12
'Domheid is de
grondslag van
de samenleving'
Matthijs van Boxsel schreef De
Encyclopedie van de Domheid
Erotisch Museum hoogtepunt op Kunstroute over Wallen
Heimwee naar de krassen ff
Halve ton voor
Kosovo
Rembrandt op
postzegels
Oud-directeur
Haags museum
overleden
Manson
Ai mogelijk
^inspiratiebron
moordpartij
Dansen uit het
Oosten
Rotterdams Dagblad
Maandag 26 april 1999
Utrecht Een veiling van werk
van Utrechtse kunstenaars heeft
zaterdag vijftigduizend gulden
opgebracht. De opbrengst gaat
naar giro 555 ten bate van de
vluchtelingen in Kosovo. Hon
derd Utrechtse kunstenaars was
gevraagd een werk beschikbaar te
stellen. In totaal werden 128
kunstwerken geveild. Ze brach
ten gemiddeld een kleine vier
honderd gulden op.
Amsterdam Ter gelegenheid
van twee bijzondere tentoonstel-
iVii_ lingen dit jaar met werk van Rem
brandt van Rijn brengt PTT Post
op 8 juni twee series postzegels
uit met daarop de afbeelding van
een aantal beroemde schilderijen.
Er verschijnen twee verschillende
velletjes postzegels, die ontwor
pen zijn door Piet Gerards uit
Heerlen. Onder de naam 'Tien uit
de kunst' verschijnt een velletje
van tien postzegels van 80 cent
met op elke zegel een ander schil
derij, waaronder een zelfportret
van Rembrandt.
Het andere velletje 'Vijf van Rem
brandt' met vijf zegels ter waarde
van één gulden, is bedoeld voor
post naar het buitenland. Als af-
beelding is het 'Joods bruidje' ge
bruikt. Het Rijksmuseum in Am
sterdam toont van 19 juni tot en
«(met 19 september de eerste over-
2ichtstentoonstelling van Neder
landse stillevens. Daarvoor wor
den zeventig topstukken vanuit
-v de hele wereld naar Amsterdam
1 1 overgebracht, waaronder werken
van Rembrandt van Rijn. In het
Mauritshuis in Den Haag is van
25 september tot 5 januari 2000
een groot aantal zelfportetten te
zien van Rembrandt.
Den HaagDrs. Theo van Veizen,
oud-directeur van het Haags Ge
meentemuseum, is dinsdag op 75-
jarige leeftijd overleden in zijn
woonplaats Den Haag. Dat is za
terdag bekend geworden. Van
Veizen was van 1977 tot 1986 di-
rècteur'van bet museum.1
Van Veizen studeerde af in de
kunstgeschiedenis en archeologie
aan de Katholieke Universiteit
Nijmegen. Na een aantal jaren te
hebben gewerkt als directeur van
het Goois museum in Hilversum
en van het Cultureel Centrum De
Beyerd in Breda werd Van Veizen
hoofd directie Kunsten van het
ministerie van Cultuur, Recreatie
en Maatschappelijk Werk. Deze
functie bekleedde hij tot 1977
voordat hij naar het Haags Ge
meentemuseum overstapte. Van
Veizen was officier in de Orde van
Oranje Nassau,
Uttletown Muzikant Marilyn
Manson blijft verdacht als inspi
ratiebron voor de moordpartij die
twee scholieren dinsdag aanricht
ten in Littletown, Colorado.
Mansons platen zijn naar het poli
tiebureau overgebracht en een
concert in het nabijgelegen Den
ver is afgelast. De politie nam vrij
dag de muziekverzameling van
de daders van de aanslag, waaron
der platen van Manson, in beslag.
t Zij hopen hierdoor wijzer te wor-
den over de motieven van de
twee, meldt het persbureau Wenn.
Direct na de aanslag werd Marilyn
Manson, pseudoniem van Brian
Warner, al met het bloedbad in
verband gebracht. Christenen be-
- gaven zich, aangevoerd door een
sï lokale senator, naar een concert
van Manson om te bidden voor
fans van de duistere rockband. Op
verzoek van de burgemeester van
Denver is een concert dat voor
volgende week op het programma
stond, afgezegd.
Mathijs
van Boxsel:
Mijn ency
clopedie
draait
maar om
eén ding:
domheid
Foto Hans Ver-
Rotterdam Danseres Helen Er-
iksen geeft morgen in het Hilton
Hotel (Le Jardin Ballroom) een
demonstratie van Oosterse dans-
technieken. Het soloprogramma
van de Amerikaanse bestaat uit
expressieve improvisaties met
dia's. Eriksen wordt begeleid door
musici die tussen de dansen door
improvisaties ten gehore zullen
brengen. Üp het programma
staan dartstechnieken uit Noord-
India, Centraal Azië, Iran, de Kau-
kasus, Turkeije, het Midden-Oos
ten, de Balkan en Noord-Afrika.
Het concert begint om 19.00 uur.
AI ruim zestien jaar houdt Mat
thijs van Boxsel zich op hoog-in
tellectueel niveau bezig met
domheid. Hij studeerde er cum
laude op af en publiceerde De
Encyclopedie van de Domheid.
Geen encyclopedie in de strikte
zin van het woord, maar essays
overhel wezen van de domheid.
Hartige woorden over heilige
huisjes schuwt hij niet. „Een de
mocratie kan niet zonder een ko
ning, op voorwaarde dat de ko
ning een domkop is."
Door Theo Hakkert
Wie een ander merk auto koopt,
kent het verschijnsel maar al te
goed. Opeens zie je overal dezelf
de auto's rondrijden, terwijl ze
eerst niet opvielen. Zo gaat het
ook met iemand, zoals Matthijs
van Boxsel (1957), die 2ich met het
fenomeen domheid bezighoudt.
Opeens is de domheid alom.
Laatst nog, op nog geen anderhal
ve meter van zyn bureau. De tim
merman was er om een gipsplaat
bij het raam te vervangen.
„Mij viel op dat hij de gipsplaat te
kort had afgezaagd. Ik wees hem
daarop, maar hy zei dat dat niets
uitmaakte. 'Timmeren we straks
een latje op,' zei hij. Zaagde hij
het latje ook te kort af, zodat er
nog weer een extra latje aan de
onderkant moest komen. Met als
gevolg: vijf latjes. Naast mijn
raam is het nu een opeenstapeling
van misverstanden."
De timmerman echter vond het
doodnormaal. „'We hebben een fi
losofie', zei hij. En die filosofie
luidt: gelijke ongelijk; --en dus*--sïeis iedereen dom en vervolgens
doen we 'het expres ongelijk. de ma*e
bedoelt: ik kan het wei gaan afme- waarin eeiueder zijn ihtelliglntie'
ten, maar dat gaat toch altijd fout-, ^gebruiktom daarmee om-te gaan/
Het is altijd ongelijk. Kan ik het* DaamtéeAmtsnap je aan debDté*
beter meteen ongelijk afzagenf gemakkelijke lachbui."
Geniaal! Geen speld tussen te '„Mijn théorie is dat domheid de
heid is gezegd, heeft het mis. Hij
kondigt zo nog zes boeken aan.
Topografie
„Eerst de topografie van de dom
heid. Een boek met alle steden die
bekend staan als spreekwoorde-
lijk dom. Met kaarten van steden
in Zwitserland, Engeland, Neder
land en Frankrijk. Dan een boek
over domheid en wetenschap.
Waarin alle waanwetenschappers
centraal staan. Mensen die evi
dent krankzinnige ideeën over
het bestaan hebben. Mensen bij
voorbeeld die nu nog denken dat
de aarde hol is en van binnen be
woond wordt. En ook de mannen
die beweerden dat de Odyssee
zich eigenlijk heeft afgespeeld in
Zeeland, dat Delft eigenlyk Del
phi is en Drenthe Trade."
„Vervolgens domheid en handel
management, domheid en seks
(uiteraard over het domme blond
je), domheid en kunst en tot slot
domheid en mystiek. „En dan lig
gen er zeven boeken en ben ik 65
of misschien nog ouder."
Uit de titels mag duidelijk zijn dat
het Van Boxsel niet gaat om al te
gemakkelijke, evidente voorbeel
den van domheid. Het platte ge
doe van de amusementswereld en
de televisie interesseert hem niet.
„Daar kun je een camera op zet
ten en ieder verder commentaar
achterwege laten. Ik wilde de
domheid blootleggen in zaken die
we als vanzelfsprekend nemen,
maar niet in eerste instantie als
domheid doorzien."
„Ik ga niet aanwijzen wie ik in Ne
derland domvind. Nee, in mijyyi-"
krijgen. In diepe bewondering
heb ik deze theorie opgeschreven
en een plaats gegeven in mijn
kaartenbak."
Kaartenbakken te over in de wo
ning van Matthijs van Boxsel, vier
hoog ergens in de buurt van het
Amsterdamse Concertgebouw.
Bakken gevuld met duizenden
voorbeelden van domheid. Want
dat is zijn domein, domheid. Hij
studeerde er in 1983 op af. „Cum
laude. Mijn docent vond dat wel
een mooie grap, 'Domheid is nu
eenmaal je sterkste kant,' zei hij."
Zestien jaar later is zijn fascinatie
voor domheid nog lang niet voor
bij. Deze maand is zijn boek De
Encyclopedie van de Domheid
verschenen, maar wie mocht den
ken dat daarmee alles over dom-
grondslag is van onze samenle
ving. Want domheid is het vermo
gen om tegen je eigen belang te
handelen met de dood als uiterste
gevolg. Dat is ook wat de mens on
derscheidt van het dier. Een dier
heeft een instinct tot zelfbehoud.
Alleen de mens is in staat ter wille
van een gril zichzelf en zijn soort
op het spel te 2etten. En juist die
zelfdestructieve domheid dwong
de mens zijn intelligentie te ont
wikkelen."
„Mijn theorie is dat de hele be
schaving, alles wat we zien, één
gigantische poging is om in het
reine te komen met zelfdestruc
tieve domheid. Als dat niet meer
lukt, komt die domheid aan de op
pervlakte in de vorm van oorlog,
pogroms tt cetera. Of in de min
der opzienbarende vorm van de
burgeroorlog die dagelijks plaats
vindt op de snelweg. Ik bedoel:
meer dan 1200 doden per jaar, om
nog maar te zwijgen over de tien
duizenden gewonden. Hoe dom
wil je het hebben?"
„Op dat soort momenten komt de
domheid aan het licht. En het is
juist dankzij de domheid dat we
gedwongen worden nieuwe oplos
singen te verzinnen. De domheid
houdt de vooruitgang erin. Het
hele vraagstuk van wat zich nu af
speelt in Kosovo dwingt ons ons
opnieuw te verstaan met normen
en waarden. We moeten strategie-
en ontwikkelen om daarmee om
te gaan."
Multatuii
Door de grote stelligheid en de
humoristische toon waarmee Mat
thijs van Boxsel over domheid
praat, heeft hij soms iets van een
cabaretier. Maar hoe leuk dom
heid in veel gevallen ook is, Van
Boxsel neemt het wel uiterst seri
eus. „Het is een boek dat draait
om één ding: domheid. En daar
voor worden alle mogelijke mid
delen ingezet. Literaire middelen
vooral: parodie, korte verhaaltjes.
Daarnaast staan er analyses in
van tuinen en van barokplafonds.
Als je 2oekt naar voorbeelden uit
het verleden moet je denken aan
Multatuii en zijn ideeën. Hij was
een man die van links naar rechts
sprong -wel met een duidelijk
idee van hoe de wereld in elkaar
zat- maar die, als hij werd afge
leid door een zijpad, dat dan ook
^onmiddellijk nam. Niet koste wat
hetkost.de xechte weg bewande
lden, zo werk ik ook."
"Uvlultatïïli'ië\ijn voorbeeld. „De
^grootste-Nederlandse schrijver
'■"öoit, da'af kan geen misverstand
óvër bestaan/Hij had een woede
en een gevoel van onbegrepen
heid die mij heel sympathiek zijn,
maar waar ik me overigens niet in
herken. Zelfs zijn brieven zijn een
feest om te lezen, met zijn einde
loze filosofietjes over minimale
zaken. Vind ik heerlijk. Over een
groentekar die hij tegenkomt. En
dan uitgebreid filosoferen over
wat op die groentekar ligt en daar
brede maatschappelijk discussies
aan ophangen. Van een mug een
olifant maken is een van de mooi
ste dingen die er is."
Een veelzeggend beeld in zijn
boek is dat van de stripfiguur
Bugs Bunny die over de rand van
een ravijn loopt en lopend in de
lucht blijft zweven tot hij in de ga
ten krijgt dat hij geen vaste grond
meer onder de voeten heeft. Van
Boxsel herkent zich daar in. „Ik
ben een essayist. Iemand die pro
beert. Ik probeer me ook zweven
de te houden boven de afgrond.
Mijn essays zijn luchtkasteeltjes.
Ik wil kijken hoe lang ik zo'n kas
teel in de lucht kan houden. Mijn
gedachten hoeven niet waar te
zyn, als 2e maar mooi zijn en boei
end en spannend. Het gaat er mij
niet om dat ik gelijk heb of niet.
Het gaat erom dat ikèeffbepaaldé'
gedachte' had' die ik mooi vond,
namelijk: domheid is de grond
slag van onze beschaving. Dat wil
de ik nou eens bewijzen. Ik zou
niet nisten voor ik mijn gelijk had
gehaald en daar zou ik alles bij
slepen wat ik gebruiken kon."
De afgelopen jaren publiceerde
hij in kleine krmg al enkele boek
jes over domheid. Nu is er De En
cyclopedie. En de vervolgdelen
komen er dus aan. „Veel materi
aal heb ik al. Maar wat belangrij
ker is: ik heb mijn theorie. En die
theorie is een soort machine. Aan
de ene kant stop je er een saaie
werkelijkheid in en aan de andere
kant komt er een boeiende werke
lijkheid weer uit Ik weet hoe ik
alles op een vreemde manier kan
zien. Zo krijgt alles watje vanzelf
sprekend neemt opeens een
vreemde draai."
Musil
Hij is geboren en getogen Amster
dammer. Werd geboren aan het
Singel. Studeerde daar ook af, aan
het Instituut voor Algemene Lite
ratuurwetenschap, Het was Ro
bert Musil die hem op het spoor
zette. Hij las Musils grote roman-
cyclus Der Mann ohne Eigen
schaften. „Daar zat alles in wat ik
vervrachtte van een boek." Zo
kwam hy bij een lezing die Musil
,h§ü5geHbuderiln 1937, TJitéifOver
de domheid. Hij ging op zoek haar
r de bronnen die Musil had ge-
bruikt, verzamelde-boeken over
het onderwerp en begon een ver
zameling fiches over domheid aan
te leggen. „Waarom het mij fasci
neerde? Daar heb ik geen ant
woord. Misschien omdat het zo'n
lekker arrogant onderwerp was."
Het werd een brede verzameling.
Boeken over schedelmeters, af
beeldingen uit de kunst en ge
schiedenis. Van belang waren de
allegorische voorstellingen van
domheid die hij vond. „Omdat
toen pas tot me doordrong dat
domheid een zelfstandige eigen
schap was. Domheid is niet een
gebrek aan intelligentie, nee,
domheid is iets. In de kunst wordt
domheid als een zelfstandige fi
guur voorgesteld. Mijn boek
opent wat dat betreft met een
prachtige prent. Een vrouw met
een krans van narcissen door het
haar gevlochten, die leunt tegen
een geit met een blauwe distel in
zijn bek en de vrouw heeft blote
borsten. Drie elementen: de nar
cissen verwijzen naar narce, ofwel
narcose, versuffing. Plinius heeft
geschreven over de geit die na het
eten van een blauwe distel niet
meer vooruit te krijgen was en de
blote borsten verwijzen naar
schaamteloosheid. Sufheid, kop
pigheid en ^schaamteloosheid.
Een pregnant plaatje."
Hij schrijft sterk gecomprimeerd.
Korte, heldere zinnen. State
ments veelal. „Daar houd ik van.
In een encyclopedie vind ik het zo
heerlijk dat, bijvoorbeeld, het
boeddhisme wordt samengevat in
één alinea. Datje er niet eindeloos
boeken over hoeft te lezen, maar
dat het er, pats, kort staat. Ik 20U
in principe over elk essay dat ik
geschreven heb ook een dik essay
hebben kunnen schrijven. Maar
ik wilde juist dat encyclopedische
hebben. En het satirische. Laat
me dat even uitleggen."
„Een encyelopdie in onze tijd is
iets onzinnigs geworden. In de
18de eeuw kon een encyclopedie
je nog eens op nieuwe ideeën
brengen. Dat droeg vaak bij tot
een andere levensvisie. Tegen
woordig is een encyclopedie een
symbool van achterlijkheid. Een
20-delige reeks folianten in kunst
leer gestoken. Een sieraad voor ie
der meubel. Daar kryg je dan een
van binnen verlichte wereldbol en
een vulpen als liturgische voor
werpen bij cadeau. De encyclope
die is achterhaald en achterlijk."
„Daarnaast de satire. Satire kan
ook met meer, want dat veronder
stelt een moraal. Satire gebruikt
humoristische middelen en draait
de wereld om om te wijzen op een
verloren gegane orde in het verle
den. Die moraal hebben wij met.
In onze tijd wordt Dolly Barton ge
zien als een sekssymboob maar ze
is een karikatuur. Hetzelfde geldt
voor Rambo. Een karikatuur van
een man. Ik bedoel maar: op het
moment dat een karikatuur sa
menvalt met het ideaal, zit je in
een behoorlijk vreemde tijd."
„Aan de ene kant hebben we dus
de encyclopedie die niet meer
kan, aan de andere kant hebben
we een satire die niet meer kan.
Wordt het dan niet eens tijd dat
die twee elkaar opzoeken om sa
men een oplossing te vinden? En
dat gebeurt in de Encyclopedie
van de Domheid. Aan de ene kant
het encyclopedische: alle gebie
den van de wereld beweeg ik me
op, als een goede amateur sleep ik
overal mijn kennis vandaan. Aan
de andere kant is het satirisch om
dat ik alles omdraai om te zien
hoe we dat zouden kunnen zien
op een manier die nog niet eerder
was gedaan. En waar veel mee te
lachen is, want omkering leidt al
tijd tot lachen. Voor mij is het een
vrij komisch boek. Dat houdt me
ook draaiende. Het is tegelijker
tijd kennis verzamelen en 'plezier
beleven. Als ik er geen lol meer
aan beleef, houd ik er met^étj mee
op."
Koningshuis 1,11
Het boek eindigt met een briljant
essay over het koningshuis, 1,Bnl-
jant? Vind ik ook, ja. En geen
speld tussen te krijgen," lacht hij.
„De democratie bestaat bij de gra
tie dat iedereen een stem heeft.
En waarom we dan een koning no
dig hebben? Omdat in de demo
cratie het volk de macht heeft
over... het volk! Dus het volk is zo
wel heerser als onderdaan. En dat
kan natuurlijk niet. De plaats van
de macht moet leeg blijven. Dus
zetten we daar eens in de vier jaar
mensen neer als plaatsvervangers
die voor ons de macht vervuHen.
Op die plaats van de macht moet
iemand komen van wie evident
duidelijk is dat die.daar mis-
plaatst is. Nou, wie is er meer mis
plaatst in een democratie dan een
koning of koningin?".
„En de vorst moet ook niet doen,
zoals Beatrix, dat-ie over uitmun
tende managerskwaliteiten be
schikt. Daar hebben we niks aan.
Voor ons moet een koning evident
dom zijn. Een democratie kan
niet zonder een koning, op voor
waarde dat de koning een dom
kop is. Dat een koning privé hart
stikke intelligent is en een enor
me kunstliefhebber doet niet ter
zake. Het gaat om de rol van vorst.
De koning die niet zijn persoonlij
ke rol thuis kan scheiden van de
rol die de koning speelt op het to
neel, is niet goed snik of wordt
niet goed snik. Zo iemand kan
nooit gelukkig worden. _Zo ie
mand moet gespleten kunnen le
ven. Of niet natuurlijk, mèkr dan
moet je thuis dom zijn énj$ls ko
ning, dat kan ook. En ik gelóóf dat
we straks die kant ophullen
gaan." f
Door Frangoise Ledeboer
Amsterdam Het Erotisch Muse-
- um op de Amsterdamse Wallen
lokt wandelaars door de rosse
buurt naar binnen met verdacht
netjes geformuleerde reclamebor
den. De bezoeker wordt een paar
eeuwen erotische kunst beloofd
en hoeft daar maar vijf gulden
voor neer te tellen. Het museum
bevat een adembenemende com
binatie harde porno, kunst' en
kitsch en is een van de hoogte
punten van een tijdelijke artistie
ke wandelroute die begint bij het
kunstenaarscentrum W139 in de
Warmoesstraat vlakbij de Dam.
Het concept voor het project 'Mid
night Walkers City Sleepers' is
bedacht door kunstenaar Aldert
Mantje en curator Hedwig Fijen.
Tijdens een wandeling door de
buurt werden ze getroffen 'door
de gelaagdheid en dynamiek van
het stadsdeel'. Fijen vertelt dat er
vanzelf herinneringen opborrel
den aan de tya dat het Winston
Hotel in de Warmoesstraat nog
beroemd en berucht was als nach
telijke verzamelplaats voor artis
tiek Amsterdam. Het hotel was
een plek waar kunstenaars, hoe
ren, drugsdealers, politie en
buurtbewoners zich vrijelijk
mengden.
Er volgden gesprekken met kun
stenaars die in deze 'samenleving
in microformaat' een inspireren
de voedingsbodem zagen voor ar
tistieke interventies. In samen
werking met Maria Hlavajova (di
recteur van het Soros Centrum
voor Hedendaagse Kunst in Brati
slava) en Theo Tegelaers (voorma-
Het Erotisch Museum belooft de bezoeker een paar eeuwen erotische kunst. Foto Roland deBrviWGPD
lig directeur van W1390) verzeker
de Fijen zich van deelname van
twintig Nederlandse en buiten
landse kunstenaars.
Hun inzet was het bewerkstelli
gen van interactie tussen kunste
naars en buurtbewoners en het to
nen van 'een artistieke realiteit'
aan de 'reguliere' bezoekers en
toeristen. „Wanneer kunstenaars
als intermediair fungeren tussen
de conflicterende waarden en nor
men enerzijds en het poëtische in
deze wijk anderzijds, heeft het
project bijgedragen aan het socia
le evenwicht in de buurt," hoopt
Fijen.
Peepshow
Kunst op de Wallen presenteren
heeft veel weg van water naar de
zee dragen omdat niemand in de
rosse buurt zich kan onttrekken
aan een bombardement aan visu
ele indrukken en emoties die
niets met esthetische genoegens
van doen hebben. Aan de voet van
de Oude Kerk heeft Antonio Riel-
lo op pootjes zyn groot formaat
monopolyspel 'Tarts Pimps'
neergezet, maar de blik dwaalt
daar direct af naar de deprimeren
de stoet mannen die in het nabij
gelegen straatje uit een peepshow
komen als opwarmer voor hoeren-
bezoek.
Op weg naar de hoerenkast waar
in Frederico D'Orazio een zwem
badje met opblaasbare sekspop-
pen heeft geïnstalleerd en clan
destien opgenomen filmbeelden
uit een Thais kinderbordeel pro
jecteert, is de afleiding even
groot. Als vrijplaats waar openlijk
alles te zien en te doen valt wat
God verboden heeft, is het district
nu eenmaal 24 uur per dag gevuld
met een fascinerende parade
junks, dealers, alcoholisten, hoe
renlopers, ontelbare prostituees
uit vaak verre landen en kijklusti
ge boeren, burgers en buitenlui.
Dat Gijs Prieling de stad op een
grote muur uitbeeldde als poel
des verderfs wekt dan ook geen
verbazing. Als poëtisch contrast
met het netwerk van vlammen en
snelwegen schilderde hij In het
midden wel een maagdelijk wit
hutje.
Ook de ingrepen van Jeffrey Val-
lance in het Erotisch Museum val
len weg tegen het bombardement
aan erotiek. In vitrines staan nep-
borden met antieke erotische
voorstellingen, er hangen niets
verhullende erotische litho's van
Jan Cremer en John Lennon en er
staat een enorme hoeveelheid
'kunstzinnig' versierde dildo's,
condooms en keramische prulla
ria met geslachtsdelen. Het 'mu
seum' vertoont keiharde pomovi-
deo's en op zolder treft de bezoe
ker tot slot zowaar een heuse sm-
installatie met in de boeien geke
tende vrouwenpoppen aan.
Wie de Wallen na het voltooien
van deze 'kunstwandeiing' inder
daad poëtisch vindt, heeft een
knap mentaal huzarenstukje ver
richt, maar enerverend is dit
Wl39-project zeker.
De routebeschrijving van 'Mid
night Walkers City Sleepers'
kan tot en met 2 mei van dinsdag
tot en met zondag tussen 15.00 en
22.00 uur worden opgehaald in
kunstenaarscentrum W139, War
moesstraat 139.
artiest
Rick Wakeman
a I t> u
'Return to the
centre ofte
earth*
labo
EM1 Classics
76:51 min.
Halverwege de jaren tachtig kocht ik bij de Plaatboef voor twee gulden
vijftig een beduimelde elpee: 'Journey to the centre of the earth' van
Rick Wakeman. Ondanks de vele krassen bleek het album een meester
werk, een symbiose van pop- en klassieke muziek. De toetsenist van Yes
broedde al tien jaar op een vervolg, maar kreeg geen respons op zijn
kostbare plannen. EMI Classics bleek vorig jaar echter toch interesse te
hebben en stak ruim zes miljoen gulden in het nieuwe project. Voor de
opvolger van de eerste 'roek-opera' werd het London Symphony Orches
tra vastgelegd. Daarnaast verleenden zangers als Ozzy Osbourne, Tre
vor Rabin, Bonnie Tyler en Justin Hayward hun medewerking, Het is
mede daardoor een schoonheid van een plaat geworden. De rol van Star
Trek-acteur Patrick Stewart als vertelier versterkt het geheel daarbij
nog. Op het album wisselen de vertellingen van Stewart, begeleidt door
subtiele klanken van het Londense toporkest, en diverse nummers el
kaar af. In ruim viif kwartier wordt hierdoor een fraai beeld over de tocht
van een groepje reizigers naar het hart van de aarde geschetst. Het ge
luid is alleen wel erg perfect, waardoor de voorkeur toch uit blijft gaan
naar de eerste uitgave die vooral veel mystieker is. De krassen op de
plaat nemen we dan maar voor lief.
Ariën Stuyt