oensda g
aart.
Verschijnt MaandagWoensdag en Vrijdag.
ALGEMEEN 0VER2IGT.
BlMfêBUMSCHE BSBIGÏB!.
N
He KAMER DER STATEN GENERAAL.
&U!1E31LAft9$CH£ «IGÏEfit.
ABOHJfEBBMT:
Ahonocnicnlsprijs per Due Maanden
Franco j>cr Post<luot bel geheele Uijk
f 1.85.
- 3.25.
(Eti'iKK'ii rrnnro.)
ABVEBTEHTIEN:
Piijt van don gewonen regel 0.10.
Tot 10 icjclj f 1 00. Xeeelregl voor iedere plaatsing 0.35.
In liet Fransche wetgevend ligchuam zijn jl. Zaturdag de
discussien overliet ontwerp van wet op liet lager onderwijs,
den vorigen dag aangevangen, ten eiwle gebrogt. Dat ont
werp behelsde voornamelijk nilbiciding en vet betering van
liet onderwijs, vooral voor de meisjes. De minister Duruy
heeft, krachtens bijzondere magtiging van don keizer, die
voordragt verdedigd en getoond oen goed redenaar te zyn
het was voor do eerste maal dat een van de handelende mi
nisters ook als woordvoerder optrad. Het beginsel en vooral
het doel der voorgedragen wetsbepalingen hebben bij do ver
gadering warmen en schier algomeenen bijval gevonden.
Tegen do bewering, dat de keizertyke regering steeds
zocht zich feitelijk het monopolie van het lager onderwijs te
verzekeren, en dat ook deze vooidrugt eigenlijk Legende
particuliere scholen, vooral tegen dio van kerkdijken oor
sprong, gerigt was, is do hoer Duvuy mot nadruk opgekomen:
by verklanrdo, dut de regering in de groote taak der volks
beschaving volgaarne medewerking, van welke zijde ook,
aannam, en dat het openbaar onderwijs onder het koizciryk
niet alleen regtens maar ook werkelijk opgehouden had een
staatsmonopolie tezjjn.
Tegen den heer do Gitardin is een geregtelykc vervolging
ingesteld om een artikel in de Liborlé, en waarin do over
heid een boleediging gezien heeft jegens den keizer cn een
aanval op de constitutie. Dut artikel betoogt namelijk, dat
Frankrijk onder het tweede keizerryk zijne volksvrijheden
cn ook z|jn invloed buiten 's lands had zien afnemen. De
regering kon dat blad op den administrativen weg volgens
de bestaande drukpers-wetgeving straffenmaar daar die
wetgeving weldra in liberalen geest zul worden gewjjzigd,
heelt zij verkieslijk geacht reeds bij voorbaat in dien geest
te handeion en het genoemde blad voor den sliafiegler te
dagen. De heer do Girardin is zelf op een vervolging voor-
bcieid, en by het scliijj ven van zjjn artikel heeft hij zich do
gevaren niet kunnen ontveinzen, waaraan hij zich blootstelde.
Duarer echter zeer v ricn d s chn pp'e 1 jj Ice relation tusschen
den schryver eu prins Napoleon bestaan, gelooft men alge
meen, dat eerstgenoemde gehandeld heeft in den geest van
tien prins. De keizer zelt moet zijn neef verantwoordelijk
hebben gesteld voor het hevige artikel togen het keizerlijk
gouvernement gerigt; hij heeft hem opde Tuilcrïen ontboden
ende ontvangst moot alles behalve zeer minzaam zijn geweest,
terwijl do welkomstgroet bestond in de woorden: „Gij wilt
dus president van de republiek worden
Do pruafvon Bismaick heeft gisteren bij den rijksdag het
ontwerp op de bonds-constitutie ingediend Met verwijzing
naar de troonrede, hcefc hy do noodzakelijkheid aangetoond
van een ovcieenstcmming omtrent dit ontwerp bij al de
bunds-stalen vóór den 18 Augustus, op welken datum de
préliminaire verbindtenis met de noordelijke staten teneinde
loopt. Hij drong daarom aan op do bespoediging der werk
zaamheden, opdat de vereischte toestemming der afzonder
lijke landdagen vdór dien dag kan verkregen zijn terwijl die
bespoediging evenzeer wcngchelijk is, uit aanmerking van de
betrekkingen met de zuidelijke staten.
De heer Disraeli heeft aan het Engelsche lagerhuis de
aftreding van drie ministers bekend gemankt eu hoopt de
reconstitute van het kabinet aanstaanden Vrijdag te kun
nen modedecien. Hy wenseht de relormbdl den 18 in te die
nen en zal dan den daaraanvolgeadcn Maandag de tweede
lezing daarvan voorstellen.
In de zitting van jl. Maandag zyn de beraadslagingen ge-
voord over Hoofdstuk IVA dor staatsbegrooting voor 1867
(Justitie). Door enkele sprekers werd het regeringsbeleid
van den togen woordigen minister van justitie tor sprake ge
bragt en nagegaan in hoever dit een reden van vortrouwen
o{ wantrouwen moest opleveren. Door anderen werd de
kwestie van de doodstraf behandeld, en door eonigon de wen-
schelykheid der afschaffing betoogd, terwyl sommigen zich
daar tegen verklaarden, en enkolen, hoewel in beginsel voor
die afschaffing zjjnde, den tegonwoordigen tijd daartoe min-
>ir gunstig ooi deelden. Ook word gewezen opde omstandig-,
Md, dat de wet op do nieuwe regterljjke organisatie nog
neds onuitgevoerd bleef, on op de zekerheid die or bestond,
■..at do invoering nog in oen zeer verwjjderd verschiet lag,
zoo de minister van justitie eerst al datgene wenschto vast
gesteld te zien. wut liij oordeelde te moeten voorafgaan. In
afwachting van hetgeen dienaangaande mogt gedaan worden
meenden sommigen, dat de wot van 29 Mei 1S49 gedeelte
lijk gewyzigd kon wordenterwyl anderen daarentegen zich
voor een gebeolo intrekking der luntsto wet verklaarden.
Verder werd nog de rogterlijkc inrigtiug zelve door somroigo
leden besproken.
De minister van justitie beantwoordde de ODdcrscheidei
Sprekers cn gaf de redenen op, die hem zonden weerhouden
van do politieke kwestie tbnns te behandelen. Met betrek'
king tot do afschaffing van de doodstraf verklaarde hij, niet
voor do geheele afschaffing dnarvan gestemd tc wezen, maar
ie overtuiging te koesteren, dat zjj voor enkele gevallen
Boost worden behouden. De oplossing der vrnng wenschte
)ij echter uitgesteld to zien tot nan het oogenblik dat het
wetboek van strafregt zou wordon he. zien, Zoodanige her
ziening hoopt lijj in do volgende zitting aan de kamer te
kunnon voorstellen. In den verdeien loop zijner redo deelde
de minister o. a. mode, dat een ontwerp wetboek van
strafvordering aan zijn departement gereed lag; dat reeds
het grootste gedeelte van het wêiBoek van burgerlijke rogts-
vordering by" den raad van state in onderzoek was, cn dat
het overige deel spoedig zoa volgen als ook dat een wets
voorstel betrekkelijk dc regtcrlijke iudoeling weldra aan de
kamer zou worden aangeboden. Hot hoofdstuk weid ton
slotte aangenomen met 4 1 legen 21 stemmen.
Uit waarnemingen, reeds vroeger, maar nu met groote
naauwkeurigheid in of na de veldslagen in Bohcmen gedaan,
blijkt met ontwijfelbare zekerheid, dut soldaten in een veld
slag in meerdere of mindere mate getroffen worden naar de
kleur hunner montering.
Men heeft daarin de volgende evenredigheid gevonden
roodo montering heeft 12 kansen, groeno 7, bruine G, blauuw-
gryze'i.
Men heeft opgemerkt, en de ondervinding bevestigt
dagelijks do waarneming, dat de Atlantische telegraafkabel
van den vroegen morgen af, tot 2 ure in don namiddag, met
groote moeite werkt, of met nndoro woorden do electrische
stroom groote wederstand ondervindt. Na 2 uro namiddags
wordt dadelijk de werking beter en neemt toe tot aan zons
ondergang; zoo blijft het den gebeden nacht, de communi
catie is dan gemakkelijk en geregeld.
Iets dergelijks meent men ook bij meer dan een telegraaf
lijn te land te hebben opgemerkt, cn bet verschijnsel staat
ongotwyfeld met het anrdmagnetisme in vei band.
In den nacht van jl. Dmgsdag op Woensdag is op den
Lancaster en Caiiisle spoorweg een vreesselijkonhedge
beurd. Do lijn loopt ter plaatse van het ongeval van zuid
naar noord. Km goederen trein, die noordwaarts stoomde,
derailleerde. Van een der goederenwagens, midden in den
trein, brak de as, de wagen stortte om en sleepte onderschei
den wagens mede, waaronder ook een kruidwagen. Deze
laatste bestond uit een vun ulle kanten gesloten Ijzeren cy
linder, die alleen tot het vervoeien van buskruid gebruikt
werd on naar het schijnt op het oogenblik van het onheileen
groote mtissa kruid inhield. De wagon bleek docht ell'end te zijn
want het krutd ontplofte niet, en rustig lagen deomgestortc
wagens, sommigen halfgebroken, over don weg Ongelukkig
kwam wcinïgo oogonblikken later do goedetcn trein zuid
waarts opbel andere spoor, dat ook versperd was, in volle
vnart aan stoomen.en liep regelregt in den verwoesten hoop,
die over do rails lag, en midden door den Ijzeren kiuidwagen.
Zoodra dezo scheurde, vatte het kiuid door de aanraking
met do vonken uit de locomotief vlam. Een ontploffing
volgde, die mijlen in het rond gehooid werd cn in de omlig
gende dorpen do vensterruiten deed spiingen en de deuren
openwierp, tot grooten schrik der ontwakende bewoners.
Hoe vreesselijk dc uitwerking op de plaats zelf was. Iaat zich
denken. De locomotief stoof op, tpgen den tender in, die nog
zijn vaart hud, cn half over on doordoren heen. Machinist
cn stoker werden gedood en van hun plaats eenige ellen ver
geslingerd. Een gioot aantal der andeie wagens word tot
splinters verbrijzeld, en weinige minuten later stond alles in
vlam, tot na eenige uren van den golieelen trein naanwelijks
meer dan het half gesmolten en geheel verwrongen ijzerwerk
over bleef. De beide beambten van don eerst aangekomen
trein zyn ongedeerd gebleven.
y SCHIEDAM, 5 Maart 1867.
Bij kon. besluit van,l Maartjl., no.77,iso.a.benoemd
tot lid van de commissie tot vervnatdiging van oen supple
ment op de Pharmncopooa Neerlandica en do Nedoriandsche
Apotheek, de heer G. J. Jacobson, oud-apotheker, te Schie
dam.
j Gepasseerden Vrydag bad in Musis Sacrum een uit
voering plaats van de aideeling Schiedam van de Geweste
lijke Ondorwjjzois Zangvereeniging in Zuidhollnnd. Met
regt mag die vereeniging zich geluk wonscben met de wel
volbragte taak. Het programma, uit 18 noramer8 van ver
schillend gehalto bestaande, werd met do meeste naauw
keurigheid afgezongen, en droeg in hoogo mate de toejui
chingen van het tegenwoordig zijnde publiek weg. Het is
te hopen, dat genoemde vereeniging op hot ingeslagen spoor
moge voortgaan; zeker zal z|j dan geoefende zungers voor
den onderwijzersstand opleveren.
Maandag avond gaf do zangvereeniging „Eendracht"
'ene uitvociing, uitsluitend voor hare buitengewone leder.
Nadat het programma tot aller genoegen was afgewerkt,
bleef men nog eenigen tijd genoegolijk zamen. Die tijd weid
in don waren zin des woords aan do vreugde gewijd. Te
midden daarvan bepaulde e'e'n der aanwezigen de aandacht
op den ongelukkigen toestand, waarin de weduwe van don
edelen menschenvriend, Picter Kastelein)* te Ouddorp, ver
keert, en'stelde voor om ten voordeelo dezer hulpbehoevende
vrouw een penningskon te verzamelen bij hendie op dit
Ac
oogenblik zoo weinig droefheid ondervonden. Als antwoord
op hot gedane vooistol word ecnesomvun f 14.25 verza
meld, welk beding aan do belanghebbende is overgemaakt
onder de zinspreuk der zangvereeniging.
y Door het departement van finantien is modedcoiing ge-
daan van do volgende opgave der op 28J?ebruur|j 1867 in de
onderstaandeentrepöts aanwezige hoeveelheid ruwesuiker:
Amsteidam20,187,743 pond.
Rottcidam12,577,112
Schiedam 1,668,128
Dordiocht810.990
Middelburg1,596,744
Totaal 37,140,712 pond".
Do Staats-Courant hooft medegedeeld do opgaven be
treffende den voetyphus over de week, beginnende den 17
en eindigende den 23 February. Daaruit blykt, voor zooveel
do provincie Zuidhollnnd betreft, dut in die week zijn aange
tast 1020 runderen, 241 z|jn gestorven, 10 ufgemnakten 80
heisteld, terwijl er 689 in behandeling bleven. Sedert het
uitbicken der ziekte zijn in de provincie 89,937 rundoren
aangetast, waarvan er 41,970 stierven, 14,918 werden
afgemaakt, 31,994 herstelden en 1025nog ziek zyn.
Door tusschenkomst van don commissaris des konings
in dezo provincie is aan de burgemeesters een missive gezon
den van der, minister van binnenlandscho zaken, waarbij
wordt voorgeschreven do thans nog zieko runderen en ook
de hcisteldo van een merkteeken op do heup te voorzien,
ten einde, wanneer weder tot do onteigeningen afmaking in
de besmette streek wordt overgegaan, de herstelde te kun
nen sparen.
- Door den inspecteur van het lager onderwijs in Zuid
holland, is aan het onderwijzend personeel in dit gewest oen
circulaire gezonden, volgens den aanhef „ter voldoening aan
de wenschen van velen, die zich, hetzij tot den inspecteur,
hetzij tot de schoolopzieners gewend hebben,met het verzoek
om inlichtingen aangaande de wijze, waarop de acten-
examens in dit gewest worden afgenomen en do vraag, hoe
zicli het best duarop voor te bereiden," De mcdedeolingcn
daarin vervat, zullen zeker zeer welkom zijn, daar nu dui
delijk is omschreven waarop zich ioder,dio een acte verlangt,
behoort voor te beieidon cn hierdoor een voldoende toelich
ting tot de algemeene programmataderinspecteursisgegevcii.
Uit Dirksland wordt gemeld, dat van daar een door
70 landbouwers goteekend adres aan den koning is inge
diend, houdende verzoek om het afmaken van vee tegen te
gaan; ook uit Baambruggo is oen dergelyk adres aan den
koning verzonden, dat roet 61 handteckeningcn is voorzien.
Het eenparig gevoelen van de onderteekenaars Is, dat indien
aan het rapport der staatscommissie gevolg wordt gegeven,
de veestapel mot een totalen ondergang wordt bedreigd en
de schade veel grooter zal zijn dan wanneer or wordt gehan
deld overeenkomstig de punten, door de adressanten to Ley-
den aungegevon.
Hen uit Groningen verzonden adies van dezelfde strekking
bevat 229 haadteckeningen.
In degemeento Westdongerpdeel, rijk door haren vee
stapel, circuleert op dit oogenblik ter teokening oen adres,dat
aan den koning gezonden zal worden. Adressanten geven in
genoemd adres te kennen,dut zij er sterk voor zyn,om krach
tige maatregelen aan te wenden ter bestrijding van den vee-
typhus, als ze maar prnctïsch zijndat zij evenwel gelooven,
dat dit laatste niet het geval is mot het voorstel van de com
missie belast met hot onderzoek naar de middelen ter bestrij
ding van denveetyphusjdat vij hetafmakings-.vcrbrandings-
cn bcgravicgs systeem op zoo groote schaal als de commissie
heeft voorgesteld, ondoelmatig en ook onuitvoerbaar achten.
Zjj wjjzon verderop het ondoenlijke,indien hot vorbrandings-
syoicem niet kan worden opgevolgd, om by den togenwoor-
digen hoogen waterstand een kuil te graven,groot genoeg om
to bevatten 50 h 60 runderen, schapen, varkens, 50,000 ii
100 000 pond hooi, ul het stroo, het verdere voeder benevens
meestal oen gioote mestvaalt. Tot het verkrijgen van zulk
een ïousnchiig graf zou weór onteigening van terrein noodig
O O O O O
zijn, een spoedig handelen onmogelijk worden gemaakt, Met
het oog ook op hot moejjelijke ora, bij de toepassing van dit
stelsel, slagters en arbeiders te krijgen, die zich mot de afma
king en begraving zouden willen belasten, daar dezen wéér
niot door anderen in het werk genomen zouden worden, zyn
adressanten meer ingenomen met bet voorstel van het lid dor
commissie,don heer Loudon,in zoo verro deze het vleesch van
liet gezonde vee wil behouden hebben. Bij de meoning van
den heer Loudon,dat men de natuur bij dc bestrijding te baat
moet nomen, voegen zij J!laar ook de medewerking van het
volk moet men trachten le verkrijgen, Wanneer dezo ont
breekt, zoo eindigen zij, wanneer de te nemen maatregelen in
dier voege zijn, dat zjj onvcisChilligheid tot ergernis toe, ook
bij de veehouders zeiven, verwokken, dan, vreezen zij, zullen
alle pogingen tot bestrijding weinig helpen, en alle daarvoor
bestede miltiocnen vrjj nutteloos zijn weggeworpen.
Uit Zwolle wordt geschreven Nuar wjj vernemen,
heeft zich in oen gedeelte van deze provincie in den Iaatston
tjjd een vcrschjjDSel voorgedaan, dat zoowel uit hot oogpunt
van den handelals vooral van den veehouder, de algemeene
aandacht voidient, ,Wij bedoelen het nchtei uitgaan in kwa
liteit van de boter van veehouders, die anders een uitmuntend
