A<>. 187Ó.
.1^
JW 2380.
r:$r
r ij d a g wf& J u n ij.
Yerschijnt dagelijks .'uitgezonderd Dingsdag.
ALGEMEEN OVEBZIGT.
BIINENLANDSCHE BERIGTEN.
-4- s-nsnmsss■us,
t* i
•"Hfta-i i"
liü'-. so
K>
m
4.1,
ABONNEMENT:
I*
AtonoemenJiprij», per Drie Miandenf 1.85,
Franco ptr Past, duor hel geheeld Rijk 260.
T?
(Brieven franco*)
A D V E H T E N T I E N: -
Pry#: ran 1 lot 10 gewone rcgeTi ƒ1.00; iedere r»gcl tneer f 0.10«
Voor den "werkenden stand en toor weldadigheid, de Uelft tan den piigt.
Dé zooveel gerucht gemankt hebbende Sr. Glitthard-
kweatïe, waarvan sommigen reeds oen Europeschen,oorlog
Treezcndo^wa/enj^ blijkt, zijn de daaromtrent loop'endo ge
riiclued' ^aar^ói^'Slachts^èepijOenvouQige geldkwestie ge
weest te zijn, waaromtrent 'door het dagblad le Fmmqais
do volgende inüciftingéngpgeven worden.
In de vallei der Rhóno heeft een 8poorweg-mantsch'ippij
den aanleg' eener baun ondernomen, en wentelde zij die door
een tunnel in vei binding te brengen met Zwitserland en
Italië. Om dat plan ion uitvoer te brengen is er geld, en veel
gold ook, nnodig, Nu wilde men gaarne een subsidie door
middel van de ^eTgevende magt erlangen, doch, daar de weg
voor bot grootste gedeelte over Zwiisersch grondgebied loopt,
za» men daar gevaar in. Daarom moest de politiek te baat
worden genomen om de finauticle kwestie op den achtergrond
te schuiven.
De belanghebbenden vonden in den heer Mony een eerlyk,
niets kwiads vermondend man, die zich liet gebruiken om
een ieterpellatio tegen Pruissen on den St. Golilmrdspoorweg
voor te stollen. Hel nationaal gevoel werd in Frankrjjk door
dagblad-artikelen opgewekt, waarin breed werd uitgemeten
boe Pruissen met zijn subsidie gereed was, om later duurvun
voor zich een baatzuchtig gebruik to maken niet alleen maar
ook om Frankrijk te benadeelenen zelfs Zwitserland zacht
jes aan in te palmen.
Te vergeefs betoogden de Pruissischo bladen, dat van zoo
danige voornemens zelfs geen schijn van waatheid bestond
men wilde daaraan geen geloofslaan, en bet antwoord van
den Franscben minister van boitcnlantlsche zaken, dat met
zoovee! ongeduld tegemoet werd gezien deed de meest oorlog
zuchtige verklaringen verwachten. Eindelijk kwam dat
antwoord, en .de minister verkluaide dat er geen de minste
reden tot ongerustheid of vrees voor Pruissen behoefde te
bestaan. Wij laten hier het hoofdzakelijke van dat antwoord
volgen
Ik verjong van u iets zeer eenvoudigs, namelijk: goed. le
vinden dat anderen voor zich doen wal wij gewis oor ons
zullen doen wanneer wij het voor onze belangen raadzaam
zullen achten. Er is in deze ganache zaak vonr ons waarlijk
geen enkoio reden lot gemoedsbeweging, laat stnttn tot onge
rustheid. Integendeel, ik zie d larin een natuurlijke ontwik
keling der regelmatige betrekkingen die zich tusschon do
volken vestigen wanneer zjj niet door den oorlog worden
gestoord, alsmede een aanmoediging voor ons om ze meteen
gèljjhsoortige ontwikkeling te beantwoorden.
Dtt ulles is ge/egd onder dón voorwaard», namelijkdat
Zwiïserlands onzijdigheid bij den aanleg en de exploitatie
van den St. Gotthard-spoor weg genoegzaam worde beveiligd
tegen al de gebeurlijkheden der toekomst Laat ons dan na
gaan of het Zwitsersch gouvernement duarvoor toereikende
voorzorgsmaatregelen heeft genomen.
Na dit punt uitvoerig besproken te hebben, vervolgde do
minister aldus:
Hat is onmogelijk de onzijdigheid van een land beter in
veiligheid te stellen,dan het Zwitsersch gouvernement bjj
de overeenkomsten betrekkelijk deze zaak gedaan heeft.
Men zou nog kannen vrjtgen, of Zwitseiland, wanneer zijn
onzijdigheid in tijd van oorlog desniettemin bedreigd werd,
altgd sterk genoeg zou zjjn om ze to doen eerbiedigen. Zwit-
derlands strijdkrachten zjjn niet te berekenen; zij worden
door de natuur zelve,-door den aard van het terrein, hy-
gestoan en de geschiedenis leert ons, ho1ogoed Helvetie's fiere
zonen in hoogen nood partjj vnn dien bjjstand weten te
trekken. Buitendien, gesteld bot schier onmogelijke geval
dat Zwitserland bedreigd werd, zjjn wij er dan niet om het
ts verdedigen
Hier werd de minister door toejuiching in zjjn rede ge
stoord,
rDij minister tvei'Ido.verder,ait over de volkahnishondelijke
éfcommoreielé ^(jij^anjhgtyonderwerp, en zeidoSchijnt
het"u die'nstigigrbolèr,ontwikkeling aan het net onzer coro-
municaUen~m'êt 'Italië fe' geven, niets belet het. Dat is een
van die kwestien welke de parlementen met nut voor het
land kunnen onderzoeken, wanneer het gouvernement hun,
door een wjjze van vooruitzorgende staatkunde in de buiten-
landscho aangelegenheden, de rust' en kalmte des vredes
verzekert, welke voor werken van dien aard zoo noodig zijn.
He KAMER DER STATEN GENERAAL.
In de zitting van gisteren hebben, bjj de behandeling van
het wets-ontwerp tot herziening van sommige bepalingen
;van het wetboek van burgerlijke regtsvordering, de lieeren
Fokker, Gratams, Cornelia en Blom zich verklaard voor de
intrekking der" wet van 1861 betreffende do regterlijko or7
ganisatie, terwijl' de heoren van Akerlaken, van Eek, Hejj-
denrjjck en" van Bcyma thoe Kingma aandrongen op bare
spoedige invoering. -
Aan den beer van Goltstein iö verlof verleend om op na-
deren'diig vragen Te doen nopens het geb'eyrdo te Venezuela.
Ni i v i' *i»
SCHIEDAM, 23JJ uoy 1870.
t vV
Zaturdag namiddag is de vijftienjarige zoon van P.
van Ey'k te Schiedam, vurei.de'hy den schipper Lodders, om
streeks do Mijl by Dordrecht,-pver boord geslagen en ver
dronken."
Met genoegen vernemen jvjj dat een Nederduitache
vertaling van Disraeli's Lolhalrbewerkt door Mr, A. H,
Verster, thans in afleveringen het licht ziet bjj de uitgevers
Gebroeders ICraay te Amsterdam. Wij vertrouwen dat deze
gelegenheid om kennis te mnkon met dien merkwaardigen en
o o o
veelbesproken roman vnn Engelands gewezen eersten minister
zeer velen wolkom zal zyn.
J1 Dingsdug morgen ten 7 ure is de schietwedstrijd in
bet fort de üildt aangevangen. Ten half elf ure is Z: K. H.
prins Hendrik, vergezeld van IID adjudant Arntzeiiius, op
het sehietterrein aangekomen. De vereenigingeu die ver
tegenwoordigd waren, zijn: uit Htrocbt, da sebuitery, de
Zwjjger, de studeoien-vereeniging, de Utrechtscho weer
baarheid, de vereeniging Voorwaarts en do vereeniging
Oranje, uit Apeldoorn de vereeoiging Kroonprins en de ver-
eeniging der Veluwsehe weerbaarheid, uit Schiedam do
scherpschutters en de vcreeniging Arena verder de schutterij
vun Gouda, de vereenigingen der weerbaarheid uit Haarlem,
Rotterdam, hot VVestland, den Helder, Gorinchem. den
Bosch, Leiden,Zeist Wageningen.Vianen, Delft, Amsterdam,
Zwolle, Woeiden, Maarasen en Groningen.
De leen 2de prjjs, uitgeloofd door Z. K, H. prins Hendrik
en Z. M. den koning, zyn behaald door den heer Amiabel,
met 50 punten, en J. J. Becbt, met 48 punten, beiden behoo-
rendo tot de kon. scherpschutters te 's Hage.
Des middags heeft prins Hendrik met zijne gemalin, die
inmiddels vnn Soes! dijk was aangekomen, bjj den commissaris
des konings gedineerd. Omslreeks 8 ure bezochten H11. KK.
HH, het paik Ttuoli alwaar vervolgens door piins Hendrik,
in persoon, do prjjzen aan do overwinnaars zjjn uitgereikt
Het scherpschutters-corps van Schiedam heeft zich. ook
ditmaal weder in een prijs mogen verheugenen wel in den
achtsten, bestaande in een Chineschcn rookstandasrd,^uit
geloofd door den heer C. J. van Deventer, en behaald door
den scherpschutter K. van Dijko met 47 punten.
De finontiele commissie van den weerbaarheidsbond
heeft een circulaire rondgezonden tot opioeping om mede
werking en geldeljjke ondersteuning voor de zaak vun den
nationalen sehiedwedstrijd op het Loo. Wij hebben reeds
met een enkel woord van die circulaire melding gemankt.
Een ieder, die met onzen gelieiden koning de oefening in den
wapenhandel en liet schieten houdt vooreen werk, dat vooral
in een klein land als hel onzeaanraoedigingverdient, en ieder
daarenboven, die ingenomen is met nationale landelijke sa
menkomsten, gelijk de schietwedstryd gewoonlijk is, die
blijve niet achter om het zijne bij te dragen tot een zaak,
waarvoor door Z. M. den koning en ook door particulieren
zooveel wordt gedaan. Naar wjj vernomen toch, zal Z. M.
het prachtige paik op het Loo gedurende den tijd, dat het
weerhanrbeidskamp betrokken is vooreen iedertoegankeljjk
stellen. Ja zelfs de koninklijke ijskelders zullen, zegt men,
ter beschikking gesteld worden om te voorzien in de hehoefte
aan ijs in het kamp een verkwikking, die by dezomerwarmte
in een kamp bynaeen levensbehoefte mug heeien. Ook voor
de voeding der manschappen en der kampbezoekers wordt
ten einde voor lien groote onkosten te vermijden veel gedaan,
vooral door den heer F. N. Boer, den stichter der gaarkeu
kens te Rotterdam. Uitstekend is het denkbeeld om de
rodnngo voor de scherpschutters— dat wil zeggen goede soep
met brood dos morgens, en des middags aardappelen met
groente en vleesch verkrijgbaar te stollen voor f 0.25
Voor het bemiddeld publiek, dat met do zaak ingenomen is,
mag de tyding, dal enkelen vee! doen, niet een reden zyn om
zich terug te houden, maai: veeleer om ook de behulpzame
handte bieden. (Fad.)
De minister van binnenlnndscho zaken maakt bekend,
dat voor de tweede maal in het loopende jaar gelegenheid
zal worden gegeven tol het afleggen der natuurkundige eo
geneeskundige examens, bedoeld in artt. 4 en 5 der wet vun
17 Jonjj 1865, in de maand September e. k., en dat de exa
mens bedoeld in artt, 8 en 9, ter verkrijging eener acte Van
bevoegdheid als hulpnpothekoren apotheker, voor de tweede
maal zullen worden afgenomen in de muand December e. k.
Do dagen waarop en de plaatsen waar de examens wor
den afgenomen, zullen nader worden bekend gemankt. Zjj,
die tot do examens wonsehen te worden toegelaten, worden
uitgenoodigd daarvan schriftelijk opgave te doen; 1. Wat
betreft het natuurkundig examen, vóór 15 Augustus e. k.
aan den voorzitter der commissie, den hoogteeruar dr. F. C,
Donders, te Utrecht j 2. wat betreft het geneeskundig exa
men," vóór 15 Augustus e k.,aan den voorzitter der commis
sie, den hoogleeraar F. Z. Ermerins te Groningen.
Do geneeskundige raad in de provincie Zuid-Holland
hield Dingsdag onder voorzitterschap van den provincialen
inspecteur den heer dr. L J. Bgeling te "s Hage hare ver
gadering. Aau hel daar.verhandelde ontloenen ivjj het vol
gends t
Omtrent do sterfte-statistiek werd o. a, geconstateerd,
dal er vooral sedert de invoering dor wet op bet begraven,
vooruitgang zigtbaar is in het opgeven van de oorzaken van
don dooddoch ook dat nog op verscheiden plaatsen een
aantal overledenen in hunne laatste ziekte geene geneeskun
dige hulp hebben genoten.
Ook omtrent,den loop van sommige epidemiën, en daar
onder booiUzkkolijk„de..maze!en1zy□„verschillende mede-
dcolingen, vooral over Leidén, waar de ziekte,'" in vrij Horigen
grand heeft gewoed (in February stierven 5, in Maart 67,
April 125. Mei 97) en thans genoegzaam is verwijderd,"ter-
wy! zjj zich hei meest onder de mindere klassen openbaarden,
In verband tot den toestand der geneeskundige armen
verzorging over 1867, waaromtrent ceh vervolg-rapport Is
ingekomenwerd wat de grootero gemcenten'aangaat, me-
dedeejing gedaan, van het verlangen der commissie, die dat
rapport had opgemaak', om nog andere onderzoekingen in
te stellen. Da heer adjunct inspecteur heeft do uitkomsion
van dat rapport nader medegedeeld.
Naar aanleiding van do zich in Moskou voorgedaan heb
bende cholera, heeft, daartoe doofden hoer commissaris
des konings uitgenoodigd, de inspecteur geadviseerd be
treffende maatregelen, door gemeentebesturen te nemen,
Door kerkvoogden on notabelen der Hervormde ge
meente te Delfshaven wordt in aandeelen van 25 als ren
teloos voorschot een som van ƒ20,000 aangevraagd, ten
einde uit do rente dier som, welke op het grootboek der
Nationale schuld zal ingeschreven worden, de aanvulling
van hel rijks-traotenient en gewone toelage voor een derden
predikant te vinden, waaraan de gemeente door hare uit
breiding thans behoefte gevoelt, Jaarljjks zullen er zoovele
aandeelen uitgeloot worden, als de toestand der kerkeljjke.
fondsen zal toelaten.
Volgens het Haagsche Dagblad deed zich dezer dagen
in de residentie een opmerkelijk geval voor. Een prachtige
hazewindhond van den heer K., te Ryswjjk, een zwangere
teel', word op den Ryswjjkscheo weg overreden en bezweek
terstond door ceno wonde aan den bals. Door eeno spoedig
bewerkstelligde operatie zagen drie onvoldragen jongen het
levenslicht, die-in een stul aan do zorg werden opgedragen
eener kat, die geen oogenblikaarzeldedemoederloozehondjeB
tot zich te nemen, en zegedurendeanderhalven dag verzórgde.
Daarna zijn ze in een hondennest gelegd, waarin ze ook lief
derijk door den hond gevoed en verzorgd werden zoodat de
frauijo diertjes zich nu in den uitnemendsten welstand be
vinden. Ziedaar een treffend voorbeeld van dierenliefde, dut
voor vele raenschon zelfs een moraal bevat 1
Onder de kermisvermaken le Dordrecht merkte men
drie tenten op, waar men den moord te Pantin kon zien en
nog vier andere, waar men het levend sprekend menschen-
hoofd van Troppmann liet 2ien. In een dezer laatste heeft
het volgend niet onaardig voorval plaats gehad.
De ondervrager vnnhctracnschenhoofd waste beschonken
om zyn lesje geregeld op te zeggen en week vati de gewone
volgorde dor vrugen af, waarover het op de tafel staand men-
schenhoofd zóó in toorn ontstak, dat eensklaps, tot groots
ontsteltenis van liet publiek, do kop vun de tafel verdween
en thans op een behoorlyken romp staande, te voorschyn*
kwam, den ondervrager by het lyl pakte en deze onder toe
voeging van niet zcor liefelijke benamingen een ferm pak
slagen toediende, zoodat de aanwezigen genoodzaakt waren
do tent te verlaten.
Met betrekking tot de ontvlugting ,ujt het huis van
arrest te Winschoten, in den nacht van Zondag op Maandag
jl-i wordt nog medegedeeld, dat de dienstdoende bewaarder
's nachls ongeveer ten 2 ure de schel van de cellen lioorèndn,
zich derwuurts begaf en aan het verbljjf vnn Windelergé-l
komen op de tot den gevangene gerïgte vragen, VhAróra b(j'
schelde, geen ander antwoord ontving dan een aanhoudend'
gekerm. De bewaarder, vooronderstellende, dat de man
plotseling ongesteld was geworden, opende zonder eenige
udsistentie de deuren dor cel en ontwuarde toen weldra aau
de krachtige vuisten van Windeter, dat hjj met geen.zioke,
omar met Oen vrijheidlievende te doen had, wien hot hit
eenige worsteling gelukte uit zyn verblyf te ontsnappen, het
gebouw door to komen'cn vervolgens den trap naar dep'
luifzolder te vinden, van waar hij door een paar ruiten van'
een der ramen in den voorgevel van bet; gebouw-te vor-
bryzelen naar buiten moet zjjn gekomen. Later in den
morgen, naar men verneemt, ongeveer óm 5 6 uur, heeft
hij zich op de Dranijerjj aan de Aa vertoond cn aldaör gc-
inlorraeerd naar den koristen weg om naar Kloosterlnnd
(Pruissenjte komen, dat over Oude Schans en de Leete bin
nen een uur was te bereiken en in welke nstingdeontvliigle
dan ook is verdwenen, trofs alle middelen, die onmiddeljjk
van verschillende zjjden tot zjjn opsporing zjjn aangewend.
Dingsdag avond was een dertigtal perBonen waar
onder de letterkundigen lloldjjk, de Bull en Keilernaar
aanleiding van de uitnoodiging der heeren Zimmerman en
Schimmel in de E'nsgezïndheid te Amsterdam vergaderd, ter
bespreking van de belangen van het tooneel.^
De heeren oproepers wenschten, dat een mrfgisehappjj kon
worden in het leven geroepen, mot Hel dóefSóor-hefcoprigteii
van tooneelseholen en bet uitgovè^vanl'e^wet^blad da
tooncelkunst bier té lande op te beuren. us'tnaaisohVpjjy-