HOOFDSTUK VIII. HOOFDSTUK X. Uct getal manschappen voor het contingent ingelijfdbe droeg 3dio weten Vrijwilligers zonder loting 1 Lotclingcu.28 Nommerverwisselaars 3 Plaatsvervangers2 te zamen 34 man. Schutterij. Do Schutterij bevindt zich in goede orde. Uit de dienst derzolve zijnop hun verzoekeervol ont slagen, do Kapitein B, Visser en de lstoLuitenants J.Wen- neker en G. J. M, van der Hoeven" terwijl bij dezelve zijn aangesteld de 2de Luitenants Mr. IV". J. J. No let, Mr.A.J. Beukers en M. F. J. Cool, en tot Officier van Gezondheid Sde klasse Dr. L. J. DelBaerë. Do wapenen eri het ledergoed, bij de Dienstdoende Schut terij in gebruik, zijn 'sRijks eigendomde eerste zijn in eenen goeden staat, doch met opzigt tot het ledergoedmoet men herhalen, wat reeds vroeger is opgemerktdat het dermate oud en slecht is, dat het schier niet meer te herstellen ol in bruikbaren staat te brengen is. Eene aangewende poging om het aanwezige audo ledergoed van wege het Rijk door nieuw te doen vervangen, is misluktzijndo te dien aanzien bij hot Departement van Oorlog het beginsel aangenomen, dat ophot Rijk alleen de verpligting rust tot do eerste verschaffing van het ledergoed, zonder dat hetzelve tot het onderhoud daarvan of tot het verstrekken van nieuw gehouden is. Buiten en behalve de bij de wet voorgeschroveno wapen oefeningen gedurende de zomermaanden bestaat er ook voor de onderofficieren en korporaals gelegenheid om zich, op ge zette tijdstippen, gedurende den winter, in de theorie van den wapenhandel te oefenen en te bekwamen van welke ge legenheid door sommigen ijverig gebruik gemaakt wordt. Do geheelo sterkte van de Schutterij in de gemeente is 'Actief222 Reserve222 te zamen 444 man. De sterkte van den Isten Ban der Schutterij is Officieren11 Onderofficieren13 Korporaals17 Tamboers'7 Schutters Active222 Reserve1SÜ te zamen 450 man. KERKELIJKE ZAK ES. n<iilëdiciisti|;e (■eziiulteu. De nnvolgenders kerkgemeenten zijn alhier aanwezig A. Eene Nederduilscho Hervormde Gemeenlo met vier Predikanten. B. Eene lloomsch-Catholijke Gemeente, metéén Pastoor cn drie Kapellanen. C. Eene Evangelisek-Lutherscke Gemeente, met één Predikant. D. Eene Roomsch-Katholijko Gemeente van de Bisschop pelijke Clorezy ,mot één Pastoor. E. Eene Christelijke Afgescheidene Gemeente, metéén Predikant. F. Eene Nederduitscho Israëlitische Gemeente, met dén Leernar. Met opzigt tot de Sub Littn. B vermeldeRoomsch-Catho- lyke Gemeente wordt opgemerkt datdoor Zijne Majesteit, bij besluit van den 29 Januarij 1853. no. G2toestemming is verleend tot het splitsen derzelve in twee Statiën of zelfstan dige kerkgemeentende Pastoor van deze tweede Statie be reids benoemd en aangesteld zijnde; en voorshands eeno noodkerk voor dezelve in geree^^eid gebragt wordende, zal deze nieuwe gemeente zich eerlang voorgoed kunnen vestigen. Giften en heraten. Men draagt geen kennis van giften of legatenin don loop van het vorige jaar voor godsdienstige doeleinden verleend, HOOFDSTUK IX. ONDERWIJSKUNSTEN EN WETENSCHAPPEN. lager Ontlertrijs. Do natemoldcn Scholen voor lager onderwijs zijn alhier aanwezig, als: A. Vier openbare scholenzijnde De eerste of groote Stadsarmschool met 429 jongens en 33G meisjes te zomen 7G5 leerlingen. De tweede Stadsarmschool. met 150 jongens en 144 meisjes te zamen 294 leerlingen. Do Stads Nederduitsche-Franscho-Engelsche-on lloog- duitsehe-school van den Heer J. Jonker, met 29 jongens. Do Stads Ncdcrduitsche-Franscho-Engolsche-en Hoog- duitsche kostschool voor jonge jufvrouwonvan Mejufvrouw C. J. A. ÏIartz, mot 46 meisjes. B. Eeno bijzondere school der lsteklasse, van den Heer W. L. ComÉ, met 33 jongens. C. Drie bijzondere scholen der 2de klasse, te wetenvan den Hoer K. Sijdieuiians mot 50 jongens en 32 meisjes, te zamen 82 leerlingen. ,Van don Heer J. van der Hoeven Mz., met 122 jongens cn 47 meisjes, te zamen 189 leerlingen. worden, zoo komt daardoor do afzonderlijke opgave van het getal leerlingen op 15 Januarij cn op 15 Julij to vervallen. liet getal der kindoren die kosteloos onderwijs ontvangen bedraagt: 579 jongens 480 meisjes te zamen 1059 leerlingen. Hieronder zijn evenwel begrepen: 239 jongons 178 meisjes te zamen 417 leerlingen op de Stads-tusschonsckool, zijnde cone afdeelingvnn do eerste of groote Stads-nvmscliool, alwaar aan kinderen van niet geheel behoeftige oudcr3, tegen een gering schoolgeld van 15 cents per week, onderwijs wordt gegeven. liet getal der onderwijzers bedraagt, 28, waarvan van don lsten rang 1 2<h"> 10 3l!en 13 )i 4''cn 4 to zamen 28 onderwijzers. 'Het getal onderwijzeressen bedraagt 3, waarvan Hoofdonderwijzeres1 Hulpondcrwijzcrcssen of Secondantes 2 te zamen 3 onderwijzeressen. Het onderwijs op al de scholen is goed en doelmatig ingc- rigt; do schoollocalen on onderwijzorswoningon verkeoren over het algemeen in eenen goeden staat. Behalve do aan zienlijke uitbreiding, gegeven nan de tweede Stads-arm- scliool in liet Blaauwhuis, waarvan bereids hiervoren gewaagd is, hebben er in hot verledenc jaar geen aanbouw vernieuwing of verbeteringen van schoollocalen plaats gehad. Do subsidiün van wege do gemeente voor liet lagar onder wijs verstrekt, mot inbegrip der kosten van onderhoud dor schoollocalen, onderwijzerswoningen en schoolmeubolen hebben de som van 10G76,2G bedragen. De bijzondere school der l»'o klasse, sub litt. B, hiervo ren vermeldwordt bekostigd door eonige ingezetenon be boerende tot do Roomsch-Catholijke gezindte; van het bedrag dor daartoe verstrekte gelden draagt men geen kennis. Andoro subsidiün, 'tzij aan kerkelijke,'t zij aan particu liere instellingen, worden zoo ver bekend is, niet verleend. De scholen van bijzonderon aard en strekking alhier aan wezig zijn Eene Bewaarschoolopgerigt door liot alhier gevestigde Departement der MaatschappijTot Nut van 'l Algemeen mot 79 jongens en 72 meisjes te zamen 151 leerlingen. Van den Heer J. J. van Gerpsuji met 49 jongens cn 14 meisjes te zamen 63 leerlingen. Vermits alle deze scholen zonder uitzondering zoowel des jvinters als des zomers geregeld door do leerlingen bezocht Eeno Hcrhalingschool, in den jare 1851 door do zorg van do Plaatselijke Schoolcommissie opgerigt, met 22 jongens en 7 meisjes te zamen 29 leerlingen. Eene Zondagschool, zijnde een uitvloeisol van do alhier ge vestigde afdcclingdes Nederlandsehen Bybelgenootsclmps, met 20 mannon en 40 vrouwen te zamen 60 leerlingen. Eene Zangschoolopgorlgtdoör het reeds vermelde Depar tement Schiedam der MaatschappijTot Nut van 't Algemeen met 17 jongens en 47 meisjes te zamen 61 leerlingen. De staat van het onderwijs op deze scholen is zeer goed, Scliooloiiilernijzers-gezelscbaii, liet alhier sedert het jaar 1822 gevestigde Onderwijzers gezelschap onder de zinspreuk: Oefening en Uitspanning, gaat steeds voort op den weg ter bekwaming en opleiding van onderwijzers. Dit gezelschap is ook als zoodanig van Rijks wege erkend cn geniet eeno Rijks-toelage vuny 20's jaars. Het telde in het verledeno jaar één buitengewoon en zeven werkende leden, latijnsche gchool. Aan de alhier bestaande Latijnsche School waren tweo onderwijzers werkzaamde Ileoren Mr. G. G. Brillenijurg, Philosopbiae Tlieorcticae Magister, Littcrarum Humanio- rum et,JurisUtriusquo Doctor, alsrector, en J. Rodi, als Onderwijzer in do wiskunde; de laatste evenwel slechts ge- durendo een gedeelte van het jaar, zijnde hij, in de maand September j.l.op zijn verzoek wegens zwakke gezondheid uit zijnen post eervol ontslagen. Tot dus vorro is zijne plaat3 niet kunnen vervuld worden uithoofde van gemis aan do vereisehte bekwaamheid dergonen die naar de opengoval- lenc betrekking dongen. liet getal leerlingen op deze school bedroeg volgens do laatstelijk gedane opgaaf, namelijk, op den 15 Januarij 11, 11, te weten: In de eerste klasse4 tweede klasse 2 derde klasse2 vierde klasse vijfde klasse zesde klasse te zamon 11 leerlingen. Do staat van hot ondorwijs is, do veelvuldigheiden ver scheidenheid der vakkenwaarover het loopt, en het gering getal onderwijzers in aanmerking genomen allezins bevre digend to noemen. Dio van hot School locaal, het Rectorshuis, het materieel en de hulpmiddelen is voldoende te achten. Einusies» en »'etesaseSjaa»j»en. De alhier aanwozigo maatschappijengenootschappen cn voroenigingen ter bevordering van kunsten en wetenschap pen zijn; Do vereeniging, genaamd: Musis Sacrum, die zich de bevordering van de kunsten en wctonschappen in het alge meen ton dool heelt gesteld en in eigendom bezit het gebouw van denzelfden naam, dienende tot het houden van openbare letter- en natuurkundige voorlezingen het geven van con certen, tooneelvoorstellingen en dergolijken. liot genootschap, genaamd: Physica, dat zich mot do beoefening dor natuuikundigc wetenschappen onkdig houdt. Een Departement of Afdeeling der Maatschappij: Tot Nut van ]t Algemeen, "Een Muzykgezelschaponder do zinspreukOiievccnstm- minff uil Kunstgevoel Eene Liedertafol. Een Ilannonicgczolschap, genaamd: Apollo. Eene Zangvcreoniging, genaamd: Euterpe. - Eon Pi-otestnntsch Godsdienstig Zanggozolschaponder do zinspreukGodsdienstzin en Kunstgevoel. Eene Slads-teekcnschoolalwaar onderwijs in do hand en bouwtcekonkundo gegeven wordtdeels togen betaling van eeno gcringo jaarlijkscho bijdrage door do leerlingen, deels geheel kosteloos. Deze invigting verkeert in oenen zeer bloeijondon staat en is in den laatslen tijd dei mate uitge breid on verbeterd, dat het Gemeentebestuur, op het daar toe gedane verzoek van de Directie der schooler gerccdoiijlc in toegestemd heeft om de van stadswege verleend wordende subsidie tot ondersteuning der invigting, vroeger ƒ1000 's jaars bedragende, met de helft te vermeerderen en dus op 1500 's jaars vast te stellen. Do Muzyhschoolonder de leiding en het bestuur van don lieer W. nuxsciiENRUiJ'rnn van Botterdam, waarvan in hot vorige verslag gewag gemaakt werd, is in hot verledeno jaar, door gebrek aan deelnoming, opgeheven geworden. Buiten eeno nog eerst kortelings daargestelde en zich langzamerhand uitbreidende particuliere verzameling van schilderstukken van levende meesterszijn hier gocno ver zamelingen van schilder en beeldhouwkunst, noeh van oudheidkunde, munten, enz. liet lnervorcn vermelde genootschap: Physicais in hot bezit van de voornaamste bij hetzelve benoodigdo natuur- cn scheikundige instrumenten cn voorwerpen. Tentoonst.van kunstvoov werpen hebben niet plaats gehad. De volks-leesbibliothcekbehoorendo aan hot Departe ment der Maatschappij: Tot Nut van 't Algemeen cn eeno Protastantsche Leesinrigtinghoofdzakelijk bestemd voor do burgerklasse, zijn do eonige openbave boekverzamelingen alhier voorhanden. ARMWEZEN. DFoestmitl van bet Armwezen. De toestond van het armwezen over het algemeen mag gunstig genoemd worden; een gevolg hiervan is geweest dat de in het verledenc jaar van Stadswege verleende subsidiün, ten behoeve van het algemeen Armbestuur en sommige in stellingen van liefdadigheid aanzienlijk minder bedragen hebben dan het jaar to voron on vroeger. liet valt niet te ontkennen dat de steeds toencmondo uit breiding van handel en scheepvaart binnen dezestad, gevoegd bij eeno doorgaande levendigheid cn druk vertier in onder scheidene takken van nijverheid cn liet vermeerdoren van hot aantal labrijken en trafijkon.als hoofdoorzaken van dien moer gunstigen toestand moeten worden aangemerkt. Zijdelings hebben daartoo ook medegewerkt de matige prijzen van do eerste levensbehoeften cn het zich niet voordoen van kwaad aardige en algemeen heerscliendc ziekten. Buitongowone middelen tot leniging cn vermindering dor armoede zijn niet aangewend; de gewone middelen, daartoe het gemeentebestuur ton dienste staande, als daar zijn het aan moedigen cn bevorderen van allo nuttige ondernemingen in bet vak van handel on nijverheid, inzonderheid het zooveel mogelijk verspreiden van verlichting en beschaving onderdo mindere volksklasse, door bepaaldelijk het ondorwijs op de Stadsarm- en tusschenscholen meer on inceruitto breiden en voor een ieder toegankelijk te stellen, dio zicit uit eigene middelen hot zoo noodige ondorwijs niet verschaffen kan, wer den ailezir.s ter harte genomen on in toepassing gebragt; waar van onder anderen het belangrijk verhoogen der subsidie,ton dienste van het onderwijs op de genoemde armscholen in het vorledene jaar verstrekt, ten bewijze strekken kan. Do middelen, dio vorder tot verbetering van don staat van liet armwezen zouden kunnen worden in het werk gesteld, maken steeds eon pun t van de moest ernstige overweging voor het gemeentebestuur uit; vermits deze evenwel in een nanuw verband staan met do grondslagen en beginselen, waarop de eerlang to gemoot gezien wordende nieuwe ai menwet zal rus ton, acht men het minder geraden, on is men or trouwens ook nog niet too kunnen geraken om deswogens nu reeds een be paald voorstel of opgaaf te doen. Instellingen van woldntligheid. Het bedrag der ontvangsten en uitgaven van alle instellin t gen van weldadigheid in do gemeente te zamon, (doch voor clko, bij hot laatst door do Regering uitgebragt verslag over het armwezen aangenomen Hoofdsoort van Instellingen af zonderlijk) was, voor zoo ver zulks uit dc ontvangene opgavoa is af te leiden, die alles behalve volledig zijn: Voor do Eerste Hoofdsoort (Tabel 114) zijndo do in stellingen strekkende ten behoeve ol' tot het verzorgen der armenook door werk cn onderwijs: Ontvangstƒ66867.38 Uitgaafƒ79321.10 Voor de Tweede IIoofdsoort[Tabo\ 1519)zijnde de instel lingen, welke het voorkomen van armoede ten dool hebben; Ontvangstƒ177971.70 Uitgaafƒ178592.51 Deze hoofdsoorten, gesplitst op gelijke wijze, als ten aan zien van al do instellingen in het Rijk plaats heeft, in den tekst van het laatste verslag der Regering, geelt zulks voor de verschillende onderdooien, als volgt: Jste Hoofdsoort. Tabel I. Besturen voor huiszittende armen: Ontvangst27101,27 Uitgaaf- 37393,24 Van do op dezeiabel voorkomende administr.ontbreken Van het Diakonie-armbcstuur der Evangolisch-Lutlier- schegnmoente, allo opgaven. Van het Diaconie-armbestuur der Ncderduitsche Her vormde gemeente, do door hetzelve gedane ontvangsten. Van het Armbestuur der Nederduitscho Israëlitische «o- mcentc, alle opgaven. Tabel 2. Genootschappen, die onderstand verkenen aan schamele armen, Ontvangst2719,61 Uitgaaf- 2617,63 Van hot in deze tabel voorkomende genootschap Dorcas ontbreken allo opgaven. Tabel 3. Commission of vcreenigingen,die gedurende den win. ter uitdcelingen doen van levensmiddelen cn brandstoffen; Ontvangst 1 Uitgaaf /Töo9,3o

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1853 | | pagina 6