A". 18-71.
M 2759.
Vrijdag 8 !B>ecembei\
Verschijnt dagelijksuitgezonderd Dinsdag:
BtOTEWLAWDSCHE BERICHTEN.
BÏMENUWDSGHf 3lmGHfE«.
v Ui r-ir'
C OIIM
A B O N ITEM ENT:
Ahonttemenwpry», per Uric Humden. I.S6,
bianco par Post, door het gebeele Rijk 2 60.
(lirici t>n ïranco.)
abveetenïibn
Priji; Tan 1 lot 10 gewone regeli f 1.00 ieders regal meer f 0.10.
Voor den werkenden Hand en .oor weldadigheid, de helft ran den firtja
Lord Elefao heeft bij het uitdeslen ran prjjzen aan
vrijwilligers te Liverpool een speech gehouden, waarin hjj
deed uitkomen,boe nuttigde beweging was die in ingeland
tegenwoordig omtrent'a lands verdediging is ontstaan. Het
gevoel van angst en vrees vooreen eventueelen aanval «an
buiten, die door niet genoegzame voorbereiding noodlottig
zoq kunnen worden, vond hjj niet zoo geheel en al misplaatst,
en hoewel de redenaar de liegeering pree» voor hetgeen zjj
gedaan had met betrekking tot het vermeerderen der jaar-
lyksohe voor- en najaarsoefeningen, toch achtte by de Engal-
fleba militie ongeschikt om togen goedgedrilda troepen in het
veld to trekken. Zoolang de algemeens dienstplicht niet was
ingevoerd, zou 'de militaire organisatie in Engeland nooit
volledig kunnen zijn.
De London,and North-Wesiern Railway werd dezer
dagen' tot een boete van 10 j>, st. veroordeeld, wegens het
vervoeien van twee koeien in een niet gsdesmfectearden
wagen.
De predikant Pasta te Versailles ontving kort na do
executie van Hossel bezoek van z<k"ren Ujscatel, onder don
naam van G rston de Ressac, mioleweiker aan den Gnulois,
die hem op «rij gebiedenden toon vroeg om de door Rosse! in
zjjn handen achtergelat en documenten en op zyn weigering
dreigde Roasols gedachtenis in den Gnulois'te zullen sehan-
d-nltseeren als die van een Troopmann, Op dit «ogenblik
werd Past» afgeroepen, om de familie va» Kassei te woord
te staan. Bij zyn terugkomst was Biscatel verdwenen met
destukken die den onderen dag in het blad werden algedrukt.
Pasla deelde bet voorgevallene mede aan de Constitutionel.
Aan do zaak zal echter op verzoek d«r familie Rossel geen
verder gevolg wjirden gegeven.
Do nieuwjaars-geschenken zullen te, Parjjs ditjaar
een zeer oorlogzuchtig kurakter hebben. Daargelaten nog
de winkeliers, die presses-pa pier vho granaten verkoopeh
en inktkokers als mortieren, stallen de speelgoedwinkel»
hoofdzakelijk kinder-elmssppot-geweren en looden soldaatjes
Bit, voorts ztef men zeer smaakvolleBi^arenatand^ards in
den vorm van mitrailleuses, en gelijken de suikerbakkers
winkels naar arsenalen. De bovenste planken zijn bezet met
onheilspellende bommen en granaten en de betiedertplanken
met Pruisische helmen en kommits-broodjes, die gevuld z'yn
met bonbons enz.
Wat de helmen betreft, "de gelegenheid die zjj geven om
uit des vjjawls hoofddeksel te eten, is een gemoderniseerde
navolging van de gewoonte der oude Gothcn om te drinken
uit de schedels der vijanden.
Een bom ten geschenke te geven is echter een surprise,
die niet ieder even aangenaam zjjn zat. Reeds voor hetn,
wiens buis door een hom is vernield wekt dit cadeau niet
juist de liefrijkste herinneringen op, on er zyn ook omstan
digheden waarin zoodanige surprise een ironiscben zin heeft,
die niet zeer welkom zal wezen, Gestold bij voorl eeld, dat
iemand in het bezit is gekomen van een lang verwachte
erfenis ten gevolge van een bom, die den ei fitter trof of wel,
dat iemand zijn huis een wrakken bouwval, had verloren en
een woning van diietnanl meer waarde van du schadeloos
stelling had opgeb' «wd. Rlon kan zich het gelaat voorstellen
van ben, die, onder zulke omstandigheden, een bom als sur
prise ontvangen.
Uil Wurtcben wordt mij gemeld, zegt de Frankfurter
correspondent "van 't Handelsblad, dat de clericale organen
thans vuur on vlam spuwen tegen de Regeering, flet wets
ontwerp tot beteugeling van de geestelyken, die met politieke
bedoelingen van den kansel misbrutk maken, heeft de be
staande misnoegdheid buitengemeen aangewakkerd. Toen
dit ontwerp van wet door den Rijksdag was aangenomen,
stortdoo al de Beieracho clericale leden van dat lichaam als
één man van hunne zetels op en verlieten zy onverwijld da
zittingzaal, keerden Berlijn den rug toe en begaven zich
spoorslags nnar IMunchen, ton einde hunne verontwaardiging
aldaar uit te storten.
Sedert bon terugkeer gewaagt het land van hun toorn.
De A'itjsburgsche Post-Zeitung, de Donatt~ZeUung en andere
van de hevigste clericale dagbladen kunnen geen woorden
genoeg vinden, om recht te laten wedervaren aan hunne ver
bolgenheid. In een der jongste nommers van'eerstgemeld
dagblad worden alle Kn'kolieken opgeroepen, „om zich te
wapenen metidïen ernst, waarmede de eerste Christenen,
vóór 1600 jaren, de maatregelen, door de wereldljjke macht
uitgevaardigd, te gemnet gingen."
Door sommige dagbladen wordt „het eersle slachtoffer, de
man. die met de martelaarskroon zal worden gesierd," reeds
aangewezen. Het is de bisschop van Passau, die de ry tal
openen by deze nieuwe „vervolging der Christenen."
Zoodra de Kamers bjjeen zyn gekomen, hetgeen op 11
December zul plattls hebben, zullen de clericale leden, naar
velen hunner beweren, het voorstel doen om een votum van
wantrouwen jagen de Regoering.ui» te brengen. Men zegt
dat een beroep op de natio zal worden gedaan, indien de cleri
cale party met dergoijjk voorstel ter tulel komt.
Bekend is hei dat de Mi uister .varf.Eeredienst, du heer vnn
Lutz, indcrtjjtj'heof!, gezegd, dat.-een.der voornaamste be
weegredenen,t\velko de liegeering,hebben geleid tot do indie
ning van het zooeven vermeld wetsontwerp by den Duttachen
Rtjkidng, van dezen aard is: „de liegeering wenaeht haren
«taun te verkenen aan de ge> stelykenplie door hunne ove'heid
of door tiraoniekon invloed door clericale organen tot daden
zouden -worden gedrongen, welke in strjjd zyo met hunne
overtuiging." Die woorden zyn zoo velen doornen geweest in
tjooogen van vole y veraars der^elericale partij. Zij willen in
da o<?gen der menigte zoo gaarne den schijn uannetuen dat de
meeste overeenstemming onder hen wordt gevonden en door
den genomen maatregel zal aan bet licht komen, hoe zeer
dat alles op schyo berust. Ten einde het bewijs te leveren,
dut die beweerde overeenstemming werkelijk beslaat, heelt
de Post Zeitung in haren grooten y ver voor de goede z-ttik
een middel bedachtvoor het aangezicht der gansche wereld
zhI tegeo de woorden van den Minister vun Eet cd lenst plech
tig worden geprotcsteer 1 en, naar hot blad wenscht, op de
volgende vtjjzo: door een algemeen protest, onderleekend
door al de Katholieke geestelijken in B"i»ron, zullen die
woorden gelogenstraft worden. Hot schijnt echter, dat dit
middel weinig bijval vindt. Waarom dit het geval is, behoeft
niet nader aangewezen te worden.
- Een Engelsclt blad verhaaldo dezer dagen, dat Keizer
Wilhelm in zyn jeugd zich in het letterzetten hnd geoefend.
Later werd beweerd,,dat dit niet met den Keizer, maar met
den Kroonprits het gevnl is geweest en wel da' deze het
werk had geleerd van een zetter uit de drukkerij van Hanel.
De redictio van het Journal der Buchdruckei sLunstniet
wetende ofen in hoever zij dit kon bevestigen ol tegenspreken,
heeft zich rechtstreeks tot den Kroonprins gewend en alsnti
uit zijn naam van een der katuerheeren teo antwoord ont
vangen, dat het bericht juist is,
Op SO Nov. eu 1 Dec. zyn tc Berljjn door de pokken
aangetast 55 en aan do ziekte overleden 33 personen Een
aantal ingezetenen achten het noodig dat er een stedelijke
verordening worde uitgevaardigd, waarin onder anderen
deze bepalingen tonrkomen 1. Ieder poklijder moet onver-
wjjld naar een ziekenhuis worden overgebracht, 2. Kinde
ren uit een gezin waar de ziekte is uitgebroken, mogen op
geen soh»ol worden toegelaten, voordat officieel is geconsta
teerd dat de ziekte by hen ten buizeis geweken, 3, Er woidt
streng toezicht gehouden op de desinfectie der woningcr,
waarin de ziekte heeft geheerscht. 4. Zoodra zich in een go-
zin de ziekte openbaart, moet 'daarvan onmiddellijk by de ge
zondheidscommissie aangifte worden gedaan.
Deze zorgt voor het vervoer tan den patient naar een
ziekenhuis alsook voor de deitnfectie, onder toezicht der
politie. Men wenscht dat inzonderheid op het verzuim der
aangifte een strenge straf zal worden gesteld.
Verder bericht men uit Berlijn, dat men aldaar en in de
omliggende plaatsen, veel reizigers aantref* handelende in
zijden-an andere manufacturen voor de fabrieken van Parijs
en Lyon, Tot nog toe bobben zy daarmede geen suecè-i. De
goederen zyn niet beter dan do Duitscliemaar al ware dit
zoo, de Duttschers willen niets koopnn uit plaatsen waar
hutme landeenootcn hot meeat van de Franscben hebben te
lyden gehad.
Het kruis van verdienste voor vrouwen door den Duit-
scltpn Keizer ingesteld, is ri edso.m 2200 personen uitgedeeld,
roest Pruisische dames. Den 21 Januari zal het jaarfeest
vun de orde schitterend worden gevierd en oputeuweett
aantal dames bedacht,
Te Cohlenz dry ft veel ys van de Moezel, zoodat de
stoom booten de vaart hebben gestaaktte Keulen is ten ge
volge van het vele drjjftjs de schipbrug weggenomen ep
staakten de stoombooten alsmede de vaart,
i De drijvende circus van den heer Lent maakt in de
Ryoprovincio veel opgang. Dit gevaarte bevat niet alleen
amphitheaters voor een groot auntnl toeschouwers, benevens
stallingen, kleedkamers enz,, maar ook twee ruime regtau-
atiëo, de noodigeslttapverlrekkon voor directie en personeel,
een doelmatige gasfabriek, een drukkerjj, magazynen, ver
warmingstoestellen enz,Do circus zal h-Keulen overwinteren.
In een socialistisch democratische arheidersvergade-
ring te Alnioz is dezer dugen een dame als spreekster opge
treden. 20 noemde zich road. Ptnainelli, verklaarde van
Spaansoho afkomst te zyn en gal zich uit voor weduwe van
een Franscb olüeier, die te Sédan gesneuveld is. Het was
vo»r»f bekend dat zy het woord zou toeren en dit had een
talrjjk publiek naar de zaal gelokt. Zy sprak over do Inter
nationale Associatie, maar maakte het zoo bont, dat de politie
zich gedrongen gevoelde baar in hechtenis te nemen en de
vergadering uiteen te doen gaan. Haar voordracht scheen
evenwel by de hoorders volstrekt geon ernstigen indruk te
maken, maar slechts vroolykheid en gelach te weeg te
brengen,
In den Amerikannschen slaat -Aregon heeft onlangs
een nieuw dagblad het licht gezien, 't Staat onder hoofd
redactie «an eene vrouw. Deze geeft in het eerste nomnter
van 't blad omtrent zichzelve het volgend getuigenisWy
hebben verscheiden leer- en werkjarenachlerons. Wasschen,
schrobben, Btryken, naaien, verstellen, kinderenopvoedan,
koeien melken, pluimgedierte aanfokker., met al die zaken
hebben-we ons j&ron'lftng.bezig gehouden. Wy bobben onder-
wjjs gegeven, kostleerlingen gehouden, muziek onderwezen
en aan 't hoofd gestuaD van een uitgebreide modezaak. We
kunnen daaromtrent de beste getuigenissen produceeren.
We hebban nu den ouderdom van 815 jaren bereikt, drie
jongens opgevoed, hun leeren zetten en drukken en aan onze
doohler hebben we de modezaak overgedaan. Wy twyfelen
niet aan bat welslagen van deze onze dagblad-onderneming;
alle mogelyke moeite zullen we ons geven om de gunst van
't publiek te_jvinnert en te behoudenen we hopen dat ons
blad spoedig zal gerekend worden onder de besten van 't land,
T Laaisto zou waaraohynlyk spoediger 'l geval wezen
wanneer de hoofdredactrice aan hare voors'udiën eene andere
richting bad gesteven.
SCHIEDAM, 7 December 1871.
1 April 1872 zal het diiehonderd jaren geledon zyn,
dut Brielle door de Watergeuzen werd ingenomen. Dit feit
heeft in onze geschiedenis een groote beteekenis, ja wy
vroozen geen tegenspraak, wanneer wy beweren, dat door
dit feil de eerste steen is gelegd voor onze staatkundige vrij
heid, voor ons zelfstandig volksbestaan en vonr da dynastie
van het Huis van Oranje-Nassau, dat sedert dien tjjd bjjua
onafgebroken ons vaderland heeft geregeerd.
Aldus is de aanhef eener circulaire, ons door de commissie
toegezonden, welko zich te Brielle gevormd heeft tot voor
bereiding der leestelyke viering »an 1 April 1872.
Die commissie stelt er prys op een gedenkteekan te doen
verrijzen tor eeuwige gedachtenis aan dit hcuglyk feit. Een
onzer beroemdste beeldhouwers deed reeds een ontwerp-
monument aan da hand, en zond der commissie een teekening
van een beeld, dut op eeo eenvoudige en duidelijke wjjze een
allegotie dar gebeurtenis geeft. Een nimf uit het waver op
gekomen, wyst met de -eene band naar de zee als do plaats
vanwaar zij komt en houdt met de andere hand de^prinsen-
vlag fier omhoog. Dit beeld op een beboorlyk voetstuk ge
steld, en geplaatst op een der beste gedeeltèn van Brielle,
zal, naar de meeniug der commissie, een waardig monument
tot herdenking voyt dit roemryk'feit duursteden.
Voor do oprichting van dit monument is echter geld
noodtg, en de commissie wenscht daartoe een beroep op de
gnnsche nalie te doen. Ia het waar, dat de inneming van den
Briel de grondslag ia van onze staatkundige vrijheid, dan is
de herdenking van dit feit ook een by uitstek nationale zaak.
Dan moot ieder vaderlander, wien het hart op de rechte
plaats zit, met vreugde daaraan iets bydragen, opdat bet te
stichten monument ook in waarheid nationaal zij.
Ten einde hierin naar wensch te slagen, meent de com
missie, dat zooveel, mogelyk in iedere gemeente een sub
commissie voor de volbrenging van dat plan moet optreden,
die de belangstelling in dit feest kan opwekken door ta
wyzen op de hooge beteekenis van bel feit, dat.gjj wenscht
te herdenken, en die zich met de zorg voor de inzameling der
giften zou willen belasten.
Om dit doel te bereiken beeft zich de commissie per cir
culaire tot haar landgenooten gewend.
De vereeniging tot bevordering van ambachten onder
do Israëlieten te 's Gravenhage vierde gisteren haar vijf
entwintigjarig b'estaan. Bij deze gelegenheid heek zy eau
kort resumé van hetgeen zy in die 25 jaren heeft verricht,
door den druk publiek gemaakt en aan den Koninklijken
Beschermheer, benevens aan de leden en dopatqqrs dezer
vereeniging toegewjjd.
Het doel is om jongelieden van Israëiietischen godsdienst,
te "sGravenbage woonachtig, in alle vakken van handen
arbeid te doen onderwijzen, en hen na volbrachten leertjjd.in
staat te stellen als knechts bjj werkbazen aangenomen te
worden, of voor bun eigen rekening bet beroep van hand,-
werksman uit te oefenen.
Met de werkbazen worden overeenkomsten aangegaan,
om ben gedurende zekeren tjjd te onderwyzen, terwjjl de
jongelieden gedurende dien leef tjjd blij ven onder toezicht vau
bet Bestuur der Vereeniging, die de bevoegdheid heeft het
onder wys te doen ophouden, als zy zich door slecht ged/rag
de zorg der Vereeniging onwaardig maken. Van bet loon,
dat zjj gedurende hun leert jjd genieten, wordt een gedeelte
gedeponeerd bjj het fonds der Vereeniging, ten eintio hen na
volbrachten leeityd van gereedschap enz. te voorzien. Ook
•jenieten de jongelingen, zoolang zjj onder de leiding der
Vereenigingstaun, by herhaling godsdienstig en maatschap
pelijk ondertvys.
Aan jongelieden die oppassend zyn', worden soms be
looningen toegekend,
Van het gedrag houden do werkbazen aantoekening in
een daartoe bestemd boekje.
De Vereeniging heeft thans reqds 131 jongelieden in 26
verschillende vakken opgeleid.
Verreweg de meesten beantwoordden aan de.verwaobting,
Menig behoeftig jongeling, wiens opvoeding verwaarloosd,
wiens zeden bedorven, wiens gedrag aanstootelyk zoacièa
zyn geweest, groeit thans op tot een noest en jjverig burger,
tot een deugdzaam en rechtschapen huisvader,
Dinsdag namiddag had er te 's Gravcnhage.een treurig
geval plaats. Een werkman gebruikte met' zyn vroyw.en
kinderen 'het middagmaal. 'Ditmaal móehl'men zich verheu
gen' in het genot van vleés'ch, Deman sneed'daarvan oen
