Woensdag 28 Jul ij.
Verfijnt dagelijks, uitgezonderd Dingsdsg.
A0. 1869.
JW' 2146.
K
e n n s g e v i n g.
ALGEMEEN OVERZIGT.
BUITENLANDSCHE BERIGTEN.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
E 818 AIT.
ABONNEMENT:
Abonnementsprijs per Drie Kaanden f 1.85.
Franco fier Post, door het gebeele Rijk- S.60.
(Brieven Franco.)
ADVERTENTIE Nt
Pry»: van 1 tol 10 gewone regels f 1 01); iedere regel weer f 0.10,
Vour den werkenden stand en voor weldsdigbeid, de helft >«n den pr jjs.
De" "Burgemeester van Sciiiedam,
Brengt hij deie Ier kennis ran de Ingezetenen; Dal de KohlercnrTOor
<le Personele Belasting Noa. 4 en 6, cn roor het Palentregt No*. 07 8 en
10, dezer Gemeente, orer het dienstjaar 18R%0Hoorden lï&«r Commw*
sir» des Konings tn deze Proriucte, op den^l3tJujij 1809 executoir
verklaard cn'dp heden aan den Ontvanger der Difeclelielastingen, lor
invorderingf zijn overgemaakt.
Wordende voorts bij deze herinnerd dat een ieder verpligt is zijnen
aanslag, op den bq de wet bepaalden voet, te voldoen; alsmede, dat, van
beden af, de termijn van drio maanden ingaat, binnen welken de reclames
tegen dezen aanslag huhooren te worden ingediend.
En is hiervan afkondiging geschied,waar hel behoort,den 2ÖJulij 1800.
De Burgemeester voornoemd
P. J. VAN DIJK VAN MATEN ESSE.
In de jl. Vrijdag gehouden zitting van het Engelsche
lagerhuisnam do president-rainisterGladstone.onderlevendig
gejuich van de groote meerderheid, het woord en zeide: Met
diep gevoel van mjjn verantwooideljjkheid maar met innige
bljjdschap sta ik op om voor te stellen, dat do lersche kerk-
bill, zooals zy met nudcre wijzigingen van het huis der lords
is terug ontvangen, door dit huis zonder uitzondering of voor
behoud worde aangenomen.
Die nadere wijzigingen toelichtende, verklaarde bij, dat
het groote struikelblok van deze bill, art, G8. dat over de
bestemming van het overschot der lersche kerkgoederen
handelt, een wjjziging had ondergaan, waarmede hy zich
kon vereenigen, en dat omtrent de vier andere geschilpunten
van minder belang, evenzeer een vergelijk was getroffen;
vervolgens dankte de heer Gladstone de oppositie, omdat zy
■deze gewigtige bill wel met moed en nadiuk, maar met geen
andere dan eervolle middelen bestreden had. Vervolgens
bragt hy lof en dank aan bet hoogerhuïs: „Met bljjdschap
{zeide by) erken ik, niet alleen de kunde en het talent welke
ook bij deze discussie in bet andere huis, tot zyn eer en roem,
aan den dag gekomen zijn, maar vooral zyn schranderheid
.en.vooruitEienden-blik, waardoor de weg is gebaand voor de
schikking, wier goedkeuring ik tlmns voorstel."
De heer .Gladstone besloot zyn rede aldus: Alzoo zat
dezebill, naar ik vertrouw, binnen weinige dogen wet zijn.
Dan begint voor Ierland een nieuw tijdvak, en wordt het
voor een ieder van ons pligl do goede werking der wet to be
vorderen. Gelijkheid voor de wet, gelykhoid van regten
zyn een krachtig middel tot genezing van politieke cn maat
schappelijke wonden, tot vestiging dier eendrngt welke do
sterkte en den roem eener natie uitmaakt. Daarom maken
wjj thans een eind aan de bavoorregting der minderheid in
'Ierland, doch zoo in plaats daurvun dwingelandij der meer
derheid kwam, zou het een groote telcinstelling voor ons
zyn; die meerderheid zal, vertrouw ik met woord en daad
toonen afkeerig te zijn vaneen dwingelnndy, welke niet veel
minder verfoeijelyk en ondragelijk zou zijn dande bevoor-
regting der mindetheid isgowee3t.
Aan de Rooroseh Katholieken wordt met deze bill niet
anders aangeboden dan hetgeen bun naar onze overtuiging
toekomt. Jegens do Presbyterianen in Ierland hebben wij
ons beyverd het beginsel van gelijkheid, van billijkheid cn
onpartijdigheid, in toepassing te brengen. Voor die kerk,
welke thans ophoudt staatsinstelling te zyn, en waaraan wjj
allen voorzeker hartelijke welwillendheid toedragen,aptoken
■wjj eenvoudig den wenach en de bede uit, dat de manhaftige
geest, die een groote crisis kan doorstaan, zich in haar ont-
wikkele. Gods zegen begeleide haar op hare nieuwe baan 1
Het voorstel van den heer Gladstone werd ondersteund
door den heer Disraeli; deze leider der oppositie achtte bet
getroffen vergelijk billjjk en loffelyk; er was, zeide bij, van
weerszijden nagenoeg evenveel toegegeven, althans niet van
de zy de der regering het minst. V erscheidon andere spre
kers aan de beiden zijden van bet buis betuigden vervolgens
kunne tevredenheid wegens de getroffen schikking en wegens
den afloop der langdurige discussien over de lersche staats
kerk; tenslotte werd Gladstone's voorstel zonder hoofdeljjke
stemming aangenomen. De koningin heeft de wet reeds
bekrachtigd.
In do jl. Vrjjdag gehouden zitting van het Engelsche
hoogerhuis werd aan de regering de vraag gedaan, of zy wel
dra een wet zou voordragon waardoor zjj in staat zou worden
gesteid, om nu oindelyk een nieuw verdrag tot uitlevering
van misdadigers met Frankrjjk aan te gaan. De minister
vanbuitenlandsche zaken antwoordde: Men weet van vroe
ger by ondervinding, hoe moeijelijk de wetteljjke regeling
op dit punt wordt gemaakt door de beduchtheid van het
lagerhuis voor uitlevering van politieke misdadigers. Het is
van zeer groot gewigt, dat wjj een uitleveringsverdrag heb
ben met Frankryk niet ulleen maar ook met andere landen;
want het is, vooral by de verbetering der internationale com
municatie-middelen, con schande voor ons, dat Engeland een
toevlugt en wjjkpiaats voor al de schelmen der wereld is.
Sedert twee maanden heb ik een wetsontwerp gereed,
houdende vaststelling der beginselen voor uitleveringsver
dragen in het algemeen; bet zal, dewjjl er in dit zittingjanr
geen tjjd daarvoor overschoot, in bet begin der volgende
^parlements-zitiing worden ingediend, Intusschen hebben wjj
mds de toestemming van het Fracschc gouvernement ver-.
worven tot een voorloopigeen voldoende schikking betrekke;
lijk deze aangelegenheid,
In Frankryk ia aller vorwaihting gespannen op hot ont
werp van een senatus-consult, waaruit blijken moet in hoe
verre men vertrouwen mag op de door keizer Napoleon toe-
gezegdo liberale hervormingen, waaromtrent de gevoelens_
zoo zeer versehitlen. De keuze toch der uitgevallen minis
ters tot president en leden van den senaat heeft menigeen
wantrouwen ingeboezemd, dut oer schjjnt toe- dan af te
nemen.
Behalve de heer Schneider, president van het wetgevend
ligchaam, neemt ook de heer ilouher deel aan de beraad
slagingen over het ontwerp-senatus-consult. Sommigen wil
len daarin zelfs meerdere waarschijnlijkheid zien vojr het
gerucht, dat er een uitbreiding der attributen van den senaat
op til is namelijk een gedeeltelyke benoeming der leden van
dit ligchaam door de «lgemeene raden. Ook den heer de
Sartiges, senator, schryft men anderdeels het voornemen toe
om, in vereeniging met eenigo zijner medeleden, die ,.t-
breiding te vragen
Benige dagen geleden heeft te Berlijn een slimme dief
stal plaats gehad, de dief verhuurde zich als knecht bjj een
rijk heer, legde zich toe op het maken van valsche sleutels en
verdween op zekeren dag met oen som van J'90,000 uit do
brandkast, die hij zorgvuldig weder sloot. Het schijnt even
wol, dat hij aan dit sommetje nog niet genoeg badin Saksen
wist hij zich bjj een herbergierster nog meester te maken
van f 700. De politie heeft hem nog niet in handen.
Een Engelschman te Purys ontving dezer dagen van
een zjjner vrienden, die in de Pyreneen op de jHgt was, de
poot vaneen jongen beer die beboorljjk gerookt een heerlijk
geregt oplevert. Door de warmte cn de verre reis had het
geschenk evenwel zijn waarde verloren en men wierp het in
de Seine. Kort daarna werd het te St. Cloud opgovischt
met het nog leesbare adres pr op, en een geneesheer ver
klaarde dat het het rechlerbeSnVan een menscb was, Dade-
Ijjk word de Engelschman en nog twee beambten van den
spoorweg gearresteerd en de geheimzinnige zaak werd door
bjjna ul de Fransche bladen geëxploiteerd. Het spieekt van
zelf dat de ware toedragt toen spoedig aan het licht kwam.
Jl Zaturdag, des avonds ten half tien ure, is een huis
in de Paleisstraat, te Brussel, door een vuurwerkmaker be
woond, door een verschrikkelijke ontploliing geheet ver
nietigd. Het was in den kelder, daar het werkhuis was, waar
dit treurig ongeval plaats greep. De vutirwerktoaker en zjin
vrouw waren te bed toen het huis instortte, maar door een
byzonder geluk, is bet gedeelte van het plafond, dut boven
hen was, niet ingestort; zjj werden in den keider geworpen,
maar bekwamen geen erge woridon. Men zegt, dal de vrouw
cn de man zoo verschrikt zyn, dat hun haar giijs is gewor
den. Men kent do oorzaak der ontploffing niet.
SCHIEDAM, 27 July 18G9.
Do gemeenteraad alhier zal morgen, ff oensdag 28 dezer,
des namiddags ten half twee ure, eeneoponbarevergadoring
houden; de a'sdan ter behandeling aan de orde gestelde on
derwerpen zjjn: Ingekomen stukken; Deliberatie over:
bet adres van C. Gips Az., om verhooging zjjner jaarwedde
als leeraaraan de boogore burgerschool; idem over het voor
stel tot het verleenen van pensioen aan W. L. Penning;
idem over hot adres van den .gemeente-Architect om ver
booging zjjner jaarwedde; idem over het adres vun T, van
der Burg c. a., om aanleg van wegen enz., in het gedeelte der
voormalige gemeente Nieuwlandic.a.; idem over de rekening
over 18G8 en de begrooting voor 1870 van liet St. Jacobs
Gasthuis, en verdere voorstellen en mededeelingon.
Jl. Zondag namiddag, omstreeks 4 ure, is hij de spoor
brug alhier oen zesjarig knaapje onder een rjjtuig geruukt,
met het jammerlijk gevolg,dut liet vooiste rad over het hoofd
en hel achterwiel over zijn buik is gegaan, ten gevolge waar
van het, na ruim een uur verschrikkelijk lyden, overleden is,
Bij circulaire vun gisteren heeft de Nederlitndacbe
Handelmaatschappij aan de reederyen kennisgegeven, dat
het den minister van koloniën gewenscht is voorgekomen
met 1 January 1870 verandering to brengen in twee der
thans werkende bepalingen, betreffende de retourbevrach
ting der schepen van Java naar Nederland, voor gouverne-
ments-producten. 1. Dat de schepeu niet meer verpligt
zullen zjjn, om bjj de aanbieding certificaten èn van Bureau
Veritas èn van de Ned. Vereeniging over to leggen, maar
een certificaat door één van beiden afgegeven, voldoende zal
zjjn, met dien verstande echter, dat de schepen die van corti-
Genten van beide vermelde inrigtingen voorzien zjjD, bjj de
inschrijving de voorkeur zullen genieten. 2. Dat dc schepen
die, by de retourbevrachiing door de Nederl Handelmaat
schappij reeds op uitreis zjjn en dus vddr of op den 10 der
maand (5 maanden na den datum dor charter-party) op Java
disponibel moeten gesteld zijn, thans daartoe de geheels maatiil
do gelegenheid worden gegeven en dat deze laatste wijzi
ging ook reeds van toepassing is op do vroeger bevrachte
schepen, die als datum van dispenibelsteüing den 10 Septem
ber in hunne charter- partij hebben.
Naar men verneemt beeft de minister van oorlog last
gegeven om al de miliciens der ligiing van 1868 bij de troe
pen te voet, in den loop dezer maand met groot verlof naar
hunne haardsteden terug te zenden. 1
In hét verslag der provincie over *1868 komt verder
voor, omtrent onderwijskunsten en luetenschappen
ln de verslagen worden ook thans wederom, behoudens
zeer enkele uitzonderingen, de beste getuigenissen afgelegd,
omtrent den ijveren bekwaamheid der hoofd- en hulponder
wijzers. Aan geen hunner is de bevoegdheid tot het geven
van onderwjjs wegens wangedrag ontnomen; geen onder
wijzer is ontslagen wegens pligtveizuim.
Ook omtrent de bijzondere scholen cn hare onderwijzers,
mag in den regel gunstige getuigenis worden afgelegdhet
getal dier scholen werd iets grooter; de meesten zijn in doel
treffende localen gevestigd; het onderwjjs muntte op velen
uitbij enkelen slechts bleef het gebrekkig.
De kosten van het openbaar onderwjjs loopen over een
totaal van 855,362 69.
Er waren 15 kerhalingscholen met 20 onderwijzers, 8
onderwijzeressen en 38 leerlingen. 20 Zondagscholen
roet 35 onderwijzers; 2 onderwijzeressen en 1291 leerlin
gen; 16 werkschoten met 118 onderwijzeressen en 1542
leerlingen.
Het aantal bewaarscholen bedroeg 118 mot 512 onder
wijzeressen, 1 onderwyzer.
Aantal inrigtingen tot opleiding van onderwjjzers 111 met
56 on- erwijzer8, 6 onderwijzeressen on 680 leerlingen.
Do kweekschool voor de zeevaart te Leyden verkeert iff
zeer gunstige omstandigheden. Van de 125 knapen die zichv
in 1868 aanmeldden werden 73 voor'arjjks zeedienst ge
schikt bevonden en 4 erlangden een plaatsing ter koopvaardjj.
De instelling ondervindt veel belangstelling en ondersteuning.
Het getal leerlingen aan de inrigting voor doofstommen
onderwijs te Botterdam bedroeg op uit, Deo. 1868,101,
Het., onder wij zend personeel is ten gevolge van hel toe
nemend aantal leerlingen moeten worden uitgebreid.
De instelling mogt zich in menig nieuw bljjk van sym
pathie verheugen.
Middelbaar onderwijs. Het getal burger dag- en avond
scholen, teeken- en industriescholen, verdeeld over 12 ge
meenten, bedroeg 8 openbare en 1 bijzondere, (gesticht en
onderhouden door het genootschap „Mathesis Scienaiorutn
Genetrix") met 90 leeraren en 1663 leerlingen. 1
Aantal openbare lioogere burgerscholen 6te Delft, Dord
recht, Gouda, 'sGravenhoge, Leiden en Rotterdam, met
79 leeraren, 549 leerlingen, die volledig onderwjjs genieten
en 38 die enkele lessen bijwonen.
Er zijn vier inrigtingen waar middelbaar onderwjjs wordt
gegeven, doch niet geheel gelijkstaande met hoogere burger
scholen, waarop 16 leeraren en 84 leerlingen.
De kweekschool voor de zeevaart te Botterdam heeft 3
leeraren en 80 leerlingen.
Eooger onderwijs Het aantal latjjnsche scholen en gym
nasia was 8, met 42 leeraren behalve de bijstand van leeraren
der hoogere burgerscholen cn 135 leerlingen.
Kunsten en Wetenschappen. Ged staten met een enkel
woord gewag makende van het 10de Ned. taal- en letter
kundig congres van den Sisten Augustus tot den 2den Sep
tember 1868 te'sGravenbage gehouden, verklaren dat het
congres goed is gesluagd en dat zoowel van gemeentewege
als van de zijde der 'sGravcnhaagsche ingezetenen veel werd
bijgebragt om bjj de vreemde gasten een aangepamen indruk
achter te laten. Wordt vervolgd.)
In der tijd is gemold, dat door de kamer van koop
handel te Nice een premie was uitgeloofd van 15000 francs
aan den uitvinder van een doeltreffende, snelle, eenvoudige"
on praktische methode om de vermenging van zaad-olie met
olijl-olie, in een verhouding van 5 percent ais maximum te
onidfken. Wjj vernemen, dat een onzor landgenootón, te
Delll woonachtig, zich naar Nico heeft begeven om zyn
proeven of te leggen voor de kamer van koophandel aldaaff
llij was de eenigo, die zich persoonlijk bad aangemeld doch
mogt de voldoening smaken, dat zijn middel aan do gestelde
vereischten voldeed zoodat bet waarschijnlijk dc premie zal
waardig worden gekeurd,
Van verschillende zjjden was melding gemaakt van
verschijnselen van aardappelziekte hier en daar; reeds aan
stonds werd daaibij de opmerking gemaakt, dat de weers
gesteldheid niet zoodanig was, als gewoonljjk wanneer do
ziekte uitbreekt. Thans wordt ook al vun een paar plaatsen,
waarvan hel ongunstig berigt ontvangen was, dit weer-
sprokon. en integendeel van den uitmuntenden stand van
't product melding gemaakt,
Jl. Zaturdag is de vijfde haringjager te Vlaardingen
aangekomen en gisteren de zesde; de eerste mot G'/s ton en
de luutstc met 1 ton baring.
Men zal zich herinnoren, dat onlangs de huishoudster
des bewonern van den Mariëngnurder-molen, onder Hyum,
in hechtenis werd genomen wegens moedwillige braodstich-
-ting m dien molen, ten einde haren meester de assurantie-
gelden te bezorgen, die hoogor waren dan wuorophetr dit-
'molen, ec-at verkocht en later duurder ingekocht (alles op