22
,Q>
Mobiele beeldbuis maakt tv volwassen
DOCUMENTARY
Diskettestations in
web-tv en scanners
'Tevredenheid over
Internet via kabel'
SimCity 3000: bouwen aan de toekomst
W-Zone
Linux krijgt grafisch jasje
Euro's
omrekenen
Kctharine Farmer
BLRDEN
Internetten tecen een vast bedrag
IS AL SNEL STUKKEN VOORDELIGER.
ENECO LEGT DE WERELD flfiN JE VOETEN
Rotterdams Dagblad
Vrijdag 19 maart 1999
Rotterdams Dagblad
redactie Digi@taal
Postbus 2999,3000CZ Rotterdam
E-mail: digitaal@rotterdamsdagbIad.nl
Rotterdams Dagblad
Door Evert van Tijn
Televisie staat op het punt volwassen te worden. ïvlet de invoe
ringvan de transistorontvanger verwierf de radio bijna absolute
bewegingsvrij beid. Binnen een jaar, zo is de verwachting, is ook
televisie voor een fatsoenlijke ontvangst niet langer afhanke
lijk van een onhandig, of anders uiterst kostbaar antennesys
teem. Via 'digitale aardse tv' zijn de favoriete soap en voetbal
wedstrijd voortaan zelfs te volgen vanaf de achterbank van een
zich voortspoedende limousine.
Digitenne gaat het systeem voor
lopig heten. Naar de gelijknamige
stichting die de publieke en com
merciële omroepen, Nozema,
KPN Telecom en Canal Plus, met
steun vaii Philips Teleac/NOT,
NOB en MediaPlaza, voor de in
voeringvan digitale aardse televi
sie in het leven hebben geroepen.
Nederland is overigens niet het
eerste land waar digitale tv van
start gaat. Een half jaar geleden
werd het al in Engeland inge
voerd en Zweden volgde twee
maanden geleden.
Sinds januari vinden er in Hilver
sum en Lopik proeftiitzendingen
plaats. Die zijn zo succesvol dat de
introductie voor het grote publiek
in Hilversum, Haarlem en Am
sterdam tegen het eind van het
jaar tegemoet kan worden gezien.
Dat wil zeggen dat men zich voor
vier gulden kan abonneren op Di
gitenne. en dan 25 W-kanalen,
twintig radiozenders en een groot
aantal digitale datadiensten,
waaronder een vorm van Internet
kan ontvangen.
Een aantal fabrikanten werkt al
aan geïntegreerde ontvangers,
maar om te beginnen ziet het er
naar uit dat de kijker voor vijfhon
derd gulden een speciale ontvan
ger moet aanschaffen. Met behulp
van een insteekkaart, vergelijk
baar met het systeem van Canal
Plus, wordt de decoder geacti
veerd. De maandelijkse kosten
worden voorlopig geschat op een
gulden of vier.
„Allemaal mits de minister van
Verkeer en Waterstaat de beno
digde frequenties tijdig ter be
schikking stelt," houdt Digiten-
ne-manager Mare Maters een slag
om de arm. Hij is door deNozema,
de eigenaar van de Nederlandse
omroepzenders, uitgeleend aan
Digitenne. Met niet alleen als op
dracht de technische, organisato
rische en economische haalbaar
heid te onderzoeken, maar ook
om een maatschappelijk draag
vlak te creëren: „De komst van di
gitale aardse tv doorbreekt ook
het monopolie van de kabelmaat
schappijen."
Digitale televisie is niet nieuw.
Voor de consument roept het
vooral negatieve associaties op,
onder meer door de bruuske wijze
waarop de exploitanten van om-
roepsatellieten twee jaar geleden
overschakelden naar digitale
technieken. Waardoor duizenden
schotelontvangers bijna van de
ene op de andere dag nutteloos
werden.
Volgende generatie
Onopgemerkt is de toepassing
van digitale technieken voor het
net van aardse televisie- en radio
zender voorbereid. Bram Hooge-
veen van KPN Telecom: „Digiten
ne is de volgende generatie televi
siekijken. Eerst was het analoog,
met ean antenne op het dak, daar
na kwam de kabel. Nu volgt digi
tenne. De techniek was geen pro
bleem. De grootste opgave vorm
de nog het vinden van een inter
nationale norm. Maar dan komen
er allemaal leuke dingen binnen
bereik. Mobiel Internet raadple
gen, koppeling van televisie en
mobiele teiofoon en draagbare
computers als verbeterde opstap
naar de elektronische snelweg."
Maar voorlopig is het meest opyal-
lende dat televisie kijken mobiel
wordt. Zij het niet zo mobiel als
mobiel bellen. Hoogeveen: „Je
hebt niet meer dan een normale
sprietantenne nodig, die niet eens
op bet dak hoeft te staan. Hier en
daar moet je wat zoeken naar de
plaats voor de beste ontvangst,
maar daar blijft het bij. Wij maken
gebruik van de bestaande om-
roeptorens. Daar komt een extra
mast op, met in stedelijke gebie
den steunzenders op hoge flatge
bouwen."
„Door de digitale techniek kun
nen per frequentie vijf tv-zenders
worden doorgegeven, naast radio
en datadiensten. Het is veel goed
koper dan de kabel. Een landelijk
net gaat enkele honderden mil
joenen kosten, de kabelnetten die
in de grond zitten, hebben miljar
den gekost. Dat geld moet er via
de abonnementskosten uitko
men. Daarom blijft Digitenne al
tijd goedkoper."
De zogenaamde distributies waar
in het pc-besturingssysteem Li
nux wordt verspreid zijn nog lang
niet zo. gebruiksvriendelijk als
Windows. Maar daar komt veran
dering in. Het Canadese software
bedrijf Corel Corporation, makers
van Corel Draw en andere .grafi
sche software en tegenwoordig
ook eigenaar van WordPerfect,
heeft aangekondigd met een gra-
fiscne gebruikersinterface te ko
men vcor Linux. Corel belooft dat
deze schil rond Linux ervoor zal
zorgen dat het programma zeer
gebruiksvriendelijk wordt, ook
voor mensen die er niet voor voe
len zelf heel diep in de ingewan
den van het programma te dui
ken. Corel heeft al aangekondigd
dat dit jaar ook een versie van
WordPerfect 2000 voor Linux 2al
verschijnen. Volgend jaar komen
ook van de grafische pakketten
CorelDRAW en Photopaint ver
sies voor het besturingssysteem
Linux uit. Ook andere fabrikan
ten hebben Linux inmiddels om
armd. Zo heeft IBM aangekon
digd Linux wereldwijd te gaan on
dersteunen.
De Maasgluise onderneming
Dragonart heeft een
website gemaakt
waarop euro's
omgerekend
kunnen wor
den in andere valuta.
Ook kan er gratis een 'off
line' euro-omrekenaar voor
Windows 95,98 en NT worden ge
laden. Ook is er eèn klein'pro
grammaatje te vinden dat u kunt
downloaden dat zichzelf inple-
menteerd in Windows 95 met het
resultaat dat u in programma's als
Word en Exel het euroteken kunt
invoeren.
Wat zijn de leukste, gekste, raarste, boeiendste of
meest interessante plaatsen om eens een kijkje te
nemen op Internet. Mooie site tegengekomen?
Laat het ons weten.
e-mail: digitaal@rotterdamj;uigbladnl
Deze top 5 is in interactieve vorm te vinden op de
site van het Rotterdams Dagblad:
http://www.rottcrdanisdagblad.nlf
J T/ie Doe Who Would Be King
Katharine Farmer leeft op een afgelegen boerderij in Tenes-
see, samen met een aantal honden. Een paar jaar geleden
kwam de hond Elvis aanlopen, die zich opwerkte tot leider
van de hmdengroep. Twee jaar geleden overleed Elvis. Ka
tharine heeft nu een site aan haar favoriete hond gewijd, met
werkelijk prachtige foto's:
http://www.dogumentary.com
Op 22 mei barst het dertigste Pinkpop festival in Landsgraaf
los. Veel bekende namen weer, waaronder Faithless, Uiban
Dance Squad en DJ Eddy de Clercq.
En denk eraan: zodra Alanis Morissette op het podium ver
schijnt, is het tijd om de trein naar huis te pakken.
http://www.vpro.nl/pinkpop/
Lelijke auto's zijn van alle tijden, maar de jaren zeventig
springen er toch wel uit. Op deze pagina een collectie lelijke
auto's van Lada, Skoda en natuurlijk Daisun.
http://membersxoom.com/uglycars/ladaskoda datsun
Wat is er prettiger dar. dagelijks even tot rust te komen met
een gezonde portie Zen?
http://www.dailyzen.com/daily
Www.bellen.com is gemaakt door de 14-jarige Ben Woldring.
De site biedt een uitstekend overzicht van de mobiele telefo
nie prijzenjungle in Nederland.
http://wwv-.bellen.com/
DoorFons Simons
Diskettestations werden tot voor
kort voornamelijk aangetroffen in
computers. Sony was een van de
eerste bedrijven, die een drive in
een fototoestel stopte. Iomega
gaat nu veel verder. Het stopt dis
kettestations in medische appara
tuur, web-tv's, diaprojectors, ge
luidsapparatuur, spelletjessyste
men, scanners en printers. Een
computer komt daarbij niet te
pas.
Het bedrijf ontwikkelde een dis
kettestation, voor diskettes met
100 mb. Daarop kan net zoveel in
formatie als op ongeveer zeventig
gewone floppies. Er bleek veel be
langstelling voor te bestaan in de
ze tijd, waarin groottes van. be
standen niet meer worden uitge
drukt in kilobytes maar megaby
tes. Door als eerste te zijn werd de
Zip-drive een standaard. Dit on
danks dat gewone floppies niet in
de Zip-drive zijn te lezen. Inmid
dels zijn er wereldwijd al bijna 150
miljoen schijfjes verkocht. Vooral
door bedrijven, maar ook gewone
consumenten hebben de schijfjes
ontdekt, omdat grote muziekbe
standen snel met vrienden en be
kenden kunnen worden uitgewis
seld.
De 'Superdisk' een vinding van
tmation, waarop 120mb kan en
waarmee ook gewone floppies ge
lezen kunnen worden, lijkt het
nakijken te hebben. Zeker nu Io
mega in sneltreinvaart allerlei
nieuwe ontwerpen op de markt
brengt. Het nieuwste as een drive,
waarmee 250mb kan worden be
waard. In sneltreinvaart kan een
veiligheidskopie worden gemaakt
van de harde schijf, van complete
websites, beelden of geluid. En
natuurlijk kunnen de oude schijf
jes van lOOmb ook worden gele
zen en beschreven.
Verder wordt ingespeeld op de
grote populariteit van de USB-
poort. Deze seriële pooit, die zo
wel bij de iMac als bij de 'gewone'
pc is te vinden, is heel makkelijk
in gebruik. Het stekkertje kan zo
de computer in en doorgelust
naar in totaal 127 apparaten. In te
genstelling tot bijvoorbeeld de
aansluiting via de printerpoort,
hoeft de pc daarvoor niet uit. Voor
de iMac van Apple is de USB zelfs
de enige mogelijkheid om iets aan
te sluiten. Tel daarbij op, dat de
iMac van zichzelf geen diskette
station heeft.
De drive waarmee 250mb kan
worden weggeschreven is voorlo
pig nog alleen verkrijgbaar als los
Svation. De lOGrhb-versie bestaat
echter al in tal van vormen. In
bouw voor zowel pc als Apple en
nu ook voor randapparatuur. Mi
crotek, de ontwerper en maker
van de scanners, die ook door Ag
fa worden geleverd, heeft een ap
paraat gemaakt, waarvoor alleen
een stopcontact nodig is. De be
diening is als die van een kopieer
apparaat, Floppy er uit en in oe pc
inlezen of naar de printer van
Lexmark, waarmee de afbeelding
direct kan worden afgedrukt zon
der tussenkomst van een compu
ter.
Gebruikers van Internet via een
kabelaansluiting zijn in het alge
meen wel degelijk positief over
deze dienst. Vooral de snelheid
van de verbinding en het achter
wege blijven van telefoonkosten
krijgen bijval, zo blijkt uit onder
zoek van het bureau Inter/View.
De resultaten van dit onderzoek
staan haaks op de conclusies die
de Consumentbond in januari pu
bliceerde naar aanleiding van een
eigen steekproef. VECAI, de bran
chevereniging van kabelbedrij
ven, gaf opdracht tot de nieuwste
enquête. ïnternet-abonnees van
zes grote kabelbedrijven zijn on
dervraagd.
Bijna tweederde van de onder
vraagden blijkt tevreden te zijn.
Zes op de tien gebruikers vindt de
hoogte van het tarief laag of pre
cies goed. De meeste gebruikers
blijken elke dag te Internetten via
de kabel, het wekelijks gemiddel
de ligt op bijna negen keer. Per
keer wordt gemiddeld ruim twee
uur via het kabelnet 'gesurft'.
De gebruikers is nadrukkelijk
ook gevraagd naar de negatieve
aspecten van Internet via de ka
bel. De groep geeft aan dat vooral
de snelheid van de verbindingen
tijdens de piekuren te wensen
overlaat. De helpdesk komt ook
niet altijd goed uit de verf. Zo'n 40
procent is slecht te spreken over
de bereikbaarheid.
Het merendeel (86 procent) van
de ondervraagde gebruikers is
van plan gebruik te blijven ma
ken van Internet via de kabel, 2
procent zegt waarschijnlijk te zul
len stoppen.
SimCity
3000: de stad
wordt steeds
moderner.
Simcity is zijn tijd ver vooruit.
Versie 2000 kwam al in 1993 op de
markt. Vandaar det de nieuwste
versie van dit strategiespel de toe
voeging 3000 heeft gekregen.
Overigens, als je die drie nullen
schrapt, krijg je versie 3, wat de
nieuwe versie van SimCity ge
woon is. Konden de eerste twee
uitvoeringen zich al in een grote
populariteit verheugen, SimCity
3000 zal daar nog een grote schare
bewonderaars aari toevoegen. En
dat is ongekend voor een strate
giespel waar de enige knallen af
komstig zijn van gebouwen die je
zelf sloopt en het enige vuurwerk
van brandjes in pandjes. Het spel
lijkt dus niet spectaculair, maar
de uitdaging is dat des te meer.
Onwillekeurig raak je gebiolo
geerd door de klus een stad op po
ten te zetten waarin het leven reilt
en zeilt en het de bewoners voor
de wind gaat. En dat is niet ge
makkelijk. Elementaire zaken als
waterleidingen, elektriciteit en
wegen vereisen een nauwkeurige
planning. Zo maar ergens wat as
falt neerploffen, is niet echt door
dacht. En het budget blijft be
perkt, tenminste zolang het inwo-
Systeemseisen: P166,32MB RAM, 4MB video
kaart, 4x cd-romspeler, SB-comp. geluids
kaart, Windows 95. Prils: 109.
Klassieke literatuur
Wie zich heel serieus wil verdie
pen in de Nederlandse literatuur
kan veel hebben aan de cd-rom
'Klassieke literatuur', die vorige
week verscheen bij Het Spec
trum. De complete Nederlandse
literatuur van de Middeleeuwen
tot aan de Tachtigers wordt op de
ze schijf uitvoerig behandeld. Er
is een karrenvracht aan bruikbare
informatie over schrijvers, the
ma's, enzovoort. Een groot aantal
literaire werken is voorzien van
uitgebreide inleidingen, waarin
de achtergronden worden bespro
ken. Ook zijn een stuk of 125 klas
sieke werken in zijn geheel op de
cd-rom gezet. Max Havelaar,
Adam in ballingschap, Karei ende
Eiegast, Lanseloet van Denemar
ken, Vrymoedige bedenkingen,
De kleine Johannes: ze staan er
allemaal op. De cd-rom is beslist
niet alleen voor scholieren inte
ressant, maar voor iedereen die
zich wil verdiepen in de Neder
landse literatuur.
Prijs: 99,90.
PS Magazine en WebMaster zijn
defenitief samengegaan in een
nieuw tijdschrift: D-zone, kort
voor Digitale Zone. In het eerste
nummer besteedt D-zone aan
dacht aan het digitale hart van
New York: Sillicon Alley. New
York is altijd de stad geweest met
een ..yeciale aantrekkingskracht
op creatievelingen. Sinds het be
gin van de jaren tachtig is New
York ook de voornaamste uitvais-
haven geworden voor ontwikke
laars van websites. Terwijl aan de
andere kant van Amerika, in Silli
con Valley, aan de allerlaatste
technologieën wordt gesleuteld,
wordt er in de New Yorkse Silli
con Alley juist aan gewerkt om In-
temet zo interessant mogelijk te
maken.
Verder testte D-zone printers.
Large Format Printers, ook wel
Poster Printers genoemd, zijn in
steeds meer studio's te vinden. De
ontwikkelingen volgen elkaar in
rap tempo op en door de grote
concurrentie gaat de prij s omlaag.
Hierdoor worden Poster Printers
ook langzaam maar zeker steeds
hetaalbaarder.
D-zone, nummer 1. Prijs: 14,95.
Internetten is leuk. Zo leuk zelfs dat je vaak de tijd uit het oog verliest. Met als
gevolg datje aan het eind van de maand een telefoonrekening hebt van hier tot
Tokyo. Gelukkig is dat nu verleden tijd. Want ais je slim bent, ga je voor een
vast bedrag per maand onbeperkt internetten via de kabel. Dan weetje precies
wat je elke maand kwijt bent en kun je zo veel internetten als je wilt. Bovendien
is internetten via de kabel veel sneller en blijft je telefoonlijn vrij zodat je
altijd bereikbaar blijft. Kortom, als je echt onbezorgd wilt internetten, bel je
gratis naar ENECO 0800-0603 voor een uitgebreid informatiepakket.
De bon insturen kan natuurlijk ook.
- ZK WIL HEER WETEN OVER
INTERNET Vla BE KABEL
j Stuur mij meteen het volledige informatiepakket.
Naam: m/v
Adres:
Nr:
Postcode:
Plaats:
Tel.:
Geb.dat:
E-mailadres*:
Huidige Internet Provider*:
Ik internet
uur per week.
Stuur deze bon in een ongefrankeerde envelop naar:
J ENECO K&bclTV Telecom BV, o.v.v, intense! via de kabel,
Antwoordnummer 5500,3000 VB Rotterdam
