li
M 1870.
Z
^-2272;ïv#
a t urdag
«I a nu a rij.
dagelijksuitgezonderd Dingsdag.
ITEHLAHDSCHE BERIGTEW.
BIHHENL'A'hDSCHE BERI6TEH.~
W.
w*
.v^v:
ihemuzykgeachtodcnis^heefc
vóor^Nederla»
"j2Süt}i - ivi
'VèiJiV-
'vi.'V,
Jb"''
HBUaaMKW
jsr
A B ONHpiIE NT:
AbonnemeHUpVtfiPet Drie!ll»*nien;
Jk'itfe I jWilV' sJ'v n
y)?:p6r,£^3t_, door hel geheele Rijk
f 1.85.
- 2.50.
(Driévcn^|rnneo.)
ADVERTENT. IE Nt
PrijsTan 1 t^l 10 gewone regels 1.00 iedere rfflcl meer/0.10*
Voor den werkenden stand cn voor weldadigheid, dc helft **n den j
eer f 0.1
vrcessolyke moord is te Londen gepleegd in een
ffioM&iftMr een nacBtjióftiér.'Middën" in.'den nacht werden de
ibiswg^êr^ ppg^achriXt; door. een'geluidj.vfin gebreken glas en
aardewerkVin ide-slaapkamer van den portier.Beneden ge-
fc,komen),voödrinen;doïe,.con,jongiDV,^i:varib08teantecedenten,l
.schreeuwende, dat do duivel in'huis. Was, beneden in de
ikeuken, welke grensde aan zijn slaapkamer. Na licht ge-
.':inaakt!:te hebben, vond men in het bed het lijk van een jonge
vi^Stwi' bly.kensbaar kleédjng tot den armsten stand be-
'hoprendëi bedekt met bloed, dat door het gebeele kamertje
gespat was, .en met. het hoofd Iettérjjjk ingeslagen door ver-
Bchillendehêvige'slagenmet gebrSjf^'jjesschenen kandelaars.
De portier w;u? laat in den a^pjKpp eenigzins opgewonden
.toestand!geweest;j Hij cb|e(^b4b^e politie niet anders ver.
klaard dan,':3k^>verddnTd"oiifer|^eens wakker gemaakt door
myn hoofd sloegen, tot ik
'tft b|i';sprpngl|lEïzag tóen een troep mannen op mg aan-
komenen,'daaronder den duivel. De duivel sprong op mij toe
*en sloeg tnjjl'ik'greep den kandelaar en verdedigde rojj. Wjj
hebben ;lau^gevo'cb'ten,' 'en eindelijk week de duivel on de
manhén mt lie kamer. Toen'de duivel weg was zug ik het
xiyk' Van',een' vrouw op den vloer liggen; toen kwamen do
menscben.uit het hotel binnen. Ik heb die vrouw vroeger
'nóoit'gózien;
7-1);Dë-geheele zaak ;is door. en door mysterieus. Heeft de
-porfier die vrouw van straat meegenomen, en in een ba
naan wden droom half nachtwandelende tegen baar als tegen
den duivel gevochten De jonge vrouw zelve is slechts bekend
bij de mensoh.enin een gemeene buurt,'waar tg sedert twee
jaren .woonde,- doch aan wie zjj nooit iets omtrent haar ver
leden had willen zeggen.
f Charles,Mathews,-de beroemde Engelscho komiek,
die dezer dagen het 'voornemen heeft' te'kennon gegeven om
Londen to verlaten ten einde inAustralië zgLnifortmn.tej
beproeven, woonde- onlangs een groot feestmaal bjj, dat tér!
zgnereer'werd'gegeven.1 .''V;.;..
Da .president stelde _bg è\ej>elegepbé]&j3<in_toast pp den
kunstenaar iiijen' uitte.dnarbjj de hoop dat men AÏuthëws
den een of andèrêndag met een parapluie onder den arm den
weg langs Cheapside zon zien nemen met het doel om in de
Londensoho bank-vijftigduizend pond sterling te deponeren,
door hem in de uitoefening zijner kunst bespaard.
Önmiddelgk daarbp nam Mathews zelf het woord.
j-k». „Mjjne heeren!' zoo sprak hg:' „liet is mg een waar genoegen
'u Je. kitnnen modedeelen,- dat do w,ensch.van .den geachten
'voorzitter van-dit feestmaal voor do helft"verwezenlijkt is
i ik bezit reeds doi|iarapIuie."v
De dood hééft te Parijs in 1866 de ongehuwde mannen
op harde wjjs behandeld. '.Terwijl er sléchts 7,669 gehuwde
L jnaannen zgn gestorven,.heeft de dood 14,031 ongehuwden
".'weggesleept en 2,466 ..weduwnaars; te zamen 24 166
individus.' Met de vroüwen is do dood échter minder streng
te werk gegaan. Hjjlieeft 12.447 niét-gehuwde weggenomen
en 6.40G weduwen? terwjjl er maar 6,109 gehuwde vrouwen
stierven," dus te zamen 24,962.. Hot totaal dooden, mannen
-®e«f''vrouwen, 'dié tén-grave warden gebragt, heeft 47,128
bodragon.
- Te Weenon- heeft onlangs, ten-huize van den hofraad
Trexler iri de Brauner'stiraszo, een schrikkelijk ongevat plaats
gehad. De vrouvcdes'hutzes had het ongeluk, bjj het rond
dienen dér kollijj'«dp,(petroleumlamp omver te werpen. De
1 petroleum verspreidde zicb.over de tafel, en vatte vuur, het-
geen zieh mededeelde aan de kleedoren der dames, die om de
tafel gezeten waren, én in een oogenblik stonden 6 personen
)in lichtelaajjo vlam. Groote verwarringAllen vielen op en
.d»o'r.V elkander, en het dienstpersoneel kon slechts met do
^grootste moeite de vlammen meóStérworden, Eerst toen
bleek .allhet ontzettendevj rï'fho t, o n he i I Vjj f dames tocb,
A waaronder ,de beide dochters des huizes, waren zwaar ge-
^^oóiaifl^ËleiB^d^r^^^al^^ttierf^s.nacbtis'oan' dé bekoiëeb brand-
Trexler was ëe^good afgekomen
;g>tohden?«ffil{eOTir
ffëjj .hadsleChta ligtelgylietauren.bekomen.
-' SCHIEDAM, 21 'Januarij '1 870-.-;
ipV/Óo houders van scbuldvbirdëringën ten lasté'van' bot
"département van bihnenlundscbe zaken, en daaronder be-
j'boórende 'admtóisiraliën;: over. den'jaro 1869, worden debr
"den minister herinnerd,, dat -hunne declaration'móeten zgn
ingediend, vóór of op'den laatsten dóg.dor'maand"dung van
het thans loopendo jaar; dat dc beddcldc stukkên na dien
^ïg':'piet', meer worden aangenomen, maar volgens d j wet
,^'móefeb'wofden gehouden voor verjaard en vernietigd.
Hei "'hoofdbestuurivah hét Neil. Rederijkers-Verbond
blijspel
likt om
zonder
in tpestèljbp to voeten,'V De prgs zal bestaan in eene
^i|* gouden médaillaië A'ntWoordentwórden vóór ^Julij h™s.
wacht bjj deh laten schrijver dés Vérb'oni^fé'lJtrécbt;
_i £)0 Maatsobappijv^fdtjbovordering dér^Poonknnst-
een nieuw nummer barer bépigtëh uitgegeven. Daaraan is
het volgende ontleend,: Do yereeniging behandelt zooveel
raogeljjk in hei bgzonder dê tgdperken, die met Hobrecht
(1450) aanvangeh,^en iïnot ^weelinck (1621eindigen, lu-
tusseben wordtJnócU hot voorafgaand tijdvak, van Radboud
.af. (900), noch hét'tgdVak vsfn kwjjning, vervalen aanvan-
.•këlHk'.bèr.léë'ca*.,(i6'&Qgtot^|pè)>uit' het oog-verloren. De
hoofd-rubriekenf onderin^wélké.!'béi'':noöfïCësinur de inge
wachte bouwstoffen' 'eh mededeelingen (ook die uit bet buiten
land) rangschikken *èh/zooveel doenlijk, onder algenseene
gezigtspunten zamenvattcn zalj zijnr l. Biografie (Boers);
2. Bibliografie (Rogge); 3. Kritiek en aeèthétiek (Sillém,
penningmeester); 4. Instrumenten en instrumentatie(Coenen);
5. Orgels en organisten(Mohr); 6. Kerkgezang (Moll, voor
zitter); 7. Het geestelijk en wereldlijk lied (Leendertz); 8.
Het Nederltindscb zangspel (Tiedeman, bibliothecaris); 9.
Het,muzikaal volkslevon (tlege, secretaris). De vereeniging
telt thans, in 57 gemeenten des lands,gezamenlijk CG, buitens
lands 6 correspondenten, .404 beschermers on 263 leden.
Vc-lerlei mededeelingen zgr. bereids bjj lmar ontvangen.
Partituren van oude meesters werden bearbeid door den heer
Bastiaans'(Haarlem); Boers (Delft); Eitner (Berlgn); en
Viotta(Am(8terdam),Swee!inckslïejmaligt reeds in partituur
'en stemmen ter verzending gereed. Een biobibliografische
schets zal er worden bijge voegd; 'zij is van dé band des heeren
Tiedeman, met een kort hoogduitsch overzigt van den heer
Mohr en bijvoegselen van de heeren Gevaert,Gregoircn van
Maldeghem. De verzameling portretten van Nbderlandscho
toonkunstenaars is reeds aangegroeid, dank zij voorul de
heeren Kramm, Fr. Muller en Bodel-Njjenhnis, Er wordt
ook gearbeid aan liet. bijeenbrengen van een alphabetischo
lijst der Nedcrlandsche toonkunstenaars en schrijvers over
toonkunst, en de heer Boers houdt zich bezig met het ont
werpen van een historisch schema der Nederlandsche kunst
ontwikkeling. De gewigtigste mededeeling is; dat de ver
eeniging gegronde hoop koesteren mag een volledig afschrift
:te bekomen van het (immers zooveel men ontdekken kon)
'óónig. exemplanr, nog compleet vdorbanden, van Svveelineka
vgfstemonige 87 Cantionea Satrae. Datcxempluar is in de
parijscbo bibliotheek opgespoord;^en bet-hdófübestuur is in
onderhandeling over het doen')afschrijven .en in partituur
zetten van die meestérzangen der Nederlandscbe school.
In hot Weekblad van het Begt leest men--
De groote misdadigers moeten onschadelijk gemaakt wor
den. Ergo de doodstraf. Maar wat zjjn groote, wat zjjn'kleine
misdadigers? Overigens zeer logisch Is echter die onscha-
deljjkmakingsleer wel te vervullen? Hoe zal men b. v. den
grooten misdadiger beletten te ontvlugten, vóórdat hij ver
oordeeld is? En tceh. den gaat het veel gemakkcljjkér; want
de ondervinding leert, dat groote en kleine misdadigers veel
beterden weg weten te vinden naar do maatschappij uit de
huizen van preventive opsluiting dan uit de tuchthuizen. Er
is dus maar dén radicaal middel, dat toch misschien wel wat
heel radicaal is. Men moet.'die groote misdadigers maar
etante pede ophangen, zonder vorm van proces. Anders
hplpt het niets. De voorstanders van de onschadel jjkmakings-
of opruiminga- of afmakings-theorie golievon dus eens. te
overwegen, of zij daar ook tegon opzien Misschien niet. Het
doel wettigt de middelen. uMaar dan bljjven nog de kleine
boosdoeners; Of'acht men,die niet gevaarlijk? En zon dé
voorzigtiglieid niet medebrengen, ook die liever .jn >jjda
onschadelijk, te maken, dan to wachten, tot zjj van klein zijn
groot geworden
Door dé hoofdcommissie voor de oprigting vaneen
monument te Heiligerlee wordt, onder dankbètuiging" mede
gedeeld dat, sedert de laatste opgave, weder bg haar is inge
komen aan verschillende bijdragen de som van f 417,0 VA,'
Z(i roept tevens de'verdere medewerking en ondersteuning
van belangstellende Nederlanders in, tèr" verkrijging van
ongeveer^3000, welke, ter.voltooging van'hèt monument,
waarvan', de groep alvastitt;beXérking is, nog zullen noodig
zjjn.
ë.'.'r-'; Voor eenigëdagentJt(Wam aan 't bestelhuis te Sidde-
bureh: één .brief;mét'het itolgendéadres: „Te Medehuizon
aan. de knegt bg Kubboogahij komt van Helm." Deze briof
kon natuurlijk wegens onvoldoënd adres niet bezorgd worden,
en ging dus. terug.;— Vrijdag morgen werd van daar weer
verzonden een brief inet 'tvolgende adres: „Medehuizen bjj
de knegt van olie kubbenga barm blok zjjt is zgn naam ik
hoop dat hg óvérkone want de vorige brief is niet over konen
maar dan zal ik er wel ander in verzien."
De schippersgezel te. Meppel, die sedert'jl, Vrjjdag
vermist werd en. naac-wien. m,ën, zoolang heeft gezocht, is
Woensdag middag' in het Meppelordiep achter de sluis ge-
.vonden. Op last van den burgemeester is het lijk door dr.
Siofifels onderzócht, oh het vermoeden, dat bjj zoumishandeld
z'g'n, is gebleken ongegrond to .wezen, daar men geen sporen
van miahandoling heéft kannen ontdekken.
Men schrijft uit Dalfsen, ddf lS Jan. r^Van heinde
en verre" komen hier bg de jaarlgks tèrügkèërende gevallen
van watervrees of hondsdojhéidperaoneoyclie óf zelf, óf hun
vee, gebeten z'g'n door.- een aan watervrees Igdend dier, ten
oinde hulp te zoeken bü een landbouwer in do buirt6ohap
Qerner in deze gemeente', die van 'oudsliep réëp* drank tot
woring,'of;volgens """'a
te bereiden. Vo!gen8 overlevering, moot op dc pluats/waar
thans gonoëmde landbouwer'woont, eenbufien of spijker
bestaan hebben, aan welk builen de buurtschap Gerner haar
naam ontleent, welks bewoners reeds iii vroége'rp tgdëb.'dézëii
drank als geneesmiddel aanwendden. De tgd.' tlié alles'doet
veranderen, deed ook hier hare working,want, even als
do bewoners, moest ook het spijker zijn tol aan de natuur I
betalen, en !op de pkats waar eens ëen kasteel p'rgkte/staa't
thans een'e een voudigo pachihoéve, wier bewoners" hét geheim
van dit geneesmiddel, hun oons door hun lan'dhoër'toovëi>
trouwd, tot heil der. menschheid, van geslacht tot geslacht
overleverdon.
„Zjjn wjj wel ingolicht, dan moet voor eeDigejcron ge-'
noemde iondbouwer bij den héér Ali Cohen, destijds inspec
teur van het geneeskundig staatstoezi'gt voor Overijssel ch
Drenthe, pogingen 'hebben aangewend,' om dit zjjn geheim
tegen betaling aan de regering afiestiian."
Men sohrgft uit Kampen, dd. 19 Jan.Als een gevolj;
van opgewondenheid, kregen twee boerenknechts Maande»
II. twist met elkander, op den straatweg een eind voorbg het"'
tolhék, die zoo hoog'liep, datlaatstgenoemde éen zakmes
trók en den ander een snede in oor en wang tóebrpgf^po
dader' is'reeds'in verzekerde bewaring goDomgn'vën;.:nad'K:
Zwolle gotransportcord. Do verwonde' is terstond naar dó
stad gebragt, waar zijno wond verbonden"'.word.*'Dëjz"aak.''
schijnt voor hem geen ernstige gevolgen te zuBen hëBbenj én r;
hg waarschijnlijk binnen 21' dagen zijn'vvork'künhéiLher-/)
vatten. - 1 v"
koppel
gevangenis. Men leidt daaruit af, dat de wintër.jiiëWtrëi
zul zijn.
Zonder iets aan dit beweren van groote zéldzattuihëid't'
willen toe- of afdoen, voegt' men hier alleen nogmjj')dft?.ih
de afgeloopen maand, elders bij het vergraven eënér^kadé,
een half meter onder den grond bereids twee volwassen jnéif
kevers''gevonden zijn, eh een derde in den staat van'oyer r -
gang, half 'pop, half meikever; allo drie ie veilde)*"
Terwgl een daad v'ahVprins.RiorroNapblëpn^Bona-r-
parte een'oogenblik gedreigd heelt een revolutie inFrankrjjk
te doen uitbreken, 6tond dozer dngen' voor dë ka'mer der
correctionele appellen van het hof van,Gelderland'eön' man
te regt, wiens zaak, hoewel in hare'gevolgen minder érnstig )-
en niet bestemd, om zoovee! gorucbt to maken als.die viin deri
Franschen prins, toch door den verdediger van den appelant,
mr. van Golein Vitringa, werd vergeleken met die, wélkë
binnenkort het Franschc hooggoregtshof zal bezig hóud 'n.'
Een boerenjongen uit Nunspeet, die wegens zijne liefde"-;
betrekking'tot con meisje uit Hulshorst (ongeveer.1 uur van
eerstgenoemde plaats .gelegen), den nujjver der Hulshorstér
jongelingschap had'opgewekt, werd, bij gelegenheid van eén
bezoek aan', tjjne geliefde, .op verregaande wjjze lastig go-
vallen door 'cenige jaloorschp Hulshor8ters, en cindelgk",
toen hg zich wilde vczwjjderon met mossen bedreigd) z'oodat
hjj. om zich te verdedigen, zijn tabaksdoos als wapen ge
bruikte, en daarmede aan een zjjner tegenstanders een ver
wonding' toebragt. Deswege stond hij in de vorige maand
voor de regtbank te Arnhem teregt,. welke oordeelde, dat
hiervan dezijde des verwonden provocatie bad plaats gehad,
en daarom een niet strenge,strafop den.beklaagde moenendo y
te moeten toepassen, hém tot eene gevangenisstraf'van 3
maanden veroordeelde, 'De veroordéoldp kwam viin dit
vonnis in appfcl,en gisteren stond hij dus voor het gcregtshóf
alhier te regt. De adv.-gen. meende) dat'hier geen'provo
catie had plaats gehad, daar er gcen'sprukc was van tocgo-
bragté „coups ou violences graves" (Art"; 321 C.P.), jmaa.r
was toch van oordeel, dat do'feiten, jSio.de daad van den';
eppelant hadden uitgelokt, diéns schuld'aanmerkielijk ver-
ligttén; zoodat bjj concludeerde,-dot dëétraf zóu verminderd
wordén tot een gevangenisstraf van 1 maand. Mr. Vit'finga;
als verdediger optredende, was het met den adv.-gen. eens)
dat hier geen provocatie had plaats gehad, maar meende,
dat do daad van dén appelant,-door wottige zelfverdediging,..,
geboden was geworden, zoodat zij noch misdaad, nóch wan-;;
bedrjjf, noch overtreding opleverde., Hjj conciudeërde'dus
tot ontslag van regtsvorvplging van zjjn cliönt. Na re-én
dupliek deed het hof uitspraak, en hoewel hët'in déze nóch,
provocatie van do'zgde des verwónden, nooli wettige zélf vér-,
dediging van "dén kant ,des appelants aannam, zag liet hóf.
toch in de omstandigheden, die tot dit misdrijf aanleiding
hadden gegeven, zooveel verzachtends, dat het dé opgelegde
straf verminderde tot een geldboete vn'njj*15. Arn/CCt
Uit Arnhem'schrjjft mon van gistpron: Sedert'èeriigén
tgd wordt.alhier gearbeid aan ceno'.omwerking van dén
logger der wegen en voetpaden dezer gemeente. Naar aan
leiding daarvan schijnt oen niet van bolang ontbloot geschil
te zullen rijzen tusscben de Nëd. Rgnspoorweg-maatschóppg
en deze 'gemeente, in welk;geschil, voornathclgk lóópenda
over bet onderhoud dér- toegangswegen -naar: het 'gemeen'-"
schappelijk station, ook de staat betrokken is. Riet belang
stelling wordt de uitslag te gnmoet.gezien, vójrai daar roe
vroeger deze gemeente het regt^yerd ontkend tofhetbéengenji
van sommige wogen op'.den getnééntelêgger, jvéelke gphëel of
ten'dpeip.bg don.-Kjjnspoorwog in.bozit.zjjn.
sméente, die van 'oudsjhep ^op, drank tot I ten'dpelp .bg don.Kynspqorwog in,bozit.zgn. ':Xx4ïS%li-.
s sommigen, tot genezing.dicr ziekte weot |-,,; JEênjvgftientab winkcliojs tedSgmegen, die.^^froo^'