a°. -
Donderdag 18 Mei.
Verschijnt dagelijksuitgezonderd Dinsdag.
K
ALGEMEEN OVERZICHT.
M 2014.
8INNENLANDSCHE BERICHTEN.
Om den Hemelvaartsdag, zal aan
staanden Donderdag-avond geen
Courant béiden üiïgégeven..
n n i s g e v i n g.
s
,V l*»1
Aooia«aeBnprijt,
ABONNEMENT:
per line Éttnjta.
Franco ptr Pott, door bel geheel» Rijk
f 1.85.
6 GO.
De Burgemeester vak Schiedam,.
Brengt bij deze ter kennis, dat de ingekomen Pas*
poorten voor de verlofgangers der Nationale Militie
van de ligting .yan 1S6G, tor afhaling, op de Gemeente-
Secretarie ga reed liggen.
Schiedam den 16 Mei 1871.
De Burgemeester van Schiedam,
P. J. VAN DIJK VAN .UaTENESSE.
f Het jot vervelens toe dageljjks herhaald „niets nieuws
voor .Paijjs" dat wy, om het geduld onzer lezers op geen al
te ,z ware proef te stellen, maar in de laatste dagen hebben
achterwege gelaten, begint voor meer belangrijke tijdingen
plaats te maken, waaruit men lot het ophanden zjjnde alot-
iooneel win het bloedig drama van den Franschen burger
oorlog zou kunnen besluiten Issyon Vanvrcs zyn verlaten
en de Regeeringstroepen tol kort voor Parjjs gelegerd, on de
Duitscho troepen eonoontreeren zich op Parjjs, om bjj de
eindbeslissing, hoe die ook moge uitvallen, wanrschjjnlyk
cen woordja ie kunnen medeapreken.
in Purys zelve is de toestand ellendig en wordt met den
dag meer ontboudbnar*, onderlinge verdeeldheid van degenen
die zich aan hel hoold van den opstund hebben geplaatst; de
wilkkeurigste handelingen op personen en goederen toege
past; gebrek aan bet noodjge, zoowel wat voedsel als ammu
nitie betreft, ziet daar wat de stad meer en meer ten onder
gang brengt en de beklagenswaardigste gevolgen na zich
sleept. i
Met de slopping ven de Vendómc-bolom is men begonnen
doch zjj biedt een geduchten weerstand in hare sterkte. De
verwoesting van het huis van Thiers daarentegen is voltooid.
Alles wat het huis bevatte is daaruit weggehaald, en dat
was'voorzeker niet goring. Ruim twintigjvageos waren.be-
nöódig'd om de kunstschatten te vervoeren, die bestonden in
marmeren beelden', sehilderjjen, émails zeldzame, prachtig
gebonden boeken, gravuren, porselein, antiquiteiten. De
Nationale Vergadering heeft besloten het huis voor Thiers
op staatskosten té zullen herbouwen; doch wie vergoedt
wat aan kunstwaarde zal verloren gaan
Te midden van al die beweging' vdór en in Parjjs is er een
manifest van den graaf van Chambord in _bet licht ver-
.scHéiTen, waarin hg o. a. niet meer of minder te kennen geeft,
i. dat bjj verzekerd is dat Frankrjjk hem tot zicb zal roepen,
1 niet alleen omdat.bg betracht vertegenwoordigt, maar ook
omdat bg de verpersoonlijking van de orde alsmede van de
hervorming' is. Het zal erkend worden, dat hg Frankryks
louden degen in de hand heeft en in zjjn boezem dat vorstcn-
ibart en vaderhart dat tot geen parijj behoort.
Verder wordt in dat stuk gesproken op een toon, alsof do
kroon-prete'ndent zeker is van de bereeniging der twee
takken van het „HuiaVan Frankrgk", dat is het geslacht der
Bourbons,'zoodal het scbjjnt alsóf do prinsen ran Orleans
oindeljjk tol de fusie of samensmelting van de aanspraken
en belangen'der twee takken besloten hebben. - j 7j »6
Het schjjnt echter dat die fusie in de Nationals Verga
dering uogi niet is tot stand gekomen, en dat de Orleaniaien
zich er uraérendeeis afgezonderd van de legitimisten hou
den; tbodat, als ,het eenmaal mefParjja in orde zal zjjn
gebracht, er nieuwe verwikkelingen te gemoet kunnen gezien
worden, tuaschen Republiek en Monarchie, en, tusscÜen
de Bourbon's en de Orieanisten.
t j|i V r m
m
lie KAMER DEÖ. STATEN GENERAAL!
in de zitting van gisibren'zyn de beraadslagingen orer hel.
in behandeling'zjjnde hoofdstuk'der'staatabegroóting voor'
1871, en wel over bel lager onderwas, hervat. f
De Minister' van .Binnenlandscbé Zaken voerde daarbij
het eerst bèt'woor'd. Hg verklaarde, niét te^preken noch
te zwjjgen voor dö verkiezingen, daar by nimmer een vriend
van lenzen'was gawéest. Zjj, die hadden te kennen gegeven,
dat hg mets beloofd bad, haddén hem juist begrepen: hóe
minder men van hem verwachtte, des le racer k'uns bestond
er do verwachting léove'rtnffVn. Maar nooit bad bjjgötraebt
óf verwachtingen ojp te wekken, bf iemand te winnen.
Hjj was'hot eens m'et bon, die niet wilden, dat de school-
quaestie een politieke q'oaestiè zou zjjn. Ware dit'uitjjd het
govaf geweest, dan zou, volgons zyn overtuiging, de atmóa-
pheer gezonder zyn en zou men vei der wezen.
Wanneer hy den weg, ten 'aanzien van dit onderworp af
ie leggen, overzag, dan onimoctte lig'meer dan dën versper
ring, die om tot één .te komen diende te worden opge
ruimd. Onder dió'vprsperiingoii'oi.tmootte bjj vooreeist hot
begrip van Staatsschool, een benaming zjjns inziens voortge
komen uil partijdigheid tegen onze .instellingen en misken
ning van huren 'géést.* Er waren geen Staats- muargemeonte-
schoieo, georganiseerd door de wel, die do vakkeu van
(Brieven Frnneo.j
onderwy's voorschreef, en.vé'or bot overigoden onderwijzer
vrjj liet, vrjjor zyns inziens dan die op de üjjzondere scholen.
Onder dén naam' van Staatsschool deed men het voorkoméa
alsof de Regeering het onderwy's leidde en daaraan ven jé-"
paalde richting trachtte. ,<e geven. Dit was,onjuist,'daar do
Regeering' op het gebied van onderwjja éaartoé'onmachtig
was. Met dat begrip van Staatsschool verwarde men tevens
dat van Staatsmonopolie, dat almede niet bestond. Lan»en
tijd na de invoering der wet van 1806 had de gemeeate-over-
heid hier en daar scholen gestichten die oprichting was aan
deze besturen by de wei van 1857 ton plicht gesteld, ten"
efo'de verzekerd te zyn,'dat alom voldoend lager onderwy's
zou worden negeren.
Een tVeeda misverstand was, dat openbaar en bijzondér
on'd'érwys' telkens in verschillende beteekenissen werd gé
bruikt. Het eerste was van overheidswege ingesteld, en
daartegenover stond het tweede. Een andere kenmerki»?
was ontleend aan de bestemming van het onderwijs, als bf
7oor allen diensiig.öfooi io by'zondere behoeften te voorzien.
Die twee begrippen worden verwardhet byzonder onder
wjja kon even goed voor allen bestemd zijn uls openbaar
onderwys, Muar vvat mon met liet eeiste bedoelde was
kerkelijk onderwys, gezindte school Vuor deze vroeg men
wal in liet algemeen zou kunnen wórden gevraagd voor hel
by zonder onderwys; dat in dien zin kon ontwikkeld woi den',
doch niet lor voorziening in bijzondere eischen, daar dit zou
geschieden ten koste van hel algemeen belang.
Een derde misverstand wasda bewering,dat de'byzomieie",
te weten de kerkelijke, gezindheids-scholen niet niet de open
bare konden concurrevren. By de grondwetsherziening van
1848 was het otngeke'erdo bèivèeid. Hot niét kunnen con-
currneren was echter naiuurly k en lag in den aard der zaait.
Men zou het kunnen doen. indien men even zeer een voor
allen gelykeljjk bestemd byzonder onderwys als het open
bare instelde maar niet om aan bijzondei e eischen te vol
doen, Een t niet'onjuiste, maar overdreven, bedenking der
voorstanders vun kerkelyk, géziadic-onderwijs was, dut ten
behoeve van do openbare school,, byzonder wanneer dat
onderwijs kosteloos" gegeven werd, iu da* belastingen moest
worden opgebracht.
Het beginsel,oip^vijn Jjjnderen, .eon openbareschool be
zoekende, een bijdrage tot de kosten der school te eischen,
kwam den Minister niet juist voor. blaar deed men bet, dan
moest niet verwacht worden dai^daurmede in al de behoefte
van de openbare school zou'kunnen worden voorzien. Wilde
men de schoolgeidon zoo hoog opvoeren, dat alle uitgaven
konden worden bestreden, dan zou het bezoeken der school
voor de meestcn onbereikbaar wezen en daarmede het doel
der instelling gemist zyn.' Maar hoe'iiét hiermede ook mocht
zyn, de scholen behoorden tot dio instellingen van algemeen
belang, waartoe ieder iu de belastingen moest bijdragen, al
trok men persoonlyk daar» »o «ean party. Zoo werden ook
'de hboga oii uiiddelburè'éclit'lvn uit di'eopbr'engstcn vaii allen
io stand gehouden, en niet uitsluitend door hen die in staat
waren ze te bezoeken. De Minister kon niet denken, dat men
de belastingen zou willen vervangen door het stelsel van
dienst betaling, waarby de Staat zich voor het bewijzen van
zekere diensten betalen liet.
Ten slotte sprak do Minister als zyn overtuiging uit, dat
men het voor allen besiemde onderwystiioi mócht verzaken,
of ^ket Nederlandsche volk zou een eeuw of meer achteruit
gaan, hetgeen niemand wenschen kon. Nimmer zou hy zich
genegenjbotoonon lot het aangaan van eenige transactie;
maar'tor to géraoelkoming aan billijke bezwaren, zonder be-
nadeelmg van algt amen belang, misschien moer dan eenig
ander bereid zyn. boch men moest niet voorstellen, wat
ter voldoening aan byroncfere eischen moest dienen, als in
éaralgémeen belang')}'geerd te worden. De in den loop der
beraadslaging tot hem gerichte vraag,s welke punten der
wet vani(j1857, naur^ip/n siuien„voop(i,wyziging vatbaar
w'aronjzeida'hy' onbeant woord" te .moeten laten, omdat de
.i.i. vu ."l li. tP'-' -'iiiiv. 'ij h
nlmiater riipt ui de Kamer aai wezig was om op vraagpunten
tó'wordèn geboord. v
Hierna had een breedvoerige .gedachjonwisseling plaais
over dit onderwérp. Aan den eenen kant werd op nieuw op
herziening der schoolwet van 1857 aangedrongen, vooral
met betrekking tot hei hêllan van scboolgéldpnmenige griel
tegen hot openbaar onderwy's in.het midden gebmclil; de
toestand dersoholen'in het buitenland in het byzonder nage
gaan; by herhaling de svonscb geuU)(dal de Regeering, door
wier tnededeelingen in de'znting van heden gedaan, eenigen
vèrklaaide» te zyn ib'leurgzstol^, aan gegronde klachten
tnocht Ie gemoet komen, zoadat da by'zondere schoolregel,
en de openbare tot aanvulling strekken zou waar de behoefte
bleek dit ie vorderen; en in bedenking «ogeven om, indien
1» Ml t O iO O f
de Regeering by haar voornemen bleef om aan het verlangen
-t 1 /l
niet te voldoen, van hot recht, van initiatief gebruik temaken.
Aan do andere zydö werden de bedenkingen ongegrond
se'iklaard, de beginselen der schoolwet van 1857 verdedigd,
met die van 1863, tot regeling van het middelbaar onderwys
uls de hoeksteen onzer staatkundige, roaaiscbuppelyke en
godsdienstige vrijheid beschouwd; en do verwezenlijking
vun hel verlanuen der tegenstanders als een ramp voor liet
land geschilderd. Van dten kant wilde men hel beginsel der
volksschool niet prijs geven, noch door kerkelyk onderwys
ADVEBTENTIEN:
Priji: »*o I tot 10 (jeirone regelt 1.01)iedere r-gcl tr 0.10!
Voor den werkenden tiend en voor vreldtdtglieid, de lelft tin den pryt.
iu ii; li i n.i i -i i i
rei vangen zien; terwyl sommigen zich gezind betoonden
mede ie werken om do bestaande leemten in de wet van
1857, door welke de vryheid van he; byzonder ondorwys
geacht kon worden, belemmerd tezyn,.aan to.yulltsn.
.SCHIEDAM, 1 7 M a i 1 8 7 I?
f i l e O 1 V l t
Heden morgen, tien ure, heeft ia de branderij van do heeren
J. M.v.Otterdyk&Zn.aauhetGroenewcpoje ^lhjfr, têenpjpt-
seiing 3terlgevul plaats gehad. VV. Goossen, brand'ersltDe'cht
in die brandery, zakte, nadat by geholpen,had. qm^vjttpn
uit te,,rolIen, tn één, en was reeds een iyk, voordat da bynai
onmiddellijk ter plaatse verschenen geueesheer eenige hulp
kon aanbrengen..,
De overledene vierde ji. Zondag zyn vijfentwintigjarige
echtvereeniging, t
Den 1 Juli aanstaande zullee de miliciens der lichtiag
van 1870 met onbepaald, verlof huiswaarts vertrekken.
Men meldt thans als zeker, dat de Nationale Scherp-
schutterswedstryd van de vrijwillige Weerbaarheid dezen
zomer niet zal doorgaan,
Het heeft Z. M. den Koning babaagtj, op voordracht
van de door H.D, benoemde Commissie, te verleenen aan de
till. F, Carl. Sierig te 's Gravenhuge en P, van der Velden te
Rotterdam het jaargeld voor jeugdigo kunstschilders be
paald by Art. 1 van hel Programma, Maart 1871 doorge
roeide Commissie uitgevaardigd en, volgens Art. 11, een
toelage aan dedib. J. J. Broos, Mars. Heijl, E. Alex Hilver-
dink en F. W. Zurcber te Amsterdam, L. F, H. Apol,
M. Boks en J. C. K. Klinkenberg te's Grare'nhage, J. H.
Doeleman, H. J. Mebs'en G.(Pietersen to Rotterdam,' Alb.
Neuhuys te ütrecht én H. Valkenburg te Zw'ollè,
Ingevolge het verzoek van do commissie voor de eind
examens der boogere burgerscholen voor de provincie Zuid-
hoitaud, dfct .die Commissie ten minste nog afet ééa lid zou
versterkt wórden, heef;, du Commissaris des Kopinga in de
provincie Zuidholland nog, tot lid van genoemde commissie
benoemd do.lieer dr. H, J. Meualda van Schouwenburg,
leeruai in de scheikunde on. naiuurlijk'a historie' aku de
hoogere burgerschool te,Dordrecht,,
Op 3 Juni zal te Zwolle een vergadering gehouden
worden om op bet voorbeeld, der JZuidhollandscbe onder-
wyzers-levena-verzekering ook' voor Overysel een'dergelyko
vereeniging op te riebtep,
De Arnhemsche Courant gelooft, dat, om den oorlog
althans in Europa te voorkomen, het niet genoeg ïs', te
spreken van een intornutionalo grondwet, dié de.rèchtén der
volken omschryft en regelt, en een internationale, politic,
die deze, rechten handhaaft. Want deze kannen alleen tua
schen gelijkgezinde volken werkeljjk tot stand komen. Maar
de Arnh'. C<.,wil het evenwicht in Europa herstellen, waur-
door na lél5 een laag tijdperk vao vrede is gekomen. Dat
evenwicht, thans verbroken, kan volgens do ^4rn/i. Cf. her
steld warden dooreen unie van Engeland, Nederland, Belgie,
Denemarken, Zweden en Noorwegen',.welke unie de grond
slag kan worden tot een latere federatie van Blle,vol,kcn van
ons werelddeel. Deze unie moest zjjn geschoeid op de leest
van die der Zwitseractie Kantons ol vun de Veraenigde
Staten. f
Als een uitmuntend middel om rupsen van koolplanten
te verdrijven, wordt in de Landwirthschaftlicher A weiger
aangeraden het begieten met niet te sterke pekel. Zout is
voor het ongedierte een doodend vergif en ,doet aan <^e plant
geen schade, integendeel het werkt voordeelig op den groei
der planten.
In liet weekblad Ons Streven lezen wij het onderstaande
Hoe men mager vleeseh -vet, en taal vleescli malsch maakt,
vertelt ons de kok Alexander Forsyth, in de OardenersChronicUt.
Vervolg,
i i i i
De Grieksche helden prezen de „taaie stieren huid",
waarvan hunne strijdschilden gemaakt warenmaar wij
leggen er ons op toe om zoowel stieren- als koeienvleesch
malsch te maken Oe koe, met al haar moederlijke betrek
kingen tot een gelukkig huisgezin, moet ten laatste toch
bij de slachtbank terecht komen, en wee dan den onge
lukkige, die een goed Zondngsmanl van hnrc bouten hoopt;
te bereiden. Kn hetzelfde kan gezegd worden van den
schapenbout, wanneer liet waardig moederschnnp opgepapt
is voor' de vlecscbmnrkt De afstammelingen van die köc
en die ooi leveren de uitinuutunde stukken ossevleesch
cn de uitmuntende lamsbouten, waardoor John Buil zich
beroemd gerwnkt heeft; mnnr nis de fokdieren zelven
vioeg of laat de boerderij tegen de veemarkt moeten ver
wisselen verschijnen zij als vette, maar daarom niefnls
umlsche' beesten Hoe noodtg is het dus, dat de hulp-*
middelen die den wetenschappelijker, kok ten' dienste staan',
aangewend woulcn om mager vleesch vet, en taai vleesch
uialsch ie 'maken'
I
spnnr
De kookkunst kor^t achteraan hij de andere takkeu v'nn
inrznme huishoudkunde Klkó wnscliv'ronw heeft haar
wasch- eu wriugwerktuig, dol niet alleevn het'werk' béter
