Zuid-Afrika stemde raciaal verdeeld T jj Noodzaak opties voor managers niet aangetoond t< u Griekenland Leeftijdsdiscriminatie Geen direct gevaar Rotterdams Dagblad i—v!» - I Zaterdag 5 juni 1999 Onder eindredactie van Annemlek van Oosten, tel.: 010-4004358 Ook iets op uw hart? schrijf naar: hoofdredactie Rotterdams Dagblad, postbus 2999,3000 CZ Rotter dam (Ë-mail: digitaal@rotterdamsdagblad.nl). Houd het kort, lange brieven hebben weinig kans op plaatsing. En: één onderwerp per brief. Vermeld altijd uw achternaam, voorletters), adres en tele foonnummer (onder uw brief in de krant komen al leen naam en woonplaats). Plaatsing betekent niet dat het Rotterdams Dagblad uw mening deelt. In het artikel 'Griekenland, Milosevic' lichtend voor beeld' in het Rotterdams Dagblad van 20 mei wordt Griekenland door journalist Cees van Zweeden op on aanvaardbare wijze beschuldigd van etnische zuive ringen ten koste van de siavofone Grieken in de Griek se provincie Macedonië. Gesteld wordt onder meer dat gedurende de Griekse Burgeroorlog ruim 40.000 van hendoordeGriekseautoriteitenzijn verdreven enhet slachtoffer zijn geworden van moord,verkrachtingen en brandstichtingen. Welke feiten hebben zich afgespeeld? Direct na de Tweede Wereldoorlog probeerden radicale commu nisten met rugdekking van Stalin en Tito een op com munistische grondslagen gevestigd 'Groot-Maeedo- niè' te stichten, dat rich in verband met de strategi- scheliggingvandeNoord-GrieksehavenstadThessa- loniki zou moeten uitstrekken tot de Egeisehe Zee en geannexeerd diende te worden door de toenmalige Joegoslavische Federatie. Dit streven baseerde zich op een plan dat de Komintern reeds in de jar en twintig had uitgewerkt. Geconfronteerd met dit gevaar was het logisch dat de Griekse staat samen met zijn westerse bondgenoten zijn territoriale integriteit en burgers gewapender hand trachtte te beschermen. Nadat Tito in verband met zijn breuk met Stalin zijn steun aan de guerrilla's opgaf en hettij zich voorde communisten begon te ke ren,trokken velen vanhen(waaronderook veel siavo fone Macedoniërs) methun families naar Joegoslavië en diverselanden van het Warschau-Pact(Polen,Hon- garij e, Tsechoslowakije). Van een gerichte Griekse zuiveringscampagne tegen de siavofone bevolking, byvoorbeeldvanwege hun et nische afkomst, zoals de heer Van Zweeden sugge reert, was geen sprake. Het verwondert ons dat Van Zweeden niet de moeite heeft genomen het verhaal van Griekse Macedoniërs aan te horen, die niet aan een communistisch Groot-Macedonié wilden mee werken Hiermee negeert hij een elementaire journa listiek principe, dat van het toepassen van hoor en we derhoor, Hij gaat ook in de fout door te stellen dat na 1913 de Joegoslaven hun deel vanMacedoniede naam 'Republiek Macedonië'gaven.Tot 1945vormde dit ge bied een Servische provincie en stond het bekend on der de naam 'Vardarska Banovina'. Om politieker ede- nen (verzwakking van Servië) en om de Joegoslavi sche claimsopGrieks-Macedoniedoorte zetten, werd dit gebied pas in 1945 door Tito tot deelrepubliek "Ma cedonië'omgedoopt, drie jaar voor hij met Stalin brak, Opbasis van slechts een bron, de heer Pa vlos Voskop- oulos, stelt Van Zweeden verder dat de siavofone be volking in Noord-Griekenland tot op de dag van van daag stelselmatig wordt gediscrimineerd. Dit moet worden tegengesproken; als EU-lidstaat is Grieken land een democratische rechtsstaat die de rechten waarborgt van alle minderheden, hetzij Pomaken, Turken, Roma of Slavofonen, De goede wil van Grie kenland wordt verder onderstreept door de bloeiende betrekkingen diedeGriekseregeringdeafgelopen ja ren met de autoriteiten in Skopje heeft ontwikkeld. In het belang van de stabiliteitopde Balkan en ter wil- levaneenbeteretoekomstindezeonrustigeregiolijkt het mij weinig zinvol gesloten hoofdstukken op een verkeerde manier te doen herleven en hetgebied met nieuwe, niet bestaande thema's te belasten. Ch. Orfanidis, Ambassaderaad Pers en Informatie, Den Haag 'Door uw leeftijd bent u onbemiddelbaar.' Krijgt u dit ook wel eens te horen als u zich wilt laten inschrijven bij een uitzendbureau? Werkgevers willen liever jon- g» krachten, die kosten niet zoveel. Ouderen met veel ervaring vragen ze nog maar sporadisch. Op een oude re langdurig werkloze zijn ze niet zo happig, behalve als er een subsidie tegenover staat. En dan moet het liefst een flexwerker zijn. Zelfs de overheid helpt er aan mee door bedrijven goedkope arbeidskrachten, de zogenoemde 'melke- tiers', aan te bieden. Dan kunnen de politici zich weer opde borst slaan van'we hebbende werkloosheidmet duizenden terug kunnen dringen'. Niet dat ik iets tegen een Melkertbaan heb, maar het duurt wel jaren voordat de ionen van deze mensen eens stijgen. De werkgevers wry ven zich volgens mij in de handen, zo van vaste werknemer ontslaan en malketier aanenemen. Dat is de bedoeling met, zegt de overheid, maar lees de kranten er maar eens op na. Vele oudere werklozen zitten najaren solliciteren nog steeds in de bak van het arbeidsbureau. Zij sollicite ren net als ik tegen beter weten in, maar de wet ver plicht ons om tot op 57,5 jarige leeftijd door te blijven zoeken. Laat de wet bedrijven maar eens verplichten om oudere werknemers aan te nemen en een goed loon uittebetalen.Leeftijdsdiscriminatieisweliswaar verboden, maar heus daar hebben de werkgevers wel ietsop gevonden. Wïekrijgen erbij een sollicitatieniet te horen 'Uw profiel past niet in onze onderneming' of 'U heeft voldoende ervaring' of "We mogen het eigen lijk niet zeggen, maar uw leeftijd...' of''U heeft te wei nig opleiding genoten'. Niet om mezelf op de borst te slaan, maar ik heb veel cursussen met goed gevolg doorlopen (Materiaal- en gereedschapskennis LOl; Booglassen (beginners) avondsehwlLTS;Praktykdi- ploma Belastingrecht LOD- Dus aan m'n opleiding ligt het niet. En ervaring doe ik alleen bij een werkgever op, maar daar moet jedan wel de kan s voor krijgenAanm'n profiel mankeert verder niets of moet ik me door een bednj fs-goeroe laten uit testen? Misschien iserwelwas mis metm'n kop, maar voor een facelift heb ik geen geld en ik ben er best te vreden mee. Zou het dan toch de leeftijd zijn? Helaas, ook daar kan ik geen verandering in aanbrengen. Ik blijf door solliciteren maar ik word er moedeloos van. Net als m'n vrouw. CJ. Hooqué, Schiedam Tekening Theo Gootjes Door Peter ter Horst Het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) is almachtig. De Zuid-Afri kaanse oppositiepartijen hebben elkaar opgegeten. En de Nationa le Partij, die de apartheid uitvond, invoerde en ten grave droeg, is in de nationale politiek nu echt ver leden tijd. Dat zijn de belangrijkste conclu sies van de tweede democratische verkiezingen in Zuid-Afnka. De verkiezingen zelf werden alom geprezen als een toonbeeld van een gerijpte democratie: vreed zaam, zonder grote incidenten en bij lange na niet de chaos van vijf jaar geleden. De uitslag doet echter vrezen voor het soort democratie dat in Zuid- Afrika zichtbaar wordt. Met de tweederde meerderheid die het ANC niet meer kan ontgaan, dreigt het land af te glijden naar een een-partijsfaat, zo waarschu wen de pessimisten. En een blik noordwaarts leert wat dat in Afri ka kan betekenen: corruptie, ne potisme, autocratisch leiderschap en een geruïneerde economie. Het ANC heeft tijdens de campag ne een dubbelzinnige boodschap uitgedragen over een tweederde meerderheid. We willen haar heel graag, maar we zullen haar niet gebruiken, verklaarden ANC-Iei- ders keer op keer. Dat was geen echte geruststelling, want waar om zou een politieke partij zich een doel stellen zonder daarmee een bedoeling te hebben? De tweederde meerderheid geeft het ANC de mogelijkheid om on derdelen van de grondwet, te ver anderen, het document dat na ja renlange onderhandelingen tus sen alle partijen het fundament werd voor het nieuwe Zuid-Afn ka. Het regelt onder meer de onaf hankelijkheid van 'waakhonden' van de macht, zoals de Centrale Bank, de Rekenkamer en legt bij voorbeeld de persvrijheid vast. Met een tweederde meerderheid, en met de steun van zes provin cies in de Senaat (het ANC regeert zeker zeven van de negen provin cies) kan het ANC daar een einde aan maken. Met een tweederde meerderheid kan het ook de machten van de provincies beper ken. De beginselen van de grondwet, zoals gelijkwaardigheid, het recht op menselijke waardigheid en de rechtsstaat, kunnen alleen met 75 procent en de steun van zes pro vincies kunnen worden veran derd. 'Blanke paranoia' Voor aanhangers van het ANC valt het onderwerp in de categorie 'blanke paranoia'. Thabo Mbeki, de opvolger van president Nelson Mandela, heeft meermalen ver klaard dat de grondwet bij hem in veilige handen is. Mbeki zalhet krediet dat Zuid-Afnka intema- tionaal heeft inderdaad niet gauw willen verspélen. Maar de vraag is wat er gebeurt by tegenwind, wanneer democraten dictators kunnen worden, zoals president Robert Mugabe van Zimbabwe bewijst. Het ANC, Thabo Mbeki inciuis, heeft te veei autocratische en centralistische neigingen ge toond om iedere twijfel weg te ne men. De ondergang van de Nationale Partij gaf de verkiezingen van 1999 historische betekenis. De partij van het blanke Afrikaner volk kwam in 1948 aan de macht en voerde rigoureus de rassen scheiding in. Decennia lang re geerde de NP het land met ijzeren vuist, totdat de apartheid econo misch onhoudbaar bleek. Na het einde van de apartheid dacht de NP als een mulü-raciale christen democratische centrumpartij te kunnen voortleven. Woensdag werd dat idee gelogen straft: de (inmiddels Nieuwe) NP is door de geschiedenis inge haald. De NP viel volgens de laat ste telling van twintig procent m 1994 naar zeven procent, vooral omdat haar blanke kiezers mas saal overliepen naar de liberale Democratische Party, die tot nu toe tien procent van de stemmen kreeg. De DP, in '94 slechts goed voor 1,7 procent van de stemmen, werd beloond voor haar agressie ve oppositie tegen de ANC-rege- ring in de afgelopen vijf jaar. De ooit almachtige NP is nu ver schrompeld tot een regionale par tij voor kleurlingen, de Zuid-Afri kanen die in de Westkaap in de meerderheid zijn. Maar zelfs in die provincie dreigt zy de eerste plaats te veriiezen aan het ANC. Huidskleur Officieel mag Zuid-Afnka nu een niet-ratistiseh land zijn, maar net als de vorige keer stemden de kie zers grotendeels naar huidskleur. Zwarten stemden op het-ANC en Inkatha, blanken stemden op de Democratische Partij en kleurlin gen en Indiërs, de twee andere minderheidsgroepen, vooral op de Nationale Partij. Alleen in de Westkaap trok het ANC meer kleurlingenkiezers dan in 1994. Partijen slagen er nog steeds niet in door de kleurgrenzen heen te breken. De nieuwe Verenigde De mocratische Beweging die daar toe was opgericht, kwam niet ver der dan drie procent Oud-presi dent F.W. de Klerk noemde dat de negatieve kant van deze verkie zingen. „Dit is een terugslag voor veen met-racistische politiek in Zuid-Afrika", aldus De Klerk. Thabo Mbeki kan nu beginnen zijn regering te formeren. De ver wachting is dat hij de Inkatha Vrijheidspartij opnieuw opneemt m de coalitie. Inkatha-leider Man- gosuthu Buthelezi wordt zelfs ge noemd voor het vice-president- schap. De politieke analisten zijn het erover eens dat Zuid-Afrika voor een echte, kansrijke opposi tie moet wachten tot het ANC zelf scheurt en de linkervleugel voor zichzelf begint. Bij een party die juist door haar eenheid in ver scheidenheid zo succesvol is, kan dat nog heel lang duren. Door Annemiek van Oosten Thabo Mbeki, de opvolger van president Nelson Man dela, heeft meermalen verklaard dat de grondwet bij hem In vei lige handen is. Mbeki zal net krediet dat zuid-Am ka intematio niet gauw wil lenverspelen. Maar de vraag is wat er ge beurt bij te genwind. Foto Peter de Jong/AP Voor de volksgezondheid bestaat geen direct ge vaarHoeveel keer heb ben we dat de afgelopen week niet moeten horen? Over fopspenen bijvoorbeeld. Of over kip en aller lei afgeleiden daarvan; zoals daar kunnen zyn: mayonaise, kant-en- klare sauzen, boerencake, Belgische bonbons. En h oorden we ook niet voor de zoveelste keer die gerust stellende woorden klinken overde gevolgen van opde Bijlmermeer neergestorte Boeing van El AI? Je zou er toch het overbekende postbureaucratisehe stresssyndroom vankrijgen?Een syndroom, waarvan wetenschappers onlangs op een internationaal con gres nog hebben vastgesteld dat vele mensen over de helewereldnavergelykbarebureaucratiseheervarin- gen soortgelijke, en dus vanzelfsprekend reele, licha melijke klachten ontwikkelen. Net zoals bij echte posttraumatische stress, nietwaar minister Borst? Wat een week. Het ontbreekt er maar aan dat er ergens in de buurt een stevige brand was, waarbij volgens de autoriteiten weliswaar zeer vervelende maar beslist onschadelijke stoften zyn vrijgekomen. Hoewel, ook dan zouden we ongetwijfeld weer hebben geboft. Ook dan zou de wind wederom- zoals blijkbaar altfidin dit soort gevallen - de juiste richting hebben verkozen. Ook dan zouden we weer rustig zijn gaan slapen... Want u denkt toch niet dat er ooit wel direct gevaar voordevolksgezondheiddreigt? Althans,alswedeau- toriteiten mogen geloven. Althans mits wijzelf, naar de mening van die bobo's, risicovol gedrag mijden; zo als overmatig vrijen, onveilig drinken, onverant woord eten of stevig rijgedrag. Heus, in autoritaire ogen dreigt er in alle andere dan individuele gevallen vrijwel nooit eens iets directs, qua gevaar. De gezondheid van het volk is immers waar het voor onze redelijk zorgzame overheid, zeker op papier, cm draait. Gezondheidis toch geluksfactor nummer één? En zeg nou zelf, welke politicus hangt graag de vuile was buiten? Welke overheidsinstelling vraagt zonder blikken of blozen het eigen faillisse ment aan? Welke zorgmakelaar bekent vrijwillig dat hij vraag en aanbod onmogelijk by elkaar kan bren gen? Enzovoorts. Lange leve de gezondheid van het volk, daar niet van. Maar ik voel me inmiddels zo vrij om me in het open baar af te vragen hoe dat dan eigenlijk zit met de uwe en demyne.Metdiezorgwaarvoorwij dachtenzo niet collectief dan wel individueel verzekerd te zijn. Ik stel deze vraag niet om alsnog lekker ongerust te maken, want als het goed is dan bent u dat allang. Als het goed is hebt ook u al vele malen vernomen dat ex weli swaar geen direct gevaar bestaat voor de volksge-f zondheid, maar dat de wachtlijsten voor doodgewone huishoudelijke en verpleegkundige hulp thuis onge- kend snel groeien als gevolg van de vergrijzing van de bevolking en de vervetting van thuishulporganisatie. Drie ouderenorganisaties - de Anbo, de PCOB en de KBO - hebben de TweedeKamer deze week niet voor1 niets op het hartgedruktdatereennoodplanmoetko- men tegen de snel groeiende wachtlijsten. Anderen spreken zelfs van een 'Deltaplan tegen de vergrijzing' Hoe dan ook, er zouden al bijna 100.000 oudere men- sen op vrachtlijsten staan.Bij55.000menseniser$pra- j ke van 'rantsoenering' van de thuishulp; zij krijgen minderassïstentiedanzij eigenlijknodigzoudenheb-j ben en dan door hun artsen is voorgeschreven. Ikhoop van harte dat de drie ouderenbonden hun ver- zet tegen die wachtlijsten doorzetten. Wat steun van 'jongerenbonden' en/of politieke partijen zou daarbij nietmisstaan.Omtebeginnen misschien wat doodge- wone mentale support bij het opstarten van een proef- t proces tegen zorgverzekeraars en zorginstellin gen over de vraag wie er precies aansprakelijk is voor het leveren van hulp (thuishulp of opname in een ver- pleeg- of verzorgingshuis) volgens de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten ofwel de AWBZ. Wiebeziethoedezorg-armoedemhetrijkeNederland sinds vorig jaar door niet minder dan 84 zogenoemde 'regionale indicatieorganen' wordt verdeeld gaatzich j acuut in een hoekje diep zitten schamen. Je belt voor hulpdaneerst vooreen huisbezoek vaneen 'indicatie- j steller', die in overleg komt vaststellen welke hulpje nodig hebt en hoe snel en die dus sterk mee bepaalt j waar je geholpen wordt of waar j e op de waehtlij stLJ komt... Na zo'n aanval van 'gewetensmigraine* kan ik niet anders dan concluderen dat we hard op weg zyn 1 de basiszorg voor mensen de nek om te draaien. Het 1 verstrékken ervan is zo verbureaucratiseerd, dat het vragen om hulp wel haast een traumatische ervaring moetzijn Maarja met telkenséén traumatische erva-1 ring loopt de volksgezondheid gelukkig geen direct1 gevaar. Door Frank Hendriekx :kx worden. Hy verdiende daardoor 10.000 ex- ment voor langere tijd aan een bedrijf bindt, ren bijzonder coulant opgesteld als het om stuurders van Van Leer i De optiebeloning voor topmanagers staat op nieuw ter discussie. De politiek verschudt 2ieh tot dusver achter vrybiijvende morele verontwaardiging. De volksvertegenwoordi gers hebben echter meer mogelijkheden om de excessen te voorkomen dan ze willen doen geloven. De handel in aandelenopties van de eigen onderneming is in strijd met een basis principe van de beurs: Iedereen moet over dezelfde informatie kunnen beschikken. 'It's getting better all the time,' laat Philips steevast weten in de talrijke reclamespotjes. Of die slogan opgaat voor de producten van het electronicaconcem valt nog te bezien, maar de kreet is zeker van toepassing op de beloningen voor het topmanagement. Het be drijf wist vorig jaar zelfs Amerikaanse inves teerders te verontrusten met de wel heel rian te beloningsstructuur. Of het niet een onsje minder kon? Nee dus. Afgelopen april cashtr topman Boonstra doodleuk tien miljoen gulden aan opties. Am per drie weken later verzilverde Philips' top manager Van der Poel een half miljoen aan opties, terwijl hij wist dat het vertrek van Roel Pieper een paar uur later bekend zou worden. Hy verdiende daardoor 10.000 ex tra. Van der Poel had niet in de gaten dat het om koersgevoekge informatie ging. Samen met de door een paardenfokker gedrogeerde Belgische wielrenner Frank Vanderbroucke strijdt hy nu om de titel 'naef kieken' van het jaar. De affaires hebben opnieuw de aandacht ge vestigd op de optieregelingen in het bedrijfs leven. Wie de topmannen beluistert, moet wel geloven dat het om een noodzakelijk en on ontkoombaar instrument gaat, dat in een mo derne onderneming niet meer weg te denken is. De argumenten voor die stelling zijn nau welijks overtuigend. Oud ING-topman Aad Jacobs wekte in het verleden bijvoorbeeld al tijd de indruk bijzonder ongelukkig te zijn met de lucratieve opties. Heel vervelend alle maal, maar het kan nu eenmaal niet anders, was de kern van zijn betoog. „Vooral Ameri kaanse beleggers vinden dat je vertrouwen toont m je bedrijf door opties te nemen." Hy vertelde er niet bij dat de managers van ING de opties gratis kregen. De bestuurders van ING namen dus nauwelijks risico. Vertrou wen was dan ook niet nodig. Andere argumenten zyn evenmin plausibel. Zo wordt vaak gezegd dat opties het manage ment voor langere tijd aan een bedrijf bindt. Alleen behelst de looptijd soms maar twee of driejaar. Bovendien verdient de top van een onderneming zoveel, dat het wel erg aanlok kelijk wordt om het krijtstrepenpak aan de wilgen te hangen. Zo nam topman De Vlugt onlangs afscheid van zijn verpakkingscon- cem Van Leer. Veel ambitie toonde hij niet meer. „Ik ga thuis de begonia's water geven." Met de negen mihoen gulden die hij daarvoor aan opties opstreek, kan hij zoveel begonia's kopen dat hij er een dagtaak aan heeft. Het beste bewijs dat alle argumenten voor de optieregelingen weerlegbaar zijn, geeft Fred die Heineken. De grootaandeelhouder van de brouwerij weigert (leiding gevend) personeel categorisch opties toe te kennen. Wonder bo ven wonder behoort Heineken desondanks tot de succesvolste bedrijven van de Neder landse beurs. De brouwerij heeft geen proble men met het aantrekken van geschikte ma nagers, noch om ze te behouden. En Ameri kaanse beleggers wantrouwen Heineken evenmin. De argumenten tegen de optieregelingen zijn sterker. Op de eerste plaats is het in tegen spraak met de mores van het poldermodel. De vakbonden hebben zich de afgelopen ja ren bijzonder coulant opgesteld als het om looneisen gaat, maar de achterban zal dat niet meer slikken als de top jaarlijks vele miljoe nen extra incasseert. De optiebeloning gaat verder in tegen de ou de wijsheid 'loon naar werken'. Een manager hoefde de afgelopen jaren niets te presteren om toch in de prijzen te vallen. Het beurskli- maat was dusdanig aantrekkelijk dat de koersen ook zonder noemenswaardige be drijfsresultaten stegen. De manager is niet verantwoordelijk voor de lage rente en de toe genomen populariteit van beleggen. Hij heeft er dankzij de opties wel dubbel en dwars van geprofiteerd. Er kleeft een derde, wellicht cruciaal, be zwaar aan de optieregeling. Een manager is beter dan wie ook op de hoogte van het reilen en zeden binnen zyn bedrijf en bezit daar door een onmiskenbaar informatievoordeeL Dat bleek bijvoorbeeld bij Van Leer. De top mannen wachtten met het uitoefenen van hun opties tot de bekendmaking van het overnamebod door een Finse concurrent. Een gewone belegger wist van niets en ver kocht wellicht 2ijn aandelen een paar uur voor het cruciale nieuws. Hy Hep daardoor de koerssprong van ruim vijftig procent mis. Be stuurders van Van Leer had dat niet overko men. Iedereen is gelijk, maar de managers iets meer. Tot voor kort moesten journalisten bij de beurs beloven dat ze niet zouden han delen, omdat ze vaak een kennisvoorsprong hebben. Van enige terughoudendheid is in het bedrijfsleven echter geen sprake. De be stuurder handelt rustig met aandelen van zijn eigen bedrijf, hoewel hy over veel meer kennis beschiktdan de journalist. Tot dusver heeft de politiek zich vooral be diend van morele argumenten. Zo sprak Wim Kok met instemming van het hele Binnenhof van 'exhibitionistische zelfverrijking'. Het zijn 'soundbites' die het goed doen, maar het zet weinig zoden aan de dijk. Echte maatrege len gaan de volksvertegenwoordigers uit de weg, hoewel er wel degelijk een basis voor be staat. Volgens de beursregels moet iedere belegger over gelijke informatie kunnen beschikken. Een manager heeft echter kennis over zijn bedrijf waar een gewone sterveling nooit aan kan komen. Het handelen in aandelenopties van het eigen bedrijf zou daarom verboden moeten worden. De politiek durft er echter niet aan. De morele verontwaardiging is daar om misplaatst.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Nieuwsblad / Schiedamsche Courant / Rotterdams Dagblad / Waterweg / Algemeen Dagblad | 1999 | | pagina 3