Ai 1869. M ,2233. V r ij d a g 6 o v c m b e r. Verscbijnt-dagelijlfsnitgézonderd Dingsdag. Hog eeos onze Afgevaardigde. ALGEMEEN 0YEBZS&T. ^TÏÏlTEEOTDSCHrilRÏ^lN^ V» SM (Brieven France.) I** ii. 1 Die getuigenis heeft geen waarde. Wie verzekert ons, dut nan dien Javaan niet meer gemankeerd heelt, dan dat hij Europcscho allures had aangenomenhij /al liet. zéker, als er'minder een olie redenen voor waren nietraan den heer Nierstrasz gezegd hebben.. Die getuigenis bewijst niets zoolang wij er niet meer van weten. Overigens had de lieer Viruly een ander voor beeld aangehaald, dat wel wat zeide; een voorbeeld van een inlander, die bier In Holland was geweest en die juist met succes aan het hoofd van een kweekschool stond. Hoort de heer Viruly „De heer Nierstrasz meent, dat het onmogelijk is'om de inlanders hier op te voeden en ze daarna aan het hoofd van een school te zenden. Daarop heb ik maar één antwoordmen heeft het beproefd en het is goed gelukt. Ik heb hier een brief laten zien van iemand die hier zijn opleiding heeft genoten en daar aan het hoofd eener school slaat en uitnemend voldoet, alle achting verdient en ook geniet." Is dat nu ecu ernstig argument?.-— „Wat zou men den Javaan hier icerenmen zou kunnen antwooi den met artikel 1 der wet op het lager onderwijs. Is hier in Nederland dan niets te leeren, behalve talen en „zelfs Latijn?' Ilceft Nederland als plaats waar men zich intellectueel ontwikkelen kan niets op Java vooruit? Dit is inderdaad al een zeer onbeduidend argument, en tic anrdighèijl.-tlie in datzelfs Latijn" schijnt te moeien verborgendiggen|maakt de zaak niet beter. Hqföis^dunktv.ons"duidelijk, dat zulke argumenten moeijelijfc? do motiven voor een stem kunnen geweest zijn-léf Willen wij daarmede een blaam op hetpersoon- lijk-'ïfarakter .van den'heer Nierstrasz werpen? Geenszins. Zij doen we! den aard van 's heoren Nierstrasz''beginselen kennen. Er zijn liberalen en conservaliven genoeg, die bij liet aannemen van hunne denkbeelden meer instinctmatig te werk gaan, dan dat zij juist door zorgvolle argumentatie tot een conclusie zijn gekomen. Liberaal of conservatief is dikwijls meer een neiging van het gemoed dan een kwestie van redene- 'kring>Wij voor ons gelooven, dat de lieer Nierstrasz •^mjt instinct- ultra-conservatief is. Togen schier alle hervormingen in lndic is hij gestemd.. Door zijn stem ming ,zièt hij legon alle"vooruitstrevende maatregelen op. Wanneer zijn gemoedsstemming hem een maat regel doet afkeuren, vindt zijn hoofd wel een paar anecdotenalsorgument. Natuurlijkisdehecr Nierstrasz bij zich zelf heilig overtuigd, alleen om die argumenten zus of zoo te stemmen, maar onbew list wordt bij in zijn stem door een onbepaald „conservatief gevoel" be- heerscht. Wij zullen in het vervolg, zooveel in ons vermogen is, onze lezers op de hoogte houden van de wijze waarop onze vertegenwoordigers' zich kwijten van hun pligt. De heer van Kuyk is in dat opzigt een lastige. Hij heeft zich naar ons inzien nog niet van eenigc karakteristieke zijde doen kennen, liet eenigc wat wij'eigenlijk goed hebben begrepen, is dat de" heer van Kuyk een volstrekt niet cminénlo doch een zeer conservative burgemeester van Delft is. - -- 1 Menig Schiedammer haalt wclligt-de schouders op. Wclligt keurt ook-11, de geachte inzender in de N. Ilotl. Courant onze polemiek tegen den gcachten afgevaardigde af. Men ziet hier in Schiedam wel eens in onze polemiek niets don een noodelooze zucht den eèn of ander te „verbitteren." Wij.bciuigen, dat het nimmer in onze bedoeling lag iemand, wien ook, te verbitteren; maar wij gelooven tocli, dat men niet tot eiken prijs verbittering van een enkel persoon moet vermijden. Ons doel is, het staatkundig leven in Schiedam op te wekken. Criliek is mede de taak der pers. En wan neer wij nu al critiscrcpde den een of ander onaangename dingen zeggen, is het v olstrekt ons doel niet onaange naam te zijn. Wij zijn slechts dan aan den een of ander onaangenaam als ons doel dat eischt.Het is mogelijk, dat de een of ander verbitterd wordt door ons schrijven, maar wij vragen, is liet het doel van de pers te zot gen, dat niemand veibilterd worde? En waar men te kiezen heeft tusschen een woord en* het algemeen belang en een niet verbitterd individu, is dan de keuze twijfelachtig? Ten slotte: men zegge niet, dat wij tc laat met dit artikel aankomen.Het behoudt zijn opportuniteit zoo lang do heer NiersiUasz lid tan de kamer is. lie KAMER DER STATEN GENERAAL. »h£.W",* i raaccaKiMiauimiamai 11 EN, BONNEMESï; t AbpnncmeiiUprij», .'pur-Drie Maanden Franco por Post.Jtoai het gebeeto Rijlt f 185. - 2 60. ADVERTENTIE ET: 1 f* Prijs: van 1 lot 10 gewone regels f 1.00 iedere rrgcl meer /'•O.Nb Voor den werkenden stand en roor weldadigheid, de helft tan den prija. ■yf.'i' 'l Ik geloof dat men den Javaan nietongelukkigcrkan makenen motmeei ongcsUiikUojn Imtg,.t$t,)scoreu m do maatschappij w i irinjnj dm toch later Hietr'zal-moelen leven, dm door liom hierheen lobicrtficii Men zal hem hekend .getokt liehben mot al die behoeften en cigonmidtglicdcn nn onze Wcstersfjio niaatschippij, en hij zil zich, wanneer iuj wedciom onder zijne stamgeiiooten is, daaiduoi diep rampzalig goioeled Ik iioli op J na een J naan ontmoet vin vorstehjken bloede, die in Europa voor een gedeelte zijne opvoeding gehad bad. De man was ineeneguuvcine- monbbolrekking m cenc van de rcsidcnlien. Hij oefende geen den minsten iilalucd meer int op de bevolking, en wel omdat Inj Eiiropescbe allures Itad •a ingenomen De bevolking vertrouwde liein met meer en ging met moei op dien eerbiedigen vncl met hem om als utptdo andere hoofden tlij liccfi out die icden /ijne verplaatsing verzucht en la'naarecne .mdere residentie gcg.nn lbj vciklaardc mij, dit hij dnr nunmei vei teilen zou dit lnj m Euiopa ge weest wis; dit lnj zijne oude J in i.isclic gewoonten vveöi zou aannemen, omdat Iuj andeis vreesde ook op zijne nieuwe standplaats geen invloed meci op de bevolking to kunnen uitoefenen. Niet alleen dus omdat ik do Rcgeiing geen boogoro som wil opdi mgen dm zij v erlmgt, nn ir ook om zoo stei k mogelijk op ie komen legen bet denkbeeld, dit men J wanen bier zou biengcn om ze te ondet wijzen, zil ik legen bel amendement stemmen Daarenboven, wat zou bion dc Javanen lnci loeren- liet hv.nnsjcli7 bot Miloiscb' Men zalzetocb motbet llnll uiiKi li, l'ran«cb cnEiigclscli.missiliiuii zelfs Latijn willen loeren 0 Ik geloof d ddn irvoor de lijd nog inclgckomcuis Men kvvcckcdnar m Jivazolfondcrwijzcis op, cit wei op tic vvij/c,dio do inmistei zoo juist beeft vooi gesteld. Ik zal dus, boe groo c liefde ik ook voorden lavian heb, boe gnrnc ik licm deelachtig zou witten doen vvoidtn al dm weid uien van hot onderwijs. d il wij genietenlodi legen het amendement stemmen. Wij hebben kennis genomen van de citculaire, die door de commissie, fungerende als voorloopig hoofdbestuur, van het den 27 October jl. opgerigte Schoolverbond is rond gezonden en daarin gelezen, dut het de wensck der commissie is, dat het zoo gelukkig opgerigte verbond zoo spoedig mogelijk in werking trede Daartoe is, naar tiaar oordeel noodig, dat er nu reeds plnatselyke afdeelingon zullen worden opgerigt, wier karakter slechts voor een korten lijd even voorloopig behoeft te zjjn, als het verbond waartoe zij behoorendaardoor zal het dubbel voordcel vei kregen woiden, vooreerst, dat men geen-kostbaren tijd ongebruikt voorbij laat gaan ten anderen, d it men een gepaste vertegenwoordiging op de eorstvolgende algemeene vergudering helpt voorbereiden. Die circulaire is gezdhden aan allen, die do vergadering van den 27 October Ie Utrecht hebben bijgewoond, en wij vei beugen ons zeer dat zij, aan wie in deze gemeento de circulaire is gezonden, allen, die belangstellen in deoprigting van het Schoolverbond in het algemeen en in die van een afdceling alhier in het bijzonder, hebben opgeroepen tot een zamet.komsi op 10 December a. s. in hot gebouw „Musis tiucrum" (zio advertentie in dit no.). Wij vertiouwcn, dut het getul van hen, die duur komen zullen, groot zal zijn, omdut we raeencn dat de belangstelling algemeen is, van welke politieke of godsdiensiigerigting men zij of van welken rang of stand. Ieder die belangstelt in ontwikkeling en beschaving toch moet willen medewerken tot opheffing of vermindering van schoolverzuim, die kanker der maatschappij. Wij hopen, dat we in onze verwachting niet teleur zullen gesteld wonlen en noodigen daarom ieder belangstellende uit don 10 December a. s., des avonds ten 7VS ure, in Musis Sueruro tegenwoordig te zijn. duizendtul stommen meer verkregen dan in Juny.' Do beef C.irnot en zijn vrienden hebben dus geen reden tot berouw; zy hebben op het laatsta oogenblik, misschien wel wat laat^ een mooijelijkon sir jjd manmoedig aangenomen; en zij hebben de zege huns mededingers zoo zeer verminderd en verzwakt) dat hare zedelijke uitwerking schier vernietigd is. - Tri al de andere kiesdistricten, h.ebaWc.Uat van Rachefoct; is een veoibejluidende nederlaag tocge&ragt aan die' kan didaten, welke de republiek als een goddclyke instelling of de socialistische begrippen voorstonden. Zoo heeft de beer Gent slechts 5000, de heer Brisson slechts 6900 stemmen verkregen. Wat betrek de demonstratie welke de revolutio nairen hadden willen aanrigten door het stemmen voor onbe- eedigde kandidaten, zij schijnt geheel mislukt te zjjn. Zoo men de cijfers der stemopneming, het aantal en do verdeeling der uitgebragic stemmen in bun geheet verge lijkt, zoo men de vraug doet/welko partij sedert de vorige verkiezingen veld gewonnen lieolt en welke achteruit is gegaan, zoo men acht sluat op de gowigtïge omstandig heid, dat die kiesdistricten der hoofdstad, ulwuar thans ver kiezingen zijn gehouden, tot de meest iudiciml-gezindo van gunsch Frankryk behooren, dan komt men tot de over tuiging, dat de publieke opinie zich nogmatds voor de wettige oppositie en tegen het revolutionaire stelsel heelt verklaard, liet zjjn voorzeker niet de vrienden der vrijheid, die zich daarover hebben te beklagen. Pater Hyacinthe heeft een voorrede geschreven voor een vertaling van eenige zijner preeken, die een protestantsch goestelyke te New-York uitgeeft. Hjj heeft dat stuk aan do Liberie gezonden met verzoek om het te publiceren; ziehier een der voornaamste zinsneden er uit „Ik blijf getrouw aan mjjn kerk en zoo ik opgekomen ben tegen de overdrijving, die haar te schande maakt en op den rund van den ondergang brengt, zoo heeft men aan de diepte van mijn smart de diepte my ncr liefde kunnonafmeten. Toen' onze meester en ons aller voorganger den geesel opnam tegen hen, die den tempel ontheiligden, herinnerden zijn discipelen zich dat er geschreven stond: „De ijver van uw huis heeft my verteerd." Ik bljjf getrouw aan rnjjn kerk, maar ik ben daarom niet minder gevoelig'vbor de belangstelling, die men in andere keikgenootsehappen heeft in hetgeen ik mag zeggen of doen binnen de grenzen van het Katholicisme. Ik heb daarenboven nooit gemeond, dat de Christelijke gemeenten, die van Rome zijn afgescheiden, geen deel hebben aan de gaven des Heiligen Geestcs, en niet mede geroepen zjjn tot den onmetclijken arbeid der voorbereiding van het koning rijk Gods." In do zitting van gisteren zjjn een aantal kleine wetten afgedaan. By de bebundoling der provinciale belastingen is' weder het subsidie ter sprake gekomen in Friesland, door die provincie voor lager onderwijs uitgetrokken, zoomede de' tolhelling op de Urentsche hooldvuart, omtrent welk punt de minister van binnenlandsche zaken, do heer Fock, heeft medegedeeld, dat een onderzoek aanhangig is om dat werk door hel rjjk over to nomen; inmiddels moot de heffing op den bestnanóen voet bly ven voortgaan. Het Journal des Dëbut3, een gematigd orgaan der liberule en parlementaire oppositie in Frankryk laut zich aldus uit over den uitslag dor verkiezingen te Parjjs: Wij willen ons voor overdrijving wachten doeh wij mcenen te mogen zeggen, dat die uitslag voor de liberale pat t y reden tot zedigo maar opregte betuigingen van tevredenheid oplevert. In drie kiesdistricten der hoofdstad hebben die kandidaten, welke geacht waren genoegzame wuarborgen voor de zaak der orde en dor vrijheid op te levéren,'de' meeste stemmen verkregen. De heoren Crémieuxen Arago zjjn alzoo bij do eetsic stem ming verkozen; en in het'vierde kiesdistiict, alwaar bjj gemis eener volstrekte meerderheid een herstemming noodig is, hebben do hoeren Glais-Bizoin en Allou ieder een grooter aantal stemmen verkregen dun hun mededinger, de heer Brisson, die do republiek houdt vooreen goddelijke instelling verheven boven don wil van de meerderheid der natie en baur des noods op wil dringen. Wet is waar, de hoer Uochefort is verkozen; in het ultra- radicale district alwaar hjj zich kandidaat had gesteld, ge vormd door een vereeitiging van stadswijken dio vooral door handwerkslieden worden bewoond, was die uitkomst mis schien onvermijdelijk. Doch Rochefort heeft er slechts een meerderheid van een drieduizendtal stommen op zich ver- ecnigd.cDie kandidaat, van wien wonderen werden verhand en wiene optreding uls een beschikking der Voorzienigheid word voorgesteld, wiens aanhangers zich aanmatigden te spreken in den naam van Parjjs en zelfs van ganseh Frank ryk, dio kandidaat heelt niet zooveol stemmen verkregen als zich bij do algemeene verkiezingen van verleden Junjj voreenigd hebben op den heer Gumbetta, „don verrader," zooais hij thans door de-demokraten wordt genoemd; en Rochofi>rt'8 mededinger, do heer Cnrnot, heelt ditmaal een Uit Stockholm wordt het volgende gemeld: Een Noor weger, de heer Carlson, is in Zwedon terug gekeerd van een ontdekkingsreis langs de kusten van Siberie en in bet bjjzondor van de zee van Kara. Deze zee, die bet zuideljjkst doel van Nova-Zembla en een schiereiland van liet gouver nement van Tobolsk bespoelt, niet verre van de twee hoofd rivieren van Siberie, de Ob en de Jenisseï werd tot dusver beschouwd als door bet ys voor alle geregelde vaart gesloten te zjjn. De heer Cailson heelt, naar lij; meldt, een van allé mooyoljjkheitl vrjjen doortogt govomlendie gedurende eenige maanden van het jaar een zeer korte gemeenschap tusschen Siberie en de haven van Tromsoê, in Noorwegen, aanbiedt. Do afstand tusschen de rivier Ob en Tromsoö zou daardoor niot veel langer zjjn dan do uitgestrektheid der Noor\veeg8ehe kust. Do vermelding van dit feit is alleen voldoende om al dé belangrijkheid te doen uitkomen ten opziglo van den handel inet Siberie, welks rykdom aan delfstoffen en verschillendd andere producten slechts den langen en moejjelyken weg door Rusland tot ddbouclid heeft. Eon* Engelschman, do heer Pallisor, heeft afgescheiden van den beer Carlson, hetzelfde traject als deze afgelegd, en zjjn inlichtingen komen overeen mot die van den Noorweeg- schen zeovaatder. Te Plymouth is de kiel gelegd van de Devastationhot eerste oorlogschip, dat volgens do verklaring van den minister Childers,in Maart jl., behooren zal tot diesoort van schepen, die alle overige oorlogsvaartuigen van alle Europescbe zee mogendheden in sterkte en raagt zullen te boven gaan. Hot eigenaardige tan dat schip zal zijn, dat het uilsluitend zal worden ingerigt on bestemd om te vechten, in dien zin, dat het voor kruisingten en zeereizen ongeschikt en, slechts voor oen togt van drie A vier weken uitgerust, zich snei naar do plaats zal kunnen begeven, waar een zecslng,mae£ worden

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1869 | | pagina 1