VERKIEZINGEN.
Mffumfcgf gm.
lï.
SmallHendrik van der
SnijdersJan
SnijdersLeendcrt
Sonncvclt, Jacob
Slolk,' Dirk
Snijker, Arie
Tooien, Pietcr van ter
Treurniet l'z.Cornelis
Vermuitcn, Mattijs
Vernoo:jWillem
Verwaalllnibrcgl
Verloop, "Willem
Vlugt, Plcun van der
Vlngt, Hugo van der
Visser, Gerrit Brillcnburg
Visser Sr.Hendrik
Visser Jr.Hendrik
Veijgebootn, Hendrik
Weeghel, Johannes van
Willems Jr.Pietcr
WilkArie van der
WoutAdrianus van 't
Wijnaendis, Jacob
Wijnacndts, 'Willem
Zeeuw Az,Dirk
Zeeuw Jz.Dirk
Zeeuw Az Jan
Zeeuw Az Pietcr
Zeeuw Jz.Pietcr
Ligt het in het algemeen in den aard der volks-
ertegenwoordiging, dat zij invloed behoort uit tc
öcfcncn op den gang cn dc rigting van het staats
bestuur, die invloed kan bij ons vooral belangrijk
zijn na dc gebeurtenissen van den jongstcn tijd in
cn buiten ons vaderland. Bij de Regering is eene
overhelling ontstaan tot vrijzinnige beginselen, ol'
liever, zij huldigt die openlijk. Zij wil eenc verte
genwoordiging uie «geen fictie" ismaar dc daad
aan den naam paarten zij wil ditgelijk van zeil'
spreekt, om de werkelijke behoeften en regtmatige
\orderingcn der natie tc lcereii kennen en zich daar
naar te regelen. De voorvallen rondom ons liebben
haar cn allen, die zich niet door vooroordeel, een
zijdigheid of onedele bedoelingen lieten verblinden
of beheerschcnde overtuiging gegevendat dc in-
tellectucelc ontwikkeling, waartoe de beschaafde vol
ken gekomen zijnen vooral ook dc rigtingwelke
die ontwikkeling meer algemeen genomen heeft, geen
lijdelijk aanschouwen en onderwerpen meer gedongen.
Men heeft eindelijk (helaas! zeer laat) ingezien, dat
de algcmccne ontwaking uit den sluimer (niet slechts
in éénmaar in alle vakken van wetenschap zich
openbarende) bedrijvigheid voortbragt, cn dat die
bedrijvigheid ccncn prikkel vond in de hinderpalen
welke haar gesteld werden, cn voedsel in de be
zwaren, die aan dc ingeschapen zucht naar welzijn
bevrediging weigerden. Men heeft tevens begrepen
dat die bedrijvigheid niet tc vernietigen was, om
dat de bron, waaruit zij voortvloeit, door geen men
schel ijk vermogen kan gestopt worden. En (wat het
meeste zegt) men heeft ook erkend, dat hare vorde
ring om zicli tot het staatsbestuur uit te strekken ge
vestigd was op vaste gronden van regt cn billijkheid.
Die erkentenis heeft voor de volksvertegenwoordiging
den weg geopend om aan hare roeping naar ciscli te
beantwoorden, om te bewerken, dat de staatshuis
houding in haren geest en overeenkomstig hare
bedoelingen tot heil des volks worde ingcrigt cn voort
gezet. Zal zij dit nu, dan behoort zij (zoo als wel
niemand zal betwisten) te beslaan uit mannen, die
in dc eerste plaats het heil der natie voor cn boven
alles met ernst en nadruk willen, cn ten andere dat
heil goed begrijpen, daaromtrent de juiste inzigtcn
hebben. Hare meerdere invloed moet ons ten ver-
derve zijn, wanneer de. volkswelvaart niet liet lioogste
goed is, waarnaar zij streeft, of indien zij zicli laat
verblinden -door dwaalbegrippen en valschc leerstel
lingen, die slechts schijnschoon en veel belovend
niets dan hittere teleurstelling en vreosselijk onheil
kunnen te weeg brengen,.
Maar boe zulk eene vertegenwoordiging verkregen
kiezers! iiet staat slechts aan U En, bedenkt het
wel, ge. zult eenmaal ook ten opz.igle van dc vervul
ling invcr vcrpligting dienaangaande Gode verant
woordelijk zijn, te meer verantwoordelijk omdat zij
liet heil gold van een geheel volk, van millioeneu
medeburgers
Jiclangstelling en ijver kunt ge allen bctoonencn
ge kunt meer: ieder uwer kan ook te goeder trouw
handelen.
Behoeven wc u te herinneren hoe men tot dusverre
veeltijds te werk ging bij de benoeming tot kiezers,
leden van plaatselijke besturen, provinciale staten
en statcn-gencrnnl? Hoe dc een gekozen werd omdat
hij rijk was, een ander omdat hij lot deze of gene
familie behoorde, een derde uil vriendschap, een
vierde uit gunstbejag, ecu vijfde uil vrees, een zesde
uit. onverschilligheid, een zevende omdat hij door
zijne aanstaande amhtgenuoten gcwenschl werd, een
achtste omdat hij een bloed- of aanverwant was van
dengenen, wiens plaats bij zou vervangeneqn ne
gende omdat hij een geloofsgenoot was, enz.? Kn
behoeVen we daarbij te voegen, dat zulk een'keuzo
niet goedmaar verderfelijk is? dat ge op die wijze
geen volksvertegenwoordiging tot stand zuil brengén,
van wie ge u iets goeds voorspellen kunt? dat ge dus ook
daardoor aan uwe vcrpligting niet zult beantwoorden?
cn dat ge dc beilloozc gevolgen daarvan ziende cn
ondervindende over dezelve niet eens zult mogen
klagen, omdat ge ze nan n zelve, aan uwe eigene
onverschoonlijke handelwijze tc wijten hebt?
Wilt ge dit niet? (En wie uwer kan dit willen?
Wie uwer kan zoo roekeloos, zoo onmenschelijk, zoo
gewetenloos willen zijn?) Wilt ge dat niet? Handelt
ter goeder trouw, naar uwe beste inzigtcn, en laat
n niet medeslepen of overrompelen door nevénbedon-
hingen, die van gccnen invloed op uwe keuze mogen
zijn cn die gemakkelijk onderscheiden kunnen wor
den van hetgeen pligtmaüg is.
Wilt ge eene goede keuze; wilt gc doen wat van
n gehooptvertrouwd, gevorderd wordt; woest zelf
standig, dat is niet eigenzinnigmaar vasthoudende
niet onverpoosde kracht vasthoudende aan dc begin
selen, die den toets der eerlijkheid, opregtheid,
staatsburgerlijke vrijzinnigheid cn ernstig overleg kun
nen doorstaan. Wederstaat cn verijdelt alle pogingen
van wicn ook cn in welke vorm of kleed ook gehuld^
om u over tc halen tot eene keuzewelke gij in ge-
mocdc niet kunt goedkeuren. Geeft gqcii.geh.oor aan
de ilcijevjj, want -zij is leugen. Bekommert 11 niet
over bedreigingenwant d'c vrees voor schande zal
hare volvoering beletten. Laat u door geen eigen
baat behccrschen, want Zij brengt eenmaal bare eigene
straf aan. Hebt den moed u zelve te overwinnen
cn kiest uwen vijand zcll's zoo een onpartijdig onder
zoek u tot bet besluit moet brengendat ge in hem
ccncn waardigen volksvertegenwoordiger aan liet va
derland schenken zult.
Verlangen we veel van u? wij .vragen toch niets
meer dan dc pligt van u vordert, welke uwe betrek
king ti oplegt. Wacht u ook niet een rijke bclooniug
in (lc zelfvoldoening, in het voor iederdie wel denkt,
onschatbaar bewustzijn van pligtsvcrvulling? En ver
geet het niet (wc herhalen het), vergeet liet niet,
dat dc toekomst van bet vaderlandvan uwe naaste
betrekkingen van u zeiven daarvan kan cn vermoe
delijk ook zal afhangen!
SSÏ.
Er is meermalen en in Frankrijk zelfs met lof ge-
wag gemaakt van de. kalme cn bezadigde houding van
het Ncdcrlandsche. volk lc midden van de stormen,
die onderscheidene en daaronder naburige staten van
Europa teislciden, cn van eenc Grondwetsherziening
die op zich zelve bij andere volken reeds voldoende
zou geweest zijn 0111 ccncn hevigen schok cn vrecssc-
lijke stoornis tc weeg tc brengen. Is die lof verdiend?
Of moet dc oorzaak dier geprezene kalmte wclligt ge
zocht worden in laauwhcid cn traagheid? Wij hopen
het eersteja! zelfs, wij gelooven nog tc veel aan dc
soliditeit van het nationaal karakter om een oogenblik
slechts in te stemmen met hendie het laatste on
derstellen; en we durven ons vlcijen, dat we weldra
ons vertrouwen op eenc schitterende wijze zullen be
vestigd zien. Voorzeker beseft liet inccrendccl der
kiezers bet hooge gewigt hunner betrekking. Voorze
ker is dut meorcndeel met ons overtuigd dat belang
stelling, ijveren naauwgezethcid de eerste vcreischlen
zijn voor eene behoorlijke vervulling daarvan. En ge
wis hecl't dat mcorendocl ook den wil cn het voor
nemen om dien overeenkomstig tc handelen. Daardoor
zullen we nan de wereld het bewijs leverendat onze
kalmte werkelijk beraden, dat onze bonding metter
daad het resultaat van goede beginsels was. Doch
om daartoe te geraken is ook nog iets anders noodig
daartoe wordt nog gevorderd vereeniging cn zamen
werking van da goedgczindc.n.
Wclligt zijn er, die hiervoor terugdeinzen gedachtig
aan de 7.00 veel geruchts en zoo voel onhcils gewrocht
hebbende politieke vereenigingen in andere landen.
Maar vereeniging en zamenwerking op zich zelve en
vooral vereeniging en zamenwerking tot het goede is
niet te laken cn moet dan het goede nagelaten wor
den uit vrees voor misbruik? En waant ge, dat ge
door dc nalating van het goede het misbruik zult
verhoeden? Verre van dien. De kwalijkgezinden (en
helaas! waar zijn die niet?) zullen, als naar gewoon,
te, gecne middelen onbeproefd laten om bun oogmerk
te bereiken. Zij zullen zicb vcrecnigcn al mogt gij
het niet doenen zij zullen lc meer zamenspannen
naar mate het getal der genendie het goede voor
staan cn dus overwonnen moeten worden, grooter is.
Daarom juist moet gij tegen dien vijand, dien vijand
van liet vaderland cn van u 7,clvc, een bolwerk vormen
7.00 hecht en stevig mogelijk. Vereende kracht geeft
meer dan dubbele sterkte en de heehtstc band is die
tot het goede verbindt. Indien dus werkelijkgelijk wij
vertrouwende goedgezinde kiezers de meerderheid
uitmaken, dan kan hunne zegepraal niet twijfelach
tig zijn, mits zij handelen met gemeen overleg. Doen
zij dit echter niet, dulden zij een verducling hunner
krachten ofbcp.ilcn zij zicli hij afzonderlijke werking dan
kan het bijna niet anders ol' zij zullen hunne pogin
gen, hoe welgemeend cn prijzenswaardig ook, jam
merlijk zien verijdelen. Dit ligt in den aard der zaak
en is onder de bedoelde omstandigheden ecu onver
mijdelijk gevolg van art. 23 cn 24 van het \oorloopig
kiesreglement.
»Bij aldion voor het lidmaatschap der Tweede, ol'
het kandidaalschap der Eerste Kamer, niemand bij
de eerste stemming de volstrekte meerderheid (der uit-
gebragte stemmen) heeft erlangdwordt onmiddelijk
van iedere keuze een dubbeltal opgemaakt, beslaande
uit dc beide personen, die liet grootste aantal stem
men hebben verworven.
Tot dc op dc dubbeltallen gebragte personen be
paalt zich dc keuze der aanwezige kiesgeregiigden.
Gesteld nu, dat in een kiesdistrict zijn 500 kiezers,
waarom!er niet meer dan 100 kwalijk- ol'minder goed
gezinden, mannen van achteruitgang, enz. Nu vcr
ecnigcn zich deze in twee partijen en brengen hunne,
keuze uit op twee personen, die ieder p. ui. 50 stem
men hekomen. De overige 400 vereenigen zich niet,
cn het gevolg daarvan is, dat van de door hen ge
kozenen niemand dan ten hoogste 40 stemmen er
langd hecl't. Er zal dus een dubbeltal moeten opge
maakt worden van de twee uersigemelden en tot
deze zal zich de keuze der aanwezige kiesgcregtigden
moeten bepalen. Zij zullen alzoo iemand moeten kie
zen wicn zij niet alleen voorbijgingen, maar wiens be
noeming zij zelfs verderfelijk achten die niet slechts
met hunne politieke beginselen niet instemt, maar ze
bovendien opzettelijk zal dwarsboornen eri tegenwer
ken. Is hét niet van het hoogste belang; is liet niet
volstrekt noodig; vordert uwe vcrpligting niet met
den meestcn ernst en' nadruk, dat ge dusdanige ge
steldheid van zaken tracht te verhoeden
Doch men stelle zelfs (hetgeen wel lot de vrome
wenschen zal belmoren), dat niemand der kiezers van
een distriet tot (1c kwalijk- of minder goed gezinden
kan 'gerekend worden. Dan zal toch bij afzonderlijke
handeling cn hij gebreke van bctrc inlichting en ken
nis, de een den besten kiezen uit zijne nabijheid, of
schoon op ccnigen afstand een veel betere te vinden
wareeen aiulcr iemanddie hem op deze. ol' gene
wijze is aanbevolen, niettegenstaande die aanbeve
ling zelve op bckroinpenc kennis of oordeel steunde
een derde ccncn openlijken'camlidaat van cenigcn naam,
al zijn er ook onder dege.uen,' die .zich 'niet aanbrt-
ddEC
den, die verre weg dc voorkeur verdieocn^^nïé
en ander zal noodwendig ten gevolge hgbl^V
stemmen zeer verdeeld worden; dat er'ufi'ttsciren een:
herkiezing zal moeten plaats hebbenjcIjfdaEcr-alzoo
ten slotte eenc keuze gedaan wordt, Kl?e'véél
had kunnen en ook had moeien zijn. -
Daarom achten wc het ook volstrekt*
niet alleen de kiezers van elk hoofd- of
afzonderlijk zich aan elkander sluitenmaar ërTevcns
ecu gemeen overleg cn onderlinge zaïnemverkiyff-tot
stand komc lusschen die districten of kiezcnrferce^ii- -
gingen zelve. Op die wijze toch, is het
gemakkelijkst eenc volstrekte meerderheid ffcfWör-V'
krijgen, het geen om de opgegcvcnc rctlei^tifeW ,hi t-f
het algemeen, cn voor dc onderhicsdiotrtelcn sjï' het;,']'*
bijzonder wcnschclijk is; want, gebcmt djupidtydapi
zullen dc kiezers van dc 0)iderkiesdistrict&Jp/)lj)^2&'' v";
ten zorgen tegenwoordig te zijn bij het opöïyÖuJj^rA})''
stenibillelten in de hoofdplaats van het 11001VIkiiXrirS—
trict, hetgeen menigeen moeijelijk of ondoenlijk zou
zijn en het doel van de aanwijzing van onderkiesdis
tricten gvootcndccls zou doen missen qf de tweede
cn beslissende stemming geheel moeien overlaten aan
degenendie ter gemelde boofdplaatsc hun verblijf
hebben en bij bet openen der biiletlcn aanwezig zijn
gebleven, eene handelwijze, die aan de stemming der
ccrstgcmelden veel van haar gewigt zou ontnemen.
Met bijzonder genoegen zagen we na bet vorenstaande
geschreven te hebbendat dc noodzakelijkheid van
vereeniging algemeen schijnt gevoeld te worden.
Zwolle heefteen zeer navolgenswaardig voorbeeld gege
ven, doch liefst zouden we voor ons kiesdistrict al
thans eene cenigzins andere handelwijze gevolgd zien.
Zoo wc ons niet bedriegen zou liet doelmatigst zijn
dat de goedgezinde kiezers van het hoofddistrict, zoo
wel als van eik ar.dcr kiesdistrict in daartoe gehou-
dene bijeenkomsten eene commissie uit hun midden
benoemden van drie of ten hoogste zes leden, aan wie
werd opgedragen cii binnen een bepaalden tijd, na
overleg met (1e gelijksoortige commissie» van hetzelf
de district en na het v.jreischtc onderzoek een voor-
dragt te doen aan huinie committenten van drie can
didate» voor het lidmaatschap der Tweede Kamer
cn van vier voor (lat van de Eerste; dat uit ieder
dier voordragten eenc keuze werd gedaan hij vol
strekte meerderheid van stemmencn dat de namen
der alzoo gekozenen door ieder, die aan die voorbe
reidende vergaderingen deel had genomenwerd in
gevuld in de stembilletten voor de eigenlijke verkie
zingen.
Gaarne geven wij dit voorstel voor beter, want
geeno dwaze voorliefde voor eigene inzigtcn, maar
bevordering naar ons vermogen van het algemeen
welzijn is onze drijfveer. En wie iets beters wete,
aarzclc niet het voor tc dragen, want zijn pligt, een
heilige pligt vordert het gebiedend.
SCHIEDAM, 3 November 1818,
Heden heeft alhier (le plegtige afkondiging van (b»
Nieuwe Grondwet plaats gehad, reeds vroegtijdig
wapperden de vlaggen van de torens, de openbare
gebouwen van (le buizen der leden van het Stedelijk
Bestuur en andere Ingezetenen der Stad. Ten half"
twaalf ure werden de "klokken geluid tot dat ten
twaalf ure de Grondwet van dc voorpui van'het raad
huis werd afgekondigd, oogenblikkelijk daarna wer
den op het carrillon dc Volksliederen gespeeld.
Met verwijzing naar het ingezonden s1' Kt
Nummer voorkomende kunnen wij met zcki w?id vi -
melden, dat onze Burgemeester de Ilccr S. R N- .w
zich als Kandidaat gesteld heeft voor hetLitlnwouscluip
der Tweede Kamer van wege het 11Hoofd-Kie»di»triV.,
Hoofdplaats Schiedam, ten gevolge hiervftn zal liet
Voorzitterschap der Kiesvergadcring worden waarge
nomen door den Heer C A. van BoTes Wethouder
dezer Stad.
De Iviesv ergad"rïng in dit llool'ddislrict z.al plaats
hebben op den 30 November c k en die in de On
der-Kiesdistricten op den 29 of vroegere dagen
Wij vermennen onzen lezers geen,1 ondiciH. le
doen met hen opmerkzaam te maken op de voorbij
gang van de planeet Mereuritia over de zonneschijf
welke zal plaats hebben op aanstaanden Donderdag
ilen 9 dezer des morgens ten elf ure 22 min. al.
wanneer de planeet zigthaar zal worden <tp HO gr a
den vail zone toppunt, aan de oostzijde van den ram'
der Zon. het midden van den voorbijgang des na
middags ten 2 ure 3 minuten, t ei wijt bet einde dat
teil -1 ure 43 minuten plaats heeft, hier niet zal kun
nen worden waargenomen aangezien de Zou reed,
ten 4 ure 13 minuien ondergaat.
De springvloeden na de volle man"» van 11 No
vember en 10 December aanstaande kunnen hij
harde westelijke winden eene aatimeikehjke hoogte
aan onze kusten bereiken
Wij vernemen van goedrrbsml dat op Zatur-
dag den tl. dezer, te Delft door de 1 icdci'lafel van
die' Stad en die van N Gnivenhage Rottcidam cu
Schiedam, een Vocaal Concert zal gegeven worden
ten voordode der urmen abtiar, cn dat al de Leden
der Sehiedamseiie Licdcrtnlc! daaraan hunne mede
werking deuken te vcrlceucu. Wij juichen tiet edele
doel der zangers van harte toe, maar nicencn den
wensch - tc mogen uitdrukken dat dc Sehiedamseiie
Licdcctnfel (les noods in vereeniging met zoodanige
andere gezelschappen als nuttig zoude geacht "wordan
