pine
9
Wie geneest de open wonden?
Stad
We huilen om Kosovo, maar we willen er niet voor sterven
Oorlog
Oorlog (2)
Oorlog (3)
Wat 'n
Imagoverbetering
Rotterdams Dagblad
Rotterdams Dagblad
Dinsdag 30 maart 1999
Onder eindredactie van Annetniek van Oosten, tel.: 010-4004356
•4004333
Ookiets op uw hart? schrijf naar: hoofdredactie Rotterdams Dagblad,
postbus 2999, 3000 CZ Rotterdam (E-mail: digitaal@rotterdamsdag-
blad.nl). Houd het kort, lange brieven hebben weinig kans op plaat
sing. En: één onderwerp per brief. Vermeld altijd uw achternaam,
voorletter(s), adres en telefoonnummer (onder uw brief in de krant ko
men alleen naam en woonplaats). Plaatsing betekent niet dat het Rot
terdams Dagblad uw mening deelt.
Bommen vallen op de ServenEens waren zij de parti
zanen van Tito, die in de Tweede Wereldoorlog zo dap
per streden tegen het fascisme. Door bombardemen
ten wil de NAVO Milosevic en zijn regering dwingen
plaats te nemen aan de onderhandelingstafel, om zo
de eerbiediging van de mensenrechten dwingend op
te leggen. "We moeten ferm met de bombardementen
doorgaan', zegt onze minister Van Aartsen.
Ik heb de oorlog meegemaakt en ik vind niets ferms of
moedigs aan bombardementen. Als door bombarde
ren mensenrechten opgelegd en gehandhaafd kun-
nenworden, waarom heeft men dat dan niet gedaan in
bijvoorbeeld Turkije, Afghanistan, Indonesië, Ugan
da, China, etcetera. Daar worden door de overheden
ook op dit moment stelselmatig de rechten van de
mens geschonden. Maar met die landen drijven we
hanctel, hebben we culturele betrekkingen en gaat
zelfs onze koningin op bezoek.
Geweld helpt niet tegen geweld. Onderwijs, commu
nicatie en armoedebestrijding zijn de wapens die op
den duur helpen. De NAVO-bombardementen zijn
niet alleen onwettig, maar ook dom en barbaars. Het
zal alleen de ellende en de verdeeldheid in de Balkan
verergeren.
Jeanne van der Velden, Rotterdam-Hoogvliet
De NAVO kent geen genade, kopte u in uw krant van
25 maart. Allicht niet, want om de discussie over je be
staansrecht te vermijden aan de vooravond van het
vijftigjarig bestaan, moetje laten zien waartoe je in
staat bent. Turkije aanvallen omdat dit land al jaren
systematisch bezig is met een volkerenmoord op de
Koerden doe je niet, omdat dit politek niet correct is.
Daarnaast is de ene volkerenmoord de ander niet.
Nu trekken onze kruisraketvaarders, met de moderne
socialisten Blair en Kok voorop, richting Joegoslavië.
Zij zij n de vazallen van Clinton, die het Amerikaanse
volk eerst seksles heeft gegeven en nu is overgestapt
op aardrijkskundeles. Ook Clinton moet twintig mil
jard dollar voor de ontwikkeling van nieuw vliegend
moordtuigwaarmaken.
De Verenigde Naties en de Veiligheidsraad doen er
metmeer toe, de NAVO voert haar eigen ramkoers. Of
de Kosovaren daarmee geholpen worden, is niet van
belang. Zij vormen slechts het argument om straks
een Wehrmacht', met in h aar gelederen onzejongens,
weer over de Balkan te kunnnen laten marcheren. De
NAVO kent geen genade voor recht; om ijskoud van te
worden.
N. Sannes, Capelle aan den Ussel
Als in je geboortelandje leven in gevaar is, je maat
schappelijk kansloos bent en je daardoor je kinderen
geen enkel perspectief kunt bieden, kan ik mij voor
stellen dat jegraag naar een land zoals Nederland wilt
emigreren. Datzelfde deden na afloop van de Tweede
Wereldoorlog (1945) duizenden Nederlanders, Zij gin
gen naar Nieuw-Zeeland, Australië, Canada en Ameri
ka. Zij moesten daar de taal leren, keihard werken en
zich aan de cultuur van hun nieuwe land aanpassen.
Wie ditnietkonopbrengenieddehetnietenkwam be
rooid terug. Sociale voorzieningen waren er niet of
nauwelijks. En wie de wet overtrad, werd zonder par
don uitgewezen,
Voor buitenlanders die zich nu in Nederland willen
vestigen, lijken de tegenovergestelde regels te gel
den. Velen weigerende Nederlandse taal te leren spre
ken,profiteren maximaal van onzesocialevoorzienin-
gen en willen hun eigen cultuur in Nederland profile
ren toten met overbrengen. In dat opzicht geeft het te
denken dat het Tweede Kamerlid Rabbae (Groen
links onlangs tijdens een lezing in Gouda verkon
digde 'dat het niet uitgesloten is dat we over enige ja
ren een mmister-presidentvanMarokkaanseafkomst
hebben'.
Marokkaanse jongeren misdragen zich in Amster
dam, Koerden ondernemen in Den Haag een gijze-
v lingsactie en immigranten uit het voormalig Joegosla
vië laten zich via de tv zeer beledigend uit over het feit
datNederland deelneemt aan de mijn inziens gerecht-
vaardigdeactietenbehoevevandemenseninKosovo.
Dergelijke uitlatingen zijn in mijn ogen onaanvaard
baar. Als deze immigranten het hier zo slecht naar de
zin hebben, adviseer ik deze lieden per omgaande
naar hun eigenland terugtegaan. Laat hen maar in ei
gen land rotzooi gaan trappen.
Ik hoop dat in de Nederlandse politiek iemand opstaat
die orde op zaken stelt en aan de achterlijke Neder
landse tolerantie een einde maakt. De huidige politici
zijn wat datbetreft volledig de weg kwijt.
A. A, Dijkshoorn, Vlaardingen
Door Herman Moscoviter
De gaten in de
stad zyn zicht
baar. Ze geven
het meest deso
late beeld van
de stadsver
nieuwing in de
woonwijken. Ik
spring even als
een vlo door de
stad.
Aan de Spanjaardstraat, tegen
over de twee jaar geleden onge
kend fraai opgeknapte wand aan
de oostzijde ligt een kuil met wa
ter, afval, zand, begrensd met
schuttingen. De huizen zijn afge
broken, het wachten is op de hei
machines. Ze laten op zich wach
ten.
Tussen de Admiraliteitskade en
de Oostzeedijk gaapt al jarenlang
een gat. Alleen de hoek waar FO-
KA zit is overeind gebleven. De
rest is door een projectontwikke
laar gekocht en al vast gesloopt
De ontwikkelaar ging failliet en
de grond bleef schaloos liggen.
Plannen bleven jarenlang plan
nen. Pas nu zal het gebied ontwik
keld worden.
Aan de Spangensekade zijn de
woonblokken gesloopt. Het tien
jaar oude plan van Meeanoo Ar
chitecten is nog maar gedeeltelijk
gerealiseerd. Het belendende ge
bied is een gapende wond. Aan de
Puts el aan en de aangrenzende
straatjes was het jarenlang chaos;
eindelijk na een decennium plan
vorming en uitvoering lijkt het te
hebben opgeleverd wat bedoeld
was: een saaie sliert huizen aan de
Putselaan en inventieve invulling
van de Pantser-, Kegel- en Wieier-
straat, beide door De Nijl Archi
tecten.
Er komen ook nieuwe gaten bij.
Aan de Polderlaan gaan de oude
woningen tegen de grond; bij het
station Maashaven wordt ge
sloopt; de al jaren dichtgemetsel
de rij Maashaven oostzijde gaat
tegen de vlakte; aan de Brielse-
laan, bij de Mathenesserbrug, aan
de Vier ambachtsstraat komen
grote gaten in het stedelijk gebit.
Huizen in Bospolder-Tussendij
ken aan de Schippersstraat en
omgeving staan op de nominatie
te worden neergehaald.
Speculatiebouw
In de oudere gebieden met wonin
gen uit eind vorige, begin deze
eeuw, de zogeheten speculatie-
bouw met veelal voor-, tussen-,
achterkamerindeling, wordt
plaats gemaakt voor de nieuw
bouw. Het oude wordt speculatie-
Bij de Mathe
nesserbrug
aan de Vier
straat in Rot
terdam-west
komen grote
gaten in het
stedelijk ge
bit. Foto Cess Kul
per/Rotterdams
Li
bouw genoemd omdat de inhoud
van al die woningen hetzelfde is
met weinig vierkante meters en
veel beperkingen in de voorzie
ningen voor de bewoners. Nog af
gezien van de overlast door geho
righeid en private we's aan geza
menlijke trapopgangen. Waar we
lang geleden met veel meer men
sen per woning redelijk konden
leven, is dat nu soms zelfs te klein
voor tweepersoonshuishoudens.
Vaak bouwden kleine aannemers
rond de vorige eeuwwisseling een
rijtje van vier tot acht van die hui
zen, een andere aannemer bouw
de het volgende groepje, weer een
ander de daaropvolgende paar en
zo ontstond een hele straat. Iedere
bouwer wilde zoveel mogelijk ver
dienen, dus werd de oppervlakte
klein en het voorzieningenniveau
van de huizen laag gehouden.
Wassen kon in het piepkleine
keukentje, slapen in de nauwe
lijks te luchten tussenkamer.
Leefbaarheid was een-woord dat
pas veel later inhoud kreeg.
De opvolgende generaties bewo
ners maakten zelf een badkamer
tje, breidden de keuken uit en
hieven de tussenkamer op. Bij de
eerste kwantitatieve fase van de
stadsvernieuwing in Rotterdam
werden alle noodzakelijke moder
niseringen aangebracht, werd de
woonplattegrond drastisch veran
derd en maakte men vaak van
vier huizen drie of van drie huizen
twee, zodat er een bewoonbaar ge
heel ontstond. Ook de 'containers
op het dak' horen bij die kwantita
tieve aanpak.
Maar er is ook een keerzijde. Het
aardige van die particuliere spe
culatiebouw was dat de ambachte
lijkheid van de bouwers aflees
baar was aan de voorgevel. Dat gaf
toch nog uiterlijke rijkdom: Op
merkelijk metselwerk, bijzondere
deuren, toegepast ijzerwerk, glas-
in-loodramen met abstracte figu
ren of bloemmotieven. Door de
harde, snelle en op cijfers gerichte
stadsvernieuwing ging die schat
aan fysieke culturele waarde ver
loren. Wat er nu voor terugkomt is
van binnen zeker in orde, aange
past aan de regels, normen en
waarden van deze tijd. Heeft vol
doende vloeroppervlak, heeft de
voorzieningen die bij deze jaren
horen, Woontechniseh gesproken
is de nieuwbouw rijker geworden.
Men bouwt geen tussenkamers
meer, geen huizen zonder badka
mers, geen keukens van 1,5 vier
kante meter oppervlakte.
Maar aan de buitenzijde is het
vaak gemiddeld en zeker niet van
een ambachtelijke schoonheid die
de oude woningen kenden. Daar
bij is het beeld drastisch veran
derd; van een verticale structuur
met allemaal huizen die schouder
aan schouder tegen elkaar staan,
zijn het stroken geworden. Met
een onontkoombare soort eendui
digheid. Dat bedoel ik met cultu
reel armer.
Vraag
Of de huidige stadsvernieuwing
op alie fronten nog optimaal
werkt, blijft de vraag. Het lijkt wel
of dit een tweeslachtige over
gangsfase is. De fut is er niet uit,
maar het tempo soms wel. Poli
tiek lijkt de aandacht voor stads
vernieuwing in deze wijken afge
kalfd.
Terwijl ze beter verdient. Hier
wordt immers gewoond en ge
leefd. Hier is de dagelijkse bele
vingswereld van veel mensen.
Huurstop en woningonttrekking
maken echter stukken straat
troosteloos. De leegstand bete
kent dat er negatieve krachten in
de buurt ontstaan. Liever kaal
slag, wordt geredeneerd. Dan
kunnen er geen randgroepbejaar
den of junks in wonen.
Wanneer niet binnen afzienbare
tijd de heimachines aanschuiven,
zoals bijvoorbeeld wél gebeurt bij
het Mathenesserplein, maar met
aan de Spanjaardstraat en de
Spangensekade, betekent dat
langdurig verstoren van de sa
menhang in een buurt.
Door het wegvallen van bepaalde
subsidiestromen van het rijk,
moeten de woningcorporaties op
een andere manier hun nieuw
bouw regelen. Dat wil zeggen dat
ze met het maken van een grote
hoeveelheid huizen m één keer
kosten kunnen drukken (denk
aan het voorbeeld van de Putse
laan). Oponthoud in het doorlo
pend proces wil voor de bewoners
van zo'n omgeving zeggen: te
lang aankijken tegen open won
den. En wat nog veel meer voor
hen telt is dat de sociale structuur
van een wijk, die toch al lijdt on
der het slopen en nieuw bouwen,
nog zwaarder onder druk komt te
staan. Hoe langer zo'n situatie
duurt, des te ingrijpender de ge
volgen.
Dat is nooit de bedoeling van
stadsvernieuwing geweest Er zai
door corporaties, politici en bou
wers een oplossing gezocht moe
ten worden voor deze ontwikke
lingen m de oudere delen van de
woo- ad. Sociaal investeren zy
O- s uoel, niet sociaal ontwrichten.
Door prof. dr. J.M.W. Binneveld
In mijn woonplaats, aan de
kust van Schouwen, zyn de
voorbereidingen voor het zo
merseizoen van start gegaan. Een
en ander verloopt volgens een vast
patroon. Eerst hebben we de in
tocht van de poetsbrigade. Dit zijn
de caravanbezitters die even voor
Pasen massaal uitrukken om hun onderkomens ge
bruiksklaar te maken. De dorpelingen, aan wie zelf
ook een zekere properheid niet kan worden ontzegd,
slaan deze schoonmaakwoede geamuseerd gade.
Minder vrolijk is het daarop volgende prijzenfestival
Dit vindt met Pinksteren plaats en het bestaat uit een
door de middenstand afgekondigde collectieve prijs
verhoging, Toen ik hier pas woonde, dacht ik dat het
hierging om een doorzichtige pogingde toeristen af te
leggen. Ik zat echter fout, zoals de slager my piekfijn
wist uit te leggen. In het seizoen, zo stelde hij, zet ik
meer om en moet ik dus meer inkopen en meer perso-
neelin dienstnemen. Het isdus logisch dat dan ook de
prijzenhoger zijn. Deze Zeeuwse logicalaat weer eens
zien dat nietalleende wegen vande Heer ondoorgron
delijk zyn.
Voor de komende periode zijn de vooruitzichten rond
uit somber. De toeristen hebben het de laatste jaren
behoorlijk af laten weten en een verbetering lijkt er
niet »n te zitten. De afnemende populariteit va: !e
Schouwse kust is begrijpelijk. De bossen en de dui
nen, traditioneel de grootste attracties van het eiland,
zijn ten prooi gevallen aan een ongebreidelde uitwaai
ering van campings en bungalowparken.
Het strand is door de krachtige stroming voor de kust
zo smal geworden dat er nog nauwelijks kan worden
gerecreèerd. Als er bij het ochtendgloren tien Duitse
families uitrukken om hun kuilen te graven kunnen
de Nederlanders, die wat later uit bed komen, het wel
schudden.
Nu zijn deze problemen best op te lossen. Er bestaan
bijvoorbeeld al jarenlang concrete plannen om cam
pings te gaan verplaatsen waardoor natuurgebieden
weer vrijkomen. Ookis Rijkswaterstaatbereid om het
strand weer op te spuiten. Dit alies kost echter geld
maar dat is er n; "t. want de gemeentekas is leeg. Deze
situatie is gedeelte "ik terug te voeren op een gebrek
aan financiële deskundigheid binnen het gemeente-
lykeapparaat.Zowasmenerinhetgemeentehuisniet
van op de hoogte dat de zalmsnip aan de burgerij ten
goede moest komen en niet naar eigen goeddunken
kon worden besteed.
Van veel groter betekenis lijkt echter de j^wiheids-
waanzin te zijn, die zich van het gemeentebestuur
heeft meester gemaakt. Nadat enige jaren geleden de
stadjes en de dorpjes op het eiland waren samenge
voegd tot een gemeente is het de plaatselijke bestuur
ders in de bol geslagen. Ze zijn er echt van overtuigd
dat ze aan het hoofd staan van een wereldstad en om
die te besturen is dan ook een gloednieuw, naar de ei
sen des tijds ingericht, stadhuis noodzakelijk. Van
daaruit kan onze burgervader contact onderhouden
met andere wereldleiders als Clinton en. Jeltsin.
Dit alles kost geld, veel geld, en de eerder genoemde
plannen om het eiland weer aantrekkelijk te maken
voor toeristen moeten dus noodgedwon gen in de lade
blij ven.Toch is er een oplossing in zicht Deze is, zoals
niet ongebruikelijk in de vaderlandse geschiedenis,
aangedragen door het particulier initiatief. In dit bij
zondere geval gaat het om de samenwerkende VWs.
Een jonge medewerker heeft daar het verlossende
woord gesproken. Wat we nodig hebben is een beter
imago. De eerste schreden op de weg naar imagover
betering zijn inmiddels gezet Zo is er besloten dat
Schouwen-Duiveland zichzelf voortaan zal afficheren
als de 'Kroon van Zeeland'. Om dit tot uitdrukking te
brengen is het briefpapier van de VW voorzien van
een nieuw logo. De inwoners hebben stickers gekre
gen die ze op hun auto kunnen plakken. Zelf heb ik er
ook al een envoorik's ochtends deingang van de uni
versiteit binnenga maak ik eerst nog een rondj e door
de stad in de hoop enige belangstelling voor my n ei
land te wekken.
Dus, waarde vakantiegangers, aarzel niet,maar breng
deze zomer gerust een bezoek aan Schouwen-Duive
land. Alsu niet meer op het strandterechtkunt, breng
dan een bezoek aan de bouwplaats van het nieuwe
stadhuis. Als u niet meer in de duinen kunt wandelen
neem dan eens de tyd om het nieuwe logo van de VVV
te bestuderen. En tot slot, vergeet vooral niet dat het
door de reclamejongens voorgeschotelde beeld veel
belangrijker is dan de werkelijkheid die u aantreft.
Prettige vakantie toegewenst.
(Prof. dr. JM.Vf. Binneveld is hoogleraannaatscfiap-
pijgeschiedenis aan de Erasmus Universiteit
Rotterdam)
Hoofdredactie: i. Prins en LP. Pronk.
Chef Central Desk: FJ, Eckhardt,
Rubriekschefs:
Eindredactie Vormgeving R.LJ. van Zeelst
Stadsredactie Rotterdam: J.S. Bootster.
Regio Voome- putten: C.G. Buitendijk
Regio Waterweg: J.H. Bunte.
Regio Ussel en Lek: M.E. Verwaaijen
Regio Zuid: C.H. Soeters.
NleuwsdiensVBinren/buitenland: B.V. Verkade.
Cultuur Leven: MJ.F. Maas.
Economie: N.P. de Vries
Door Robert Fisk
Er was eens een tijd - vorige week, in feite - dat we ten
oorlog gingen de Albanezen van Kosovo te redden.
Na maanden van onderhandelingen en duizend verbro
ken beloften, was het geduld van de NAVO op, We moes
ten de Serviërs nodig een lesje leren en we moesten
wraak nemen op Slooodan Milosevic. Met alleen wegens
Kosovo, maar ook voor de jarenlange Westerse vernede
ring in Bosnië. Maar het was ten behoeve van de Kosova
ren,die 90 procent moslim-bevolking van Servies provin
cie Kosovo, dat we het zwaard trokken.
Die oorlog dreigt op een ramp uit te lopen. Op het mo
ment dat de bommen en raketten van de NAVO begon
nen te vallen, sloegen de Serviërs gewetenloos toe in
Kosovo.
„De Albanezen worden geholpen door de NAVO en de
NAVO is onze vijand en nu roepen de Albanezen om
luchtaanvallen van de NAVO," beet een jonge Servische
ambtenaar mij gisteren toe. De separatistische Kosova
ren zyn van alleen maar tegen de draad in of, in het erg
ste geval, 'terroristen1, nu verraders geworden. En verra
ders worden altijd vernietigd door bezettende legers.
Zo zijn we terechtgekomen in wat de NAVO nu toegeeft
de grootste humanitaire crisis sinds de Tweede Wereld
oorlog te zijn. En nu al zyn we én de slachtoffers én de
agressors aan het misleiden.
Binnen twee dagen na de eerste luchtaanvallen - toen
duidelijk werd dat de Serviërs hun weg door Kosovo aan
het 'schoonmaken' waren; toen de eerste 20.000 vluchte
lingen aankwamen bij de grenzen van Macedonië en Al
banië- legde president Clinton (samen met onderhan
delaar Richard Holbrooke de architect van dit avontuur)
een verbazingwekkende verklaring af. Hij zei dat het
bloedbad 'nog erger' zou zyn geweest als de NAVO niet
had ingegrepen. En hij verzekerde het Amerikaanse
volk dat Amerkaanse grondtroepen alleen naar Kosovo
zouden worden gestuurd in een vredestichtende rol.
Wat zal president Milosevic gelukkig geweest zijn toen
hij dat hoorde! Nu al was Clinton excuses aan het maken
voor de luchtaanvallen van de NAVO - en gelijk beloof
de hij dat hij nooit grondtroepen zou sturen om tegen het
Servische leger in Kosovo te vechten.
Dus kon Milosevic's leger gretig z'n gang gaan. En toen
de volgende golf Kosovaren Macedonië binnenstrompel-
de met verhalen over standrechtelijke executies en
brandstichtingen, werd ons wederom verteld dat de za
ken er slechter zouden hebben voorgestaan zonder de
luchtaanvallen. Toen de NAVO eenmaal toegaf dat er
een half miljoen Kosovaren od de vlucht was, werd die
leugen voor het gemak maar even vergeten. In plaats
daarvan zouden de luchtaanvallen worden verhevigd, en
de doelen uitgebreid, om een een einde te maken aan de
Servische verschroeiing van de Kosovaarse aarde. Dege-
volgen van de oorlog waren de reden geworden om hem
uit te breiden.
Een verschrikkelijke waarheid wordt nu duidelyk, een
die het Kosovo-Albanese leiderschap zich nu pas begint
te realiseren. Wij in het Westen hadden zó te doen met
het ly den van hun volk, dat we ten oorlog trokken om er
een einde aan te maken en hen vrede te brengen. Maar
we wilden daarvoor niet het leven van ook maar één sol
daat riskeren.
De leus van de Duitse keizer Wilhelm I -dat de Balkan
hem niet het leven van één Pruisische grenadier waard
was - is letterlijk door de NAVO overgenomen. Zelfs
toen doodongeruste wouwen Skopje binnenkwamen
met verhalen over de executie van intellectuelen m Pns-
tina, verwaardigde zich een Britse officier in Macedonië
de opvatting te verwoorden dat „we hier eenvoudig zijn
om een vredesovereenkomst uit te voeren en dat zullen
we ook doen, als (sic) en wanneer we de kans krijgen".
Nog meer geruststelling voor president Milosevic! Hoe
redelijk die opvatting ook moge klinken in Washington
en Brussel, de boodschap is de Serviers nu wel duidelijk:
de NAVO, ooit het schild van West-Europa tegen de Sov
jet-Unie, is niet eens in staat Servie te verstaan. De man
nen die geoefend werden om de legioenen van Moskou
tegen te houden op de Duitse Laagvlakte, zitten nu tus
sen de heuvels van Macedonië te wachten tot ze kunnen
optreden als vredestichters „als ze de kans krijgen".
We huilen om de Albanezen van Kosovo. Misschien hou
den we wel van ze. Maar we willen niet voor hen sterven.
In plaats daarvan vinden we monsters als de afschuwelij
ke crimineel Arkan om voortzetting van onze oorlog te
rechtvaardigen. Natuurlijk is Arkan een oorlogsmisdadi
ger. Maar feit is dat zijn wreedheden zich afspeelden in
Bosrüe, niet in Kosovo. Er is tot nu toe geen enkel bewijs
dat zijn 'Tijgers' inderdaad Albanezen aan het vermoor
den zyn in Kosovo.
President Clinton vertelde ons ook dat als we de oorlog
tegen Servie met zouden voortzetten, we een herhaling
zouden zien van wat „in Bosnië gebeurde". Het Westen
heeft alle reden om zich te schamen voor zyn prestaties
in Bosnië. En om Milosevic als aanstichter van het
kwaad daar aan te wijzen is volkomen terecht. Maar om
een oorlog te beginnen om ons te wreken voor Bosnië,
was waanzin. Het wordt steeds duidelijker dat deze eer
ste NAVO-oorlog gedeeltelijk ook daarom gaat
Er blijven twee mogelijke scenario's over. Eén houdt in
dat de Westerse leiders op hun tanden bijten en in Koso
vo een Veilige haven' scheppen zoals gebeurde in 1991
voor de Koerden in Noord-Irak. De andere is dat ze een
nederig bezoekje afleggen bij de secretaris-generaal van
die goeie ouwe Verenigde Naties,
De eerste mogelijkheid zou veel levens kosten: Servië
heeft verzekerd dat ze binnendringers zullen bestrijden.
Als NAVO-militairen betrokken zouden worden bij de
strij d in Kosovo, zou dat alle beloftes van Clinton aan zijn
Amerikanen verbreken. Maar de belofte aan de Kosovo-
Albanezen zou gestand zijn gedaan.
Het tweede scenario zou zeer vernederend zijn voor ai
degenen die de afgelopen dagen vanuit hun leunstoel
hebben gepreekt over het nut van oorlog.
Natuurlijk, president Milosevic kan nog capituleren. Of
hij kan worden afgezet. Maar als hij niet opgeeft, komen
de NAVO-comm andanten voor de beslissing te staan of
zij het leven van hun soldaten in de waagschaal zullen
stellen voor het beleid van hun regeringen, of dat rij de
zaak van de vrede in Europa zullen overlaten aan de VN.
Verstandige mensen kiezen waarschijnlijk voor de VN-
optie. Maar intussen zijn het de Albanezen van Kosovo
die de afgelopen week het sterven hebben gedaan.
(c) The Independent'
Rotterdams Dagblad