jwnm-
Maandag 1 5 April.
Verschijnt MaandagWoensdag en Vrijdag.
A° 1868.
.1
ALGEMEEN GVERZIGT.
EUlTEhUSPSCHllERIGTEK.
3INUENLAHDSCHE 8ERIGTEN.
<(i
'll
B 61A
ABONNEMENT:
Ah!inni"mcnl»|irij» |ier Uns Baanden
Franco per Post, door het gcliccle Itijk a
f 1.85.
- 3.36.
(B rieten Franco.)
ADVEBTENTIEN:
Prijs van den gewonen regel
Tot 10 regels f 1 00. Zegelrogt voor Iedere plaatsing
0.10.
- 0.35.
HetWeener tcgenngsblnd heelt liet antwoord openbaat
gemaakt, door don president-minister von Auersperg onder
dngteekening van den 5 dezor, gegeven op liet vroeger ver
melde schrijven van 14 Ooslenryksche aartsbisschoppen en
bisschoppen, van 30 Maart, waarby deze tei ugkomen op
de klugt, dat de huwelijkswet, gelijk die door do beide huizen
des ryksraads is aangenomen, degtenzen van liet staatsgezag
nveischrijdt en de icgten der keik veikott. De minister zegt
in zyn antwoord, dat by de discussion in den rijksraad ruim
schoots gelegenheid heeft bestaan om dit hoog gewigtig
onderwerp uit alle oogpunten te behandelendut die gelegen
heid niet ongebruikt is gebleven en d it ook de regering z:ch
i.iet onthouden heelt van deelneming aan de openbare dis-
i ussien „Maat", dus vervolgt by, „op dit oogenbhk is de tijd
dier openbare gtdaehtenwtssehng algeloopenten minste
voor do regering, uan welke het tydperk der legislative
behandeling waarin het wetsontwerp zich thans bevindt,
ren eerbiedig zwygen tot pligt innakt. De ministerraad kon
dus t ok alleen door de hooge achting, welke hij voor de uit
stekende hoedanigheden en de verhoven i tb-ping der onder
tekenaars van dut schrijven koestert, bewogen worden,
<m zich uit te laten oter de kwestien, die daarin meer aan
geduid dan regtstreeks behandeld worden.
„Geen der in deze landen bestaande wetten veipligtof
magtigt de tegtbanken om van kwestien betreffende de ge-
1 mfsleer of den gewetenspligt, of do regeling en liet beheer
tan de inwendige aangelegenheden der kerk, kennis te
nemen. Dat dit ook in het vervolg niet geschieden zul, daar
voor leveren de artikelen 14 en 15 van de grondwet over de
algemeene regten der staatsburgers een volledigen waarborg
Indien nu do regeling ten gunste van het bij dmiijksraad
behandelde ontwerp van wet omtrent do huwelijken der
Katholyken ook art. 1 der wet op de regterlyko organisatie
(bepalende dat allo regtspruak in den staat wordt uitgeoefend
in naam des keizers) aangehaald heeft, dun is dit juist ge
schied dewyl zy overtuigd was, dat zy daarmede voor de in
naam des keizers uit te oefenen reglspraak niets verlangde,
wat buiten de regtmatige grenzen van het staatsgezag ligt.
Het zou dus onregtvaaidig wezen aan de regering te ver
wijten, dat zij op de Katholyke kerk en hare regten en instel
lingen geen acht slaat. Zij neemt integendeel gaarne deze
gelegenheid te baat, om te verklaren, dut zij niet alleen de
vryhoid der kerk eerbiedigen en handhaven wil, maar ton
allen tijde bereid zal zyn do keik in haren heiltijken werk
kring naar vc.mogcn te ondersteunen.
„Maar evenmin als de regering er aan denkt de grenzen
van het staatsgezag te overschrijden, evenmin kan zij er ook
de hand toe leenen, dat dit van een andere zijde geschiede.
Zy moot dus weigeren te antwoorden op t'at gedeelte van het
schrijven, hetwelk de vcrphglingen, die de wet over de al
gemeene burgerreglen aan de staatsambtenaren oplegt, tot
het onderwerp maakt van beschouwingen, welke, hoezeer
dan ook zonder opzet, het pligtgovoeldior ambtenaren moe
ten ondermijnen.
„Terwyl ik uwe eminentie verzoek deze modedeoling ter
kennis van de gezamenlijke onderteekonaais van hot meer-
vermelde sehryven to brengen kan ik niet nalaten den Ieven-
digen wensch uit te drukken, dat het aan de vereenigdo
pogingen van het staats- en kerkelijk gezag golukken moge,
by al hunne ambtenaren dat pligtgevoel te versterken, dat de
belangen van don staat op waarachtig zedelijke wyze bevor-
dert."
Do Parysche effecten-beurs verkeerde dezer dagen weder
In ongerustheid door goruebtou en dagblad-artikelen, die
vooruitzigt op oorlog in Europa schenen te geven. Een
artikel van denConstituticnnel,waarmede do Frnnsclte rege
ring het publiek heeft willen gerust stellen;geelt hoop op
behoud de3 vredes, maar tevens zekerheid op eindeloozo
voortduring van den .staat van gewapenden vrede.
Hoewel de betrekkingen tusschon de Fransehe regering
en Italië voor het oogenblik nog zeer vriendschappelijk zijn,
bestaan er toch geschilpunten en wel in de eerste plaats
omtrent de kweatieder paspoorten, die bjjna overal in Europa
in liberalen zin zyn opgelost, behalvo o.a. in Frankrijk,
wnar men bovendien nog zeer scherp isvooral ten aanzien
van Italië. Er zyn over deze handelwijze zooveel klagten
ingekomen, dat de Ilaliaanscho regering zich genoodzaakt
heeft gezien herhaaldelijk te reclameren, doch te vergeefs
Te liberaal om wederkeorig aldus te handelen, bepaalt zy
zich nu aan het Fransehe gouvernement te vragen, dat het
ronduit verklare wat het van hanr verlangt.
Hot hoofdorgaan der clericalon in Belgio, het Journal
de1 Brnxelles, van de telegrammen gewag makende, die op
den verjuardag van koning Willem III tusschen de Neder-
landsche zouaven te Rome en den adjudant van dienst van
genoemden souveroin gewisseld zyn, voegt by zijne mededee-'
ling het volgende: „Ue koning van Nedorland houdt den
evenaar voor al zjjne onderdanen steeds even regt. Hoewel
Protestant, stelt hg de Katholyken en zijnbgoloofsgenoolen
pp gclykc lyn. Hetzij "de Noderlandache^Knlholyken in
zyno dienst dan wel in die van den oppersten kerkvoogd
staan, hij draagt hun allen een gclyke genogenheid toe.
Ue aalmoezenier de Krutjl (afzender van den telegram der
zoufiven) is in Nederland terug gekomen mot negen te Monte-
Libietti en te Montana gekwetste Hollanders. De koning
heeft hetn zijne golukwenschen doen aanbieden, on daardoor
op nieuw getoond, dat hij de vader van al zy ne onderdanen is."
TeNow-York en Brooklyn vindt men in ondorscheiden
stille, muurdeltige dwarsstraten, piuiumerie winkels in zij
kamers v«n gesloten huizen, die door dames uil de eerste
kringen sterk bezocht worden. Vele dezer winkels zijn
cchtci slechts dtinldokitlen voordezoodunigen uit de schoono
sekse, die den alcohol huldigen. Dranken van de stet kste
soort worden daar door de dames in hoeveelheden gebruikt,
waarvan menig matroos zou opkyken. Maar, opdat alles
fatsoenlijk te werk zou gaan worden aan deze likeuren
namen gegoven die in dames-ooren meer bekend en aange
naam klinken. Zoo is moirée antique de naam van koren
brandewijn, wti satijn van jenever, gingham van Bourbon-
whisky, mousseline de laino vun Ja na, ca rum, tarlatan van
boholsche whisky, poplin van lersche whiskybcirège van
sherrymerinos van aleScottish plaid van half en half enz.
SCHIEDAM, 11 April 18 6 8.
Door de Nederlandsche Handelmaatschappij zijn bevracht
de navolgende 17 schepen, als
Voor Amsterdam. Vertrouwen, Kadanghauer, Pieter
Adolf, Maria Caiharina, Mentor, Galilei, Iduna, Aldobaran,
Willemina Clara, en Gebr. van dor Beek.
Voor RotterdamPresident PlateCatharina Maria
Hendriks, Corigene, Susanna Johanna, en Kosmopoliet II.
Voor SchiedamProfessor van der Boon Hesch, kapt.
J. A. Vrijman
Blykens een bij het departement van marine ontvan
gen rapport van den kommanderenden officier van Z, M.
sehroejstoomschip der lste klasse tlet Mctalen Kruis,gedag-
teekeu'd Commnndee (Kust van Guinea) 4 Maart jl„ hadden
eenigo ontevreden negerstammen op den 24 February jl.
getracht zich te verzetten togen het opwerpen van een aarden
werkje op de kust te dier plaatse. Een peloton van 24 mari
niers, onder den adelborst der lste klasse Hordijk, tot bedek
king der aan dat werk gestolde weiklieden en inlandsche
soldaten gezonden, hield de muitelingen staande, tot dat de
geheelo lundingsdivisie van bovengenoemd 8'oomschip, onder
don luitenant ter zee der lsteklusse Voorduin, ontscheept
was en do aanvallers voor goed uit elkander droef. Noch do
sterWto noch bet verlies dos vijands is te benaderen. Aan
onze zijde waren 7 gekwetsten, waarvan twee ernstig, doch
geen gesneuvelden.
In de volgende dagen werd de aanval ditmaal op een
steenen huis in het Kiom gelegen nogmaals beproefd,
doch wederom door de soldaten on gedoburkeerde schepe
lingen zóó goed algoslagendat men vermoedde dat den
vyund de lust zou ontbreken om terug to komen.
De laatste berigten, loopende tot 7 Maart jl., by het depar
tement van koloniën ontvangen, doen oen gunstige wending
in den staat van zaken ter kuste van Guinea verwachten.
Uit Maassluis meldt men van 8 dezer: Eergisteren
viel een kind van 4 jaren al spelende in het water De vrouw
van Jacob Cats, het hulpgeroep barer buren hoorende, ter
wijl zij te huis aan hare bezigheden was kwam naar buiten,
sprong zonder zich te bodenken in do gracht,en had het geluk
het kind te redden en aan de ouders terug te geven.
Uit Delft wordt gcsclueven: Mol kracht worden do
toebereidselen voortgezet tot bet grootemuzykfeest.dat alhier
op 14 en 15 July a s. zal avorden gegeven, tor luisterrijke
viering van hot 20jartg bestaan van het Delftsche studenten
korps. De kolossale houten tent, die tot dateindo in den tuin
van de stads doeie, door den heer C. J. Bonardt, rnr, timmer
man, wordt opgeslagen, is niet minder dan 54 el lang en 22 el
breed. Alleen het gedeelte voor het orkest bestemd is 18 by
16 el groot en bevat dus ruimte voor een zoer talrijk perso
neel, De tent zal voorts nan een publiek van p. m. 2000
personen behoorlyk plaats kunnen geven. De zorg voor bet
decoratief is, onder hoofdleiding der feestcommissie, opge
dragen aan den in dat vak gunstig bekenden decorateur en
kunstvuurwerkmakcr van Z. M. den koning van Belgie, den
heer P. Ricard, te Brussel, en men mag dus wol met grond
verwachten, dat aan al de eischon van kunst en goeden smaak
ten dezen aanzien in allo opzigtcn ruimschoots zal wot den
voldaan. Wat verder het concert betreft, vernemen wy, dat
de voornaamste Europcsche sommitehen op hot gebied van
zang en muzyk, en daaronder do met zooveel roem bekende
tenor, dr. N. Gunz, hof-opera-zanger te Hannover, hunne
krachten zullen leenen om aan dit feest, dat aan beminnaren
van muzyk zulk een groot en onwaardeerbaar genot belooft,
allen luister bij te zetten.
Jl. Dingsdag morgen heeft een fuselior van het te Delft
in garnizoen liggend bataillon infanterie zich in de kazerne,
dooreen geweerschot van het leven berooid. De juiste reden,
die, den man tot deze fwanhopige'daad lioeft geleid, is niet
bekend. i'W;
Men schrijft uit het Westland,dd. 7 dezerWie in den
zomer hoort van de duizenden kinnetjes aardappelenVVcst-
htnds hoofdprodukt, die alsdan uit die streek overal heen en
m den laatsten tyd vooral naar Engeland zyn verzonden,
voimt zich, in verband met den somtyds hoogen prijs van dat
artikel, alligt ietwat grootscho gedachten van den rykdom,
die als gewin aan die streek moet toovlceyen; en, oppervlak
kig geoordeeld,geeft een en ander daartoe wol eenigzins aan
leiding. Tegenover die zomer-ontvangst staat echter ook
een na- en voorjaurs-uitgaaf, en, wordt deze niet over het
hoofd gezien, dan verliest dat rijkdom-idóo geducht veel van
zijn kleur en geur. „Nog niet tevreden," denkt men, „boeren
en tuinders klagen altijd." Do borigtgover behoort ondertus-
schcn niet tot dien ntjveren stand, cn verdient van zeer
nabij met hetgeen hot Westlond aangaat bekend dus wel
eenig geloof. Do rekening van een aardappelteler is niet moei-
jeltjk op te maken, 't Kan zijn nuttigheid hebben. Zie hier
Wy" nemen daartoe een tuin van middelmatige grootte, b.v.
3 morgen of 1800 rijnl. roedon, en niet aan het water of do
vaart gelegen. Por rynl, roede vordert de teelt aan leg-aard-
appclen, mest, arbeidsloon, vervoerkosten en huur, tegen
woordig 1,03. Dit maakt een uitgaaf van f 1854. Stel nu
de gemiddelde opbrengst per roede, 't is niet te weinig, op
mud. Dit geeft 675 mud, en deze berekend tegen een mid-
denprijs van /"8 20, 't is ruim genomen, doen hem/"2160
ontvangen. Zou by inzage van zulk een uitgaaf en ont
vangst de illusie omtrent don rykdom van 't Westlanddoor
de aardappelteelt aangebragt, niet wat getemperd worden
Dezer dagen werd in de couranten melding gemaakt
van een insluiping die onlangs ten huize van een inge
zeten te 's Ilage zou hebben plaats gehad. Dit borigt ook door
ons overgenomen, zyn wy verzocht te melden, dat het ten
eencnmnle ongegrond en dat niets van dorgelyken aard ge
beurd is.
Da 's Gravonhaagsche kermis zal aanvangen den 11
Mei om te eindigen den 19 daaraanvolgende.
De commissie voor het nienwe monument te Heiligerleo
ontvangt vele bijdragen. Zy heeft het voornemen, Z.K. II,
den"prins van""O r a nj e~u iftêTicfo digetf^onr"JeiTeerslen eteêrt
te leggen. Alle3 wordt voorbereid, om 22 en 23 Mei tot ware
feestdogen te maken. By den gemaskerden optogt zullen de
merkwaardigste personen nit do eerste jaren van den Neder-
landschcn vry'betds oorlog in 4 groepen worden voorgesteld.
Door do heeren directeuren dor Zuidhollaudsche Blaat-
schappij lot redding van schipbreukelingen te Rotterdam
zyn de volgendebelooningen toegekend
Aan Dirk Vroombout, schipper to Brielle, voor do redding
van do equipage van het hoekerschip Goverfvan Wyn,
schipper C. Versteeg, don 26 February by het binnenkomen
van de Mnas op de Schulpenplaat gestrand en vol water
geloopen, een gratificatie van /"25.
Aan schipper Bernnrdus Huisman, voerende het te Vlaar-
dingon te huis behoorendo hoekerschip Vlaardings-Ho'op, do
grooto zilveren medaille, en een gratificatie van f 55 aan zyn
equipage voor do redding van de bemanning van het Engel-
sche collier brikschip Mary Lyon, kapitein James Shadfortb,
te zatnen 8 personenop den 7 February in de Noordzee
verongelukt.
Uit het onder administratie van genoemde directeuren
zynde fonds van wylen mejufvrouw I. M. de Raath zyn
wederom aan 10 weduwen van in deuitoefoningvan hun
beroep noodlottig omgekomen zeelieden ondersteuningen
uitgereikt.
De algemeene vergadering van het Nederlandsch
Onderwijzers-genootschap zal gehouden worden te Deventer,
op 15, 16 en 17 Juiij a. 8 Zy zal werden voorafgegaanjloor
een rede van den heer J. D. A. Blioulet, lid vau verdienste van
het genootschap.
In de FriescLe veenen worden op een aanmerkelijke
diepte ondor den beganen grond duizenden boomen gevonden,
die gewis tot een lang vervlogen tydperk bekooren. Vele
hebben een verbazende lengte en zij u zóó dik, dat hun mid
dellijn broed genoeg is, om er in de lengte met den grootsten
wagen over heen te kunnen ryden. Het hout, kienhout ge-
heeten, wordt voor vonders en tot brandhout gebezigd. Hot
wil goed branden, geeft felle warmte en een bijzonder heldere
vlam. Men is bozig te onderzoeken, of het nog niet tot eenig,
ander doeleinde gebruikt zal kunnen worden.
Als een byzonderbcid mag vermeld worden, dat dezer
dagen oen landman, in den omtrek van Hoorn, op zyn zilve
ren bruiloftsfeest het geluk had vier zijner kinderen bun
bruiloft te zien vieren.
Een Vollendammer visseher deelt mede, dat hem den
4 dezer, in de Noordzeo voor zyn vischwant of netten dry-
vendo, door een Engolsche visscherssloep zyn geheele visch-
tuig moedwillig op drie vadem afstand van zyno schuit wotd.
afgesneden en medogenomen. De man zal zich dienaangaande
bij het hoogere bestuur bekingen.
Te Amsterdam had jl. Zondagnamiddag, op de Kei
zersgracht, het volgende voorval plaatsrv%m dienstmeid wier
klccding binnenshuis in brand was geraakt, "begaf zich door
angst en schrik bevangen, op straat; een onbekend heer haar
in dion gevaarlijken toestand ziende,had de tegenwoordigheid
van geest en de kloekheid, do meid op te nemen en met haar
s gj
>7 ;4
K IW WjJ*
ll'i
