iïiteilaii
5
Draskovic demonstreert niet mee
Tegengif sproeien boven Seoul
WiÊllÊSlÊm
Servische vice-premier Seselj biedt verkiezingen aan
Amnesty bezorgd om
toekomst Oost-Timor
mÊêmm
Bouterse doet gooi
naar presidentschap
De aloude Securitate leeft nog, en hoe!
18IB
LI
Leiders Bosnië
'ernstig corrupt'
Soeharto geen
tweede Pinochet
Strijd voorbij
om Kisangani
Pact Primakov
met Loezjkov
Alsnog Duitse
rouw om Bubis
Wraak van
Hezbollah
VS: maatregelen
jeugdgeweld
Jeugd Sicilië
krygt les op
maMaschóol
Hoge Libanese
militair gepakt:
Mossad-spion
m MisisSfii
Rebellen Dagestan krijgen steun
Rotterdams Dagblad
Woensdag 18 augustus 1999
Sarajevo Politieke leiders van
Bosnië (moslims, Kroaten en Ser
viërs) hebben het afgelopen jaar
ruim 2 miljard gulden aan open
bare middelen en internationale
hulp in eigen zak gestoken. Dit
schrijft de antifraudediehst van
de Hoge Vertegenwoordiger van
de Internationale Gemeenschap
(OHR). De OHR is het orgaan dat
de civiele aspecten van het Day-
ton-vredesakkoord uitvoert. Alija
Izetbegovic, moslimlid van het
driekoppige presidentschap van
Bosnië, noemt de beschuldigin
gen in een reactie „leugens".
Londen Oud-president Soeharto
van Indonesië reist voorlopig niet
naar het buitenland voor medi
sche behandeling omdat hij bang
is net als de Chileense ex-dictator
Pinochet gearresteerd te worden.
Hij zou dan kunnen worden ver
volgd voor misdaden tegen de
menselijkheid. Afgelopen week
einde belandde de 78-jarige oud
president in het ziekenhuis na
een inwendige bloeding. Soehar-
to's adviseurs maken zich zorgen
over een arrestatie voor het geval
hij zich in een buitenlands zie
kenhuis laat opnemen.
Kampala De regeringsleiders
van Uganda en Rwanda zijn giste
ren een staakt-het-vuren overeen
gekomen voor hun troepen in
Congo. Het bestand maakt een
einde aan drie dagen van gevech
ten om de Congolese stad Ki
sangani. Het Ugandese en Rwan
dese leger zijn vanaf het begin be
trokken bij de rebellie van Congo
lese militairen, tegen het regime
van president Laurent Kabila, die
in augustus 1998 begon.
Moskou Voormalig Russisch
premier Primakov heeft gisteren
aangekondigd dat hij een electo
raal bondgenootschap sluit met
de Moskouse burgemeester
Loezjkov. Geen van beiden heeft
zich nog officieel aangemeld voor
de presidentsverkiezingen van ju
ni 2000, maar Loezjkov en Prima
kov behoren tot de kansrijke kan
didaten. Het nieuwe bondgenoot
schap zal onder de naam Vader
land/Heel Rusland deelnemen
aan de parlementsverkiezingen
van december.
Beriijn Er komt toch een rouw-
-■ plechtigheid in Duitsland voor de
afgelopen vrijdag overleden voor
zitter van de Centraal Joodse
Raad, Ignatz Bubis. De herden-
kingdienst zal plaatsvinden in de
Westend synagoge op 14 septem-
ber in Frankfurt. - De Duitse
bondskanselier Schröder zal aan
wezig zijn. Ook de Duitse presi
dent Johannes Eau, parlements
voorzitter Thierse en de voorzitter
van de Bondsraad Koch komen.
Beiroet Hezbollah-guerrilla-
strijders hebben gisteren in Zuid-
Libanon drie Israëlische militai
ren gedood en vijf andere ver
wond. Bij de aanval kwam ook
een guerrillastrijder om het leven.
De guerrillaorganisatie zei dat
aanval bedoeld was als wraakne
ming voor de bomaanslag waarbij
maandagHezbollah-commandant
Abbu Hassan in de havenstad Si-
don omkwam. Volgens Hezbollah
zat ...Israël achter deze aanslag.
Abu Hassan was de coördinator
*van de militaire operaties van
Hezbollah in Zuid-Libanon.
Washington De Amerikaanse
president Clinton heeft nieuwe
maatregelen aangekondigd om
het geweld van jongeren te be
strijden. Met ingang van morgen
zullen op de belangrijkste televi
siestations advertenties te zien
zijn gericht tegen het geweld. De
'spots' worden vertoond op tijden
met de grootste kijkdichtheid.
Clinton maakt voorts meer geld
vrij voor extra veiligheidsmaatre
gelen op scholen.
Ook zijn er plannen voor pro
gramma's die ouders moeten sti
muleren met hun kinderen over
het geweld onder tieners te pra
ten.
Belgrado Oppositieleider Vuk Draskovic spreekt morgen
niet tijdens de grote demonstratie van de oppositie tegen de
Joegoslavische president Milosevic. Draskovic heeft dat giste
ren verklaard. Het is de eerste demonstratie van de gezamen
lijke oppositie tegen Milosevic.
Volgens Predrag Simïe, adviseur reeks stakingen en blokkades, be-
van Draskovic, is Draskovic woe
dend op Zoran Djindjie en enkele
andere oppositieleiders. Hij vree
st een burgeroorlog in Servië als
de partijen binnen de Alliantie
voor de Verandering, waarvan de
Democratische Partij van Djindjie
de belangrijkste is, met hun fron
tale aanvallen op de regering van
Milosevic doorgaan.
Djindjie heeft aangekondigd dat
de demonstratie in Belgrado wat
hem betreft het begin is van een
doeld om het regime omver te
werpen. Draskovic leidt de Servi
sche Veraieuwingspartij SPO, de
grootste oppositiebeweging. Hij is
onder Milosevic vice-premier ge
weest.
Verkiezingen
In een onverwacht genereuze bui
beeft de Servische vice-premter
Seselj gisteravond de oppositie
verkiezingen aangeboden. Ze
kunnen onmiddellijk worden ge
houden, maar de oppositie heeft
er geen trek in, omdat „ze ze niet
kan winnen." De ultra-nationalis
tische leider zei dat de Servische
regeringspartijen, de socialisten
van Milosevic, de communisti
sche JUL en zijn eigen partij op de
verkiezingen zijn voorbereid.
De voorman van de Servische ra
dicalen beschuldigde de oppositie
ervan met behulp van geweld aan
de macht te willen komen. Een
verwijzing naar de grote demon
stratie die de gezamenlijke oppo
sitie morgen in Belgrado houdt to
gen het bewind van Milosevic. Se
selj vroeg vorige week nog om het
aftreden van Milosevic, maar om
geheel andere redenen dan de op
positie. Volgens de SRS-leider
heeft Milosevic Kosovo „verkwan
seld."
Kosovo
De Zwitserse boerenbond USP
gaat meer dan duizend koeien
naar Kosovo sturen. Een woord
voerder van de bond heeft giste
ren gezegd dat zij op deze manier
de boeren in de Joegoslavische
provincie wil helpen. Het Zwitser
se ministerie van Buitenlandse
Zaken steunt het project. Het eer
ste vliegtuig met een honderdtal
koeien aan boord zal begin sep
tember naar Pristina afreizen.
De Belgische rijkswacht heeft op
een tankstation tussen Brussel en
Oostende een groep van 68 illega
le Albanese Kosovaren opgepakt.
De vluchtelingen zijn voorlopig
overgebracht naar een opvang
centrum in Brussel. De afgelopen
maanden zijn meer dan vijfhon
derd Kosovaren van Albanese af
komst opgepakt op verschillende
plaatsen langs de snelweg E40
tussen Brussel en Oostende.
Albanese Kosovaren proberen in
grote getale naar Groot-Britlan-
nië te vluchten, waar moslims van
Indiase en Pakistaanse afkomst
speciale opvangcentra voor hen
hebben ingericht. Volgens woord
voerders van de rijkswacht zijn
niet alle vluchtelingen ook daad
werkelijk -afkomstig uit Kosovo,
In veel gevallen gaat het om
vluchtelingen uit andere landen,
die zeggen Kosovaar te zijn.
Rome In de Siriliaanse stad
Gela bestaat een,school waar
elf- en twaaHjarige- kinderen
leren1schieten en; dodeiu De
kinderen gaar. niet naar'dé la-
daadschoaT buiten'de stad gé-
- bracht,swaar maffiosnhuti
sïeiJ,}ioejaij»et;alleilei:sqortm.i
wapens moeten otbgaan De
Siciliaanse procureur Giovan-
i;hi Tiriebrazegt datin'de'Itali-
aanse hr"it Curr ere Jein. Sc
- ra." Vorige- maandkostte "'een1
lies ïrtGela, aan de zuidkust
vrmS«qre,{bmiie4 enkele fla-'"
jfgm-s^viermedseriMletonfij
.Minister Rosa Susso Jervolino
van Binnenlandse Zaken be-
zoc)ct 'naar aanleiding daarvan
maandag de stad. Een zeven
tienjarige jongen, die heeft be-
kenddatldi bij tweevan de re-',
I cente. moorden bptrokken.is
geweest, heeft legende pobtie
Hi) aagt gt; op oTangc
leeftijd d^ zünoorn-.naar de j
velden rond Gelaweid meega-
npmen Zjjn ooni en'Andere
ff ld n -
■'.Volgend ■finebraTkiSgëi'lfc
jongeren "na hun 'opleiding'
eên pistool'en moeten zij-op
hun bromfiets een opdracht
1 ;wtroeremhet vermoorden van f
Beiroet Een Libanese militair
die was belast met de persoonlijke
bewaking van parlementsvoorzit
ter Nabih Berri, is vorige weck ge
arresteerd op verdenking van spi
onage. Dat meldt de in Beiroet
verschijnende krant Daily Star.
Adjudant Hussein Olayan zou
contacten hebben onderhouden
met de Israëlische geheime
dienst Mossad. De pro-Syrische
Amal-militie van Berri bevestigde
de arrestatie van diens lijfwacht.
De aanhouding had al op 9 augus
tus plaats. Olayan zou in zijn huis,
in de buurt van de Zuid-Libanese
stad Sidon, zijn opgepakt terwijl
hij in radiocontact stond met de
Mossad. Voor hij in het leger ging
stond Olayan aan het hoofd van
een anti-Israëlische verzetsbewe
ging die in de Veiligheidszone' in
Zuid-Libanon actief was, aldus de
Daily Star.
Omdat Libanon feitelijk in staat
van oorlog verkeert met Israël is
officieel elk contact met de joodse
staat verboden.
De Indonesische president Habibie legt de nationale vlag op een
presenteerblad tijdens de viering van de 54ste veijaardag van
het onafhankelijke Indonesië in Jakarta. Ter gelegenheid daar
van kreeg de Oost-Tïmorese leider Gusmao een strafverminde-
rinmg van 5 maanden op zijn veroordeling van 20 jaar. Foto epa
Door Theo Haerkens
Jakarta Amnesty International
is bezorgd dat het voortdurend ge?
weid in Oost-Timor nu, straks een
soepele overgang naar zelfstan
digheid of een naar verdere auto
nomie binnen het Indonesisch
staatsbestel in de weg staat De
Oost-Timorezen spreken zich op
30 augustus uit voor een van bei
de. De mensenrechtenorganisatie
roept in haar jongste rapport over
Oost-Timor de Verenigde Naties,
Portugal, Indonesië en de interna
tionale gemeenschap op om er
voor te zorgen dat de afspraken
over veiligheid zorgvuldig wor-
den nageleefd. Er is nu sprake
van moorden, verdwijningen en
dubieuze arrestaties, aldus Am
nesty. Ook zijn tienduizenden
mensen uit hun huizen verdre
ven. ,Er moet druk blijven om te
verzekeren dat de Indonesische
autoriteiten, vooral het leger, de
bevolking veiligheid bieden tij
dens de volksraadpleging," aldus
Amnesty. De organisatie bena
drukt dat h^t referendum, dat al
twee keer is verzet, niet het eind
is van een proces, maar juist het
begin van een nieuw hoofdstuk
voor Oost-Timor. Overigens heeft
onafhankelijkheidsstrijder "Xana
na' Gusmao, de nog steeds in
huisarrest zit, bij herhaling; laten
weten degenen die integratie na
streven niet te-beschouwen al-s
zijn grootste vijand, want- dat is
het Indonesische leger. Oost-Ti-
mor heeft een ruim twintig jaar -
lange geschiedenis van terreur op
grote schaal. Volgens mensen
rechtenorganisaties zijn er in de
23 jaar dat Indonesië de baas
speelt in de regio 200.000 mensen
omgekomen. Amrissty steil dat
ook de onafhankëiijkheidsbewe-
ging zich schuldig maaktaan
schending van de mensenrech
ten, maar ziet de milities die
steun hebben van het Indonesi
sche leger als belangrijkste boos
doeners. Kantoren van Unamet,
de organisatie van de VN die de
volksraadpleging in deregio orga
niseren, zjjn bij herhaling door
woedende milities aangevallen.
Ook gisteren, op de dag dat Indo
nesië voor de 54ste keer zijn Onaf
hankelijkheid van Nederland
vierde, werd er weer geschoten in
de hoofdstad Dili. Deze keer sneu
velden slechts ruiten in het hoofd
kwartier van de onafhankelijk
heidsbeweging CNRT.
Door Armand Snijders
Paramaribo De Surinaamse ex-
dictator Dési Bouterse zal vol
gend jaar een gooi doen naar het
presidentschap van zijn land. ,Jk
kan een grote overwinning beha
len als ik my verkiesbaar stel," zei
de voorzitter van de Nationale De
mocratische Partij (NDP). „Neder
land wil mij liever kwijt, maar
daar stoor ik mij niet aan. Ik maak
mij er eerder druk om wat het Su
rinaamse volk van my denkt."
Volgens de oud-legerleider is de
recente veroordeling tot zestien
jaar gevangenisstraf door de
rechtbank in Den Haag in ver
band met zijn betrokkenheid bij
een aantal cocaïnetransporten,
niets anders dan Nederlandse be
moeienis met Suriname. „De
nieuwste Nederlandse strategie is
drugs. Vroeger was dat het com
munisme, maar dat schijnt niet
meer in de mode te zijn."
Na de verkiezingen van 1996,
waarbij de NDP als grootste party
uit de bus kwam, maakte Bouter
se geen aanspraak meer op de
presidentszetel. Hij schoof Jules
Wïjdenbosch naar voren, maar die
heeft zichzelf in 2,5 jaar tijd zo im
populair. gemaakt dat de bevol
king onuzön aftredemschreeuwt
en hij werd.gedwongërf om^voor
25 mei 2000 vervi^güé"yertó^n-
gen uit te schrijven. n'7;
Bouterse zegt dat hy nu wel aspi
raties heeft om staatshoofd te
worden. Volgens politieke insi
ders is de kans groot dat hij, on
danks zijn besmette imago, vol
gend jaar daadwerkelijk als eerste
man van het land wordt beëdigd.
De huidige politieke impasse in
Suriname is nog altijd niet door
broken. De vakbonden hebben
deze week hun stakingsacties en
demonstraties opgeschort om het
Comité Christelijke Kerken te la
ten bemiddelen ora tot een oplos
sing te komen. Volgens Ivan
Graanoogst, directeur van hetika-
binet van de president, heeft \p-
denbosch toegezegd zich neefjte
leggen bij het advies van het CCK.
Graanoogst meent echter dat bet
CCK niet de rol van formateur
heeft. „Dus het is verkeerd als ge
zegd wordt dat uit de dialoog die
nu gaande is een mterimkabmet
moet komen. Het resultaat van de
gesprekken die gaande', 'zijn,,
wordt slechts aangeboden aan het
parlementv
Een Zuid-Koreaanse jongen zet het op een lopen bij het naderen van een politie-helikopter die namaak-chemlcaliën sproeit boven
de hoofdstad Seoul. De oefening in de bestrijding van gifgas maakt deel uit van het grote 'oorlogsspel' dat Zuid-Koreaanse en
Amerikaanse troepen jaarlijks spelen. Buurland Noord-Korea heeft de oefening, zoals elk jaar, als 'oorlogszuchtig' betiteld. Foto
Choo Youn-Kong/EPA
Moskou/Grozny Moslimrebellen
die in Dagestan tenminste drie
dorpen bezet houden, zeggen van
uit Tsjetsjenië versterking te heb
ben gekregen van zo'n 120 mede
standers. De strijdmacht wordt
gevormd door jonge mannen uit
Tsjetsjenië, Dagestan en andere
Door Alison Mutler
Boekarest Toen Lucian Avra-
mescu ontdekte dat twee mede
werkers van zijn persbureautje in
Boekarest-geheim agenten waren,
vroeg hij zich af waarom de Roe
meense geheime dienst niet ge
woon een abonnement kocht om
kennis te kunnen nemen van z'n
berichten. Maar al gauw merkte
hij dat de „mallen" meer in de ga
ten hielden dan zjjn bureau al
leen.
„Ze weten alles van je," bekende
één van de agenten kortgeleden
tegenover hem onder het genot
van een drankje. „Wat voor be
drijf je hebt, waar je op vakantie
bent geweest en of je dochter is
geslaagd voor haar examen."
Uiteindelijk heeft Avramescu,
wiens telefoon tijdens het com
munistische tijdperk ook werd af
geluisterd, hem en de andere spi
on ontslagen. De tweede „was dui-
delijk meer geïnteresseerd in
mijn persoonlijke leven dan in
journalistiek," zegt hij. Maar of de
spionnen binnen zijn bureau in
middels zijn vervangen, weet hij
niet.
Bijna tien jaar zijn voorbijgegaan
sinds de Roemenen het commu
nisme versloegen in een bloedige
opstand, maar spionnen die de
communistische methode hante
ren waren nog steeds rond in het
Balkanland.
In het voetspoor van de gevreesde
Securitate, de geheime politie die
in 1989 werd ontbonden na de val
van het communisme, ontrafelen
de huidige spionnen politieke
ideëen, persoonlijke zaken en al
ledaagse details van iedereen in
een „gevoelige positie." Ze luiste
ren bankbedienden af, journalis
ten, buitenlanders, hulpverleners
en zelfs de bezoekers van buiten
landse kerken. Door hun ogen en
oren goed open te houden, door
een collega te worden of door
vriendschappen aan te knopen,
zeggen de mensen die het is over
komen.
Zelfs de lokale overheid gaat niet
vrijuit. Regionale ambtenaren
zijn geïnstrueerd om geruchten te
volgen die rondgaan over de over
heid en uit te vinden wie de ge
ruchten verspreiden en hoe.
Officieel zijn er negen geheime
diensten in Roemenie, een land
van 23 miljoen inwoners dat geen
buitenlandse vijanden kent en po
litiek relatief stabiel is. Eenvijfde
van de actieve agenten van de
Roemeense Inlichtingendienst
bestaat, eveneens volgens officië
le gegevens, uit voormalige mede
werkers van de Securitate.
Onlangs brak er kritiek los op de
Inlichtingendienst, nadat een ver
meende geheim agent was ge
snapt toen hij stond te filmen bij
een bijeenkomst van etnische
Hongaren. De Inlichtingendienst
ontkende iedere betrokkenheid,
maar een medewerker gaf ano
niem toe. „We moeten iedere de
monstratie die de staat in gevaar
brengt voorkomen, zelfs als het
slechts om vier Koerden gaat," zei
hij.
Spook
Halverwege juli bereikte het
spook uit het verleden ook presi
dent Emil Constantineseu. Hij
werd door een voormalige kolonel
van de Securitate ervan beschul
digd tijdens het communisme als
dubbelspion te hebben gewerkt
voor de Verenigde Staten en Roe
menië. Het kantoor van Constan
tineseu noemde de beschuldiging
pure laster.
De 125 mihoen dossiers van de Se
curitate waarover de Roemeense
Inlichtingendienst nog steeds be
schikt, worden beschouwd als po
tentiële bronnen voor chantage
van publieke figuren. Zo lekte het
dossier van Sorin Rosea Stanescu,
een regeringsgezinde journalist,
enkele jaren geleden met veel
bombarie uit naar de pers en bui
tenlandse ambassades,
Stanescu zegt dat de postcommu
nistische regeringen van Roeme
nië het niet hebben aangedurfd
om. de geheime dienst te hervor
men. Volgens hem wordt de
dienst gerund door voormalige
medewerkers van de Securitate,
die zich nog steeds laten leiden
door de beginselen uit het verle
den-
Dromen
Maar niet alles is hetzelfde geble
ven sinds de tijd dat de Securitate
volgens de Roemenen alles wist
over hun dromen. De telefoon van
de gewone man wordt niet afge
tapt en de meeste mensen zijn
niet meer bang dat ze gevolgd
worden als ze een buitenlander
ontmoeten. In juni stemde het
Roemeense parlement in met een
wetsvoorstel dat burgers toestaat
om hun eigen dossier van de Se-
cunlate in te zien. De dossiers van
mensen die bij deoverheid sollici
teren, mogen worden gepubli
ceerd. Maar voormalige £&eurita-
te-agenten die bij de geheime
dienst werken zijn nog steeds ju
ridisch beschermd.
delen van de Kaukasus, vertelden
de rebellen gisteren aan buiten
landse journalisten. Volgens één
medewerker van het.Russische
ministerie van Buitenlandse Za
ken, Aleksandr Koezmin, zijn èr
'onweerlegbare' bewijzen dat.de
rebellen worden geholpen-door
verscheidene Golfstaten, maar hy
wilde niet zeggen welke.
Intussen herhaalt het Russische
leger dat het in Dagestan aan de
winnende hand is. Zo'n 450 van
de naar schatting 1200 rebellen
zouden zijn gedood. Eén van de
rebellenleiders, Chattab, zou zijn
zwaar gewond zijn en z'n tolk was
volgens Moskou gedood.
Maar in Ansalta, één van de door
rebellen beheerste dorpen, waren
gisteren geen zwaargewonden te
zien. Chattab liep er op het oog
kerngezond rond en een tolk leek
hy niet nodig te hebben, want hij
sprak Russisch en Arabisch.
Inmiddels zijn bijna 10.000 men
sen op de vlucht geslagen voor de
oorlog in de Russische deelrepu
bliek Dagestan. Dat meldt de
vluchtéiingenoi'gaiüsaüe van de
Verenigde Natie s,UNHCR, op ge
zag van plaatselijke vluchtelin
genorganisaties. Meer dan de
helft van de vluchtelingen komt
volgens de berichten uit de hoofd
stad Machatsjkala.