4M
r ij d a g ^26 April.
f!
1872.
M 2858.
K-enn isge vi ii»-.
Verschijnt dagelijks,' uitgezonderd Dinsdag,
BjMHEgLAgDSCHE BERICHTEN.
Hl!
P
SU
o
H&i
-m-
COURANT.
AB ONNEMENT:
Abonnementsprijs,'per Drie Maanden1.85.
Franco per Pail, door liet gclicolc Itijh
DeVoorzittervandenGemeenteraadvanSohiedam,
brengt bij ilc/.c lor kennis van do Iiigozclcnen:
1. dat de lijsten dcc kiesbev oogden tol hel kiezen van Leden van de
l'iuzede Kamer der Stalen Generaal, van do Provinciale Slaten en
'tl^vsn.don Gemera®i0j'tó den
4 Julij 1850 (Slaahülail no. 37). en den IA Maart jl. viMgesleld, up
heden, krachtens hel bepaalde bij Ait 31 dier Wet zijn go-luten en
op de Cemeenle-Serrc.mie tei inzigc vooi een icdn nedeigelogd en dit
Oen Evcinplaai dier lijsten is aangeplakt aan hel l.cnieee.lelmis;
2 dal de lijsten der Kiezois van de Provmiiale Sinten in de gc-
meentenDELKSILWKN OtEltSUIIË en KEI HEL zijnde under-
kiesdislrieten van liet Hoofdkicsdistiirt SCHIEDAM, meda let inzage tour
do belanglieliheinlen np do Scrrcl.nio zullen wanten nedei gelegd
En is hicnan afkondiging geschied, waai liet helium I,den 2A Apnl 1872
De Vonr-.iller voornoemd,
P. J. VAN DIJK \AN MA'l UNESSE.
(Brieven Franco.])
ADVEBTBNTIEN:
Pi ijs van 1 tol 10 gewone tegels ƒ1.00; iedere regel meer ƒ0.10.
Voor den werkenden standen voor weldadigheid, de helft van den prijs.
SCHIEDAM, 24 April 1872.
Tot aanvulling van ons bericht van gisteren, omtrent
het volksfeest het korps Scherpschutters aangeboden, ont
vingen wij van geachte zijde het volgende: hot feest werd
aangeboden door den kommaudaut van het korps en zijne
mede-officieren. Onder de genoodigden waren de'Feest-
commissie, de sociëteit Koppcstoh, de officieren der dd.
schutterij, de liedertafel Orpheus, de bestuurders der ver-
eeniging Olgmpia en andere autoriteiten.
In het verslag van den archivaris vanlietRijkrden
heer L. Ph.. O. van den Bergh, aan den Minister van Binnen-
landsche Zaken, omtrent zijn onderzoek naar eeuige Zuid-
hollandsche stedelijke archieven, komt o. a. het volgende
betrekkelijk dat van Schiedam voor
Later bezocht ik nog liet archief van Schiedam. Ook dit
bevindt zich in de beste orde en de Burgemeester, zelf een
deskundige, houdt daarop voortdurend hot oog gevestigd.
Het wordt gedeeltelijk in kaston op de secretarie, gedeel
telijk in een afzonderlijk vertrek van het raadhuis bewaard.
De oudste handvesten der stad ontbreken, maar zijn
althans gedeeltelijk dn het Rijksarchief aanwezigalleen
berust er nog in het gasthuis der stad een aan die stichting
verleende briet van graai Floris V. Latere charters en
octrooien sedert de i6de eeuw, in drie kistjes bewaard,
waren afzonderlijk genommerd en geïnventariseerd. Ook
berusten hier nog, evenals te Schoonhoven, zoogenaamde
contracten van harmonie. De charters van kerken en
kloosters zijn allen verloren
Men bezit een privilegieboek der stad uit de 17de eeuw,
en een later afschrift daarvan, benevens dei tien registers,
bevattende de keuren'der stad van 15721795.
De notulen van het college van hui gemcester en vroed
schappen beginnen met'1581, die van schout, burgemeester
en sciiepeneu met 1636, de secreete resolutiën van burge
meester en vroedschappen met '1664ook heeft men nog
extracten uit de registers der vroedschap sedert 1561, en
voorts verschillende reeksen van notulen, betreffende de
fabricage, de ambachtsheertij klieden cu andere aangelegen
heden der stad. Hierbij behooreu, de registers van uit
gaande missiven sedert 1688 en van missiven aan den stad
houder van 1747 en 1793.
De rekeningen der stad begiunen met 1599 en gaan ge
regeld door.
Alle deze documenten zijn in behoorlijke orde gerang
schikt'en daarvan is een zorgvuldige inventaris opgemaakt.
Bovendien berust hier nog in handschrift een uitvoerige
beschrijving der stad in de vorige eeuw opgemaakt. Daar
Schiedam onder de voormalige stemhebbende steden van
Holland de eenigo is, die nog geen plaatsbeschrijving bezit,
zou dit misschien verdienen, na herzien en aangevuld en
misschien ook wat verkort te zijn, in hét licht gegeven te
worden. -
v Men bezit hier doopboeken der Hervormden sedert 1574,
der Waalsche "kerk sedert 1686, waarinmede do huwe
lijken zijn aangeteekend, der Lutherschen sedert 1757,
der Roomsch Katholieken scdeit 1621, der kerk van de
Bisschoppelijke Klereziesedertl675.Delniwelijks-registers
der Hervormden begiunen met '1576, die der Waalsehen
met 1795 (zijnde dc vroegere huwelijken in do doopregis
ters aangeteekend); der Lutherschen met 1761eindelek
heeft men negen begrafenisregisters, beginnende met 16S®.
In weinige gemeenten zal men een zoo oude en volledige
reeks van kerkregisters aantreffen.
'Te Bridle is jl. Dinsdag avond op de reode oen ver
schrikkelijk ongeluk gebeurd. Zes kanonuiers, bohoorende
lot de torpedo-compagnie, waren met een bootje op de
rivier. Dit schijnt te zijn omgeslagen, waarbij vier der zes
manschappen het leven verloren. Toen dit bericht werd
•«afgezonden was er nog slechts een der lijken opgevischt.
In de Staats-Courant lezen wij
Nadere berichten, van Elmina ontvangen, eu loopende
tot den 21 Maait jl. luiden gunstig omtrent de stemming
der bevolking.
v- Zoodru door de rechtbank, ten aanzien van den Ashan-
-tijnschen grootvaandrig, Atjempon Jouw, uitspraak zou
^worden gedaan, hetgeen .venvacht werd binnen weinige
dagen te zullen geschieden, zou deze, vergezeld vanziju
zoon en een .twintigtal volgelingen cu nabestaanden, met
een der ter" kuste gestationeerde stoomschepen buiten liet
Nedci'landsch gebied worden gevoerd.
De waarnemende Gouverneur Ferguson zou zich beijve
ren zoo spoedig' doenlijk jgi'tij te trekken van de gunstige
gelegenheid, door "de i'ttstigé"en'"vreedzarne gezindheid der
bevolking aangeboden, om de overgave te doen plaats heb
ben. Bij de bestaande gezindheid der bevolking zag de
Gouverneur er geen bezwaar in de Nederlandsclie forten
op denzelfden dag over te geven. Dit zou, naar hij hoopte,
op den 10 April kunnen geschieden, indien de Engelsehe
autoriteiten gereed waren.
Uit de briefwisseling, reeds voorloopig met den admini
strator te Sierra Leone, den lieer Pope Hennessy, en den
administrator te Cape Coast gehouden, is op to maken, dat
van de Engelsehe zijde geen vet tragiug te wachten is.
Het Vaderland ontleent aan een particuliere corres
pondentie uit Batavia dd. 20 Februari het volgende
Wij hebben in Januari zöo vreeselijke overstroomingen
geliad, als nog nooit iemand op Java heeft bijgewoond.
Alle huizen stonden onder water; de inlanders woonden
op dc daken hunner huizen en kregen later verblijfplaats
en voeding van regeeringswege, iugroole loodsen, die voor
djit doel werden opgericht. Velen verdronken. Niemand
kon zijn huis uit, en dus waren bijnaallebureelen gesloten,
behalve het post- ou telegraafkantoor. lederen morgen
(ik werkte toen in de slad, ruim een uur ver van mijn
woning) ging ik tot aan den buik toe in het water, naar
mijn bureel; mijn jongen achter mij, met mijn schoone
kleeren op zijn hoofd; zoo ging dat naar do stad. Vele dagen
hoeft dit zoo geduurd. Op mijn bui cel waren vele zieken,
en dikwijls bestond het gehecle pcisoncel uit vier lui, ter
wijl er eigenlijk 'JO binnen moesten zijn. Mij heeft gelukkig
niets geinaukeeul. Wij lirtddeu tehuis al gateu in deu zol
der gemaakt, om in lijd van4 nood op den zolder te gaan
logeeren. liet prachtige Koningsplein (een uurgaausin
omtrek) geleek een groot meer, en daarop amuseerden zich
de grpote lui, zoowel heet en ais dames, met spelevaren en
elkaar in het water te gooien. Pourvn qiCon s'amuse.
De slangen, uit hare holen verdreven door liet water,
kwamen in de kamers tot echt; wij vonden, vlakbij een
plaats waar ilc stond, een klein doch hoogst gevaarlijk slan
getje, waarvan één beet mensch zoowel als dier in een half
uur (loodt De wond is ongeneeslijk. Kaaitnanuen kwamen
in menigte opzetten, en dus was oppassen de boodschap.
De rivieren zijn nu gezakt, doch icdoren dag regent liet nog
of het met bakken van den hemel wordt gegoten. Gisteren
nog op'sKonings verjaardag gingen wij naar het vuurwerk
kijken, dat ter eere van Zijne Majesteit zou worden ont
stoken. De Gouverneur-Generaal was er ook, Nauwelijks
'was het spel aan den gang of or kwam een regenbui zoo
hard als het maar kou. Alles was dooi nat, het vuurwerk
naar de maan, eu ieder haastte zich zoo spoedig megclijk
weg te komen. .Dc weg was één modder, enz.
Uit Katwijk aan Zee wordt van 20 dezer geschreven:
Een treurig bericht verspreidde zich gisteren avond door
deze gemeente. Van het Yliedorp had dc telegraaf de tijding
aangebracht, dal een onzer visschcrsvnartuigen, toebehoo-
rende aan den reeder Huibrecht v an de Maarle en bestuurd
door Stuurman Klaas van Duivcnbode met de zes opvaren
de visschers bij den ingang van bet Vlie was gezonken. Het
was maar al te mar. Niets dan het naambordje met het op
schrift Johanna 1855 en de zwaarden metrcle naamletters
van den Stuurman zijn aangespoeld. De verslagendhcid is
groot. Twee van het zestal laten weduwen met hulpbehoe
vende huisgezinnen na, en wanneer men weet dat er thans
behalve een bejaard echtpaar dat ten vierden male een zoon
als offer moest afstaan aan de onverzadelijke zee, een ander
echtpaar in ons midden,is, dat behalve den eenigenzoon,
den schoonzoon, den broeder en" deu jongeling, met wieu
hunne dochter eerlang in,het huwelijk weusqhte te treden
door dit ongeval liet laven heeft vei ioren, dan behocveu wij
waarlijk niet meer te noemen, om te doen gevoelen, dat
deze gebeurtenis wel in staat is de algemeene deernis te
wokken.
Uit Leeuwarden wordt gemeldNaar wij vernemen
is, behoudens een enkele daarin misschien te ontstane wij
ziging, het verblijf van Z. M. den Koning in deze provincie
in hoofdzaak geregeld als volgt
Zondag 12 Mei: aankomst te Leeuwarden over Wol vega
en lleerenveen per spoor iu den namiddag.
Maauda gl3 M"i: audiëntie te Leeuwarden, 's avonds al
gemeene illuminatie.
Dinsdag 14 Meibezoek van deze en gene openbare in
richting; omstreeks half elfure vertrek' van Z. M. per spoor
naar Uarlingen, kort oponthoud te Franeker. Tc Ilarlingen
bezichtiging dor nieuwe havenwerken, enz. Diner van
wege het gemeentebestuur, 's Avouds per spoor terug naar
Leeuwarden.
Woensdag 15 Mei: bezichtiging van instellingen en be
zoek aan den Prinsentuin te Leeuwarden, 's Namiddags
harddraverijsmet paard en chais van wege de provincie.
Daarna diner cu waarschijnlijk vuurwei'k van wege 'de
gemeente,
Donderdag 16 Mei: rijtoer over Bergum en Drachten
naar Beetslerzwaag. Déjeuner te Bcctsterzwaag bij den
Burgemeesterdr. J
Lunsingh Tonckens. Tan daar over
tl
Gorredijk naai' Heeren veen en naar't Oranjewoud. Diner
aldaar >bij 'den heer II. W. De Blocq Van Scheltinga.
's Avonds wellicht illuminatie en vuurwerk te Heerenveen,
Na afloop daarvan per spoor terug naar Leeuwarden.
Vrijdag *17 Mei: na een bezoek der weekmarkt te Leeu
warden, rijtoer overLokkum, Oenkcrk, Oudkerk en Rinsu-
mageest naar Dokkum, van daar 'naar Driesum en déjeuner
bij den Burgemeester Baron van Sytzama.
Vervolgens naar Veenklooster en diner aldaar bij den
Baron II. van Heemstra. 's'Avonds over Buitenpost terug
naar Leeuwarden.
Zaterdag 18 MeiRijtoer van Leeuwarden over Dronrijp
eu AVommels naar Jïolsward. Vandaar naar Sneek. Verder
per stoomboot naar Joure. Diner aldaar bij jhr. rnr P. B. J.
Vegelin van Clacrbergen. 's Avonds over Heerenveen terug
per spoor.
Zondag 19 Mei: 's Voonniddags korkgrng. In den na
middag vertrek per spoor naar Groningen.
De vorige week werd te Uarlingen dooreen visschers-
kaag een monstrueuso kabeljauw aangevoerd, die door zijn
famcusc corpulentie bovendien de aandacht trok. Men
schudde het beest uit en nu bleek het, dat hij in de bun der
kaag twee schelvissclien (die nog leefden)en eenige
scholletjes had ingeslokl, terwijl later werd bevonden," dat
hij nog andere halfverteerde viscli in zicli Had.
Men meldt uitPurmerend van21 April: Hedennacht
had alhier eeu brutale diefstal, gepaard met inbraak, plaats.
De heerS. B., vroeger landbouwer inde Wonner, thans
in deze gemeente stil levende, kwam een uur na midder
nacht met zijne vrouw van een bruiloftspartij tehuis. «Te
vergeefs beproefde hij de huisdeur met den sleutel te ope
nen en liep daarom langs eeu omweg naar ',t achterste
gedeelte zijner woning, ten einde daar binnen te gaan.
Hoe ontstelden hij cu zijne vrouw evenwel, toen zij in
eene achterkamer een helderlicht zagen branden, ofschoon
er niemand in huis was gebleven. Z\j snelden nu naar een
hunner vrienden in de nabijheid, die oogênblikkelijk de
hulp der politie inriep. Door vier nachtwachts vergezeld,
traden zij tliaus liet lmis binnen. I
Daar was alles 't onderste boven gekeerd. jVUe kasten
cn kabinetten waren opengebroken cu eene menigte fraaie
klcedingstukkeu lag in de grootste wanorde over den vloer
verspreid. De daders haddon alles vol inkt gesmeerd en
met boter, meel en eieren besmet De kvvitantiën,.die!ziclf,lf
in ccnc lade der secretaire bevonden, waren in stukken
gescheurd of geknipt. Een kast met kristal en zilverwerk
was geheel ledig gestolen en na onderzoek bleek 't, dat de
dieven ook eeu portefeuille met een waarde in bankpapier
van ruim töOÜ hadden meegenomen. De politie doet
ijverig onderzoek, maar is totnogtoe de daders niet op't
spoor.
Ann liet ÏEItSLiVC van de Kamer van Koop»
handel en Fabrieken alhierover het jnnr 1871
oiillcencn wij liet volgende:
{Vervolg.)
IV.
Inrichtingen, in verband staande met de uit-
oefening van Handel cn Nijverheid.
a. MIDDELEN VAN VEEVOER.
Onder de middelen vau vervoer welke deze gemeente
aanbiedt, verdient de Hollnndscke IJzeren Spoorweg-Maat- l'
schappij eene evrste plaats. f
'In 1870 vervoerde zij van Schiedam naar elders 1-12,687 V
personeu, 49,030 ko bagage. 64 honden, 1,044,096 ko.i;
hestelgocderen2,072,080 ko. vruchtgoederen, 561 ossen V
of stieren, 889 koeien, vaarzen of ezels, 19 kalveren of
varkens en 1 rijtuig De ontvangsten wegens het personen-1
vervoer bedroegen 60,686,50, wegens het vervoer vani
goedeicn, paaiden, vee cn. rijtuigen 20,419 45s t
ltetouikamteu werden er 85,404 afgegeven van Schiedam p
en 45,283 naiiT Schiedam. jï
ln 1871 vcrvoeide zij van Schiedam naar elders 134,28^£
persoucu, 47,650 ko. bagage, 60 honden, 1,268,642 ko,'-
bestelgoedereu4,491,340 ko vrachtgoederen, 4 paarden x'
1264 ossen of stieren, 504 koeien, vaarzen of ezels. ijLj
kalveren of varkens, 62 schapen en 1 rijtuig De ontlr}
vangsten wegens het personenvervoer bedroegen ƒ66,450,12, i
wegens het vervoer van goederen, paarden, vee en rylui
gen 80,616,26®. *p,
Het aantal te Schiedam afgegeven retourknarlen belie)A
97,718 stuks; het aantal naar Schiedam 49,118.
Voor zoover bekend ondergingen de middelen van ver-f'
te lande geene verandering.
voer te lande geene verandering.
Ten aanzien van'die te water volt hetnavolgende medi£,
le deelenr-
4h