M
SC
rijdag IS Augustus.
Verschijnt MaandagWoensdag en Vrijdag.
A°. 18(5".
Iv e n n i s g c v i n g.
Kennisgeving.
ALGEMEEN OVERZIGT.
BUITENLAftBSGHË BERIGÏEK.
v .tV.tti r
COURANT.
rrimr
ABONITEÈÏEftT:
Abunnrmonlsprijs per Uno Maanden
ft unco pi'T Postdoor lut gclicele ltijk
f 1.85.
- 3.25.
(ISriPK'M Fruiten.)
AIÏBBTEKTIBlf:
Prijs ran den gewonen regel0.10,
Tol 10 regels f l 00. Zegelregt voor iedere plostsing - 0.35,
De Burgemeester van' Schiedam
In aanmerking nomemlo, dat in naburige gemeenten zich
gevallen van Aziatisehe Cholera hebben voorgedaan;
Gezien "3e"~Circulaire van den Hoer Commissaris des
Konings in deze Piovincie van den 17 Augustus II., A,
no. 22033 (2de Afd.), Prov. Blad no. 141
Vestigt de aandacht der Ingezetenen op het schadelijke
en gevaarlijke van het eten van owijpe vrachten, voouil bij
het heerschen van Choleraen maant hen bij deze ten
ernstigste anft, om zich van het gebruik van ©1* ESiJS*
©OFV te (uithoudenterwijl de voreischte bevelen zijn gege
ven,om den invoer en verkoop van onrijpe vruchten te weien
Voorts zij ieder opgewekt, era, inzonderheid In dezen tijd,
alles aan te wenden, wat reinheid, zindelijkheid en ingetogen
heid bevorderen kan; zyndo, wat betreft de Openbare inrig-
tingen, ook in dit opzigt de meest gestrenge maatregelen
vooigeschreven.
Gedaan te Schiedam, den 20 Augustus 18G7.
De Burgémeester van Schiedam,
P. .7. VAN DIJ IC VAN MaTENBSSK.
Burgemeester e.v Wethouders van' Schiedam,
In aanmerking nemende dut zioh ook binnen deze Gemeente
oen geval van Aziatische Cholera heeft voorgedaan
dat het van algeraeene bekendheid is, hoezeer reinheid en
zindelijkheid da verspreiding dezer ziekte tegengaan;
dat vooral ook hot gebiuik van zuiver drinkwater ten
hoogste aanbevelenswaardig is;
dat binnen dezê Gemeente op onderscheidene plaatsen zeer
moe'yeiijk zuiver drinkwater te verkrijgen is, maar voöral
door de behoeftigen niet kan worden verkregen.
Brengen ter kennis dut, bij wijze van proefneming, aan
vangende met Donderdag 22 Augustus e.k.in alle wijken
dezer Gemeente voor ieder, die niet in staat is de kosten
daarvan te betdlen, lerfcèl» uil de rtïnas annsevorrit
vvalei' Oil Si85'tT Verkrijgbaar zal zijn, uit schuiten mcf
eön van wege de Gemeentö verstrekte vlug voorzien.
En is hiervan afkondiging geschied, heden den 21 Aug. 1867.
Burgemeester en Weihouders van Schiedam
P. J. VAN DIJK VAN MATENESSE.
De Secretaris
A. W. MULÜER.
Do telegraaf brengt dagelijks voortdurend berigien over
omtient de vredelievende gezindheid der keizers van Oos
tenrijk en Frankrijkzelfs maakt zij melding van eên docu
ment, waarbij de Europesche mogendheden zullen worden
uitgenoodigd om toe te treden tot do tusschen beide keizers
getroffen overeenkomst, ten grondslag hebbende de handha
ving van het Prager vredesverdrag.
De viees wordt echter geopperd, dat Duitsoiiland, ofüever
Pruissen, daarin een inmenging zal zien in zijno binncnland-
scho aangelegenheden en zich daartegen met kracht verzet
ten zal.
Van de vele beschouwingen omtrent het bezoek van
Napoleon te Salzburg nemen wij het onderstaande schrijven
uit Berlijn over: Met de heden (18 Aug.) plaats hebbende
bijeenkomst tusschen den keizer der Franschen en keizer
Frans Joseph to Salzburg, is de reeks der vorstelijke be
zoeken voor dit jaar gesloten, want het bevestigt zich niet,
dat laatstgenoemde herwaarts zal komen en daar keizer
Napoleon niet voorndmens is het bezoek van koning Wilhelm
te beantwoorden, bestaat ook voor den Pruissïschen monarch
gêen aanleiding, keizer Napoleon op zyn terugkeer naar
Parijs te begroeten.
Hoezeer de Fianscho ofllcieuse bladen in dwaling ver
keerden toen zij aan de Salzburger bijeenkomst elke staat
kundige beteekenis ontzegdon, bly kt reeds eenvoudig daaruit,
dat de heeren von Beust en Bouher heden insgelijks te Salz
burg aankomen. Laatstgenoemde was den keizer vooruit-
gereisd om niet te veel opzien te baren. Hij kon zich ook uit
Karlsbad gemakkelijker met den heer von Bonst in aanraking
stellen dan uit Paiyu. Of uit het verhandelde te Snlzburg een
verbond tusschen Frankrijk en Oosienryk zal geboren wor
den, is nog met geon mogelijkheid te bepalen; niemand
waagt het dit te beweren of te bestrijden. Ih elk geval kan
daaruit ecu toenadering woiden verwacht tusschen de twee
rijken, en deze kan onmogelijk gunstig voor Piuisson zijn.
Het was dan ook geen toeval, toen de koning op den dag dat
keizer Napoleon naar Salzburg vertrok, naarzyne hoofdstad
terugkeerde.
Betrekkelijk het verhandelde to Salzburg zal een vloed
van geruchten zich over Europa verspreidendie geruchten
kunnen evenwel niet dan op onderstellingen Èerusteu. Hoe
•terughoudend de kabinetten met hunne mededeelingon over
gesloten verdragen zyn, blykt reeds uit het gebeurde met
Pruissen oh Italië. Tot dusver is niemand nog bekend met
het tusschen déze beide mogendheden gesloten vorbondnie
mand weet of beide staten zich verbonden hebbed voor vér
dere gebeurtenissen, dan of hot verdrag mot den laatsten
oorlog is ontbonden. Eerst toen dc oorlóg réeds lang aan den
gang ivas, vernamen wij officieel het bestaan van een ver
bond. Slechts zooveel laat zich van hot Oostenrijksch Fran-
sche verbond voorspellen komt het tegen veler verwachting
tot stand, dan zul men daarin een bedreiging zien van den
vrede dan beschouwt men den tegenwoordigon staat van
zaken slechts als een wapenstilstand tot bet aanstaande
voorjaar.
Uit Frankfort schrijft men het voigendo: De mare van
den biand van onze domkerk, dit grootsche gebouw, gryze
getuige der Du'ische geschiedenis, heeft overal, zoover wy
uit de naburige steden herigt ontvangen, groote deelneming
verwekt en dit za! ook wel liet geval zijn, overal waar men
deze tijding verneemt. Zondeilmge zumenloop van omstan
digheden! Up den dag, waarop de dooi luchtige spruit van
een Duitsch vorstenhuis, waaruit de voorzaten nimmer do
Doitsclie keizeilijke waardigheid bckleedden,ua!i de poorten
der voormalige vrije stad Fiunklort, de oude verkiezings- en
krooniiigsstad van het Duitsehe rijkvoor de eerste maal als
heerscbur verscheen, hulde de plaats, in welke de Duitsehe
keizers gekozen en gekroond werden, zich ineen vuurzee en
vcrkeeitle in een puinhoop 1 liet is alsol de geesten van de
krooningsplaats,welke gedurende eeuwenhierzoo veel glans,
heerlijkheid en magt hebben aanschouwd,niet wilden dulden,
dut het oord, waarin zij vroeger als vrijoheorsehers woon
den, thans een meester zou verkrijgen en dat zy liever de
plaats hunner vryheid aan vernietiging ten prooi gaven 1
De Dora- of St. Bartholomeuskcrk is niet ulleen de aan
zienlijkste, maar ook de oudsto kerk van Frankfort. Hare
stichting dagtcekent ui tiiun vroegsten tyd der Karolingers;
men noemt zelfs Karei den Groote of Pepijn den Korte als
baar stichter. In oorkonden vindt men kanr het eerst in 874
genoemd als „koninklijke kapel", later verkreeg zy den naam
van „koninklijke Suivators-kapel", haar door Lodowijk II
don Duitscher gegeven door Lode wijk III werd zy in 880
met goederen begiliigd. In bet jaar 1288 werd de bouwvallig
geworden kerk hernieuwden in hot jaa£j^39tverd^he^gods-_
huis op 24 Augustus, den dag van den II. Bartholoroeus,"
weder ingewijd Van dien tijd d>eekent haar naam van St.
Bartholotneuskerk.
De dersto keizerskeuze, welke tc frankfort en wel in de
Barthofomcuskerk gfchouden Werd, was die van Fredcrik I
in het jaaT 1252. In den loop der volgende eeuw weid het
gebouw hei haaldelijk vergroot en veifruaid. De verkiezings
kapel werd in het' jaar J 855 gebouvvdhier werden door de
keurvorsten des lijks de conclaven electionis gehouden, welke
aan de Duitsehe nalio keizeis gaven. Do fondamenten van
den toren werden in het jaar 1415 door meester Mudern
Gertner gelogd en de touw ondef verscheiden meesters voort
gezet, totdut men dien in 1512 staakte. Gelijk men het ge
bouw toen had laten liggen, zoo stond het nog tot aan den
15 dezer en zoo staat hot nog wat bot muurwerk betreft.
Toen ecnigo jaren geleden dekeik aanzienlijke herstellingen
behoefde, schonk keizer Finns Joseph als bijdrage daartoe
25,000 florynen; nu heeft hij 100,000gulden gezonden tot
herstelling der schade door den brund veroorzaakt.
Het Engelsche parlement is gisiercn geprorogeerd met oen
koninklijke boodschap, waarin o.a. gezegd wordt; De be
trekkingen met do vreemde mogendheden blijven van den
incest vriendschappelijken aaid. Bij het begin van het tegen
woordige jaar bestond er grooie vrees, dat dc geschillen tus
schen Frankiijk en Pruissen tot een oorlog zouden leiden,
waarvan het eindgevolg onmogelijk was te voorzien. De
goede raad van hot Britsch gouvernement en andere onzydige
staten was evenwel, ondor medeweiking van do gematigde
gezindheid der beide meest bij do zaak betrokken mogend
heden, gelukkig voldoende om die dreigende ramp te verhoe
den, en de koningin vertrouwt, dat er thans geon grond meer
bestaat om voor een algemccne verstoring van den vrede tc
vreozen.
Omtrent Spanje zyn er tegen elkander indruischonde ge
ruchten in omloop; terwyl van de eene zijde wordt verzekerd,
dat do opstand zoo good als gedempt is, verklaart men van
den anderen kant, dut de insurrectie veld wint, dat het ge-
hecle schiereiland in vuur en vlam staat en Qerona in han
den der opstandelingen zou gevallen zijn. Madrid was
op alles voorbereid en goreod de vaan van opstand mede
op te steken,zoodra (oen genoegzame zekerheid zou bekomen
hebben van buiten steun te vinden.
Generaal Prim heeft tWéei proclamation uitgevaardigd,
een aan het Spannsclie volk en éen aan het leger, waarin hij
het volk en het leger te wapen roept om den despotischên
invloed, de camarilla en de tirannie te verdiyvon en aan hot
willekeurig gezag een einde to maken.
Aon een ingezonden stuk in de N. R. C. van gisteren
ontleenen wy bot voigendoIn het vorige jaar toon de
Aziatische braakloop Weder verscheen, is er vooral op gewe
zen, dat er waarschijnlijk 'Verband bestaat tusschen hot
drinkwater en de cholera; zelfs is er een rijkscommissie be
noemd om een onderzoek in tc stelleh naar de hoedanigheid
van het water in Nederland, Waarvan de uitkomsten reikhal
zend worden tegemoet gezienofschoon do cholera in een
vorig jaar ophield te heoischen, niettegenstaande ai óveial,
zoowel vóór-, tijdons- als na hot ophouden der ziekte,"whter
uit dezelfde bronnen', rivieren)'grachten df pompen werd go
dronken. Hot heelt toen weder de aandacht getrokken, dat
betrekkelijk de cholera meerdere slagtoffers heelt gemaakt te
Rotterdam dan te Amsterdam en de oorzaak daarvan is toe
geschreven aan het gebruik van het Maaswater in eerstge
noemde stad en het minder voorkomen van ziektegevallen in
Amsterdam aan het drinken van duinwater aldaar.
Dat deze voorstelling onjuist was. is reeds door prof. G. J.
Mulder aangetoondofschoon prof. van Geuns een andere
verklaring daarvan heeft afgelegd.
Nog wordt io een brochure van de heeren Roodc en
Niovergeld gelezendat het Maaswater zwavelzure mag
nesia opgelost bevat,in genoegzame hoeveelheid ora den nor
malen toestand van betligchaam testoren, wanneer dit water
gedronken wordt door menscbon, dio er niet aan gewoon zijn.
En wat do nadeeligo eigenschappen van het Maaswater zeer
sterk doet uitkomen, is: dat tijdens dezen zomer (1866) ge-
heerscht hebbende cpidemien dagolijks water uit de leiding
te Amsterdam, naar het ziekenhuis te Rotterdam werd ver
voerd, opdat men daar geen gebruik zou behoeven te maken
van het Maaswater.
Dr. E. A. van der Burg, die de drinkwateren, te Rotter
dam in gebruik, in betrekking tot de cholera heeft onderzocht
vraagt in zyn belangrijk geschrift; Wie, die bekend is met
de plaatselijke gesteldheid van Rotterdam, de scheikundige
samenstelling van het Maaswaler en de feiten ten aanzien
van het watervervoer uit Amsterdam voor het ziekenhuis al
hier, staat niet verbaasd over de groote dwaasheid,stoutheid,
oppervlakkigheid en scheve voorstelling, in de weinige rege
len vervat.
Het Maaswater bevat een zeer geringe hoeveelheid opge
loste stoffen: op de 100,000 dln. 15 a, 18 dln., waaronder
ongeveer 16 dln. zwavelzuur,vermoedelijk aan verschillende
bases gebonden.
En wat betreft het vermeend water-Vervoer uit Amster
dam voor het Ziekenhuis alhier, seliryft de directeur-genees-
voor, of na de epidemie van cholera is in het ziekenhuis ge-"
bruik gemaakt van duinwater, maar wel, gelijk altyd, van
gefiltereord Maaswater," Al (e maal bewijzen genoeg om
aan te toonen, dat naauwkeurigbeid in de waarneming en
vaste grondslagen bjj het aanpryzen of afkeuren van walerr
in betrekking tot de cholera, veel to wenschen overlaten
daar van al de onderzochte watoren, dus ook regenwater en
duinwater daarbij ingesloten, bet Maaswaterin alleopzigten
de voorkeur verdiende.
Ik meende bij hot weder optreden der cholera er de aan
dacht op te moeten vestigen, met hoe weinig kennis er vaak,
door zoogenaamde wetenschappelijke mannengeoordeeld
wordt, en hoe de een don ander zyne meeningen en vooroor-
deelen zonder onderzoek navertelt,waarmede de ware weten
schap niet gebaat wordt en onuoodige bezorgdheid en vrees
gevoed worden voor spijzen en dranken, die ten eenenmalo
onschadelijk zijn en voor ziekten niet ontvankoiijk maken,
tonzy er te veel van wordt gebruikt
Uit Salzburg wordt gemeld, dut keizer Napoleon ver
blijf höudt op het kasteel, dat voor ongeceef 250 jaren ge'-
bouwd werd door den aartsbisschop van Salzburg, vnn waar
men het uitzigt heeft op het hoogst romantische en schilder
achtige dal van de Norische Alpen, De prachtige zalen en
verdere vertrekken zijn geheèl nieuw en luisterrijk gefnou-
bolecrd. Het voornaamste feest, door het stedelijk bestuur
den vorstelijken bezoekers aan te bieden, zal bestaan in een
verlichting waurby de 7000 voet hoogo borgen als in oen
zèe van vuur zullen staan, ton gevolge van dc tulrijk aange
legde bergvuren. Der keizerin za! een album worden aan-'
gebodenbevattende veertig der schoonste gezigten van do
stad en de omgeving.
Te Detroit is eón machine tot vervaardiging vin siga
ren in werking, die 25,000 sigaren in 10 uren maakt, on
daaraan een franijen vorm geeft. Het dekblad moet echter
nog altyd met de hand béwerkt worden.
Do stad Luxemburg is, naar men verneemt, cenige
dagen geleden aan een groot onheil ontsnapt. Bij het ontrui
men van ceu kraidhuis, hetwelk nög ongeveer 400,000 Nedi
ponden buskruid bevatte en naby het hótql Van baron de
Torftacó ligt, is namelijk, door een onbekende oorzaak, een
vaatje kruid ontploft. Gelukkig heeft echter dat ongevdl
géene andere noodlottige gevolgen na zich gesleept, dan het
ernstig verwonden van een artillerie-dflkier,
Den 16 Augustus werd Venetie dooreen vreesselyken
brand geteisterd,die onherstelbare verliezen ten gevolge had.
Do kapel van Kosarids, beboerende tot de kerk van St. Jo^
hunnes en Paulus, is oen prooi dér vlammen geworderi. Alle
schilderstukken, die te zamo'n een prachtig museum uit
maakten van dë oude school, zyn verloren geguanduai'ondor
bevonden zich verschillende kostbare doeken van Tiliaan.'
Van do geheéle kapel zijn slechts de naakté muren overge
bleven. De schade kan zonder overdrijving* óp ettelijke Oiil-
lioeden worden begfoot. Ofschoon sommigen de oorzaak van
dit oh heil aan kwaadwilligheid toeschrijven,meoneh'anderen'
dat onvoorzigtighoid de reden is. Men zou mimelyk de was
lichten bebbènl lafen brafideh, Gelukkig'ëijrf de kerk end hét
hospitaal géspaard gebleVeff.