d ue el
Verstandelijk gehandicapte Cees
ligt twintig uur per dag op bed
mm
wmmm
ME E N E E M PRIJS
[SUPER DE BOER
Na Bacchus
a»»»
5.49
0.69
9.90
FNV Bondgenoten maakt
een punt van zorgverlof
waa^KiB
Rotterdams Dagblad Commentaar
ALTIJD OP ZOEK NAAR HET BESTE
Ingrijpende beslissing door
personeelstekort geeft
'gigantisch gevoel van falen'
Djanko
c
|W«tEfcjj|
•k -
Rotterdams Dagblad
Woensdag 4 augustus 1999
De loodsencorporatie Rotterdam-Rijnmond bestaat uit 280 Joodsen. Zij kunnen beschikken over de
loodsboot Markab en drie snelle, door jets aangedreven tenders. Ook maken de loodsen gebruik van
een helikopter. Zij verrichtten jaariijks ongeveer zestigduizend beioodsingen. \r
Mammoêtfanher
Boeien
Meetpaal
mtms*
Havenbednif:
VTMS. loods
3brv
■Om 20.00
uur....
begrepen
Oostvoomes
^Bpella
Brfè
ik ben om
20.00 uur in
Rotterdam'
Vereenigina Eendracht
Roeiers
werknemers
vaartuigen
hoofdtaak
Zo werkt de beloodsmg:
zeeschepen- j3art1|Ks ongeveer
70.000 assistentes.
transport (»'=°ne"^r en van zeesche-
^teverentanvuOenOeo.^scom-
De loods:
De loods beschikt over een reddingsvest
een portofoon en persoonlijke bescheidt 1
De Rotterdamse loodsen hebben cmds kort
een palmtop-computer met alle mogelijke
informatie over de Rotterdamse haven.
neventaken
Loodsboot
Port or
Rotterdam
O Een schip dat de Rotterdamse haven als bestemming heeft geeft via zijn
agent bij het Havenbedrijf een voormelding van de verwachte aankomsttijd.
Zo'n dertig mijl uit de kust komt het schip binnen bereik van de Rotterdamse
radarketen, het Vessel Traffic Management System (VTMS). Via VHF-
radiokanaa! 1 meldt de kapitein zich bij de sector Maas Aanloop. Op dat
moment zijn in het informatieverwerkend computersysteem van de
Rotterdamse haven alle gegevens van het schip oproepbaar voor alle
dienstverleners zoals loodsen, havenslepers, roeiers en agenten.
Zes mijl uit de kust is de Maas Center-boei,een tien meter hoog baken. Via kanaal 2 heeft de kapitein
contact met Pilot Maas, een loods in de Verkeerscentraie in Hoek van Holland. Deze loods zorgt er
voor dat de helikopter of de tender op de juiste plek de loods bij het schip kunnen afzetten.
Eenmaal aan boord maakt de ioods met de kapitein afspraken over het laatst deel van de reis. Die planning (onder meer
over het aantal benodigde sleepboten en roeiers) komt voor dienstverleners beschikbaar via het communicatiesysteem
van Dirkzwager. Afhankelijk van de bestemming in ds Rotterdamse haven begeleidt de loods het schip naar zijn ligplaats.
Rotterdams OagblBd'IV/DFdJ/Broo Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam
Verkeersbegeleidlng in de haven:
De leiding van de verkeersbegeleiding in
de haven vindt plaats vanuit het Haven
Coördinatie Centrum. Verder zijn er drie
verkoerscentrales, twee verkeersposten en
twaalf patrouillevaartuigen. Het Rotterdamse
radarsysteem, dat een honderd kilometer groot
gebied bestrijkt, bestaat uit 31 radarposten, drie automatische
pellstations, een automatisch radardoelvolgsysteem en een databank.
Havensleepdïensten
In de Rotterda nse haven zijn drie sleepdiensten actief. Zij beschikken samen over 36 sleepboten.
Jan Hoving
locatiemana
ger bij Schfe-
vaart heeft
vorige week
het ingrijpen
de besluit
over Cees ge
nomenAis
het goed gaat
is Cees een
leuke gast'
Foto Niets van der
Hoeven/Rotter
dams Dagblad
Door Joke Waltmans
Schiedam —Vier uur per dag, twee keer twee
uur, krijgt Cees de begeleiding die hy nodig
heeft. De overige twintig uur ligt hij op bed.
Alleen. In zijn kale kamer, omdat hij niet te
gen te veel afleiding kan. Hij zingt wat, praat
de dingen van de dag van zich af en slaapt.
Dat is het leven van Cees, een 22-jarige jonge
man met een ernstige verstandelijke handi
cap en gedragsproblemen. Door een tekort
aan personeel voelde stichting Schievaart,
waar Cees in Vlaardingen in een groep woont,
zich gedwongen tot de verregaande maatre-
Cees is een jongen zoals er meer
2ijn, ook bij Schievaart. Een knul
die moeilijk met zijn omgeving
kan omgaan. Die zich beperkt uit
en alleen bepaalde woorden ge
bruikt. Zoals 'pam', dan bedoelt
Cees pyjama. Zijn begeleiders we
ten dat.
Door een stoornis in het autistisch
spectrum is Cees heel gevoelig
voor ordening in tijd ruimte en
volgorde. Gebeuren -jen niet
zoals hij ze gewend is, uun wordt
hij heel angstig.
„Die angst uit zich in gedrag dat
voor het personeel, hemzelf en
zijn omgeving heel vervelend is,"
vertelt Jan Hoving, locatiemana
ger bij Schievaart, een stichting
voor het wonen en werken van
mensen met een verstandelijke
handicap met vestigingen in
Schiedam, Vlaardingen en Maas
sluis.
Agressief
,.Cees heeft een structuur m zijn
hoofd die wij niet begrijpen. Het
grote gevaar is dat hij rituelen
ontwikkelt. Een ritueel kan ook
zijn dat hij iedere morgen dat hij
opstaat agressief wordt" schetst
Hoving de situatie. „'Jij moet er
zijn voor mij. Jij schept duidelijk
heid' is zijn gedachte en de reden
waarom hij zich op het personeel
richt
Door het agressieve gedrag van
Cees en zijn medebewoners telt
zijn groep niet meer dan vijf per
sonen. Allemaal vertonen ze pro
blematisch gedrag. Dat betekent
dat ze ziehzelf of anderen kunnen
verwonden of spullen stuk ma
ken, als de dingen niet gaan zoals
ze gewend zijn.
Hoe ernstig de handicap ook is, al
le bewoners van Schievaart krij
gen dagbesteding. Cees ook, tot
voor kort. Het gaatal langer slech
ter met de jongen die sinds 1993
in Schievaart woont. Drie, vier
jaar geleden zat hij ook in een dal,
maar het was niet eerder zo slecht
als nu. Bovendien wordt Cees ou
der én sterker. .41 is hij niet bij
zonder groot, hij is wel heel sterk,
weet Hoving.
De laatste maanden ging het zo
slecht met Cees dat Schievaart de
begeleiding niet meer met het ei
gen personeel kon verzorgen. Er
waren te weinig mensen die met
hem willen én kunnen samenwer
ken. Werken met deze ernstig ver
standelijk gehandicapten kun je
niet zomaar.
„Je moet rust hebben, hen kun
nen verstaan, je bewust zijn van je
eigen houding en nauwgezet en
consequent kunnen handelen. Er
King Cuisine nasi speciaal
of bami speciaal
bak500g
Tomaten
klasse t
50üg UW
Super Belegen kaas
vacuüm verpakt, kilo of
pondsluk, per kilo
14^0/lS^G
ibiedmganziingeldig i/m roreidog ?ougustus 99
zijn situaties dat het dan toch neg
mis gaat. Dan moet je hem over
meesteren. Daar heb je techniek
cn kracht voor nodig," schetst
Hoving.
Overmeesteren
Voor het overmeesteren van Cees
zijn drie mensen nodig. „Als je
het tenminste netjes wilt doen."
Begin juni heeft Schievaart daar
om besloten dat er extra mensen
nodig waren, iemand voor Cees en
iemand voor het personeel.
De nood was hoog en personeel
ontbrak, reden waarom Schie
vaart ten einde raad een particu
liere bewakingsdienst heeft inge
schakeld. 'Natuurlijk kunnen wij
dat!' was het antwoord op de
vraag of Top Nederland Security
personeel kon sturen. „Wij zijn
zéér, zéér tevreden," reageert Ho
ving.
De komst van de nieuwe 'colle
ga's', standaard gekleed in zwarte
broek en overhemd, werd niet di
rect enthousiast ontvangen door
het personeel. „Het geeft hen een
gevoel te falen. Ze vinden het
vreemd om met Cees te wandelen
terwijl er een bewaker op de ach
tergrond meeloopt," weet Hoving.
Tegelijkertijd zijn ze wel veilig als
er iets gebeurt. „Zorgmensen zijn
bijzondere mensen met idealen,
daarom kost dit moeite."
Zodra Cees agressief wordt, pro
beert hij een begeleider vast te
pakken en te bijten. Maakt niet
uitwaar.
Het heeft ook niets te maken met
het bijten van een speelse hond,
Cees bijt door.
In het verleden zag je de agressie
van Cees aankomen, maar de laat
ste tijd lukt dat veel minder tot
helemaal niet. Een tijdje heeft het
team ervoor gekozen Cees te ont
lopen zodra hij boos werd, maar
dat leidde ertoe dat hij dingen ka
pot maakte. „Hij zocht juist steun
bij het personeel, zo van 'Ben jij er
voor mij?', en dan liepen ze juist
weg."
Als Cees een begeleider aanvalt,
krijgt die persoon direct hulp van
de 'collega's' op de achtergrond.
Met z'n drieën pakken ze hem op
en brengen 'nem naar een aparte
afzonderingsruimte. „Nee, geen
isoleercel, maar een ruimte waar
hij kan uitrazen." Cees wordt op
een bepaalde manier vastgepakt
en op de grond gelegd, waarna het
personeel de ruimte verlaat en
Cees tot rust lean komen.
Vorige week gebeurde dat zeker
acht keer per dag. Dat
is te veel voor het
kleine aantal perso
neelsleden dat met
Cees kan en wil wer
ken. Want van de zes
die beschikbaar zijn,
zitten er twee in de
ziektewet. Een gevolg van het
zware werk of een worsteling met
Cees.
Op bed
Het bracht Hoving tot een belang
rijke beslissing die zijn team niet
durfde nemen: Cees moet twintig
uur per dag op bed en krijgt twee
keer twee uur begeleiding. Iedere
dag van half tien tot half twaalf en
van half drie tot half vijf mag Cees
uit bed.
De andere twintig uur hgt hij op
zijn slaapkamer, met een Zweed
se band om zijn buik, die aan een
kant aar» het bed vastzit. „Dat wil
hij zelf ook," verzekert Hoving,
die iedere gedachte aan de vastge
ketende Jolanda Venema wil weg
nemen,
„We hebben het wel eens zonder
geprobeerd, maar dat wil hij niet,"
Cees heeft ook gewoon een pyja
ma aan, krygt zijn eten en wordt
verschoond als dat nodig is.
De uren dat hij op is, heeft Cees
constante begeleiding. Hij gaat
met de taxi naar de Broekpolder
om daar te wandelen, poedelt wat
in het hydrobad of skeltert op
straat.
„Dit is natuurlijk ongelooflijk ba
len. Het geeft een gigantisch ge
voel van falen," zegt Hoving over
de beslissing die hij heeft geno
men. Toch meldt hij de zaak aan
iedereen die erbij betrokken is,
zoals de Inspectie voor de Volks
gezondheid.
„De inspecteur was blij dat ik het
meldde, want het vermoeden be
staat dat deze situaties niet altijd
worden gemeld."
Meer personeel voor Cees, zou
voor Hoving de oplossing zijn. En
meer geld, dat is eveneens hard
nodig.
„Maar de mensen zijn er niet, het
lijkt wel alsof iedereen in de FT-
sector werkt," verzucht Hoving,
doelend op Informatie Technolo
gie. Behalve personele problemen
heeft Hoving ook nog te maken
met de vier andere bewoners 'ji
Cees' groep. „Zij hebben ook aan
dacht nodig, maar omdat Cees zo
veel opeist, wordt hun gedrag ge
bagatelliseerd. Toch hebben zij
ook ernstige gedragsstoornis
sen."
Of het een gevolg van de ingrij
pende beslissing is, weet Hoving
niet, maar sinds zaterdag is Cees
een stuk rustiger. Toch is er geen
enkele reden tot juichen. „Het
mag misschien zo zijn dat dit be
sluit op dit moment voldoende
lykt. Je hoopt dat hij uit het dal
aan 't komen is. Dan is een deel
van het probleem opgelost, maar
de personele problemen zijn er
nog steeds."
Op de vraag hoe lang deze situatie
nog duurt, is het even stil. Maar
Hoving weet het antwoord wel.
„Ik denk zeker tot 1 september. Al
hoop ik dat het eerder is afgelo
pen. Hoe dat moet, weet ik niet,"
bekent hij.
Momenteel wordt nauw overlegd
met collegainstelling Hoge Burch
in Zwammerdam,
die soortgelijke men
sen behandelt. De
Angela-stichting,
een overkoepelende
stichting waar Schie
vaart onder valt, is
ook in een fusiepro
ces met deze instelling.
Hoewel het idee rijst dat Cees al
tijd onhandelbaar is, is dat vol
gens Hoving zeker niet het geval.
„Het gaat om één kant van Cees.
De andere kant is ook heel bijzon
der. Als het goed gaat dan heeft
hij een blik in zijn ogen, die verte
derend is. Dan is hij een leuke
gast. Dat maakt het extra moeilijk
en beangstigend om met hem te
werken," weet Hoving die zelf ie
dere veertien dagen op zondag
morgen met zijn vrouw Cees komt
halen vooreen uitstapje.
Ander personeel doet dat net zo
goed," haast Hoving zich te zeg
gen. „Hij is het ook waard, het is
zo'n leuke jongen."
(Hit pnuactj-ottenoegingen is de
•naam Cees gefingeerd.)
De uitspraak in de dramatische Bacchus-zaak, de schiet
partij hij de Gorkumse uitgaansgelegenheid die twee jon
ge meisjes het leven kostte, is in Gvrinchem en op de
Dordtse rechtbank met gemengde gevoelens ontvangen. Zestien
jaar cel voor de twee broers die als gezamenlijke daders van de
schietpartij zijn aangemerkt en negen maanden voor de zwager die
erbij was - voor de familie en vrienden van de slachtoffers had de
straf nog wel zwaarder mogen zijn. De advocaten van de twee
broers gaan echter in hoger beroep, omdat ze vinden dat hun cliën
ten juist tot een veel te lange gevangenisstraf zijn veroordeeld.
Beide opvattingen zijn te begrijpen. De twee meisjes die omkwa
men en hun vriendin die gewond raakte, waren het slachtoffer van
een van de ernstigste vormen van onbegrijpelijk zinloos geweld van
de laatste jaren. Voor de rouwende nabestaanden is dan geen straf
hoog genoeg. Maar omdat hier in de visie van de rechtbank geen
sprake was van 'moord' maar van 'doodslag', had het duo geen ho
gere straf künnen krijgen.
1 De verdediging wijst erop dat in menig geval van doodslag in het
Jverleden de dader er met een gevangenisstraf van een jaar of vijf is
afgekomen, in elk geval ver onder het maximum. De advocaten ver
moeden dat de Dordtse rechters zich toch enigszins hebben laten
beïnvloeden door de reacties uit de samenleving op de fatale ge
beurtenis in januari 1999.
Dat vermoeden is niet geheel ongegrond, getuige het feit dat recht
bankpresident Puite in zijn toelichting op de uitspraak zelf verwees
naar de publieke opinie, naar de indrukwekkende stille tocht door
Gorinchem enkele dagen na de schietpartij. De verdediging vraagt
zich niet geheel ten onrechte af hoe het vonnis eruit had gezien als
er geen massale demonstratie van afschuw en onbegrip had plaats
gevonden. Anders gesteld: zouden er ook fakkeloptochten worden
gehouden als blindelings afgevuurde kogels niet een of meer bezoe
kers treffen, maar bijvoorbeeld de dienstdoende portier?
Het is duidelijk dat niet alleen straf en vergelding een rol hebben
gespeeld in het vonnis van de Dordtse rechters, maar ook het alge
meen heersende gevoel dat het afgelopen moet zijn met dat afgrij
selijke zinloze (straat)geweld waarvan soms volstrekt willekeurige,
argeloze, onschuldige burgers het slachtoffer worden. De uitspraak
kan worden gezien als een signaal, waarvan naar iedereen hoopt
een preventieve werking zal uitgaan. Of dat in de praktijk ook ef
fect heeft, moet helaas worden betwijfeld. Maar de bedoelingen zijn
goed en met die bedoelingen zal de samenleving het in de volle
breedte eens zijn. Voor de politiek is verder de taak weggelegd
maatregelen te treffen die de onveiligheid zoveel mogelijk vermin
deren. Die kunnen variëren van camera's in uitgaansgebieden en
verruiming van bevoegdheden van de politie tot een forse verho
ging van de maximumstraf op illegaal vuurwapenbezit.
Utrecht—FNVBondgenoten wil
dat iedereen die in Nederland
werkt recht krygt op zorgverlof
De werknemers moeten tijdens
het verlof een salaris krijgen van
minstens 50 procent van het so
ciaal gezin sminumum, onge
veer 1050 gulden per maand.
Om het zorgverlof betaalbaar te
maken, moet een volksverzeke
ring in het leven worden geroe
pen, waarvan de kosten worden
gedragen door de hele maat
schappij.
Ook zwangerschapsverlof moet
voortaan uit die geldpot worden
betaald. Verder wil de vakbond
een adviescentrum oprichten
voor leden die actief zijn op de
beurs. Dat stelt het hoofdbe
stuur van Bondgenoten voor in
een nota aan het Congres van de
bond.
Het Congres beslist in januari
2000 over het plan. Als het plan
wordt goedgekeurd zal de vak
bond zich er komende jaren
hard voor maken. Zorgverlof
moet gelden voor alle werkne
mers die tijdelijk willen stoppen
met werken om te zorgen voor
hun gezin, familie en naasten.
Maar ook adoptie, kraamverlof
voor mannen, ouderschaps- en
calamiteitenverlof moeten eron
der vallen. Niet alleen werkne
mers die onder een CAO vallen,
moeten er gebruik van kunnen
maken, maar ook CAO-loos per
soneel en freelancers.
Zij moeten een uitkering krij
gen van minstens 50 procent
van het sociaal gezinsminimum,
wat schommelt rond de 1050 gul
den per maand. Werkgevers en
werknemers kunnen tijdens
CAO-onderhandelingen beslui
ten om de uitkering in eed fee-',
paalde bedrijfstak of onderne
ming nog verder aan te vullen.
Ook veriofin verband met zwan-
gerschap en bevalling zou vol--
gens FNV Bondgenoten onder
gebracht moeten worden in de
volksverzekering. Deze ver
lofgangers moeten echter wel
100 procent van het laatstver
diende salaris doorbetaald krij
gen. Nu vallen deze vormen van
verlof nog onder de ziektewet
Daardoor schroeven zwangere
vrouwen de ziektecijfers in Ne
derland omhoog. „Terwijl zwan-'
gerschap toch geen ziekte is,"
vindt het hoofdbestuur.
Hard maken
Het hoofdbestuur wil ook dat de
vakbond zich hard gaat maken
voor financiële adviezen aan de
leden. „We moeten onze leden
ondersteunen bij de eigen ver
mogensvorming door middel
van aandelen, opties en winstde
ling. De reden daarvoor is dat de
vermogensverdeling in Neder-,
land schever is dan ooit Onge
veer 5 procent van de Nederlan
ders is in het bezit van 47 pro
cent van het totale vermogen.1'
Ook wil de bond meer adviezen
geven over pensioenen nu de'
werknemers steeds vaker zelf
moeten kiezen wat voor soort
oudedagsvoorziening ze willen
en hoe ze aan geld willen ko
men. Het is de bedoeling dat er
verschillende adviescentra wor
den geopend waar de leden met
vragen terecht kunnen.
i*' I V,
CHRoNiscH ZiEkE DRSéJ ftjufliiiERS ZEiF Te
Moeten ttTALE«
:n 1rlEEfT u ook i£Ts
i dj m'w PojaWi>wfiEe)i
