3 #ffl
Drumcree haalt
opgelucht adem
2!'
Dag der democratie
e
Wespennest
uitgerookt,
campinggasten
zijn dakloos
Langslepende
familievete
loopt fataal af
2 HALEN
1 BETALEN
Oranjemannen hebben geleerd
van vorige gewelddadige jaren
'Patijn startte stedenstrijd
om instituut beeldcultuur'
Rotterdams Dagblad
Maandag 5 juli 1999
Burgh Haamstede Een -groot
deel van camping 't Moolhof
aan het Kommertjesweegje in
Burgh Haamstede is zaterdag-
middagkortetijdontruimd ge
weest in verband met eén
brand waarbij „asbest vrij
kwam. Na onderzoek moesten
uiteindelijk twee gezinnen uit
Rotterdam en Krimpen aan
den Ussel in verband met de
asbest elders een onderkomen
zoeken.
Dat gold ook voor de bewoners
van een uitgebrande caravan.
De 64-jarige eigenaar, een man
uit Oud-Beijerland, probeerde
zaterdagmiddag een wespen-
nestin zijn'schuur uitte roken.
Door de harde wind sloeg het
vuur snel over naar zijn staca
ravan. Ook de naastgelegen ca
ravan van een gezin uit Rotter
dam liep door de hitte schade
op. De Oud-B eijorlandér had
zijn caravan deze winter nieuw
opgebouwd,De schade be
draagt 70.000 gulden. De man
is niet verzekerd.
Ontruimd
Tijdens de brand is een terrein
waarop dertien van de G5 cara
vans van de camping staan
ontruimd en afgezet Een weg
by de camping werd in Ver
band met de rook afgesloten.
De meeste campinggasten
konden na de brand terug in
hun vakantieverblijf.
Sliedrecht-- Een langslepende fa
milievete tussen twee broers leid
de zaterdagavond tot een dodelij
ke schietpartij in het woonwagen
kamp aan de Beyerinckstraat in
Sliedrecht.
Een 40-jarige kampbewoner
schoot rond half zeven zijn 54-jari-
ge broer neer, die ter plekke over
leed aan zijn verwondingen. De
verdachte droeg bij zijn aanhou
ding het gebruikte vuurwapen
over aan de politie en ging vrijwil
lig mee.
Alleen de bewoners van het woon
wagenkamp zijn getuige geweest
van de schietpartij, die rond half
zeven zaterdagavond plaatsvond.
Getuigen
Uit getuigenverhoor hoopt de po
litie er achter te komen wat de di
recte aanleiding is geweest tot de
schietpartij. Volgens politievoor-
iichter T. Kik heeft de politie re
gelmatig bemiddelend moeten
optreden tussen de twee broers.
Recent hadden zij ruzie over 'klei
nigheden', zoals het verkeerd ge
parkeerd staan van auto's en een
container.
Nadat de politie op het kamp was
gearriveerd, kon zij nog maar wei
nig uitrichten voor het slachtof
fer. Korte tijd later overleed hij
aan zijn verwondingen.
Persfotografen keerden op drin
gend verzoek van de politie zon
der foto's te hebben gemaakt
huiswaarts, omdat de eerste uren
na de schietpartij een uiterst ex
plosieve sfeer heerstte in het
woonwagenkamp.
KEUKENROLLEN
chloorvrij gebleekt LQ
2 pakken k 2 rollen W™
van 4étf* A*
A
ham/champignon,
salami of bolcgnese
2 stuks 300 gram
va n59V
ACHTERHAM
2 pakjes d 125 gram
van 338"
Door Harm Harkema
Portadown Het ieek een to
neelstuk: negen mannen in
hun zwarte pakken, zwarte
bolhoeden, zwarte paraplu's
en oranje sjerpen, het- vaan
del van de Oranje Orde van
Portadown fier geheven,
marcherend langs de kerk
van Drumeree naar de me
tershoge, onneembare bar
rière in het weggetje. Gade
geslagen door duizenden ge
loofsgenoten en nieuwsgieri
ge toeschouwers.
Bij de barrière, opgetrokken uit
legergroen geschilderde staalpla
ten, ingesmeerd met groene zeep
en van boven gelardeerd met rol
len prikkeldraad, worden ze opge
wacht door een politieoffid ?r. De
Oranjemannen vragen hem drin
gend om doortocht. Nee, dat gaat
helaas niet, antwoordt de politie
man. Zonder morren lopen de
mannen terug om in een weiland
je met hun geloofsgenoten in ge
bed te treden. Daniel 8:25. Om
standers halen opgelucht adem.
De Drumcree-parade is afgelopen
jaren synoniem geworden voor
geweld. Met de parade wordt jaar
lijks de overwinning gevierd die
de protestantse Hollandse koning
Willem III m 1690 behaalde op de
katholieke koning Jacobus. Ze
voert traditioneel door de katho
lieke wijk van Portadown.
Furieus
Katholieke protesten daartegen
werden vorig jaar voor het eerst
door de autoriteiten ingewilligd.
De Oranjemannen reageerden fu
rieus en Drumcree was weken
lang het centrum van gewelddadi
ge taferelen, die zich over heel
Noord-Ieriand uitspreidden. Ze
hielden pas op toen bij een loyalis
tische aanslag met een brandbom
drie kinderen omkwamen.
Hoewel de Oranje Orde zich offi
cieel steeds heeft gedistantieerd
van gewelddadigheden, riep zij
wel de rellerige sfeer op waarin
terroristische loyalisten en jeug
dige protestanten met losse hand
jes, hun gang konden gaan. De
nauw verholen woede die de
Oranjemannen steeds demon
streerden, lijkt nu te hebben
plaatsgemaakt voor beheerste
verbittering. Was vorig jaar het
verbod nog een nieuw fenomeen,
nu heeft men een jaar de tijd ge
had om eraan te wennen.
Het is de Oranjemannen dit jaar
ook menens met hun oproep geen
geweld te gebruiken. Dat een
symbolische delegatie van slechts
negen man doorgang vroeg, om
daarna rustig weer weg te gaan,
was er een blijk van. Vorig jaar
nog bleven broeders massaal op
de barrière afmarcheren. Waren
er vorig jaar aan het eind van de
middag nog duizenden woedende
protestanten, gisteren om dezelf
de lijd waren het er nog slechts
een paar honderd, die bovendien
nog konden lachen om destrapat-
sen van een clown.
Protestanten drongenoptot de prikkeldraadversperring, maartrokkenzich daar
na terug. Foto John Giles/EPA
„We hebben geleerd van vorige ja
ren," zei Paul Berry van de Oranje
Orde van Portadown. Hij gaf toe
dat al die agressie niks heeft op
geleverd. Sterker nog, de Oranje
mannen hebben er een slechte
naam van gekregen en de katho
lieke omwonenden van Garvaghy
Road hebben als slachtoffers de
publieke opinie achter zich weten
te krygen.
Dat het de Oranjemannen ernst
was met hun oproep tot geweld-
doosheid, werd hek sterkst gede
monstreerd door districtsleider
Harold Gracey van de Portadown
Orange Order. Hij is het in protes
tantse kring alom gerespecteerde
boegbeeld van het protest tegen
de blokkade. Al een jaar lang bi
vakkeert hij in zijn caravan by
Drumcree, in afwachting van het
moment dat hij n.at zijn mannen
toestemming krijgt om over Car-
vaghy Road te paradewn.
Gisteren riep hy ?yn broeders in
een emotionele toespraak op cor
rigerend op te treden tegen eenie
der die zich niet zou kunnen be
heersen. Gracey dreigde zijn een
zame protest in de caravan on
middellijk af te breken als er ge
welddadigheden zouden uitbre
ken. Gisteravond leek het erop
dat zijn oproep succes had. Solda
ten en politiemensen werden met
stenen en vuurwerk bekogeld en
er werd geprobeerd de versperrin
gen te slechten, maar tot echte
botsingen kwam het niet.
De Oranje Orae denkt een groot
belang te hebben bij een geweld
loos verloop van het protest, om:
dat zij de hoop koestert „dat.de
Britse premier Blair alsnog toe
stemming geeft om over Gar
vaghy Road te marcheren. In ge
sprekken met de Oranje Orde zou
Blair die indruk hebben geves
tigd. Uitbarstingen van geweld
zouden de vermeende positieve
instelling van Blair weieens kun
nen doen omslaan, vrezen de
Oranjemannen.
Menselijk
Dat geweld uitbleef had zeker ook
te maken met de enorme veilig
heidsmaatregelen. Angstaanja
gende barricaden en onneembare
Met vaandels
trokken de
Oranjeman
nen gisteren
door Port
adown.
Foto Paul McEriane/
Reuters
versperringen van vele kilome
ters prikkeldraad sloten elke mo
gelijkheid uit om met fysiek ge
weld-een doorgang te forceren.
Tegelijkertijd probeerden de au
toriteiten de sfeer een beetje men
selijk te houden door 1300 bewa
pende soldaten en 700 politiemen
sen zo veel mogelijk uit het zicht
te houden en zo provocaties te
voorkomen.
Optimisten leidden uit het rustige
verloop van de mars een groeien
de steun voor het Noord-Ierse vre
desproces af, ook al omdat er min
der Oranjemannen waren komen
opdagen dan vorig jaar. Volgens
een woordvoerder van de Oranje
Orde van Portadown was de nor
male opkomst te danken aan de
wens van de Ordes om het protest
niet uit de hand te laten lopen.
Onder de duizenden die wél mar
cheerden, was de animo voor de
nieuwste vredesvoorstellen van
de Britse premier Blair miniem.
Velen steunen de Democratische
Ulster Party van hardliner Ian
Paisley.
Onder het motto 'eens een terro
rist altijd een terrorist' willen zy
onder geen enkele voorwaarde sa
menwerken met het republikein
se Sinn Fein. Instemmend wer
den de woorden van de Unionisti
sche woordvoerder Ken Maginnis
aangehaald, die zaterdag over de
nieuwste voorstellen van Blair
zei: „Ons wordt gevraagd om met
onze blote voeten in het glas te
springen. Blair heeft ons v- rra-
den."
Door Joyce de Bruim
Rotterdam Het Zomercarnaval
heeft dit jaar een Haagse konin
gin. De perfecte combinatie van
schoonheid, persoonlijkheid én
intelligentie werd gevonden in de
21-jarige Joana Cassiano Bes, stu
dente accountancy aan de Heao.
De oogverblindende dochter van
een Braziliaanse moeder en een
Nederlandse vader, werd zater
dagavond na een spannende fina
le in de Cruise Terminal aan de
Wilhelminakade uitverkoren om
zaterdag 31 juli de straatparade in
Rotterdam aan te voeren.
Plots was daar het misverstand.
Waardoor het precies mis ging
was in het tumult niet meer te
achterhalen. Feit was dat de ver
keerde kandidate, de Rotterdam
se Marleen Silva van Carnaval
Cultural de Cabo Verde, uitzinnig
van vreugde naar voren sprong
omdat ze dacht dat ze bad gewon
nen. Het was net de deelneemster
die de fanatiekste aanhang had
meegenomen. Kaar fans juichten
dus hysterisch, waardoor de pre
sentatrice de grootste moeite had
de fout recht te zetten.
„Sorry, sorry, sorry," gilde ze, „de
winnares is nummer twee, Joana
Cassiano Bes." Verwarring alom
en een anticlimax op een feestje
waarvan de spanning zo zorgvul
dig was opgebouwd
Voor de nieuwe koningin van het
Zomercarnaval 1999 zal het niet
veel verschil hebben gemaakt. Zij
kreeg van festivaldirecteur Karei
Wiilems de kroon en cape over
handigd, die hij even daarvoor
had afgenomen van de vorige ko
ningin, Laurinda Lopez.
Cassiano Bes, van de Rotterdam
se carnavalsgroep Casa Brasil Ho-
landa, zal het hele jaar ambassa
drice zijn van het Zomercarnalvai
en mag in februari volgend jaar
De perfecte combinatie van schoonheid, persoonlijkheid én intelligentie werd gevonden in de 21-
jarige Joana Cassiano Bes, studente accountancy aan de Heao. Foto Jaap Rozem^Rotterdamsoagbiad
met 1000 gulden zakgeld naar Cu
rasao om daar het plaatselijk car
naval bij te wonen.
Tam
Het byna drie uur durende spek
takel, zorgvuldig geregisseerd
voor een televisieregistratie van
TV Rijnmond, voltrok 2ich in een
tropisch hete hal. Wellicht dat het
publiek door die klamme hitte tot
aan de finaleronde wat tam bleef.
Soms tot wanhoop van TV Rijn
mond-presentatrice Jamaine van
der Vegt. Zij probeerde tevergeefs
de stemming er echt in te krijgen.
De tv-opnamen kwamen de sfeer
hoe dan ook niet ten goede. Van
der Vegts openingstoespraakje
moest over omdat er iets mis was
gegaan. De regisseur wilde meer
enthousiasme van het publiek.
„Zullen we mei z'n allen gewoon
even oefenen?" De eerste keer
wilde het publiek zijn gejuich nog
wel even laten horen. Maar na de
tweede en derde keer werd het
vervelend. Dat de deelneemsters
in de tweede ronde in een camera
de kijkers van de regionale om
roep moesten aansporen naar de
straatparade te komen, was voor
het publiek onpersoonlijk en saai.
Natuurlijk zat de zaal ook eigen
lijk te wachten op de finale, waar
in de kandidates hun carnavals
kostuum toonden. Na een eerste
ronde in vrijetijdskleding, oftewel
minuscule pakjes die weinig te ra
den over lieten, en de tweede ron
de in prachtige galajurken, werd
het geduld uiteindelijk beloond
met de meest extravagante uit
dossingen.
De 26-jarige Diana Sedney van
Exotic Pride uit Amsterdam,
spande op gebied van uitbundig
heid de kroon. Ze zeulde een lood
zwaar gevaarte achter zich aan,
opgesierd met rode en oranje ve
ren, speelkaarten en dollarbiljet
ten. De begeleidende dansers wa
ren getooid in overdreven grote,
glimmende stetsons. Een lust
voor het oog, die uiteindelijk werd
beloond met een derde plaats.
Ook Stims and Friends uit Ge-
mert, de carnavalsgroep van de
45-jarige Sheela Nicholson, had
kosten noch moeite gespaard om
het publiek in vervoering te bren
gen. Verkleed als een gracieus ge
vederde witte pauw, vergezeld
Kjümgin 1993: Joana Cassiano
Bes van Casa Brasil Holanda uit
Rotterdam. Ontwerper kostuum:
Casa Brasil Holanda. Thema: toe
kan. Groepsleider Rosemary Con-
calves,
Tweede plaats: Murlyn Finsy van
stichting Brotherhood uil Am
sterdam. Ontwerper kostuum:
Shprida en Ingrid Groenenwoud.
Thema: African Pride. Groepslei
der: GiloKoswal
Derde plaats: Diana Sedney van
Exotic Pride uit Amsterdam. Ont
werper kostuum: Marnousk Fas
hion. Thema: Queen of Vegas.
Groepsleider, Grace Hunte.
Miss Fotogeniek: Joana Cassiano
Bes
Miss Sympathiek, gekozen door
de deelneemsters: Laila Badre
van Ambiente I Calor uit Capelle
aan den Ussel. Ontwerper kos
tuum: onbekend. Thema: 500 jaar
Curasao. Groepleider: Mimi Jour-
dain.
Mooiste danssliow; Murlyn Finsy
Moo i ste ko stuüm: Sheela Nichols-
son van Stims and Friends uit Ge-
mert. Ontwerper kostuum: Willie
Smits. Groepsleider: Willie Smits.
van twee groene mannelijke
exemplaren en een kleine witte,
bouwde zij een spannende dans-
show op. De inspanningen wer
den beloond met de eerste prijs
vóórhel mooiste kostuum.
Medelijden was er met de 27-jari-
ge Arlène Rivers van carnavals
vereniging Rio de Heerhugo-
waard. Haar zelfgemaakte head
piece - op wieltjes - bleek niet in
Rotterdam te zijn aangekomen,
waardoor zij als een kaalgeplukt
vogeltje haar show moest opvoe
ren.
Alle deelneemsters zullen in alle
pracht en praai te bewonderen
zijn tijdens de straatparade op 31
juli. De koninginneverkiezing
was een smaakvol en veelbelo
vend voorproefje.
Het plan van het kabinet om vanaf 2003 de verkiezingen
voor gemeenteraden en Provinciale Staten te bundelen is
een belangrijke stap om iets te doen aan de dramatische
neergang van de opkomst. Vooral de verkiezingen voor de Provinci
ale Staten kampen met een tanende belangstelling. In 1965 bracht
nog 91,7 pocent van de kiesgerechtigden zijn stem uit, maar na het
afschaffen van de opkomstplicht duikelde dat percentage van 68
procent in 1969 naar 45,5 procent dit jaar. Met Rotterdam (33 pro
cent) als dieptepunt. Het combineren van twee verkiezingen op één
dag moet de belangstelling voor lokale en provinciale democratie
opkrikken.
Uiteraard heeft ook dit plan enig gemor opgeleverd; vooral van be
stuurders van provincies, die kennelijk erg zijn gehecht aan de
groeiende exclusiviteit van hun eigen dag des oordeels. Maar de be
denkingen zijn wat voorbarig. Het combineren van verkiezingen is
geen wondermiddel, maar wel een nuttige stap op de goede weg. Er
zijn nog wat andere mogelijkheden, die wellicht ook voor 2003 nog
een kans krijgen, want het kabinet moet nog met wetswijzigingen
komen. De verlenging van de openingstijd van de stembureaus tot
8 uur 's avonds heeft vooral in het westen van het land tot enige ver
betering geleid. Nog een extra uurtje door de stembureaus al open
te stellen vanaf 7 uur 's morgens zal ongetwijfeld voor forensen die
vroeg van huis gaan een zelfde positief effect hebben.
Een andere mogelijkheid is het stemmen in het weekeinde. Neder
land is een van de weinige landen in Europa waar niet op zondag
wordt gestemd. Waarom niet - rekeninghoudend met degenen die
principieel gehecht zijn aan de zondagsrust - stemmen op zaterdag
en zondag? PvdA-kamerlïd Rehwinkel heeft zelfs het Zweedse sys
teem bepleit: een superverkiezingsdag, met alle verkiezingen ge
concentreerd op een dag. Een methode die ongetwijfeld een positie
ve invloed zal hebben op de belangstelling en daarnaast ook nog
kosten bespaart. Noem zo'n superverkiezingsdag gewoon 'De dag
van de democratie' en maak er een keer in de vier jaar een nationa
le feestdag van. Stemmen op een vrije dag zonder dat de zondags
rust wordt geschonden, die oplossing moet in Nederland breed kun
nen worden gedragen.
Plannen om het stemmen anders te organiseren zijn zeer nuttig als
stap op weg naar politieke vernieuwing. Uiteindelijk gaat het er
echter om dat de burgers beseffen dat ze werkelijk invloed hebben
op het beleid; dat hun stem enige invloed heeft. De provinciale.be-
stuurslaag is onherkenbaar voor diezelfde burger. Uiteindelijk zal
de discussie ook moeten gaan over het nut en de functie van die 151
jaar oude laag tussen steden en rijksoverheid. Die discussie mag
niet uit de weg worden gegaan.
Door Mare Fiool-
Rotterdam Volgens Rotterdams
kunstwethouder Kombrink
(PvdA) heeft de Amsterdamse
burgemeester Patijn aan de basis
gestaan van de stedenstrijd om
het instituut van de beeldcultuur.
Ook heeft die zfin functies van
burgemeester én voorzitter van
het bestuur van het Prins Bern-
hard Fonds volgens Kombrink
niet goed uit elkaar gehouden.
Kombrink zei zaterdag by de ope
ning van een tentoonstelling in
het Nederlands Foto Instituut dat
door optreden van zijn partijge
noot Patijn een brief waarin Am
sterdam en Rotterdam het Prins
Benhard Fonds vroegen zich niet
uit te laten over een eventuele
vestigingsplaats voor een fotomu
seum nutteloos werd. Op de dag
dat de brief verstuurd zou worden
maakte plots het Prins Bernhard
Fonds bekend dat zy een uitge
sproken voorkeur had voor beste
ding van het door haar beheerde
Wertheimerlegaat aan een instel
ling in Amsterdam. De uitspraak
betekende het begin van een felle
stedenstrijd om de Wertheimer-
gelden en het instituut voor de
beeldcultuur.
„Toenmalig Amsterdams kunst
wethouder Jikkie van der Giessen
en ik wilden dat juist voorko
men," vertelde Kombrink. „Dus
hadden wy het plan opgevat sa
men een brief te sturen naar het
Prins Bernhard Fonds om het be
sluit dat het zou nemen te beïn
vloeden. Maar vanwege andere
krachten ging dat opeens niet
door, aangezien nog dezelfde
avond het fonds met een voorkeur
voor Amsterdam kwam."
Kombrink bevestigde dat hij met
die 'andere krachten' doelt op de
Amsterdamse burgemeester Pa
tijn. „Mijn indruk is dat Van der
Giessen toen door Patijn heel
moeilijk is komen te zitten," zegt
hij. Van der Giessen (D66) moest
destijds van het radionieuws ver
nemen dat het bestuur van het
Prins Bernhard Fonds op de dag
dat de brief van haar en Kom
brink klaarlag al had besloten een
voorkeur voor Amsterdam uit te
spreken. Van der Giessen liet zich
eind vorige week in soortgelijke
bewoordingen uit over Patijn als
Kombrink zaterdag.
Patijn heeft altijd beweerd zijn
'twee pelten als burgemeester
van Amsterdam en als voorzitter
van het bestuur van het Prins
Bernhard Fonds strikt geschei
den te hebben gehouden. Kom
brink gelooft daar niet in. „Dat is
nietwaar. Ik héb al eerder kritiek
geleverd op het handelen van Pa
tijn omtrent het beeldinstituut en
ik vond het nu tijd om maar eens
te vertellen dat Van der Giessen
en ik er wel degelijk op uit zijn ge
weest om samen te werken wat
het beeldinstituut aangaat."
Tentakels
Ook in de positie van directeur
J.H. Meerdink van het Prins
Bernhard Fonds heeft Kombrink
aityd weinig vertrouwen gehad.
Hij spreekt over Meerdink, die
ook in het bestuur van het Neder
lands Filmmuseum zit, als een
man 'met wel heel veel tentakels
in Amsterdam.'
Meerdink liet na het besluit van
staatssecretaris Van der Ploeg om
Rotterdam als vestigingsplaats
voor het instituut voor de beeld
cultuur te adviseren weten weinig
vertrouwen te hebben of er wel
voldoende ruimte zou komen voor
de fotografie. Dat zou kunnen be
tekenen dat het instituut alsnog
van de Wertheimergelden versto
ken zou blijven. „Wat dat betreft
hoop ik op een onafhankelijker
oordeel van het bestuur," aldus
Kombrink over de uitspraken van
Meerdink.
B en wRotterdam hebben inmid
dels een brief ontvangen waarin
het Prins Bernhard Fonds zijn
scherpe voorkeur voor Amster
dam weer afzwakt, „Er is dus
sprake van een koerswijziging,"
constateert Kombrink. „Maar u
hoort mij niet zeggen dat wij op
het Wertheimerlegaat rekenen.
Dat zou impliceren dat wij onze fi
nanciële plannen ervan afhanke
lijk zouden hebben gemaakt en >jr
dat is niet zo. Maar een in Rotter-
dam gevestigd instituut voor de
beeldcultuur zou wel een legitie
me en voor de hand liggende be
steding zijn."
Van der Ploeg
Kombrink haalde ook uit naar
staatssecretaris Van der Ploeg.
„De staatssecretaris heeft niet
voor 100 procent waargemaakt
wat hy ons aan het begin van het
jaar had gezegd. Namelijk dat hy
voor 1 juli een definitieve vesti
gingsplaats voor liet instituut
voor de beeldcultuur zou kiezen.
Nu dat pas eind van dit jaar gaat
gebeuren, is de situatie een volle
dig andere."
Volgens Kombrink is Van der
Ploeg (ook PvdA) te lichtzinnig
omgesprongen met de procedure.
Pas in juni is bijvoorbeeld be
kendgemaakt dat voor december
de definitieve keuze moet worden
gemaakt omdat dan de kunsten
plannen voor de komende vier
jaar van de instellingen by OCW
moeten worden" ingediend. „Dat
lijkt erop te wijzen dat Van der
Ploeg niet goed was voorbereid op
de financiële consequenties van
het instituut voor de beeldcul
tuur," meent Kombrink. „Hy
heeft waarschijnlijk onderschat
waar het over gaat"