Ij W: 7 A'. 1861. Donderdag a nu ar ij, Verschijnt eiken Maandag en Donderdag. t t "Hel voor dit Blad bestemde wordt aangenomen te: Prijs van hel A bonne in ent en der Ad vert ent iën: KRG&UR UH SET BUITENUftD. BINNENLANDSGHE BERIGTEK. i-vftjat H .W V I CBIIAIT. VLAAIUHNGEN bij... J, A. tvsNNGieisiia. HAASSLU1S J. van dbb Kndt. UEI.FSHAVEN A. van Wasüinaan. OVERSCIIIE ScliiedumP. J. VAK MJK, lliticevrr. ABOAJiEMEAT per drie mainden voor SCHIEDAM 1.ÏB. 1.1. voor de overige I'lant-en de» KijLs franco per Dost- 1.60. AUVEHTEM'IEA tol 10 regels 1.00* Iedere regel meerder 0.10. Zegelgeld voor iedere plxtsing- 0.36. In vele opzigtenin de jongste jaren ddne lijn in het staatkundige trekkende; door vermeerdering van handels betrekkingen en" verbazende ontwikkeling vun nijverheid, kunsten en wetenschappen verbonden,waren ENGELAND en FRANKRIJK. Doch soms kwam de oude naijver, om niet te zeggen veete, tusschen beide niagiigc W'estersche Staten op, en niet het minste in het nu verloopen jaar. Reeds hebben wij 'topgemerkt, boe do aunhecliting van Savoije en Nizza door Frankrijk, een doorn in de oogen van Engeland was: en toch wilde liet daarvoor alteen den handschoen niet opnemen en Europa aan een geweldigen oorlog blootstellen. Andere redenen kwamen er bij van naijver maar ook van zucht om den half geslaakten band niet geheel te ontrafelen. Andere redenen van naijver: men denkeaan de ondernemin gen van Suez, trots Engeland voortgezet; men denke aan de begunstiging van den Spuanschen oorlog togen Marokko; men denke aan zekere overhelling tot, om niet te zeggen geheime afspraken met Rusland, waaromtrent ook in dit jl^ins geruchten in omloop kwamen, die Engolund als met een' paniek vervulden, doch die toch spoediger verfltiauwdendan in 1859. \Vy spraken ook van redenen tot vastere strikking of liever herknooping van den band: men herinnere zich hier aan de noodzakelijkheid van gemeenschappelijke ontreding in den gevaarvollen krijgslogt tegen Chinain hel laatst qcs jaars zoo verrassend bekroond door den inlogt der bondge- nootcn in Peking, on den spoedig daatopgevoig'ien vrede. men horinnerezieh aan de stemmen, over en weder opgegaan tot behoud van do vriendschap ten behoeve van de zoo zeer zameiigevlochie takken van volkswelvaart; aan de be hendige uitlokking door Keizer Napoleon van een handels verdrag mot Engeland, en zijn inslaan van den weg eener «nbekrompener tariefsherziening en hervorming van het stelsel der reispassen ten belioevo derEngelschen. Wat nu FRANKRIJK meer in 't byzonder betreftdie wending zelve op het gebied van handel en nijverheid gaf tot velerlei uiteenioopende beschouwingen aanleidingen te genstand in bet Noorden des lands, die echter overwonnen werd. Niet minder strijd op geestelijk gebied de staat kunde der regering omtrent Italia en inzonderheid omtrent don Paus lokte de tveórstreving van hooggeplaatste geeste lijken ja, van een deel der oude liberalen uitniundemen- tenvlugschriften,, bladen voedden dion tegenstanden de regering zag zich verpligt dien in don Univers te breidelen zonder dat het veel baatte Wrevel ook over debeperkte vrijheid van drukpers in het laatst des jaars kwam ook des wege eeno wending in het licht. Mot eene ministeriële wij- ziging, trad de liecrde l'cvsujny de gewezen gezant te Lon den dien de Keizer in zijn bekenden brief tnt geruststelling van Engeland „zijn waarden de Persigny" heette, weder in het bewind, en hij bragtaan eene verzoenenilesliiatknnde verzachting ten aanzien der drukpers bewilligi»»cn omtrent de wijze van raadplegen in bet wetgevend ligebaam Zoo *t al niet allen en geheel voldeed liet was eene toenadering tot een onbekrompenerstelsel, want het begon deFransehen duidelijk te hinderen, dat zij aan gene zijde van de Alpen vrijheid en meer dan vrijheid hadden gebragt met opoffeiing van goed en bloeden zeil stiefmoederlijk daarmede waren bedeeld. Sommigen zagen in deze wending ook de zucht om bij do liberale zyde meer stetin te erlangen tegen do weer streving van de geestelijke zijde "t mogt wezen hoe't wil bet voldeed over 't algemeen de gemoederen, Uo spanning die in den loop des jaars gehcerscht had ten opzigte van Engclunds houding, bad liet krijgswezen, land- en zeernagt steeds op beteren voet doen brengen, de versterking van de kusten, de oefeningen in kampen niet doen over 't hoofd zien. De reis van Keizer Napoleon en zijne gemalin naar de nieuw verworven landschappen, en naar Algcrië gaf tot veel geest drift aanleiding; maar ook voor Algiers lot een nieuw stel sel van beheer. Had 's Keizers reis in het voorjaar naar Baden Europa gerustgesteld de vriendschap met Engeland werd in de laatste weken des jaars ook meer aangekweekt door een reis van de Keizerin derwaarts, zoomenzeidc, wegens redenen van gezondheid ondernomen. Het wantrou wen in den loop van I860 tegen Frankrijk gaande gewor den is bekoeld niet gansch uitgewisebten zeker ook, on danks allesniet geheel in ENGELAND. Dut rijk zal het afgeloopen jaar niet ligt uit do geheugonis verliezen. Het volk daarna de regering, openbaarde den wenseh en den wil om naar welke zijde Groot-Brittanje bondgenooten mogt zoeken en 't was op het punt Pruissen voor Frankrijk te kiezen het in de eer ste plaats in eigen boezero kracht en sterkte moest zoeken. Vun daar de gedurige verbetering van het Britsche leger; van daar den verbazenden arbeid in 's lands geschut- en in de geweermakeryen van daar do aanneming van de rego- ringsvoordragt tot uitbreiding meer dan ooit van de kustver dediging; van daar ook het opkomen van vrijwillige corpsen, m het voorjaar door de Koningin zelve in oogenschouw ge nomen, Dit alles mogt Frankrijk mishagen 't word door- gezet. De spanning tusschen beide landen was soms zoo groot, dat het handelsverdrag, pas gesloten, in het parlement gevaar liepdoch Gladstone en Cobden redden het. De voordragt van lord John Russell tot purlotnemshorvor- ming werdmot der daad wegens de tijdsomstandigheden, weder ingetrokken. De Tories bekampten hot bewind, dut voortdurend door den grijzen lord Palmerston geleid wordt doch zij behaalden noch in de binnen- noch in de buitenlnnd- seho politiek cenige zege, tenzij over een punt van belasting, waaromtrent een hooggaand misverstand tusschen do beide Huizen rees 't welk Palmerston evenwel wist bij te leggen. De opofferingen voor het leger, die voor Imiiè waren groot doch men besefte er betnoodwendige van; in Indié is eene proeve genomen om ook aldaar eeno inkomsten-belasting in te voeren; doch dit oefende op de bevolking weder geen gunstigen invloed uit. De luatste sporen van den militairen opstand onder do inlanders werden echter uitgewisebt. Do reis van den Prins van /Pales naar Kunuda en de Veree- nigdo Staten bewerkte welwillendheid in do tegenwoordige en vroegere Koloniën van Engeland de zege in China, met do Fransehen bevochten, kwam wel te stade aan bet bewind, de schatkist en de uitzigten van Engeland met betrekking totdenoggrootere uitbreiding van zijn handelsverkeer.De staatkunde van dit rijk omtrent Italië hebben wij reeds aan gestipt; de geestdrift voor Garibaldi steeg daar ten top; vrij willigers, oorlogsbehoeften enz. werden hem toegezonden ten spijt in zeker opzigt van Frankrijk, dat wel een Ituliaun- schen staten-bondmaar geen itulinansche eenheid, met VictorEmmuelbad-immets beweerdeto hebben begeerd. Ten slotte gaf Frank tijk liioi omtrent toeen sedert is het bondgenootschap tusschen beide groote Westersche magten hersteld Zal het tegen nieuwen naij vertegen nieuwe rede non van storing bestand zijn Zijn do zaken van Italië, die van het Oosten niet zoo ongeregeld nog. dat men er voor vreezen kun? Welligt geeft de naaste toekomst antwoord op deze vragen. Napoleon verkondigt, hoewel niet zeer krach tig dat de hoop op 't behoud des vredes, nog geenszins ver vlogen is. Diezolfdc najjver tusschen beider staatkunde openbaarde zich ook wegens den oorlog, waarin SPANJE zich gewik- - kold ziig.-De oorlog met Marokko opende tóch" vöoFSpahje" de reeks der gebeurtenissen van dit jaar. De zeerooverijen der Marokkanen moede, plaatste de maarschalk 0'Donnell zich aun het hoofd van wol toegeruste, krijgshaftige benden, out den vijand op zijn eigen grondgebied te bestoken. Na een veldslag, waarin de Spanjaarden de overwinning behaal den, rukten zij op Tetuan aanen het duurde niet lang of zij hadden het kasteel dier stad in hunne magt. De Marokkanen waagden eene uiterste poging om hen teiug te drijven en dit gaf aanleiding tot den slag van Tetuan (4 Febr.), waarin de zege zoo volkomen aan de zijde der Spanjaarden was, dal O'Donnell, als hulde voor zijn dapper beleid, tot grande van Spanje le klasse word verhoven. De veroverde stad werd door de overwinnaars in een ellendigen toestand gevon den moord en plundering waten hunne komst voorafgegaan. Voorslugen van vrede werden nu door den Keizer van Ma rokko gedaan; doch hij was onhandelbaar op bet stuk van den af-tund van Tetuan; eene nieuwe tuchtiging bragt hem tnt rede Doch de staatkunde van Engeland verzette zich er tegen dat Tetuan bepaaldelijk aan Spanje bleef; dit had zich verbonden de grenzen zijner Afrikaansche bezittingen niet tot aldaar uit te breiden. Nu bleef die belangrijke vestingslechts als onderpand van de betaling der schadevergoeding (400 tnillioen tealen) in handen der Spitnjaurden De vrede werd den *25 Maart ge- teekend, den 29 reeds bekrachtigd. Die gebeurtenissen ver wekten groote vreugde in Spanjedat zijne oude dagen van roem terug waande Frankrijk wililo het tol don rang van eer ste mogendheid verheffen.Engeland verzette er zich iegen;de andere groote mogendheden volgden het min of meer, en van die erkenning kwam niets. Naautvelijks zegevierend uit den strijd met den Moor gekomenof öpunje staat aan een nieuwen binnenlandseltcn aanslag bloot, van de zijde dor Carlisten. Do graaf de Montemolin en een zijner broeders worden daarbij gevat, zoo mede den tot hunne zaak overgc- ganen generaal Ortega en eenige andere hoofden. Ortega moet het met den dood boeten; de grauf de Montemolin en zijn broeder verkrygen de vryheid, nadat zij Koningin Isabella 3 regering erkend hadden; ter naauwernood zijn zy echter op vrije voeten buiten 'slunds, of zij herroepen di. erkenning. Fas bad de eerste minister, deoverwinnnur van Tetuan generaal, thans veldmaarschalk 0'Donnell, de tengels van het bewind hervatof hij ondervond weder allerlei moeije- lijkheden op parlementair gebied en »an holkuipetijen; een deel der Spanjaarden wilde den Paus te httlpe snellen, een ander achtte liet ongeraden; liet bewind zeilde midden door, ondersteunde niet dudolijk, doelt spoorde tot liet leveten van geldelijke bijdragen aan. Ten slotte des jaars staan de twee hoofd pat tijen, de reactionnairen en progtessisien, in Spanje weder scherper tegen elkander over; do middenpartij onder Narvaez, is verzwakt, uiteengeslagen, en genoemd hoofd onttrekt zich attn de staatkunde. In het naburig PORTUGALstierfde hoogbejaardestaats- en krijgsman, de hertog de Tereeira, die weder de leiding van het bewind voerde. Hij word opgevolgd door den mar kies de Loulé, een gematigd liberaal; do toestand van het land verbeterde een voordragt omtrent het spoorwegstelsel kreeg eindelijk haar beslag; de geldmiddelen gingen vooruit. Vervolg hierna.) De Koning van PRUISSEN beeft den 12 dezer, ter ge legenheid van de aanvaarding der regering, een am nestie uitgevaardigd. Twee dagen later heeft hij (le zitting des landdags geopend. Na van bet overlijden van zijn voorganger gewaagd le. lielibcn spreekt de Koning van de reorgani satie des legers welke noodzakelijk was geworden ten gevolge van den pligt,om het ongeschonden regl van den Duitsclten bodem te bewaren Z M. gewaagt voorts van te openen onderhandelingen over een handelsverdrag tusschen liet Tolverbond «n Frankrijk. De betrekkingen tusschen de groote mogendheden worden gezegd ten gevolge van de persoonlijke ontmoetingen der Vorsten steeds van meer gunstigen aard le worden; daarom be treurt de Kuning dat de stappen door Duilscliiand ge daan om een gcregelden weltclijken toestand in de onder Deeusche heet schappij staande Duitsclie hertog dommen te verzekeren, zonder uitwerking zijn gebleven. Met Duitschland erkent Pruissen het als een vadcrland- scben pligi, maatregelen te nemen, om in dezen eindelijk tot eene behoorlijke oplossing te geraken. Ten slotte verkla tri de Koning dal hij met nadruk zal vasthouden aan de bij hel aanvaarde» van het regentschap door hem verkondigde beginselen, die hij beschouwt als den vcilig- sten waarborg legen den in Europa woelenden geest van ontwen teling. Weldra zullen de wetgevende kamers ook in andere landen, geopend worden als de Fransche den 22 Ja nuari] het Engelsclie parlement omstreeks dienzclfden tijd, iets later de Sardinische of liever voor het eerst de algcmcenc Italiaaitscbc ook de Hongaarsclie enz. Welk een vloed van woorden cu uitleggingen van deze zal men tc wachten hebben Zullen zij den locstand ver helderen of verduisteren Dat is de vraag. Laat ons het eerste hopen. Voor hetoogenhlik is, ondanks de Nieuw jaars-verzekering van Keizer Napoleon, nog alles zeer wisselvallig en wordt men dagelijks door demeest tegen strijdige geruchten verrast. Wij hebben die da.t ookge- hcel ten beste gegeven of slechts raet behoedzaamheid vermeld. Om alleen van FRANKRIJK tc gewagen hoe stellig werd dezer dage» gemeld, dat de minister de Thouvenel zijn ontslag zou krijgen; hoe spoedig bleek het gansclt en al onwaar tc zijn. En wat ITALIË aangaat, nu was het bombardement van Gaëta hevig dan weder onbeteekenend het is intusschcii zeker dat sedert een paarwekeit, tot den 19 dezer, een nieuwe wapenstilstand van kracht is; daarna zal tnett moeten afwachten of de strijd hervat zal worden en of de Franschc vlootmet of zonder Koning Frans 11zal wegsicvenen. De nieuwe stedehouder te Napels, Prins de Carignanis in de hoofdstad aangekomen wel ontvangen en door het En- geLelie smaldeel begroet. Te midden van veel onzekerheid meent men op tc merken dat de stemming der gemoederen in OOSTEN RIJK, door de vele inwilligingen nogal verbetert; dat de krachtige, mannelijke taal van PRUISSEN's nieuwen Koning in Duitschland veel indruk heelt gemaakt; - dat, in weerwil van alle vredelievende verzekeringen aan dc Seine, dc Duiuchc Middenstaten ziel; krachtig wape nen dal Oostenrijk en Pruissen elkander verstaan hebben omtrent het vraagstuk in de half-DEENSCHE hertogdommen - dat daar gelijk in het Zuiden van Europa, weder belangrijke gebeurtenissen op til schij nen; dat RUSLAND zich bepaald verklaart'tegen in menging van den Duitschcu Bond in dc zaken van Dene marken; - dal het ook in TURKIJE zeer onrustig blijft. Bij al die nog voortdurend lieersciicnde bezorgdheid heeft tnen slechts op het geschokte haudelsvertrouwcu op de veriioogiitg van hei bedrag van het disconto tc Londen en te Parijs te wijzen, om overtuigd te zijn, dat de vrees voor woeling en schokken in Europa nog geenszins geweken is LATERE 11E til DTE N Stellig wordt thans het ophanden vertrek der Fransclic vloot van voor Gaëta. vermeld. De Koning van Napels heeft de voorstellen van Frankrijk betredende een wapenstilstand aangeno men; geiicra.il Cialdini daarentegen schijnt er eerst niet ouvoorwaatdclijk m te hebben toegestemd, doch het hof van Turijn lieel'l er in bewilligd en daarop zou liet vertrek der Franschc schepen reeds begonnen zijn. SCHIEDAM. 16 January 1861. f Hebben wij in ons vorig Nummer in enkele woorden herinnerd aan tie vreesseiijke ramp welke door over- stroouiing, het gevolg van ijsversiopping en dij'kbreuken, een deel van ons Vaderland Iveel'l getroffen; op dezelfde wijze kunnen wij llians berigien dat van alle zijden hulpmiddelen tocvlueijen om naar vermogen te voorzien in den zoo hoog gestegen nood. Wij hebben'ergecn oogenblik aun getwijfeld of ook Schiedam zou liet zijne' toebrengen tec leniging van de ellende en wij vergis ten ons nietTwee comiuissiëu constitueerden zich in' weinige oogenhlikkenterwijl eene van deze ccn schaal- coliccte aan de huizen (Ier ingezetenen deed. Met blijdschap kunnen wij vermelden, dntdeze'col- lecte _/"50(i2 29 opbrngt, terwijl daarenboven bij dc on-

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1861 | | pagina 1