A0. 1869.
Donderdag 15 Jul ij.
Verschijnt dagelijks, uitgezonderd Bingsdag.
JW 2137.
ALGEMEEN OVERZIGT.
BUITEHLABDSCHE BEBIGTEH.
BjNNENLANDSCHE BERIGTEN,
Y(&
vy~ssx
C II1A ST.
ABONNEMENT:
Ahonnemenlaprtjs^per Drto Maanden,f 185.
Ftanco per Post, door het gehccle Rijk 2 60.
(Brieve» franco.)
ADVERTENTIE N:
Prijs: van 1 lot 10 gewone regels f l.OO ictlcre rfgel meer f 0.10.
Voor den werkenden «tand en voor weldadigheid, de helft van den prijs.
Keizer Napoleon beeft moeten zwichten voor den drang
der omstandigheden en toegegeven nan de van alle zijden
nadrukkeljjk uitgesproken vraag: „om vrijzinniger rege-
rings-beginaelen;" toch beeft hjj niet toegestemd in den
r Interpellatie van het lïukèr-ceutrutn„ministeriele
■verantwoordelijkheid
De oliicieuse bladen verschuilen den keizer aohter de stol
ling dat de ministeriele verantwoordelijkheid niet kan in
gevoerd worden, zonder hij algemcene stemming het Fran-
ache volk zelf te raadplegen.
Omtrent .den indruk, die de keizerlijke boodschap op de
algeroeene opinie gemaakt heeft, verkeert men nog in het
onzekere, daar nog slechts enkele bladen hun oordeel daar
over hebben uitgesproken en dan uog slechts in vlugti-
gen zin.
BÜ keizerlijk besluit van Maandag is de senaat tegen don
2 Augustus tot het houden eener buitengewone zitting bijeen
geroepen, en is do zitting van bet wetgevend ligchaam go
schorst, zullende het tijdstip van zijn weder-bijeenkomst
nader vastgesteld worden.
Ten gevolge van een ministerraad, die na de mededeeüng
der keizerlijke boodschap aan het weigevend ligcUaam te
Saiot-CIoud gehouden is, hebben ai da ministers hun ontslag
den keizer aangeboden, die het aangenomen heelt, met be
paling dat zy met de leiding der zaken van hunne departe
menten belast bijjven, totdat in hunne vervanging voorzien
zal zijn.
Daar te Berljjn het gerucht stand houdt, dat do graaf von
Bismarck, na het herstel van zijn gezondheid niet weder in
het Pruissische ministerie optreden, maar zich uitsluitend
aan de bandsaangelegenheden toewjjder. zal, is het noodig
geacht door de Norddeutsche Allgemeine Zeilung nogmaals
een teregtwyzing dienaangaande te doen geven, Wij
hebben herhaaldelijk er op gewezen, zegt dat oflicieuso blad,
dut de zeerstellige en dringende reden van het aan den graaf
von Bismarck verleend langdurig verlof in de daad gelegen
is in de zorg voor zjjn gezondheid. Nu wordt die oorzaak
gedurig weggeredeneerd, daar men beweert, dat uithoofde
van den gezondheidstoestand slechts een gewoon verlof maar
geenszins de uitdrukkelijke en formele ontheffing vun de
bezigheden noodig zou wezen. Doch dit berust opeen ver
keerde beschouwing der zaak. Om aan den graaf von Bis
marck volledige rust te verschaffen was het noodig hem van
alle zorg en verantwoordelijkheid voor de besluiten der rege
ring te ontheffen. Zoo lang dit niet geschiedde achtten ul
zyn ambtgenooton zich verpligt om by alle gewigtige aange
legenheden zyn oordeel te vragen en achtte hij zelf zich ver
pligt om zyn gevoelen mode te deelen.
Dit had bij voorbeeld in het vorig jnar ten gevolge, dat
over do kwestie der dekking van het tekort niet alleen een
levendige briefwissoling met Varzin, maar ook verscheiden
zendingen daar heen plaats hadden. Het spreekt van zelf,
dat thans, nu het er op aan komt tegen October niet alleen
op finantieol gebied muur ook omtrent andere aangelegen
heden de gowigtigste besluiten voor te bereiden, voor den
graaf von Bismarck van geen rust en uitspanning sprake zou
kunnen zyn, indien hij geroepen moest worden om ten uan-
zien van al die kvvestien mede te beslissen. Dit is de hoofd
zakelijke en bepaalde reden voorde uitdrukkelijke ons helling
des graven von Bismatck van de bezigheden als president-
minister.
In het Engelsche lagerhuis kwam dezer dagen een zaak ter
spruko, die thans algemeen belang inboezemt. Naar aan
leiding van een voorstel van een liberaal lid, werd gehandeld
over de veicenigingcn van handwerkslieden. Er zyn in
Engeland iele klagten tegen die vereenigingen opgegaan,
omdat zij gewold bezigen en soms door moorddadige niid-
delon aan $le niet-toetredendo arbeidslieden dwang opleggen.
Daatentegen klagen die vereenigingen er oter, dut aan haar
beslaan en aan hare verordeningen de wettelijke bekrach
tiging wordt onthouden. Onderscheiden loden van het huis
namen aan de discussie deel. Sommige dachten ongunstig
over die vereenigingen, doch do meesten waren van oordeel
dat het beginsel van vrijheid van vereeniging ongekrenkt
meeat bljjven: dat zjj regt hadden op wettelijke bescherming
voor hare kas en fondsen, maar dat zy buiten staat moesten
zyn om dwang jegens werklieden of werkgevers uit te
oefenen. In dien geest werd ook door de ministers ge
sproken en een wets-ontworp voor het volgende zittingjaar
toegezegd. Deze discussie had op de leiders der ar
beidende standen een gunstigen indruk gemaakt.
Ie KAMER DER STATEN GENERAAL.
In de zitting van gisteren zyn eenigewets ontwerpen aan
genomen ter aanvulling of wijziging van koloniale aange
legenheden. Over dat voor buitengewone uitgaven ten
behoeve van de kust van Guinea had eenige discussie plnats
tusschén de heeren Cremera, Messchert van Vollcnhoven,
Fransen van de Putte en den minister van koloniën, waarbij
do aangelegenheden der Kust van Guinea, de viaag omtrent
bet al of niet behouden dier bezittingen do handelingen der
regering met betrekking tot de aldaar gerezen tnoojjelijk-
heden, werden besproken., De minister van koloniën gaf,
naar aanleiding eener vraag, gedaan in het verslag der com
missie van rapporteurs te kennen dat geen nadere berigten
omtrent de betreurenswaardige gebeurtenis met schepelingen
van het stoomsehip de Aaistel voor het dorp Commendah
voorgevallen, bij de regenflkAwaren ingekomen, In het be
lang der zaak achtte hjj li'erwenseheljjfc dienaangaande zoo
min mogelijk in bijzonderheden te treden.Vroeger was
reeds van regeringswege tnededeeling gedaan, dat het stoom
sehip vice-admiraal Koopman binnenkort naar de Kust van
Guinea vertrekken zou.
PROVINCIALE «STATEN VAN ZUIDHOLLAND.
In de zitting van Dingsdag ts door den voorzitter mede
deeüng geduan, dat berigt is ontvangen van den heer S A.
van Hoogstraten, waarbij hjj de benoeming tot buitengewoon
lid van gedeputeerde staten aanneemt.
Daarna is in behandeling gekomen het rapport der com
missie in wier banden is gesteld een missive van gedep. staten
met aanvrageu van eenige gemeenten, waaronder Kethel en
Spaiand, om tegemoetkoming in de gewone kosten van bet
lager onderw jjs. De conclusie van dat rapport luidt om
trent de aanvraag der gemeente Kethel en üpalund, om, in
afwijking van het advies van gedep. staten, met het begin
van 1869, eu vervolgens tot wederopzegging, ter tegemoet
koming in do gewone kosten van het iager onderwijs een
subsidie te verieenen van y"40O'ajaars. ieder voor de helft
door het rijk èn de provincie te dragen. De voorzitter ver
klaart dut gedep, staten bij nader inzien zich niet deze wij
ziging kunnen vereenigen.
De heer Hoogendjjk stelt een amendement voor om dit
subsidie op ƒ1000 te brengen, De heer Poortman onder
steunt dit voorstel. Hjj is geen vriend van subsidién en kan
zich geheel vereenigen roet het beginsel van gedep. staten,
om Bubsidiën zoo min mogely'k te verieenen: maar ook bjj
dit beginsel moet men rekening houden met omstandigheden
en bestaande toestanden, en dan zal men met het oog daarop
voor de gemeente Kethel en^Bpaland een stap verder moeten
gaan dan de commissie voorstelt. Na een ontwikkeling van
den finantielen toestand der gemeente, die een hoogere bjj-
drage allezins wettigde, zou spreker bet antwoord der com
missie afwachten, alvorens een voorstel te doen.
Nadat de rapporteur der commissie, de heer C. W.
Hubrecht, de conclusie had volgehouden, stelt de heer Poort
man voor, om met ingang van 1870 ter tegemoetkoming in
do gewone kosten van het lager onderwjjs, aan Kethel en
Bpaland een subsidie ad 80(1 te verieenen. ieder voor de
helft door het rijk en de provincie te dragen. De heer
Hoogcndijk verklaart deze wjjziging in zijn amendement
over te nemen. Hierdoor vervalt het sub-amendement
van den heer Poortman. Het aldus gewijzigd amendement
van den heer Hoogendijk in stemming gebrugt, wordt aan
genomen met 42 tegen 13 stemmen.
Te Stockholm is het berigt uit Gefleborg ontvangen,
dat te Geile een hevige brand is uitgebarsten ten gevolge
waarvan de scheepstimmerwerven en do tnogazjjnen in het
noordelijk deel der stad vernield zijn. Een hevige noorde-
wind dreigde de vlammen naar de zuidzjjde te jagen. Hot
berigt is nog slechts per telegraaf bekend.
Jufvrouw lleisler, de danseres, met wie de ex-konïng
van Portugal Ferdinand, den 12 Junjj ir. het huwoljjk is
getreden, is da dochter van een Borljjnschcn kleedcrraaker;
vroeger was zjj verbonden aan het corps de ballet van de
Borlijnsche opera, en ging van daarnaar Par jjs; men boorde
in jaren niets meer van huur, tot dat bare betrekkingen uit
de nieuwsbladen vernamen, dat zjj in Portugal niet onge
lukkig getrouwd was.
Het bronzen standbeeld van den Amerikaanschen phi-
lanthroop Peabndy is te Munchen ten toon gesteld; het model
is ontworpen door den beelhouwer Story te Rome en in de
koninkljjke gieterij te Munchen vervaardigd. De bewerking
wordt zeer geroemd; het beeld stelt den menschenvriend
voor, in peinzende houding zittende op een stoel. Eerstdaags
zal hel naar Londen worden getransporteerd.
- De Evening Star van Londen deelt het volgende mede
aangaande de uiteenbarsting van een luchtballon en den
dood van verschillende personenDen 24 Mei 11 bij gelegen
heid der viering te Buenos Ayres van den verjaardag der
onafhankcijjkhoids-verkiuring, heeft een luchtreiziger mot
name Barnille, een togt gedaan per ballon. Uit het midden
der stad opgestegen, bleef de_ ballon eenigen tijd boven de
stud zwevenvervolgens is hjj gedaald en kwam op de reede
neder. Een groot aantal roeibootjes en een kleine steamer,
snelden ter hulp van den heer Baraillo Ongelukkig kwam de
ballon in aanraking met den schoorsteen van den steamer,
het gas vatte vlam en veroorzaakte ee'n verschrikkeljjke
ontploffing ten gevolge waarvan de equipage der stoomboot
even als de personenwaarmede do roeibootjes bemand
waren, naar allo zjjden worden geworpen. Acht personen
zijn er omgekomen en 15 anderen gewond.
'Te Spa, Belgiezette in de afgeloopen week een
reiziger in de wachtzaal van hot station zjjn valies op een der
banken aldaar neder, raiddelerwjjl hjj aan het buffet iets ge
bruikte, Op bot oogenblik dat de trein naar Pepinster zou
vertrekken, nam hjj zijn valies weder op, dat echter veel van
zijn zwaarte had verloren. Hij bemerkte toen, dat een be
hendige dief het had opengesneden. Laidons het Journal de
Liège waren er niet minder dan ruim 7000 gulden aan Pruis-
stsche thalers en 150 p.st. in Engelsche banknoten uit ver
dwenen. De stations-chef liet de reizigers in den trein
onderzoeken, maar de dief was er niet onder. Deze had zich
uit de voeten gemuakt.
SCHIEDAM, 14 Juljj 1869.
Bij de dezer dagen door burgemeester en wethouders
gehouden openbare aanbesteding ten raadhuize alhier, van
dekleedingbtukkcn voor 14 agenten van politie, is aannemer
geworden de heer B. van Wamelen alhier, voor ƒ464,80.
De derde haringjager is jl. Maandag avond te Vlaar-
dingen aangekomen met 36 ton haring,
Gisteten namiddag is te Hellevoetsluisbinnengekomen
de tweede haringjager van Maassluis met 107% ton volle, en
105 ton maatjes-haring. Schipper is D, Iioest, van deNeder-
landsche maatschappij de 'Toekomst tot exploitatie van zee-
visscherij.
De commissaris des konings in de provincie Zuid-
holland, brengt ter kennis van do belanghebbenden, dat bij
besluit van gedeputeerde staten van den 5 Julij 1869, n° 54,
is bepaald, dat de afzonderlijke jagten op waterwild voor dit
jaar zijn geopend op Maandag den 2 Augustus aanstaande,
en dat mitsdien van af dat tjjdstip de uitoefening der jagt-
bedrjjven, vermeld in art. 15, lett. d, f er. h der Wot op de
jagt en visscherij, is geoorloofdwordende tevens herinnerd
aan de bepaling van ait. 1 van het reglement op de uit
oefening der jagt en visscherjj in deze provincie, krachtens
welke die jagten niet nnders mogen plaats hebben dun op
het water, langs de stranden, oevers vun meeren, plassen,"
rivieren, mitsgaders op moerassige landen.
Het hoofdbestuur der vereeniging tot bevordering van
fnbrieks- en hundvverksnjj verheid heeft, naar aanleiding van
do internationale tentoonstelling voor de huishoudingeo het
bedt jjf van den hundwoiksman, te Amsterdam, de beide vol
gende piijsvragen ter kennisse van het algemeen gebragt:
lste vraag, uitgeschreven door de firma der yzergieterij
„do Prins van Oranje," te 's Gravenhago: Ten einde van de
aandachtige beschouwing der voorwerpen, die deze tentoon
stelling zal veri'enigen, de goede vruchten voor de huishou
ding en het bedrijf van den Nederlandschen werkman zoo
veel mogelijk te verduurzamen cn te vermenigvuldigen,
verlangt men een beredeneerd beloog: in de eerste plaats
van hetgeen de Nederlandsehe weikman (van verschillende
klassen) tot zijn levensonderhoud behoeft
In de tweede plaats, van hetgeen ter tentoonstelling als
meest nuttig en meest voordeelig aanwezig is ona te voorzien
o. in voeding; 6. in kleeding; c in huisvesting des gezitts; d.
in huisraad en gereedschap; e. in geestbeschaving voor
oudeis en kinderen;
In de derde plauls, hoe voor elke der bovenaangeduide
klassen van werkmansgezinnen, do vader en de moeder het
moeten aanloggen om, met inachtneming van hei voor iedere
klasse onderstelde weekloon, op de beste wijze het meest
nuttige en meest voordeelige in toepassing lo brengen.
De antwoorden moeten zijn ingezonden voor of op l Janu-
arjj 1870, aan het adies van den secretaris van het hoofd
bestuur, te Gravenhago.
Aan het best gekeurde antwoord wordt uitgeloofd do
gouden medaillo der vereeniging, ter waarde vnn 150.
2de vraag, uitgeschreven door de vereeniging tot onder
zoek naar de middelen tot verbetering van den gezondheids-
locstand der gemeente 's Gravenhage, Een volledige en
kritische besehrjjving van alles, wat op de tentoonstelling
aanwezig is en geacht kan worden in roiddelijk of onmiddo-
tijk verband te staan tot hygiënische vraagpunten van
onzen tijd.
Do antwoorden moeten vdórden I Maart 1870 zjjn inge
komen bjj den secretaris nr. J. Bcbuurbecque Booye, JVIau-
ritskade, no. 1. te 's Gravenhage,
Voor de beantwoording worden uitgeloofd: een verguld
zilveren, een zilveren en een bronzen medaille.
Uit Dnllsen meldt men als iets zeldzaams, dat zich in
de rivier de Vecht een steur beeft laten zien, zonder dat het
roogt gelukken hem in handen te krijgen.
Uit Utrecht wordt gemold van 12 dezer; Men ver
neemt, dat bjj den schietwedstrjjd van den Weerbaarheids-
bond, van 16 tot 21 Augustus e.k. nabjj deze stad te houden,
nagenoeg 1200 schutters zullen aanwezig zjjn. zjjnde 100Ö
van de .verschillende burgervereenigingen en '200 militairen
van het leger. Ten behoeve van de kamperende schutters
zijn bjj het tijk aangevraagd 2 generaals-tenten, 15 hoofd- en
24 officiers-tenten, terwjjl voor de mindere schutters ruim
200 tenten verzocht zijn. De restanrutie-tent zal 250 per
sonen aan tafel kunnen plaatsen, naar men verneemt tegen
betuling van 1 50 pér couvert voor het middagmaal, ter
wjjl voor do minder gegoeden eveneens een tent wordt opge-
