m mp-s
uuiTEfamscBSs «sera.
^HSbsIAWCHE ÜÜgtêÏÏÏ
A°. 1866.
r ij d a g W e e e in h e a*.
Verschijnt KaasdagWoensdag en Vrijdag.
ALGEMEEÜI 0VE82IGT.
4><VV's-.'r>
A t
£8111A IT.
AÜOÏÏBÏMEJIT:
Alionnomenlsprijs per Dnc Slannilcn
Franco per t'ost door het geheelc ttyk
f I 85.
- 2 25.
(Krieicai frnuci).)
vrcwrravw lyra m Kr*,'arAH7zwcr, Tscsnzxr^.xriru. a rirsri .-i vsa^trr/vrsggn;
Omtrent de groote demonstratie in de open luelit, to Lon
den door de voorstanders cener radicale parletnentshervor-
ming aangelegd en jl. Maandag gehouden, wordt het volgende
gemeld: Ken groot aantiïl handwerkslieden, dooreen onpir-
tijdigen ooggetuige op vijftig duizend, door anderen lioogcr
geschat, heelt zich door eenige straten der hoofdstad in
atatigen optogt naar oen buiten de stad gelegen stuk gronds
begeven, en aldaar verklaard het algemeone strmregt be
nevens de geheime stemuitbrenging voor de veikiczing der
parlementsleden te verlangen. Verder hebben die werklieden
zich vereonigd met oen protest tegen de onlangs in bel lager
huis herhaaldelijk gehoorde bewering, dat de arbeidende
volksklasse in Engeland geen pi ijs op politieke legton stelt
en ze door veilheid en door veislaafdheid aan don sterkon-
drank onwaardigis.
Die optogt had duizenden nieuwsgierigen op de been ge-
brngt. Evenwel is do orde daarbij, zonder regtstreukschc
tusschenkomst van politie of gewapende mngf, ongestoord
gebleven, De meeste lieden, welke deel van don optogt uit
maakten, zegt een onpartijdig ooggetuige, waren zeer goed
gekloed; nllen gehoorzaamden stipt en volgaarne nan de
voorschriften en wenken der leiders, die op zich genomen
hadden den stoet te regelen en in orde te houden. De optogt,
die een afstand van bijna vier Engelsche mijlen af te leggen
hud, kenmerkte ziels door orde en door blijken van een blij
moedige stemmingdeze hielden ook stand by het ontmoeten
van troepen tegenstanders der hervorming, die. als studenten
gekleed, liederen zongen en vertooningen maakten, welke
strekten om de reform beweging te bespotten. De demon
stratie is volkomen gelukt, hoewel zij in de laatste uren door
een stortregen word belemmerd. Onheilen schijnen er even
min te hebben piuats gehad als er wanordelijkbeden zijn
voorgevallen.
Te Londen zijn geruchten in omloop van oneenigheitl
„onder de bewindslieden wegens de zaak der parlotncntsber-
verming. In berigten van do zijdoderconservatievc-partij
wordt erkend dat er werkelijk verschil van gevoelen dien
aangaande in het tory-kabirict bestaat.
Naar men meldt,zou het voornemen bestaan, om doPruis-
sisclie strafwetgeving toepasselijk te verklaren op Frankfort,
aangezien de daar bestaande wetten geen voldoenden waar
borg schijnen op Ie leveieri voor de beteugeling van zekere
opgewondenheid, liet Ambtsblatt dier stad behelst oveii-
gens reeds nu eenige bepalingen, beticffende het icgtswczen.
De benoeming van regtcidijke beambten zal door den koning
geschieden; liet toelaten vmtadvokaten en notarissen zal van
den minister van justitie uitgaaneenige bevoegdheden van
den voormnligen scnaant gaan op het hof van appèl over liet
Obertribmial te Berlijn vormt het hof van cassatie. Vervol
gens zijn dezer dagen bepulingen vastgesteld op de driejarige
vrijwillige dienst. De peisoncn, die zich daartoe aanmelden,
mogen bet wapen kiezen, waartoe zij willen behooren.
Men meldt uit Berlijn Aan de Pruissisehe regering zijn
in Hannover papieren van het grootstegewigt in lmiiden ge
vallen, die het bewijs leveren, dat vóór den oorlog do Noord-
Duitscbo vorsten, waaronder ook de keurvorst van llesscn,
zonder ophouden aangemoedigd hebben tot oen alliantie met
Oostenryk. Onlangs heeft men ook documenten gevonden,
waaruit blijkt hoe elk nationaal stroven tegengegaan en ver
volgd werd. Een overeen groot deel van Duitsclilaod uitge
breid stelsel van spionnering, bood daartoe de band. Wen
heelt geconstateerd, dat het nationale streven in Hannover
op het platte land veel meer wortel heeft geschoten dan in de
sleden, en voornamelijk in de hoofdstud.
In Hannover bestaat thans een geheim comité, dat do
I'ruissischeannexntie-plannen tegenwerkt. Dit comité aapt
soortgelyke instellingen te Warschau, te Rome en het vroo-
gore te Venotie na. Hot gelukt dat comité'echter niet zich
geducht te maken. Met het heimelijk verspreiden vati bro
chures, die geen lezeis moor vinden en het smalen op Pruis-
son kan men de hoop op de restauratie dor Hnnnoverscbe
dynastie niet gaande houden,
Do opstand der Christenen op Cnndin is geëindigd, maar
avonturiers van alle natiën zijn naar Griekonland vertrok
ken. Een gedeelte van do oude troepen van Gat ibaldi heeft
vooral aan de beweging op Candia nieuw voedsel gegeven.
Deze avonturiers houden zich gedeeltelijk in de bergachtige
streken van het eiland op, waar zij een partijgangers oorlog
voeren. Mc hoopt dat do vreemdo bendon weldra den strijd
zullen slaken, waarvan de uitslag niet twijfelachtig is,en ver
wacht dat de Turkscho autoritoitcn bij het stelsel van gema
tigdheid,waaraan zij tot dusverre trouw gebleven zyu, zullen
volharden,
Uit Konstantinopel wordt gemeld, dat volgens de laatste
partikuliero berigten, do Turkscho troepen op Candia een
nederlaag hebben geloden. Do regering heeft er uien we ver
sterking naar toe gezondep.
De Correspondanco Eusso, con orgaan van de Russische
staatkunde, geeft te kennen, dat Rusland het beschermheer
schap over de Christen-onderdanen des sultans wel met het
Westen wil doelen, doch alleen onder beding, dat dieChris-
tenonniet van het geloof dor nationale kerkvan Rusland zul-
a Jen gorden afgetrokken,
ADVEBTEHTIEB:
Prijs tan den gewonen rrgel,f 0.10,
Tot 10 regels f 1 00. Zcgelregt Toor iedere plaatsing - 0.35.
Ken ieder in Europa, zegt liet genoemde blad, erkent dat
de toestand der Cluintoaea van de Levant niet mag noch
kan blijven zoo als hij nu is ln het Westen is men dan ook
welgezind om hun bescherming te vorleenen piaar tevens
wordt hunne toetreding tot de Wcsterselie begrippon ver
langd, cn hiervan wordt do mate der bescherming, die zy te
verwachten zouden hebben, afhankelijk gesteld; ditis dooi
den F^unsehcn minister van buitenlundache zaken toen hij
zich onlangs te Athene bevond en zich met do Grickache be
windslieden over de zaak van Kreta onderhield, niet onu einsd.
Zoo uitsluitend zijn Uusiauds inzigtcn jegens de Lcvant-
sclio Christenen niet. Onze natie heeft algemeone en opregte
belangstelling voor die Christen-bevolking, een belangstel
ling die niet op bespiegelingen cn abstracte begrippen van
beschaving en vooruitgang rust, maar op eenheid van geloof
en van afkomst. Zij schenkt rlan ook bijval itau al wat van
welke zijde ook, tot wezenlijke verbetering van bet lot der
Levantsche Christenen wordt gedaan.
Doch er is daarbij iets wat onze natie met leedwezen ziet,
namelijk de pogingen om den ouden geest der Levantsche
Cbiisten-gemeenten te veranderen en te vervangen door een
soort van beschaving, die er met volksaard en zeden geheel
strijdig is. Tegen dit streven behoort Rusland zich te verzet
ten; het behoort voor do instandhouding der aloude overle
veringen in de Levant te waken; dit is zijn pligt als Slavische
en als rcgtgoloovige mogendheid.
Dezer dagen is gewag gemaakt van do constitutionele in
stellingen, welke de ondet koning van Egypte zijn lund heeft
geschonken, en is de aanspraak medegedeeld, bij gelegenhoid
der eerste vergadering van do volksvertegenwoordiging
doorhem uitgesproken.
Men is ecluer van oordool, dat deze vrijgevige regorïngs-
verandeiing een wissel is door den onderkoning op de Rnnn-
tiele markten van Europa getrokken. Ismael pacha beeft
crodiet noodigen do voorname bankiershuizen zijn vun mce-
niog, dat het siuiten eener nieuwe lecning op de Europesche
maikten beter vlot,alsjdo in nopd verhoerende sluut ecn volks
ver tegen woord iging hoeft. Vooits wordt te kennen gegeven,
dat de onderkoning, die hebzuchtig is en zich in allerlei ge
waagde industriële ondernemingen heeft gewikkeld, In groote
geldverlegenheid verkeert en dus zijn minister Nubar-paella
naar Pai ijs had gezonden, om aldaar geld te vinden, doch
zonder dat hem dit gelukt was. In dien nood kwam de mi-
nistor of zyno Europesche raadslieden, hieimede worden de
Frarisehe agenten bedoeld, op het denkbeeld, om liet land
een vertegenwoordigende instelling to scheuken, ten einde
in Europa geld te bekomen en Egypte nog meer dan vroeger
te kunnen uitzuigen,
Blijkens telegrafische berigten uit New-York is jl Maan
dag de zitting vun het congi es te Washington geopend. De heer
Johnson vet klaart in zijn boodschap, dat liij van de tot dus-
venc door hem gevolgde politiek niet afwijkt, cn verlangt
dat bet congres zich er mede vereenige. Bewust document
bevat voorts hoofdzakelijk de volgende mededeelingcn: De
slautsinkomsten over het mot Junij eindigend jaar overtref
fen de uitgaven met 158 riiilliorn dollars. De vreemdo natiën
hebben blijk gegeven van meer en betere achting voor bet
nationaal karakter en de nationale regten.
Fm uk rijk beeft bet voornemen aan den dag gelogd om
het vertrek zijner expeditietioepen uit Mexico tot het aan
staande vooijaar uit te stellen; doch de Vereenigde Staten
hebben tegen dit voornemen bezwaar ingebragt, en het is
te hopen, dat Frankrijk bij deze overweging besluiten zul
aan het verlangen der Vereenigde Staten te voldocn.cn
wel hoe eerder hoe liever, zoo spoedig namelijk als die ont
ruiming uitvoerbaar is, mot liet oog op do bestaande vor-
bindletiisscn. Op deze wijze zal aan do billijke verwachting
van Amerika voldaan woidon.
Do lnngznmo voortgang der zaak betreffende de regeling
der vorderjngen ter zake vnn de Alabama-kwostio is voor
een deel het gevolg van de optreding vun een nieuw Britseh
kabinet. Do president verwacht dut bedoelde vorderingen
na zullen in overweging genomen worden, ton einde cene
minnelijke schikking tot stand kome. Het belang dat er Is bij
eone spoodige afdoening dezer zuak kan niet to groot voor
gesteld worden.
In bet fmantieel rapport geeft de hoor Mac Dulloch, de
minister van finantieo, zijn verlangen te kennen, dut liet
congres besluite tot hot hervatten der spociebotalingen in
1868.
zijn aangobragten die strook wordt tevens tusschen
de twoo cylinders gestoken, dan ontstaat er een contact
tusschon do veer cn den contact-cylinder, zoo vauk een der
gaatjes vati den strook zich op dien cylinder bevindt. Wan-
neor nu deze gaatjes, op de wij3 van Morse* sche schrifttco-
kens, in het papier zijn gemaakt, dan spreekt het van zelf
dat dit toestel niet alleen snel maar ook met groote juistheid
telographercn kan.
Keods heeft men berekend, dat, bij invoering van dit
toestel, het verkeer vyfvoudig kan toenemen, vóór dat het
noodig zou zijn taeordcre goloiddrnden te duen spannen.
Daai enboven zou het publiek zich dergelijke strooken zelf
kunnen vervaardigen of ook die laten maken, daar de ver
vaardiging zelf geen bezwaar oplevert.
Het gevolg vun do ulgcmecno aanwending van Schneider's
uitvinding zal dit wezen, dat bet publick zioh do kennisder
ülorso'scbc schrifttcekcns eigen zal maken, en dat alsdan do
telcgraphen in een elektrisch postwezen omgeschapen wor
den, ln dat geval zouden de telegraphistcn zich even weinig
om den inhoud der telegrammen bekommeren, als de post
beambten zulks om den inhoud der brïevon doen.
Naar men meldt, heeft Belgie aun de groote mogend
heden liet vooi stel gedaan, dat zij ingenieurs zullen benoemen
als scheidsmannen in het conflict betreffende de afdamming
der Schelde, doch Nederland heeft ge weigerd kiermedo genoe
gen te nemen.
In Amerika hebben zieli thans drie groote vereenï-
gingen of maatschappijen gevestigd, die het Amerikaanscho
telegraafnet voltooyen, en dit met do transatlantische lijn in
verband willen brengen; na voltooijing van dit werkznl de
verst afgelegen stad van de nieuwe wereld in minder dan
twee dagen mot Parijs en London kunnen corresponderen.
Dezo drie maatschappijen zijn: die van de oostelijke UnioD,
dio derVereenigde Staten en de Aroerikaunacho Compagnie,
Do eerste met een kapitaal van 118,800,000 francs, heeft
een uitgestrektheid van dienst van 70,795 kilometers; de
,tw.eede met.32,500,000 francskapitaal, bedient een.net.vjin
25,7(14 kilometerscn de derde die tot na nctientotoen
bedrag van 21,600,000 francs had uitgegeven, heeft reeds
48,270 kilometers in dienst.
Men gelooft dat de eerste zich mot de derde maatschappij
zal vercenigen, wier net San Francisco cn de oostelijke ha
ven met Philadelphia, New-York en Boston vorbindt. Door
dezo vereeniging zullen do gezamenlijke telegraaflijnen, die
zich tusschen New-Founland en het van Couvors-eiland be
vinden, onder eeno en dezelfde administratie komen.
G. Schneider, inspecteur van het Oostenrijksche telo-
graphen net, beeft dezer dagen een toestot voor telegrammen
uitgedacht lietwolk, onzes inziens bestemd schijnt om een
omwenteling in dit middel van gemeenschap te veroorzaken.
Dit toestel heeft do eigenaardigheid, dat daarmede regt-
streokSjOn niet met behulp der hand van den telegraphist, go-
telcgraphcerd wordt. Om dit doel,to bereiken bestaatJiet
toestel uit een gewoon uurwerk, waardoor twee elkander
rakende cylinders in beweging gezet worden. Voor dit paar
eijlindors is een contact-cylinder aangobragt, waarover oen
veer glydt. Wanneer nu, tusschon dezo contact-cylinder cn
do veer, een strook papier gestoken wordt, waarin ga&tjos
SCHIEDAM, 6 December 1866.
Heden ochtend omstreeks vijf ure passeerde alhier, met
extra trein, Z tW,de koning, komende van de icsidentto en
zich begevende naar het Loo.
Als oene interessante byzonderheid vermelden wy, dat'
op de gisteren gehouden vergadering der natuurkundige
vereeniging „Martinet", dooreen der werkende leden eene
verklaring werd gegeven van de zoogenaamde „Sphinx", of
bet „sprekend Alenschenhoofd", zoo als dat eenigen tijd ge
leden door den heer Maju, met zoo veel succes to Rotterdam
is vertoond.
Dezo verklaring werd tevens verduidelijkt door de ver-
toouing van een model op kleine schaal der geheele iurigting,
waardoor de eenvoudige doch vernuftige, geheol op optische
illusie berustende zamenstelling slechts des te meer aan het
licht kwam.
Hetzelfde lid gaf ook uitzigt, dut bij cone volgende ge
legenheid, het andere nummer van den hoer Maju, de zoo
genaamde „Proteus", iusgelyks door hem vetklaard zou
worden.
Dezer dagen zijn aan Z. M. den koning, H. M. de
koningin, aan Z. IC. H. prins Fredcrik en aan Z. K. H, prins
Hendrik van wege do Noderlundscho Zendings-Vereeniging,
opgerigt in 1858, ten goschenko aangeboden exemplaren ïu
praclitbutidvun het Evangelie van Lukas in het Soendaheesch.
Dit is het eerste uit het oorspronkelijke vertaalde bijbel
boek, dat in dio tual verschijut. De vertaling'is bewerkt door
den zendeling, den heer G. J. Grashuis. Deze, door de Neder-
landsche Zendings-Verccnigiiig opzettelijk met het werk der
bijbelvci taling in het Soendunoesch belast, hooft daarvoor
ruim driejaren op Java doorgobrugt, voornuuielyk in dc
Socndalnndcn.
Omtrent de regels bij die vertaling gevolgd, kunnen wy do
belangstellenden verwijzen naar het orgaan van genoemde
vereeniging, waar in bet nummer dezer tuaund die regels
door den heer Grushuis worden opgegeven eo ontwikkeld.
Door hut departement van linuiUicu is mededcoling ge
daan van de volgende opgave der op 30 Novem ber 1866 in de
onderstaande entropóts aunwezige hoeveelheid ruwe suiker
Amsterdam15,788,937 pond,
Rotterdam15,069,653
SchiedamZ 679,258 v
Dordrecht !'661,533
Middelburg 678,791
Totaal 32,868,172 pond.