i mie.
A
m
r!
A0. 1866.
rij dag 6 Jul ij.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
buit!SuPSfllIlGflSr-
ALGEMEEN OVERZIGT.
41
ïj&»
SCHETSEN' EN TAFEREELEM UIT DE.\ TEGEP003DIGEN OORLOG.
RAST
l/i* 'v jf
t
ABONNEMEN T:
Abonnementsprijs per Drie Maandenf 85.
Fiunco por Post, door het gebeclc Itijk- 2 25.
Al (ie berigten, sedert ons laatst overzigt, vun liet tooneel
des oorlogs in Bohemen ingekomen, luiden ton nadeole dei-
Oostenrijkers en honden tevens de bevestiging in van de
vroeger medegedeelde voordeden, welke do Pruissen hebben
behaald. Al is het dan ook, dat or waarschijnlijk wat af te
dingen zal zijn op de genoemde cijfers, - wat dooden, gok wot-
sTen en gevangenen aangaat, zocvoel is zeker, dat, indien de
veldmaarschalk Benedek niet spoedigoenigo revanche op den
vijand kan nemen, zijne positie hagcholijk zoo niet onhoud
baar zal worden, en daardoor Prang in gevaar gebragt.
Dingsdag hebben do Pruissen het Oostenrijksche leger
aangevallen, dat op den regteroever der Elbetussohen Kó-
nigsgratz en Josophstadt was opgesteld. Tot 10 ure des mor
gens was de kans gunstig voor de Oostenrijkersdaarna
bobben do Pruissen de Oostenrykcrs ovorviougoid. Het
hoofdtrcffen had plaats tusschen Sndowa en Horitz het ge-
hoele Saksische leger en het korps van Gablenz (dat vroeger
als geheel vernietigd of gevangen werd opgegeven), alsmede
het 8sto, hebben er deel aan genomen. Ten 4 ure wns de lin
kervleugel der Oostenrijkers geheel op de vlügt geslagen.
Yan den reglervleugel en het centrum zyn geone berigten.
Aartshertog Wilhelm is gekwetst.
Dit berigt wordt van 4 dezer over Parijs, door l'Etendard
medegedeeld.
Uit Gitschin is do volgende depêche ontvangen, van 3
dezer, des avonds 11 ure:
De Pruissische armee heeft nabij Königsgr.ttz, tusschen
do Elbe en Bistritz, na een gevecht van acht uren, een volko
men overwinning op het Oostenrijksche leger bevochten.
De trofeeën zyn nog niet geteld; 20 stuks geschut werden
buitgemaakt. Al dc. 8 Piuissischo korpsen zijn in 't gevecht
geweest en hebben zware verliezer» geleden. Daarop volgt
een berigt van den anderen dag, dat de Pruissische armee na
de glansrijke overwinning van den vorigen de vervolging des
vijands onafgebroken voortzet.
Een officieel berigt uit het Pruissische hoofdkwartier, van
4 dezer, behelst het volgende:
^.„Gisteren morgen, „ten 7,ure zijn de Pruissen, aangevoerd,
door den koning in persoon, met de Oostenrijkers onder Be
nedek slaags geraakt tusschen Horitz en Königsgratz. Het
gevecht heeft met groote hevigheid 12 uren lang aangehou
den. De vijand (Oostenrijkers) hield zich gedmendo 6 uren
zeer hardnekkig staande in zijne sterke positie achter Bistritz.
Eerst des middags ton twee ure werd deze positie stormen
derhand ingenomen vervolgens is de vjjand spoedig uit zjjne
overige position verdreven. Des avonds teu 7 ure waren de
Oostenrijkers in vollen terugtogt. Do nodeflaag van den
vijand is volkomen.
Bljjkt uit een en ander, dat de Pruissen weder belangrijke
voordeden hebben behaald, het wordt tevens daardoor be
vestigd, hoo overdieven vroegero berigten waren omtrent
den hopeloozen toestand van bet Oostenrijksclio leger, dat
door de eersto tegenspoeden tegenover do Pruissen geheel
gedemoraliseerd zoude zijn en niet dan met moeite naar den
strijd kon worden gebragt. Immers hierdoor wordt gecon
stateerd, dat aan dit gevecht al do Pruissische legerafdeelin-
gen deel genomen en zware vorliezon geleden hebben, zoodat
de keizerlijke troepen nog krachtigen weorstand blijken te
bicden.
Nagenoeg 5 a 600,000 man zijn nu in betrekkelijk be-
jperktc ruimte voreenïgd, om met elkander over do beslissende
"ovorwinning te strijdenwat zulk een veldalagV'dio nu niet
lang meer op zich zal laten wachten, te beteokenen moet
hebben, laat zich goreedelyk afleiden uit hetgeen reeds vooraf
is gegaan.
Gelukt het den Pruissan de Oostenrijkers te slaan en
meester te worden van Königsgriitz, dan hebben zy nog
slechts Pardubïtz te voroveren, dat de spoorweg-verbinding
met Praag vormt, en zyn zy eenmaal meester van do voor
laatste stad, dan ligt Praag voor hen open on kunnen zij
bovendien niet alleen de vereeniging van hot Bcjjersche
leger met bet Oostenrijksche verhinderen, maar wordt ook
Munchon bedreigd. Staat dus thans voor de Oostenrijkers
bijna alles op het spel, ook do Pruissen hebben by een neder
laag zeer veel te verliezenwant zoo Benedok zegeviert,
worden zij stellig uit Bohemen geworpen, en moeten zij zicli
redden door de wjjk te nemen naar Silezio, waar alsdan
Benadek op zy ne beurt kan verschijnen.
Graaf Derby, belast met do zamonsloHinj^van een nieuw
Engolsch ministerie, heeft jl. Maandag do lyst daarvan nnn
do koningin voorgelegd, dio door H. M. is goedgekeurd.
Aangaande die zamonslclling wordt onder andoren hot vol
gende gezegd: Graaf Derby treedt cp als eerste lord dor
schatkist en woordvoerder der regering in het hoogerliuis.
De heer Disraöli aanvaardt do funclio van kanselier dor
schatkisten zal, als vroeger, do hoofd vei tegen woordigei van
het ministerie by het lagorbuis zijn. lord Clarondon wordt
minister van buitenlandsche zaken vervangon door lord
Stanley, in wiens karakter men con waarborg heeft dat do
illiberale sympathien waarvan de Tories, hetzij toregt of ten
onrogto, ton opzïglo der aangelegenheden van liet vasteland
werden beschuldigd, van geen invloed zullen zijn op do wer
king van hot nieuwe kabinet. Do betrekking van minister
van koloniën zal worden aanvnaid door' lord Carnarvon.
,Doze functio is dikwyls zoo zorgeloos aan iemand toegekend,
(B Heien franco).
ADVEBlBÏIIEKi
Prijs *an den gewonen regel0,10.
Tol 10 regels f 1 00. Zegclregt toot iedere plaatsing - 0 35.
alsof het bestuur van een vijftiglnl bezittingen in onderschei
den deetcn der weield oen natuurlijke begaafdheid was van
ieder, die pailcmentaiie talenten bezit ol in politiek belung
stelt. Do heer Walpole zal ook thans weder optreden als
minister van binncnlandsche zaken Loid Crunbourne zal
waarschijnlijk belast woiden met het deparlemcnt voor
Indie, terwijl generaal Peel weder minister i an oorlog zal
zijn. Het groot-zegel zal worden toevertrouwd aan loid
Cheimstoid. Voider zal liet presidentschap worden opge
dragen nan den hertog van Buckingham, het voorzitterschap
bij den Board of Trade aan sir Str.iffbid Northeote en dut by
den Paor-laio-board aan den lieer Gulhome Hardy. Ver
moedelijk zal lord sir John Pakington woor bij do admirali
teit opticdcn.
De overige benoemingen voor de lagere rangen zijn nog
niet definitief geregeld, doch naar men zegt zal lord Long
ford ondersecretaris van oorlog worden, voor welke betick-
king hy uitnemend geschikt is.
PROVINCIALE STATEN VAN ZUIDHOLLAND.
JI. Dingsdag zijn de werkzaam heden der gewone zomer
vergadering, onder voorzitterschap van den heer mr. J.
Loudon, commissaris dos konings in deze provincie, aan
gevangen.
Do voorzitter deelde mede, dut do heer H. Willemstijn
zijn ontslag als lid der staten heeft genomen en dat drie
andere leden door den dood aan de vergadering zijn ont
vallen. namelijk de heeren Tiboel Siegenbeck, Molenaar en
van Ileteron Gevers, de laatste tevens lid van gedeputeerde
staten. Ilij bragt hulde aan de nagedachtenis van de over
ledenen, inzonderheid van jhr. van lictoren Gevers, die
gedurende zes en twintig jaren het lidmaatschap van gedep.
staten met ijver hud waargenomen.
Na onderzoek en in orde bevinding van de geloofsbrieven
der nieuw benoemde leden uerden zij als zoodanig toegelaten.
De voorzitter heeft vervolgens roededeeling gedunn van
een aantal ingekomen stukken sedert de herfstvergadering
van 1865, welke voor kennisgeving is aangenomen.
Daarna zyn onderscheiden stukken ter tafel gebragt, die
io-handen van Mjzondero-commis&iün zijn gesteld, ter-Lozing
zijn nedcigelegd ofnaargedep. staten verzonden.
De vergadering is daarop tot Donderdng gescheiden.
Een Duitsch blad berigt, dat te Berlijn, zoo als in een
particulier schrijven uit dio hoofdstad gemeld wordt, ïeeds
meermalen tumulten hebben plaats gegrepen Op de Alox-
anderplaats zijn in do vorige week zells bariikaden opgewor
pen, ten gevolge waarvan de landweer bevel heeft bekomen,
om op do menigte te vuren. Aan de bladen is streng bevel
gegeven om niets aangaande die gebeurtenissen to melden.
Toen do koning van Pruissen jl. Zuturdag aan het station
Kohlfurt kwam, pnsseerde aldaar een uit Reichenberg ko
mende trein mot 290 Oostenrijksche gevangenen. Onder die
gevangenen bevond zich de burgemeester van Trautenau,
wien men ten laste legt, Pruissische troepen in die stad te
hebben gelokt, onder bet bedriogelijk voorgeven, dat zich
aldaar geen Oostenrijkers bevonden, terwyt hij zalfin alle
huizen en ook in een kerk Oostenrijksche troepen had doen
post vatten.
De vorbittoring der Pruissen over dat bedrog is zóó groot
geweest, dat 2ij, na eerst met groot verlies uit Trautenau
teruggetrokken te zyn, hunno aanrukkende artillerie vóór
do stad afgewacht en deze vervolgens platgeschoten hebben.
Trautenau wasopdatoogenblik, evenals do meeste Bokccm-
sche plaatsen, waar de Pruissen binnengerukt zyn, byna
geheel ontvolkt.
In hot gevecht by Nachod waren do Johannitors (leden
der orde van St. Jan), kenbaar aan hun witten band met
rood kruis om den arm, y vorig in dc weer met de verpleging
der gekwetsten, onder do leiding van den prins von Plos3.
Deze laatste is door den koning van Pruissen belast met do
organisatie der daartoe voreischto hulpmiddelen en do direc
tie der ambulances, waarin ook de gewonde Oostenrykcrs
worden opgenomen. Daar nl do dorpen in den omtrek dooi
de bowonois zijn verlaten, was er niets te kiygcn, geen enkel
stuk brood, zells geen water, doordien de putten geheel ledig
zyn, Men moest dus in do eersto behoeften zoo goed mogclyk
voorzien uil de algomceno intendance en gebruik maken van
do goederen dio de gevlugtc inwoners hadden achtcrgelaton,
terwyl inmiddels mot dezorgdergekwetslen zoodanig voort
gang werd gemankt, dat deze des middernachts allen in ver
pleging waren opgenomen. Die het zwaarst waren gewond
zijn te Nachod onder dak gebragt. Men hoeft daar do ledige
buizen dadelijk voor liospiianldicnst ingorigt. De gevange
nen zijn er vooiloopig in de kerken opgesloten. Totde go-
kwetsten aan de zijde der Oostenrykcrs behoort ook do
kolonel graaf von Wimptfen, die een kogel in den arm en con
zware wonde aan do borst heeft gekregen. Opmerkelijk is
het, dat dio bevelhebber tegonovcr don Pruissischon kroon
prins aan liet hoofd stond van hot Ooatenryksche rogoment,
hetwelk juist den naam van dien prins draagt.
Dos avonds ten half tien ure kwam do kroonprins in zyn
hoofdkwartier toiug, en werd aldaar ontvangen onderdo
herhaalde toejuichingen der officieren en soldaten. Hy zcido
by die gelogonhcid onder andoren: Wy zyn moester van het
slagveld gebleven en wij hebben do Oostenrijkers tot den
terugtogt genoodzaakt. Dit is dus ook een overwinning.
Dit eerste succes zal een goeden moreion indruk op de armoe
maken. Maar zoudt gij nu wel donken, dat onder do Oosten
rijksche regementen dio het meest geleden hebben, ook het
regement is, dat in Oostenrijk mijn.naam draagt! liet doet
mij veel leed,_dat ik onder de gekwetsten ook den kolonel
vun dnt rogoment, graaf von WïropfFen heb aangetroffen.
Volgens het Weener regeringsorgnan heeft er tusschen
den Oostenrijkschen opperbevelhebber en generaal Lamar-
moia oen zeer hoffelijke briefwisseling plaats gehad, als ge
volg van de klagt van don Oostenrijkschen kommandant, dat
de Imliciansche troepen in een gevecht van Custazza drie ge
wonde Oostenrijksche soldaten zouden hebben opgehangen,
die door hunne lundgenooten, nadat de Italianen waren te
ruggeslagen, werden afgesneden, met het gelukkig gevolg,dat
zij in het leven terug geroepen konden worden. Een hunner
was evenwel krankzinnig geworden. Generaal Lamarmora
heeft zijne verontwaardiging ovor zulk een daad van bar-
baurscliheid te kennen gegeven. Ilij meent aan de waaiheid
vun het feit te mogen twijfelen, maar zal in ieder geval een
grondig onderzoek instellen, en zoo noodig streng weten to
sti allen.
Men kan nannemen,dat dit incidentliiermedo uit den weg
geruimd is en alzoo van geen roprcsaillos van de zijde der
Oostenrijkers do rede zal zijn,
Tijdens de slag van Curtozza vervoegde zich, des namid
dags ten 4 ure, een kolonel van do Oostenrijksche huzaicn
bij generanl Bixiodie nog altijd te Yillafranca stand hield
en bood hem, narnons zijn generaal, een voorwaardelijke
overgave aan,
„Keer u om!" roept Bixio uit, wiens geschut zich ineen
deerlijken staat, juist tegenover den Oostenrijker bevond.
Daarop begeeft hij zich naar hem toe en zegt: „lk ben gene
raal Bixio, kommandant van do 7de divisie van het 3de
korps Ileiinner u dien naam, want, zoo gy a weer met der
gelijke voorstellen tot my raogt wondon, dan zou ik u doen
arresteren. Vertrek, mijnheer!"
.En op dien oogenbük komt bet bevel tot dennftogt. Piins
Humbert en Bixio trekken af en de ganscbe beweging wordt
volvoerd, zonder dat de Oostenrijkers een geweerschot lossen
om den terugtogt te belemmeren.
Garibaldi is dezer dagen aan een groot gevaar ontkomen.
Onder geleide van een zijncradjudanten was bij in bet Al-
pengebergto een terrein in oogenschouw gaan nemen en had
aldaar eensklaps, op een afstand van naauwelyks honderd
schreden, een Tyroler schutter vóór zich,die aldaar gepos
teerd was als schildwacht van een Oostenryksche afdeeling
vrij willig»is. De schutter keek de beide vreemdelingen aan,
doch scheen niet te welen wat liy doen zon. Garibaldi dit
bcroci kendo, deed alsof hij niets gezien had, ging heel be
daard op een steen zitten, haalde een stuk brood en kaas uit
zjjne tasch en gebruikte alzoo mot zijn geleider heel knme-
rnadschappely'k een rustig ontbijt, waarna hy vervolgens
langs ccn anderen weg langzaam voorstapte, zonder dat de
schildwacht bemerkt had wolk een sehoone kans hem ont
gaan was.
pi
t
Blijkens oen officieel berigt, nemen do' spoorwog-
di recti én van de lijnen Leipzig-Dresden weder ijl- en vracht
goederen ten vervoer aan, maar niet verder dan tot Dresden.
Jl. Mnnndng overkwam den prins van Wallis een on
geval, dat van zeer ernstige gevolgen had kunnen zyn. De
prins iced namelyk, vergezeld van twee dames en een stal
meester, langs de Rotten-Row. Aan het eind van den weg
gekomen, wendde hij juist den teugel met oogmork om terug
te keeren, toen oen vreemd lieer, die zyn paard niet in be
dwang kon houden,midden in liet gezelschap teiegt kwam en
mol zulk een vaai t tegen het paard van den prins aanbonsde,
dut deze door den schok voorover uit den zadel sloegen gioot
go vaar liep in de stijgbeugels verward to raken,doordien zijn
paard te gelyker tyd geweldig begon te stoigoien. Het gc-
lukto hem evenwel zich met een snelle wending los te mnken
en zonder hulp woór op de been te komen. Hij wasechter
merkbaar veiscbiikt en moest een oogenbük op een aldaar
aanwezige bank gaan zitten, tcrwijlinmiddels het paard werd
opgevangen en de omstanders zich boyverden om zijn hoed
en rijzweep op te zoeken. Gelukkig was hij weór spoedig ge
noeg hersteld, om op nieuw in don zadel to spiingcn cn in
gozelschap van dc dames terug te rijden. Hoewel zyn gelaat
en zyno kleeding volop de kentcekoncn van bet onheil droe
gen, is bij er evenwel met een paar ligte kneuzingen afge
komen.
Men leest in don Antwerpschon Prdottssour: Het Ka
binet te Berlyn hceftaanhetonzomagtigïngverzochttot de
passage over het Belgisch grondgebied voor de Pruissische
soldaten, belast met de vorming van bet sanitair cordon, aan
onze gronzon sedort het uitbreken dor runderpest gevestigd.
Met door ons land to trokken hadden die Boldutcn zich een
weinig spoediger by de Silczisehe armee kunnen voegen.
Ons gouvernement hccR er zich alleen toe bepaald don
Pruissischen minister te wyzenopdon lekst vanart. 121 der
constitutie, volgens hetwelk geen vreemde trocpon ons grond
gebied mogen bezetten of doortrekken, dan krachtens een
IM
t