7 Kans op diplomatieke doorbraak Stembureau's Zuid-Afrika geopend Verwarring compleet in Suriname NAVO-bltmder blijkt Servische opzet Oude IRA-moorden brengen Sinn Fein in verlegenheid Koerden vergeven Öcalan zijn excuses aan Turkije N& fa tl p ff 5k k® b «ij «f» w fe "WT fel ES Ei1 W& te Tiananmen bij Hof China Aanval van 'killer bees' Kinderen gedood Ontmoeting Noord en Zuid Doek valt voor Mir Israël vangt SLA-leden op Soeharto weg van de roepia Hondje Aibo zeer geliefd Westerse-landen eisen concrete stappen van de Serviërs Moord op Olof Palme HAVO, VWO in 1 jaar Rotterdams Dagblad fp* gn* rz mSk* pjs& lé é&py, wtë* j*># Woensdag 2 juni 1999 New YorkRuim honderd ouders van slachtoffers van het bloedbad op het Plein van de Hemelse Vre de in Peking in 1989 hebben bij het Hooggerechtshof van China een aanklacht ingediend tegen de toenmalige Chinese leiders. De aanklacht is speciaal gencht te gen Li Peng, de huidige nummer twee in Peking. De aanklacht ts ingediend aan de vooravond van de tiende verjaardag van het bloedbad. Centro In het Mexicaanse Cen tra zijn gisteren veerag kinderen gewond geraakt toen ze m de school werden aangevallen door zogeheten 'killer bees'. Vyf kinde ren, tussen de 6 en 12 jaar oud, en een onderwijzer moesten in het ziekenhuis aan hun verwondin gen worden behandeld. De agres sieve bij, van een soort die de aan val al inzet bij de minste provoca tie, kan mensen doden als die veel steken oplopen. Muzaffarabad—Indiase militairen hebben vandaag bij hun strijd te gen separatisten in de regio Er zouden minstens drie kinderen zyn omgekomen, Eerder ver klaarde Pakistan ook al dat schoolkinderen slachtoffer zijn geworden van een bombardement van het Indiase leger. New Delhi ontkende dat toen. Peking—Vertegenwoordigers van Noord- en Zuid-Korea zijn tot ve ler verrassing vandaag bijeenge komen in Peking voor hervatting van de betrekkingen op hoog ni veau. Een woordvoerder van het Zuid-Koreaanse ministerie van Defensie zei dat de twee landen het eens zijn geworden over een datum voor een ontmoeting op ministerieel niveau. „Waarschijn lijk ondertekenen ze dan ook een akkoord," zei hij. Moskou De huidige bemanning van het Russische ruimtestation Mir zal in augustus naar de aarde terugkeren. Begin volgend jaar wordt het ruimtestation vernie tigd. Dat heeft het Russische Ruimtevaartbureau bekendge maakt De Russische regering, die met financiële problemen kampt, zou de dertien jaar oude Mir tót augustus financieren. Werden er geen geldschieters ge vonden, dan zou het station moe ten worden ontmanteld. -JeruzalemIsraël zal de paar dui zend soldaten en hun gezinnen van de pro-Israelische SLA-mili- tie in Zuid-Libanon bij terugtrek king uit dat gebied opvangen. De SLA begon maandag met terug trekking uit de christelijke encla ve Jezzine in Zuid-Libanon, Israël voerde gistermorgen luchtaanval len uit op posities van de sjiieti- sche Hezboliahmilitie bij de en clave. Hezbollah probeert al jaren ISTaël en het SLA uit Libanon te verdrijven. Jakarta Het portret van oud president Soeharto gaat verdwij nen van de Indonesische bankbil jetten. Nieuwe biljetten van 50.000 roepia die de centrale bank gisteren uitbracht, zijn voorzien van de beeltenis van Soepratman, de schrijver van het Indonesische volkslied. Tokyo De introductie van een robothond is in Japan een door slaand succes. De drieduizend exemplaren van de trouwe vier voeter waren gisteren na twintig minuten alle verkocht. De hon den, Aibo genaamd, werden ex clusief via Internet verkocht 4200 gulden per stuk. De huisdie ren kunnen kwispelen, wandelen en enkele voorgeprogrammeerde kunstjes uitvoeren. Van de hond 'zijn vijfduizend exemplaren ge maakt. De overige worden in de VS op de markt gebracht. Bonn/Belgrado—Als EU-gezant Ahtisaari en de Russische be middelaar Tsjemomyrdin er snel uit komen en gezamenlijk naar Belgrado reizen, breekt een beslissende fase aan in de Kosovo-oorlog. Want de Joegoslavische president Milosevic lijkt na ruim zeventig dagen bombarderen door de NAVO in te binden. De internationale bemiddelaars werden het gisteravond laat zo goed als eens over hun gemeen schappelijke diplomatieke offen sief. Voor de laatste details trok ken zy vanochtend uit. Daarom is het tijdstip dat zij daadwerkelijk naar Belgrado vertrekken nog on duidelijk. De Duitse bondskanselier Schro der bracht gisteravond het goede nieuws over de vooruitgang in de gesprekken tussen de internatio nale bemiddelaars naar buiten. „Maar er is nog geen reden tot eu forie," waarschuwde de bonds kanselier. Bij het overleg was ook de Amerikaanse onderhandelaar Talbott aanwezig. Ahtisaari zei dat lange besprekin gen nodig zijn geweest om de po sities van de Russen, Europeanen en Amerikanen op elkaar af te stemmen. De Finse president had gezégd alleen naar Belgrado te reizen als er reele vooruitzichten op een succesvolle missie zou zijn. Een verklaring uit Peking van daag bedierf in enige mate de op timistische sfeer. Daar waren de Chinese en Russische ministers van Buitenlandse Zaken bijeen. Tang Jiaxuan en Ivanov riepen de NAVO op tot een onmiddellijk einde aan de luchtacties van de NAVO. Dat beschouwen zij als een dwingende voorwaarde voor een adequate regeling van de cri sis rond Kosovo. Het eisenpakket waarmee Ahti saari en Tsjemomyrdin mogelijk vertrekken, is gebaseerd op de voorwaarden die de G8, de zeven rykste industrielanden plus Rus land, aan Milosevic hebben ge steld. Belangrijkste punten zijn de te rugtrekking van alle Servische troepen uit Kosovo, de terugkeer van de Albanese vluchtelingen naar Kosovo en de stationering van een internationale vredes macht in de provincie. De NAVO schat dat zich nog veertigduizend Servische militairen in Kosovo bevinden. Ahtisaari zei dat Belgrado nu een duidelijke stap naar de vrede moet zetten. De bijzonderheden van een vredesakkoord zijn al op tafel gelegd, door de EU, de G8 en de NAVO, met goedkeuring van de VN-secretaris-generaal Annan. Belgrado bevestigde gisteren in een brief dat het de uitgangspun ten van de G8 aanvaardt. In Euro pa en de VS is met scepsis op de brief gereageerd. De westerse lan den vinden hem te vaag en eisen concrete stappen van de Serviërs. Belgrado schrijft in de brief de aanwezigheid en een mandaat van de Verenigde Naties in Koso vo te aanvaarden, alsmede 'ande re zaken die nog moeten worden vastgelegd in een resolutie van de Veiligheidsraad'. Ondertussen voerde de NAVO, voor de 70e dag aanvallen uit in Joegoslavië. Daarbij werd op nieuw een fout gemaakt. De alli-' antie erkende dat tijdens een bombardement van Novi Pazar een bom is afgezwaaid. Volgens Joegoslavië zijn minstens 23 men sen om het leven gekomen toen de bom terechtkwam op een flat gebouw, en kan het dodental ver der oplopen. In Zuid-Afrika worden vandaag voor de tweede keer in de geschiedenis algemene verkiezingen gehouden. Meer dan honderdduizend militairen en politieagenten zijn over het land verspreid om eventuele ordeverstoringen in de kiem te smoren. Zoals hier in het thuisland Greenfield. Scheidend president Nelson Mandela, vroeg de kiezers op zijn Afrikaans Nationaal Congres te stemmen, maar bovenal de vrede te bewaren. Foto Tnemba Hadebe/AP Paramaribo —De verwarring over wat er nu precies gaat gebeuren in Suriname, is compleet. Coalitie en oppositie interpreteren de wet verschillend, waardoor niet dui delijk is of Wij denbosch verplicht is af te treden. Wijdenbosch zelf pleitte aan het begin van de ver gadering gisteren voor vervroeg de parlementsverkiezingen, waarna het parlement een nieuwe president en vice-president zou moeten kiezen. Tot die tijd wil hij zelf in het zadel blijven zitten met een nieuw kabinet. Vorige week vrijdag stuurde hij de hele minis tersploeg naar huis. De oppositie wd echter het kiezen van een nieuw staatshoofd en diens plaatsvervanger door het zittende parlement laten geschieden. De oppositie weigert zich neer te leggen bij de weigering van de president om direct af te treden. „De verklaring van Wijdenbosch is gewaagd en brutaal," zei parle mentariër Winston Jessurun. „Dat hij niet zelf is gekomen om de verklaring af te leggen, maar deze door de griffier laat voorle zen, getuigt van minachting van het parlement. Hij geeft in ieder geval wel toe dat hij tussentijds kan opstappen, wat hij altijd heeft tegengesproken. Wij blijven erbij dat hij nu vertrekt." Volgens Frank Playfair, die tegen de" motie stemde, is het voorstel dat Wijdenbosch heeft gedaan de enige juiste oplossing voor de hui dige crisis. „Wijdenbosch erkent dat hij moet aftreden, maar hij wil het op een constitutionele wijze doen. Ik zie geen enkel probleem in vervroegde verkiezingen. In 1987 en 1991 heeft Wijdenbosch ook verkiezingen georganiseerd en dat heeft hij keurig gedaan. Terwijl de verkiezingen in 1996, die werden georganiseerd door de toenmalige president Ronald Ve- netiaan, deels een puinhoop zijn geweest. Ik sta achter de oplossing die Wij denbosch voorstelt. Van de motie van de oppositie klopt niets. Dat is geen constitutionele oplossing. Waar we in ieder geval niet gebaat by zyn, is dat de mensen de straat op gaan en we hier Kosovo-achti- ge toestanden krygen." Door Marcus Tanner Londen Servische soldaten heb ben op 13 mei een groep Albanese vluchtelingen opgesloten in een boerderij in Kosovo, enkele uren voordat de NAVO die plek bom bardeerde. Tachtig mensen wer den daarbij gedood, zeggen drie overlevenden van het bloedbad, die onlangs in Albanië zijn aange komen. Haxhere Palushi vertelde tegen de krant The New York Times dat het bombardement op het bewus te gebouwencomlex in Korisa, by de stad Prizren in Zuidwest-Koso- vo, op die dag in mei plaatsvond vlak nadat circa zevenhonderd vluchtelingen door Servische sol daten naar de kleine stallen wer den gevoerd en opgesloten, „Een jongeman zei nog: Waarom slui ten ze ons op? Ze zijn wat van plan.'," herinnert de vluchtelinge zich. Een paar uur later werden het erf en de gebouwen van de boerderij vanuit de lucht aangevallen. Daarbij werden de dochter van mevrouw Palushi en nog tiental len anderen gedood. De gebeurte nis veroorzaakte een internatio nale golf van protest tegen deze 'massamoord' door de NAVO. De Servische autoriteiten kondig den bewijzen aan van wat zij om schreven als 'een oorlogsmisdaad' van de NAVO en brachten onmid dellijk verslaggevers naar de be wuste plek. Daar stelden zij het puin en de lijken tentoon ten be- noeve van de tv-camera's, terwyl de met een bus aangevoerde Wes terse verslaggevers maar heel weinig tyd kregen om de paar overgebleven en in shocktoestand verkerende overlevenden te on dervragen. Mevrouw Palushi en twee andere vrouwelijke overlevenden, die door de Amerikaanse krant wer den geïnterviewd in een vluchte lingenkamp bij Kukes, in Noord- Albanië, zeiden dat zij er niet aan twijfelden dat de Serviërs hen. met opzet in gevaar hadden ge bracht. „Ze gebruikten ons als In Kukës leg de de 9-jarige SHvanaAmq- kaj gisteren bloemen op de graf van haarvaderdie omkwam bij de gevechten in Kosovo. Foto Jerome Delay/AP Door Harm Harkema menselijk schild. Het was alle maal gepland." De NAVO heeft de Serviers er al eerder van beschuldigd dat de overgebleven etnische Albanezen in Kosovo ons als menselijk schild worden gebruikt. Ze worden bij eengedreven in gebouwen vlak by militaire installaties of by an dere plaatsen die waarschijnlijk doelwit zullen zijn van vliegtui gen van het bondgenootschap. Tot dusver werden bloedbaden zoals by Korisa in veel Westerse media teogesehreven aan militai re 'blunders' van de NAVO. (c) Tie Independent/ Rotterdams Dagblad Istanbul Voor de Turken heeft PKK-leider Abdullah Öcalan in het stof gebeten. Bij het begin van zijn proces, dat op het zwaar be waakte eiland Imrali gevoerd wordt erkende hij dat hij schuldig is aan alles wat in de aanklacht staat. Hij leek eemman in doods angst die zijn huid probeert te redden. De Koerden vergeven hem echter. Hij bood zyn excuses aan aan de families van de gesneuvelden. Hy zei dat er in Turkije vrijheid van meningsuiting is en politieke vrij heid. De enige plaats waar de Koerden volgens hem terecht kunnen, is een democratisch Tur kije. Hy is met gemarteld, met on der druk gezet en wil zijn land dienen. 'Als een kat die de melk omgegooid heeft', kopte de recht se Icrant Hürriyet. „Hy wilde juist de atmosfeer ver zachten. Als hy had geprobeerd de aetiveiten van de PKK te ver dedigen, zou de spanning om te snijden geweest zijn," meent Veli Haydar Gulep, voorzitter van de afdeling Istanbul van de pro- Koerdische partij Hadep. Güleg (36) is uitgever on werd onlangs veroordeeld tot een jaar gevange nisstraf en een boete van 45.000 gulden voor een boek dat hij pu bliceerde. „öcalan wil geen verde diging op het wettelijke vlak. Hy weet dat hij dat nooit wint en dat hij dan de doodstraf krijgt. Hij wil zijn verdediging op het politieke vlak voeren." Öcalan noemde gisteren inder daad de Turkse regeringsleiders die in het verleden contact met hem opgenomen zouden hebben om een vredesproces op gang te brengen: wijlen president Ozal in 1993, de ex-premiers Mesut Yilmaz en Tansu Qiller alsmede de pro-islamitische Necmettin Er bakan. 'Geen oplossing' „Öcalan ophangen is geen oplos sing, zoals hy zelf ook al zei," ver volgt Güle?. „Dat zou het Koerdi sche probleem nog honderd jaar doen voortbestaan. Er zullen nieuwe leiders opstaan en nog honderdduizend doden vallen. Hy moet blijven leven." Hadep behaalde by de laatste ver kiezingen in Zuidoost-Turkye, waar de bevolking overwegend Koerdisch is, een grote meerder heid. Landelijk behaalde de party Ankara PKK-leider Öcalan ontkent dat zijn organisatie dertien jaar geleden premier Olof Palme van Zweden heeft vermoord. Hij zei dat gisteren op de tweede dag van zijn pro ces in Turkije, Volgens Öcalan waren dissidenten van de PKK verantwoordelijk. Hun organi satie heette 'PKK Regime-Or ganisatie', Die was gevormd door Öcalans ex-vrouw Kesire Yildirim en Huseyin Yüdirim. een kleine vijf procent. Omdat de partij niet boven de kiesdrempel van tien procent uitkwam, zit ze niet in het parlement. Wel be stuurt ze 38 gemeenten in het Koerdische gebied. De gehele par tijleiding zit echter in voorarrest - de voorzitter al zeven maan den - op verdenking van separa tistische ideeen. De hoofdprocu reur van het Staatsveiligheidshof in Ankara heeft een verbod op Ha dep geeist, die hy de politieke tak van de PKK acht. In de rechtszaal erkende Öcalan dit mm of meer, „Hij heeft niet gezegd dat we or ganisatorische banden hebben met de PKK," voert Guleg aan, „Maar inderdaad bestaat onze achterban uit mensen die kinde ren, broers of zussen by de guer rillero's hebben. Zij hebben een emotionele band met Öcalan. Zijn dood zullen ze niet licht opvat ten." Güles is bang dat executie van de Koerden-leider een bur geroorlog ontketent. Sinds Öca lan vong jaar november opdook in Rome, ziet hy de kloof tussen ge wone Turken en Koerden dieper worden. „Als een mens zich niet op democratische wijze kan uiten, grijpt hij naar andere middelen. Maar de gewapende opstand heeft zijn taak volbracht. Als er nu men sen sterven, is het niet eens nieuws meer. Het is tijd voor de politiek." 'Rekenschap' De autoriteiten hebben echter al tijd gezegd dat er met gepraat kan worden zolang de PKK bestaat. Ankara ziet de organisatie als een terreurbeweging en heeft steeds geeist dat de Hadep de PKK ver oordeelt. „Het is geen kwestie van veroordelen of met. De moorde naar van dertigduizend mensen staat nu terecht. Maar wie legt re kenschap af voor de 186 bestuurs leden van onze partij die de afge lopen negen jaar vermoord zijn? Of voor de vierduizend burgers die door sluipmoordenaars zijn omgebracht? De PKK is het resul taat van een lang proces van on derdrukking, nietde oorzaak." Belfast Het verboden Ierse Re publikeinse Leger IRA, en vooral zijn politieke vertegenwoordiging Sinn Fein, zijn in grote verlegen heid gebracht. In het kader van het Noord-Ierse vredesproces ont hulde de IRA vorige week einde lijk de begraafplaatsen van negen in de jaren zeventig door de IRA vermoorde, 'verraders van de re publikeinse zaak'. Maar de op luchting bij de nabestaanden, die jarenlang hadden geijverd voor bekendmaking, heeft inmiddels plaatsgemaakt voor nieuwe wan hoop. Tot nu toe is namelijk slechts een van de negen stoffelijke resten te ruggevonden. Van de overige acht is nog steeds geen spoor, ondanks de tientallen bulldozers en hon derden politieagenten die sinds vrijdag op verschillende door de IRA aangegeven plaatsen aan het graven zijn. „Het kan nog wel even duren voor we ze gevonden hebben, als we ze allemaal al vinden," zei gisteren een woordvoerder van de Ierse politie. Hij riep de IRA op de plek ken preciezer aan te geven, maar een ongemakkelijk kijkende Sinn-Feirüeider Gerry Adams mompelde vooreenmicrofoon dat er geen nadere informatie is. Zo dat Adams en de zijnen een week voor de Europese verkiezingen niet worden bewierookt voor hun verzoenend gebaar, maar nog eens worden verketterd voor de moorden en het zo lang achter houden van de plaatsen waar de stoffelijke overschotten liggen. Eerste hulp Het pijnlijkste voor de IRA en Sinn Fein is de verdwijning in 1972 van de toen 37-jarige Jean McConville, weduwe en moeder van tien kinderen in Belfast. De vrouw -zelfkatholiek- werd op zekere dag door een uit twaalf man bestaande IRA-bende ont voerd ujt haar flat. Iedereen wist toen meteen; die komt nooit te rug. De reden waarom Jean Mc Conville door de IRA is vermoord, zegt iets over het verknipte karak ter van die organisatie. Ze had het gewaagd eerste hulp te verlenen aan een Britse soldaat die gewond was geraakt bij een IRA-aanslag. Haar oudste dochter Helen, toen 15 jaar, probeerde na haar ver dwijning nog even de zorg voor het gezin op zich te nemen. Maar toen dat niet ging, werden de kin deren verspreid over pleeggezin nen. Tier jaar geleden richtte He len de actiegroep Familieleden van de Vermisten op. Zij eiste na zoveel jaren duidelijkheid van de IRA en een fatsoenlijke begrafe nis voor haar moeder en de ande re vermisten. Midden vorig jaar zegde de IRA medewerking toe. Vorige week werd de laatste hindernis geno men. Het Britse parlement stem de in met een speciale wet die het politie en justitie verbiedt om door de IRA onthulde informatie over de vermisten te gebruiken in strafrechtelijke onderzoeken. De handtekening van koningin Elizabeth onder de wet was amper droog, of de Ierse politie vond vrij dag na een tip van de IRA op een begraafplaats bij Dundalk een kist met de stoffelijke resten van een van de vermisten, Eamon Mo- lloy. IRA-lid Molloy was in 1975 op 18-jarige Ieefty d door de IRA ont voerd, omdat hij ervan werd ver dacht een informant van de Britse politie te zyn. Eveneens vrijdag maakte de IRA zes plaatsen bekend waar nog eens acht vermisten zouden zyn begraven. Sindsdien zoekt en graaft de politie met man en macht. Parkeerterrein De kinderen van Jean McConville kwamen zaterdag voor de tweede keer sinds de verdwijning van hun moeder bijeen. Zij ontmoet ten elkaar aan de kust bij Temple- ton. Hun moeder zou daar volgens de IRA begraven liggen onder een zes jaar geleden aangelegd en ge asfalteerd parkeerterrein. Het gat dat is gegraven, had difjè- dag de afmetingen van een be hoorlijk zwembad, maar Jean Mé- Conville was nog niet gevonden. „We graven voorlopig nog door," aldus de politie. „Al houdt het op een gegeven ogenblik natuurlijk op." Aan de kwelling van de kin deren was nog steeds geen einde gekomen. Sinn-Feinieider Gerry Adams zat de afgelopen dagen duidelijk met de kwestie in zijn maag en gaf verschillende commentaren. „Dit soort dingen gebeuren nu een maal in een oorlog," verklaarde hy voor de BBC. Later echter gaf hij ruiterlijk toe hoe pijnlijk hét hele proces voor de nabestaanden moet zijn. Ook zei hij dat de IRA een eerlijke poging doet om iets wat fout is gegaan een beetje goed te maken. Niet duidelijk is in hoeverre Adams persoonlijk medeverant woordelijk is geweest voor Jean McConvilles dood en die van en kele anderen. Toen McConville door de IRA werd ontvoerd, was Gerry Adams naar algemeen wordt aangenomen commandant van de IRA in Belfast. Erasmus College ROTTERDAM Vestigingen te Bred*. Eindhoven, Haarlem, Maastricht, Rotterdam, info landelijk seoetarfaafc Tei. 040 251 8114 "EEN (ONDERWIJSKLASSE BETER"

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1999 | | pagina 1