::'ao.: ibto.
Af 2450.
Zater,das; (<B Octobek
Verschijnt dagelijksuitgezonderd
ÊfSijflE o ode ru i s.
•Iets over
•Avondschool te Schiedam.
BU1TEWLAWDSCHE BERICHTEH.
B1WWEWLAWDSCHE BERICHTEH.
J&êniïtri
1.85.
- a.ao.
:.u,iyd rn «n
(Brieven franco,)
l'. :'Iii dé BUS, aan het Bureau dér Schiedamsche Courant
geplaatst, is tot heden ontvangenf j>6.253.
De Dürger-avondschool werd geopend..— De.\yet
opJhet.rai|qëU)aar onderwijs gebood haré oprichting, en
|blijmpédifJ^r"d het gebod in deze gemeente opgevolgd.
Geen Bor«er-avbndschoi)l met tweejarigen cursus; neen
eerié j-m^'vierjangèn cursus, verkoos; de. gemeente
^chiedap\t^ bezitten.De Burger-avondschool >yas,
volgens de Wet, besterad voorhet onderwijs aan toe
komstige ambachtslieden. Er moest onderwijs gegeven
worden in réken-, stel- en meetkunde, in werktuig-,
natuur-* én scheikunde, in natuurlijke historie; tech
nologie, aardrijkskunde, geschiedenis, Nederlandsche
taal èn staatshuishoudkundein hand- en: rechtlijnig
teekenen.
,Vóor dat onderwijs werden de Leeraars der Hoogere
Burgerschool aangewezenhet prachtige gebouw der
Hoogere- Burgerschool werd voor. de leerlingen dér
Burger-avondschool opengesteldalle hulpmiddelen voor
het onderwijs aan de Hoogere Burgerschool waren
tevens tot het ouderwijs der jongelieden uit den werken
den, stand: bestemd, en voor dagonderwijs werd slechts
de. geringe bijdrage van .vier* gulden voor eiken cursus
gevorderd,-of ook men betaalde niets.
Men zou meenen, dat een inrichting, die zulk een
degélijkbïóhtvvikkelingïkon aanbrengen, bij onze burgerij
met blijdschap zou begroet zijn, en dat men zich zou ver
drongen hebben' om; leerlingen geplaatst te krijgen.
Doch heen. Zoo als het doorgaans gaat is het ook
hieróde 'minst ontwikkelden*meenen de wijssten te zijn,
de onkuncligënWatigen' zich h"et*Óordeel aan,'en wat de
Hpóge,Regeering als nuttig en noodzakelijk beschouwde
en'" wat "flé 'Gemeenteraad op- uitstékende wijze in liet
belang van den wérkenden stand regelde, dat'werd afger
kedrdv.én1 dé oude'Teekenscbool teruggéwenscht.
Bijna alle leerlingen werden aangemeld om teekenen te
leeren; f~ liet, óverige scheen er niet óp aan ;te komen.
Gelukkig"'was, liét bijwónen yón alle .lessen;verplich
tend! jestêld, anders.zou de Burger:avondschool kort,na
hare geboorte in.eene.Teekenschoól ontaard zijn; maar
toch," gedurende den geheelen cursüs 1869*—1870; had
de Directeur alle moeite om de knapen tot het bijwonen
van'alle lessen te bewegen en te dwingen. Velen
bleven eenvoudig weg op de tijden dat er geen onderwijs
in liet teekenen gegeven werd. Allérlëi Voorwendsels
werden gébruikt om het verplichte bijwonen der lessen
te ontduiken, en helaas 1 óók ,vele. bazen gingen voort
roet den ^eregelden gang van het onderwijs te belem
meren,- door den jongens óm allerlei nietigheden het ge
regeld bezoeken dér schóól onmogelijk te makeiiy(f:)
toodtt'èr een krachtige hand gevorderd werd om ónder
te- lastig 'zijn of des 'avonds' fangs de straat zouden slen
teren, alleeu pffidic,reden, naar de school gezonden
werden, zoodat deze'Voór'hen slechts een huis van be
waring werd, dan is liét clüidelijk,ciat yelen bij het einde
vïuv deii cursus niet/tot 'een hoogere klasse.bevordérd
werden.-- 1.^..yyÓ,.-„ y.!--
f dn; het laatst van ApriLdezes jaars eindigde de eerste
cursus, en omstreeks 1 September daaraanvolgende zou
de hieuwecursus beginnen: Do oproeping van leer
lingen werd in tijds gedaan, zoo bij advertentie in de
Schiedamsche Courant ais bij aanplakbiljetten. De
toevloed vanleerlingen was nog minder dan het
vorige jaar. Slechts 39 -van degenen die den vorigen
cursus bijwoonden: kwumetrier terug, en van de 45
jongelieden', die zich als nieuwe -leerlingen aanmeld
den,1 waren ér slechts 12, die in lezen, schrijven en
rekenen zooveel bedrevenheid bezaten, dat zij tot de
lessen inde., laagste klasse toegelaten konden wórden.
Naardien er nog 9 jongelieden, ouder dan 16 jaar, tot
enkele lessen toegelaten werden, telde de school bij het
begin van', den cursus 1870—1871 slechts 60 leer
lingen. In plaats dus van éenc belangrijke.toeneming
van leerlingen, is er êetie belangrijke vermindering ont
staan en dit verschijnsel kan aan niets anders worden
toegeschreven dan aan de bekrompen begrippen der
ouders, die de nuttige strekking van hét onderwijs niet
inzien, aan den onwil van bazen, die voor eeri klein loon
hunne jongens den geheelen dag en zelfs des avonds laten
arbeiden en voor hunne ontwikkeling niets over hebben,
en aan den geringen graad van ontwikkeling; dien de
jongens van de lagere school hebben medegebracht.
Zal de school bloeien, dan moeten belangstellende en
invloedrijke personen bij de ouders en bazen betere
begrippen en gunstiger gezindheden, trachtenóp. te
wekken, en de lagere school moet bij haar onderwijs
meer praclisch te werk gaan, de bestemming der knapen
meer in het oog hóuden, en zich hoofdzakelijk ik zou
haast zeggen uitsluitend bezig hóuden noot zaken, dié
practiséh: nut. hebbenterwijl zij Vooral den kostbaren
tijd niet raoet verbeuzelen met bijzaken, die voor het
leven der mindere standen geen waarde hebben.
Schiedam, 6 October ,1870. Steijkis.
Het getal leerlingen was gedurende dien cursus niet
onbelangrijk.. Er waren er omstreeks 90, van welken er
60 allé", lessen moesten .bijwonen. De overigen, ouder
dan 16 jaar, hadden vergunning verkregen om alleen de
tcekénlessen bij te wonen. Het getal was echter veel
geringer dan dat der 'leerlingen van de voormalige
Teekeiischool, doch 'daarvoor bestonden twee redenen
vóórëèrst werden er geen leerlingen aangenomen, die
jonger dan 12 jaar waren, en ten anderen moesten zij, die
tot het bijwonen van alle lessen verplicht waren,, vóór
het begin van den cursus een examen ondergaan, waar
aan ecnigen, diezich aangemeld hadden,niet konden
voidoen. 1
Bij dateerste examen >vas de commissie,,welke met
het afnemen Belast was,'zecr tóegèvénd té" wérk gegaan,
cn bijna allen, die rééds óp de ïeckénschool onderwijs
ontvangen bédden, Werden toegelaten, ten einde zoo
doende bij den overgang een te groolcn schok te ver
mijden. Die handelwijze had echter ten gevolge, dat het
onderwijs in diep 'cursus beneden, de eischen van het
vastgestelde programma rrióèst blijven. Neemt men
hierbij in aanmerking, dat vele knapen, die anders thuis
msr-W
Jout" *.1*
i-jtUL
.(&X
i*.3S#tlV-:A
A B-O N N E M 'E K I;
ÏOBaeinenuprij»per Drie Meenden.., v
francojper Poet^ door iel geheel» Rijk;
Mbo»
v ADVBBTENTIBN:
Prije: ren 1 tot lO gewone regel» 1.00; iedere r'gcl meer/fl. 10.
Voor den werkenden etend en taor iveldedigheid, de l.elfl den prije.
r i'
dferte/lv» -1
O Dilis volstrekt niot locpassolijk op'soininigo batènVdïo'ilo'iongcns
aannioedigden gerogcld do school je bozockcn, londe^coolgo korllng.yan loon.
Onderscheiden dagbladen hebben gewag gemaakt''Van
hot overigden vap een aanzienlijk personage to Ueims, wiens
naam geheim'gehouden zouzgn.Die personage en z\jn adju
dant zpuden beiden in,hon^rjjtoig dicht bg de stad overvallen
door' vrgwiilige scherpschutters én zoo érnstig gewónd zgnj
dat zg beiden, 24 uren later aan do gevolgen daarvan bezwe
ken zouden zjjn.Volgens Engelsche bladen zou het de hertog
van Nassau zgn, die aldus omkwam on wiens Igk, in een
prachtige doodkist', onder een geleide van'3000'Wurtem-
bergscbe soldaten/ een paar dagen geleden .té ;Tpul zou zgn
gepasseerd. De prins in quaestie zoo Adolf VVilhelm van
Nassau zgn, geboren in 1817, in 1889 regeerond hertog'van
Nassau gewórden,leavulorie-generaal cn.kommandant van
het 5dé regiment Westfaalsche* la'nciersbij het Pruisische
leger. Hg heeft twee zonen en een .dochter, zgn oudste zoon
is prins Wilhelm Alexander, geboren in 1852.
Dr. Jacöby heeft dén dag na'zgn gevangenneming
denvolgenden brief gericht aan den graaf von Bismarck:
Excelleatió,! Op bevel van den generaal Vogel von Palcken-
stéin zijn kqopman Herbig en ik-op den 20 September ge
vangen genóriaen en'naar do vesting Lölzen'getranspor
teerd, Herbig, omdat bg „in een openbare vergadering
het voorzitterschap heeft bekleed,"-— ik; omdat!ik „in
dezelfde vergadering tegen do annexatie van den Elzas en
Lotharingen 6eb gesproken."'Het artikel van de constitutie,
betrekkelgk. hót recht van. veréeniging en'vergadering, ifi.bg
-de alkondiging ,van.,don staat von oorlog in,onze provincie
niet buiten'werking gesteld van de' betrokko'n vergadering
is, ovpreenkomstig de wet, dér politie kennisgegeven en deze
tot het laatst door eemarobtenaar. van de politie by gewoond.
Myne 'redevoering, die in de dagbladen is gepubliceerd, be
helst niets strafbaars, on;Bf;b'en'■mg ook volstrekt van g>en
schuld boyyust. v '"'/.'iV
Excellentie l tschopn'.le'nó alien tgde een bepaald tegon
stander van n we staatkunde stel ik toch in u het vertrou wen
als m'ehscb,- dut'- wanneer het ih uw vermogen is-^]gy
tiiet'«uit'dulden;'da't óver drisehuldigo mannén, op grond ynn
het zoogenaamde oorlogsrecht,, een geheel willekeurige.straf
zalvyorden uitgesproken.'
<y. 1 Uwe Excellence's dienstwilligè
Dr.' JqnAN.v JACoar.y"^,
Als een bewgs van, den invloed ;des oorlogs np den
handel; .wordt in oen-der dagbladen gewézen op de-statistiek
van dén handel te; Bremen over de maand Augustus déze3
jaar3 tegen'diezolfde maand van het vorige jaar. Daaruit
bljjkt o. a. dat de in voer bedroeg van iabiik 6,878 cèntViérs
tegen 79,209'. in, Aug. 1869, ryst nul tegen 240,128,cir,,.pe
troleum .7,942 tegen, 97,826, katoen 1,224 tegen 28,779,
koilie 1.410 tegen 31,512 clrhars 3 tegen 22,447ctr. De30
uitvoer bedroeg van tabak 80,082 tegen 61.584ctr., rjjsi-
54.686tegen,85..77.1,p3trpleuml8,80,9tegen 66,501>katnenV.a;;;i
19,587 tegen 46,445, koffie 5,435 tegen 9,938, hars 37447
tegen 10,069.
Als een bewgs dat de oprichting van scberpschutters-
korpseri in Frnnkrgk aanleiding geeft tot „k wajongenswork"
maakt'de N. D. Mig. Zetlung, in hare berichten van bet
oorlogstooneel, melding van een afdeelitig scherpschutters ïn
het departement der Gérs.' Dieafdeeling, 50 man sterk, heeft
een dóodsboold ala symbool in haar vaandel. De manschappen
dragen een zwarte uniform en zgn niet bekend met den naam
van hun opporhoofd, die alle kosten tot uitrusting van het
korps voor zijn rekening beeft genomen. Tot zoover gaat'
alles goéd maar wat zeker hoogst bevreemdend is, er,mag
bg het korps gedurende den tyd van dienst niet worden
gesproken. Zelfs de kommando's worden gegeven door.tea-
kens;en gebaren. Naar men zegt, moet een der prinsen' van
Orleans aan het hoofd dezer militaire trappisten staan.
De Figaro bevat een brief betrekkelijk een Amerikaan-
sche maatschappy, die bereid ia om zich te vórmen, indien
dé Regeering het kapitaal verschaft, met het oog om den beer
von Bismarck op te lichten, dood of levend; indien hij levend
gevat wordt, vraagt de maatschappy het privilegie om hem
in een kooi te vértobnen.
Volgens de Etuile Beige is in het park van Brussel een
ballon hedérgevallën,die uit Mëtz' afkomstig schyntie 'Wezen.
Een agent van politie heeft heim gevonden. Onder anderen
bevatte bij het navolgende, moeilijk té ontcijferen biljet:
„Bazaine en Leboeuf hebben geduelleerd en zg zgn betden
zwaar gekwetst. Conrobert heeft het bevél over liet leger
aanvaard. Bereid u op ernstige gebeurtenissen voor.
Metz, 2 Oct. Get. Delatodr,
Adjudant-generaal van het Rijnleger.
De Etoile constateert bet feit, maar het blad stelt zeer
weinig vertrouwenin dion ballon 'uit Metz on hel daarin-
gevonden briefje.
jn den Amértkaanschen oorlog werd, zooals bekend is,
eon belasting gelegd op de luciférs,'en wel van een cent de
doos. Uit de opbrengst.'van de belasting kan men het.ver-
bruik'. vandat artikel béóordéelen. Jaarlijks bedraagt .de
opbrengst niet minder dan drio millioén dollars. New-York
alléén 'gebruikt dagelgké'ïl 5,000 döózen, dus ongeveer 42
millioén in bet jaar.
Op bet Engelsche eiland Yeraëy, in de onniiddellgke
nabghèid van do woning waar Victor Hugo jaren lang heeft
gewoond als balling en dood vy and van hot door hen gedragen
stelsel,, zjjn thans eonige van de corypheeëri van het Bonn-
partismë gevestigd.' Men vindt er do heéren Rouher, Baroobe,
Droóyri de Lhuys, vólgens sommigen ook den maarschalk
Leboeuf, én andere geëmigreerde Bonapartisten, die er
gerégelde raadslagen hóuden. Ai dié heeren moeten veel geld
meegebracht en in veilige bewaring gesteld hebben.
Hét tydstip, is gekomen, waarop de voornaamsto
firma's in mode-artikelen hier te lande gewoon zyn hare
yérlégonvyóprdigérs (eters) naar Parys te zenden, om er de
winlermodes Óp te. doen. Mén zal zich echter daartoe naar
Londen dienén té begeven, want verscheiden groote einbliase-
méntèn uit Parys zyn sedert dcn'oorlóg te Londefi gevestigd.
Derhalve zullen dit jaar de Paryscho modes via Londen
herwaarts moeten kómen.
'"—"Onder de schatdeivers in do Zuid-Afrikaansche
diamantvelden doet het volgende verbaal de'rondte Een
paar gelukzoekers zalen ergens op een ossenwagen met
elkaar te spreken. Een derde kwam ér, by, en ging.op don
disselboom zitten. Na vóel heen en weerpraten trachtten dé
twee eersten nommer 'drie o'vër té halen, zich by hen aan té
sluiten, óiii diamanten te zooken.' Hy wilde er echter niet
van hooren, maar beloofde dan toch hot voorstel io over
woging té zulten'nemén. Kórt, daarnayérwyderdon de'lwco
eersten zich, om naar hun trekvoa om te zien'. Nauwelyks
echter waren zg éii. het. gezicht, óf hommer drie raapt een
diamant'.jer yy'aarde van 3000 p. st. op, dien hy gejiureiidë
hét gesprek.had zien liggen, én waarop hy zyn Voet baaigezet.
SC HIEp AM 7'O.ct'óber" 1 8'7 0.
y.opé'de .verkiezing ,van 18 gemachtigden voor,het kies-
collége dér, .Hervormde,, gemeente alhier, zyn jl. Woensdag
ingekomen ^Ó.Sjstemmëndaarvan'waren 8 van onwaarde,
z'ópdat.,980 ge|digo stemmen zijn uitgebracht; dëyolstrekto
meerderheid was 491. y-...-ó -
7,. Van idié uitgèbraohte stemmen vereenigdon op zich de
hcerën L.. Knappert 959, J. C, Filedt Kok 678, A, van
den Bérg.664, C., van.der Meeron 653, H. C. Horstman 651,
N. Hide UcóSr. 628, J. G. van Dusseldorp.624, D. Her.»
ketnans 610, A. Bozemer 579j A. van Beekum 573, ,1.
Fotëris 584, J. Hoek'Jr. 527, G. van Méurs Az.;i9i, zóodat
dó^:g^ozen^n.yyyy_;;.^;Lyy-
Verder werdon nog uitgebracht op de boerenDir. A, J.- M.