BëuItè^
A". 1869.
aturdag Q October.
'-M 2199.
Verschijnt dagelijks .'.uitgezonderd Dingsdag.
ALGEMEEN OVERZIGT.
BERIGTEN.
A yt n
'Vï<\j n
tyt.
SUIT.
ABONNEMENT:
Ahonncm«nt»prgs per Drie Alitnden
Franco per Post, door het geheeld Bgk
f 1.86.
- 2.60.
Door do weinige deelneming aan en de veelzijdige tegen
spraak van het-voornemen dos heeren de Kératry, om zich
_rden 26dezer naar de vergaderzaal van het wetgevend ligchuam
ja Frankrijk te begeven, ton einde op'die w'yze protest aan
te teekenen tegen het volgens de wet te laat tezamenroepon
van dat staats-ligcbaam, heeft genoemde algevaardigde iegen
de uitvoering daarvan afgezien; toch is echter het plan niet
opgegeven door andere leden, om de regering op krachtige
w\jze tot verantwoording te roepen van dezen, in hunne
oogen, onwettigen maatregel.
Naar men uit Parjjs meldt, heeft men pater Hyacinthe
aangezocht, om zich candidaat te stellen voor het lidmaat
schap van het wetgevend ligchuam; doch is dit door den
pater van de hand gewezen.
De Morning-Herald bevat een uitvoerige beschrijving
van de ontvangst, welke de sultan aan de keizerin der Fran*
echen bereidt. Zij zal met al den luister eoner Oostersche
gastvrijheid zyn bekleed. H hl. zal aan het paleis Ueylorberg
afstappen, dat de sultan voor haar gebruik geheel nieuw heelt
laten inrigten en meubeleren. Alogt echter onverhoopt dat
paleis aan de keizerin niet bevallen, dan is het paleis Dolma-
Bachtd voor baar gereed gemaakt, Een geheel vergulde
palanquin met goudlaken bekleed, en met kostbare versier
selen bedekt, zal ter barer beschikking zijn Dit voertuig
moet zoo rjjk wezen, dat het na het vertrek dor keizerin eon
wanidige plaats in des sultans schatkamer zal beslaan.
Nazü-Kahnum, de oudste dochter van Mustapha Fazil-
pachs, en Fatima-Khanum, de eenige dochter van Halim-
pacha, zijn als staatsdames aan de keizerin toegevoegd. Ook
aan de groote wapenschouwing van Hunkinr-bkelessi is
geen tijd noch geld gespaard De troepen, bestaande uit
10 regementen infanterie, drie regementen kavallerie, en
22 baiterycn artillerie, hebben reeds het kamp betrokken.
By het vertrek van IJ. M. zal het keizerlijk yacht tot in de
Egyptische wateren begeleid worden door een eskader van
^gepantserde schepen',-onder,bevel van Hobart-pacba, -
Wjj Franschen, schrijft le Temps, kunnen niet zoo pracht-
lievend zijn als die Oosterlingen; wjj zjjn galant op onze
manier, gelijk de keizer, die voorde zamenroeping van het
wetgevend ligchaam een datum heelt bepaald, die aim zijn
gemalin do gelegenheid zal geven de plegtige opening met
bare tegenwoordigheid te vereeren. Of echter Frankryk niet
die galanterie zeer is ingenomen, mogen wjj betwyldenja,
wjj durven gerust, beweren, dat bel uitstellen dier bijecn-
roeping tot 29 November, zegge 29 November, nllerwege eeo
hoogst pjjnljjkco indi uk heelt gemaakt. Zoo bet waar is, dut
do ministers nog langer uitstel gewenscht hadden, dan mng
de 29 November wel een concessie aan de openbare meening
beeten. J
Maar velen achtendie concessie nietig en zelfs belngchelijk,
liet heeft thans den schjjn alsof het gouvernement den con-
Btitutionelen datum van 26 October heeft willen trotseren.
Het heeft aan het publiek willen tonnen, dat het geen goeden
raad verlangt, en zich even weinig om het gevoelen van
graal Këratiy, als over de meening vun grauf Champngny
bekommert, liet geeft te kennen, dat het met onfeilbaar
priesterlijk gezsg de opvatting en verklaring dor constitutie
asn zich houdt. Niet eenmaal verwaaidigt het zich de
redenen op te geven, waarom de toestand van onzekerheid
nog twee maanden moet duren. Of is het waar, dat de vast
gestelde datum met het oog op de terugkomst der keizerin is
gekozen, en hebben dus zy gelijk die beweren, dat de volks
vertegenwoordiging op die terugkomst moet wachten, geljjk
delroepen naar Versailles bjj huar vertrek?
Een ander b ad noemt de bepaling van den ministerraad
een onhandigheid. Do keizer, zegt het, en zijn ministers
hadden de hecren Raspail en de Kdratry, die zoo gesteld
toonden te zjjn op de strikte uitvoering der constituiio van
1852, aan bun woord moeten houden, onder voorbehoud om
hen later bjj voorkomendegelegenheid opdienaauwgezelbeid
van geweten te wjjzgnven daardoor de oppositie te ver
zwakken.
l De berigten uit Spanje luiden niet zeer gunstig voor de
tegenwoordige orde van zaken. De republikeinen steken
van verschillende kanten het hoofd op, en hoewel men den
waren staat van zaken cenigzins tracht te bewimpelen blijkt
hot maar al te zeer, dat de regering niet op haar gomak is.
Woensdag is dientengevolge in dq cortes de wet totschorsing
der constitutionele waarborgen voor de individuele vr jjhoden
aangenomen, onder protest van do ropublikeinsche leden,
die daarna do vergadering hebben verlaten
1 In'hét binnenland'van Rusland overkwam vier men»
echen .een ongeval en meu telegrafeerde naar de naaste stad
onf een tgeneesheer. Toen deze vnn een juist tot vertrek go-
reed!staanden voetrein party wilde trekken, om zoo spoedig
oegeljjk over te komen, werd hem, trots alle "dringende ver
bogen en aanbiedingen, beduid, dut hij slechts l.on meêry-
dea als geleider van levende havo. Het gelukte den genees
eer in het naaste huia^eon haan le bekomen; deze"word
(Brie* enFranco.)
betaald, voor het heest plaats genomen en de man, in het
gevolg van een haan reizende, raogt nu op bij de wet geper
mitteerde wijze voltrekken, om zijn merschlievende voorne
mens uit te voeren.
De Engelsche bladen-vermelden een gerucht, dat
Livingstone iii_dc.kntaAvan'jdii^atu_het mecr Tanganyika in
welstand beeft bereikt eri brieven baar Zanzibar1 verzonden
heeft.
Een zeer origineel Engelschman hoeft een wedding
schap aangegaan, om met zijn yacht van Engeland naar
Egypte te reizen. Hij stak daarom het Kanaal over en voer
tot by Mainz den Rijn op. Hy' wilde nu langs den Main en
het Kanaal tusschen Ry'n en Donau naar den Donau zien te
komen, maar werd ongelukkig in de uitvoering van dat plan
verhinderd, daar de lage waterstand van den Main het be
varen onmogelijk maakte. Hy liet echter drie waggons aan
elkaar vastmaken, zyn scheepje er bovenopzetten en ging
zoo per spoor naar het Kanaal waar het vaartuig weer te
water gelaten werd. Hy moet nu nog den gebeden Donau
afzakken en door de Zwarte Zee, de zee van Marmora en
den Archipel gaan, voor dat bij zyn doel bereikt heeft. Deze
geheele reis doet hij in gezelschap van slechts o'én bediende.
Alexandre Dumas had, niettegenstaande hjj met zjjn
8chrjjven veel verdiende, altoos geld gebrek. Op zekeren dag
kwam zijn schoenmaker by hem om hem te verzooken zjjn
nota, die 100 daalders bedroeg, te betalen. Ik heb van daag
geen geld, zeide Dumas. Ja, dat is gemakkelyk te zeggen,
antwoordde de schoenmaker, maar met dut al krjjg ik inyn
geld niet en door al dat loopen gaal mjjn tijd ook nog ver
loren. Gij hebt geljjk, zeide Uuraas, daar zijn 10 francs
voor den loop, die met van do rekening van 100 daalders
afgetrokken behoeven te worden. Verrukt ging onze schoen
maker weg. Na drie dagen kwam hij terug en vroeg weer
tot schadevergoeding 10 francs. Geregeld kwam bjj nu alle
twee dagen terug en het duurde niet lang of onze schoen
maker had zjjn schuld betaald gekregen terwjji hij bovendien
nog do schuld vordering in handen had.
Toen onlangs in Apaerika de groote zonsverduistering
plaats bad, zei een neger: „-Ia, ja, men kan het wel zien, dat
onze tjjd eindelyk eens aanbreekt; wjj krijgen nu ook een
zwarte zon, nadat er altoos een blanke geweest is."
8
October 1869.
door den gemeenteraad
SCHIEDAM,
Na vergelijkend examen is
vua Amsterdam tot eersten secondant aan een der scholen
voor nitgebreid lager ondertvys benoemd, de heer J. van der
Hoeven Jr. van Schiedam.
Door de provinciale commissie van onderwijs in Zuid-
holland zjjn met gunstig gevolg, op den 6 en 7 dezer, als
hulponderwijzers geëxamineerd, J. P. Sanders, H. van der
Lloeven, W. La Roy en N. Rijnbende, kweekehngon van de
Leer- en Vormschool alhier.
Dezer dagen is gemeld dat van regeringswege aan de
tweede kamer der staten-generaal wederom is aangeboden
het wets-ontwerp tot regeling van het hoogcr onderwys. Dat
ontwerp is gelijkluidend aan dat in hot vorig zittingjaar
aangeboden. Slechts enkele wyzigingen zjjn daarin gebragt.
Zoo is in art. 10, o. o. een nieuw ingevoegd, ten gevolge
waarvan het eind-examen voor hen die aan een gymnasium
het onderwjjs hebben bygewoond ook betreft "die zich op de
stndie der godgeleerdheid zullen toeleggen, de vakken, ver
meld onder a, b, c, d, e, n, o,.benevens de bewijzen, dat de
candidaat met gemak de schrijvers in do Frtvnsehe, Hoog-
duitsche en Engelsche talon verstaat. In art. 108 betreffende
het tweede examen voor de sterrekundo, wordt onder litt. o
de toegepaste mechanica veranderd in theoretische mechanicu,
en woidt in art. 120 over het meesterschap in de polynesiache
letterkunde weggelaten de bespiegelende wijsbegeerte en bare
geschiedenis - J vsï,
Woensdag jl. zjjn te 's Ilage de acte-examens voor
lager ondciwjjs in Zuidbolland begonnen. 11 onderwij
zers werden voor het Frunsch geëxamineerd waarvan slechts
3 konden toegelaten worden.
Gisteren zjjn van 23 candidaat-hulponderwijzers toege
laten 16.
Uit 's Hago wordt gemeld, dat Bosman, Vranken,
Boolnars, Woltors, van Klaveren, do Weerd, van Krimpen
en Mollrado. de veroordeelden tol 5 jaren tuchthuisstraf, wier
verzoek om gratie dezer dagen door den koning is afgewezen,
naar Leeuwarden zjjn vervoord, om hun straftjjd in het
tuchthuis aldaar door te brengen.
De genoemde personen zjjn veroordeeld wegens de onge
regeldheden te Rotterdam in het vorig jaar.
Voor Engelsche rekening is concessie aangevraagd
voor het maken ecnor haven op de Zuidhollondscho kust
nabjj don nieuwen Maasmond, welke door spoorwegen, aan
do eene zjjde langs de Maas met Rotterdam, aan de andere
zjjde achter langs Monster en Loosduinen metScheveningen
in verband zal gebragt worden. De laat3te tak zal wclligt
worden verlengd tot aan hot nieuwe Rynspoorwegstation to
'süago. 1
Van een geachte zjjde wordt aan het Alg, Dagblad ge
schreven: De aandacht des publieks is in den laats ten tjjd
ADVERTENTIE N,s
Prijsvan 1 tot 10 gewone regels 1 00, iedere regel meer f 0 10,
Voor den weit enden stsnden rooi weldadigheid, dolieltt van den prijs,
nog al eens in de koloniën Ommerschnns en Veenhuizen
geleidmaar niet altijd had zij een gids, die 't goede aanwjjst
en het minder goede ofhet verkeerde met verstanden zonder
nevendoel beoordeelt.
Men leert zulke inrigtingen niet uit het vogelperspectief
kennen en, die zalen en werkplaatsen vlugtig bezoektj is'
nog niet geregtigd, om, voor zyn oordeel,•-onmiddeljjk uit- r
gebragt, onvoorwaardelijk geloof toeischen. Men heeft zoo
de koloniën bezocht, en men heeft die zoo beoordeeld, maaq
die haar goed kont schudt medelijdend bei hoofd over de
luchtige beschouwingen en onbekookte raadgevingen, door,
zulke flaneurs onder bet volk gebragt.
De Ommersehans en Veenhuizen te schotsen, zooals zo
zjjn, zooals men er leeft en werkt ea vooral hare bevolking
naar eisch te beoordeelen,dat vraagt een naauwkeurigonder
zoek, een gezond oordeel en kennis van 't mensehclyk hart.
Te zien dat er alles nog niet goed is daartoe is geen
bijzonder scherp oog noodig, maar te zeggen, hoe het beter
zou zyn dat is de kwestie.
Een beoordeelaar moet niet alleen afbreken hy moet ook
opbouwen.
Do heer Tborbecko stelde vecl'belang in de gestichten,
bezocht die meermalen, en had, ten gevolge daarvan, eigen
denkbeelden over hun tègenwoérdigen toestand en over
hunne toekomst, maar de tjjd is hem niet gegund om een plan
te laten ry pen, dat hy ook kon uit voeren.
De heer Fock bezoekt ook Ommersehans en Veenhuizen,
en waarljjk niet als tourist. Hjj heeft er idéés opgedaan, die'
welligt niet rjjmen met die van den beer Thorbecke, maar
die getuigen van een goed oog en een scherp oordeel.
Wat zullen de gevolgen zijn van al die bespiegelingen en
berekeningen?
De Provinciale Friesche Courant ziet in hare verbeelding
de gestichten eerlang ledig wjj kannen zulk een toestand
nog niet onderons oog halenmaar, hoe 't zjj, do inrigtingen
verdienen do belangstelling van het Nederlandsche volk, en
daarom zullen wij welligt later hol een en ander er van zeggen
in het Algemeen Dagblad.
Gisteren morgen zyn to Utrecht de aangekondigde
vergaderingen van den heer Jansen, ter bespreking van de
stoomvaart op Amerika, aangevangen. Talrjjk was do op
komst. Nadat de heer Jansen de vergadering met een toe
spraak bad geopend, werd by bjj acclamatie tot president
benoemd, waarna hij de beeren Tak en van der Aa als
secretarissen voorstelde, welke kenzc werd goedgekeurd.
Het eerste besluit der vergadering was om, in plaats van
in elke ufdeeiing een der 4 voorgestelde onderwerpen in be
handeling te nemen, ze alle in elke afdecling te bespreken.
Vervolgens werd bepaald dat men in de afdeelingen be
paalde resolution zoude formuleren, en dat daarover in de
algemeene vergadering het debat zou loopen. Om den loop
der zaken tc bespoedigen, was reeds voorloopig een 7tul
resolutien Ier behandeling in de afdeelingen voorgesteld.
Na bet sluiten dor algemeene vergadering bogaven de le
den zich naar de sectiën, om ten 7 ure weder eeo algemeene
vergadering te houden.
De zeven bedoelde resolutien, ter behandeling in de af
deelingen voorgesteld, zyn:
1 De pogingen om de volksverhuizing uit Dnitschland
naar Amerika over ons land te leiden beliooren door de rege
ring ondersteund te worden.
2. In den tegen rvoordigen tjjd en bjj den achterlijken
toestand van oozen bande), kunnen wjj alleen met vereende
krachten en kapitulen aan den vreemden wedjjver bet hoofd
bieden. Daarom is bel raadzaam, in stede van krachton
versnipperen, vooreerst Blechts één Amerikaunscbc stoom
vaart-maatschappij op to rigten en is het tevens wenscheljjk
een Amerikuansche handelmaatschappij te vormen, ten,einde
de eerste impulsie aan scheepvaart, handel en nijverheid te
geven.
3. Om het personen- en goederenvervoer van Duiischland
naar Amerika over óns land te leidon, mogen onzo gemeen
schapsmiddelen niet minder zjjn dan die onzer naburen en is
het wenscheljjk, dat zjj in Noderlundsohe handen zjjn.
4. Vlissingen is de meest gunstig gelegen haven van ons
kloino land en do eenige, die thans geschikt is voor de vaart
van stoomschepen op Amerika, die aan de eischen van het
personen- en goederenvervoer uit Duitschland en van do
nationale belangen voldoen.
5. Zoodanige stoomvaart kan in Nederland niet voor het
eerst tot stand gebragt en gedurende do eerste jaren niet in
het leven gehouden worden, zonder ondersteuning van den
staat.
6. Do vergadering aoht het voor hot welzjjn van alle in
gezetenen gebiedend noodzakelijk, dat de stoomvaart uit
Vlissingen op Amerika zoo spoedig mogelyk tot stand komo,
en benoemt dnarorn een hoofdbestuur, dat belast wordt otn
met sub comilës eendrugtig zamen te werken ten einde met
vereende krachten cn door alle wett ige middelen de resolutien
dezer vergadering te doen aannemen en uitvoeren, Ion einde
bedoelde stoomvaart in het loven te roepen. s
7. De vergadering acht het wenscheljjk tot dekking der,
uitgaven van bet hoofdbestuui; gelden bjj elkander to brengen
en de hulp der regering in te roepen) ten einde in Amerika de
keus cn verbinding der bestemmingsplaats voor té bereiden.
k W k j t
