4
Suridrugs via Nederland betaald
TAKE 2
PAY 1
Sierlijk landschap
Gate Happy Days: Thursday the 27th to Sunday the 30th. Sce You!
Weigering
'censuur' bij
biografie
Loe de Jong
Prins terug
op Soestdijk
Extra drukte
rond Schiphol
Verloskundig
vademecum
Geen onderzoek
ongeval Jolink
•Dolfijnen naar
Neeltje Jans
Kritisch over
natuurboeren
Beperking
export uitkering
Vrijspraak
hulpkoster
Zakenman doet boekje open over betalingen in zaak-Bouterse
Droomhuis met
energierekening
van nul gulden
Nieuwe tips in
zaak-Sybine
Over faits divers bij Frans en
'klassiekers' bij natuurkunde
Lijnbaan 69 3012 EL Rotterdam
Rotterdams Dagblad I I Woensdag 26 mei 1889
UtrechtPrins Bomhard is giste
ren uit het ziekenhuis-thuisgeko
men op Soestdijk. Volgens de
RijksvoorHchtingsdienstverkeert
de bijna 88-jarige prins 'in een
goede conditie'. De prins werd op
14 mei in het Academisch Zieken
huis Utrecht geopereerd aan een
vernauwing van de luchtpijp.
Amsterdam De afsluiting van
NS-station Schiphol heeft geleid
tot extra drukte op de wegen rond
Amsterdam. Door werkzaamhe
den aan de Schipholtunnel is de
luchthaven tot en met zaterdag
niet per spoor bereikbaar.
Amstelveen Na vijf jaar werk
verschijnt vandaag liet Verlos
kundig Vademecum, een leidraad
voor verloskundige zorg. Het be
vat bindende afspraken over wie
waarvoor verantwoordelijk is. Het
Werkoverleg Verloskunde, waarin
verloskundigen, huisartsen en
gynaecologen zijn vertegenwoor
digd, moet de invoering van het
vademecum in de praktijk bevor
deren.
Doetinchem De politie stelt
geen strafrechtelijk onderzoek in
naar het eenzijdige verkeersonge
val waarbij Normaalzanger Ben
nie Jolink zwaargewond raakte.
De zanger vloog dicht bij zijn
woonboerderij in Hummelo uit de
bocht en kwam tegen een boom
tot stilstand. De politie noemt het
'hoogst opmerkelijk' dat zij bij dit
ernstige ongeval niet is geïnfor
meerd.
Burgh-Haamstede De dolfijn
Renée en de bruinvis Rob ver
trekken vandaag van Dolfinarium
Harderwijk naar het centrum op
WaterLand Neeltje Jans in Burgh-
Haamstede. Ze worden voorbe
reid op een terugkeer naar zee in
juni. Het vrouwtje Renée is 3,5
jaar oud en in dedember 1997 ge
vonden op het strand van Renes-
se. Rob strandde in augustus 1998
bij Eemshaven. Deze mannetjes-
bruinvis behoort tot de kleinste
dolfijnensoort ter wereld en is on
geveer 2,5 jaar oud.
Hilversum Het Wereld Natuur-
fonds (WNF) ziet weinig heil in de
'.subsidies die het ministerie van
Landbouw, Natuurbeheer en Vis-
serij verleent aan boeren die aan
natuurbeheer doen. Het gaat dit
jaar om in totaal zeventig miljoen
gulden. „Als je geld goed wilt te-
steden voor natuurbeheer, dan is
het agrarisch natuurbeheer niet
de meest effectieve manier om
het geld te besteden."
Den Haag Surinamers hoeven
niet de dupe te worden van de
nieuwe wel beperking export uit
keringen. Dat zei staatssecretaris
Hoogervorst (Sociale Zaken) gis
teren in de Eerste Kamer. De wet
bepaalt dat een Nederlandse uit
kering in het buitenland alleen
wordt uitbetaald, als het betref
fende land een zogeheten hand-
havingsverdrag met ons land
heeft gesloten. Dat leidde bjj veel
Surinamers tot grote ongerust-
Jieid, omdat gezien de gespannen
-- situatie tussen ons land en Suri-
name een verdrag wellicht niet
gesloten kan worden. Maar vol
gens Hoogervorst bestaat bij bei
de landen grote bereidheid om
zo'n verdrag te tekenen.
Amsterdam De Samen op Weg-
gemeente Geuzenveid-Sloter-
meer in Amsterdam is opge
schrikt door de vrijspraak in de
moord op de schoonmaakster van
de kerk De Hoeksteen van die ge
meente. Tegen de verdachte, A.
van der W., die op vrijwillige basis
hulpkoster was, bestonden zware
verdenkingen. Toch werd hij be
gin deze maand vrijgesproken
wegens gebrek aan bewijs. De 26-
jarige verstandelijk gehandicapte
vrouw werd vorig jaar juli dood
aangetroffen.
Door Dirk Mellema
Den HaagHoe betaalt de moderne drugshandelaar zijn leve
rancier, die ergens in Colombia of Brazilië wacht op geld voor
geleverde cocaïne? Gewoon, door met een uit Nederland toe
gezonden cheque naar de plaatselijke bank te stappen. Het
gisteren begonnen tweede deel van het proces tegen de voor
malige Surinaamse legerleider Desi Bouterse stond vooral in
het teken van geldzaken. In welke richting vloeiden de mil
joenen guldens van het zogeheten Surikarte)?
Volgens justitie is de 51-jarige
Hindoestaanse zakenman Moeni
persad M. met een juwelierswin
keltje annex wisselkantoortje in
Rotterdam een spil in het dubieu
ze geldverkeer. Hij beheerde Ne
derlandse bankrekeningen van
prominente Surinamers, die hem
wekelijks via geldkoeriers grote
bedragen contant geld lieten be
zorgen, Zo stortte hij tussen '89 en
'92 op verschillende rekeningen
tachtig miljoen gulden bij de
ABN. Moenipersad ontkent dat
overigens niet. Hij zou alleen niet
weten dat het om drugsgelden
ging. Voor zover hij weet, betrof
Amsterdam Een maandelijkse
energierekening van nul gulden
en tegelijkertijd het weldadige ge
voel het milieu te dienen. Ziehier
het woonconcept van het Duur
zaam Droomhuis, de blikvanger
op Sustain '99, door de organisato
ren 'de meest toonaangevende
vakbeurs voor duurzame energie
en duurzaam bouwen ter wereld'
genoemd. De expositie in de Am
sterdamse RAI wordt tot en met
morgen gehouden.
Het Duurzaam Droomhuis is een
zogeheten 'energieneutrale wo
ning'. Dit betekent dat het zelf net
zoveel energie opwekt als het ver
bruikt. 's Zomers wordt de dan
overtollige elektrische energie,
die via zonnecellen op het naar
het zuiden gerichte dak wordt op
gewekt, afgegeven aan het elek
triciteitsbedrijf. En 's winters
wordt de dan 'extra benodigde
energie weer afgenomen. Resul
taat is een energieverbruik van
nul gulden.
Dit alles wordt bereikt dankzij het
gebruik van bouwmaterialen met
de hoogst denkbare isolatiewaar
den, onder andere driedubbel
glas, energiezuinige installaties
(zoals waterpompen of warmte
kracht) en het gebruik van ener
giezuinige apparatuur in en om
het huis, zoals bijvoorbeeld een
water- en energiebesparende was
machine. Daarnaast zetten foto-
voitaïsche cellen op het dak het
opgevangen licht om in elektrici
teit en wordt de warmte van de
zon gebruikt om via een zonne
boiler het tapwater te verwarmen.
Het huis dat voor de expositie is
gebouwd, zal na de tentoonstel
ling eerst worden opgeslagen
maar medio 2000 in het nieuwe
Utrechtse uitbreidingsplan Leid-
sche Rijn weer worden opge
bouwd en verkocht. Volgens de
initiatiefnemers toont de 'droom
villa' aan dat energieneutraal bou
wen nu al mogelijk is met be
staande materialen en technie
ken.
Het pand zal in de Leidsche Rijn
ongeveer 700.000 gulden moeten
kosten. Dat is 75.000 gulden meer
dan voor een vergelijkbare wo
ning zonder alle milieuvoorzie
ningen dient te worden neerge
teld.
hel normale, zakelijke transac
ties.
Ook kocht hy in die jaren voor
dertig miljoen gulden cheques
aan toonder. Deze cheques zijn
zeer geschikt als betalingsmiddel,
indien er om wat voor reden dan
ook niet op een gebruikelijke wij
ze geld kan worden overgemaakt.
De cheques worden bij aankoop
op naam gesteld van de man of
vrouw die hem waar ter wereld
kan innen. Moenipersad heeft dit
soort cheques op naam laten zet
ten van beruchte Zuid-Ameri
kaanse drugshandelaren, waarna
ze door een koerier naar Zuid-
Amerika werden gebracht.
Het Haagse Copa-team, dat on
derzoek deed naar het Surikartel,
is ervan overtuigd, dat de cheques
aan tponder betalingen waren
voor geleverde partyen cocaine.
Moenipersad had naar eigen zeg
gen geen enkel idee dat hy dc
cheques op naam van drugshan
delaren had laten stetlen. Voor
hem ging het opnieuw om norma
le zakelijke transacties.
Moenipersad is de enige van de
drie verdachten in het 'proces
Bouterse', die daadwerkelijk de
rechtszitting bijwoont. Hij heeft
twee advocaten in de arm geno
men en kwam gisteren voor het
eerst uitvoerig aan het woord. Het
duizelde rechtbankpresident
Punt af en toe als het informele
geldverkeer tussen Suriname en
Nederland door de verdachte
werd verklaard. Zo zitten er op
vrijwel iedere vlucht tussen Para
maribo en Schiphol niet alleen
drugskoeriers, maar eveneens
geldsmokkelaars. Ook personeel
van de Surinaamse Luchtvaart
maatschappij (SLM) leende zich
voor deze smokkel. Wat er verder
met de miljoenen guldens in Ne
derland gebeurt, is onduidelijk.
Tipgever
De advocaten van de verdachte
hebben hun hoop gezet op een
cassettebandje, waarop Moeni
persad stiekem een gesprek heeft
opgenomen, dat hij voerde met
twee rechercheurs van de Rotter
damse criminele inlichtingen
dienst. Mceniperssd was name
lijk ook tipgever en zegt dat hij
toestemming had van de Rotter
damse politie om met zijn trans
acties door te gaan, zodat de poli
tie inzicht kreeg in de geldstro
men. Het cassettebandje lig; nu
bij het gerechtelijk laboratorium,
waar het wordt onderzocht.
Het proces tegen het Surikartel
wordt vandaag voortgezet. Op
nieuw zullen de financiële perike
len centraal staan en opnieuw zal
Moenipersad alles verklaren, als
of het om hele gebruikelijke
transacties gaat.
Een kronkelende sloot heeft een boer in Zeeuws-Viaanderen geïnspireerd bij het trekken van de
voren. Hoewel hij slechts de grillige lijn van het watertje volgde, wordt hij door sommige vrienden
inmiddels als een kunstenaar beschouwd Foto Albert segh«rs/ANP
Utrecht Dc politic heeft het
afgelopen pinksterweekend
ruim zeventig nieuwe tips bin
nengekregen in de zaak-Sybi-
ne Jansons. De meeste tips
sloegen op het zaterdag be
kendgemaakte signalement
van de man die Sybine moge
lijk kort voor haar verdwijning
nog heeft gesproken.
Omdat deze man als getuige
en niet als verdachte wordt ge
zien, heeft de politie volgens
woordvoerder P. Grasmaijer
nog geen montagefoto van
hem gepubliceerd. Met het
Openbaar Ministerie wordt
overlegd of dat gezien het be
lang van het onderzoek alsnog
gaat gebeuren.
De politie overweegt verder
om de zes mannen die als mo
gelijke verdachten tijdens het
onderzoek in beeld zijn ge
weest, te vragen mee te wer
ken aan een DNA-onderzoek.
Hun gegevens kunnen dan
vergeleken worden met de spo
ren die de dader achterliet op
het lichaam van het 13-jarige
meisje.
Sybine werd kort voor haar
dood seksueel misbruikt
Hilversum De historica Nanda
van der Zee heeft de opdracht
voor het schrijven van een biogra
fie over dr. Loe de Jong terugge
geven aan uilgever SDU. Zij wei
gert haar werk vóór publicatie te
laten toetsen. Het Nederlands In
stituut voor Oorlogsdocumentatie
(NIOD) stelt dat Van der Zee al
leen toegang krijgt tot de archie
ven als zij schriftelijk akkoord
gaat met een toetsing van het bio
grafieconcept.
Van der Zee meent dat het NIOD
daarmee 'het recht van preventie
ve censuur' claimt. Als ze de ver
klaring ondertekent, erkent ze
dat de pu blicatie van bepaalde ge
gevens kan worden verboden.
„Ook zou ik instemmen met ge
heimhouding van al hetgeen niet
door my zou worden gepubli
ceerd," schrijft zij in een brief aan
haar uitgever waarin ze uitlegt
waarom zij de opdracht terug
geeft.
Loe de Jong (85) maakt volgens
Van der Zee geen enkel voorbe
houd. De Jong is oud-directeur
van het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie zoals het NIOD
tot voor kort heette. Onder de titel
Het Koninkrijk der Nederlanden
in de Tweede Wereldoorlog
schreef hij zijn monumentale
reeks over de Duitse bezetting, de
oorlog met Japan en de nasleep
daarvan.
Een NIOD-woordvoerder vindt
dat Van der Zee 'een merkwaardi
ge voorstelling van zaken' geeft.
Het NIOD valt onder de Algeme
ne Rijksarchiefwet (ARA). Wie
toegang wiltot de archieven, moet
volgens die wet een zogeheten
ARA-verklaring ondertekenen.
„Wat wordt getoetst, is dat de te
publiceren informatie geen on
evenredige schade toebrengt aan
de belangen of privacy van perso
nen en hun directe nabestaan
den," vertelt de zegsman, „We
kunnen mevrouw Van der Zee
niet anders behandelen dan een
ieder die de archieven wil raad
plegen."
Docent na
tuurkunde H.
van Bergen
(links) en do
cent Frans P.
Stemerding.
HenkeFergu-
son (link-
smidden),
Chantal van
Gent. John
van derToom
(linksvoor)
en ivo Jake-
lic. FotoJosWes-
dijk
Door Jan Horstink en Rob Snijder
Ridderkerk Op de zesde exa
mendag in het voortgezet onder
wijs zetten de havisten zich 's och
tends aan de beantwoording van
de vijftig meerkeuze vragen voor
het vak Frans. Het examen bevat
te een aantal gevarieerde teksten
die over het algemeen heel goed
te volgen waren.
De eerste tekst, uit Le Figaro Ma
gazine, ging over het gebruik van
een audio-visueel leersysteem,
bedacht door directrice Hélène
Voisin, voor kinderen die in het
ziekenhuis zijn opgenomen.
Tekst twee handelde over Claudie
André-Deshays, dc eerste Fran
chise die de ruimte zal ingaan
Sinds 1985 bereidt ze voor op haai
eerste vlucht, waarvoor ze in 1994
is aangewezen. Maar wanneer ze
haar 'ruimtedoop' zal ondergaan,
blijft voor de examenkandidaten
nog even onzeker: de tekst ver
meldde dit niet.
Het jaar 1968 is het keerpunt voor
de 'strip', als we Francis Lacassin
mogen geloven. Deze stripkenner
vertelt in een de andere teksten
dat la bande dessinée, de strip,
een zacht dood zal sterven: 'de
strips van na '68 zijn te realistisch
en gaan over te zware onderwer
pen.'
Docent Frans R Stemerding van
het Ridderkerkse Farèl College
toonde zich na afloop van het exa
men een tevreden man: „Het Cito
heeft goed werk geleverd, vind ik.
Gevarieerde tekstendie niet al te
moeilijk zijn. Ik heb wel gehoord
dat ze de gatentekst lastig von
den. Maar wil je daarmee uit de
voeten kunnen, dan moet je over
behoorlijk wat kennis van het idi
oom beschikken," Stemerding
vond vooral de vijfde tekst A ven-
dre: la Lune) heel aardig. In de
tekst (een klein krantenberichtje
onder het hoofdstuk faits divers)
biedt een Amerikaan stukken
grond op de maan te koop aan en
beroept zich daarbij op de homes
tead act uit 1862: 'Grond die van
niemand is, mag je te koop aan
bieden'. Jammergenoeg blijkt er
een Duitser te zijn die nog oudere
rechten claimt „Een ironische
tekstje," zegt Stemerding, „met
maar een paar vragen. Maar wel
leuk."
De 17-jarige Ivo Jakeiic ('mijn
vader is Kroaat, ik ben hier gebo
ren') vond het examen 'toch moei
lijker dan verwacht'; „De oefen
teksten waren over het algemeen
wat makkelijker; De gatentekst
vond ik lastig, daar heb ik wel wat
moeten gokken." Jakeiic -hij gaat
naar de middelbare hotelschool
gaat er wel vanuit dat hij een ze
ven op zijn eindlijst heeft.
Collega Chantal van Gent (even
eens 17) was tevreden over het
examen: „Leuke onderwerpen,
heel verschillend ook. Dat houd je
wakker. Vanavond maar eens
naar teletekst kijken om te zien of
het gelukt is." Een zesje zit er vol
gens de aankomend studente Ma-
nagement, economie en recht ze
ker in.
De collega's van de vwo-afdeling
wachtten 's middags deeindproef
voor natuurkunde: zeven opga
ven met in totaal 26 opdrachten.
Dat bleek voor de meeste kandi
daten van het Farèrel College een
tijdrovende klus. Ook voor Henke
Ferguson (17). „Ik ben behoorlyk
in tijdnood geraakt, waardoor ik
opgave zes niet helemaal af heb.
Jammer, want dat was niet zo'n
moeilijke, vond ik. Die vijfde op
dracht was veel lastiger en heeft
me veel tijd gekost. Zoiets was ik
nog niet eerder tegen gekomen."
„Klopt," zegt docent H, van Ber
gen. „Een klassiek vraagstuk,
over gravitatiekrachten. De stof
kennen ze wel maar de kontekst
is volledig nieuw. De redactie van
dit vraagstuk was ook niet even
helder. Bovendien te veel lees
werk en te veel opgaven. Deze op
gave zal de meesten veel tijd ge
kost hebben. Bij vraag 20 moesten
ze aangeven hoe ze een probleem
wilden oplossen. Geen rekenwerk
dus, wel redeneren. Dat vinden ze
lastig."
Ook aankomend student genees
kunde John van der Toorn (19)
vond dat een vreselijke opgave.
„Ik had zelfs geen idee hoe ik het
moest aanpakken; ik ben er dus
niet uitgekomen," Voor het oven-
ge vond ik het wel meevallen. Het
was een redelijke afspiegeling
van wat er in de lessen behandeld
is." John had met name proble
men met de wat meer theoreti
sche opdrachten. „Bij opdracht
zeven bijvoorbeeld moest je een
kenmerk geven van een harmoni
sche trilling en uitleggen waarom
een bepaalde grafiek niet bijszo'n
trilling hoort. Lastig hoor."
Van Bergen: „De eerste veertien
opdrachten waren standaardop-
gaven en redelijk te doen. De der
de was een klassieke opgave over
trillingen, waarbij de leerlingen
hij opdracht zeven tegen een wat
ouderwetse vraagstelling aanlie
pen. In deze vorm is dat de laatste
twintig jaar niet meer terugge
vraagd. By opgave vier zijn een
aantal onderwerpen uit de na
tuurkunde gecombineerd. Tech
nische automatisering, licht als
gofverschijnsel, geometrische op
tica, het zit er allemaal in. Een las
tig vraagstuk met veel leeswerk.
Als de kandidaten door hadden
wat de bedoeling was, viel het uit
eindelijk wel mee."
Choose Pre'-sale Prices Thursday, Friday/Saturday Sunday
KIES TWEE KLEDINGSTUKKEN UIT DE DMRVOOR
GESELECTEERDE ARTIKELEN UIT DE COLLECTIE,
DAN IS HET LAAGST GEPRIJSDE ARTIKEL GRATIS,
