D onder dag - 20 September.
.illoode Kruis.
Verschijnt dagelijks;^uitgezonderd Dinsdag
ALGEMEEN. OVERZICHT.
BU1TENLANDSGHE BERICHTEN.
BINNENLANÜSCHE BERICHTEN™
|i\ de 5pS, aaji het Bureau der Schitdamscha Cofurnnl
g§^tó*atitT?Tis-,töt" heden - ontvangen^^? «tr ^/5?46.J71 k
li*
{.MIet groote nieuws van den dag is, dat, zooals per
ielegram uit Darmstadt gemeld wordt, Straatsburg /ich
gisteren avond ten 5 ure heeft overgegeven.
1 'liét-bombardement t an Mezières zou heden beginnen,
zooals doop "vluchtelingen uit die stad en CharlevjUe
gemeld wordt/
Uit het Duitsche hoofdkwartier wordt gemeld, dat
men bij het gevecht van 19 dezer, tusschen Sceaux en
Montrouge heeft meenen Ie bemerken, dat het er door
de Franschen op toegelegd werd de Pruisen te lokken
naar plaatsen die ondermijnd zijn.
In particuliere berichten uit Parijs van den 25 wordt
verzekerd, dat de Pruisen in de gevechten der laatste
dagen 20,000 man, 10 stukken en 2 mitrailleuses verlo
ren hebben. Brieven, hij Pruisische soldaten gevonden,
getuigen van groote moedeloosheid; zij zijn bedrogen
geworden, zeggen zijmen had hun wijs gemaakt, dat
zij geenerlei tegenstand zouden vinden te Parijs, dat zij de
poorten voor hen zou openen. De houding der bevolking
is uitmuntendmannen van alle partijen zijn eenstemmig
bereid om zich tot het uiterste te verdedigen.
Men houde in 't oog dat dit laatste bericht van Fran-
sche zijde komt.
COURANT.
Ajboniumeiiispnji
ABONNEMENT,
per Drie Maanden.
Franco per Postdoor bel gebeele Rijk
f 1.85.
- söü.
l
lie KAMEK DER STATEN GENERAAL.
t)é zitting van gisteren kenmerkte zich door een levendige
discuasio over twee amendementen die nog ai eenige sensatie
hadden verwekt. Het eerste amendement was van den
heer Snaymans Vader, dat in bewoordingen was vervat, die
op den eersten aanblik een adhaesie aan het openbaar onder
wijs schenen te bevatten; en zelfs aan den heer van Wasse
neer van Cutwjjck de vraag ontlokte: is't aannemelijk? die
daarop vervolgde: Het is noch duidelijk, noch verstaanbaar.
Er staat, dat de Regeering zich bevlijtigt het volksonderwijs
te verbeteren, maar dat staat niet in de troonrede. Deze is
algemeen en omvat alle onderwijs. Dan volgt: „met den
wensch dat, enz." Voor ieder die Hollandseh verstaat, slaat
dit in het verband der zinsnede op de Regeering, maar dat
zal de voorsteller wel niet bedoelen.
In de toelichting van zy'n amendement, dat luidt„Met
ingenomenheid vernemen wij, dat de Regeering zich bevljj-
tigt liet volksonderwijs te verbeteren, met den wensch dat
het alzoo door het verspreider, van ware begrippen van volks
beschaving dienstbaar zal worden aan de welvaart des
volks," zeide de lieer Suaymnns Vader, dat hjj niet kon aan
nemen, dat het onderujjs zoonls het thans bestaat, zaden
van beschavingen welvaart verspreiden kan. Hjj wil alleen
verspreiding »nn de ware begrippen van bcschaiing, die op
weurhetd, «p Gods woord on op het Christendom berusten
Daar tegenoier schetst hy het gevoelen van sommigen, die
alle godsdienstige opvoeding schadelijk t oor de beschaving
achten, en die ook van meaning zijn, dat de doodstraf als in
strijd met de beschuving moest worden afgeschaft. De
heer van Lyndcn beaamt alles wat de beer Saaymons ge
zegd heeft, maar zal juist daarom tegen het amendement
stemmen, daar liet niet terug geeft wat die spreker bedoelt.
De heer van Loon bestrijdt mede het amendement, omdat
danrby het Regeerings-onderwjjs op den voorgrond staat
en zal stemmen tegen de omdat zjj een terugslag is op de
troonrede, die z. 'i het openhaar en niet het bijzonder on
der «ijs bedoelt. De Minister van Binnenlandselie Zaken
protesteer.de tegen de uitdrokking van den heer van Loon
dat hy, Minister, een volslagen vjjand van hot bijzonder on
derwijs zou rijn, In enkele dagbladen heeft hy dil wel eens
gelezen mBar in deze Kamer is die besehuldiging nooit uit
gebracht. Bovendien, het tegendeel bljjkt uit.de verslagen.
Wbb er tegenwerking van hej bijzonder onderwijs, men zou
hebben kunnen tegengaan de oprichting van byzondere
scholen, maar hot tegenovergestelde is uil de verslagen be
trekkelijk het onderwijs duidelijk, Wat aangaat deopmor
king alsof do Regeering in de zinsnede der troonrede lof
wilde toezwaaien alleen aan het openbaar onderwjjszegt
de Minister^dat daaivan geen qunestie is. De Regeering
heeft alleen willen Ie kennen gevendat van alle zyden aan
de verbetering van het onderwijs alle vljjt wordt besteed
onverschillig of dit openbaar of bjjzonder onderwjjs betreft.
i Het amendement vun den" heer Sunynmns Vader wordt
daarop met algemeene stemmen op één na (de beer Snay-
rnansVeder) verworpen, en de met 68 tegen 2 stemmen
aangenomen. Tegen de hoeren van Loon en Vader.
De heer van Houten heeft hjj de toelichting van zjjn amen
dement, betrekkelijk de behoefte tot hervorming van bet
rechtswezen, uitdrukkelijk to kennen gegeven, dat het een
(BrietW Franco.)
politieke strekking had en 'uitging var. do gedachte; dat do
Mimstci van Justitie de noodige kracht miste, om dat werk
te volbrengen. Do commissio^vimr het adres heelt het amen
dement bestroden, nis do bevoegdheid der Kamer overschry-
dende. JJok andere JedenjWjoreitxan.hotzellde gevoelen.
Be'Minister van Jusiitie hfeft op een bepaalde vraag om e ui
spoedige indiening der rocbterlykc organisatie geantwoord,
dat, zoolang de grondwettelijke bep «ling niet is uitgevoerd,
op knieren Minister de p'icht rust zoodanig ontwerp in te
dienen. Ten slntic heeft de heer tan Houten /yn amende
ment ingetiukken, Liet gcheeie adres is ten slotte aange
nomen met 65 tegen 6 stemmen
Hot getal der eenjarige vrijwilligers, dat zich voor bet
Pruisische leger heeft aangeboden, bedraagt 40 it 50,000.
in een kamp van Fransche gevangenen in Duitschland
beeft men vier vrouwelijkeTuico's ontdekt, die terstond zyn
afgezonderd,
Een krijgsgevangen Fratiscb officier zag dezer dagen
te Berlyn, een wol is waar onaanzienlyken, maar toch ver-
slandigen, scbranderen jood, dien hy eens op Fransche
wijze, dacht beet te nemen. Hy sprak hom aan, vroeg hem
waarin bij handelde, en wenscble iets van hem to koopen.
Zeer kort gaf de isrueliet den officier ten antwoord „De
waar, waano ik handel, kooptgy toch niet!" „Nu,waarin
handelt ge dun vroeg -de officier. „In verstand?'
antwoordde de jood, en liet den Franschen spotter staan.
Een correspondent van den Standard beeft op
Wilbelntsbobe een b07oek gebracht aan den ex-Keizer van
Frankrijk. Hy verklaart in hel verblyf van Napoleon III
volstrekt niet die pracht en dat comfort gevonden te hebben
dat bij nuar het algemeen gerucht verwachtte. Integendeel,
alles is zeer eenvoudig en de Keizer lijdt zichtbaar door de
algemeene nieuwsgierigheid waarvan hjj het voorwerp is.
Den geheelen dag rjjden er omnibussen af en aan met
menschen, die eens-een-kjjkjo komen nomoa-en voor het helt
elkander verdringon.
De Keizer sprak voel met h»m over Engeland en de vele
blijken van belangstelling sedert zijn val door hom uit dat
rijk ontvangen. Ats hij over Frankrijk sprak was hjj zeer
ter nedergeslagen en vreesde hy het ergste voorde toekomst;
vooral met het oog op hetgeen er te Lyon en waarschijnlijk
ook reeds te Parys gebeurde.
De correspondent waagde liet de hoop uit te spreken, dat
hij hom weder eens op dè Tuilerien zien zou. „Niemand kon
nu zeggen wat er nog gebeuren zal" antwoordde Napoleon
daarop zuchtende,
Op hot lijk van een te Sédan gesneuvelden officier
van gezondheid by het Fransche leger, is door een van de
heeren aan de Engelsclte ambulance oen zakboekje gevonden
met een briefjo van den volgenden inhoud (de dutum 1
Augustus, is natuurlijk een zeer verklaarbare vergi-sing voor
1 September.)
Sédan, Aóut 1.
Au milieu do la bataille entouré par los balles je i'adresse
mes adienx. Les balles et les boulets qui m'épargnenl depuis
quatre heures, ne me ménageront pas plus longlemps.
Adieu, ma femme bien nimée, jespère qu'one arae chari
table te fora parvonir eet adieujo me suis pnrté bravement,
et je meurs pour n'avoir pas vonlu nbandonner nos blessés.
Un baiser. H. V.
(Te midden van den stryd, omringd door kogels, wjjd ik
u ra'y'n laatste groeten. De kogels en bommen, die rojj sedert
vier uren gespaard hebben,'zullen mjj niet lang meer ontzien.
Vaarwel, mjjn barlelyk geliefde vrouw, ik boop dat een
medelydendo ziel u dit vaarwel zai doen toekomen ik heb
my goed gehouden, en ik sferf omdat ik onze gekwetsten niet
wil verlaten.
Een kus. H. V.)
Daar is iels onuitsprekelijk aandoelyks in die Inatste ge
dachte vaneen d ipper man aan zyn vrouw, Iaat de Daily News
hierop volgen. Toch is wellicht het cenig onderscheid tus
schen hem en zoovele anderen, dathy gelegenheid vond zijn
afscheidswoord teschiyren. Als do trommen en trompetten
zwjjgon, als het bloedig oorlogsfeest is afgeloopen, denkt
iedereen aan zyn huis, waar overwinnuara en orei wounenen
beiden iemand hebben die zich over ben bekommert en over
wien zy bekommert zyn; maar hoe velen, wier laatst vaar
wel op den vun kruitdamp door trokken adem dos winds wordt
meegevoerd en die de hunnen zelfs geen inutstenliefdekus
kunnen toezenden
Trouwens, men verneemt tlmns dat Troehu aanvankelijk het'
plan had gokoeslord om Parys zonder de hulp van eenig
vreemd leger te «erdedigen toen plotseling Ducrot, in booren-
gewaad t an Sédun gekomen, te Pniys kwam. hlen stelde
vertrouwen in hem, en gal hem 50,000 man om zekete hoog
ten te verdedigen B|j UhalliHon kwam het tot een piocldo
zouaven echter, de zoo gevierde zoouven, vloden zondet een
schot te doon, en kwamen onder de vei wenschingen en kroten
von het volk in Parys aan. Er is dan'ook een groote menigte
hunner gearresteerd, en reoda is ei voorgesteld om hen op bet
Mameld te fusileeren, ten einde ten minste een exempel aan
ADVERT ENTIEN-.
Priji: vim V lot 10 |,e«iunc rege!» f t 00 ledtre r-gtl n e«r 0.10.
Voor (ten werkenden nti tul en rour uetdadigtieid dt telfl ren den^itijr.
hen te stellen. Beter gedroegen zich de mobiel-gardisten, en
(laaionder do meest vcrwekelykstebambnueheurs der Boule
vards. Het resultaat echter was, dat Ducrot's leger binnen
de forten werd teruggeworpen, en dat Troebu deswege ook
tot 7"yn vroeger plan, om Purys mef de zynen te verdedigen,
is teiuggokeerd. - f* i
Een vingerwijzingIn berichten uit Tours leest
menDe omstreek van Parijs is dooi de onzen zooveel
mogolyk tot eon woesijjn gemaaktzelfs min den Westkant
tusschen Neuiily en Les Ternes, zyn de hoizen gesloopt;"da
kapel, die in der tyd werd opgericht om het omydig uiteinde
van den hertog van Orleai s (den oudsten zoon vkn Koning
Lodewijk Philips) in aaudeuken te houden is evenwel ge
spaard
Naar verzekerd wordt is een lid der familie Oilcans,
de hertog van Atimnie, in het departement der Chareme
Inférieure tot candidant voor de staatregelende vergadering
gesteld, en hoeft hij diecandidatuur aangenomen,
Een brief aan de Inde'pendance uit Versailles zegt van
de bezetting dier stad door de bondgenooten
„Do rechtvaardigheid en onpartijdigheid eischen te ver
klaren dat alles in de grootste orde en mei de strongste tucht
is toegegaan.
Do intendance der bondgenooten betaalt de gedane
requisitien. Do manschappen betalen over 't algemeen het
geen ze verlangen. i
„Toen ik den post der mairie verliet, was er sprake van'
er een plaatskommandement te installceren, hetgeen onze
nationale garde overbodig zou maken.
„Als dat waar is, dan schijnt men Versailles voor langen
tyd te willen bezetten, misschien er wel een hoofdkwartier
van te willen maken."
Het Se punt van de capitulatie van Versailles luidt:
„De nationale garde zal bure wapenen behouden en in het
algemeen belang met de inwendige politie der stad bolast
zyn en ul de posten bly ven bezetten. De bondgenooten zouden
echter naar goeddunken de barrières bewaken." J
Huiseljjker kan-bet niet. -
Te Gras, in Oostenry k. zal een tentoonstelling gehouden
worden van alle couranten van de wereld: de opbrengst zal
gestort worden in de Ooslenrtjksche vereeniging tot onder
steuning van gekwetste Duitsche en Fransche militairen,
bunne weduwen of wcczen.
Te Elby, in Engeland, viert een echtpaar zyn zeventig
jarige bruiloft, Philemon-William Cuttris is 90Baucis-
Elisabeth 88 jaar oud. Zijj hebben geen kinderen en verkee-
ren in behoeftige omstandigheden. Koningin Victoria heeft
dit echtpaar de enorme gift van twee pond sterling gezonden.
SCHIEDAM, 28 September 187 0.
Als vervolg van het bericht, voorkomendein ons nummer
van Maandag jl., omtrent het jnarljjksch examen van do
Leer- en Vormschool alhier, 't welk op Zaterdag den 24
te voren in het lokaal der Gemeente Tujschenschool in het
Broersveld gehouden is, zjj hieraan nog toegevoegd, dat deze
plecbtigheidl behalve door al de autoriteiten die lot deze
inrichting in betrekking staan, vereerd werd door de tegen
woordigheid van een lid van den Gemeenteraad, benevens
de hoofd- en hulponderwijzers der openbare en byzondere
scholen alhier. De lieer dr. M. P. Lindo, inspecteur van het
luger onderwjjs in deze provincie, bad schrifteljjk zyn leed
wezen to kennen gegeven, dal een nog belangrijker ver
gadering hem terughield als naar gewoonte zioh hiorto laten
vinden, Hot goheele examen liep tot bijzonder genoegen
en tei redenheid van al de aanwezig zjjnda belangstellenden
at; en leverde een vernieuwd bewijs, dat men van deze
schonne inrichting voor de toekomst de beste vruchten kon
verwachten. Den geachien voorzitter van de Plaatselijke
Schoolcommissie, was liet daarom een genoegelyko taak
op voordracht van den directeur dier inrichting, uitnaam en
van wege het Gemeentebestuur aan 12 verdienstelijke
kvveekelingen een frnai boekgeschenk uit te reiken, en wel
aan J. W. Beth, J. L. Weber, P. Heus, J. Jt,van,Wjjk
.1. van Kntwjjk, D. Maltha, E. van de Poi,SC/'Wuyster
D. Bezemer, J. L. Heinsbroek, J. H. Vcltmaft en P. van don
Berg.
Aan do lessen tan de Vormschool, die den 10 Juli 1860
begonnen zyn, namen sedert dien tyd tot beden 11 ökweeke-
iiugen deel, van welke enkelen reeds ale hoofdonderwijzers
in aanzienlyke openbare betrekkingen werkzaam zyn.
Het gevecht by Chaltilion was geenszins bevicdigend, f Betrekkelyk het herinneringifeeat van den heer H.W.
n.an ,»™nomi ihnns fint Trnnhu aunvHnkeliik het»! Roehuits, luitenant kolonel kommandant der d.d. schutterij
alhier, jl. Maandag gevierd, vernemen wjj nog nader, dat
door het kader onderofficieren en korporaals dier schutterij,
aan dep jubilaris, door (usscbenkomst eener commissie, die
zich daartoe ten zjjncn huize had vervoegd, een praebtigen
zilveren beker, mot toepasselijk opschrift op bel deksel^ter
herinnering is aangeboden,by rionsoverreikingdeadjud'ant-
onderoffioicr M. Plooyeene toepasselijke aanspraak heeft ge
houden, welk geschenk met hartelyke woorden van dank
zegging werd aangenomen. 1 J
Ook was do luitenant-adjudant Pattsoly tegenwoordig bjj
