-1fl- - -
Vrij dag 5TiOc:tc)ber.
bi^.v
Yerschijnt dagelijksuitgezonderd Dinsdag.
bInnênLandsghe berichten.
A* 11870.
In de'B ftan h e t- lid reaü'dei" Schïeddfnsïhb CduraA'i
2plJaU^.?is' tót'vhedëni oWti/dngeh'jf 'ëéliJbf.'
slechls :*kwamen cun.|é'duren:dë dé winteravonden
bewaard te worden, .enf dat de tucht 'op die inrichting
veel te wënschen óyerïiët. t £]m ff,t
BUITENLANDSCHEBERIGHTEÏJ.
Met het begin der maand September* 1869 wérd
de Btïfgèé-liV^dsèhb'öIte Schiedam geopend. Benige
maetldëttr#oëgëF\vds de Gèmfeënfd-Tëèlt'ènscHbpi'éjife-
heyen^ómdat zij naast .de Burgeb-avondschoól in deze
gemeente onnbodigzouizijm j J
AHP^.eertstgenoeinde..inrichiing trad.,dus eenigermate.
in lieptaats der apd.ere.pp,»; ,v v
DeTeekenscliqolBad zich gedurende vele jaren in een
belangrijk aSiitalTeerling^ii"mogen yerliëugënr
Zij wa's "bijM 'niets' andérs datreénlëekenscjiool,
alleert.ïn de laotsie der tién jaren van i»aar bestaan werd
daar^qök onderwijs gegeven in reke&t; stel-, meet-;
natuurd en werktuigkunde.
..ijot -.de bijwoning der lesèen ih die vakken waren' de
leerlingen niet verplicht,; doch voor dat ondetWijs werd
gëeW bëtaling gevoFderd.
Wat zou men dus anders hebben künnë'rt vèrwacliteh,
ddh'dat die' lessëridruk bezócht 'zouden vvorden
fië uiikomst yóidëed echter geenszins aan de verwach
ting.' Véle, ieeriingeti hadden geen lust in dat onderwijs;
allerlei .üityluchten werden gevonden om het niet bij te
wonen, en slechts zeer weinigen konden overtuigd wor
den; dót kennis.von wis-, r/atuur- en Werktuigkunde vóór
eè'n ambachtsman hoolIzakêlijt'isl "De jöfij^ftsFëriëpiëft/'
er zich op dat hunne vadé'rs het óok niet geleerd hidden
eft tóch htfit bVöod vonden, dat .meerdere kennis toch
geen hópge'r dagloon geeft, en de vaders hebber» zich
geen'moeitfrgftgeven om dergelijke geestdoodende denk-,
beelden;bij hunne zonen te bestrijden; ja, wat ergér is,
sommige bazen hebben de jongens in die dwaze meening
gestijfd, of hun het bijwonen dièr lésSén ohmogélrjk
gdAiaakt.* - /:;V'
Oridër zoovéél óntmóedigénde omstóndighedeh was
het eenigszins vcrblyderid van 'tijd tot tijd Iéërlit^en aan
te tféffénj dié mét völhnrdenden ijver en warme belang-
steïling pók'het onderwijs in wis- en natuurkundige we
tenschappen bijwoonden,—en op die wéinigen kan thans
met alle vrijmoedigheid gewezen worden, daar zij reeds
meer óf min belangrijke betrékkihgèn bekleeden. Het is
onnoodig hier huhiie' nprneii te noemen, niaar wanneer
jdri'gélièdën uit den eënvoudigen burgerstand, van wie
sommigen zélfs geen enkele vreemde taal geleerd hebben;
opgeklommeri zijn lot den rang van Gemeëntè-Architèct
of van Leeraar aan eene Hopigero Burgerschool, dan is
het duidelijk dat jongens uit den werkenden stand, als zij
wiiiën, ook vooruit kunnen komen.
- „Teekenenniets dan teekenen" was de leus.
Men meende dat eenigé geèefeiidheid it» hét teöfiënèn
voor den ambachtsman voldoende iwas, én of hi/zqne
berékeningen wist te maken, en of hij begreep waarom
töj,'&ö ëtïjftféf'anders zijne téekenirigen yan.bouvvkuiir
kühdigësëmëóitéllénmóéStferVaéfdigëó,e'rf"ófhijéehïg
begrip had van de sterkte en het draagvermogen der
materialen, en of hij -(de- eenvoudigstei wetten uit de
rfëtiiur- *ètS' werktéigkóndë' Kende, óm da talles b'ekom-
merden zich noch de jongens, nocli de ouders, noch dé
bazen. De jongens bekommerden zich er niet om, omdat
zij fej huhiie- ouders óf Óazen-niets" bespeurden van toe
passing van èeiiige wetenschap, de oudéïs trékken zich1
dé zaak niet aan, omdat zij het nut van het onderwijs niet
beseften, ende busèh', van wier verstand in deze gemeente
niet veelgÓvergdSvÖMt.orftdat hu» wcrKvyeinigvoriotie
óeiPWdfdöh doft' zij zélvcn^vafén.
Gelukkig is de Teekenschool opgeheven, maar dé:
pllëndige meening,-.dat?een aankomend.' ambachtsman
alleen teekenen behoeft te leeren; blijft bij de meeste
Pimb^chtsliedénjn,deze'gemeente;nog,voofjbestaatii:,i
ómtre'nt de resultaten van bet onderwijs in bet tée-
kenen aan dc genoemde Teekenschool heb ik bipr,niets
te zéggen. ^ïlo'ën 4Vil^ilt cofetale'erenf_d^ dë schóól veel
léBFlfngen"jleltië" vóóral in de lopgste klpssén, dat slechts
weinigen den geheelen cursus doorliepeD, dat velen er
2t\ï;/*ï' -'■■ -O i,
,*:s^ r vi'; J
B10Ö
;{Hv^rTV iVv
ia1rïïïvT i»s
O.N N E.M E N T:
A. B
AboAneiiïm«|Srij»,' yer ;Dri«:'lH««nden. v.i'il
Franca per \Post\ Aoöi bel gehccle Uijk
Hran.vy
f 1.85.
- 2.60.
®*0W
l'). S •J.;?;rw>s;
SéièmlUmm
(Brieven Franco*)
A D V E B 1' E N T I E N
Er ij st«h 1 lot 10 gerronc regelt 'f i.OÓ iedere Wjcl ü'eer f üVi'Ói
Voor den werkendeti Vlihd en voor wbldidijjliéiil; de lelfi Ven'dén ]irlj«,
VS-jSéeJW
De Kngelaclie Spectator zegt- in zy n noromor van Maan
dag, <lat, daar Duitscbland den ooclog ullée'n vÓortzfetj om tot
afstand van grondgebied te dwingen, do oorlog van'don kant
van, .puitschland eej»,,aanvallend, en wan. dien van Frankrijk:
een verdedigend'kafaktbr gékregèn"hëcft.! Onzé sympathie'
voor Dditschlahd .verflauwt, nu het een goeden vrede kan
isluitep, met iéderèn, waarborg, behalve verovering, en toch
den oorlog voortZetr Parya tot hot uiterste té verdedigen, is
onder deze omstandigheden het wijste, wat hei vö'orloopige
bewind dóen kan. Dë aanneming van dén aangeboden wapen
stilstand béd'toch aan de constitaeerende vergadering geen
andere kens gelateii dan de voorwaarden aan te nemen, die
graaf von Bismarck had willen voorschrijven. Het schjjnt,
dat de heer Jttles Favre en zjjn ambigenooten meer op de
verdedigbaarheid van Parjjs vertrouwen dan wjj. En als zij
den wapenstilstand hadden aangenomendan zouden zjj
waarschijnlijk door een oproer weggejaagd en Parijs aan de
regeeringlöoshèid tér prooi zjjn. komen uiterste oogon-
blikken in'hét loven der. volken, wanneer zelfs wanhopige
strjjd tegen den vreemden overweldiger de'eenige waarborg
voor toekomstige orde rs. Daar dé Duitsehers vast besloten
hebben om overwinningen té makenschiet er voor het
gouvernement niets anders over dandén oorlog voort te
zetten, tot dat dë natie de hopeloosheid, v'rth de worsteling
even duidéljjk als de onzjjdigen inziet.
Het bandels-comité te Stettin beeft graaf vonBismarek
verzocht. van wage don Noord-Duitschen Bond jédpon'afkon-
digen, dat silo ip het buitenland aan Wézige Duitsché schepen
de reis naar de neutraleen Duitsebe havens kunnen voort
zetten, en dat, wanneer zjj door den vjjand worden"op'gë-
bracht; da .Banddaarvoor schadevergoeding zul verleeiien
'uit -,de middelen, die door het succès dor Duitsehe wapenen
in dezen oorlog verzekerd zjjn, fiÉ-
In een. oud Duitsch rekenboek vinTden.wij de niet on
aardige berekening, hoe groot de eomjis van een,thaler van
Christus geboorte af tot 1823 op-ijiièrési^ft.5 percent ge
plaatst. De nitkomst is de verbazende som van
42471135029354207436399217221 L3502935f23%ii.
In hétzélfde rekenboek vinden wjj eon berekening van
een gouden nardkogel. Het gewicht-daarvan bedraagt
4S8Ö7Ó3Ö'24 54£(9ë'975'9i'73é3659392^tHoilandscho azen
Dit gewicht heeft een wanrdé v'an
2528422414726381855504121956513/» thaler.
Bjjgevolg .zou men 161484l4043Va gouden aardkogols
moeien hebben, om in het jaar 1822 de som te betalen van
I thaler, die van Christus geboorte af tot indutjaarh5
percent interest op interest was geplaatst.
Er ia een zonderlinge, haast ongelooflijke geschiedenis
bekend geworden betrekkelijk den oorlog .van 1866. Een
boernit West-Pruisen had dien veldtocht medegemaakt, maar
hjj was niet teruggekeerd Hy werd op de ljjst der „vermis
ten" geplaatst, en zijn vrouw hertrouwde. Nu de laatste man
naar Frankrijk getrokken' is, komt daar eensklaps dé eerste
■té' voorschijn en eiseh'tnntuurljjk' zjjn vrouw'. Hjj verhaalt,
dat hij met vele andere Pruisische krijgsgevangëuen naar een
kolenmijn in Oostenrijk is. gebracht en daar blijven moést
eerst Kort gelcdeh gdlukte hel' hbiü ie ontvluchten. De man
Sdrojëwski hëët hjj, verzekert, dat er nog verscheiden gevan-
génen van 1866 in Oostenryksche mijnen werkzaam zyn
Benige Duitsehe bladen dringen op een onderzoek aan.
SCHIEDAM, 6 O c t be r 18 7 O
By j beschikking, von,den;i5 .October heeft de .Minister
van - BinnenlandscbeZaken bepaald, dal [do verkiezing van
één lid van do Twoe'dë Kamer 3er Statën; Géneraal in bet
hbofdkiësdistrict Alkmaar, noodzakelijk geworden ten gevolge
'4an hét dóór deh heer jlir. .tbr. C. van Foreest genomen ont-
slag alSjZotidihig, zal'geschieden dp Dinsdag 25 Octobër a*
en dat, too.een herstemmingnoodig is, deze zal plaatshebben
den
op Dinsdag 8 November daaraan volgende..0..
D'é-Ministér van Fióanöien^iéteft byjréèplutié van
"è'Sk'Septeniber jlt'vastgesteld de"274sio staatsloterij. Zij be
fdtaét; jiit 20,000 .doten,; 10,000. prijzen jen, 2; prémieiiivDe
»v .1.. o. ppjjjber en
itiiaridel De
(trékking van' ;de'éorsté- Kiasse'ivangf aan op luaaódag/déri
28 November en de laatste 100 nommera worden gelrokken
op Zatgirdog, den.18 Fobruari 1871.
f_r By do beden «ap.'jhei.Depaftemept tvan Marine, te
''VHAgé;''gedane" a'ónljëilodfdgi a; "dér .iévéring var»'3000
liter genever (zonder fust), is gehleken minstélnscbryver'té
zyn,- Melchers te Schiedam, it ƒ69 85 por 100 liter,
Voor het dezer dagen te Krimpen a/d, Lek gehouden
vergqlykend .exanien; j naar de betrekking van hóofd-ónder-
wyter aan de opeubaie school aldaar, hadden zioh 27 solli.
mtanton uangegeven, waarvan 19. waren ppge^pmej^JHit
aeze -19perëonen .is ceu zestal, geformeerd,,.yvaaróp^p. a.
'vóórkomt ónzé voormalige etadganoot, de heerj'-Jijvari der
Hoeven. Jr., thans te Amsterdaca.
—1 Niét onaardig .ia de vólgónd'o bijdrage tot-géspbie-
décÜ8 dér-zbógdierèb'^fe-^VV-.y'.^.-,,/.-.',..^.
„Buffon, Linnmóscn Cuvièr zyri met talrykëgeleërdecóh-
fraters het plankje dcerlyk mis, als zjj gewagen vah de ontém-
baarheid van de moéste sóórten van marters, bepaaldelijk öbk
van de bunsi'ngs. Een grofsmid aai» 'i Westèrdiéptb Vebhj
dam, heelt namblyk twéé bansihgs, ooi» jorigè 'eri eoii oude,
in ceo gewonen val gevangèh, waarvan de éërstèrèëds tót
zeik een stkat vaii tamheid wasgebrkeki, dit 'dè btgëóaliF
hém 'niet alleen in do handen nam, 'maar 'telis in deó ziik'stéWj
enz; Mét' dori andere, dio ge'ruimen tyd één 'sctiirik vah' dë
hoenderhokken, eendekooien èn dniveniillon évas gèwèést,
was hjj reeds op' een góédén wég. Ook 'déze nam hét 'voedsel
reeds aai» in dc gevangéhis. Aardig wéé hot, de beidékrygé-
gevangenen; die anders even als dé türco's, niet gé woon zyn
pardon të géven óf- te ontvangen; nu ëh dari iió huiin'e ëdge
woningen te zien rondspringen. Toevallig met élkandér ia'
een - kooi gebracht; geraakten ze onlangs al spoedig iri.zblk
een hevig gevecht, dat de jongste tengevolge vin de bckómed-
wonden nog dionzelfdén dag stierf. Dé overwinnaar wérd:
voor- dit feit evenwel zwaar gestraft, want hjj ontving foa'
zyn meester de wedervergelding en werd doodgeslagen."
- Dinsdag morgen vond ëen pérsoón van Utrecht
gaande om veldarbeid të verrichten; op dén Amstërdamsobeo
straatweg, onder de gemeente Zuilen, een" herd ónbékend
man zieltogendehy spoedde- zich naab den Burgemeester
c'akwam oogenblikkeljjk mét een wagen terug; Waarmede
hy den ongelukkige dacht te vervoeren, die.in.diea tusSohen-:
tyd reeds den lantsten adem uitgeblazen had, Het ljjk is In
een .schuur, nedergelegd. Uit een zakboekje, bjj hem gevon
den, bleek, dut hjj eerst kort geleden uit eën der Rjjksge-
slichten .ontslagen was. -,
Met genoegen maken wjj melding van een lelt, dat
dezer dagen op de reedo van Texel hoeft plaats gehad. De
luitenant ter zee 8. v. d. B., dienende aan boord van Zr, Ms.
monitor Krokodil, als officier alleen op dek zjjndo, was door
een of ander toeval óver boord geraakt cn door den sterken
stroom een eind ver weggedreven, toen een dér opvarende
manschappen het étal-major, dat zich tusschendcks bevond,
van dat ongeval kennis gaf. Een toegeworpen Ijjn mócht
niet baten ter redding vat» den officier, en daar déze al meer
en meer in levensgevaar verkeerde, aarzelde dé medé óp gé-"
mélden bodem dienende officier van administratie Seólking
geen oogenblik, gekleed viin boord te springen en ondanks
hét gevaarvolle, aan dat zéégat eigen, baar den over boord
gèslagene te zwemmen. Gelukkig dat déze, tóen de'beer
Seólking in zijn nabijheid was gekomen de Ijjb vast greep;
beiden k wamen duarna door eéri inmiddels uitgezette sloep
weder behouden aan' boord. Wij maken mét te meer ge-
noègen van deze menscblie /ende daad melding, ómdat de
heer Seelking reeds meermalen ook in andere opzichten; zoó
hier tè lande, als in de Oost-Indien én in de Middeltëndsche
Zee, blyken vun groote tegenwoordigheid van geest én moed
hèeft gegeven, zoodat aai» zyn edele zelfopoffering meerdere
personen hun levensbehoud te danken hebben.
Het beriebt van het Algemeen Dagblad omtrent het
ongeval der predikantsvrouw te Hoorn overkomen bij de
aanwending van naphta, wordt als veel të sterk gekleurd
tegengesproken. De ontvangen brandwonden zjjn wel is
waar bovig, dóch niet zorgwekkend voor het lèvéb,- want-de
toestand verbetert. Hare oogen zyn eveneéns behouden én
het verkolen van banden en beener» ia nok niet wuar.'
Volgens het Amsl. Effeclenbl.zyn'de onvoorziéne
rampen, waarop de communditaire sociëteit; onder de firma
Paul van Vlissingen en Dodok van Heef te Amsterdam, zioh
bjj hare aanvrage om surséance van betaling beroept; de
volgende;
Dat wegens de iegenwoordigeomstnndigheden vele kredie
ten; die zy genoot;, zjjn ingetrokken en betalingen uitge
bleven dat door het uittrekken van miliciébs' haar vele
werklieden', ën daarónder spëciatiteiieüjdie moeilijk zyn Ie
vorvangén, zijn ontnomenterwjjl zjj door hét "daardoor
veroorzaakto; oponthoud in de afwerking van het voor
de kon. Nedérh-Stoómboot-RIaatschappijóp stapel staande
schip Stella twee betalingstermijnen ten bedrage- van
135,000;derft. I i
i "HélVadèrland dnnkt nnn cen.landgenoöt dnjdé Nëd'er-
iandsche ambulances" ih' Prilisén bèzocht heèftj de óóljgëndö
beschrijving
Onze ambulance'te Dusseldorp zag ik slechts even. Om den
velen geopereerden' éi» typhuslydérs' de zoohoog nqodige rust
te veriekët'edhad'dr. Graf streng verhoded de vële:bëzöëkers
die zich dagelijks aanmeldden, toé te laten.
Te Saarbrückéó was' ik gélukkiger. Dé heer irah Tuyl
leidde mij tiaar rond iri het HoUandsche lazaret, in de uhlnnën-
kazërrie, waar de Duitsche'éuFranschegebvetsten broederlijk
naast elkander lagen, ofschoon de laatsten, .vooral dc officiëren,
zich bij voorkeur afzonderenéon zéér ycrklaarbare wëiiscl»
waaraan zooveel mógelyk' vojdaan wórdt. Vele bijzonderheden
heb ik vernomen van herstellënde gèkwëtstën'vah beide partijen
