A®. 1869.
zM 2112.
DonderdagfS September.
Verschijnt dagelijkslfuitgezoDderd. Dingsdag.
ALGEMEEI QVERZIGT.
BüiTÈNLAWSCHE BERIGTEN.
BlilENLANDSCHE BERIGTEN.
g£
to
ABONNEMENT:
Abonnementsprijs per Drie 3Jji«D(ten
'franco perPostdoor het gebeele Rijk.
1.86.
- 3,60.
14 Ji r
<8 éV*
t" t .M
4. tt t M
-,i
(Brieieii franco.)
ADVSEIENUBH:'
Prijs: ran 1 tot 10 gewone regel» /"I 00, iedere regel, meer /"0,(0V
Voor den werkende» tlsnden roor weldadigheid,do helft Tan denprija(j
r Vhn verschiliende.zjjden wordt dagelijks verzekerd, duf
de gezondheidsstaat van den Franscberi keizer meer en meer
verbeterd;.-wnardoor in de spanning,~dié gedurende de laatste
dagen gehep'rseht beeft, eenige wjjziging gekomen is.
Die verbeterde toestand beeft dan ook, in do eerste plaats,
(en jgevoiga.gehadj-dat keizerin Eugénie, haar reis naar
Corsica matreen dug heeft kunnen verlengen, waar zij door
de bevolking, met haren zoon, op hartelijke wyze ontvangen
ia; .ten tweede zonde werkeljjk in het kamp van Chalons bet
berigt.ontvangen zijn, dat de keizer bij zyn plan bleef, om
het legerkamp nog te komen bezoeken. De Iwjjfet wordt
echter,geopperd, .oftNupoleon aim dit zyn voornemen wel
gevolg zalknnnen'geVen, daar hel kamp den 15 dezer wordt
opgebroken en men .niet gelooft dat de keizer vóórdien tyd
wel in zoo verre hersteld zal zijn, dat by tegen de vermoejje-
nissen'der reis bestand is.
i Eerstdaags zullem te Lyon vertegenwoordigers van de
dagbladen der departementen zamenkomen, om de belungen
en wenseben der provinciale dagbladpers te bespreken. Door
de redactiën vaq vierentwintig dier dagbladen zjjn als grond
slag voor het programma van dat congres bepalingen voor
gesteld, dia strekken om den invloed der boogo regering op
gemeentelijke en gewestelijke aangelegenheden te vermin
deren* jVolgens die bepalingen zou het onderwijs op alle
trappen;,vrjj woeden; de burgemeester alsmede de school
meesters ep veldwachters door den gemeenteraad worden
gekomen de algemeene raden bnnne verlangens niet meer bij
het gouvernement,''maar by het wetgevend ügchaam in
dienen enz.
In een schrijven uit Madrid, van 28 Augustas, komt o a,
bet volgende vooy De rogent Serrano is hetzjj met of zon-
depvzyn toedoen, kandidaut voor den troon van Spanje ge
worden ;'Cy komt daarvoor thans ernstig in aanmeiking.
Dq kandidütpur.vaii het hoofd der Liberale Unie ia uitgegaan
van do-progressisten-party, die denkt onder de regetiug van
iemand van een zoo zacht-en zelfs zwuk karakter, als Serrano,
zelve"me?8ter:V«n da zafcqn te zullen kunnen blyven.
Naar verzèkerd wordt is Serrano zelf vun de kandidatuur
ufkeVrig, maar.is.hy door zyn gemalin, een zeer eerzuchtige
vrouw, overgehaald om daaiin lo-berusten. Anderen zeggen,
dat Serrano de. kandidatuur in schijn aanneemt, ten einde
dps te beter in staat te zijn ou> voor deverhefling van den
hertog van Montpensier te wei ken en den weg vooralle
andere kandidaten te sluiten.
In Frankfort is thans bij wijze van politie-mantregel ver
ordend, dat de jongelieden, die, om zich aan den militairen
dienstpligt te onttrekken, elders en vooral in Zwitserland
het burgerregt gekocht hebben zonder zich met der woon
derwaarts te begeven, de stad binnen zes weker» moeien
veriaten. De hulf-ofTieiele Provincial Correspondent, tlit tnedo-
déeLemle, voegt er het volgende by„Het i\voor ieder pnbo-
vooroordeeldc duidelijk,dat de Pruissischeoveiheid door zulk
een maatregel geenerlei regt vprkorl, maar alleen een oneer
lijke handeling tegenwerkt, welke ter bevordering van eigen
belang gebruik wil maken van tie regtswelduden van twee
landen, terwyl zy de wet der beide landen opschandelijko
wyze ontduikt. De bevoegdheid der bewoners van Frankfort,
o'm-onder'voldoening aan de wettejyke voorschriften voor
zich ol ook wel voor de hunnen een nieuw vaderland te
zookey, wafdt ingeenen dcele bepaikt, mits zij feitelijk het
land verlaten. Daarentegen kan niet gedoogd worden, dat
rijke ,burgefs van den gtaat in een vreemd tand als het ware
een vrijbrief voor den aan hunne zonen opgelegden militairen
dienstpligt koopen en daardoor ten aanzien van hunne mede-
burgers de wettelijk voorgeschreven gelijke verdeeling der
lasten verijdelen.
ijog minder knn er sprake zjjn van een benadeeling of
beleodiging van Zwitserland Eruissen is door geen verdrag
verpligt, aan de ZWitsersche'staatsburgers in het algemeen
bet verbljjf in het koningryk zonder beperking toe te slaan.
En bier geldt het nog maar enkele personen, die zich met de
,daad niet als burgejtr nun,het eedgenootschap aansluiten, en
geen voet op den b,oïemvan hun voorgewend nieuw vaderland
zetten. Deze personen 'bohooren uit een zodeljjk oogpunt
tot geen nUtie hoegennamd, daar zij alleen regten verlangen
'zonder de daar tegenoverstaande pligten te vervullen zij
hebben dus geen, aanspraak, nooh op de eer van den Zwit-
sersehen naam, nptjh op do bescherming van hotZwitsorsche
hurgerregt.
By gelegenheid Vnn bet'eeuwfeest vanéén geboortedag
van Napqleonpl, is aart 34'veroordeeldon op de galeijen te
Toulon, gratie geschonken. Deze hebben daar, zooals hekend
is, vryheid om jn hun ledige uren allerlei shuisterjjen te ver
vaardigen, die dun voor ben verkoebt worden, terwyl hel
bedrag hun. wordt ter haiül gesteld op de plaatsbaar zy
voortaan 'moeten. wpnen.^lKbedrag'béar^g-'voöi^ëze.34.
begenadigden niet minder dan 26000 francs,
Zwitserland heeft 2700 lagere scholen en 2500 hoofd
onderwijzers en onderwijzeressen. Op 360 zielen heeft men
een school. Zwitserland bezit 275 middelbare scholen en
47 gymnasien met 500 professoren en leeraars en 6750 leer
lingen, Er zjjn 24 kweekscholen voor onderwijzers en 9
voor onderwijzeressen.
De uitgaven der kantons voor het onderwys bedroegen in
1864 ongeveer 4'/j millioen francs of VA tranc per hoofd.
Daarby komen nog ongeveer een huif millioen francs van
wege den bond. j
Op het butget der stad Winterthur, een stad van 6500
inwoners, bedroegen in 1866 de uitgaven voor de boogere
stadsscholen meer dan f 40.000. Divarby komen nu nog de
uitgaven voor de lagere school, voor de bibliotheek en voor
andere wetenschappelijke inrigtingen.
Een industrieel uit «Jumet (Beigie) beklnagt zich ineen
brief aan le Peuple Beige zeer over de Belgische commissie
voor de Arosterdamsche tentoonstelling. Hij beweert, dut by
9 dagen te Amsterdam is geweest en zich gedurende dien tjjd
dagelyks, en dikwijls meer dan eens per dag, naar hot bureau
der commissie heeft begeven, zonder iemand te ontmoeten.
Hij heeft dan ook geen kaart als inzender ontvungen en geen
enkele inlichting gekregen.
De bereiding van spiritus uit afval is onlangs door een
te Chicago verblijf houdenden Hchot ontdekt. Men zamelt
al het afval uit de keukens, van de straat inclusief, bcdorvon
eten, doode ratten, vuile koolsbladercn, om kort te gaan,
alles op. Do gebeele massa wordt hij elkander gedaan in een
ketel, die dezen chaos tot een pap kookt, waartoo zes uren,
bij een hitte van 212 graden Fahrenheit, noodig zyn. liet vet,
dut op de oppervlakte drijft en uitmuntend geschikt is voor
de zeepfabriekalie, wordt er afgeschopt, en daarna brengt
men de ranssa in gisting, terwyl men vervolgens door distil
latie een uitmuntenden alcohol verkrijgt Tien vaten pap
geven gemiddeld 30 8 vet en 40 gallons alcohol van 90 0
zoo dat uit den afval van Chicagnalleen por weck 15 000 ffi
vet en 20,000gallonagediatilleerdkunnen worden verkregen.
Uit, een telegram uit Hong-lvong verneemt men, dat
er een bloedbad is aangerigt onder de Europesche zende
lingen in het binnenland van China. Meer dan twintig per
sonen. waar onder een Fransch priester, zyn in koelen bloede
vermoord. liet gouvernement van Peking heelt reeds maat
regelen genomen om deze zaak nader te^nderzoeken.
Do Orchestra meldt, dat don 8 September in bet kris-
tallen Paleis te""Sydenham een monsterconcerl zal gegeven
worden; 8000 zan'gers zullen er aan deelnemen. Behalve pen
groot aantal 'milzikanten, zullen er monstertroramep, klok
kenspelen, kanonnen enz. bij de uitvoering medewerjtey.
rDe,0(|dernemer van het Bostonsehe monster-concert,heelt
liehiO'aai? Europa begeven om zich in staat le stollen, eon
V-vT njr, JF Ile.,t I.» »t? J -
4ttog ^kolosaaler^muzykfeest'to geven,,dan hu reeaa gaf.
If^Weeizyiir reputatie",''zagLcon Amerikaansch blad, „ajs,hy
rL itïanBniet/zorgt _voor een zaal waarin 200,menschen
♦i kunnen zitten on jaiofteëjt öïctast van 50,000 executanten,"
JI rtf* ft..
t
j SCHIEDAM, 1 September 1869.
Op de secretarie is voor de leden van den gemeenteraad
ter inzage nedergelcgd, een nonbeveling voor do benoeming
van een leeraar in de reken kunde aan de Burger avondschool,
waarop zyn geplaatst do heeren J. Rovers en J. van der
Hoeven Jr., ten einde in de eerstvolgende vergadering van
den raad tot een benoeming te kunnen overgaan. 1
Heden morgeo zyn met bet spoor van 6.31 weder
vertrokken de mariniers 'die gisteren van Hellevoe(3luis
alhier zyn aangekomen op bun doortogt naar den Helder.
Van een vriendelijke hand ontvingen wij de volgende
opgave der onderwerpen, welke zullen behandeld worden in
de tweede provinciale vergadering van onderwijzers en vour-
standers van het onderwy'S in Zuidbolland, die op Zatur-
dag den 11 dezer in de zaal „de Maas" van den heer Leygraaf,
te Rotterdam,zal gehouden worden:
la. Gewooalyk zyn de kweekelingen van hun 14de tot
hun l8dejaar in de school werkzaam is dit voor de prak
tische opleiding noodig,vof.kan men van één jaar oefening in
do schootby meer studie even groote resultaten ver
wachten Ingezonden eo in te leiden door den heer W. do
Vletter, van Schevcningen. 1
16. Is do praktische opleiding van kwetkelingcn van
12- of 13jnrigeD leeftijd aan een eigan afdeeling, verkieslijk
boven de theoretische opleiding tot den leeltyd van 15,16 of
18 jaar? Ingezonden.cn in te leiden door den heer
P. H. Dewald, van 'aGravenhage.
2. Jaren achtereen'is op de niet bevredigende uitkomsten
der ukto-examens, vooral op die voor de akte als hulp-en
hoofdonderwijzer gewezen. Jn_ betrekking tot betgeen do
ervaring te dien opzigte leert, vragen wy
a. Welke zyn iu bet algemeen do oorzaken van die min
bevredigende uilkomsten? 6. Welke veranderingen zouden,
rqet het oog pp onze,schoolwet, te maken zjjn
1. In de programma's voorde oxamens; 2. iade wyze
van, onderzoek3. in dp opleiding van aankomende onder
wierp?
,c. Z'pa een vereoniging van opderwyzors, werkzaam aan
vormscholen „en normaallessen, uit de verschillende provin
ciën,.niet veel invloed kunnen bobben, óm,'voor bet vervolg,
,Mt«. «u i
>"5, w
een gunstigen uitslag te verzekeren? 'Ingezonden en in lo
leiden door dén lieer J. den Broeder, van Rotterdam;"
S. Wat kunnen en bohooren onderwijzers todoen, om do
gebruikelijke schoolbanken te doen vervangen doof die met
rugleuningen (Ameriknansek model)Ingezóndori en in
te lelden door den' heer'P. H, Dewald, van fa Grave'
in 't algemeen ie veel doen vóór 't hoofd, te we/niy' voór.Thort
der leerlingen? Ingezonden en in te leiden door den heer
C. van den Bun,van Hellevoetsluis.
46. Wat kan de school doen ter ontwikkeling van het
gemoedsleven der kinderen? Ingezonden en in té lelden
door den beer J. W. Regt, van Waddinxvcen.
O
5. Iets over schoolbanken. Ingezonden en in te leiden
door den heer C. van Riet, vanJKatendrecht.
6. Is het wonschelyk dat'de hoofdonderwijzers van tjjd
tot tijd wederkeerig elkanders scholen bezoeken? Inge
zonden door den heer J. R Hooi boom, schoolopziener in het
9do district van Zuidholland.
In de Arnh. Cl. wordt gemold, dat concessie is aange
vraagd voor een spoorweg van Rotterdam, langs Delfshaven,
Schiedam, Vlaardingon en Maassluis naar den Hoek van
Holland, en van daar langs 'sGravosande, Monster en Loos-
duinen naar Scheveningen, De aanvragers zjjn de heeren
Alfred Boeston, te Londen, en Goéefridus Samuel Pieters,
te Rotterdam.
De werklieden op de suikerfabriek te Delfshaven
hadden in do vorige week het voornemen en corps Rotterdam
te bezoeken, ten einde zich zelf regt te verschaffen., In het
beruchte, in laatstgenoemde stad verschynende, Volksblad
stonden onlangs hlugten over ontoereikende bezoldiging, on
redelijke behandeling enzwaarmede do werklieden'daar
volstrekt niet instemden. Deze klagten bloken afkomstig te
zjjn van een drietal ontevredenen onder Hen, dot dan ook
door de directie, op aandrang der overigen, is weggezonden.'
Daarmede npg niet tevreden, wilden de verontwaardigde
werklieden bij den uitgever van het genoemde blad de glazen'
gaan ingooijen. Door tas9chenkomst van den burgemeester
van Delfsbaven bobben zij duur echter van afgezien.
Aan het Vaderland wordt nït Monster aangaande den
hooibrand, die jl. Zaturdag bij den landbouwer Willem van
Veen, onder Tor Heijdo uitbarstte het volgende"geschreven:
Van hetgeen verbrandde of voorzigtigheïdsbalve omge
haald moest worden, was niets verzekerd. De deelneming is
algemeen. Staande den brand word het' 'slag'tóffer van het
onheil een voer hooi toegezegd; terwjjl een ander het geld
daarvoor [f 20) beschikbaar stelde. IIij',J die daartoe h'et
eerste voorbeeld gaf, is geen geloofsgenoot van den belang
hebbende, en uit dat oogpunt verdient het dubbel lof, omdat
in deze streken de afscheiding van de verschillende gezindten
belaas somty ds sterk uitkomt. »^9ï v,, -
Vun Veen is een oppassend en ijverig vader van een talrijk
gezin. De ramp, die hem trof, slaat zijn uitzigten vooreen
geheel jaar schier deD bodem in zonder den bijstand van
wcldenkenden. Het vóorncmen bestaat, om in den boezem
der gemeente gelden in te zamelen, om zjjn verlies van ruim
duizend gulden zooveel mogelyk te lenigen. 51
Men verzekert dat bet vorstelyk paar, prinses Marie
en de piins von Wied, na voltrekking van hun huwelijk, het1
prachtig landgoed het huis de Paauw, zul betrekken. De1
prins zou in Nederlandscbe dienst treden. ia,»»
Op den t8 en 23 Augustus ontstond cr brand' bjj'
Leenden de Geus, aan Stougjcsdijk, gemeente Mjjnsbëe-
reriland, ten gevolge waarvan alles, behalve de woning,ëerf
prooi der vlammen werd. Thans wordt vornomeD,"dat een
onderzoek, door de justitie ingesteld, geleid heeft tot de ont
dekking der schuldige, zijnde een ia dat gezin'dieneode'
22jarige dienstbode, die eorsl, na eonigo aarzeling, gekomen'
is tot die bekentenis aan'een brigadier en rijksveldwachter,*
en, vervolgens door den officier van justitie te Dordrecht on
dervraagd, deze bekentenis heeft herhaald! De oorzaak van
deze gruweldaad schjjnt aan een soort van"wraakneming,
over verongelijking in baar oog, toe te schrjjven.'
Zaturdag jl., is hel stoffelijk overbljjfsel van de door
ver worging omgekomen jonge dochter te Stapho'rst tèr laatste
rustplaats nedergelegd. Haar onverwacht verscheiden heoft'
aldaar een diepen indruk gemaakt., Daaromtrent'wordt uit'
die plaats geschrcsen De volks-npinie is, dat Geertje hot
nooit zelvo heeft gedaan. Do omstandigheid, ,dat niemand
der buisgenooten kennis heeft aan het touw, waarmede haar
de keel is,toegesnoerd de kenneljjkc tcekene'n'vah bloed op
haar aangezigi, die doen denken aan een plofselyken slag ler
bedwelmipgde onachtzame wijze, waarop hét koord aan da
opstaande egge was vastgemaakt, dat alles -gééft gerecde
aanleiding tot het vermoeden van moord.' Wy'mogen den'
verdachte niet aanduiden, doch de, bevolking gloeit van ver
ontwaardiging. By do ontmoeting van kennissen isheteerste
woord o,' wat een'naiir gevalDe een zegtals hij hier niet
gestraft wordt, dan zul bjj het wel in hoi'holselié vuur.; een,
ander verklaart; ik rang den kaerel in 'm'jjh huis niet zien!
Kleine kinderen'van 86 4 jaren vragen blkander';"„waorum'
zold|i«3an'cdapn hebben
Dé Jeer Heyma'ns, kunstschilder feiArnliem Jlieeft bet
gelul nlangs cen-'sehildëry te ontdokken,'dio'hoogat
waarschijnlijk .van do hand is, van den beroemden-Paului
bqffü.u vïw a -hi ,oi4,l aul
j L