S5ST105l5-oc-
SST.
11
HOOFDSTUK XL
HOOFDSTUK XH
HOOFDSTUK XHI.
Tabel 4. Genootschappen tot hel verkenen van onderstand
aan behoeftige Kraamvrouwen,
Deze zijn alhier niet aanwezig.
Tabel 5. Godshuizen, met uitzondering van Gast- of Zie
kenhuizen
Ontvangstf 200-11,17,
UitgaafMl 12,9 5.
Van do in deze tabel voorkomende Weeshuizen der Her
vormden en der Roomseli Cutholijken ontbreken de opgaven
hieromtrent.
Tabel 6. Gestichtenuitsluitend bestemd voor Zieken en
Gewonden. OntvangstI
Uitgaat
Tabel 7. Armenscholen
Tabel 8. Bijzondere Scholen
Van do in deze tabel alleen voorkomende Zondagschool
ontbreekt de opgaaf hieromtrent.
Tabel 9. Werkschoten
Deze bestaan alhier niet.
Tabel 10. Gestichten voor Doofstommen
Dozo bestaan alhier niet.
i Tabel 11. Gesticht voor Blinden:
Dost nat alhier niet.
Tabel 12. Werkplaatsen van Liefdadigheid
Ontvangst1500.
Uitgaaf- 4G05.
Do ontvangst hier bedoeld is do van stadswege vcrlccndo
subsidie; de uitgaven zijn do arboidsloonen voor het hekelen,
weven en spinnen, aan de belioeftigen uitbetaald doordo
Bestuurders derinrigting, voor wier eigen rekening do zaken
gedreven worden.
Tabel 10 en 14. Koloniëngevestigd door da Maatschappij
van Weldadigheid.-
Is niet van toepassing.
2de Hoofdsoort.
Tabel 13 en 1G. Banken van Leening.
OntvangstJ 44983,44.
Uitgaaf- 44700,90.
Tabel 17. Zieken- en Begrafemsbusscn
Ontvangstf 442,45.
Uitgaaf- 1315,80.
Van de elf alhier aanwezige zieken- en bognifenisbtissen
is slechts door édnc volledigoopgaafgedaan.door ecne andere,
alleen van de gedane uitgaven terwijl van de negen overige
allo opgaven ontbreken.
Tabel 18, Spaarbanken
Tabel 19. Spaarkassen
De ze bestaan alhier niet.
Voorts valt omtrent die instellingen nog te vermelden
A. Dut op don 1 Januarij en den 31 December 1852 aan
wezig waren van die voorkomende
T gesubsidieerde 1
In label 1
t ongesubsidieerde 4
ie zumen 5
2ongesubsidieerde 2
3gesubsidieerde 1
1gecne,
f gesubsidieerde 1
ongesubsidieerde 4
tc zamen 5
Ggesubsidieerde 1
7gesubsidieerde 2
8ongesubsidieerde 1
0gecne™
>i 10
12gesubsidieerde 1
13 en 14 gcenc.
15 en 16 ongesubsidieerde 1
17ongesnbsidioerdo 11
18ongesubsidieerde 1
19geene.
In den loop des jaars zijn geene nieuwe instellingen opgo-
rigt of bestaande opgeheven alleen wordt opgemerkttot
toelichting van het bestaande versciiil met do opgaaf van bet
vorige jaar, dat, opzigtens ddno der instellingen,voorkomende
in Tabel 5 hoezeer reeds vroeger opgerigtover 1852 voor
het eerst do verlangde opgaven en inlichtingen zijn verstrekt,
B, Dat bet getal der personendie gedurende hot gehoele
jaar en in den loop des jaars slechts tijdelijk door elke soort
van instellingen zijn bedeeld, verpleegd ol'op eenigc andere
wijze in de weldadige werking der instellingen liobbcn ge
deeld of daartoe hunne toevlugt hebben genotnonover het
algemeen zeer onvolledig is opgegeven.
Uit die opgave blijkt dat dit getnt was
"Voor de instellingen voorkomende
In Tabel 12100 personen.
"Von twee instellingenop deze Tabel vermeldontbreek'
do opgaaf deswegens.
In Tabel 2 555 personen.
Ook op deze Tabel komt éc'no instelling voor, welker
opgaaf ontbreekt.
In Tabel 3 772 huisgezinnen.
4See"e-
5197 personen.
Van ééne instelling, op dezo Tabel vermeldontbreekt do
opgaaf. In Tabel G 107 personen.
7 1059 kinderen.
854 personen.
9g°onc'
10geene.
uSecn0'
„1280 personen.
13 en 14 geonc.
la on 1G ontbreekt allo opgaaf cn is hoogst
mooijclijk op te geven.
In Tabel 1756 personen.
Van negen dezer instellingen ontbreken allo opgaven.
In Tabel 18G82 personen.
- 19 geene.
Tot bijzondere opmerkingen hebben de loop der omstan
digheden cn do staat der voornoemde instellingen niet geleid.
C. Met opzigt eindelijk tot de vraag, gedaan bij 1 der
Nota, gevoegd bij do circulaire van 11 December 1852,
A, no. 10406ii lste Afd.[Prov. Blad n". 145), welkoin-
vloed namelijk de toepassing der wet van den 13 Augustus
1849 [Staatsblad n°. 39) heeft gehad op do bedelarij cn land-
loopcrij kan worden gemeld dat die invloed allezinsgunstig
ia geweest, dewijl sedert do in werking brenging der
bedoelde wet, geene zoogenaamde passanten zich liij bet al
gemeen armbestuur meer aangemeld bobben en do onder
steuning of verpleging, met betrekking tot de toegclatene
vreemdelingen zich hoeft bepaald tot enkele gevallen van
dezulken, die door ziekte tijdelijk verhinderd werden in
hunne behoefte te voorzien.
GEIIEESUE POT.ICIE.
ffi|ienbnre veiligheid.
Do gemeente Policie verkeert in eenen goeden toestand;
baar personeel bestaat uit
Ben Commissaris;
Een Inspecteur;
Vier Agenten der 1ste klasse;
Vier Agenten der 2'le klasse;
Zestig Agenten der 3'le, klasse;
Tien Agenten der 4klasse, en
Een Veld- of Boschwachtcr.
Do Agenten der 3<k klasse zijn moer bepaald voor de
nachtdienst bestemd en die der 4de klasse doen alleen dienst
ingeval van verhindering of ontstentenis van Agenten der
34e klasso.
Behalve do ontzetting van hunnen post, in de maand
Junij 11. van twee Agenten der 2de klasse, die zich aan ver
regaand wangedrag hadden schuldig gemaakt en eenigo
mutation onder do Agenten der 3<lc en 4de klasse, ten gevolge
van verzocht ontslag als awlerzinshebben in dit personeel
ten verlcdenen jare, geene veranderingen plaats gehad.
Men is over de wijze, waarop de dienaren der Policie en
de Veldwachter hunne dienst verrigten, allezins tevreden.
Marechaussees zijn in de laatste jaren binnen deze ge
meente niet gestationneord geweest.
De gemeente is in het bezit van zeven grooto brandspuiten,
welke zich in do boste orde bevinden.
De gcafFectcerdcn aan dezelve worden op gezette tijdstip
pen in de behandeling dor spuiten geoefend.
Buiten cn behalve de genoemde brandspuitenwaaronder
sommige dubbele of perspompen zijn, bevinden er zich nog
zoogenaamde handbrandspuiten in bot gebouw van do Koop
mansbeurs en op het Raadhuis.
Er hebben ten verlcdenen jare geene branden in de ge
meente plaats gehad.
Aan bet voornemen om do bestaande straatverlichting
door middel van olie, welke over het algemeen minder vol
doende geacht wordt, te doen vervangen door gazlichtis
nog geen uitvoering kunnen gegeven wordenuithoofde van
de vele en niet ongegronde bezwaren van loealen aardwel
ke zichten dezo voordoen. Do meest mogelijke omzigügheid
bij het vaststellen der voorwaarden en nopens do wijze waar
op dusdanige gazvcrlichting tot stand zoude komen, wordt
gebiedend gevorderd, zoowol uit bet oogpunt der openbare
veiligheid in eene stad als deze waar-in zich een overgroot
aantal fabrijkenen trufijken bevindt, dieals'twaroopgevuld
zijn met ligt ontvlambare brandstoffen, als vooral ook in het
belang der fnbrijknntcn zelve, die zich aan geene geringe
schade zouden blootgesteld zienwanneer onverhoopt het
voor lu;n lubricant zoo onmisbaar zuiver water uit de havens
cn grachten, door do onreine bcstanddeelen of afwerpselen
van het tc vervaardigen gaz bezoedeld werd.
Aan eoue Commissie uit liet Gemeentebestuur is intus-
schen opgedragen om, in overleg met oenen bekwamen
deskundige, do zaak grondig te onderzooken en alle die
maatregelen van voorzorg ten dezo te beramen als welke
door do wetenschap en do ervaring aan do hand gegeven
mogton worden.
Men beeft in liet verlodene jaar geene ongelukken of ram
pen die openbare melding verdienente betreuren gehad.
Men draagtovonmin kennis van daden van betoonden moed
cn zelfopoffering ot van belooningen, deswegens verleend,
lüitis van lieuarins.
In het Kantonnale Huis van bewaring alhier zijn gedu
rende bet verlodene jaar, bij afwisseling, 34 gevangenen
aanwezig geweestto weten32 mannen en 2 vrouwen.
Op denüi December van dat jaar werd er geen gevangene
in dat huis verpleegd.
In het pcvsoncel van het Collogio van toezigt over die in-
rigting heeft geene verandering plaats gehad, evenmin als
in het personeelbelast mot bet opzigt .over de gevangenen.
De voeding, de gezondheidstoestand en het gedrag der
gevangenen liet niets to wenschen over; door dozen wordt
o O
echter geen werk verrigt.
Da gezamelijke kosten van onderhoud van het gebouw het
mobilair en do gevangenen, en die van tcezigt on bewaking
hebben eene som van22G,47'4i bedragen.
IASDBOÖW.
I/niul> cn 'l'giinliotiw, Houttccltenz.
Vroeger is reeds opgemerkt dat de Landüodendio onder
deze Gemeente wonen, slechts weinige in getal zijn: deze hou
den zich uitsluitend racthet mester, van veo en de melkorij op
eigenlijk gezegde bouwlieden worden hier niet gevonden.
Van den invoer van vreemde gewassen en werktuigen of toe
passing van niouweuitvindingenkandusgeonsprakezijn.
Misgewas en verlies van oogsten door onwedor, hagel,
vorst of overstroomingen heeft men niet tc betreuren gehad.
Men heeft, niet vernomen van nadeelen door schadelijk ge-
dierto tcwccggcbragt of van ziekte der gewassennopens de
longziekte onder bet vee is biervoren reeds aangemerkt; dat
dezelve nog steeds voortduurt, doch dat geonerlei aangifte
deswegens moor geschiedt.
Do waarde der landerijenonder dezo Gemeente gelogen
wordt geschat
in koop op ƒ1300 tot 1800-per bunder,
in huur op 80-
Do afdeeling RotterdamSchiedam en omstreken van de
Ilollandscho Maatschappij van Landbouw telt onder hare
leden 88 ingezetenon dezer Gemeente, welk getal sedert het
vorige jaar met 28 vormcorderd is.
Die afdeeling hield op den 7 Julij 1852 op een stuk weiland
in de onmiddclijkc nabijheid van deze Gemeenteeen wed
strijd van Grasmaajerswaaraan 20 strijders deel namen.
Op den 13 Oetoberdaaraanvolgende werd van wege de
zelve ir. het Frankcland dezer Stad eene luisterrijke Hard
draverij gehouden, waarop zich een negental paarden, van
zessen klaar hebben laten vindenzijnde de eerste prijs of
premiebestaande in een fraai stuk zilverwerkter waarde
van 200 bij die gelegenheid door do Stad vereerd.
Op dien zelfden dag was ook een wedstrijd van greppe
laars uitgeschrevendie evenwel geen voortgang heeft kun
nen hebbendoordien het daartoe bestemde weiland ten
gevolge van den veelvuldig gevallen regen destijds geheel
dras stond.
Men mag het cr voor houden dat die veroenigingeenen
gunstigon invloed uitoefent, zoowel door het opwekken van
belangstelling in den Landbouw, die voorname bron van
ons volksbestaan, bij niet landbouwenden, als door het
krachtig bevorderen der belangen van dien Landbouw zelve.
Tentoonstellingen vnn vee of veldgewassen hebben ten
verledcnen jare geen plaats gehad.
Onder degemeento worden 1G7 bunders wei- en hooiland
aangetroffen: van deze werden, in 1852, 7G bunders tot hooi
land gebezigd, welke hebben opgebragt ongeveer 2800 Ned.
11' per bunder of in bet geheel 211375 Ned. ffi.
\Vat den tuinbouw betreit, vindt men in do gemeente een
drietal tuinen van geringeuitgestrektheid, aangelegd tot war-
moesierderijen, waaromtrent niets belangrijks ie melden valt.
bloemisterij wordt bier niet aangetroffen, evenmin als
boom gaarder en boomkweekerijen.
De houtteolt is niet onvoordcelig geweest, en heeft be
staan in; 16 bunders Wilgen.
7 bunders, 46 roeden Eisen.
GO roeden 20 ellen Essen
Onverdeelde marken of gemeentegronden zijnnïerniot.
Ook lean er, ten gevolge van de plaatselijke gesteldheid
geen sprake zijn van duinbeplantingen, afzandcrijen of zand
verstuivingen,
buiten en behalve de ten verlcdenen jare reeds vermelde
cn destjjds nangevangene ontginning ecner uitgestrektheid
van 19 bunders, 7 roeden, 35 ellen woeste gronden, op eene
plaat in de rivierdc Maas, onder deze Gemeente, door ,J. Ne-
dert.oi'c. s. ondernomen cn welke onlangs voltooid is,hebben
er geene andere ontginningen plaats gehad.
Veestapel.
De veestapel is nog steeds zeer uitgebreid en in vergelij
king met liet vorige jaar niet verminderd.
blijkens den uitslag der laatstelijk deswegens in de maand
December jl.gedane telling,waren in degemeento aunwezi":
HengstenKalveren
Ruinen71 Ezels. 2
Mei i ï"367 Muilezels
"Veuluu»1 Schapen74
Stieren Houders v. Scliaapskudd.
Trekossen"Varkens10
Siagtossen22G Bokken5
Kooijen396 Geiten13
IMiiimvee.
liet Pluimvee bestond uit:
Kippen1173 Ganzen3
Kalkoenen25 Duiven278
Eenden 18
bijenteelt is liier niet.
De opgaven omtrent de middenprijzen en de anngebrngto
hooveelheden veld- cn tuinvruchten, ooft, botoren kaas, hout
en schors kunnen niet gedaan worden, omdat voor deze voor
werpen geene bepaalde marktdagen gehouden worden en liet
onderzoek deswegens, met opzigt tot de dagelijks aangevoerd
wordende hoeveelheden, hoogst moeijelijk en zeer kostbaar
zoude worden,
TEUVIiEN'IN'GJAGT E.V VJSSCIIEKIJ,
Veri'ccning.
Geene verveeningen hebben onder deze gemcenio plaats
gevonden,
«Sngt.
liet jagtvcld is, even als in het vorige jaar niet gunsrig
geweest, daar er weinig wild was en bet weinige dal cr was
buitendien nog meerendcels werd weggestroopt.
Grofwild is hier niet aanwezig. Hot kleine wild bepaalt
zich tot hazen in gering geial aanwezig, en enkele patrij
zen, bier eigenlijk niet te liuis bohoorende, en meestal
beslaande uit liet een of ander koppel uitbot Overmaassclio
verjaagd.
Vinken zijn er veel gevangen.
Van liet overige kleine wild, nis faisantcn, korhoenders,
boutsnippen, kwartels, lijsters en leeuwrikken, wordt hier
niet gevangen, als zijnde bij gemis aan bouwland cn gocdo
bosschen het jagtvcld hiervoor ongeschikt.
Waterwild is er over het algemeen weinig geschoten ge
worden, hoezeer er meerder aanwezig was,dan in hot vorige
saisocn. Men vermeent zulks ten decle te mogen toeschrijven
amide beperkende bepalingen van de nieuwe jagtwet en
aan liet Provinciaal Reglement op de uitoefening der jagt.
Het jngtregt op cic gronden aan de gemeente toebehoo-
rentle, zoo onder haar grondgebied, als in het Overmaassclio
gelogen, is in bet najaar voor het eerst in het openbaar, en
tegen een betrekkelijk zeer hoogen prijs, voor den tijd van
vijfjaren, verpacht.
Eendvogelkooijen, duiventillen, zwanen en ganzendriftcn
worden in degemeento niet gehouden.
Schadelijk gedierte is er weinig aanwezig; men draagt
van het getal van bot gedooddo geen kennis on premiün zijn
deswegens niet uitbetaald.
liet toezigt op de jagt, zoo als reeds vroeger word opge
merkt, is hoogst gobrekkigen veroisebt dringend voorziening,
wil men de wildbaan in stand houden on paaien perk stellen
aan do kwade praktijken, door sommige jagers gebezigd.
Hoogst wonschelijk ware het, dat, hetzij alhier, hetzij in
een der meeat naburige gemeenten, van Rij kswego een op-
ziglcr gestationneord werd, vermits liet voor dengenen aan
wien do surveillance in den omtrek dezer gemeente is opge
dragen, doch die mede als zoodanig fungeren moet inde
gemeenten Bcrkel, BergschenhoekKralingenOverhelde en
een gedeelte van bet Overranasscho, schier niet doenlijk is
om'den hom ter surveillance aangewezen kring, naar behoo-
ron gade te slaan. (Vervolg m het Bijvoegsel van heden,) k
SCHIK MAM t»»j «B. VAN EMUS Ei
