u
I
li
i
ff
A". 1869.
M 2203.
Vrijdag AS .October
Verschijnt dagelijks .initgezonderd Bingsdag.
ft!
K
A
9
sS
iU
'aBOÏÏHII i&ifot.T
*AfcGEfflEEM 0.VJEBZ1GT?
(Brieven Franco.)
BUITENUNDSCHE BERIGTEN.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN,
m
Sij
I
ijfö
hi
If!
'ff
fë
f Pi
WM
Abonnementsprijs, per Uric Kaanden,
Franco per Post t door hel geheele Rykv;
f 185.
2 60
l f
Het^officiele dagblad van llgpFranacho keizerrijk zegt
.dag'leekeningjmn den >|^ejtér„De berigten uit
Spanjesfluiden by voortdurin^vöidoende. Het gevaar voor
een algemeenen opstand scbynt er voor goed afgewend te
«ijn;'hetgeen te danken ia aan de krachtdadige maatregelen,
genomen o'nf de eerdie beroerten en de pogingen tot oprnijing
der bevolking te stuiten."
Dat blad schijnt geruster, dan men te Madrid wezenlij kis,
en'jlaiirvoor heeft Madrid dun ook gegronde reden. Arragon,
Valencia, Grenada, Catalonie, Andulusie hebben de vaan
des opat finds omboog geheven en bloedige gevechten vonden
p'aatar|èn ofschoon men nu wel wil doen gelooven, dat de
^...ïcSeringffroepon overal de bovenhand hebben behouden, en
ï/tfJe^riSfébsté der in opstand gekomen republikeinen berouw
gevoelen over bun verzet, zoo wave het nogtans dwaasheid
te wilh'n aannemen, dat het vuur, dat in zoovele verschillende
gewesten is losgebarsten eensklaps zou kunnen worden uit
gedoofd; bedwongen kan het voor hot oogenbhk zijn wjj
echter houden ons overtuigd, dat het blijft voortsmeulen.
De Timesde troonrede van den koning van Pruissen
besprekende, zegt o. a. het volgende:
«Indien de wederkeerige welwillendheid van het Berljjnsche
en het Weenor hof tot innige betrekkingen tusschen de twee
kabihetten mogt kunnen leiden, dan zouden de zaken van
Duitachland, ja van geheel Europa, op eencn ganscli anderen
voet komen dan waarop zij sedert drie jaren stonden; het
verschil «.ou zoo.groot zyn, dat de houding der kleinere staten
van den ouden ofSgn nieuwen Duitschen bond een zauk van
zeer weinig gewigtzou worden.
Wel is er in Ëaden een party, die hemel en aarde beweegt
om spoedige opneming van datgrootbertogdomin den Noord-
duitschen bond telewerken,
Daarentrgen^is'er, in Saksen cene party die zucht onder
de banden welke dut komngiijk aan den Noordduiischen
bond binden, en die naar een ulthuns gedeeltelijke herwinning
zijner vroegere onafhttnkely khoid streeft
Doch'do eerzucht van -die kloino boven en de belangen
hunner nietige hoofdsteden konden alleen dan eenig gewigt
hebben, weneer hunne verlangens steun by Oostenrijk
schenen te vinden en wanneer Oostenrijk in een geheim bond
genootschap met Frankrijk scheen te staan. Tegen enkel
plaatselijke neigingen in Duilschland behoeft Pruissen geen
anderen bbndgonoot dan het nationulestrei en der Duitschers.
De als instinctmatige drang naar eenheid zou toereikend
geweest zyn om do overgroote meerderheid der weldenkende
Duitschers rondom Pruissens banier te scharen, in spijt zelfs
van de vorecnigde pogingen der gansche wereld Doch hoeveel
zekerder zal Pruissen van zijn ovcrwigl zijn, indien Oostenryk
de handen met Pruissen ineenslaat en dezaak der «Separatisten
afvalt?
En dat Oostenryk by dezo verandering van staatkunde
niet^unders dan winnen kan is een ontegenzeggelijke waar
heid.
immers de Oostenryksche staatkunde heeft den blik oost
waarts te rigten; alles wyst Oostenryk naar den Levant, en op
dat hot zich aan den Donou kunne doen gelden, moet bet
zeker zijn van de vriendschap dier mogendheid, waarmede
het te lang en vruchteloos worstelde om het ovcrwigt van
den Rjjn.
Van nu af kan Duitachland zoeken en hopen eenheid te
verbinden met dualismus, de zoo lung door alle vaderland
lievende gcmoedeien begeerde eenheid met bet dualismus,
hetwelk eenmaal Oostenrijk en Pruissen in onderlingen
worstelstrijd bragt, doch hen nu beide dienstbaar voor ge
meenschappelyke belangen knn maken en tot znmenwerking
en wederkeerige onderstouning kan brengen. Zoodra Oosten
rijk goedkeurt dat Duitschland en Pruissen dén zyn, zal
ganschEuropa zich hebben te gewennen aan bet denkbeeld
dat Oostenryk voor het buitenland dén is met Pruissen en
ïluitschland. Zooveel aangaat bet overige dor wereld, is er
niots wat-belet dat zestig millioenen Duitschers en Oosten
rijkers voor «alle wezenlijko belangen en doeleinden als een
enkelen staat uitmaken; evenmin is het te denken dat zulk
een aaneensluiting iets anders dan vrede en gerustheid voor
het overige der wereld zou medebrengen
Minder gemakkelijk is het vooruit te zien, welke gevolgen
het herstel der innige verstandhouding tusschen he t Pruissische
en bet Ooslenryksche gouvernement zou hebben voor do
inwendige aangelegenbeden van Duitschland en inzonderheid
voor die gewesten welke nu door den band van den Noord
duiischen bond aan Pruissen gehecht zijn. Immers in de
oud-Pruissische provinciën bestaan politieke vceten, waarin
het hof, een gedeelte van bot kabinet en het onverbeterlyksle
dèei der bekrompen aristocratie strijd voeren tegen do man
nes van den vooruitgang, aan wier hoofd de graaf von Bis
marck niet meer aarzelt zich te stellen. De liberale party,
die reeds véór den Deenscben en den Boheemschcn oorlog
genoeg sterkte toonde om bet bof ernstig beducht to maken,
beeft zeer veel ondersteuning gevonden in de nieuwe provin
ciën der Pruissische monarchie en ook in de staten welke in
den Noordduiischen bon'd opgenomen zijn. Hoo sterker de
drang naar nationale eenheid wordt, hoe meer de kring der
verbindtenieseo luasohen Pruissen en hotoverigeDuitsohland
- _~ïïl yBBSSBB
zich uitbreidt, des te minder hoop heeft de Borlynsche hof
partij van bestand te zijn tegen de liberale rigting.
Koning, Wilhelm spreektdn de troonrede van de finantiele
moeijelijkhedcn waurmedo de Pruissische monarchie te
midden van haren voorspoed te worstelen heeft, en rekent
natuurlyk op de medewerking der kamers om zo te boven te
komen,
Doch die medewerking zal enkel worden verleend onder
zekere wèl bepaalde bedingen; en een van de eerste bedingen
zal zijn dat de koning minstens twee van zjjne reactionaire
raadslieden wegzende, en dat hij zich onvoorwaardelijk ver
late op do wijsheid von den man, die van hom, van Pruissen
en van Duitschland heeft gemaakt wat zjj zelfs in de stoutste
vlugt hunnereerzuebtigeverwachtingenbezwaarlijkooitkon-
den hopen te zullen worden.
Koning Wilhelm was oen tijd lang de rykste van de
Europesche monarchen; dat is bij nu niet meer. Zijne roem
rijke veroveringen hebben den allengs opgogaarden staats-
schat verminderden ten einde de zaken te kunnen gaando
houden, moet hy zich nu weten te verstaan roet degenen, die
de koorden van de beurs der natie in handen hebben.
In dien staat van zaken werd reeds sedert e°nigen tijd
voorspeld, dat de nu geopende zitting der Pruissische kamers
zich door eeno belangrijkeen zelfs bedenkelijke levendigheid
zou kenmerken. Hei is te bopen dat de koning en de kamers
het in hun meer huiselijk overleg eens zullen worden; hunne
oneonigheden zouden zekerlyk scherper worden indien zij
van den Prui3sischen landdag wierden overgebragt naar den
rijksdag van don Noord-Duitschen bond ol naar het tol-
parlement van geheel Duitschland.
L'Avenir National bevat de volgende correspondentie uit
Brussel, betreffende de Frunscb—Bolgiscb Nederlandsche
spoorweg-kwe3tie
In de maand Julij, toen de Fransch-Belgische conventie
geteokend was, hief de odicieuse pers to Parys juichkreten
aan. Men zou, daarnaar oordeelcnde, meenen, dut hot
kubinet der Tuilerïen op Belgie en op Pruissen zelfs een be
langrijke overwinning had behaald. Men ging nog verder en
zeide.'dat Belgie de sleutels-van Berlijn aan Frankrijk had
gegeven.
Aan l'Avenir National kostte het weinig moeito om te be
wijzen dat tusschen de oorspronkelijke euchon van het
Franscbe gouvernement en hetgeen hei verkregen had, een
zeer groot verschil bestond; dut, na gedurende twee maan
den den vrede van Europa in gevaar to hebben gebrngt, door
zijn bedreigingen tegen Beigie, het thans te treden wus met
een overeenkomst betreffende de dienst, regelende de ge
meenschappelijke spoortreinen.
Welnu, ook deze geringe voldoening ontvalt thans aan het
Fransche gouvernement. Om de organisatie van regtstreek-
schen doorvoer van Antwerpen naar Bazel en, anderzijds,
van de grenzen van Nederland tot dezelfde p'.nats van bestem
ming, te voltoojjen, moest men laatstgenoemde dienst uit
strekken tot Utrecht en Rotterdam. Maar daartoe had men
de medewerking van de Nederlundscho maatschappij tot
exploitatie van staatsspoorwegen noodig, en men kwam
overeen, dat wunneer die maatschappij en het Nederlandsche
gouvernement weigerden toe te treden tot de Frnnsch-Bel
gische conventie, dezo regtena zou komen lo vervallen.
Dit voorbehoud is tbans verwezenlijkt; de Nederlandsche
maatschappij waarmede de Fransche Ooster-spoorwegmaul-
schappij onderhandelingen had gevoerd, heeft aan de zaak
een einde gemaakt, door eerivoudig de voorstellen, die haar
gedaan waren, te verwerpen, Het kabinet van'sGruvenbago,
dut onlangs tot dat van Borlyn weer is genaderd, heeft
misschien een blijk van sympathie willen geven aan zyn
nieuwen bondgenoot door bet keizerlyk gouvernement een
échec te doen ondergaan. f
Aldus eindigt het geruchtmakend geschil omtrent de
Belgische spoorwegen, en Belgie, dut het niet heeft geopperd,
heeft geen reden om over dit afspringen van het plan zich te
beklagen integendeel.
De Unita Cattolica meldt', dat de markies van Villa-
morina, te Turin, den volgenden blief aan pater Hyacinthe
heeft gezonden3»
„Onversaagd apostel van den vooruitgang en de waarheid!
„Bravo, wegens het schrijven van uw brief en wegons
uwe edele en moedige gevoelens. Hot wordt tijd, dat roag-
tigo stemmen zich verheffen, om hen, die de godsdienst van
Christus vervalschen en er handel mede dry ven, te ontmas
keren. Het wordt tjjd, hoog tjjd, dut de verheven en een
voudige waarheid van het Christendom en het Evangelie
zegeviert op do logen en de duisternis. Ik betuig u, als man
van hort en als Christen, myn dank voor nwe edele open
hartigheid, voor uw onafhankelijke» en onbaatzuchtige moed.
Tel mjj onder uwe bewonderaars en onder uwe vrienden.
Op dezen brief heeft Hyacinthe het volgende geantwoord
„De bowyzen van sympathie, zoouls ik do eer heb van u te
ontvangen, zyn wél geschikt om my aan to moedigen op den
moeyelykcn weg, dien ik besloten ben te volgen.
„Italië kun oneindig voel doen voor de hervorming (trans
formation) der Kerk. Tempus est ut judicium incipial a domo
Dei.
„Wat my persoonlyk aangaat, ik weet niet of hot protest
dat ik heb doen hooren en hefoffer dat ik gebragt heb,
ADVBBTENTIENï
Prijs: ran 1 tot 10 geirone regels f 1.00; iedere regel meer f O.10.
Voor den werkenden stond en roor weldadigheid, de helft rsn den prijs.
vruchten zullen dragen, maar ik heb ten minste het bewust-
zyn, dat ik ann de inspraak van mijn geweten voldaan heb.
„Gy hebt my begrepen'en ondersteund; ontvang myn
dank daarvoor."
Pater Hyacinthe is naar Amerika vertrokken, om tegen
het tydstip,dathct Oecumenisch concilie zal geopend'worden,
in Europa terug te komgn^s,^
„tót;.-»
SCHIEDAM, 14 October 1869. -
Van de 888 gisteren afgehaalde stembiljetten, ter ver
kiezing van 18 gemagtigden in het kerkelijk collegie der
Hervormde gemeente alhier, zyn er heden 821 ingeleverd,
- Door de Hollandscho IJzeren Spoorweg- Maatschappij
(lijn Amsterdam-Rotterdam-Heider) zyn gedurende de maand
October 1809, 181,533 reizigers vervoerd; opbrengst
daarvan f 180,970.92s, idem aan goederen ƒ31,781.12;
totaal 212752.04®. Sedert primo January was het aantal
reizigers 1,446,095 en de opbrengst van reizigers en goederen
1,626,137.065.
Tot lid der provïncialo stoten van Zuidholland is go-
kozen de heer G. T. Lette, burgemeester van Brielle, met
131 stemmen. De heer Vlielander Hein bekwam 42stemmen.'
Het vervoor van ongezuiverde petroleum, petroieum-
spiritns, napkta en benzoline is op de staatsspoorwegen
verboden. T
Het vervoer van gezuiverde petroleum mag echter go-
gebieden bij hoeveelheden van minstens 2500 Ned. pondon,
uitsluitend met goederen-treinen. Des Woensdags echter
wordt gezuiverde petroleum ook vervoord by mindere hoe
veelheden dan 2500 Ned. ponden, door byzondere,'daarvoor
aangegeven treinen.
De wagens, waarin gezuiverde petroleum is geladen, moe
ten worden geplaatst achter aan. don trein,1 van de andere
beladen wagens door minstens een ledigon'wagen zijn ge- 1
scheiden en met een los dekkleed zyn vooorzien. 1
Tydens het verbljjf dezer dagen van koning Wilhelm van
Pruissen toLud wigslust, stelde de groothertog van Mecklen-
burg-Schwerin den vorst p. a. ook den verdienstelijken oud
heidkenner Lisch uit Sch wèrin voor metde woorden„Ziedaar
mijn Uumboldtl" De koning antwoordde„Dan wensch ik,
mijnheer, dat als men voor u ook eccs na uw dood een
monument Bticht er minder zottepraat by de onthulling er
van zal verkocht worden, dan onlangs te Berlyn met mijn
Humboldt het geval is geweest."
De Pall Mall Gazette deelt een gebeurtenis zonder
-wederga mede. Te Rochester werd laatstleden Vrydag in
gebroken door een lejaard man, terwyl zijn twee helpers
buiten hieven. Hij brak een paar kasten open, maakte zich
meester vun het baar geld, een paar horologies en kettingen,
toen de bewoners van bet huis een zwaren slag hoorden. Zy
gingen naar boven en vonden den misdadiger dood op den
giond met zijn roof nog godeeltelyk in de hand. Een beroerte
had een einde nan zyn leven gemaakt. Als gebruikelijk deed
de regterlyke autoriteiteen lijkschouwingen hare uitspraak
luidde: „gedood door Gods hand."
De conoiergerie, waar Marie Antoinette, de gemalin
van Lodewijk XVI, hare laatste dagen als gevangene van
het Purjjscho volk heeft doorgebragt, zal weldra voor een
vun HuQ8smans straten plaats maken. Zy wordt thans voor
het laatst nog druk bezocht door nieuwsgierigen. De keizer
lijke prins zal eerstdaags deze voor de'lijrapsche vorsten zeer'
leerzame plaats bezoeken. -
Eon Hongaarsch journalist sehryft, dat de photografie,»
die thans als de beeld tenis van Traupmann wordt verkocht,
en bij het groote publiek zooveel debiet vindt, niet anders isu
dun de photografie van den bekenden Hongaarschen staats
man Deak. Deze zal zich zeker weinig gevleid gevoelen door'
bot gebruik dat men van zyn gelaat beeft gemaakt. Vooral'
niet, wanneer hy boort hoe het volk tot elkander zegt„hy
had or juist een kop voor."
De astronomen hadden, tegen den 5 en 6 dezer, oen
buitengewonen springvloed voorspeld,en alom waren dien ten
gevolge aan do westkust van Engeland de meest afdoende
maatregelen genomen. De springvloeden vonden plaats,
doch het water steeg aan de kust van het Zuidelijke Devon
en Com walles slechts een paar duimen hoogerdan by gewone
springvloeden; daarentegen echter bedroeg het verschil te
Fruro, Brixham en Bideford van 2 tot 3 voet.
Zoo is dan de springvloed van de jongste nieuwe maan in
Europa zonder de gevreesde gevaren voorbjjgeguan. Aan de
Noord-Amerikaanschu kust echter, alwaar stormen zich met
do aantrekkingskracht van zonen maan vereenigden, hadden
er op den 4 dezer ontzettende onheilen plaats. .Do korte
kabel-berigtcn vermelden onder andoren dat Nieuw-Bruns-
wijk door de vloeden een schade van onderscheiden millioenen
dollars heeft geleden, en dat de havenstad East port in Maine
bijna geheel ia verwoest. Tieide kuststreken toch ónder
scheiden zich reeds in gewone tyden door ongewone sterkte
van eb en vloed.
éi;
i3ÏS
i /4
