14
Rotterdam
'Vierdaagse' lesweek niet populair
Wim Passtoors ziet vogelbescherming doorslaan
Nederlandse moslims
worstelen met verbod
op hypotheekrente
Bijna levensloopbestendig
Rotterdamse basisscholen willen kinderen niet benadelen
Aantal onderzoeken naar
borstkanker blijft stijgen
dat God
telingen op de mj1 VCrgeClt
bouwmarkt. J O
Skateverbod
In metro
aangescherpt
B en w: uitspraken over
dementen 'ongeloofwaardig'
De Ceolsii
Rijnmond heeft
Groene Agenda
Rotterdams Dagblad
Woensdag 1 september 1999
Steeds meer moslims in Nederland kopen een huis. Daarvoor
moet een hypotheek worden afgesloten, en dus ook rente wor
den betaald. Maar in de islam Is rfba (rente) verboden. Het ko
pen van een huls blijft voor de meeste moslims in dit land dan
ook een zeer moeilijke zaak en levert bij sommige gelovigen
gewetensbezwaren op.
Door Abdel Ilah Rubio
Rotterdam Sheik Yoesoef
Qardawi, een van de meest gezag
hebbende islamitische geleerden
Jec^ereld, is er zeer stellig over:
ribden alles wat ermee te maken
Heeft/is aboluut verboden in de is
lam.-In de koran staat ook duide
lijk dat rente haram (verboden) is.
Volgens de Egyptische moslimge
leerde is niet alleen de persoon
die de rente ontvangt, maar ook
de betaler in overtreding. In 2ijn
boek Halal en Haram stelt Qarda-
wi dat het alleen is toegestaan om
geldleningen met rente aan te
gaan als iemand in echte nood is.
In dat geval rust de zonde alleen
op de geldschieter.
Ondanks dit standpunt, dat door
de meeste moslimgeleerden
wordt gedeeld, sluiten steeds
meer Turkse, Marokkaanse en
Surinaamse gelovigen in Neder
land een hypotheek af om een wo
ning te kunnen kopen. Directeur
B.Xopik van Ooms Makelaars be
vestigt dat het aantal islamitische
djjëriten de afge
lopen jaren is }ti 1
toegenomen. 7|b- nOOtt
Dat heeft vol- 1IUUr
gens hem onder
meer te maken
met de ontwik-
de ander weer wel"
Is lam des kundige Ibrahim Spal-
burg erkent dat er verschillende
meningen bestaan over dit onder
werp binnen de islamitische we
reld. „Je hebt geleerden die hier
vrij strikt in zijn en zowel het ont
vangen als betalen van rente als
haram beschouwen. Maar er zijn
er ook die daar wat genuanceer
der tegen aan kijken, en die al
leen het ontvangen van rente als
zonde zien.
Rente is immers in veel landen
zodanig in het systeem verweven
dat je er haast niet aan kunt ont
komen. Ik denk dat je als belij
dend moslim erg zou schrikken
als je je hierin verdiept. Dan kan
bijna niets meer," zegt hij.
Het heffen van rente op leningen
gebeurt overigens allang niet
meer alleen in het "Westen, Ook in
de meeste islamitische landen is
riba - vaak heet het dan anders -
inmiddels een onderdeel van de
samenleving geworden. In veel
gevallen is het rentepercentage
zelfs hoger dan hier in Nederland.
De 30-jarige
met ae ontwin-
bouwmarkt,
waardoor ook
mensen met lage inkomens in
staat zijn om een huis te kopen.
Ook het feit dat er in wyken wordt
gebouwd waar veel migranten wo
nen, speelt een belangrijke rol,al
dus Lopik.
Zijn makelaars worden volgens
hem nooit echt geconfronteerd
met de problemen die deze groep
heeft met een hypotheek en de
daarbijbehorende rente. „Wel
licht komt dat omdat deze men
sen voor zichzelf al de stap heb-
bemgezet dat ze op deze manier
hun woning financieren."
Ook makelaar Hamid Karakus
van Atta Makelaars merkt dat
steeds meer moslims een koopwo
ning aanschaffen. Naast zakelijke
redenen, speelt ook het besef dat
men niet meer terugkeert naar
het land van herkomst hierbij een
rol, weet hij. Vooralsnog zijn het
vooral Turken en Surinamers die
kopen, aldus de makelaar. „Ma
rokkanen lopen nog een beetje
achter, maar ik verwacht dat zij
over vijfjaar ook actief worden."
Volgens Karakus, zelfvan Turkse
afkomst, hebben de meeste ko
pers geen problemen met het ne
men van een hypotheek. „Want ze
ontvangen geen rente, maar beta
len die."
Het overgrote deel van zijn cliën
ten ervaart dat niet als een zonde.
„En natuurlijk is er ook een groep
mensen die zich streng aan het
geloof wil houden, maar het gros
heeft er geen moeite mee."
•Karakus heeft overigens wel ge-
majH gn Ait rujnt ygro^hil Ju».
staat tussen Marokkanen en Tur
ken. „Turken zijn over het alge
meen wat liberaler. Die gaan er
praktischer mee om. Ik denk dat
er bij Marokkanen wat meer uit
gelegd zal moeten worden. Het is
ook best wel ingewikkeld. Want
de ene imam zegt dat niet mag en
Rotterdam In metrostations en
in metrovoertuigen in de Rijn
mond is skaten en rolschaatsen
verboden. Ook mag er geen skate
board worden gebruikt. De RET
gaat deze al geldende huisregel
extra onder de aandacht van reizi
gers brengen.
Rolschaatsen in de metro kan ge
vaarlijk zijn, vindt de RET. Daar
naast zou het volgens de stadsver
voerder overlast opleveren voor
andere reizigers. Het onder de
aandacht brengen van het skate
verbod maakt onderdeel uit van
de campagne 'Steeds beter voor
elkaar*. Daarin vestigt de RET
sinds afgelopen juli aandacht op
de geldende huisregels omdat die
bij het grote publiek niet bekend
genoeg zijn.
Dc campagne is een speelse voor
bode van een striktere naleving
van de regels. De afgelopen maan
den werd gehamerd op een rook
verbod in de metro,
Volgens de RET gebeurde dat met
succes: er wordt beduidend min
der gerockt en er liggen veel min
der peuken op de stations en in de
rails, wordt geconcludeerd.
Mohammed
Paris uit Rot
terdam weet
het zeker,
ook het beta
len van rente
is haram.
„Zonder twij
fel. Ik heb
het iedereen gevraagd. Het is al
leen toegestaan als je op straat
komt te staan en geen andere wo
ning kan vinden. Een te hoge
huur is geen excuus."
Desondanks is de jonge Marok
kaan al een tijdje opzoek naar een
koopwoning. Hoe verhoudt zich
dat dan met zijn geloof?
„Ik weet het niet," zegt hij. „Ik
heb er geen verklaring voor. Ik
weet dat het niet mag en besef dat
ik daar later voor word gestraft,
maar hoop dat God mij vergeeft.
Nu betaal ik 600 gulden huur voor
een klein huis, en dadelijk 1100
gulden voor een groter huis. Bo
vendien krijg je later niks terug
als je huur betaalt," verdedigt hij
zijn handelen.
Ook voor Ahmed Kodad is de ho
ge huur van zijn huidige huurwo
ning in Rotterdam-West reden om
uit te kijken naar een koopappar
tement in de stad. Net als Faris
beseft hij dat hij hiermee een zon
de begaat. „Maar wat moet je an
ders in deze samenleving?"
Abdessaiam Mbarki woont al
ruim 30 jaar in Nederland. Hij
heeft in het verleden vaak over
wogen een huis te kopen. „Maar
de rente was altijd een probleem,
dus bleef ik het maar uitstellen.
En nu is het te laat. Ik ben vijftig,
dus te oud om nog te investeren in
een woning. Dat laat ik over aan
mijn kinderen."
Rotterdam Vijfentwintig tot vijftig procent van alle landelij
ke basisscholen denkt na over het inkorten van de lesweek
voor de onderbouw. Dat blijkt uit een inventarisatie van Het
Onderwijsblad, een uitgave van de Algemene Ondwijsbond
(AOB). Wat Rotterdam betreft lijktde vierdaagse' niet erg po
pulair. De meeste basisscholen vinden dat arbeidsduurver
korting niet ten koste van de kinderen mag gaan.
Zoals bijvoorbeeld openbare ba
sisschool De Boog in Schiemond.
Directeur J. M. A de Kaas: „Wij
doen er niet aan. Mijn kinderen in
de onderbouw hebben net zoveel
uren als in de bovenbouw, vol
gens het principe van de verleng
de schooldag. Zodat we per groep
meer aandacht aan de kinderen
kunnen besteden. Met een vier
daagse werkweek moeten we die
uren weer inleveren. Ik ben er dus
tegen."
Het basisidee van de vierdaagse
lesweek werd dit voorjaar gelan
ceerd door de Vereniging voor
Openbaar Onderwijs, de VOO. De
vijfde C?g zou door docenten be
steed kunnen worden aan verga
deren, het volgend aan nascho
lingscursussen of -en daar zit'm
de kneep - het opnemen van hun
adv-dag(en). Zo zou het totale le
rarentekort landelijk met een
paar duizend arbeidsplaatsen
worden verminderd.
Om de leerlingen in die vierdaag
se lesweek toch het verplichte
aantal uren (880 voor de onder
bouw, 1010 voor de bovenbouw) te
laten draaien, zou er een vakan
tieweek moeten worden ingele
verd én zouden die vier schoolda
gen moeten worden verlengd met
een half uur per dag.
Dat geeft problemen in de boven
bouw: Leerlingen mogen maxi
maal vijf-en-een-halve dag les
krijgen, en als je de 1010 uren van
de bovenbouw in vier dagen wilt
persen, krijg je dagen van zes uur.
Tussenvorm
Om dat plan te verwezenlijken
zou de wet aangepast moeten wor
den. Maar in de onderbouw is
geen wetswijziging nodig: die
leerlingen krijgen immers maar
880 uur per jaar. En dan valt er
met schuiven en passen wel wat te
regelen, al moet er misschien her
en der een uurtje sneuvelen.
Bij de de openbare basisschool
Jan Antonie Bijloo in de deelge
meente Prins Alexanderpolder
heeft directeur M. H. Vet gekozen
voor een tussenvorm. „Bij ons is
de onderbouw dit schooljaar vijf
hele dagen vrij in plaats van een
extra halve dag per week. Dat
houdt in dat er iets minder adv
kan worden opgenomen, maar
daar hebben onze leerkrachten
begripvoor.
In noodgevallen kan er onderling
geruild worden, bijvoorbeeld als
iemand op een dag dat hy voor de
onderbouw zou staan per se vrij
moet hebben. Van de vierdaagse
lesweek op zich ben ik geen voor
stander: het geeft problemen met
het lesprogramma en het is voor
de ouders vervelend, vooral als ze
alletwee werken."
P. van Rikxooft, adjunct-directeur
van de protestants-christelijke ba
sisschool De Akker in Tarwewyk:
„Onze school heeft geen vierdaag
se lesweek en we hebben ook
geen plannen in die richting. Met
een vierdaagse week wordt de
druk op de leerlingen te groot.
Een slechte zaak.
Het draait natuurlijk allemaal om
die ADV-regeling. Wat my betreft
had die er nooit moeten komen.
Het is ontzéttend ingewikkeld om
dat allemaal naar behoren te rege
len. In ieder geval mogen de kin
deren er niet de dupe van wor
den."
Nog enkele
maanden en
het Herman
Visserhuis in
Hoek van
Holland kan
uit de stei
gers. Het ge
bouw van
Humanitas
heeft dan
een ingrij
pende reno
vatie achter
de rug die
het 'levens
loopbesten
dig' maakt,
net als al
veel andere
complexen
van de in
stelling. De
bewoners
van het huls
zijn eind vo-
één wiek tijd
naar porto-
cabins ver
huisd, maar
als het goed
is kunnen ze
In december
weer terug.
Levensloop-
bestendig
houdt In dat
bewoners zo
lang moge
lijk, zo zelf
standig mo
gelijk in de
zelfde wo
ning kunnen
blijven wo
nen, ook als
ze op oudere
leeftijd wor
den gecon
fronteerd
met lichamelijke en andere problemen. Veel Humanitas-compiexen, zoals de nabijgelegen
Brinktoren, zijn al op deze manier ingericht. In het Herman Visserhuis zijn de afgelopen maanden
alle binnenmuren in de 78 woningen verwijderd en weer opgebouwd. Op het dak en aan de kop
van het complex zijn bovendien enkele koopwoningen toegevoegd die de huurwoningen betaal
baar moeten houden. Foto JaapRozenw/Ratterdams DagWad
RotterdamHet aantal onderzoe
ken naar borstkanker zal dit jaar
waarschijnlijk de 100.000 passe
ren. Dat verwacht de stichting Be
volkingsonderzoek Borstkanker
Zuidwest Nederland die het on
derzoek uitvoert in de regio's
Rijnmond Noord en Zuid, de
Zuid-Hollandse Eilanden, Nieu
we Waterweg-Noord, de
Drechtsteden, het westelijk deel
van Brabant en Zeeland.
Het bevolkingsonderzoek borst
kanker is bedoeld voor vrouwen
in de leeftijd van 50 tot en met 75
jaar, Eens in de twee jaar krijgen
zij een uitnodiging om foto's van
de borsten te laten maken. Vorig
jaar zijn bijna 95.000 vrouwen on
derzocht, dat is 12.000 meer dan
het jaar ervoor.
Het toenemend aantal onderzoe
ken komt vooral doordat in 1998
voor het eerst ook vrouwen van 70
tot en met 75 jaar uitgenodigd
zyn. Van alle vrouwen die opge
roepen zijn, heeft byna tachtig
procent aan het onderzoek deel
genomen. Dat is meer dan in 1997.
De reden daarvoor ligt mogelijk
in het feit dat het onderzoek in
veel plattelandsgemeenten is uit
gevoerd. In die gebieden nemen
vrouwen eerder deel aan het on
derzoek dan in de stad.
Vm de bijna 95.000 onderzochte
vrouwen is één procent (947) door
verwezen naar het ziekenhuis. By
ruim 400 vrouwen van deze groep
werd vervolgens borstkanker ge
constateerd. Als bij een vrouw, die
aan het bevolkingsonderzoek
deelneemt, kanker wordt gevon
den, bevindt deze zich in 65 pro
cent van de gevallen in een gun
stig stadium. Zonder dit onder
zoek zou dit percentage rond de
dertig procent liggen.
Rotterdam Ambtenaren die be
trokken 'rijn bij de zorg aan de
mente ouderen in de stad, gelo
ven niet dat er met zekere regel
maat mensen van deze groep
overlijden by gebrek aan de juiste
zorg. Dat blijkt uit het antwoord
van het college van b en w van
Rotterdam naar aanleiding van
vragen die PvdA-raadslid J. Ellen
kamp heeft gesteld.
De uitspraak dat er vaker dan
eens per maand mensen overlij
den doordat zij niet op de juiste
wijze geholpen kunnen worden,
werd enige tijd geleden in deze
krant gedaan door twee vertegen
woordigers van de Bavo RNO
Groep. Die is belast met de zorg
voor ouderen met psychiatrische
(dementie)problemen in Rotter
dam Noord-oost.
Zij stelden dat het niet kunnen
plaatsen van demente ouderen
die hulp nodig hebben, een dage
lijks terugkerend probleem is. Op
de wachtlijst staan 160 mensen
die 'gisteren al opgenomen had
den moeten worden in een ver
pleeghuis'. Bij de ambtenaren
wordt de stelling van de geïnter
viewden als ongeloofwaardig af
gedaan. Dat komt omdat de Bavo
RNO Groep geen specifieke cij
fers kan overleggen.
Het college wil niet ontkennen
dat zich schrijnende situaties
voordoen bij ouderen die demen
teren. Een betere coördinatie kan
daarin verbetering brengen. Zo
zouden de Riaggs, de instanties
waarnaar deze mensen worden
doorverwezen, beter moeten sa
menwerken met de instanties die
thuiszorg of andere vormen van
zorg aanbieden.
De huismus verdwijnt uit de grote stad, maar dat baart Wim
Passtoors niet de meeste zorgen. „De mus maakt tenslotte
plaats voor andere vogelsoorten/' zegt het Tweede-Kamerlid
optimistisch, al geeft hij toe: „Soms moetje ze met een lampje
zoeken."
Maar er zijn grotere problemen In Nederland Vederiand, vindt
import-Rotterdammer Passtoors. In het parlement heeft de
WD'er onder meer de vogels In zijn portefeuille en binnenkort
staat hij voor de ondankbare taak om te pletten voor „zo min
mogelijk beschermde gebieden".
Weer een kamerlid kierewiet geworden?
„Nee, nee," zegt Passtoors alsof hij zijn veren afschudt, „nee,
maar ik ben vreselijk bang dat een rigide vogelbescherming
het bestaande draagvlak bij boeren, recreanten en bedrijfsle
ven verspeelt. En dan zijn de vogels veel verder van huls."
Waarom Passtoors geen vogelverschrikker is.
Door Kor Kegel
Rotterdam „Ik heb het idee dat
Remi Poppe en Maryke Vos met
een omweggetje de Tweede Maas
vlakte willen tegenhouden," zegt
hy op een gegeven moment. An
ders zou hij het ook niet weten.
Wim Passtoors betwijfelt of zijn
collega's m de Tweede Kamer de
nadelige gevolgen van de Vogel-
richtlijn wel onder ogen zien.
Een Vogelrichtlijn in de dichtbe
volkte, geïndustrialiseerde Rijn
mond? Jazeker, WD-kamerlid
Passtoors heeft het lijstje meege
nomen.
Uit zijn koffer haalt hij een vel
met de locaties waarvan staatsse
cretaris Geke Faber (D66) vindt
dat de ornithologische waarde er
absolute prioriteit moet hebben.
Het Voomse Duin, de Grevelin-
gen, het Haringvliet, het Hol-
landsch Diep en het Oude Land
van Strijen. En iets verder weg
zouden ook de oevers van de Lin-
ge, de boezems van Kinderdijk,
de Reeuwijkse Plassen en het
Veerse Meer onder de Vogelncht-
lijn moeten vallen.
„Dat houdt in," zegt Passtoors,
„dat er in die gebieden geen ont
wikkelingen mogen plaatsvin
den, als door de initiatiefnemer
niet ondubbelzinnig is aange
toond dat zijn plan geen schade
oplevert aan de vogelstand."
Mooi toch? Passtoors schudt van
nee. „Een windmolenpark zou
niet meer kunnen. Windmolens
leveren natuurlijke energie, ze
zijn goed voor het milieu, maar ze
zouden niet meer mogen omdat er
wel eens zes vogels meer kunnen
doodgaan dan wanneer er geen
wieken ronddraaiden."
Voordelta
Wat Passtoors tegenstaat, is het
idee dat ook de Westerschelde en
de Voordelta aangewezen worden
als gebied vallend onder de Vogel-
riehtlyn. De twee plekken ston
den in het aanvankelijke lijstje
van het ministerie van Land
bouw, Natuur en Visserij, maar er
waren zwaarwegende economi
sche belangen om ze te sehrap-
Sinds enkele maanden heeft
Rotterdam er een Tweede-Ka
merlid bij: Wim Passtoors van
deWD. Hij doet ondermeerde
vogels. Volgens hem moet
'Nederland Vederiand' niet
worden afgedwongen met
exorbitante regels, maar tot
stand komen dankzij samen
werking en enthousiasme. Foto
Cees Ku ipef/Rott erdams Dagblad
pen. Eerder dit jaar dienden de
kamerleden Stellingwerf (RPF),
Vos (GroenLmks) en Poppe (SP)
een gezamenlijke motie m om de
Westerschelde en de Voordelta
alsnog op te nemen. WD'er Pas
stoors hoopt er dit najaar een
stokje voor te steken. Waarom
dan?
„Op de Bodensee m Zwitserland
is het gevolg van de Vogelricht-
lijn, dat er alleen nog elektrische
bootjes mogen varen. Hoe stel je
je dat voor met de scheepvaart
naar Antwerpen? De Westerschel
de is voor Antwerpen essentieel.
Joh, zei Poppe, dan verplaatsen
we Antwerpen toch naarZeebrug*
ge? Het zal wel een grapje ge
weest zijn, hoewel je dat met Re-
mi nooit weet, maar het zou toch
te dol zijn dat wat de Rotterdamse
havenbaronnen nooit gelukt is,
Antwerpen klein krijgen, dat dat
nu met de Vogelrichtlijn alsnog
lukt...?"
Passtoors vindt een aanwijzing
van de Voordelta als gebied waar
de vogelwaarde maatgevend is
voor andere ontwikkelingen, een
regelrechte bedreiging van de
zeescheepvaart op Rotterdam,
Bovendien zou de Maasvlakte
dan alleen kunnen worden uitge
breid als vaststaat dat het van de
vogels mag. Passtoors vermoedt
dat een aantal kamerleden hier
mee een instrument in handen
wil krijgen om aanleg van de
Tweede Maasvlakte te voorko
men.
Zien Poppe en Vos ze vliegen?
„Dat kun je wel zeggen. Maar of
het ze zou lukken om de kustuit-
breiding op die manier legen te
houden, is sterk de vraag, want de
eerste Maasvlakte en de natuur
lijk ontstane zandplaten blijken
ideaal te zyn voor trekvogels en
watervogels. En met die 750 hec
tare natuur by een Tweede Maas
vlakte is er ook een uitstekende
voorziening voor vogels," vindt
Passtoors.
Symbolisch
Hij benadrukt het met doordrin
gende ogen: „Ik vind vogelbe
scherming nodig. Geen misver
stand daarover." Hij wy st erop dat
veel prominente WD'ers actief
zijn in het Wereld Natuur Fonds,
m Natuurmonumenten, in Het
Zuid-Hollands Landschap. Zijn
partij is niet 'tegen het milieu', be
doelt hijMaar Passtoors vindt dat
de Vogelrichtlijn vooral een sym
bolische waarde heeft, geen prak
tische.
„Zelfs op Nova Zembla of in de
Noord-Pyreneeën heeft ze geen
nut Wat voegt die richtlijn toe aan
de al bestaande vogelbescher
ming? De Waddenzee, dat is bijna
echte natuur, daar zou die richt
lijn kunnen gelden. Maar ook
dan: wat worden de vogels er be
ter van dan nu?"
Passtoors vindt dat organisaties
zoals Kritisch Faunabeheer -
„dat zijn de extremen, Koffeman
en zo" - doen alsof we het hebben
over natuurparken zoals in Kenia,
die drie keer zo groot zijn als Ne
derland, „Dat staat in geen enkele
verhouding tot ons volle landje,
waar trouwens al tien procent een
natuurwaarde heeft, ongelofelijk
veel voor een geïndustrialiseerd
land. Daarmee staan we aan de
top. En hoe hebben we dat be
reikt? Dankzij ons unieke regime
in de ruimtelyke ordening, met
inspraak en overleg en samen
werking. Als straks de ornitholo
gische waarde van een gebied al
lesbepalend wordt, valt dat hele
uitgekiende systeem weg. Al het
draagvlak staat op het spel. Boe
ren zijn nu in voor natuurbeheer.
Het hele recreatiegebeuren werkt
mee aan het bereiken van een
ecologische hoofdstructuur. Op
basis van vrijwilligheid. Als
straks een vogeldoctrine wordt
opgelegd, haakt iedereen af, dan
krijg je ellenlange bezwaarproce
dures, conflicten, dan zyn de vo
gels echt niet beter af."
Passtoors waarschuwt de Tweede
Kamer voor paniekvoetbal. Welis
waar werd in 1981 al door de Euro
pese landen afgesproken dat vo
gels beschermd moesten worden,
maar dat Nederland onlangs door
de Europese Commissie 'veroor
deeld' werd omdat er te weinig be
schermde gebieden waren aange
wezen, moet de Kamer nu niet
roomser maken dan de paus,
vindt Passtoors. „Ik wil zo min
mogelijk gebieden aangewezen
zien. Want als eenmaal de vogel
waarde is bepaald, mag er geen
scheepvaart meer, geen visserij
meer, geen windmolens meer,
dan mag er zelfs niet gebaggerd
worden, dan mogen militaire oe
fenterreinen niet meer en dat zijn
toch bij uitstek natuurgebieden!
Een camping vergroten, een stei
gertje bouwen, straks wordt de
haalbaarheid daarvan bepaald
door het aantal lepelaars dat er
woont De aanleg van de Marker
waard in het IJsselmeer? Hoe
moetje dat ooit compenseren? El
ders in Nederland een gebied van
die omvang ontpolderen...?"
Bezwaarschriften
In het najaar beslist de Tweede
Kamer. Passtoors ziet zich ge
steund door 5000 bezwaarschrif
ten tegen het voornemen om 59
plaatsen aan te wijzen als be
schermd gebied. Bezwaren af
komstig uit de agrarische sector,
de recreanten, de ANWB, ge
meenten, provincies. Maar, zegt
hij, „politiek is geen kwestie van
gelijk hebben. Maar van gelijk
krijgen."
Hij hoopt dat de milieubeweging
zich alsnog realiseert dat de Vo
gelrichtlijn meer kwaad dan goed
kan doen.
Tussen alle glanzende brochures
over Rotterdam ligt een sjofel wit
groen velletje op half A3-formaat,
dat juist door zijn niet-glimmende
uiterlijk opvalt Het is de Groene
Agenda van de Rijnmond. Er is
niks glossy aan. Het swingt niet
Het schittert niet Het schreeuwt
niet Wat het wel doet; het nodigt
uit
De Groene Agenda is een kalen
der van uitstapjes. Een wandeling
door de Krimpenenvaard op za
terdagochtend 4 september, ver
trek vanaf de Ringdijk in Ridder
kerk en georganiseerd door de
Vrienden van de Voetveren. Een
wandeling door het Loetbos op
maandag 6 september, op touw
gezet door de afdeling IJssel en
Lek van de Koninklijke Neder
landse Natuurhistorische Vereni
ging (KNNV). Een rondleiding
door de cultuurhistorische plan
tentuin van Charlois op vrijdag
middag 12 september. Een kabou
termiddag in kinderboerdery De
Molenwei (Wielewaal) op maan
dag 15 september. Een excursie
langs de late vleermuizen en
nachtvlinders rond de Tenella-
plas bij Rockanje op zaterdagoch
tend 18 september. Een Nivon- -
wandeling „langs randen en uit
hoeken van de stad" op zondag
ochtend 19 september, te begin
nen bij de eindhalte van tramlijn
1 in Schiedam, waar het polder
landschap van Midden-Delfland
zyn groene armen uitstrekt tot
diep in de bebouwde kom. Je kunt
elke dag wel wandelen en gegidst
worden langs bodemdicren, uilen,
tureluurs, eendenkooienen 'klein
gespuis' (Staelduinse Bos). Het is
opvallend hoeveel organisaties
bezig zyn met ontdekkingstoch
ten, avontuur en zwaan-kleef-aan
(denk aan Arboretum Trompen
burg in Kralingen op zaterdag 11
september). De mens hoeft niet al
leen op stap. Er is behoefte aan
groepswandeiingen met uitleg.
Het aardige van die Groene Agen
da is dat de Rotterdamse regio m
één oogopslag ontluikt als in de
lente en zich bloot geeft als in de
herfst Al wat groen is en wat flora
en fauna bevat, staat opeen lijstje
en er zullen maar weinig Rijn-
monders zijn die alle plekken
kennen, van Hitlandbos tot Quak-
jeswater, van Boonervüettot Koe-
dood. Wie dicht bij de Hoekse
Bosjes woont, zal niet zo gauw het
romantische parkje naast het kas
teel van Rhoon bezoeken. En wie
dagelijks langs 't Waaltje van
Hendnk Ido Ambacht naar Heer-
jansdam fietst, doet waarschijn
lijk niet vaak de Vlaardingse
Vaart aan. En toch is de Rijnmond
zo groot niet Soms is het louter
een kwestie van eventjes Rotter
dam oversteken - als je daar ai
niet blijft hangen, omdat er behal
ve de Bergse Plassen ook nog een
geinig strandje bij het oude Qua
rantainestation van Heijplaat is.
De Rottemeren, de Bemisse, de
Bommeer en park Kethel: ze heb
ben geen glossy magazines nodig.
Die fletse Groene Agenda vol
staat En wie niet wandelen wil,
en zeker niet in groepsverband,
die vindt op de achterzijde van de
Groene Agenda nog een overzicht
van lezingen, dia-klankbeelden,
cursussen (koken metnatuurvoe-
ding in de Groene Passage) en
tentoonstellingen, zoals over krie
belbeestjes in d'Oude Koestal en
het dierenkabinel van het Na
tuurmuseum beneden aan de
Westzeedijk. In de natuurstudio
van het Nivon in Crooswyk kun je
plezier beleven met paddestoelen,
elders kun je verbanden leren
zien tussen kleding, cosmetica en
dieren, en uit een gezelschap van
140 voorlichters en vrijetijdsdo-
centen kun je iemand vragen voor
een vertoog over bewust eten en
gezond boodschappen doen: de
Vedische keuken. Soms zyn er
kosten aan verbonden: Blijdorp
by night, een rondleiding door het
schemerduister van de diergaar
de, na afloop van een diner.
Dankzij de Groene Agenda hoeft
niemand zich te vervelen. Het is
een maandelijkse uitgave van de
Zuid-Hollandse Milieufederatie,
Gemeentewerken Rotterdam, de
dienst Recreatie Rotterdam en de
Rotterdamse natuur- en milieu
groepen, waarbij we meteen note
ren dat 'Rotterdams' bier öedoeiü
is in de zin van stadsregionaal,
Groot-Rotterdam dus, want de mi
lieubeweging uit de buurgemeen
ten doet mee. Voor 22,50 per jaar
is de Groene Agenda verkrijgbaar
aan het G.W. Burgerplein 5, waar
stafmedewerker Arno Steekelen-
burg van de milieufederatie van
harte uw adres wil noteren.
