe hard
politie en justitie de strijd tegen
de drugscriminelen voeren. Dat
voorspelt T. van der Heijden, co-
ordinatior Research Develop
ment bij het Landelijk Recher
cheteam.
De prominente rol van Nederland
in de drugshandel is te verklaren
door de goede infrastructuur, stelt
Van der Heijden in het Tijdschrift
voor de Politie. Hij wijst daarbij
op het containervervoer via de
Rotterdamse haven, de vele lucht
reizigers van Suriname en de An
tillen naar Schiphol en het grote
aantal wegtransportondernemin
gen. Een andere belangrijke fac
tor is volgens de politieman de
aanwezigheid van etnische min
derheden die banden hebben met
landen waar drugs wordt gepro
duceerd. De invloed van de over
heid op deze drugshandelbevor-
derende factoren is gering, stelt
hij. „Het ligt dan ook niet in de re
de dat de rol van Nederland als
een van de belangrijkste drugs
handelnaties van Europa de ko
mende jaren wezenlijk veran
dert," zegt Van der Heijden.
Bij alle soorten drugs neemt Ne
derland een zeer markante positie
in. Nederland is voor heroïne en
cocaïne één van de belangrijkste
distributiecentra en voor synthe
tische drugs en cannabis het be
langrijkste productiegebied in
Europa. Hierdoor is het aanbod op
de Nederlandse drugsmarkt groot
en zijn de prijzen laag. De prijzen
van de drugs staan bovendien on
der druk door de nog steeds toe
nemende aanvoer van drugs, con
cludeert hij. Een gevolg hiervan is
dat de winsten verder dalen.
Volgens Van der Heijden plaatst
dit justitie en politie voor een dile-
ma. Dooreen effectieve opsporing
van drugs stijgen de prijzen weer
en daardoor de winsten van crimi
nelen die er wei in slagen de
markt te bereiken. „In principe
werk dit in het voordeel van de
meesi professionele drugsorgani
saties. Het simpelweg vegen van
partijen versterkt de positie van
deze criminele groepen op de
markt," zegt Van der Heijden.
Een alternatieve strategie is het
opsporen en ontmantelen van de
meer professionele drugsbendes.
Maar, zegt Van der Heijden, „de
ervaring met de gedeeltelijke ont
manteling van de Colombiaanse
cocaïnekartels laat zien dat hun
plaats wordt ingenomen door an
dere, veelal minder professionele
criminele groepen."
'Daar dryft zy door de lugt, op
haren wolkewagen. Myn metge
zellen komt, laat ons in 't heilig
dom der liefde nu de borst van
bruid en bruidegom bezwange
ren met alt' de eerwaardige
eigenschappen.,.'.
Het staat- en zinnespei van Roelof
Arends den Jongen mag er wezen,
vandaag de 5de maart 1760. Het is
een dag waarop het vaderland lus
tig aan het dichten slaat, omdat
sinds tijden een prinselijk huwelijk
is te vieren. Prinses Carolina, doch
ter van Willem IV en Anna van
Hannover, geeft vandaag haar
jawoord aar Karei Christiaan, vorst
van Nassau Weilburg. In de Haag
se Grote Kerk heeft de inzegening
onder grote belangstelling plaats.
„Deeze ceremonien geschiede
onder een groote meenigte van
aenschouwers, en dat te meer om
dat er zedert den jaere 1646 alhier
in den Hage diergeiyke plegtige
ceremonie niet is voorgevallen', valt
in een speciale uitgave van de 's-
Gravenhaegse Courant te lezen.
De stad is dan nog niet af van het
gelukkige paar, dat een rijke kinder
schare zal voortbrengen. Vorst
Karei Christiaan heeft grootse plan
nen als hij vanaf 17SS csn palels
laat bouwen, Nog voordat de stad
houderlijke architect en bouwmees
ter Pieter de Swart klaar is, keert
de vorstelijke familie echter terug
naar Duitsland. De Fransen nemen
het gebouw, dat we nu kennen als
de Koninklijke Schouwburg, in
gebruik als kazerne.
HENK RUUL
