;i y
A0. 1866.
V r ij d a g April,
Verschijnt MaandagWoensdag en Vrijdag.
I-
ALGEMEEN OVERZiGT.
BUITENLANDSCHE BERIGTEN.
ti \i T/i 1
'-•£> I
EBBSASr
ABONNEMENT:
AbonnemcMsprij» per Urio Maanden1.85.
Franco 'per Vostdoor hot gcbeele Bijfc- 2.25.
(Brieven JEYiiiic»)*
ADVERTENTIBN:
Prijs tan den gewonen regelƒ0.10.
Tot 10 regels f l.üü. Zegelregt voor iedere plaatsing - 0.35,
Do van verschitlonde kanten ontvangen bcrigten, omtrent
den staat van zaken tusschen Pruissen en Oostenrijk, mogen
over het algemeen een vrodolioventlen geest ademen, veel
zekerheid op eene spoedige beslissing in dien zin go ren zij
echter nog niet.
Zoo wordt gemeld, dat Pruissen de vreedzame gezindheid
van Oostenryk niet onbeantwoord zal laten. De militaire
verordoningen zullen echter eerst dan worden ingetrokken,
wanneer do vrede volkomen gewaarborgd is.
Aan bankiershuizen te Weenen moet de Oostenrijkseho
consul-generaal getelegrafeerd hebben, dat de vrede niet ge
stoord zal worden. De onderscheiden VVeener dagbladen
beschouwen echter bet oorlogsgevaar als dreigend.
Volgens telegrammen uit Silezie zijn gisteren in Pruis-
sisch Odcrberg allo naar Oostenrijk bestemde brieven terug
gehouden en aan contrölo onderworpen. In geheel Oppcr-
Ütlczie is door de commissarissen van oorlog in do particuliere
huizen inkwartiering verordend. Aan de stations wordt het
Oostenrijkseho geld geweigerd, üc landwcerpligtigcn der
aangrenzende plaatsen zijn naar Brcslau vertrokken. Onder
scheiden wegens hunne politieke denkwijze verdachte perso
nen zijn in hechtenis genomen; de chefs dor Bcrlijner geheime
politie zijn in Silczic gearriveerd.
De koning van Pruissen zou zich meer geneigd betoonen
tot eene minnelijke schikking; terwijl de graaf von Bismarck
daarentegen oorlogzuchtiger gestemd is dan ooit.
Ook aan pogingen tot bemiddeling der kwestie tnsschcn
de beide Duitsche mogendheden ontbreekt liet niet. Zoo wil
men weten, dat koningin Victoria een eigenhandig sclirijven
verzonden heeft zoowel aan keizer Frans Joseph als aan
koning Wilhelm, om hun een eventuelen oorlog af te raden
ook zou de hertog vanSakscn-Coburgztchto Weenen be
vinden met het doel, om een verzoening tusschcn do beido
groote mogendheden tot stand te brengenaan dit luatste
wordt nogtans getwijfeld.
Hoe ook verder de loop der Pruissisch-Oostenrijksche
zaak roogo wezen wij moenen op goeden grond, een vroeger
dö'ör" ^hs' gëöp'pêriJë^Tn'eehln^Te k'óFnëri blij vëh~voRIdiïdcn,
dut, zoo lang aan von Bismarck de leiding der Pruissisehc
zaken is toevertrouwd, een donkere wolk boven Duitschland
blijft hangen, die nog te dreigender wordt naarmate de ttlid-
denstaten schier allen, op zijne circulaire, verklaard hebben,
dat zij zich aan art. 11 der bondsconstitulie zouden houden,
en dus partij zullen kiezen togen de mogendheid die bond-
breukig rnogt worden-
Naarmate nu do beantwoording van wogo do Duitsche
regeringen op de Pruissische circulaire minder bevredigend
is, wordt door von Bismarck de hervorming van den Bond
te noodzakelijker geacht en wij vindon ons gevoelen gestaafd
door de volgende uiteenzettingen van Pruissen's bedoelingen.
Do drukpers van allo landen en partijen verdiept zich in
een scherpzinnig onderzoek of het jaar 18G6 aan Duitschland
oorlog of vrede zal brengen. Vooral buiten Duitschland kun
men niet begrijpen, hoe over de vrang, of Sleeswijk-Holstein
een Pruissische provincie of een zelfstandige stant onder
een eigen vorstenhuis worden zal, een oorlog zou kunnen
ontstaan. Men kan zich niet voorstellen boo men het in Ber
lijn op een hagchelijken strijd zou willen laten aankomen
over een voorwerp, waarvan bet bezit wel waarde beeft,
maar toch niet zd<5 groote waarde om zich daarvoor bloot te
stellen aan de wisselvallige kansen van een stryd, waarvan
de gevolgen niet to berekenen zijn an die voor het be3taan
zeil van den Pruissischen staat groote gevaren zou kunnen
medebrengen. Nog minder begrijpt men hoe Duitschlands
kleinere staten, die toch zelve op de inlijving der bedoelde
provinciën gcencrlei aanspraak maken, in de kwestie over
de Slecswyk-IIolsteinsche erfopvolging zulk een groot belang
vinden, dat linnno regeringen de verantwoordelijkheid niet
zoudon schuwen om zich te dior zake de onverzoenlijke vij
andschap van Pruissen op den bals te halen.
Niet mir.der raadselachtig vindon het diegenen, die zich
bij voorkeur praclische menschen noemen, dat Oostenryk, de
Europesclie grooto mogendheid, eenige de minste zwarigheid
maakt om een klein, ver afgelegen gewest aan Pruissen af te
stnnn. Zy vragen, wat prijs het groote Oostenrijk, met 80
milliocii zielen, er op kan stellen om in het verre Noorden
nog over een half milliocn zielen meer te regeren. Hot komt
hun geheel onbegrijpelijk voor, hoo keizer Frans .Joseph zich
een oogenblik kan bedenken alvorens 50 milliocn rijksdaal
ders van den Pruissischen monarch aan te nemen en daar
mede den finantielen toestand van zijn ryk to verbeteren, in
plaats van nu met aanzienlijke kosten zyn leger ten oorlog
toe to rusten.
Deze zienswijze getuigt van grooto bekrompenheid cn ge
brek aan doorzigt. De Slee3wijk-llolsteinscho kwestie is
niet cle oorzaak van do tegenwoordige verwikkeling, zij is
alleen de gelegenheid bij welke do sinds lang bestaande vijan
delijke elementen openlyk te voorschijn treden.
Het is sedert jaren duidelijk, dat Pruissen zich heeft los
gemaakt van het stelsel, hetwelk tot dusver de Duitsche
staten voor hèt uitwendige tot ddn ligchaam vcreenigdo.
Tegenover de uitbreiding van grondgebied, welke drie groote
mogendheden verkregen hebben, wil Pruissen zich insgelijks
uitbreiden en wel door annexatie van kleinere Duitsche
staten. Tot dat einde moet in de eerste plaats do Duitsche
Bond vernietigd worden, cn dat doel is reeds zoo goed als
bereikt. Pruissen heeft zich sedert gcruimen tijd aan allo
pogingen tot hervorming van de bondsconstitutio en het
bondsleven onttrokken; daardoor is do werking van den
Bond verlamd.
De Sleeswijk-Holstemscha kwestie bood de gologenheid
aan, om den eersten rogtstrerksehen slag aan de bondscon
stitutio toe te brengen. Alen onttrok deze bondgenootschap
pelijke aangelegenheid aan liet forum van don Bond. De
bondstrocpen werden op honende wijze uit do Hoi togdom-
men verwijderd. Oostenrijk werd tot deelneming aan den
oorlog en ten minste voorloopig tot vcrdcciing van den buit
overgehaald. Op het oogenblik, waarop de regering van het
keizerrijk, hetwelk tot dusver do beschermer en hoeksteen
der foedcratio was, zich met de daad of schijnbaar van den
Bond afwendde, is het verband en de levenskracht uit liet
verzwakto organismus geweken. Do inwendige ontbinding
heeft een aanvang genomen, de uitwendige zal volgen.
De vraag,waarop bet bij detegonwoordigokrisis aankomt,
is geen andere dan dezezullen de zwakkere Duitsche staten
bij Pruissen ingelijfd worden?
liet bezit dor Elbe-Hertogdommen maakt Pruissen feite
lijk tot uitsluitend meester van de Duitsche zeekusten en
gewigtigste rivieren. Alleen zijn vloot cn bolwerken zullen,
voor zoover Duitschland betreft, daar in aanmerking komen.
Hannover, een der krachtigste middenstaten, bijna geheel
door Pruissiscb gebied omringd, sal even als Alccklcnburg
een enclave van Pruissen worden. De Hansesteden, Duitsch
lands gewigtigste handelsplaatsen, zullen onvoorwaardelijk
aan Pruissen moeten gehoorzamen.
Het is het zijn of'niet zijn van de tegenwoordige orde van
zaken in Duitschland, wat op het spel staat.
Wanneer wij onzen blik wenden van de gebeurtenissen
welke meer in onze nabijheid voorvallen on waardoor de
hoop of vrees van velen wordt gaande gehouden, zien wij
dat aan gene zijde des Oceaans, inde Vcrconigde Staten van
Noord-Amerika, een toestand heerschende is, die ook verre
van verkieslijk kan geacht worden. Uit Philadelphia toch
schrijft men: Er bestaat hier te lande veel bekommering in
alle kringen die werk van handel en speculatie maken. Alen
begint te vreezen, dat do linantielesehok, die reeds lang als
een gevolg van do onmatige hoeveelheid omloopende ruil
middelen en van andere omstandigheden voorspeld is, thans
werkelijk nadert. Het goud daalt in prijs, en in een week is
het agio tien percent gedaald, waarvan onzekerheid der
marktprijzen, groote dobberihgen op de goederen- en geld
markt, en gevaar van bankroet voor kooplieden met woinïg
krediet, de gevolgen zijn. De prijzen van allo goederen
dalen, terwijl vele kooplieden hunne magazijnen nog vol
hebben. Er waren over het gansche land uitgestrekte com
binatiën gevormd met het doel om de marktprij zen te houden
op do hoogte, waarop zij in de laatste maanden waren; doch
zij storten allengs ineen. Millioenen schepels graan zijn op
gezolderd door speculantendie den daarvoor besteden prijs
nooit kunnen terug erlangen, en welke zullen moeten be
zwijken; groote magazynen zijn vol manufacturendie zelfs
niet tegen fabrieksprijs te verkoopen zijn; de openbare entro-
p§fs zijn volbuitenlandschekoopwaren, waarvoor bet invoer-
regt niet betaald is en waarschijnlijk door de tegenwoordige
eigenaren nooit zal worden betaald. Er worden dan ook hier
te lande tbans weinig handelszaken gedaan; een ioder wil
verkoopen, en keepers zyn er weinig.
Kortom, ons land is op den weg naar de onvermijdelijke
gevolgen der onbesuisde speculatiezucht, die hier zoo lang
gehcerscht heeft. Daarbij komt, dat do plunnenwelke de
minister van fmantien had beraamd om de finuntiele onge
legenheden te verhoeden of te vorligtenin het congres schip
breuk lydon op het geschil tusschen do meerderheid on den
president over politieke kwestien, en dat er omtrent den
toekomstigen loop der openbare aangelegenheden een onze
kerheid bestaat, die de geestkracht en moed der kooplieden
breekt. De schok, waarop zoo lang waarschuwend is gewe
zen, schijnt op handen, en de reactie, welke de terugkeer
tot het gebruik van metalen ruilmiddelen medebrengen moet,
aanstaande te zijn.
In do politieke aangelegenheden is sedert eenigen tijd
stilstand gekomen; doch de president en de radicalen zyn liet
nog geenszins eens mot elkander geworden. In tegendeel; de
breuk wordtgrooter, hoewel haar omvang door do omzigtig-
hcid der leiders verboten wordt gehouden. De president is
thans zoo sterk, dat de radicalen noodig achten hunnen haat
eonigermate te breidelen,
ie KAMER DER STATEN GENERAAL.
Gisteren heeft de kamer hare werkzaamheden hervat.
Er werd kennis gegeven van de sedert hare laatste bijeen
komst ingekomen stukken; daarop zijn do afdeoüngen her
nieuwd en hebben de ledenzich ter benoeming van voorzitters
on ondervoorzitters naar kunno sectiekamers begeven.
rijksclio leger met inbegrip dor officieren, liet andere behalve
de officieren; kavaUcrie 42,000 en 41,000 man; artillerie,
Oostenrijk 50,000 man, waarvan 21,000 bereden manschap
pen, en l'ruisscn 804 stukken gesehut met 28,000 man, be
halve do artillerie dor landweer. Ilierbij komen nog troepen
van do genie, mineurs, trein enz., zoodat de gezameniijke
sterkte (behalve de zeer talrijke gendarmerie)van hot Oos-
tenrijksclie leger is 619,000 mot 70,000 bereden manschap
pen van liet Pruissische 638,794 man, mot inbegrip der
landweer, tot den eersten ban behoorcndc.
Professor Hernpath, te Bristol, beeft ontdekt, dat het
bloed van met do runderpest besraot vee een aanmerkelijke
hoeveolheidammoniacaal zout bevat. Naarannleidingdaar-
van heeft bij de vragen gesteld: l.ofdit verschijnsel do oorzaak
of een gevolg der ziekte is; 2. of de aramoniacnietuit het bloed
kan worden afgezonderd bij toediening van chlorine.
Een heer in Bricltton was zijne kat kwijt en verdacht
een in zijne nabijheid wonende dame, een bekende katten
liefhebster, de kat gestoien te hebben. Zijontkcndo. Op ver
zoek van den beer deed de politie van Brichton onderzoekon
vond in do woning der dame 115 katten, 15 bonden en een
levenden vos. Do kat van genoemden beer werd in de zoo
genaamde oducatiokamer gevonden, waar de nieuw anngo-
komenen eerst eenigen tijd .rblijf moeten houdenalvorens
tot het algemeen katten-comitd te worden toegelaten.
Versoheiden Fransehe industrieelen, dio zich vroeger
bereid hadden verklaard aan de groote tentoonstelling van
1867 deel te nemen hebben thansaan dccommissie doen weten,
dat zij geen gevolg aan dat plan zullen geven, aangezien zij
het beneden hunne waardigheid achten om onder bot bestuur
te staan van een kind, zoouls de kroonprins, die, naar mon
weet, tot dc function van core-voorzitter der commissie voor
de tentoonstelling is benoemd.
Hot volgende overzigt wordt medegedeeld van de le
gers van Oostenrijk en Pruissen, volgens hetwelk zij op voet
van oorlog gebragtrespectievelijk deze sterkte hebben
infautcrie°489)780 cn 459,000 man, bet eerste of Oostcn-
SCHIEDAM, 5 April 1866.
In den nacht van jl. Zondag op Maandag heeft men door
verbreking van een hangslot op liet luik on van het slot van
een kastje in het' vooronder van een vaartuigje, een zooge
naamde Westlander, liggende in de Scliïe onder de gemeente
Oud en Nieuw Mathcnesse, nabij de spoorwegbrug, gcstolcr
oen bedrag van f 850.aan rijksdaalders; aldaar in een
militairon-poetszakjo geborgen en uitmakende het gehcele
vermogen van den schipper, die bet met zijne vrouw door
onverdroten inspanning en zwoegen dag en nacht had be
spaard. De politie stelt een naauwkeurig onderzoek in en
heeft reeds huiszoeking gedaan, tot dusverre zonder gevolg.
De commissaris des konings in de provincie Zuidhol
land heeft ter kennis gebragt, dat zijno audiëntie aan autori
teiten en bijzondere personen, tot dusver des Maandags van
elke weck verleendte beginnen mot den 7 April c.k., be
paald is op Zaiurdag, aanvangende des voorroiddags ten elf
ure; het verleenen van audiëntie op denzelfden dag waarop
do minister van binnonlandsche zaken voor hot publick te
spreken is, achtte de heer commissaris des konings voor
velen wensckelijk, daar dit aan belanghebbenden, welke den
minister en den commissaris des konings over hetzelfde
onderwerp wenschen te onderhouden, het ongerief cener
dubbele reis zou kunnen besparen.
Door het departement van finar.tiën is mededccling ge
daan van do votgondo opgavo dor op 31 Maart 18G0 in de
onderstaandecntrcpöts aanwezige hoeveelheid ruwe suiker:
Amsterdam18,854,508 pond.
Rotterdam19,321.814
Schiedam1,756,709
Dordrecht2,282,898
Middelburg2,302,449
Totaal 44,518,378 pond.
Tot hulponderwijzer te Hoogvliet is benoemd de heer
J. J. IIuld ij alhier.
Volgons de opgavo van het provinciaal bestuur in
Zuidbolland, loopende van 18 tot 24 Maart jl. betreffende
den vcetyphuswaren in de gemeente Schiedam aanwezig
319 runderonaangetast 4, gestorven 0, afgemaakt 2, her
steld 0, nog ziek 2; in het geheel aangetast 284, gestorven
48, afgemaakt 110, hersteld 124, nog ziek 2.
Tc Kcthol was sedort 3 February geen nieuwe aangifte
gedaan. Aanwezig 1G99 runderen. Voor deslagtbank wer
den 8 vette runderen uitgevoerd. Ingevoord 132 stuks.
To Alathenesse waren by den aanvang van die week aan
wezig 179 runderen. Nieuwe ziekte- of sterfgevallen hadden
zich sedert 27 January niet voorgedaan.
Te Dellshaven was sedert 3 February geen nieuwe aan
gifte gedaan. Aanwezig 5C3 runderen.
Te Ovorschio aanwezig 1740. Sedert 10 February geen
nieuwe aangifte gedaan.
Te Vluardingen was sedert 3 Muartgeen nieuwe aangifte
gedaan. Aanwezig 339 runderen.
Te Vlanrdinger-Ambachtaanwezïg 1568.Sedert3 Maart
geen nieuwe aangifte gedaan.
In do gehcele provincie zijn door do veeziekte in die weck
I aangetast 1410, gestorven 309, afgemaakt 43hersteld 35,
nog ziek 1023. Sedert bot uitbreken der ziekte zijn aange-
I geven 42665, gestorven 14913, afgemaakt 9373, hersteld
1G303, nog ziek 2076.
