HET JAAR 1866.
8
A». 1867.
aandag Tl 41 Febr narij.
Verschijnt Maandag, Woensdag en Vrijdag.
l-Hv - :!1Ü -
Prijzen der Efieclen aan de Beurs te Amsterdam-
STEDELIJK NIEUWS.
XVI.
El BI AIT.
ABONNEMENT;
Abonnementsprijs per Drie Maanden
Franco per Postdoor het jjehede Dijk.
f 1.85.
- 2 25.
(Bristfii Franco.)
ICan er yan ecnig land sprake zijn, dat gedoemd schijnt
"tot ellende en verwarring, dan voorzeker is het Spanje.
Schier geen jaar gaat er voorbij, dat geen getuige is van
militaire insurrecties of wanordelijkheden waaraan dat land
steeds onderhevig is, en waardoor elko vooruitgang op stof
felijk en zedelijk gebied onmogelijk wordt.
Ook het jaar 1866 zag Spanje ten prooi aan inwendigo
beroerten, tweespalt en verdrukking en ten speelbal van den
eersten ontevredene, die eenige kans meende te zien om
de bestaando orde van zaken,ten zijnen voordeele te kunnen
veranderen. Zoo was het generaal Prim die een poging
waagde om liet toenmalige ministerie omver te werpen, door
hier en elders opstanden onder do gewapende magt te doen
uitbreken. Het gevolg daarvan was, dat eenige schermutse
lingen en gevechten plaats grepen, waarin de opstandelingen
de grootste verliezen leden en Prim ton slotte genoodzaakt
was, elders oen wijkplaats te zoeken.
Geschiedde dit in het begin des jaars, het einde daarvan
aanschouwde een toestand die de algemeene verontwaar
diging opwekte van ieder weldenkend en naar vooruitgang
strevend wezen. Da koningin, op het zachtst uitgediukt,
verblind voor de heilloozerigting welke het roinistciie Nur-
vaez volgt, laat het toe, dut duizenden barer ondeidanen
worden vermoord ol'verbannen, en daaronder uit de edelste
geslachten des rijks, ja zelfs van koninklijken bloede.
Geheel in de magt eener niets ontziende hof-camarilla,
brengt zij haar land en troon aan den ïand vun een afgrond,
waaruit het eerste slechts alleen door een gehecle verande
ring van den staat der zaken gered, maar waardoor ook de
laatste er onvermijdelyk in nedergestort zal worde'n.
Het naburig Portugal gaat stil en bedaard zijn weg
en rijst allengs mcci en meer in de achting van geheel
Europa.
-Griekenland bleef steeds aan armoede en.verandering-van
ministericn ten prooi, terwijl het, ofschoon dan ook bedekt,
een werkzaam deel nam aan den opstand op Candia, waar
door aan Turkije op nieuw veel moeite werd veroorzaakt,
dat uaauwelijks eenige rust in het noorden begon te genieten
bij het aanvuurden der regering van den prins,van Hohen-
zoliorn.
Meer dan ooit zijn de oogen der Europescho groote mo
gendheden op den „zieken man" gevestigd en meer dun in
de voorlaatste jaren werd de vrees weder opgewekt voor de
Oostersche kwestie, waarbij zoo vele en zoo verschillende
belangen betrokken zijn.
Naur men wil, schijnt echter deze kwestie, uithans voor
eerst, te zulien biijven rusten, en trachten eenige mogend
heden mildere bepalingen van den sultan te ciiangcn voor
zijne Christen-onderdanen.
Belgic in de laatste jaren gebukt onder den twist der po
litieke partijen, had daarvan dit jaar minder lasthetzij dat
de oude vrees verlevendigd was, bij Frankrijk te worden in
gelijfd, ten gevolge van den veranderden slaat van zaken,
door Pruissens snelle en veelomvattende verovei ingen,
hetzy dat men den strijd moede was. Zooveel is echter zeker,
dat Leopold II meer ea meer in de genegenheid van zijn volk
klom en blijken gat) dat hot hem ernst was, aan de beloften
bij zijn troonbeklimming afgelegd, te zullen voldoen.
Een verschil tussekon Belgie en ons land, omtrent de af
damming der Schelde, gerezen, weid ter beslissing aan
Frankrijk, Engeland en Pruïssen door de Belgische regering
opgedragen wat van deze zaak den uitslag zal zyn moet
echter nog later blijken,
i Da Vcreenigde Staten van Noord-Amerika trekken thans
weder hoofdzakelijk doalgemeene aandacht door de aanhou
dende verdeeldheid welke er heerscht tussehen don president
Johnson en do republikoinsehe partij. Die party hoeft zich
talrijk weten to doen vertegenwoordigen en kuntzich met
alle do haar ten dienste staande middelen tegen de staat
kunde van den president.
Die staatkunde wordt, zoowel als Johnson zelfal zeer
verschillend beoordeeld; dit staat echter vast, dut hy in
den laatsten tijd bij het meerendeel zijnor landgenooten steik
in de achting is gedaald zóó zelfsdat men het zeer betwij
felt, of hij bjj do aanstaande verkiezing weder uls president
zal herkozen worden. Reeds zijn door den senaat verschil
lende besluiten genomen, waaibjj de magt van den president
in onderscheiden zaken beperkt wordt; terwijl men het ook
nog zoo ver heeft willen dry ven om hem in slaat van beschul
diging testellen.
Dat do Vcreenigde Staten, hetzy middeiyk of onmiddelijk,
ertoe hebben bijgedragen om de zaken in Mexico te brongen
op het standpunt, waarop zij tegenwoordig staan, vooral ook
door invloed op Frankrjjk uit te te oefenen, is buiten allen
twyfel. De loer van Monroe speelde duarbjj de hoofdrol; en
Maximiliaan, door Napoleon overgehaald om tot middel te
""dienen Frankrijks plannen te bevorderen, valt ais het offer
van het overwigt, dat de Unie in deze zaak verkregen heeft.
Ook ons land deelde ruimschoots in het wisselvallige, dat
''alleen op den naam van bestendig aanspraak kan maken.
Op politiek terrein werd het ministerio Thorbecke ont
bonden, ton gevolge vnn hot in Fobiuarij aftreden der hoeren
Thorbecke en Olivier, die zich niet konden vercenigen mot
he' /-voelen van den minister van kolonien,den heer Flansen
van de Putte, die de strafverordening in Indie bij koninklijk
besluit wilde hebben ingevoerd,terwij Izij van mcening waren
dut die door de wotgovendamifgCraoost worden vastgesteld.—
Daarop volgde eon ministerie Fransen van de Putto van
Basso, dat echter reeds in Mei weder aftrad ter oorzake van
de cultuurwet, bij de behandeling waarvan een amendement
door den beer Poortman werd voorgesteld, dat, door den
minister van koloniën bestreden, met <13 togen 28 stemmen
werd anngenomen, waarop de minister de wet introk er. het
ministerie zijn ontslag indiende. Nu trud een ministerie
van Zuyien Mijor op, dat weldra weder gewijzigd word,
doordien de heer Mijer, tot gouverneur generaul van Nedeil.
Indie benoemd, door den heer Trukruncn, als minister van
koloniën, werd opgevolgd.
Do benoeming van den heer Mijor, tot gouverneur gene
raal gnf aanleiding tot de volgende motie van den heer
Kcuchenius; „de kamer, de gedragslijn van het kabinetten
opzigte van de uittreding van den minister van koloniën, mr,
P. Mijer, afkeurende, gaat over tot de orde van den dag."
Deze motie werd met 39 tegen 23 stemmen aangenomen, en
gaf aanleiding dat do tweede kamer,volgens kon. besluit van
28 September, den 1 October ontbonden werd.
De verkiezingen voor de nieuwe kamer hadden den 30
October plaats, en den 19 November werd de zitting namens
Z. M, geopend.
Daar de tyd ontbrak om voor het einde van het jaar do
begrootïngs-welten te behandelenwerden kredietwetten
voorgesteld en aangenomen cn ging de kamer tot nadere
bijcenroeping uiteen.
Heeft do politieke strijd gedurende hot geheelc jaar do go-
moederen bezig gehouden, op vreesselijke wijze werden zij
geschokt toen in do maand April de treurmare weid ver
spreid „de cholera is to Rotterdam uitgobioken." Ofschoon
in den beginne in geen hevige mate, sloop zij nogtans gestadig
-voort en-weldra kwamen uit alle oorden des-rijks berigten
dat door haar talrijke offers worden geêischt en duizenden ten
grave gesloopt.
De zware verliezen door de veehouders in een vorig jaar,
ten gevolge van den veotyphus geleden,waren in dit juar niet
minder groot, ja vermeerderden in het laatst daarvan der
mate, dat zij tot de beraming der meest gestrenge maat
regelen van regeringswege aanleiding gaven.
Slaan wij ten slotte een blik op de stad onzer inwoning
In de maand April word door den algemeen gcachton bur
gemeester, den heer L, Knappert, zijn ontslag uit die betrek
king aan don koning aangevraagd, welk ontslag op eervolle
wijze, bij kon. besluit van 29 Mei, no. 53, weid voiieend, bij
welk besluit tevens tot zijn opvolger weid benoemd do heer
P. J van Dijk van Matcnosse,burgemeester en secretaris van
Oud en Nieuw Mutkcnesse.
Ken plan tot uitbreiding dezer stad, door verfteniging van
het naburige Mathenesso en een gedeelte van Kethel en
Vlaardinger-Ambacht, kwam door omstandigheden nog
niet tot uitvoeiing en zal welligt oerlangzijn beslag krijgen.
Do cholera beersebte ook hier op bedroevende wijze en
menige diepe wonde word geslagen in tl effende verliezen.
Evenzoo nis in het vorige janr werd ook door den veeiy-
pkns belangrijke schade aangerigt.
Een en ander had ten gevolge dat dit jaar voor Schiedam
een juar was van kommer en zorg, terwijl het fabriek-cn
handelswezen daardoor veel te lijden had.
Moge bij dat leed ook voel goeds verkregen zijn, het jaar
1867 zal veel te herstellen hebben, zullen alle wonden ge
heeld cn allo sraarton geleenigd worden moge het ons
gegeven zijn, in een volgend jaarlijksch overzigt, een blyder
toon aan to slaan bij do herdenking aan gezondheid en wel-
vaait, aan vooruitgangen tovredenheid.
j SCHIEDAM, 9 February 1867.
f Dezer dagen is door een der werkende leden van do
Natuurkundige Vereeniging Martinet alhier, gevolg gegeven
aan zijne vroeger gednno belofte, om een verklaring te geven
van het tweede nummer van den heer Muju, zijnde de zooge
naamde Proteus. Hebben wij vroeger meldinggenmakt van
het verrassend effect door den zoogennamden Sphinx te
weeg gebragt, in nog hoogere mate is dit hot geval geweest
met den Proteus; waarbij de keurige netheid van het ver
toonde model aller lof inoogstte.
De Ncderlandsche Handelmaatschappij vraagt aan
bieding van solieepsruimto te Rotterdam voor hare gewone
beurtbovraekling van Java of Sumatra terug naar Neder
land. i r
Deze aanvrage strekt zich uit tot schepen, laatstelijk vdór
of op ultimo April 1865 in gewone beurtbevrachtiog terug
gekomen, cn tot nieuwe schepenvoor of op ultimo December
1865 te water gelalen. Do schepen, die rogtstreeks uit eon
der Ncderlandsche havensnaarBataviazullen vertrekken,
mooteu voor of omstreeks don 10 Maart 1867 tot vertrek
noreed zijudie welke op vooruitreis zyn, moeten voor of op
ADVERTENTIE N:
Prijs van den gewonen regel0.10.
Tot 10 regels f 1 00. Zegeiregt voor iedere plaatsing - 0,35,
den 10 Julij 1867 ter beschikking van de factorij te Bata
via zijn.
Aanbiedingen worden ingewacht tot Woensdag den 18
des voorraiddags ten 11 ure, of bij de agenten tot on met
Dingsdag 12 February.
Z. M, heeft de statuten van do te 's Gravenhage geves
tigde vereeniging „tot het oprigten en uitgeven*ven een dag
blad" onder den naam van: „Dagblad van Nederland",
gelijk die bij het verzoekschrift zyn overgelegd, goedge
keurd, en de vereeniging mitsdien als regt8persoon erkend.
De minister van finantien verwittigt de belangheb
benden dat er een tweede maandeüjkseho gelegenheid is
geopend tot briefwisseling met sommige Nedorlandsche en
Britscho bezittingen op de Westkust van Afrika, door middel
van een stoomboot „Afiican Steamship Company",die, bij
wijze van proefneming den 10 van elke maand uit Liverpool
zal vertrekken, en in elk geval te Acra zal aanleggen tot
algilto der brievenmail.
Do brieven met do gemelde stoomboot over Engeland te
verzenden, zijn onderworpen aan een gedwongen hankering
van 40 cents por enkel portterwijl zij voorts op liet adres
van de volgende aanwijzing zyn te voorzien„Per Steamer
from Liverpool on the 10th ofte month."
Aan bet verslag betreffende den aanleg dor staats
spoorwegen, van 1 Julij tot 81 December 1866, ontloencn
wij het volgende: Aan het ontwerp van een spoorweg door
Rotterdam werd geen verder gevolg gegeven.
Bij brief van den 11 Julij 186G, werd door den minister
van binnenlandschc zaken deinst gegeven een rigting over
IJsselmonde.met personen-station aan don Kralingschendyk
en goederen-inrigting in en bij de Oude Plantage, te onder
zoeken en to begroeten.
Dit onderzoek is thans afgeloopen en do gevorderde stuk
ken zijn ingezonden.
In de gistoren te Rotterdam gehouden vergadering
van deelhebbeis en verdere belangstellenden in de Vereeni
ging de Rottcrdamscko Courant (oude) is besloten:
De algemeene vergadering van deelhebbers in da Vereeni
ging de Rotterdamsche Courant geeft rolmagt aan commis
sarissen van de Vereeniging om
1. de onderneming op de bestaande of andcro grondslagen
te continueren, wanneer daartoe gelegenheid gevonden wordt;
of 2., do onderneming te verkoopen, indien zulks mogelijk is;
of 3., tot likwidatie over te gaan, ingevolge art. 24 der sta
tuten van de Vereeniging, wanneer geen mogelijkheid be
staat tot het sub 1 en 2 vermelde.
Door hen die in do vergadering waren opgekomen is reeds
voor/"4 it 5000 geteekend gedurende 5 jaren, met het doel
om de onderneming weder voor vijfjaren te vestigen. Daar zij
ƒ13 it ƒ15,000 per jaar behoeft om staande te kunnen blij
ven, is een commissie benoemd om insehrij vers voor het nog
ontbrekende kapitaal bijeen te brengen. Aan die commissie
is tot 1 Maart daartoe tijd gelaten, zullende naar gelang van
den uitslug barer pogingen door commissarissen worden be
slist of het bind al dan niet zal blijven bestuan.
Op het twaalftal van predikanten, door den kerkeraad
der Uerv. gemeente te Vlissingen opgemaakt, komen o. u.
voor do heeren J. Eigemau on H. C. Voorhoeve, beiden te
Delftshaven.
pCt,
Aedbhl. Werkelijke Scbuld 2
Uandel-Maatachappij
Centraal-Spoorw.
SpaNJB, Binncnlandsclio. 3
Portugal, oude 3
Rusland oude 6
Dito, 6de serie 6
Spoorwejf-Actifcn 5
ISicuwc Loico 1804
Oostenrijk., Metalliek
ftationalcn 5
Zilveren 1864 5
Dito 1865 6
Turkije, Uinncntandsche 5
Griekenland, bl, 5
Vkrbemgde Staten 18S2 0
Mbxigo, oude3
Dito, nieuwe 3
V SNEZUELA3
Nieuw Grenada
Duo gest uitgesteld.
7 Fob.
60
1361/2
49
31»/,,
77
1883/.
175
403/,
61%,
50'/,8
50
30
753/
7'Vil
113/,
12%
8 Tob.
65%
40
31%
41%
933%
77%
1801/,
174%
46%
51%
50%
66'Afl
30%
76
H%,
11%
13'/,»
6%,
perTelegr-
0 Feb.
136%
50
31%
185%
1683/.
463%
61%
30%
76%,
17%,
11%
6%
BURGERLIJKE STAND.
Keliorrn t G February. Betje, dochter van A. J. van
Soracren en 8. Cohen, NieuwbuurtJohannes, zoon van
T. Koelewijn en J. J. Waltman, Hoofdstraat. 7. Johanna
Maria, dochter van W. A. J. Zijdenbosen C. Beekman,
Lange Kchterweg. Johannes Adriunus, zoon van M. Mok
en M., Noordijk, Oude Kerkhof Elisabeth, doohtor van
G. H, C. Witte en E. van Gelderen, Jïoosbeek. 9. Wilbol-
mina, dochter van W. van dor Hoeven ea W. do Koning,
Oude Kerkhof, ».w
Overleden 6 February. Antoine Vernèdo, oud 57