EXTRA CONCERT,
Z E ÉT IJ D FS*ÉTE lil.
ADVERTENTIE N.
BODE» GEVIIAAGö."
11.11. BRI.UlEltS!
Prijzen der Effecten aan de Beurs te Amsterdam
Prijzen der Effecten aan de Beurs te Rotterdam.
STEDELIJK KIEÜWS.
Stafmuziekanten van het Regement dl Schutterij
W. J. 11U rSCHIiNHUYTER Wzn.
E X T It A T II 1 S
naar Schiedam, Delft en 's Hage loepen.
Den Wellïd. lieer Dr. «I. G. 1*01*1^ landarts.
Per Telegraaf.
werkzame 15 O i) E i\ gevraagd
GYMNASTIEK.
1
'o
B U It G E II L IJ IC E STAND,
firheren5 Aug. Adriaans, zoon van A van Leeuwen
en A, Boekhout, (vroeger Malhenesse
VRIJDAG 6 AUGUSTUS 1869,
alhier,
der Vereeniging aangeboden
Na afloop van het CONCERT,
STOLlWERCK'sehe EORST-BOJXBONS
AYceueu, liognergasseBo. 2.
L. MORI, Iloekhoucler.
Gedrukt by VACJ DIJK UÜMP,te Schiedam,
no
zclvcn ook niet. Wij zijn immers nog niet 200 overtollig
gezond von ligchaatn en van ziel.
In ouzo weiten is aan hel o/tdcrwijs iu do gymnastiek nog
niet de jilaais gegeven, ilic haar toekomt. Vooreerst iichooi t
hel nel tol do, vakkon van hel moor uitgebreid lager- 011 het
middelbaar, maar niet tot die van hot gewoQii lager onder
wijs. Hebben dan do kinderen, dio de laagste school be
volken 0» de kinderen der armen, die nooit een andere
school bezoeken,do gymnastiek niet noodig? Auis het voor
hen vaak te duur.
Daarbij, wat uit die beperking voortvloeit, nóch de hulp-
uóeh de hoofdondcrwijzeis en onderwijzeressen worden in
dat vak geëxamineerden al wilde dus con gemeentebestuur
aan de scholen voor het lager'onderwijs een gelegenheid lot
beoefening der gymnastiek verbinden, het zoude meestal iiet
onderwijzend peisoneei missen.
Van daar, dal men op de doi pen nog zoo weinig gymnas
tiekschoen heelt en dat ze iu de steden zoo los aan de ge
wone scholen velbanden zijn
Dal juist moest met zijn. Wanneer aan iedere school een
lokaal voor gym nasliek was vei houdeuen iedeie hulponder
wijzer eciiigo kennis daarvan had, dan zou men tegemoet
kunnen komen aan het bezwaar, waardoor het outlet wijs
nog veel te veel gedrukt woidt, ul. dat de men, waarin de
Iccilingen achtcieeu moeten blijven zitten, te vete zijn. Diie
uur aan één stuk to blijven zitten, vooral als de ban ken geen
leuningen hebben, is een zware pioef voor do spieren van
een knaap en meisjo. I'cn klif uur ligchaainsbewcging in
dien school tijd zou hen frisscher van hoofd maken.
Hierin kan het bijzonder onderwijs gomakkelij k concnr-
rcicu mei hol openbare. Dat uiocst icods meer gebeuren.
Wanneer aan een bijzondere" school voor lager ouderwijs
een Jikschegymnasliek-plaals vei bonden is on ieder leerling
behoorlijk daaiin les ki ijgt, dan zal dal menig kind lokken,
wiens ondcis uudegymnastiektcsuicl betalen kunnen en dal
zich zeer gcliokkcn zal gevoelen tol een school, waar eon
wkliuisciiouL" bij is
Mei Ier lijd hopen wij de wet van'f>7 ook in dit opzigt ver
beterd en de gymnastiek ondei de verp iglo leervakken, ook
van het lagei-ondeiwijs opgenomen Ie zien. Dal woido
voor bei cid cu anngedt ongeil door de gemeente best uren.
die, alls 'l niet voipiigt, bij dcsclio en gy mnasliek-lokaleii
bouwen, zij behoeven zoo gioot niet te zijn, maar kan er
een luimle in de open lucht hij wezen, des te beteidie de
ondcrvvijzeis aauspoi en zich de acte voor dit vak te verwer
ven, opdat de beoelening der gymnastiek algemeen worde,
en, ook door dit middel, een volgend geslacht, iu meoidere
mate dan wij, ecu gezonde zielen een gezond ligchaatn be
zitten
MARKTPRIJZEN AAN DE BEURS TE SCHIEDAM
van den 5 Augustus 1869. r 1
Kokje*?Per 2100 kilo's gedr. Champagne 242 6jw.'v
•«ersti Zonder handel.
Motiivtijn 1 13 per Vat Ct.
Jviu-vw Amsterd. Proef 17 h17!4 per Vat Ct.
zonder fust en zonder belasting.
5 Augustus/1.00 per ketel.
By de Schiedanwche Spoeling- Vereeniging, 5 Augustus
0.80 per ketel.
Avsteudam 6 Augustus,
loco Rogge/3.— hooier; oj> October/2ll). 211, f212; op mart
1870 204,/ 205. Berlijn, Keulen liooger.
n \IS. 27 Jiilij. AangekomenDannebrop, k. Broch, v. Libaun Schicdom,
BOM) EH A A. vil J «i I ij Vertrokken, Jan Krrcscman, k. de Jonge; Alid*
hlixobcth k. Potjewijdbeiden n Schiedam.
ARCHANGEL 23Julij, Vertrokken Saphir, k Askenn. Schiedam.
Voor een soli cd en uitgebreid hKl'KVfSi.
yi ltXI.ltE3tlMZ.lz I004»T!>CII tl», sedert eenigé
jaren in werking, worden, tegen b««« loot»;
voor SCHIEDAM en OMSTREKEN.
Belanghebbenden vervoegen zich bij den Boekhandelaar
C. H. JUNG, IVieiivvaticlit No. 8 te SCHIEDAM.
Ken JON G M EN8C H, sedert 3 jaren op een
linrilooi' werkzaam z,ig zich gaarne
op een liaiiioor alhier. Hij is bekend met de
Frassche, K.NGELsenB, Duitschb en Deensche Talen
en kan de beste getuigenissen overlegden,
Refleeterenden adresseren zich frnp'O, Lr. IS. bij
de Boekhandelaars M WK-TKKMAN ZOÜN, Kulver-
straatE, 50, AMSTERDAM.
van eon" duif, zweeft boven de figuren, die aan de gewone
opvatting der middeneeuwen herinneren. Deze muurschilde
ring;. uit. Imi begin der XVIde eeuw, is zeer moikwaardig
om "vie zuiverheid van leekening de levendigheid en frisch-
beid van bel koloriet en de uitvoerigheid der bewerking. Het
gelaat der H. Maagd is vol uitdrukking. Men boopt, dat or
maatregelen zutlen genomen worden, om deze kostbare vondst
te bowmen. -,
De Wekker bevestigt eén reeds vroeger ook door ons
opgenomen berigt. dut op verscheiden plaatsen langs de gren-
- zen de Nederlundsche jeugd, die io de jaren van liet school»
gaan verkeei t, dagelyks op Pruissischen bodem gaat werken,
veelal tegen een lang loon terxvyl de l'roissischc jongens ge
regeld de school bezoeken, inderdaad zegt het blad
zulke berigien o( liever zulke feiten zijn een schande voor ons
volk. dal tuch ook gaarne onder do beschaafde natiën geteld
■wordt.
Ann hét Dagblad voor Friesland, dat reeds menig goed
geschreven artikel heeft geleverd, ontleenen wjj het onder
staande, waarmede wy golooven velen onzer lezers genoegen
te zullen geven.
«Wat behoeven de jongens het Idiiiimcu telcercn; zij
klimmen toch al genoeg?" zoo spraken,een dozijnjnien
geleden, zeer vele vaders en nog meer moeders, wanneer
liunjongbnslcsopdegymnaslickschool wilden hebben. En
i,,f rwatde meisjes bctrolT, »»oor liaar kwam hel iu 't geheel niet
-1e pas p,voor jongens w as 1 nog w al 1"
,'ÏIaar in de laatste jaren heeft de beoefening dezer kunst
cenigovlugtgenouieu. In de sleden zijn gymiiastiek-scholen
*- Toriyzeu. Jongens cu meisjes krijgen les. De staatswet op
lager- cji middelbaar onderwijs sein ijlt liet voor. De lccr-
- liugcn liebben er pret iu en het vooi oordeel van sommige
ouders is uitgci oeid of het zwij gt.
Toch is de booefeuing dor gij innastiek niet algemeen ge
noeg. .Nog is men niet oreral genoeg doortliongen van het
heilzame cu noodzakelijke er van. Daarom spreken wij er
hiér een» over.
In de-'Oudkcid was de gymnastiek bij de Giieken en
Romeinen in grooto eero. "Wel weiden ook elders wapen-
dansen, worstelingen en andere oefeningen tot bat ding des
ligchaams gehoudenmaar Grieken en Romeinen beoefen
den, hot vak wetenschappelijk. Het woord gymnastic is
Griek sell en afgeleid van hel woord g-ynmos, dal naakt be-
leckent, daar zij zich voor de ligcltaamsoefcniiigcu ont
kleedden. De Grieken stelden zich in limine scholen vootal
de verhoogtug van do schoonheid des ligchaams leu doel, do
Iiomcincudc harding voorden krijg.
Het christendom heelt aan de beoefening der gymnastiek
veel kwaad gedaan. Het bestreed haar als een der onder
deden van het weelderig, hcidcnsch leven en rigllede oogen
zijner bekeerlingen zoo uitsluitend op dc dingen desgccstes,
dat het de ligchnmelijkc oefening {gymnastiekvooreen
zaak van vieiuig nut uitkreet.
Een sterk sprekend teeken,koe dc beschouwingswijze dor
wereld veranderd is, is het feit,dat hel wootd gymnasium
uitsluitend iu gebruik is ge komen vooreen plaats van weten
schappelijke vorming
Dc gymuasliek-scholcn vervielen dus; die kunst kreeg
'con slcchlen naam. Toti» onze eeuw was de gymnastiek als
1 kunst vrij onbekend. Do cdelknapcn in de middel-eeuwen
leerden wol hoofdzakelijk zwemmen jagen vvapenlian-
teriug en wat verder het ligehaani stalen kon de jongens
■vati alle eeuwen hebben hunne naluiuijjke gymnastiek
gehad, als zij zwommen, vvGistelden,iu de hoornen klommen
cu om T knuist liepen; zij,en de meisjes nog moei,oefenden
hun iigcltaam wel door den dans; maar eerst in 'lbegin
"C dezer eeuw weid de gymnastiek wedcl een vak van studie
*ën begon men de ligehaams-ooicningcii wetenschappelijk
teiegelcii. Duilschlanil heel", daarvan de eer- J C.F Guts-
mnths is een der eeiste en kiunligsle beoeleuaais van liet
vak gewocst, cu F. L. Jahn woult do v.uler der Turner
genoemd. In 1811 opende hij onder veler spotten de eeiste
TuruplatziA' gym mistic kschool.
De vaderlandsliefde was zij n groote drijfveer. Fiankrijks
juk drukte zwaar op l'rtiissen en Jahn zag in, dal het der
'Dttilsclie jongelingschap aan veerkracht v.tn ligchaatn en
ziel oafbiak. Die wilde hij o. a. door gepaste liguliaams-
ocfciiingeii vei meet deren. Zijn pogingen droegen zulke
goede vruchten, dal na de bevi ijding van dc Ei aiischen do
gymnastiek als lcciVik door den staal wetd aangenomen,
Daar de gyinnasliekscltolcii niet ten onreglo den naam
hadden van kweekplaatsen v.m vrijheids/in. weiden ze
soms gesloten, wanneer do legeiing don dompei op liet
volksleven wilde zetten, maar weei geopend, zoodra hel
.staatsbestuur in handen van liberalen kwam. Nog hebben
dc Duitscho Tttrnvereine een liberaal politiek kaïakler.
Uit Duilschlanil heelt zicli de beoelening der kunst naar
omliggende lauden vooi tgcplaal; vooral in Zweden is zij
"zeer wetenschappelijk en giondig, liet «leest door Teler
£in<r' beoefend, zoodat de Zweedscbe gymiiasliek-inethodc
ook°in menig op/.igl ondersehcideu is van dc methoden, iu
'andere lauden gevolgd.
-Bij ons is hol nooit een politieke partij zaak geweest. Dat
,"i's,in zeker opzigt zeer gelukkig, maar niiinler gelukkig is
het,", dal dc kunst, o a. omdat zij geen pai lijzaak is geweest.
F" Jot n0g toe iiaau w dij ks een voor w erp an algemeeue belang
stelling is geworden.
lutussclien beginnen betere dagen voor dc gymnastiek
aan. te breken,
Dat verdient zij ook, want zij is uiterst heilzaam. Watis
"haar doel? Hel 'ligt-haam van den mcnsch zoo sterk cn ge
zond inogolijk lo maken; do spieren moeten krachtig ont
wikkeld, de bloedsomloop regelmatig, do pezen buigzaam,
het bcendorgcstel sterk,de borstkas w ijdcr woiden Daar-
door vrorden vele ziekten voorkomen, enkele zelfs genezen.
Zoo wordt do inensch tnecr geschikt voor zijn wcrk,gehatd
te°en den invloed van weer en wind, en zijnleveu woidl
er"door verlengd.
Jalm zag leregt in, dat do zielskracht der Duitschcjongo-
lin«schapgiooler zou worden door het turnen of gymnasli-
scrcn. Ligchaam en ziel hangen naauvr te zaïuen. Wel kan
do ziel zich vooreen deel onafhankelijk uiakoit van ho.
lipchaam; wel is het mogelijk, dal een gezonde, sterke ziel
in een ziek, zwak ligchaam woontmaar meestal is dc ztels-
toestand zeer afhankelijk van dien des ligchaams. Wees
- 'maar eens good geiiumehrd, als gij kiespijn hebt, en wees
5 "'"vastberaden en krachtig, wanneer uw maag om voedsel
roept! Een-tiage bloedsomloop gaal veelal mcl dofJtcid cn
ongevoeligheid des goestcs gepaard Iedere stoornis inde
werkiu*jen deslïgchii..ms heelt invloed oj> ons gemoed.
-I Vrijliettlslielde, wilskracht, zelfstandigheid zullen vooral
>i door een gezonden ligchaaiusloesland bevorderd, liaaghcid
vaii «eest cn vrees zullen er door bestreden worden.
'V*' 'iLa:it dus niemand dc gymuastielfVdor een vveelde-artikel
fi^houden. Mën'inag liét zijn kinderou ïiiot oulhoudea en ziek
pCt
Kidirl. Wrrk^lijke Schuld 3'/^
U*ndel-M«Nlnch«p|ig
CrHlr»*l-S|it>urw.
Spa NJï BtnnrnUndHche 3
linoBiutenlind*cbe 1807 3
Portdoal tuide ,3
Kusiamd oude 6
Dito 6dr serie 6
Dito lerning 1807 4
Sptrnrwfft Acneu 6
Ptiti T«(1h Sjiuorw. 5
Woscow-Jar
INteowe Ltiirn 1804
0o8TK>RUK,Übl kon«.p»pter 5^
nlver 6
Italië Cert Initchrtjv 5
lOBKlJK liinneiilaiidauhe 6
ÜRIEUKMASD ubl 1825 6
VkrkbMgdk bTATKN 1882 0
Mexico, oude 3
Dito nieuwe 3
Vekezokla t 3
(SiEDw Grenada
'ito «ent MtRe«teld
Per Telegr.
pCt.
5 Aug.
Premie iccninjj Boltcflam
3
80%
IVehkrl. Werkelijke bchuld
- 2'/,
Spapijb Obl 3% nu
2>/4
Dito liinn^nluniischc
3
25%
Dito UiutiMilnndsche 1807
3
20%
PotlTÜGAL ISÖ7
3
1867
07'/IÖ
Spnonvqj-Aciiö»
6
237
Pon-I fllH S|MtO»WCj5
5
Jrlci-Ürcl Spuofweg
6
S3%
bieiiwe Loicn 18H4
OosTtrtnijK, Obl. konv. pnpier
5
i zilver
S
57%
TüBKIJE, Binnenlandsche
5
hotPTB
LBEtSlGDK STifKX 1882
88%
1885
5
S7%
Nieuw g hes adv
Dtio iutflo«teld
itiiac««eni
door het burins
door den Kapelmeester van dat Korpsden Heer
Aanvang ten half Acht we.
Bij die gelegenheid ILLUMINATIE der Wnter-
int.-iij.-ii en VERLICHTING der Hols door
Ui-i.isiii.lwcli vuur.
Vreemdelingen hebben als gewoonlijk toegan» te»en
betaling van all CViiig de persoon.
Kinderen beneden Ift- jaren oud, worden dien
dag na vijf ure niet in de Diergaarde toegelaten.
des nachts ten 11 ure SO aiiin* 9 zal een
Bij ongunstig weder zal dit Concert op Zaturdag
7 Augustus e.k, plaats hebben.
Het Bestuur
W. BUN GE Fzn\
l. Voorzitter.
W. BAARTZ
Secretaris.
De naar voorschrift van den koninkl. Geheimen Hof
raad on Univer8iteits-Professor Dr. HAKLKSS te Bonn
gefabriceerde
zijn tegen 30 cents per pakje eeht te- verkrijgen te
Mcitietli.ni by de Wed. I». .tiiiiipiijser te l'Iuur-
«liitsi-n by it, IIömcIicI.
LEIPZIG, d$n 2 Nov. 1866.
WelEdele Heer!
Het doel van dit myn schrjjven is, U mynen dank te betuigen voor uw piet genoe» te vvaardeeren
tlït'l lll-.ltl .JlOMltl A'l'l Ken wel omdat daardoor mijn taudvleeschdat in weerwil van
alle Doctoren en Heelkundigen steeds bloedde en mij veitehiikkelyk veel pjjn veroorzaakte, binnen'
weinige weken geheel genezen is geworden. Ontvang daarom nogmaals myn innigsten dank. Maak'
dezen brief openbaar tot welzijn dor menschen daar er zoovelen aan bloedend *tandvleesch lijden,
en hun tuch geen beter middel kan worden aanbevolen don uw MONDWATER.
Ik blyf met de meeste achting,
BRUHL 26.
Apotii.; te Legden bij E. NOOIUIIJK.te Gouda bij I.. SCHENK le Oudvwater bij 11 J. h LlJl'Ellte l
Schoonhoven bij A. WOLFF;.to Mordrecht bij 11. J. GILTAIJ Apollt.
4 Aiir.
5''/,,
II01/,
60
as'/10
ü9'/4
04Vs
77 '/4
07
237
8-tVj
253
49'/4
57 Vg
62 '/4
43V/.0
83'/,
iaVj
6 Vic
17 '/l
Vh
Per Telegr.
5 Aup,
2» Vs
237'/,
49"Vjs
67Vi
43'/.
83^o
